Aṅguttara Nikāya


[Home]  [Sutta Indexes]  [Glossology]  [Site Sub-Sections]


 

Aṅguttara-Nikāya
III. Tika Nipāta
II. Rathakāra Vagga

Sutta 15

Rathakāra (Pacetana) Suttaṃ

Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.

 


 

[1][pts][than][bodh][upal] Evaṃ me sutaṃ:

Ekaṃ samayaṃ Bhagavā Bārāṇasiyaṃ viharati Isipatane Migadāye.|| ||

Tatra kho Bhagavā bhikkhū āmantesi:|| ||

"Bhikkhavo" ti.|| ||

[111] "Bhadante" ti te bhikkhū Bhagavato paccassosuṃ.|| ||

Bhagavā etad avoca:|| ||

"Bhūta-pubbaṃ bhikkhave rājā ahosi Pacetano nāma.|| ||

Atha kho bhikkhave rājā Pacetano rathakāraṃ āmantesi:|| ||

'Ito me samma rathakāra,||
channaṃ māsānaṃ accayena saṅgāmo bhavissati,||
sakkasi me samma rathakāra,||
navaṃ cakkayugaṃ kātun' ti?|| ||

'Sakkomi devā' ti kho bhikkhave rathakāro rañño Pacetanassa paccassosi.|| ||

Atha kho bhikkhave rathakāro chahi māsehi chārattūnehi ekaṃ cakkaṃ niṭṭhāpesi.|| ||

Atha kho bhikkhave rājā Pacetano rathakāraṃ āmantesi:|| ||

'Ito me samma rathakāra,||
channaṃ divasānaṃ accayena saṅgāmo bhavissati,||
niṭṭhitaṃ navaṃ cakkayugan' ti?|| ||

'Imehi kho deva chahi māsehi chārattūnehi ekaṃ cakkaṃ niṭṭhitan' ti.|| ||

'Sakkasi pana me samma rathakāra,||
imehi chahi divasehi dutiyaṃ cakkaṃ niṭṭhāpetun' ti?|| ||

'Sakkomi devā' ti kho bhikkhave rathakāro rañño Pacetanassa paccassosi.|| ||

2. Atha kho bhikkhave rathakāro chahi divasehi dutiyaṃ cakkaṃ niṭṭhāpetvā navaṃ cakkayugaṃ ādāya yena rājā Pacetano ten'upasaṅkami.|| ||

Upasaṅkamitvā rājānaṃ Pacetanaṃ etad avoca:|| ||

'Idan te deva navaṃ cakkayugaṃ niṭṭhitan' ti.|| ||

'Yañ ca te idaṃ samma rathakāra,||
cakkaṃ chahi māsehi niṭṭhitaṃ chārattūnehi,||
yañ ca te idaṃ cakkaṃ chahi divasehi niṭṭhitaṃ.|| ||

Imesaṃ kiṃ nānā-karaṇaṃ nesāṃ n-ā-haṃ kiñci nānā-karaṇaṃ passāmī' ti.|| ||

'Atthi n'esaṃ deva nānā-karaṇaṃ,||
passatu deva nānā-karaṇan' ti.|| ||

Atha kho bhikkhave rathakāro yaṃ taṃ cakkaṃ chahi divasehi niṭṭhitaṃ,||
taṃ pavattesi.|| ||

Taṃ pavattitaṃ samānaṃ yāvatikā abhisaṅkhārassa gati,||
tāvatikaṃ gantvā ciṅgulāyitvā bhūmiyaṃ papati.|| ||

Yaṃ pana taṃ cakkaṃ chahi māsehi [112] niṭṭhitaṃ chārattūnehi taṃ pavattesi.|| ||

Taṃ pavattitaṃ samānaṃ yāvatikā abhisaṅkhārassa gati,||
tāvatikaṃ gantvā akkhāhataṃ maññe aṭṭhāsi.|| ||

3. 'Ko nu kho samma rathakāra, hetu,||
ko paccayo||
yam idaṃ cakkaṃ chahi divasehi niṭṭhitaṃ,||
taṃ pavattitaṃ samānaṃ yāvatikā abhisaṅkhārassa gati,||
tāvatikaṃ gantvā ciṅgulāyitvā bhumiyaṃ papati?|| ||

Ko pana samma rathakāra, hetu,||
ko paccay||
yam idaṃ cakkaṃ chahi māsehi niṭṭhitaṃ chārattūnehi,||
taṃ pavattitaṃ samānaṃ yāvatikā abhisaṅkhārassa gati,||
tāvatikaṃ gantvā akkhāhataṃ maññe aṭṭhāsī' ti?|| ||

'Yam idaṃ deva,||
cakkaṃ chahi divasehi niṭṭhitaṃ||
tassa nemī pi savaṅkā sa-dosā sakasāvā,||
arā pi savaṅkā sa-dosā sakasāvā,||
nābhī pi savaṅkā sa-dosā sakasāvā.|| ||

Taṃ nemiyā pi savaṅkattā sadosattā sakasāvattā,||
arānam pi savaṅkattā sadosattā sakasāvattā,||
nābhiyā pi savaṅkattā sadosattā sakasāvattā||
pavattitaṃ samānaṃ yāvatikā abhisaṅkhārassa gati,||
tāvatikaṃ gantvā ciṅgulāyitvā bhumiyaṃ papati.|| ||

Yaṃ pana taṃ deva cakkaṃ chahi māsehi niṭṭhitaṃ chārattūnehi||
tassa nemī pi avaṅkā adosā akasāvā||
arā pi avaṅkā adosā akasāvā||
nābhī pi avaṅkā adosā akasāvā.|| ||

Taṃ nemiyā pi avaṅkattā adosattā akasāvattā,||
arānam pi avaṅkattā adosattā akasāvattā,||
nābhiyā pi avaṅkattā adosattā akasāvattā||
pavattitaṃ samānaṃ yāvatikā abhisaṅkhārassa gati,||
tāvatikaṃ gantvā akkhāhataṃ maññe aṭṭhāsī' ti.|| ||

 

§

 

4. Siyā kho pana bhikkhave tumbhākaṃ evam assa:

'Añño nūna tena samayena so rathakāro ahosī' ti.|| ||

Na kho pan'etaṃ bhikkhave evaṃ daṭṭhabbaṃ.|| ||

Ahaṃ tena samayena so rathakāro ahosi.|| ||

Tadā panāhaṃ bhikkhave kusalo dāruvaṅkānaṃ dārudosānaṃ dārukasāvānaṃ.|| ||

Etarahi kho panāhaṃ bhikkhave arahaṃ Sammā Sambuddho kusalo kāyavaṅkānaṃ kāyadosānaṃ kāyakasāvānaṃ.|| ||

Kusalo vacīvaṅkānaṃ vacīdosānaṃ vacīkasāvānaṃ.|| ||

Kusalo manovaṅkānaṃ manodosānaṃ manokasāvānaṃ.|| ||

5. Yassa kassaci bhikkhave bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā kāyavaṅko a-p-pahīno kāyadoso kāyakasāvo||
vacīvaṅko a-p-pahīno vacīdoso vacīkasāvo||
manovaṅko a-p-pahīno manodoso [113] manokasāvo.|| ||

Evaṃ papatikā te bhikkhave imasmā Dhamma-Vinayā||
seyyathā pi taṃ cakkaṃ chahi divasehi niṭṭhitaṃ.|| ||

Yassa kassaci bhikkhave bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā kāyavaṅko pahīno kāyadoso kāyakasāvo||
vacīvaṅko pahīno vacīdoso vacīkasāvo||
manovaṅko pahīno manodoso manokasāvo.|| ||

Evaṃ pati-ṭ-ṭhitā te bhikkhave imasmiṃ Dhamma-Vinaye||
seyyathā pi taṃ cakkaṃ chahi māsehi niṭṭhitaṃ chārattūnehi.|| ||

Tasmātiha bhikkhave evaṃ sikkhitabbaṃ:|| ||

'Kāya-vaṅkaṃ pajahissāma,||
kāya-dosaṃ,||
kāya-kasāvaṃ.|| ||

Vacī-vaṅkaṃ pajahissāma,||
vacī-dosaṃ,||
vacī-kasāvaṃ.|| ||

Mano-vaṅkaṃ pajahissāma,||
mano-dosaṃ,||
mano-kasāvan' ti.|| ||

Evaṃ hi vo bhikkhave sikkhitabban" ti.|| ||

 


Contact:
E-mail
Copyright Statement