Saṃyutta Nikāya
II. Nidāna Vagga
12. Nidāna Saṃyutta
3. Dasa-Balā Vagga
Sutta 25
Bhūmija Suttaṃ
Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.
[1][pts][than][bodh] Evaṃ me sutaṃ:|| ||
Ekaṃ samayaṃ Sāvatthiyaṃ-|| ||
2. Atha kho āyasmā Bhumijo sāyaṇha-samayaṃ patisallānā vuṭṭhito yen'āyasmā Sāriputto ten'upasaṅkami.|| ||
[38] Upasaṅkamitvā āyasmatā Sāriputtena saddhiṃ sammodi.|| ||
Sammodanīyaṃ kathaṃ sārāṇīyaṃ vīti-sāretvā eka-m-antaṃ nisīdi.|| ||
Eka-m-antaṃ nisinno kho āyasmā Bhumijo āyasmantaṃ Sāriputtaṃ etad avoca:|| ||
3. Santāvuso Sāriputta,||
eke samaṇa-brāhmaṇā kamma-vādā sayaṃ-kataṃ sukha-dukkhaṃ paññāpenti.|| ||
Santi pan'āvuso Sāriputta,||
eke samaṇa-brāhmaṇā kamma-vādā paraṃ-kataṃ sukha-dukkhaṃ paññāpenti.|| ||
Santi pan'āvuso Sāriputta,||
eke samaṇa-brāhmaṇā kamma-vādā sayaṃ-katañ ca paraṃ-katañ ca sukha-dukkhaṃ paññāpenti.|| ||
Santi pan'āvuso Sāriputta,||
eke samaṇa-brāhmaṇā kamma-vādā asayaṃ-kāraṃ aparaṃ-kāraṃ adhicca-samuppannaṃ sukha-dukkhaṃ paññāpenti.|| ||
4. Idha pan'āvuso Sāriputta, Samaṇo Gotamo kiṃ vādī,||
kim akkhāyī?|| ||
Kathaṃ vyākaramānā ca mayaṃ vutta-vādino c'eva Samaṇassa Gotamassa assāma||
na ca Samaṇaṃ Gotamaṃ abhūtena abbh'ācikkheyyāma?|| ||
Dhammassa c'ānudhammaṃ vyākareyyāma||
na ca koci saha-dhammiko vād-ā-nupāto gārayhaṃ ṭhānaṃ āgaccheyyā" ti?|| ||
Paṭicca-samuppannaṃ kho āvuso dukkhaṃ vuttaṃ Bhagavatā.
Kim paṭicca?|| ||
Phassaṅ paṭicca.|| ||
Iti vadaṃ vuttavādī c'eva Bhagavato assa||
na ca Bhagavantaṃ abhūtena abbh'ācikkheyya||
dhammassa c'ānudhammaṃ vyākareyya||
na ca koci saha-dhammiko vād-ā-nupāto gārayhaṃ ṭhānaṃ āgaccheyya.|| ||
8. Tatra āvuso ye te samaṇa-brāhmaṇā kamma-vādā sayaṃ-kataṃ dukkhaṃ paññāpenti,||
tad api phassapacacayā.|| ||
Ye pi te samaṇa-brāhmaṇā kamma-vādā paraṃ-kataṃ dukkhaṃ paññāpenti||
tad api phassa-paccayā.|| ||
Ye pi te samaṇa-brāhmaṇā kamma-vādā sayaṃ-katañ ca paraṃ-katañ ca dukkhaṃ paññāpenti,||
tad api phassa-paccayā.|| ||
Ye pi te samaṇa-brāhmaṇā kamma-vādā asayaṃ-kāraṃ aparaṃ-kāraṃ adhicca-samuppannaṃ dukkhaṃ paññāpenti,||
tad api phassa-paccayā.|| ||
9. Tatra āvuso ye te samaṇa-brāhmaṇā kamma-vādā sayaṃ-kataṃ dukkhaṃ paññāpenti,||
te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantī' ti||
n'etaṃ ṭhānaṃ vijjati.|| ||
Ye pi te samaṇa-brāhmaṇā kamma-vādā paraṃ-kataṃ dukkhaṃ paññāpenti,||
te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantī' ti||
n'etaṃ ṭhānaṃ vijjati.|| ||
Ye pi te [39] samaṇa-brāhmaṇā kamma-vādā sayaṃ-katañ ca paraṃ-katañ ca dukkhaṃ paññāpenti,||
te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantī' ti||
n'etaṃ ṭhānaṃ vijjati.|| ||
Ye pi te samaṇa-brāhmaṇā kamma-vādā asayaṃ-kāraṃ aparaṃ-kāraṃ adhicca-samuppannaṃ dukkhaṃ paññāpenti,||
te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantī' ti||
n'etaṃ ṭhānaṃ vijjatī' ti.|| ||
Assosi kho āyasmā Ānando āyasmato Sāriputtassa āyasmatā bhūmijena saddhiṃ imaṃ kathā-sallāpaṃ.|| ||
Atha kho āyasmā Ānando yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavantaṃ abhivādetvā emantaṃ nisīdi.|| ||
Eka-m-antaṃ nisinno kho āyasmā Ānando yāvatako āyasmato Sāriputtassa āyasmatā bhūmijena saddhiṃ ahosi kathā-sallāpo,||
taṃ sabbaṃ Bhagavato ārocesi.|| ||
Sādhu sādhu Ānanda,||
yathā taṃ Sāriputto ca sammā vyākaramāno vyākareyya,||
paṭicca-samuppannaṃ kho Ānanda dukkhaṃ vuttaṃ mayā.|| ||
Kiṃ paṭicca?|| ||
Phassaṅ paṭicca.|| ||
Iti vadaṃ vuttavādī c'eva me assa||
na ca maṃ abhūtena abbh'ācikkheyya,||
dhammassa c'ānudhammaṃ vyākareyya,||
na ca ko ci saha-dhammiko vād-ā-nupāto gārayhaṃ ṭhānaṃ āgaccheyya.|| ||
13. Tatr'Ānanda, ye te samaṇa-brāhmaṇā kamma-vādā sayaṃ-kataṃ dukkhaṃ paññāpenti,||
tad api phassa-paccayā.|| ||
Ye pi te samaṇa-brāhmaṇā kamma-vādā paraṃ-kataṃ dukkhaṃ paññāpenti,||
tad api phassa-paccayā.|| ||
Ye pi te samaṇa-brāhmaṇā kamma-vādā sayaṃ-katañ ca paraṃ-katañ ca dukkhaṃ paññāpenti,||
tad api phassa-paccayā.|| ||
Ye pi te samaṇa-brāhmaṇā kamma-vādā asayaṃ-kāraṃ aparaṃ-kāraṃ adhicca-samuppannaṃ dukkhaṃ paññāpenti,||
tad api phassa-paccayā.|| ||
14. Tatr'Ānanda ye pi te samaṇa-brāhmaṇā kamma-vādā sayaṃ-kataṃ dukkhaṃ paññāpenti,||
te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantī' ti||
n'etaṃ ṭhānaṃ vijjati.|| ||
Ye pi te samaṇa-brāhmaṇā kamma-vādā paraṃ-kataṃ dukkhaṃ paññāpenti, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantī' ti||
n'etaṃ ṭhānaṃ vijjati.|| ||
Ye pi te samaṇa-brāhmaṇā kamma-vādā sayaṃ-katañ ca paraṃ-katañ ca dukkhaṃ paññāpenti, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantī' ti||
n'etaṃ ṭhānaṃ vijjati.|| ||
Ye pi te samaṇa-brāhmaṇā kamma-vādā asayaṃ-kāraṃ aparaṃ-kāraṃ adhicca-samuppannaṃ dukkhaṃ paññāpenti, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantī' ti||
n'etaṃ ṭhānaṃ vijjati.|| ||
13. Kāye vā h'Ānanda sati kāya-sañcetanā-hetu uppajjati [40] ajjhattaṃ sukha-dukkhaṃ,||
vācāya vā h'Ānanda sati vacī-sañcetanā-hetu uppajjati ajjhattaṃ sukha-dukkhaṃ,||
mane vā h'Ānanda sati mano-sañcetanā-hetu uppajjati ajjhattaṃ sukha-dukkhaṃ.|| ||
■
Avijjā-paccayā va sāmaṃ vā taṃ Ānanda kāya-saṅkhāraṃ abhisaṅkhāroti||
yam paccayāssa taṃ uppajjati ajjhattaṃ sukha-dukkhaṃ,||
pare vāssa taṃ Ānanda kāya-saṅkhāraṃ abhisaṅkhāronti||
yam paccayāssa taṃ uppajjati ajjhattaṃ sukha-dukkhaṃ.|| ||
Sampajāno vā taṃ Ānanda kāya-saṅkhāraṃ abhisaṅkhāroti||
yaṃ paccayāssa taṃ uppajjati ajjhattaṃ sukha-dukkhaṃ,||
asampajāno vā taṃ Ānanda kāya-saṅkhāraṃ abhisaṅkhāroti||
yaṃ paccayāssa taṃ uppajjati ajjhattaṃ sukha-dukkhaṃ.|| ||
Avijjā-paccayā va sāmaṃ vā taṃ Ānanda vacī-saṅkhāraṃ abhisaṅkhāroti||
yam paccayāssa taṃ uppajjati ajjhattaṃ sukha-dukkhaṃ,||
pare vāssa taṃ Ānanda vacī-saṅkhāraṃ abhisaṅkhāronti||
yam paccayāssa taṃ uppajjati ajjhattaṃ sukha-dukkhaṃ.|| ||
Sampajāno vā taṃ Ānanda vacī-saṅkhāraṃ abhisaṅkhāroti||
yaṃ paccayāssa taṃ uppajjati ajjhattaṃ sukha-dukkhaṃ,||
asampajāno vā taṃ Ānanda vacī-saṅkhāraṃ abhisaṅkhāroti||
yaṃ paccayāssa taṃ uppajjati ajjhattaṃ sukha-dukkhaṃ.|| ||
Avijjā-paccayā va sāmaṃ vā taṃ Ānanda mano-saṅkhāraṃ abhisaṅkhāroti||
yam paccayāssa taṃ uppajjati ajjhattaṃ sukha-dukkhaṃ,||
pare vāssa taṃ Ānanda mano-saṅkhāraṃ abhisaṅkhāronti||
yam paccayāssa taṃ uppajjati ajjhattaṃ sukha-dukkhaṃ.|| ||
Sampajāno vā taṃ Ānanda mano-saṅkhāraṃ abhisaṅkhāroti||
yaṃ paccayāssa taṃ uppajjati ajjhattaṃ sukha-dukkhaṃ,||
asampajāno vā taṃ Ānanda mano-saṅkhāraṃ abhisaṅkhāroti||
yaṃ paccayāssa taṃ uppajjati ajjhattaṃ sukha-dukkhaṃ.|| ||
■
Imesu Ānanda dhammesu avijjā anupatitā.|| ||
Avijjāya tv'eva Ānanda asesa-virāga-nirodhā||
so kāyo na hoti||
yaṃ paccayāssa taṃ uppajjati ajjhattaṃ sukha-dukkhaṃ.|| ||
Sā vācā na hoti||
yaṃ paccayāssa taṃ uppajjati ajjhattaṃ sukha-dukkhaṃ.|| ||
So mano na hoti||
yaṃ paccayāssa taṃ [41] uppajjati ajjhattaṃ sukha-dukkhaṃ.|| ||
Khettaṃ taṃ na hoti||
vatthu taṃ na hoti||
āyatanaṃ taṃ na hoti||
adhikaraṇaṃ taṃ na hoti||
yaṃ paccayāssa taṃ uppajjati ajjhattaṃ sukha-dukkhan" ti.|| ||