Aṅguttara Nikāya


[Home]  [Sutta Indexes]  [Glossology]  [Site Sub-Sections]


 

Aṅguttara Nikāya
Pañcaka-Nipāta
XX. Brāhmaṇa Vagga

Sutta 192

Doṇa Suttaṃ

Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.

 


[223]

[1][pts] Evaṃ me sutaṃ:|| ||

Ekaṃ samayaṃ Bhagavā Sāvatthiyaṃ viharati.|| ||

Atha kho Doṇo brahmaṇo yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||

Upasaṅkamitvā Bhagavatā saddhiṃ sammodi.|| ||

Sammodanīyaṃ kathaṃ sārāṇīyaṃ vīti-sāretvā eka-m-antaṃ nisīdi.|| ||

Eka-m-antaṃ nisinno kho Doṇo brāhmaṇo Bhagavantaṃ etad avoca:|| ||

2. "Sutaṃ me taṃ bho Gotama:|| ||

'Na Samaṇo Gotamo brāhmaṇe jiṇṇe vuddhe mahallake addhagate vayo-anuppatte abhivādeti vā paccuṭṭheti vā āsanena vā nimanteti' ti.|| ||

Tayidaṃ bho Gotama tath'eva,||
na hi bhavaṃ Gotamo brāhmaṇe jiṇṇe vuddhe mahallake addhagate vayo-anuppatte abhivādeti vā||
paccuṭṭheti vā||
āsanena vā nimantetī.|| ||

Tayidaṃ bho Gotama na sampannam evā" ti.|| ||

"Tvam pi no Doṇa, brāhmaṇo paṭijānāsī" ti?|| ||

"Yaṃ hi taṃ bho Gotama sammā vadamāno vadeyya:|| ||

'Brahmaṇo ubhato sujāto mātito ca pitito ca,||
saṃsuddha-gahaṇiko yāva sattamā pitā-mah'ayugā,||
akkhitto anupakkuṭṭho jāti-vādena,||
ajjhāyako manta-dharo,||
tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragu sanighaṇḍukeṭubhānaṃ sākkhara-p-pabhe-dānaṃ itihā-sapañca-mānaṃ,||
padako veyyākaraṇo,||
lokāyata mahā-purisa-lakkhaṇesu anavayo" ti|| ||

mam'eva taṃ bho Gotama sammā vadamāno vadeyya.|| ||

Ahaṃ hi bho Gotama brahmaṇo ubhato sujāto mātito ca pitito ca,||
saṃsuddha-gahaṇiko yāva sattamā pitā-mah'ayugā,||
akkhitto anupakkuṭṭho jāti-vādena,||
ajjhāyako manta-dharo,||
tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragu sanighaṇḍukeṭubhānaṃ sākkhara-p-pabhe-dānaṃ itihā-sapañca-mānaṃ,||
padako veyyākaraṇo,||
lokāyata mahā-purisa-lakkhaṇesu anavayo" ti.|| ||

"Ye kho te Doṇa, brahmaṇānaṃ pub- [224] bakā isayo||
mantānaṃ kattāro mantānaṃ pavattāro,||
yesañ c'idaṃ etarahi brahmaṇā porāṇaṃ manta-padaṃ gītaṃ pavuttaṃ samīhitaṃ tad anugāyanti,||
tad anubhāsanti,||
bhāsitam anubhāsanti,||
sajjhāyitam anusajjhāyanti,||
vācitam anuvācenti,||
seyyath'īdaṃ:||
Aṭṭako,||
Vāmako,||
Vāmadevo,||
Vessāmitto,||
Yamadaggi,||
Aṅgīraso,||
Bhāradvājo,||
Vāseṭṭho,||
Kassapo,||
Bhagu||
tyāssu me pañca brahmaṇe paññāpenti:||
brahmasamaṃ,||
devasamaṃ,||
mariyādaṃ,||
sambhinna-mariyādaṃ,||
brāhmaṇa caṇḍālaṃ yeva pañcamaṃ.|| ||

Tesaṃ tvaṃ Doṇa katamo" ti?|| ||

"Na kho mayaṃ bho Gotama,||
ime pañca brāhmaṇe jānāma||
atha kho mayaṃ brāhmaṇā tv'eva jānāma.|| ||

Sādhu me bhavaṃ Gotamo tathā dhammaṃ desetu,||
yathā ahaṃ ime pañca brāhmaṇe jāneyyan" ti.|| ||

"Tena hi brahmaṇa suṇāhi,||
sādhukaṃ mana-sikarohi,||
bhāsissāmī" ti.|| ||

"Evaṃ bho" ti kho Doṇo brahmaṇo Bhagavato paccassosi.|| ||

Bhagavā etad avoca:|| ||

 

§

 

3. "Kathañ ca Doṇa, brāhmaṇo brahmasamo hoti?|| ||

Idha Doṇa brahmaṇo ubhato sujāto mātito ca pitito ca,||
saṃsuddha-gahaṇiko yāva sattamā pitā-mah'ayugā,||
akkhitto anupakkuṭṭho jāti-vādena.|| ||

So aṭṭha-cattāḷīsa vassāni komāra-Brahma-cariyaṃ carati mante adhīya-māno,||
aṭṭha-cattāḷīsa vassāni komāra-Brahma-cariyaṃ caritvā mante adhīyitvā ācariyassa ācariya-dhanaṃ pariyesati dhammen'eva,||
no adhammena.|| ||

Tattha ca Doṇa ko dhammo?|| ||

[225] N'eva kasiyā,||
na vaṇijjāya,||
na go-rakkhena,||
na issatthena||
na rāja-porisena||
na sippañññatarena,||
kevalaṃ bhikkhācariyāya kapālaṃ anatimañña-māno.|| ||

So ācariyassa ācariya dhanaṃ niyyādetvā kesa-massuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajati.|| ||

So evaṃ pabba-jito samāno mettā-saha-gatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati,||
tathā dutiyaṃ,||
tathā tatiyaṃ,||
tathā catutthiṃ.|| ||

Iti uddham-adho tiriyaṃ sabbadhī sabbattatāya sabbā-vantaṃ lokaṃ mettā-saha-gatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena avyāpajjhena pharitvā viharati.|| ||

Karuṇā-saha-gatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati,||
tathā dutiyaṃ,||
tathā tatiyaṃ,||
tathā catutthiṃ.|| ||

Iti uddham-adho tiriyaṃ sabbadhī sabbattatāya sabbā-vantaṃ lokaṃ karuṇā-saha-gatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena avyāpajjhena pharitvā viharati.|| ||

Muditā-saha-gatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati,||
tathā dutiyaṃ,||
tathā tatiyaṃ,||
tathā catutthiṃ.|| ||

Iti uddham-adho tiriyaṃ sabbadhī sabbattatāya sabbā-vantaṃ lokaṃ muditā-saha-gatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena avyāpajjhena pharitvā viharati.|| ||

Upekkhā-saha-gatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati,||
tathā dutiyaṃ,||
tathā tatiyaṃ,||
tathā catutthiṃ.|| ||

Iti uddham-adho tiriyaṃ sabbadhī sabbattatāya sabbā-vantaṃ lokaṃ upekkhā-saha-gatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena avyāpajjhena pharitvā viharati.|| ||

So ime cattāro brahma-vihāre bhāvetvā kāyassa bhedā param maraṇā sugatiṃ Brahma-lokaṃ uppajjati.|| ||

Evaṃ kho Doṇa brāhmaṇo brahmasamo hoti.|| ||

4. Katañ ca Doṇa brāhmaṇo devasamo hoti?|| ||

Idha Doṇa brāhmaṇo ubhato sujāto mātito ca pitito ca,||
saṃsuddha-gahaṇiko yāva sattamā pitā-mah'ayugā,||
akkhitto anupakkuṭṭho jāti-vādena.|| ||

So aṭṭha-cattāḷīsa vassāni komāra-Brahma-cariyaṃ carati mante adhīya-māno,||
aṭṭha-cattāḷīsa vassāni komāra-Brahma-cariyaṃ caritvā mante adhīyitvā ācariyassa ācariya-dhanaṃ pariyesati dhammen'eva,||
no adhammena.|| ||

Tattha ca Doṇa ko dhammo?|| ||

N'eva kasiyā,||
na vaṇijjāya,||
na go-rakkhena,||
na issatthena||
na rāja-porisena||
na sippañññatarena,||
kevalaṃ bhikkhācariyāya [226] kapālaṃ anatimañña-māno.|| ||

So ācariyassa ācariya-dhanaṃ nīyādetvā dāraṃ pariyesati dhammen'eva no adhammena.|| ||

Tattha ca Doṇa ko dhammo?|| ||

N'eva kayena,||
na vikkayena,||
brāhmaṇiṃ yeva udakūpassaṭṭhaṃ.|| ||

So brāhmaṇiṃ yeva gacchati||
na khattiyiṃ,||
na vessiṃ,||
na suddiṃ,||
na caṇḍāliṃ,||
na nesādiṃ,||
na veṇiṃ,||
na rathakāriṃ,||
na pukkusiṃ gacchati,||
na gabbhiniṃ gacchati,||
na pāyamānaṃ gacchati,||
na anutuniṃ gacchati.|| ||

Kasmā ca Doṇa brāhmaṇo na gabbhiniṃ gacchati?|| ||

Sace Doṇa brāhmaṇo gabhiniṃ gacchati,||
atimīḷhajo nāma so hoti māṇavako vā māṇavikā vā,||
tasmā Doṇa brāhmaṇo na gabbhiniṃ gacchati.|| ||

Kasmā ca Doṇa brahmaṇo na pāyamānaṃ gacchati?|| ||

Sace Doṇa brāhmaṇo pāyamānaṃ gacchati,||
asuci-paṭipīto nāma so hoti māṇavako vā māṇavikā vā,||
tasmā Doṇa brāhmaṇo na pāyamānaṃ gacchati.|| ||

Kasmā ca Doṇa brāhmaṇo na anutuniṃ gacchati?|| ||

Sace Doṇa brāhmaṇo anutuniṃ gacchati,||
tassa sā hoti brāhmaṇī n'eva kāmatthā na davatthā na ratatthā,||
pajatthā'va brāhmaṇassa brāhmaṇī hoti.|| ||

So mithunaṃ uppādetvā kesa-massuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajati.|| ||

So evaṃ pabba-jito samāno||
vivicc'eva kāmehi||
vivicca akusalehi dhammehi||
sa-vitakkaṃ sa-vicāraṃ||
viveka-jaṃ pīti-sukhaṃ||
paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati,|| ||

Vitakka-vicārānam vūpasamā||
ajjhattaṃ sampasādanaṃ||
cetaso ekodi-bhāvaṃ||
avitakkaṃ avicāraṃ||
samādhi-jaṃ pīti-sukhaṃ||
dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati,|| ||

Pītiyā ca virāgā||
upekkhako ca viharati||
sato ca sampajāno||
sukhaṃ ca kāyena paṭisaṃvedeti||
yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti||
'upekkhako satimā sukha-vihāri' ti||
tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati,|| ||

Sukhassa ca pahānā||
dukkhassa ca pahānā||
pubbe'va somanassa-domanassānaṃ atthaṅ-gamā||
adukkha-m-asukhaṃ upekkhā-sati-pārisuddhiṃ||
catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati.|| ||

So ime cattāro jhāne bhāvetvā kāyassa [227] bhedā param maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ uppajjati.|| ||

Evaṃ kho Doṇa brāhmaṇo devasamo hoti.|| ||

5. Kathañ ca Doṇa, brahmaṇo mariyādo hoti?|| ||

Idha Doṇa brāhmaṇo ubhato sujāto mātito ca pitito ca,||
saṃsuddha-gahaṇiko yāva sattamā pitā-mah'ayugā,||
akkhitto anupakkuṭṭho jāti-vādena.|| ||

So aṭṭha-cattāḷīsa-vassāni komāra-Brahma-cariyaṃ carati mante adhīya-māno,||
aṭṭha-cattāḷīsa-vassāni komāra-Brahma-cariyaṃ caritvā mante adhīyitvā ācariyassa ācariya-dhanaṃ pariyesati dhammen'eva,||
no adhammena.|| ||

Tattha ca Doṇa ko dhammo?|| ||

N'eva kasiyā,||
na vaṇijjāya,||
na go-rakkhena,||
na issatthena||
na rāja-porisena||
na sippañññatarena,||
kevalaṃ bhikkhācariyāya kapālaṃ anatimañña-māno.|| ||

So ācariyassa ācariya-dhanaṃ nīyādetvā dāraṃ pariyesati dhammen'eva no adhammena.|| ||

Tattha ca Doṇa ko dhammo?|| ||

N'eva kayena,||
na vikkayena,||
brāhmaṇiṃ yeva udakūpassaṭṭhaṃ.|| ||

So brāhmaṇiṃ yeva gacchati||
na khattiyiṃ,||
na vessiṃ,||
na suddiṃ,||
na caṇḍāliṃ,||
na nesādiṃ,||
na veṇiṃ,||
na rathakāriṃ,||
na pukkusiṃ gacchati,||
na gabbhiniṃ gacchati,||
na pāyamānaṃ gacchati,||
na anutuniṃ gacchati.|| ||

Kasmā ca Doṇa brāhmaṇo na gabbhiniṃ gacchati?|| ||

Sace Doṇa brāhmaṇo gabhiniṃ gacchati,||
atimīḷhajo nāma so hoti māṇavako vā māṇavikā vā,||
tasmā Doṇa brāhmaṇo na gabbhiniṃ gacchati.|| ||

Kasmā ca Doṇa brahmaṇo na pāyamānaṃ gacchati?|| ||

Sace Doṇa brāhmaṇo pāyamānaṃ gacchati,||
asuci-paṭipīto nāma so hoti māṇavako vā māṇavikā vā,||
tasmā Doṇa brāhmaṇo na pāyamānaṃ gacchati.|| ||

Kasmā ca Doṇa brāhmaṇo na anutuniṃ gacchati?|| ||

Sace Doṇa brāhmaṇo anutuniṃ gacchati,||
tassa sā hoti brāhmaṇī n'eva kāmatthā na davatthā na ratatthā,||
pajatthā'va brāhmaṇassa brāhmaṇī hoti.|| ||

So mithunaṃ uppādetvā tam eva puttassādaṃ nikāmaya-māno kuṭumbaṃ ajjhā-vasati,||
na agārasmā anagāriyaṃ pabbajati.|| ||

Yāva porāṇānaṃ brahmaṇānaṃ mariyādā,||
tattha tiṭṭhati,||
taṃ na vītikkamati.|| ||

'Yāva porāṇānaṃ brāhmaṇānaṃ mariyādo tattha brāhmaṇo ṭhito taṃ na vītikkamatī' ti kho Doṇa,||
tasmā 'brāhmaṇo mariyādo' ti vuccati.|| ||

Evaṃ kho Doṇa brāhmaṇo mariyādo hoti.|| ||

6. Kathañ ca Doṇa, brāhmaṇo sambhinna-mariyādo hoti?|| ||

[228] Idha Doṇa brāhmaṇo ubhato sujāto mātito ca pitito ca,||
saṃsuddha-gahaṇiko yāva sattamā pitā-mah'ayugā,||
akkhitto anupakkuṭṭho jāti-vādena.|| ||

So aṭṭha-cattāḷīsa-vassāni komāra-Brahma-cariyaṃ carati mante adhīya-māno,||
aṭṭha-cattāḷīsa-vassāni komāra-Brahma-cariyaṃ caritvā mante adhīyitvā ācariyassa ācariya-dhanaṃ pariyesati,||
dhammen'eva no adhammena.|| ||

Tattha ca Doṇa ko dhammo?|| ||

N'eva kasiyā,||
na vaṇijjāya,||
na go-rakkhena,||
na issatthena||
na rāja-porisena||
na sippañññatarena,||
kevalaṃ bhikkhācariyāya kapālaṃ anatimañña-māno.|| ||

So ācariyassa ācariya-dhanaṃ nīyādetvā dāraṃ pariyesati||
dhammena pi||
adhammena pi||
kayena pi||
vikkayena pi||
brāhmaṇim pi udakūpassaṭṭhaṃ.|| ||

So brāhmaṇim pi gacchati,||
khattiyim pi gacchati,||
vessim pi gacchati,||
suddim pi gacchati,||
caṇḍālim pi gacchati,||
nesādim pi gacchati,||
veṇim pi gacchati,||
rathakārim pi gacchati,||
pukkusim pi gacchati,||
gabhinim pi gacchati,||
pāyamānam pi gacchati,||
utunim pi gacchati,||
anutunim pi gacchati.|| ||

Tassa sā hoti brāhmaṇi kāmatthā pi davatthā pi ratatthā pi,||
pajatthā pi brāhmaṇassa brāhmaṇī hoti.|| ||

Yāva porāṇānaṃ brahmaṇānaṃ mariyādā,||
tattha na tiṭṭhati,||
taṃ vītikkamati.|| ||

'Yāva porāṇānaṃ brāhmaṇānaṃ mariyādā,||
tattha brāhmaṇo na ṭhito taṃ vītikkamatī' ti kho Doṇa,||
tasmā "brāhmaṇo sambhinna-mariyādo" ti vuccati.|| ||

Evaṃ kho Doṇa brahmaṇo sambhinna-mariyādo hoti.|| ||

7. Kathañ ca Doṇa, brāhmaṇo brāhmaṇa-caṇḍālo hoti?|| ||

Idha Doṇa brāhmaṇo ubhato sujāto mātito ca pitito ca,||
saṃsuddha-gahaṇiko yāva sattamā pitā-mah'ayugā,||
akkhitto anupakkuṭṭho jāti-vādena.|| ||

So aṭṭha-cattāḷīsa vas- [229] sāni koMāraṃ Brahma-cariyaṃ carati mante adhīya-māno,||
aṭṭha-cattāḷīsa-vassāni koMāraṃ Brahma-cariyaṃ caritvā mante adhīyitvā ācariyassa ācariya-dhanaṃ pariyesati||
dhammena pi||
adhammena pi||
kasiyā pi||
vaṇijjāya pi||
go-rakkhena pi||
issatthena pi||
rāja-porisena pi||
sipp'aññatarena pi||
kevalam pi||
bhikkhācariyāya kapālaṃ anatimañña-māno.|| ||

So ācariyassa ācariya-dhanaṃ nīyādetvā dāraṃ pariyesati||
dhammena pi||
adhammena pi||
kayena pi||
vikkayena pi||
udakupassaṭṭhaṃ.|| ||

So brāhmaṇim pi gacchati,||
khattiyim pi gacchati,||
vessim pi gacchati,||
suddim pi gacchati,||
caṇḍālim pi gacchati,||
nesādim pi gacchati,||
veṇim pi gacchati||
rathakārim pi gacchati,||
pukkusim pi gacchati,||
gabhinim pi gacchati,||
pāyamānam pi gacchati,||
utunim pi gacchati,||
anutunim pi gacchati.|| ||

Tassa sā hoti brāhmaṇī||
kāmatthā pi,||
davatthā pi,||
ratatthā pi,||
pajatthā pi,||
brāhmaṇassa brāhmaṇī hoti.|| ||

So sabba-kammehi jīvikaṃ kappeti.|| ||

Tam enaṃ brāhmaṇā evam āhaṃsu:|| ||

'Kasmā bhavaṃ brāhmaṇo paṭijānamāno sabba-kammehi jīvikaṃ kappeti' ti?|| ||

So evam āha:|| ||

'Seyyathā pi bho aggi sucim pi dahati,||
asucim pi dahati||
na ca tena aggi upalippati,||
evam eva kho bho sabba-kammehi ce pi brāhmaṇo jīvikaṃ kappeti,||
na ca tena brāhmaṇo upalippa' ti.|| ||

'Sabbakammehi jīvikaṃ kappetī' ti kho Doṇa,||
tasmā brāhmaṇo 'brāhmaṇa-caṇḍālo' ti vuccati.|| ||

Evaṃ kho Doṇa brāhmaṇo brāhmaṇa-caṇḍālo hoti.|| ||

8. Ye kho Doṇa brāhmaṇānaṃ pubbakā isayo||
mantānaṃ kattāro mantānaṃ pavattāro,||
yesañ c'idaṃ etarahi brahmaṇā porāṇaṃ manta-padaṃ gītaṃ pavuttaṃ samīhitaṃ tad anugāyanti,||
tad anubhāsanti,||
bhāsitam anubhāsanti,||
sajjhāyitam anusajjhāyanti,||
vācitam anuvācenti,||
seyyath'īdaṃ:||
Aṭṭako,||
Vāmako,||
Vāmadevo,||
Vessāmitto,||
Yamadaggi,||
Aṅgīraso,||
Bhāradvājo,||
Vā- [230] seṭṭho,||
Kassapo,||
Bhagu||
tyāssu me pañca brahmaṇe paññāpenti:||
brahmasamaṃ,||
devasamaṃ,||
mariyādaṃ,||
sambhinna-mariyādaṃ,||
brāhmaṇa caṇḍālaṃ yeva pañcamaṃ.|| ||

Tesaṃ tvaṃ Doṇa katamo" ti?|| ||

"Evaṃ sante mayaṃ bho Gotama brāhmaṇa-caṇḍālam pi na purema.|| ||

Abhikkantaṃ bho Gotama||
abhikkantaṃ bho Gotama,||
seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya,||
paṭi-c-channaṃ vā vivareyya,||
mūḷhassa vā Maggaṃ ācikkheyya,||
tela pajjotaṃ vā dhāreyya,||
'cakkhu-manto rūpāni dakkhintī' ti.|| ||

Evam evaṃ bhotā Gotamena aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||

Es'āhaṃ bhavantaṃ Gotamaṃ saraṇaṃ gacchāmi Dhammañ ca bhikkhu-saṅghañ ca:||
upāsakaṃ maṃ bhavaṃ Gotamo dhāretu ajja-t-agge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gatanti.|| ||


Contact:
E-mail
Copyright Statement