Dīgha Nikāya


[Home]  [Sutta Indexes]  [Glossology]  [Site Sub-Sections]


 

Dīgha Nikāya

Sutta 8

Kassapo-Sīhanāda Suttaṃ

Adapted from the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series

 


[161]

[1][pts] Evaṃ me sutaṃ:|| ||

Ekaṃ samayaṃ Bhagavā ujuññāyaṃ viharati kaṇṇakatthale Migadāye.|| ||

Atha kho acelo Kassapo yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||

Upasaṅkamitvā Bhagavatā saddhiṃ sammodi.|| ||

Sammodanīyaṃ kathaṃ sārāṇīyaṃ vīti-sāretvā eka-m-antaṃ aṭṭhāsi.

2. Eka-m-antaṃ ṭhito kho acelo Kassapo Bhagavantaṃ etad avoca:|| ||

"Sutamme taṃ bho Gotama,||
'Samaṇo Gotamo sabbaṃ tapaṃ garaha' ti.|| ||

Sabbaṃ tapassiṃ lukhājīviṃ ekaṃ-sena upakkosati upavadatī' ti.|| ||

Ye te bho Gotama evam āhaṃsu 'Samaṇo Gotamo sabbaṃ taṃ garahati,||
sabbaṃ tapassiṃ lukhājīviṃ ekaṃ-sena upakkosati upavadatī' ti.|| ||

Kacci te bhoto Gotamassa vutta-vādino?|| ||

Na ca bhavantaṃ Gotamaṃ abhūtena abbh'ācikkhanti?|| ||

Dhammassa c'ānudhammaṃ vyākaronti?|| ||

Na ca koci saha-dhammiko vād'ānuvādo gārayhaṃ ṭhānaṃ āgacchati?|| ||

Anabbhakkhātukāmā hi mayaṃ bhavantaṃ Gotaman" ti.|| ||

3. Ye te Kassapo evam āhaṃsu:|| ||

'Samaṇo Gotamo sabbaṃ tapaṃ garaha' ti.|| ||

'Sabbaṃ tapassiṃ lukhājīviṃ ekaṃ-sena upakkosati upavadatī' ti||
na me te vutta-vādino.|| ||

Abbhācikkhanti ca pana maṃ te asatā abhūtena.|| ||

Idāhaṃ Kassapo ekaccaṃ tapassiṃ lukhājīviṃ passāmi dibbena [162] cakkhunā visuddhena atikkanta-mānusakena kāyassa bhedā param maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ Nirayaṃ upapannaṃ.|| ||

Idha panāhaṃ Kassapo ekaccaṃ tapassiṃ lukhājīviṃ passāmi dibbena cakkhunā visuddhena atikkanta-mānusakena kāyassa bhedā param maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapannaṃ.|| ||

Idāhaṃ Kassapo ekaccaṃ tapassiṃ appadukkhavihāriṃ passāmi dibbena cakkhunā visuddhena atikkanta-mānusakena kāyassa bhedā param maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ Nirayaṃ upapannaṃ.|| ||

*. Kassapo sīhanāta suttaṃ,||
kesuci.|| ||

Khuddhasīha-nādasuttantipi.|| ||

Aṭṭhakathā.|| ||

Mahāsīha-nādasuttaṃ,||
machasaṃ.|| ||

Idhapanāhaṃ Kassapo ekaccaṃ tapassiṃ appadukkhavihāriṃ passāmi dibbena cakkhunā visuddhena atikkanta-mānusakena kāyassa bhedā param maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapannaṃ.|| ||

Yo'haṃ Kassapo imesaṃ tapassīnaṃ evaṃ āgatiñca gatiñca cutiñca upapattiñca yathā-bhūtaṃ pajānāmi.|| ||

So'haṃ kiṃ sabbaṃ tapaṃ garahissāmi,||
sabbaṃ vā tapassiṃ lukhājīviṃ ekaṃ-sena upakkosissāmi upavadissāmi?

4. Santi Kassapo eke samaṇa-brāhmaṇā paṇḍitā nipuṇā kata-parappavādā vāḷavedhirūpā vobhindantā1 maññe caranti paññā-gatena diṭṭhi-gatāni.|| ||

Tehi'pi me saddhiṃ ekaccesu ṭhānesu sameti ekaccesu ṭhānesu na sameti.|| ||

Yante ekaccaṃ vadenti sādhū' ti,||
mayam pi taṃ ekaccaṃ vadema sādhū' ti.|| ||

Yante ekaccaṃ vadenti na sādhū' ti,||
mayam pi taṃ ekaccaṃ vadema na sādhū' ti.|| ||

Yante ekaccaṃ vadenti sādhū' ti,||
mayaṃ taṃ ekaccaṃ vadema na sādhū' ti.|| ||

Yante ekaccaṃ vadenti na sādhū' ti,||
mayaṃ taṃ ekaccaṃ vadema sādhū' ti.|| ||

Yaṃ mayaṃ ekaccaṃ vadema sādhū' ti,||
pare'pi taṃ ekaccaṃ vadenti na sādhū' ti.|| ||

Yaṃ mayaṃ ekaccaṃ vadema na sādhū' ti,||
pare'pi taṃ ekaccaṃ vadenti na sādhū' ti.|| ||

[163] yaṃ mayaṃ ekaccaṃ vadema na sādhū' ti,||
pare'pi taṃ ekaccaṃ vadenti sādhū' ti.|| ||

Yaṃ mayaṃ ekaccaṃ vadema sādhū' ti.|| ||

Pare'pi taṃ ekaccaṃ vadenti na sādhū' ti.|| ||

Tyāhaṃ upasaṅkamitvā evaṃ vadāmi: yesu no Kassapo ṭhānesu na sameti,||
tiṭṭhantu tāni ṭhānāni.|| ||

Yesu ṭhānesu sameti,||
tattha viññū samanuyuñjantaṃ samanugāhantaṃ samanubhāsantaṃ Satthārā vā Satthāraṃ saṅghena vā Saṅghaṃ: "ye imesaṃ bhavataṃ dhammā akusalā akusala-saṅkhātā sāvajjā sāvajja-saṅkhātā asevitabbā asevitabba-saṅkhātā na alamariyā na alam-ariya-saṅkhātā kaṇhā kaṇhasaṅkhātā,||
ko ime dhamme anavasesaṃ pahāya vattati,||
samaṇo vā Gotamo pare vā pana bhonto gaṇācariyā" ti?

Ṭhānaṃ kho pan'etaṃ Kassapo vijjati yaṃ viññū samanuyuñjantā samanugāhantā samanubhāsantā evaṃ vadeyyuṃ: "ye imesaṃ bhavataṃ dhammā akusalā akusala-saṅkhātā sāvajjā sāvajja-saṅkhātā asevitabbā asevitabba-saṅkhātā na alamariyā na alam-ariya-saṅkhātā kaṇhā kaṇhasaṅkhātā,||
Samaṇo Gotamo ime dhamme anavasesaṃ pahāya vattati,||
yaṃ vā pana bhonto pare gaṇācariyā" ti.|| ||

Iti ha Kassapo viññū samanuyuñjantā samanugāhantā samanubhāsantā amheva tattha yebhuyyena pasaṃseyyuṃ.|| ||

5. Aparam pi no Kassapo viññū samanuyuñjantaṃ samanugāhantaṃ samanubhāsantaṃ Satthāraṃ saṅghena vā Saṅghaṃ: "ye imesaṃ bhavataṃ dhammā kusal-ā-kusala-saṅkhātā anavajjā anavajja-saṅkhātā sevitabbā sevitabba-saṅkhātā alamariyā alam-ariya-saṅkhātā sukkā sukkasaṅkhātā,||
ko ime dhamme anavasesaṃ samādāya vattati samaṇo vā Gotamo pare vā pana bhonto gaṇācariyā" ti?

Ṭhānaṃ kho pan'etaṃ Kassapo vijjati yaṃ viññū samanuyuñjantā samanugāhantā samanubhāsantā evaṃ [164] vadeyyuṃ: "ye imesaṃ bhavataṃ dhammā kusal-ā-kusala-saṅkhātā anavajjā anavajja-saṅkhātā sevitabbā sevitabba-saṅkhātā alamariyā alam-ariya-saṅkhātā sukkā sukkasaṅkhātā,||
Samaṇo Gotamo ime dhamme anavasesaṃ samādāya vattati yaṃ vā pana bhonto pare gaṇācariyā" ti.|| ||

Iti ha Kassapo viññū samanuyuñjantā samanugāhantā samanubhāsantā amheva tattha yebhuyyena pasaṃseyyuṃ.|| ||

6. Aparam pi no Kassapo viññū samanuyuñjantaṃ samanugāhantaṃ samanubhāsantaṃ Satthārā vā Satthāraṃ saṅghena vā Saṅghaṃ: "ye imesaṃ bhavataṃ dhammā akusalā akusala-saṅkhātā sāvajjā sāvajja-saṅkhātā asevitabbā asevitabba-saṅkhātā na alamariyā na alam-ariya-saṅkhātā kaṇhā kaṇhasaṅkhātā ko ime dhamme anavasesaṃ pahāya vattati Gotamasāvaka-saṅgho vā pare vā pana bhonto gaṇācariya-sāvaka-saṅghā" ti?

Ṭhānaṃ kho pan'etaṃ Kassapo vijjati yaṃ viññū samanuyuñjantā samanugāhantā samanubhāsantā evaṃ vadeyyuṃ: "ye imesaṃ bhavataṃ dhammā akusalā akusala-saṅkhātā sāvajjā sāvajja-saṅkhātā asevitabbā asevitabba-saṅkhātā na alamariyā na alam-ariya-saṅkhātā kaṇhā kaṇhasaṅkhātā,||
Gotamasāvaka-saṅgho ime dhamme anavasesaṃ pahāya vattati,||
yaṃ vā pana bhonto pare gaṇācariya-sāvaka-saṅghā" ti.|| ||

Iti ha Kassapo viññū samanuyuñjantā samanugāhantā samanubhāsantā amheva tattha yebhuyyena pasaṃseyyuṃ.|| ||

7. Aparam pi no Kassapo viññū samanuyuñjantaṃ samanugāhantaṃ samanubhāsantaṃ Satthārā vā Satthāraṃ saṅghena vā Saṅghaṃ: "ye imesaṃ bhavataṃ dhammā kusal-ā-kusala-saṅkhātā anavajjā anavajja-saṅkhātā sevitabbā sevitabba-saṅkhātā alamariyā alam-ariya-saṅkhātā sukkā sukkasaṅkhātā,||
ko ime dhamme anavasesaṃ samādāya vattati?|| ||

Gotamasāvaka-saṅgho vā,||
pare vā pana bhonto gaṇācariya-sāvaka-saṅghā" ti?

Ṭhānaṃ kho pan'etaṃ Kassapo vijjati yaṃ viññū samanuyuñjantā [165] samanugāhantā samanubhāsantā evaṃ vadeyyuṃ "ye imesaṃ bhavataṃ dhammā kusal-ā-kusala-saṅkhātā anavajjā anavajja-saṅkhātā sevitabbā sevitabba-saṅkhātā alamariyā alam-ariya-saṅkhātā sukkā sukkasaṅkhātā,||
Gotamasāvaka-saṅgho ime dhamme anavasesaṃ samādāya vattati,||
yaṃ vā pana bhonto pare gaṇācariya-sāvaka-saṅgho" ti.|| ||

Iti ha Kassapo viññū samanuyuñjantā samanugāhantā samanubhāsantā amheva tattha yebhuyyena pasaṃseyyuṃ.|| ||

8. Atthi Kassapo Maggo atthi paṭipadā yathā paṭipanno sāmaṃ yeva ñassati sāmaṃ dakkhiti "samaṇo'va Gotamo kāla-vādī bhūta-vādī attha-vādī dhamma-vādī vinaya-vādī" ti.|| ||

Katamo ca Kassapo Maggo katamā paṭipadā yathā paṭipanno sāmaṃ yeva ñassati sāmaṃ dakkhiti "samaṇo'va Gotamo kāla-vādī bhūta-vādī attha-vādī dhamma-vādī vinaya-vādī" ti?

Ayam-eva Ariyo Aṭṭhaṅgiko Maggo.|| ||

Seyyath'īdaṃ: sammā-diṭṭhi sammā-saṅkappo sammā-vācā sammā-kammanto sammā ājīvo sammā-vāyāmo sammā-sati sammā-samādhi.|| ||

Ayaṃ kho Kassapo Maggo ayaṃ paṭipadā,||
yathā paṭipanno sāmaṃ yeva ñassati sāmaṃ dakkhiti 'samaṇo'va Gotamo kāla-vādī bhūta-vādī attha-vādī dhamma-vādī vinaya-vādī' ti.|| ||

9. Evaṃ vutte acelo Kassapo Bhagavantaṃ etad avoca:

"Ime pi kho Kassapo Gotama tapopakkamā ekesaṃ [166] samaṇa-brāhmaṇānaṃ sāmaññasaṅkhātā ca brahmaññasaṅkhātā ca: acelako hoti mutt'ācāro,||
hatth-ā-palekhano,||
na ehi-bhadantiko,||
na tiṭṭha-bhadantiko,||
nābhihaṭaṃ,||
na uddissa-kaṭaṃ,||
na nimantanaṃ sādiyati.|| ||

So na kumbhi-mukhā paṭiggaṇhāti,||
na kaḷopi-mukhā paṭiggaṇhāti,||
na eḷakamantaraṃ.|| ||

Na daṇḍa-mantaraṃ,||
na musalamantaraṃ,||
na dvinnaṃ bhuñjamānānaṃ,||
na gabbhiniyā,||
na pāyamānāya,||
na purisantaragatāya,||
na saṃkittīsu,||
na yattha sā upaṭṭhito hoti,||
na yattha makkhikā saṇḍasaṇḍacārinī,||
na macchaṃ na maṃsaṃ na suraṃ na merayaṃ na thusodakaṃ pivati.|| ||

So ekāgāriko vā hoti ekālopiko,||
dvāgāriko vā hoti dvālopiko,||
sattāgāriko vā hoti sattālopiko,||
ekissāpi dattiyā yāpeti,||
dvīhipi dattīpi yāpeti,||
sattahipi dattīhi yāpeti,||
ekāhikampi āhāraṃ āhāreti,||
dvāhikampi āhāraṃ āhāreti,||
sattāhikampi āhāraṃ āhāreti.|| ||

Iti eva-rūpaṃ addhamāsikampi pariyāyabhattabhojanānuyogamanuyutto viharati.|| ||

10. Ime pi kho Kassapo Gotama tapopakkamā ekesaṃ samaṇa-brāhmaṇānaṃ sāmaññasaṅkhātā ca brahmaññasaṅkhātā ca: sākabhakkho vā hoti,||
sāmākabhakkho vā hoti,||
nīvārabhakkho vā hoti,||
daddulabhakkho vā hoti,||
haṭabhakkho vā hoti,||
kaṇabhakkho vā hoti,||
ācāmabhakkho vā hoti,||
piññākabhakkho vā hoti,||
tiṇabhakkho vā hoti,||
gomayabhakkho vā hoti,||
vanamūlaphalāhāro yāpeti pavatta-phalabhojī.|| ||

11. Ime pi kho Kassapo Gotama tapopakkamā ekesaṃ samaṇa-brāhmaṇānaṃ sāmaññasaṅkhātā ca brahmaññasaṅkhātā ca: sāṇāni pi dhāreti,||
masāṇāni pi dhāreti,||
chavadussāni pi dhāreti,||
paṃsukūlāni pi dhāreti,||
tirīṭāni pi dhāreti,||
[167] ajinampi dhāreti,||
ajinakkhipampi dhāreti,||
kusa-cīrampi dhāreti,||
vākacīrampi dhāreti,||
eḷakacīrampi dhāreti,||
kesakam-balampi dhāreti,||
vālakam-balampi dhāreti,||
ulūkapakkhikampi dhāreti,||
kesa-massulocako pi hoti kesa-massulocanānuyogamanuyutto,||
ubbhaṭṭhako pi hoti āsanapaṭikkhitto,||
ukkuṭiko pi hoti ukkuṭikappadhānamanuyutto,||
kaṇṭakāpassayiko pi hoti,||
kaṇṭakāpassaye seyyaṃ kappeti,||
phalakaseyyampi kappeti,||
thaṇḍilaseyyampi kappeti,||
ekapassasayiko pi hoti,||
rajojalladharo abbhokāsiko pi hoti yathāsanthatiko,||
vekaṭiko pi hoti vikaṭabhojanānuyogamanuyutto,||
apānako pi hoti apānakatta-manuyutto,||
sāyatatiyakampi1 udakorohaṇānuyogamanuyutto viharatī" ti.|| ||

12. "Acelako ce pi Kassapo hoti muttacāro hatth-ā-palekhano,||
na ehi-bhadantiko,||
na tiṭṭha-bhadantiko,||
nābhihaṭaṃ,||
na uddissa-kaṭaṃ,||
na nimittanaṃ sādiyati.|| ||

So na kumbhi-mukhā paṭiggaṇhāti,||
na kaḷopi-mukhā paṭiggaṇhāti,||
na eḷakamantaraṃ.|| ||

Na daṇḍa-mantaraṃ,||
na musalamantaraṃ,||
na dvinnaṃ bhuñjamānānaṃ,||
na gabbhiniyā,||
na pāyamānāya,||
na purisantaragatāya,||
na saṃkittīsu,||
na yattha sā upaṭṭhito hoti,||
na yattha makkhikā saṇḍasaṇḍacārinī,||
na macchaṃ na maṃsaṃ.|| ||

Na suraṃ na merayaṃ na thusodakaṃ pivati.|| ||

So ekāgāriko vā hoti ekālopiko,||
dvāgāriko vā hoti dvālopiko,||
sattāgāriko vā hoti sattālopiko,||
ekissāpi dattiyā yāpeti,||
dvīhipi dattīpi yāpeti,||
sattahipi dattīhi yāpeti,||
ekāhikampi āhāraṃ āhāreti,||
dvāhikampi āhāraṃ āhāreti,||
sattāhikampi āhāraṃ āhāreti.|| ||

Iti eva-rūpaṃ addhamāsikampi pariyāyabhattabhojanānuyogamanuyutto viharati.|| ||

Tassa c'āyaṃ sīla-sampadā citta-sampadā paññā-sampadā abhāvitā hoti asacchi-katā.|| ||

Atha kho so ārakā'va sāmaññā,||
ārakā'va brahmaññā.|| ||

Yato kho Kassapo bhikkhu averaṃ avyāpajjaṃ metta-cittaṃ bhāveti,||
āsavānañca khayā anāsavaṃ ceto-vimuttiṃ paññā-vimuttiṃ diṭṭh'eva [168] dhamme sayaṃ abhiññā sacchi-katvā upasampajja viharati.|| ||

Ayaṃ vuccati Kassapo bhikkhu samaṇo i' ti pi brāhmaṇo i' ti.i.|| ||

13. Sākabhakkho ce pi Kassapo hoti sāmākabhakkho ce pi Kassapo hoti nīvārabhakkho ce pi Kassapo hoti daddulabhakkho ce pi Kassapo hoti haṭabhakkho ce pi Kassapo hoti kaṇabhakkho ce pi Kassapo hoti ācāmabhakkho ce pi Kassapo hoti piññākabhakkho ce pi Kassapo hoti tiṇabhakkho ce pi Kassapo hoti gomayabhakkho ce pi Kassapo hoti vanamūlaphalāhāro yāpeti pavatta-phalabhojī.|| ||

Tassa c'āyaṃ sīla-sampadā citta-sampadā paññā-sampadā abhāvitā hoti asacchi-katā.|| ||

Atha kho so ārakā'va sāmaññā ārakā'va brahmaññā.|| ||

Yato kho Kassapo bhikkhu averaṃ avyāpajjaṃ metta-cittaṃ bhāveti,||
āsavānañca khayā anāsavaṃ ceto-vimuttiṃ paññā-vimuttiṃ diṭṭhe'va dhamme sayaṃ abhiññā sacchi-katvā upasampajja viharati.|| ||

Ayaṃ vuccati Kassapo bhikkhu samaṇo i' ti pi brāhmaṇo itī'pi.|| ||

14. Sāṇāni ce pi Kassapo dhāreti,||
masāṇāni 'pi Kassapo dhāreti,||
chavadussāni 'pi Kassapo dhāreti,||
paṃsukūlāni 'pi Kassapo dhāreti,||
tirīṭāni 'pi Kassapo dhāreti,||
ajinampi Kassapo dhāreti,||
ajinakkhipampi Kassapo dhāreti,||
kusa-cīram pi Kassapo dhāreti,||
vākacīram pi Kassapo dhāreti,||
eḷakacīram pi Kassapo dhāreti,||
kesakam-balam pi Kassapo dhāreti,||
vālakam-balam pi Kassapo dhāreti,||
ulūkapakkhikam pi Kassapo dhāreti,||
kesa-massulocako pi hoti kesa-massulocanānuyogamanuyutto,||
ubbhaṭṭhako pi hoti āsanapaṭikkhitto,||
ukkuṭiko pi hoti ukkuṭikappadhānamanuyutto,||
kaṇṭakāpassayiko pi hoti,||
kaṇṭakāpassaye seyyaṃ kappeti,||
phalakaseyyam pi kappeti,||
thaṇḍilaseyyam pi kappeti,||
ekapassasayiko pi hoti,||
rajojalladharo abbhokāsiko pi hoti yathāsanthatiko,||
vekaṭiko pi hoti vikaṭabhojanānuyogamanuyutto,||
apānako pi hoti apānakatta-manuyutto,||
sāyatatiyakam pi udakorohaṇānuyogamanuyutto viharati,||
tassa c'āyaṃ sīla-sampadā citta-sampadā paññā-sampadā abhāvitā hoti asacchi-katā,||
atha kho so ārakā'va sāmaññā ārakā'va brahmaññā.|| ||

Yato kho Kassapo bhikkhu averaṃ avyāpajjaṃ metta-cittaṃ bhāveti,||
āsavānañ ca khayā anāsavaṃ ceto-vimuttiṃ paññā-vimuttiṃ diṭṭhe'va dhamme sayaṃ abhiññā sacchi-katvā upasampajja viharati.|| ||

Ayaṃ vuccati Kassapo bhikkhu samaṇo i' ti pi brāhmaṇo i' ti.i.|| ||

15. Evaṃ vutte acelo Kassapo Bhagavantaṃ etad avoca: dukkaraṃ bho Gotama sāmaññaṃ dukkaraṃ brahmaññanti.|| ||

"Pakati kho esā Kassapo lokasmiṃ dukkaraṃ sāmaññaṃ dukkaraṃ brahmaññanti."|| ||

"Acelako ce pi Kassapo hoti mutt'ācāro hatth-ā-palekhano,||
na ehi-bhadantiko,||
na tiṭṭha-bhadantiko,||
nābhihaṭaṃ,||
na uddissa-kaṭaṃ,||
na nimantanaṃ sādiyati.|| ||

So na kumbhi-mukhā paṭiggaṇhāti,||
na kaḷopi-mukhā paṭiggaṇhāti,||
na eḷakamantaraṃ.|| ||

Na daṇḍa-mantaraṃ,||
na musalamantaraṃ,||
na dvinnaṃ bhuñjamānānaṃ,||
na gabbhiniyā,||
na pāyamānāya,||
na purisantaragatāya,||
na saṃkittīsu,||
na yattha sā upaṭṭhito hoti,||
na yattha makkhikā saṇḍasaṇḍacārinī,||
na macchaṃ na maṃsaṃ na suraṃ na merayaṃ na thusodakaṃ pivati.|| ||

So ekāgāriko vā hoti ekālopiko,||
dvāgāriko vā hoti dvālopiko,||
sattāgāriko vā hoti sattālopiko,||
ekissāpi dattiyā yāpeti,||
dvīhipi dattīpi yāpeti,||
sattahipi dattīhi yāpeti,||
ekāhikampi āhāraṃ āhāreti,||
dvāhikampi āhāraṃ āhāreti,||
sattāhikampi āhāraṃ āhāreti.|| ||

Iti eva-rūpaṃ addhamāsikampi pariyāyabhattabhojanānuyogamanuyutto viharati,||
imāya ca Kassapo mattāya iminā ca tapopakkamena sāmaññaṃ vā abhavissa brahmaññaṃ dukkaraṃ sudukkaraṃ,||
n'etaṃ abhavissa kallaṃ vacanāya dukkaraṃ sāmaññaṃ dukkaraṃ brahmaññan" ti.|| ||

16. Sakkā ca pan'etaṃ abhavissa ñātuṃ gahapatinā vā gahapati-puttena vā antamaso kumbhadāsiyā'pi: "handāhaṃ acelako homi mutt'ācāro hatth-ā-palekhano,||
na ehi-bhadantiko,||
na tiṭṭha-bhadantiko,||
nābhihaṭaṃ,||
na uddissa-kaṭaṃ,||
na nimantanaṃ sādiyati.|| ||

So na kumbhi-mukhā paṭiggaṇhāti,||
na kaḷopi-mukhā paṭiggaṇhāti,||
na eḷakamantaraṃ.|| ||

Na daṇḍa-mantaraṃ,||
na musalamantaraṃ,||
na dvinnaṃ bhuñjamānānaṃ,||
na gabbhiniyā,||
na pāyamānāya,||
na purisantaragatāya,||
na saṃkittīsu,||
na yattha sā upaṭṭhito hoti,||
na yattha makkhikā saṇḍasaṇḍacārinī,||
na macchaṃ na maṃsaṃ na suraṃ na merayaṃ na thusodakaṃ pivati.|| ||

So ekāgāriko vā hoti ekālopiko,||
dvāgāriko vā hoti dvālopiko,||
sattāgāriko vā hoti sattālopiko,||
ekissāpi dattiyā yāpeti,||
dvīhipi dattīpi yāpeti,||
sattahipi dattīhi yāpeti,||
ekāhikampi āhāraṃ āhāreti,||
dvāhikampi āhāraṃ āhāreti,||
sattāhikampi āhāraṃ āhāreti.|| ||

Iti eva-rūpaṃ addhamāsikampi pariyāyabhattabhojanānuyogamanuyutto viharāmī" ti.|| ||

Yasmā ca kho Kassapo aññatr'eva imāya mattāya aññatra iminā tapopakkamena sāmaññaṃ vā hoti.|| ||

Brahmaññaṃ vā dukkaraṃ sudukkaraṃ,||
tasmā etaṃ kallaṃ vacanāya dukkaraṃ sāmaññaṃ dukkaraṃ brahmaññanti.|| ||

Yato kho Kassapo bhikkhu averaṃ avyāpajjaṃ metta-cittaṃ bhāveti,||
āsavānañca khayā anāsavaṃ ceto-vimuttiṃ paññā-vimuttiṃ diṭṭhe'va dhamme sayaṃ abhiññā sacchi-katvā upasampajja viharati.|| ||

Ayaṃ vuccati Kassapo bhikkhu samaṇo i' ti pi brāhmaṇo [169] i' ti.i.|| ||

17. Sākabhakkho ce pi Kassapo hoti sāmākabhakkho ce pi Kassapo hoti nīvārabhakkho ce pi Kassapo hoti daddulabhakkho ce pi Kassapo hoti haṭabhakkho ce pi Kassapo hoti kaṇabhakkho ce pi Kassapo hoti ācāmabhakkho ce pi Kassapo hoti piññākabhakkho ce pi Kassapo hoti tiṇabhakkho ce pi Kassapo hoti gomayabhakkho ce pi Kassapo hoti vanamūlaphalāhāro yāpeti pavatta-phalabhojī.|| ||

Imāya ca Kassapo mattāya iminā tapopakkamena sāmaññaṃ vā abhavissa brahmaññaṃ vā dukkaraṃ sudukkaraṃ,||
n'etaṃ abhavissa kallaṃ vacanāya 'dukkaraṃ sāmaññaṃ dukkaraṃ brahmaññan' ti.|| ||

Sakkā ca pan'etaṃ abhavissa ñātuṃ gahapatinā vā gahapati-puttena vā antamaso kumbhadāsiyāpi: 'handāhaṃ sākabhakkho vā homi,||
sāmākabhakkho vā homi,||
nīvārabhakkho vā homi,||
daddulabhakkho vā homi,||
haṭabhakkho vā homi,||
kaṇabhakkho vā homi,||
ācāmabhakkho vā homi,||
piññākabhakkho vā homi,||
tiṇabhakkho vā homi,||
gomayabhakkho vā homi,||
vanamūlaphalāhāro yāpeti pavatta-phalabhojī' ti.|| ||

Yasmā ca kho Kassapo aññatr'eva imāya mattāya aññatra iminā tapopakkamena sāmaññaṃ vā hoti brahmaññaṃ vā dukkaraṃ sudukkaraṃ,||
tasmā etaṃ kallaṃ vacanāya 'dukkaraṃ sāmaññaṃ dukkaraṃ brahmaññan' ti.|| ||

Yato kho Kassapo bhikkhu averaṃ avyāpajjaṃ metta-cittaṃ bhāveti,||
āsavānañca khayā anāsavaṃ ceto-vimuttiṃ paññā-vimuttiṃ diṭṭhe'va dhamme sayaṃ abhiññā sacchi-katvā upasampajja viharati.|| ||

Ayaṃ vuccati Kassapo bhikkhu samaṇo i' ti pi brāhmaṇo i' ti.i.|| ||

18. Sāṇāni ce pi Kassapo dhāreti,||
masāṇāni 'pi Kassapo dhāreti,||
chavadussāni 'pi Kassapo dhāreti,||
paṃsukūlāni 'pi Kassapo dhāreti,||
tirīṭāni ce pi Kassapo dhāreti,||
ajinampi Kassapo dhāreti,||
ajinakkhipampi Kassapo dhāreti,||
kusa-cīrampi Kassapo dhāreti,||
vākacīrampi Kassapo dhāreti,||
eḷakacīrampi ce pi Kassapo dhāreti,||
kesakam-balampi Kassapo dhāreti,||
vālakam-balampi Kassapo dhāreti,||
ulūkapakkhikampi Kassapo dhāreti,||
kesa-massulocako 'pi hoti kesa-massulocanānuyogamanuyutto,||
ubbhaṭṭhako pi hoti āsanapaṭikkhitto,||
ukkuṭiko pi hoti ukkuṭikappadhānamanuyutto,||
kaṇṭakāpassayiko pi hoti,||
kaṇṭakāpassaye seyyaṃ kappeti,||
phalakaseyyampi kappeti,||
thaṇḍilaseyyampi kappeti,||
ekapassasayiko pi hoti,||
rajojalladharo abbhokāsiko pi hoti yathāsanthatiko,||
vekaṭiko pi hoti vikaṭabhojanānuyogamanuyutto,||
apānako pi hoti apānakatta-manuyutto,||
sāyatatiyakampi udakorohaṇānuyogamanuyutto viharati.|| ||

Imāya ca Kassapo mattāya iminā tapopakkamena sāmaññaṃ vā abhavissa brahmaññaṃ vā dukkaraṃ sudukkaraṃ,||
n'etaṃ abhavissa kallaṃ vacanāya 'dukkaraṃ sāmaññaṃ dukkaraṃ brahmaññan' ti.|| ||

Sakkā ca pan'etaṃ abhavissa ñātuṃ gahapatinā vā gahapati-puttena vā antamaso kumbhadāsiyāpi: 'handāhaṃ sāṇānipi dhāremi,||
māsāṇānipi Kassapo dhāremi,||
chavadussāni 'pi Kassapo dhāremi,||
paṃsukūlāni 'pi Kassapo dhāremi,||
tirīṭāni 'pi Kassapo dhāremi,||
ajinampi Kassapo dhāremi,||
ajinakkhipampi Kassapo dhāremi,||
kusa-cīrampi Kassapo dhāremi,||
vākacīrampi Kassapo dhāremi,||
eḷakacīrampi Kassapo dhāremi,||
kesakam-balampi Kassapo dhāremi,||
vālakam-balampi Kassapo dhāremi,||
ulūkapakkhikampi Kassapo dhāremi,||
kesa-massulocako 'pi hoti kesa-massulocanānuyogamanuyutto,||
ubbhaṭṭhako pi hoti āsanapaṭikkhitto,||
ukkuṭiko pi hoti ukkuṭikappadhānamanuyutto,||
kaṇṭakāpassayiko pi hoti,||
kaṇṭakāpassaye seyyaṃ kappeti,||
phalakaseyyampi kappeti,||
thaṇḍilaseyyampi kappeti,||
ekapassasayiko pi hoti,||
rajojalladharo abbhokāsiko pi hoti yathāsanthatiko,||
vekaṭiko pi hoti vikaṭabhojanānuyogamanuyutto,||
apānako pi hoti apānakatta-manuyutto,||
sāyatatiyakampi udakorohaṇānuyogamanuyutto viharāmī' ti.|| ||

Yasmā ca kho Kassapo aññatr'eva imāya mattāya aññatra iminā tapopakkamena sāmaññaṃ vā hoti brahmaññaṃ vā dukkaraṃ sudukkaraṃ,||
tasmā etaṃ kallaṃ vacanāya 'dukkaraṃ sāmaññaṃ dukkaraṃ brahmaññan' ti.|| ||

Yato kho Kassapo bhikkhu averaṃ avyāpajjaṃ metta-cittaṃ bhāveti,||
āsavānañca khayā anāsavaṃ ceto-vimuttiṃ paññā-vimuttiṃ diṭṭhe'va dhamme sayaṃ abhiññā sacchi-katvā upasampajja viharati.|| ||

Ayaṃ vuccati Kassapo bhikkhu samaṇo i' ti pi brāhmaṇo i' ti.īti.|| ||

19. [170] evaṃ vutte acelo Kassapo Bhagavantaṃ etad avoca: "dujjāno bho Gotama samaṇo dujjāno brāhmaṇo" ti.|| ||

"Pakati kho esā Kassapo lokasmiṃ 'dujjāno samaṇo dujjāno brāhmaṇo" ti.|| ||

20. "Acelako ce pi Kassapo hoti mutt'ācāro hatth-ā-palekhano,||
na ehi-bhadantiko,||
na tiṭṭha-bhadantiko,||
nābhihaṭaṃ,||
na uddissa-kaṭaṃ,||
na nimantanaṃ sādiyati.|| ||

So na kumbhi-mukhā paṭiggaṇhāti,||
na kaḷopi-mukhā paṭiggaṇhāti,||
na eḷakamantaraṃ,||
na daṇḍa-mantaraṃ,||
na musalamantaraṃ,||
na dvinnaṃ bhuñjamānānaṃ,||
na gabbhiniyā,||
na pāyamānāya,||
na purisantaragatāya,||
na saṃkittīsu,||
na yattha sā upaṭṭhito hoti,||
na yattha makkhikā saṇḍasaṇḍacārinī,||
na macchaṃ na maṃsaṃ na suraṃ na merayaṃ na thusodakaṃ pivati.|| ||

So ekāgāriko vā hoti ekālopiko,||
dvāgāriko vā hoti dvālopiko,||
sattāgāriko vā hoti sattālopiko,||
ekissā pi dattiyā yāpeti,||
dvīhi pi dattīpi yāpeti,||
sattahi pi dattīhi yāpeti,||
ekāhikam pi āhāraṃ āhāreti,||
dvāhikam pi āhāraṃ āhāreti,||
sattāhikam pi āhāraṃ āhāreti.|| ||

Iti eva-rūpaṃ addhamāsikam pi pariyāyabhattabho-janānuyoga-manuyutto viharati,||
imāya Kassapo mattāya iminā tapopakkamena samaṇo vā abhavissa brāhmaṇo vā dujjāno sudujjāno,||
n'etaṃ abhavissa kallaṃ vacanāya dujjāno samaṇo dujjāno brāhmaṇo' ti.|| ||

Sakkā ca pan'eso abhavissa ñātuṃ gahapatinā vā gahapati-puttena vā antamaso kumbha dāsiyā'pi: ayaṃ acelako hoti mutt'ācāro hatth-ā-palekhano,||
na ehi-bhadantiko,||
na tiṭṭha-bhadantiko,||
nābhihaṭaṃ,||
na uddissa-kaṭaṃ,||
na nimantanaṃ sādiyati.|| ||

So na kumbhi-mukhā paṭiggaṇhāti,||
na kaḷopi-mukhā paṭiggaṇhāti,||
na eḷakamantaraṃ||
na daṇḍa-mantaraṃ,||
na musalamantaraṃ,||
na dvinnaṃ bhuñjamānānaṃ,||
na gabbhiniyā,||
na pāyamānāya,||
na purisantaragatāya,||
na saṃkittīsu,||
na yattha sā upaṭṭhito hoti,||
na yattha makkhikā saṇḍasaṇḍacārinī,||
na macchaṃ na maṃsaṃ na suraṃ na merayaṃ na thusodakaṃ pivati.|| ||

So ekāgāriko vā hoti ekālopiko,||
dvāgāriko vā hoti dvālopiko,||
sattāgāriko vā hoti sattālopiko,||
ekissā pi dattiyā yāpeti,||
dvīhi pi dattīpi yāpeti,||
sattahi pi dattīhi yāpeti,||
ekāhikam pi āhāraṃ āhāreti,||
dvāhikam pi āhāraṃ āhāreti,||
sattāhikam pi āhāraṃ āhāreti.|| ||

Iti eva-rūpaṃ addhamāsikam pi pariyāyabhattabhojanānuyogamanuyutto viharatī ti.|| ||

Yasmā ca kho Kassapo aññatr'eva imāya mattāya aññatra iminā tapopakkamena samaṇo vā hoti.|| ||

Brāhmaṇo vā dujjāno sudujjāno,||
tasmā etaṃ kallaṃ vacanāya dujjāno samaṇo dujjāno brāhmaṇo' ti.|| ||

Yato kho Kassapo bhikkhu averaṃ avyāpajjaṃ metta-cittaṃ [171] bhāveti,||
āsavānañ ca khayā anāsavaṃ ceto-vimuttiṃ paññā-vimuttiṃ diṭṭhe'va dhamme sayaṃ abhiññā sacchi-katvā upasampajja viharati.|| ||

Ayaṃ vuccati Kassapo bhikkhu samaṇo iti pi brāhmaṇo itī ti.|| ||

21. Sākabhakkho ce pi Kassapo hoti sāmākabhakkho ce pi Kassapo hoti nīvārabhakkho ce pi Kassapo hoti daddulabhakkho ce pi Kassapo hoti haṭabhakkho ce pi Kassapo hoti kaṇabhakkho ce pi Kassapo hoti ācāmabhakkho ce pi Kassapo hoti piññākabhakkho ce pi Kassapo hoti tiṇabhakkho ce pi Kassapo hoti gomayabhakkho ce pi Kassapo hoti vanamūlaphalāhāro yāpeti pavatta-phalabhojī.|| ||

Imāya ca Kassapo|| ||

Mattāya iminā tapopakkamena sāmaññaṃ vā abhavissa brāhmaṇo vā dujjāno sudujjāno,||
n'etaṃ abhavissa kallaṃ vacanāya 'dujjāno samaṇo dujjāno brāhmaṇo' ti.|| ||

Sakkā ca pan'etaṃ abhavissa ñātuṃ gahapatinā vā gahapati-puttena vā antamaso kumbhadāsiyāpi:|| ||

'Ayaṃ sākabhakkho vā hoti,||
sāmākabhakkho vā hoti,||
nīvārabhakkho vā hoti,||
daddulabhakkho vā hoti,||
haṭabhakkho vā hoti,||
kaṇabhakkho vā hoti,||
ācāmabhakkho vā hoti,||
piññākabhakkho vā hoti,||
tiṇabhakkho vā hoti,||
gomayabhakkho vā hoti,||
vanamūlaphalāhāro yāpeti pavatta-phalabhojī' ti.|| ||

Yasmā ca kho Kassapo aññatr'eva imāya mattāya aññatra iminā tapopakkamena samaṇo vā hoti brāhmaṇo vā dujjāno sudujjāno,||
tasmā etaṃ kallaṃ vacanāya 'dujjāno samaṇo dujjāno brāhmaṇo' ti.|| ||

Yato kho Kassapo bhikkhu averaṃ avyāpajjaṃ metta-cittaṃ bhāveti,||
āsavānañca khayā anāsavaṃ ceto-vimuttiṃ paññā-vimuttiṃ diṭṭhe'va dhamme sayaṃ abhiññā sacchi-katvā upasampajja viharati.|| ||

Ayaṃ vuccati Kassapo bhikkhu samaṇo iti pi brāhmaṇo' ti.|| ||

22. Sāṇāni ce pi Kassapo dhāreti,||
masāṇāni ce pi Kassapo dhāreti,||
chavadussāni ce pi Kassapo dhāreti,||
paṃsukūlāni ce pi Kassapo dhāreti,||
tirīṭāni ce pi Kassapo dhāreti,||
ajinampi Kassapo dhāreti,||
ajinakkhipam pi Kassapo dhāreti,||
kusa-cīram pi Kassapo dhāreti,||
vākacīram pi Kassapo dhāreti,||
eḷakacīram pi ce pi Kassapo dhāreti,||
kesakam-balam pi ce pi Kassapo dhāreti,||
vālakam-balam pi ce pi Kassapo dhāreti,||
ulūkapakkhikam pi Kassapo dhāreti,||
kesa-massulocako pi hoti kesa-massulocanānuyoga-manuyutto,||
ubbhaṭṭhako pi hoti āsanapaṭikkhitto,||
ukkuṭiko pi hoti ukkuṭikappadhānamanuyutto,||
kaṇṭakāpassayiko pi hoti,||
kaṇṭakāpassaye seyyaṃ kappeti,||
phalakaseyyampi kappeti,||
thaṇḍilaseyyampi kappeti,||
ekapassasayiko pi hoti,||
rajojalladharo abbhokāsiko pi hoti yathā santhatiko,||
vekaṭiko pi hoti vikaṭabhojanānuyogamanuyutto,||
apānako pi hoti apānakatta-manuyutto,||
sāyatatiyakam pi udakorohaṇānuyoga-manuyutto viharati.|| ||

Imāya ca Kassapo mattāya iminā tapopakkamena samaṇo vā abhavissa brāhmaṇo vā dujjāno sudujjāno,||
n'etaṃ abhavissa kallaṃ vacanāya 'dujjāno samaṇo dujjāno brāhmaṇo' ti.

Yato kho Kassapo bhikkhu averaṃ avyāpajjaṃ metta-cittaṃ bhāveti,||
āsavānañca khayā anāsavaṃ ceto-vimuttiṃ paññā-vimuttiṃ diṭṭhe'va dhamme sayaṃ abhiññā sacchi-katvā upasampajja viharati.|| ||

Ayaṃ vuccati Kassapo bhikkhu samaṇo iti pi brāhmaṇo iti pi ti.

23. Evaṃ vutte acelo Kassapo Bhagavantaṃ etad avoca:

"Katamā pana sā bho Gotama sīla-sampadā,||
katamā citta-sampadā,||
katamā paññā-sampadā" ti?

 

§

 

"Idha Kassapo Tathāgato loke uppajjati||
arahaṃ,||
Sammā Sambuddho,||
vijjā-caraṇa-sampanno,||
Sugato,||
loka-vidū,||
anuttaro purisa-damma-sārathī,||
Satthā deva-manussānaṃ,||
Buddho,||
Bhagavā.|| ||

So imaṃ lokaṃ||
sa-devakaṃ||
sa-Mārakaṃ||
sa-brahmakaṃ||
sa-s-samaṇa-brāhmaṇiṃ pajaṃ||
sa-deva-manussaṃ||
sayaṃ abhiññā sacchi-katvā pavedeti.|| ||

So dhammaṃ deseti||
ādi kalyāṇaṃ||
majjhe kalyāṇaṃ||
pariyosāna-kalyāṇaṃ||
sātthaṃ savyañ janaṃ,||
kevala-paripuṇṇaṃ||
parisuddhaṃ Brahma-cariyaṃ pakāseti.|| ||

Taṃ dhammaṃ suṇāti gahapati vā||
gahapati-putto vā||
aññatarasmiṃ vā||
kule paccājāto.|| ||

So taṃ dhammaṃ sutvā Tathāgate saddhaṃ paṭilabhati.|| ||

So tena saddhā-paṭilābhena samannāgato iti paṭisañcikkhati:|| ||

'Sambādho gharāvāso rajo-patho,||
abbhokāso pabbajjā.|| ||

Na-y-idaṃ sukaraṃ agāraṃ ajjhāvasatā ekanta-paripuṇṇaṃ ekanta-parisuddhaṃ saṅkha-likhitaṃ Brahma-cariyaṃ carituṃ.|| ||

Yan nūn-ā-haṃ kesa-massuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajeyyan' ti.|| ||

So aparena samayena appaṃ vā bhoga-k-khandhaṃ pahāya mahantaṃ vā bhoga-k-khandhaṃ pahāya,||
appaṃ vā ñāti-parivaṭṭaṃ pahāya mahantaṃ vā ñāti-parivaṭṭaṃ pahāya,||
kesa-massuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajati.|| ||

So evaṃ pabba-jito samāno Pātimokkha-saṃvarat-saṃvuto viharati ācāra-gocara-sampanno aṇumattesu vajjesu bhaya-dassāvī.|| ||

Samādāya sikkhati sikkhā-padesu kāya-kamma-vacī-kammena samannāgato kusalena.|| ||

Parisuddhā-jīvo sīla-sampanno indriyesu gutta-dvāro bhojane matt'aññū sati-sampajaññena samannāgato santuṭṭho.|| ||

Kathañ ca Kassapo bhikkhu sīla-sampanno hoti?|| ||

Idha Kassapo bhikkhu pāṇ-ā-tipātaṃ pahāya pāṇ-ā-tipātā paṭivirato hoti,||
nihita-daṇḍo||
nihita-sattho||
lajjī dayā-panno,||
sabba-pāṇa-bhūta-hit-ā-nukampī viharati.|| ||

Idam pi'ssa hoti [172] sīla-sampadāya.|| ||

Adinn'ādānaṃ pahāya||
adinn'ādānā paṭivirato hoti||
dinn'ādāyī dinna-pāṭikaṅkhī,||
athenena suci-bhūtena attanā virahati.|| ||

Idam pi'ssa hoti sīla-sampadāya.|| ||

Abrahma-cariyaṃ pahāya||
brahma-cārī hoti||
ārā-cārī virato methunā gāma-dhammā.|| ||

Idam pi'ssa hoti sīla-sampadāya.|| ||

Musā-vādaṃ pahāya||
musā-vādā paṭivirato hoti||
sacca-vādī||
sacca-sandho||
theto paccayiko avisaṃvādako lokassa.|| ||

Idam pi'ssa hoti sīla-sampadāya.|| ||

Pisuṇa-vācaṃ pahāya||
pisuṇāya vācāya paṭivirato hoti.|| ||

Ito sutvā na amutra akkhātā imesaṃ bhedāya,||
amutra vā sutvā na imesaṃ akkhātā amūsaṃ bhedāya.|| ||

Iti bhinnānaṃ vā||
sandhātā sahitānaṃ vā anuppadātā||
samagg'ārāmo||
samagga-rato||
samagga-nandī||
samagga-karaṇiṃ||
vācaṃ bhāsitā.|| ||

Idam pi'ssa hoti sīla-sampadāya.|| ||

Pharusā-vācaṃ pahāya||
pharusāya vācāya paṭivirato hoti||
yā sā vācā neḷā||
kaṇṇa-sukhā||
pemanīyā||
hadayaṃ-gamā||
porī||
bahu-jana-kantā||
bahujāna-manāpā,||
tathā-rūpaṃ vācaṃ bhāsitā hoti.|| ||

Idam pi'ssa hoti sīla-sampadāya.|| ||

Sampha-p-palāpaṃ pahāya||
sampha-p-palāpā paṭivirato hoti||
kāla-vādī||
bhūta-vādī||
attha-vādī||
dhamma-vādī||
vinaya-vādī,||
nidhāna-vatiṃ vācaṃ bhāsitā||
kālena sāpadesaṃ pariyanta-vatiṃ attha-sañhitaṃ.|| ||

Idam pi'ssa sīla-sampadāya.|| ||

Bīja-gāma-bhūta-gāma-samārambhā paṭivirato hoti.|| ||

Eka-bhatatiko hoti ratt'ūparato,||
virato vikāla-bhojanā.|| ||

Nacca-gīta-vādita-visūka-dassanā paṭivirato hoti.|| ||

Mālā-gandha-vilepana-dhāraṇa-maṇḍana-vibhusana-ṭ-ṭhānā paṭivirato hoti.|| ||

Uccā-sayana-mahā-sayanā paṭivirato hoti.|| ||

Jātarūpa-rajata-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||

Āmaka-dhañña-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||

Āmaka-maṃsa-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||

Itthi-kumārika-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||

Dāsi-dāsa-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||

Aj-eḷaka-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||

Kukkuṭa-sūkara-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||

Hatthi-gavassa-vaḷavā-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||

Khetta-vatthu-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||

Dūteyya-paheṇa-gaman-ā-nuyogā paṭivirato hoti.|| ||

Kaya-vikkayā paṭivirato hoti.|| ||

Tulā-kūṭa-kaṃsa-kūṭa-māna-kūṭā paṭivirato hoti.|| ||

Ukkoṭana-vañcana-nikati-sāci-yogā paṭivirato hoti.|| ||

Chedana-vadha-bandhana-viparāmosa-ālopa-sahasākarā paṭivirato hoti.|| ||

Idam pi'ssa hoti sīla-sampadāya.|| ||

 

§

 

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṃ bījagāma-bhūta-gāma-samārambhaṃ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṃ:|| ||

Mūla-bījaṃ,||
khandha-bījaṃ,||
phalu-bījaṃ,||
agga-bījaṃ,||
bija-bījam eva pañcamaṃ.|| ||

Iti eva-rūpā bījagāma-bhūta-gāma-samārambhā paṭivirato hoti.|| ||

Idam pi'ssa hoti sīla-sampadāya.|| ||

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṃ sannidhi-kāra-paribhogaṃ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṃ:|| ||

Anna-sannidhiṃ,||
pāna-sannidhiṃ,||
vattha-sannidhiṃ,||
yāna-sannidhiṃ,||
sayana-sannidhiṃ,||
gandha-sannidhiṃ,||
āmisa-sannidhiṃ.|| ||

Iti vā iti eva-rūpā sannidhi-kāra-paribhogā paṭivirato hoti.|| ||

Idam pi'ssa hoti sīla-sampadāya.|| ||

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṃ visuka-dassanaṃ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṃ:|| ||

Naccaṃ,||
gītaṃ,||
vāditaṃ,||
pekkhaṃ,||
akkhātaṃ,||
pāṇissaraṃ,||
vetālaṃ,||
kumbha-thūnaṃ,||
Sobha-nagarakaṃ,||
caṇḍālaṃ,||
vaṃsaṃ,||
dhopanaṃ,||
hatthi-yuddhaṃ,||
assa-yuddhaṃ,||
mahisa-yuddhaṃ,||
usabha-yuddhaṃ,||
aja-yuddhaṃ,||
meṇḍaka-yuddhaṃ,||
kukkuṭa-yuddhaṃ,||
vaṭṭaka-yuddhaṃ,||
daṇḍa-yuddhaṃ,||
muṭṭhi-yuddhaṃ,||
nibbuddhaṃ||
uyyodhikaṃ||
balaggaṃ||
senā-byūhaṃ||
aṇīka-dassanaṃ.|| ||

Iti vā iti eva-rūpā visūka-dassanā paṭivirato hoti.|| ||

Idam pi'ssa hoti sīla-sampadāya.|| ||

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṃ jūta-p-pamāda-ṭ-ṭhān'ānuyogaṃ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṃ:|| ||

Aṭṭha-padaṃ,||
dasa-padaṃ,||
ākāsaṃ,||
parihāra-pathaṃ,||
sannikaṃ,||
khalikaṃ,||
ghaṭikaṃ,||
salāka-hatthaṃ,||
akkhaṃ,||
paṅgacīraṃ,||
vaṅkakaṃ,||
mokkha-cikaṃ,||
ciṅgulikaṃ,||
pattāḷhakaṃ,||
rathakaṃ,||
dhanukaṃ,||
akkharikaṃ,||
manesikaṃ,||
yathā-vajjaṃ.|| ||

Iti vā iti eva-rūpā jūta-ppamāda-ṭ-ṭhān'ānuyogā paṭivirato hoti.|| ||

Idam pi'ssa hoti sīla-sampadāya.|| ||

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṃ uccā-sayana-mahā-sayanaṃ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṃ:|| ||

Āsandiṃ,||
pallaṅkaṃ,||
gonakaṃ,||
cittakaṃ,||
paṭikaṃ,||
paṭalikaṃ,||
tūlikaṃ,||
vikatikaṃ,||
udda-lomiṃ,||
ekanta-lomiṃ,||
kaṭṭhissaṃ,||
koseyyaṃ,||
kuttakaṃ,||
hatth'attharaṃ,||
ass'attharaṃ,||
rath'attharaṃ,||
ajina-p-paveṇiṃ,||
kādali-miga-pavara-pacc'attharaṇaṃ,||
sa-uttara-c-chadaṃ,||
ubhato-lohita-kūpadhānaṃ.|| ||

Iti vā iti eva-rūpā uccā-sayana-mahā-sayanā paṭivirato hoti.|| ||

Idam pi'ssa hoti sīla-sampadāya.|| ||

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāti bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṃ maṇḍana-vibhusana-ṭ-ṭhān'ānuyogaṃ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṃ:|| ||

Ucchādanaṃ,||
parimaddanaṃ,||
nahāpanaṃ,||
sambāhanaṃ,||
ādāsaṃ,||
añjanaṃ,||
mālā-vilepanaṃ,||
mukkha-cuṇṇakaṃ,||
mukhale-panaṃ,||
hattha-bandhaṃ,||
sikhā-bandhaṃ,||
daṇḍakaṃ,||
nāḷikaṃ,||
khaggaṃ,||
chattaṃ,||
citrūpāhanaṃ,||
uṇahīsaṃ,||
maṇiṃ,||
vāla-vījaniṃ,||
odātāni,||
vatthāni,||
dīgha-dasāni.|| ||

Iti vā iti eva-rūpā maṇḍana-vibhusana-ṭ-ṭhān'ānuyogā paṭivirato hoti.|| ||

Idam pi'ssa hoti sīla-sampadāya.|| ||

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāti bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṃ tiracchāna-kathaṃ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṃ:|| ||

Rāja-kathaṃ,||
cora-kathaṃ,||
mahāmatta-kathaṃ,||
senā-kathaṃ,||
bhaya-kathaṃ,||
yuddha-kathaṃ,||
anna-kathaṃ,||
pāna-kathaṃ,||
vattha-kathaṃ,||
sayana-kathaṃ,||
mālā-kathaṃ,||
gandha-kathaṃ,||
ñāti-kathaṃ,||
yāna-kathaṃ,||
gāma-kathaṃ,||
nigama-kathaṃ,||
nagara-kathaṃ,||
jana-pada-kathaṃ,||
itthi-kathaṃ,||
purisa-kathaṃ,||
kumāra-kathaṃ,||
kumāri-kathaṃ,||
sūra-kathaṃ,||
visikhā-kathaṃ,||
kumbha-ṭ-ṭhāna-kathaṃ,||
pubba-peta-kathaṃ,||
nānatta-kathaṃ,||
lok'akkhāyikaṃ,||
samudda-khāyikaṃ,||
iti-bhav-ā-bhava-kathaṃ.|| ||

Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-kathāya paṭivirato hoti.|| ||

Idam pi'ssa hoti sīla-sampadāya.|| ||

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpā viggāhika-kathaṃ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṃ:|| ||

'Na tvaṃ imaṃ Dhamma-Vinayaṃ ājānāsi.|| ||

Ahaṃ imaṃ Dhamma-Vinayaṃ ājānāmi.|| ||

Kiṃ tvaṃ imaṃ Dhamma-Vinayaṃ ājānissasi?|| ||

Micchā-paṭipanno tvam asi.|| ||

Aham asmi sammā-paṭipanno||
— Sahitaṃ me, asahitaṃ te —||
pure vacanīyaṃ pacchā avaca.|| ||

Pacchā vacanīyaṃ pure avaca.|| ||

Aviciṇṇan te viparāvattaṃ —||
āropito te vādo.|| ||

Niggahīto tvam asi —||
cara vāda-p-pamokkhāya.|| ||

Nibbeṭhehi vā sace pahosī' ti.|| ||

Iti vā iti eva-rūpāya viggahika-kathāya paṭivirato hoti.|| ||

Idam pi'ssa hoti sīla-sampadāya.|| ||

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāti bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṃ dūteyya-pahiṇa-gamanānuyogaṃ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṃ:|| ||

Raññaṃ,||
rāja-mahāmattāṇaṃ,||
khattiyānaṃ,||
brāhmaṇānaṃ,||
gahapatikānaṃ,||
kumārānaṃ:|| ||

'Idha gaccha.|| ||

Amutrā-gaccha.|| ||

Idaṃ hara.|| ||

Amutra idaṃ āharā' ti.|| ||

Iti vā iti eva-rūpā dūteyya-pahiṇa-gaman-ā-nuyogā paṭivirato hoti.|| ||

Idam pi'ssa hoti sīla-sampadāya.|| ||

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te kuhakā ca honti||
lapakā ca||
nemittikā ca||
nippesikā ca||
lābhena ca lābhaṃ nijigiṃsitāro.|| ||

Iti eva-rūpā kuhana-lapanā paṭivirato hoti.|| ||

Idam pi'ssa hoti sīla-sampadāya.|| ||

 

§

 

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya||
micchā ājīvena||
jīvikaṃ kappenti,||
seyyath'īdaṃ:|| ||

Aṅgaṃ,||
nimittaṃ,||
uppātaṃ,||
supiṇaṃ,||
lakkhaṇaṃ,||
mūsika-c-chinnaṃ,||
aggi-homaṃ,||
dabbi-homaṃ,||
thusa-homaṃ,||
kaṇa-homaṃ,||
taṇḍula-homaṃ,||
sappi-homaṃ,||
tela-homaṃ,||
mukha-homaṃ,||
lohita-homaṃ,||
aṅga-vijjā,||
vatthu-vijjā,||
khatta-vijjā,||
siva-vijjā,||
bhūta-vijjā,||
bhuri-vijjā,||
ahi-vijjā,||
visa-vijjā,||
vicchika-vijjā,||
mūsika-vijjā,||
sakuṇa-vijjā,||
vāyasa-vijjā,||
pakkajjhānaṃ,||
sara-parittānaṃ,||
miga-cakkaṃ.|| ||

Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchājīvā paṭivirato hoti.|| ||

Idam pi'ssa hoti sīla-sampadāya.|| ||

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchā ājīvena jīvikaṃ kappenti,||
seyyath'īdaṃ:|| ||

Maṇi-lakkhaṇaṃ,||
daṇḍa-lakkhaṇaṃ,||
vattha-lakkhaṇaṃ,||
asi-lakkhaṇaṃ,||
usu-lakkhaṇaṃ,||
dhanu-lakkhaṇaṃ,||
āyudha-lakkhaṇaṃ,||
itthi-lakkhaṇaṃ,||
purisa-lakkhaṇaṃ,||
kumāra-lakkhaṇaṃ,||
kumāri-lakkhaṇaṃ,||
dāsa-lakkhaṇaṃ,||
dāsi-lakkhaṇaṃ,||
hatthi-lakkhaṇaṃ,||
assa-lakkhaṇaṃ,||
mahisa-lakkhaṇaṃ,||
usabha-lakkhaṇaṃ,||
go-lakkhaṇaṃ,||
aja-lakkhaṇaṃ,||
meṇḍa-lakkhaṇaṃ,||
kukkuṭa-lakkhaṇaṃ,||
vaṭṭaka-lakkhaṇaṃ,||
godhā-lakkhaṇaṃ,||
kaṇṇikā-lakkhaṇaṃ,||
kacchapa-lakkhaṇaṃ,||
miga-lakkhaṇaṃ.|| ||

Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchājīvā paṭivirato hoti.|| ||

Idam pi'ssa hoti sīla-sampadāya.|| ||

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya||
micchā ājīvena||
jīvikaṃ kappenti,||
seyyath'īdaṃ:|| ||

Raññaṃ niyyānaṃ bhavissati.|| ||

Raññaṃ aniyyānaṃ bhavissati.|| ||

Abbhantarānaṃ raññaṃ upayānaṃ bhavissati.|| ||

Bāhirānaṃ raññaṃ apayānaṃ bhavissati.|| ||

Bāhirānaṃ raññaṃ upayānaṃ bhavissati.|| ||

Abbhantarānaṃ raññaṃ apayānaṃ bhavissati.|| ||

Abbhantarānaṃ raññaṃ jayo bhavissati.|| ||

Bāhirānaṃ raññaṃ parājayo bhavissati.|| ||

Bāhirānaṃ raññaṃ jayo bhavissati.|| ||

Abbhantarānaṃ raññaṃ parājayo bhavissati.|| ||

Iti imassa jayo bhavissati.|| ||

Imassa parājayo bhavissati.|| ||

Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchājīvā paṭivirato hoti.|| ||

Idam pi'ssa hoti sīla-sampadāya.|| ||

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya||
micchā ājīvena||
jīvikaṃ kappenti||
seyyath'īdaṃ:|| ||

Canda-g-gāho bhavissati.|| ||

Suriya-g-gāho bhavissati.|| ||

Nakkhatta-g-gāho bhavissati.|| ||

Candima-suriyānaṃ patha-gamanaṃ bhavissati.|| ||

Candima-suriyānaṃ uppatha-gamanaṃ bhavissati.|| ||

Nakkhattāṇaṃ patha-gamanaṃ bhavissati.|| ||

Nakkhattāṇaṃ uppatha-gamanaṃ bhavissati.|| ||

Ukkā-pāto bhavissati.|| ||

Disā-ḍāho bhavissati.|| ||

Bhūmi-cālo bhavissati.|| ||

Deva-dundubhi bhavissati.|| ||

Candima-suriya-nakkhattāṇaṃ||
uggamanaṃ||
ogamanaṃ||
saṅkilesaṃ||
vodānaṃ bhavissati.|| ||

Evaṃ-vipāko canda-g-gāho bhavissati.|| ||

Evaṃ-vipāko suriya-g-gāho bhavissati.|| ||

Evaṃ-vipāko nakkhatta-g-gāho bhavissati.|| ||

Evaṃ-vipākaṃ candima-suriyānaṃ patha-gamanaṃ bhavissati.|| ||

Evaṃ-vipākaṃ candima-suriyānaṃ uppatha-gamanaṃ bhavissati.|| ||

Evaṃ vipākaṃ nakkhattāṇaṃ patha-gamanaṃ bhavissati.|| ||

Evaṃ-vipākaṃ nakkhattāṇaṃ uppatha-gamanaṃ bhavissati.|| ||

Evaṃ-vipāko ukkā-pāto bhavissati.|| ||

Evaṃ-vipāko disā-ḍāho bhavissati.|| ||

Evaṃ-vipāko bhūmi-cālo bhavissati.|| ||

Evaṃ-vipāko deva-dundūbhi bhavissati.|| ||

Evaṃ-vipākaṃ candima-suriya-nakkhattāṇaṃ uggamanaṃ ogamanaṃ saṅkilesaṃ vodānaṃ bhavissati.'|| ||

Iti vā eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchājīvā paṭivirato hoti.|| ||

Idam pi'ssa hoti sīla-sampadāya.|| ||

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya||
micchā ājīvena||
jīvikaṃ kappenti —||
seyyath'īdaṃ:|| ||

Su-b-buṭṭhikā bhavissati.|| ||

Du-b-buṭṭhikā bhavissati,||
subhikkhaṃ bhavissati.|| ||

Du-b-bhikkhaṃ bhavissati.|| ||

Khemaṃ bhavissati.|| ||

Bhayaṃ bhavissati.|| ||

Rogo bhavissati.|| ||

Ārogyaṃ bhavissati.|| ||

Muddā,||
gaṇanā,||
saṅkhānaṃ,||
kāveyyaṃ,||
lokāyataṃ.

Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchā ājīvena paṭivirato hoti.|| ||

Idam pi'ssa hoti sīla-sampadāya.|| ||

Yathā pana pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya||
micchā ājīvena||
jīvikaṃ kappenti —||
seyyath'īdaṃ:|| ||

Āvāhanaṃ,||
vivāhanaṃ,||
saṃvadanaṃ,||
vivadanaṃ,||
saṅkiraṇaṃ,||
vikiraṇaṃ,||
subhaga-karaṇaṃ,||
dubbhaga-karaṇaṃ,||
viruddha-gabbha-karaṇaṃ,||
jivhā-nittha-d-danaṃ,||
hanu-saṃhananaṃ,||
hatth-ā-bhijappanaṃ,||
kaṇṇa-jappanaṃ,||
ādāsa-pañhaṃ,||
kumāri-pañhaṃ,||
deva-pañhaṃ,||
ādicc'upaṭṭhānaṃ,||
mahat'upaṭṭhānaṃ,||
abbhujjalanaṃ,||
Sir'avhāyanaṃ.|| ||

Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchājīvā paṭivirato hoti.|| ||

Idam pi'ssa hoti sīla-sampadāya.|| ||

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya||
micchā ājīvena||
jīvikaṃ kappenti —||
seyyath'īdaṃ:|| ||

Santi-kammaṃ,||
paṇidhi-kammaṃ,||
bhūta-kammaṃ,||
bhūri-kammaṃ,||
vassa-kammaṃ,||
vossa-kammaṃ,||
vatthu-kammaṃ,||
vatthu-parikiraṇaṃ,||
ācamanaṃ,||
nahāpanaṃ,||
juhanaṃ,||
vamanaṃ,||
virecanaṃ,||
uddha-virecanaṃ,||
adho-virecanaṃ,||
sīsa-virecanaṃ,||
kaṇṇa-telaṃ,||
netta-tappanaṃ,||
natthu-kammaṃ,||
añjanaṃ,||
paccañjanaṃ,||
sālākiyaṃ,||
salla-kattikaṃ,||
dāraka-tikicchā mūla-bhesajjānaṃ,||
anuppadānaṃ,||
osadhīnaṃ,||
paṭimokkho.|| ||

Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchājīvā paṭivirato hoti.|| ||

Idam assa hoti sīla-sampadāya.|| ||

Sa kho so Kassapo bhikkhu||
evaṃ sīla-sampanno||
na kuto ci bhayaṃ samanupassati||
yad idaṃ sīla-saṃvarato.|| ||

Seyyathā pi Kassapo rājā khattiyo muddhā-vasitto nihata-paccāmitto||
na kuto ci bhayaṃ samanupassati||
yad idaṃ pacca-t-thikato.|| ||

Evam eva kho Kassapo bhikkhu||
evaṃ sīla-sampanno||
na kuto ci bhayaṃ samanupassati||
yad idaṃ sīlasaṃvarato.|| ||

So iminā ariyena sīla-k-khandhena samannāgato ajjhattaṃ anavajja-sukhaṃ paṭisaṃvedeti.|| ||

Evaṃ kho Kassapo bhikkhu sīla-sampanno hoti.|| ||

 

§

 

25.(49) Kathañ ca Kassapo bhikkhu indriyesu gutta-dvāro hoti?|| ||

Idha Kassapo bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā||
na nimitta-g-gāhī hoti||
n-ā-nu-vyañjana-g-gāhī.|| ||

Yatvādhi-karaṇam enaṃ cakkhu'ndriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ||
abhijjhā-domanassā||
pāpakā||
akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ||
tassa saṃvarāya paṭipajjati,||
rakkhati cakkhu'ndriyaṃ||
cakkhu'ndriye saṃvaratṃ āpajjati.|| ||

Sotena saddaṃ sutvā||
na nimitta-g-gāhī hoti||
n-ā-nu-vyañjana-g-gāhī.|| ||

Yatvādhi-karaṇam enaṃ sot'indriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhā-domanassā||
pāpakā||
akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ||
tassa saṃvarāya paṭipajjati,||
rakkhati cakkhu'ndriyaṃ||
cakkhu'ndriye saṃvaratṃ āpajjati.|| ||

Ghāṇena gandhaṃ ghāyitvā||
na nimitta-g-gāhī hoti||
n-ā-nu-vyañjana-g-gāhī.|| ||

Yatvādhi-karaṇam enaṃ ghān'indriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhā-domanassā||
pāpakā||
akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ||
tassa saṃvarāya paṭipajjati,||
rakkhati ghān'indriyaṃ||
ghān'indriye saṃvaratṃ āpajjati.|| ||

Jivhāya rasaṃ sāyitvā||
na nimitta-g-gāhī hoti||
n-ā-nu-vyañjana-g-gāhī.|| ||

Yatvādhi-karaṇam enaṃ jivh'indriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhā-domanassā||
pāpakā||
akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ||
tassa saṃvarāya paṭipajjati,||
rakkhati jivh'indriyaṃ||
jivh'indriya saṃvaratṃ āpajjati.|| ||

Kāyena phoṭṭhabbaṃ phusitvā||
na nimitta-g-gāhī hoti||
n-ā-nu-vyañjana-g-gāhī.|| ||

Yatvādhi-karaṇam enaṃ kāy'indriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhā-domanassā||
pāpakā||
akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ||
tassa saṃvarāya paṭipajjati,||
rakkhati kāy'indriyaṃ||
kāy'indriye saṃvaratṃ āpajjati.|| ||

Manasā dhammaṃ viññāya||
na nimitta-g-gāhī hoti||
n-ā-nu-vyañjana-g-gāhī.|| ||

Yatvādhi-karaṇam enaṃ man'indriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhā-domanassā||
pāpakā||
akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ||
tassa saṃvarāya paṭipajjati,||
rakkhati man'indriyaṃ||
man'indriye saṃvaratṃ āpajjati.|| ||

So iminā ariyena indriya-saṃvarena samannāgato ajjhattaṃ abyāsekasukhaṃ paṭisaṃvedeti.|| ||

Evaṃ kho Kassapo bhikkhu indriyesu gutta-dvāro hoti.|| ||

 

§

 

Kathañ ca Kassapo bhikkhu sati-sampajaññena samannāgato hoti?|| ||

Idh'Kassapo bhikkhu abhikkante paṭikkante sampajāna-kārī hoti.|| ||

Ālokite vilokite sampajāna-kārī hoti.|| ||

Samiñjite1 pasārite sampajāna-kārī hoti.|| ||

Saṅghāṭi-patta-cīvara-dhāraṇe sampajāna-kārī hoti.|| ||

Asite pīte khāyite sāyite sampajāna-kārī hoti.|| ||

Uccāra-passā-vakamme sampajāna-kārī hoti.|| ||

Gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhī-bhāve sampajāna-kārī hoti.|| ||

Evaṃ kho Kassapo bhikkhu sati-sampajaññena samannāgato hoti.|| ||

 

§

 

Kathañ ca Kassapo bhikkhu santuṭṭho hoti||
kāya-parihāriyena cīvarena||
kucchi-parihāriyena piṇḍa-pātena,||
so yena yen'eva pakkamati samādāy'eva pakkamati.|| ||

Seyyathā pi Kassapo pakkhī sakuṇo||
yena yen'eva ḍeti sa-patta-bhāro va ḍeti,||
evam eva kho Kassapo bhikkhu santuṭṭho hoti||
kāya-parihāriyena cīvarena kucchi-parihāriyena piṇḍ-apātena,||
so yena yen'eva pakkamati samādāyeva pakkamati.|| ||

Evaṃ kho Kassapo bhikkhu santuṭṭho hoti.|| ||

 

§

 

So iminā ca ariyena sīla-k-khandhena samannāgato,||
iminā ca ariyena indriya-saṃvarena samannāgato,||
iminā ca ariyena sati-sampajaññena samannāgato,||
imāya ca ariyāya santuṭṭhiyā samannāgato,||
vivittaṃ sen'āsanaṃ bhajati,||
araññaṃ rukkha-mūlaṃ pabbataṃ kandaraṃ giri-guhaṃ susānaṃ vana-patthaṃ abbhokāsaṃ palāla-puñjaṃ.|| ||

So pacchā-bhattaṃ piṇḍa-pāta-paṭikkanto nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭha-petvā.|| ||

So abhijjhaṃ loke pahāya||
vigat-ā-bhijjhena cetasā viharati,||
abhijjhāya cittaṃ parisodheti.|| ||

Vyāpāda-padosaṃ pahāya||
avyāpanna-citto viharati,||
sabba-pāṇa-bhūta-hitānukampi,||
vyāpāda-padosā cittaṃ parisodheti.|| ||

Thina-middhaṃ pahāya||
vigata-thina-middho viharati,||
āloka-saññī sato sampajāno,||
thina-middhā cittaṃ parisodheti.|| ||

Uddhacca-kukkuccaṃ pahāya anuddhato viharati,||
ajjhattaṃ vūpasanna-citto,||
uddhacca-kukkuccā cittaṃ parisodheti.|| ||

Vici-kicchaṃ pahāya||
tiṇṇa-vici-kiccho viharati,||
akathaṃ-kathī kusalesu dhammesu,||
vicikicchāya cittaṃ parisodheti.|| ||

Seyyathā pi Kassapo puriso iṇaṃ ādāya kammante payojeyya,||
tassa te kammantā samijjheyyuṃ,||
so yāni ca porāṇāni iṇa-mūlāni||
tāni ca vyantī-kareyya,||
siyā c'assa uttariṃ avasiṭṭhaṃ dārabharaṇāya.|| ||

Tassa evam assa:|| ||

"Ahaṃ kho pubbe iṇaṃ ādāya kammante payojesiṃ.|| ||

Tassa me te kammantā samijjhiṃsu.|| ||

So'haṃ yāni ca poraṇāni iṇa-mūlāni||
tāni ca vyanti akāsiṃ,||
atthi ca me uttariṃ avasiṭṭhaṃ dārabharaṇāyā" ti.|| ||

So tato-nidānaṃ labhetha pāmujjaṃ,||
adhigacche somanassaṃ.|| ||

Seyyathā pi Kassapo puriso ābādhiko assa dukkhito bāḷha-gilāno,||
bhattaṃ c'assa na c-chādeyya,||
na c'assa kāye balamattā.|| ||

So aparena samayena tamhā ābādhā mucceyya,||
bhattañ c'assa chādeyya,||
siyā c'assa kāye balamattā.|| ||

Tassa evam assa:|| ||

"Ahaṃ kho pubbe ābādhiko ahosiṃ dukkhito bāḷha-gilāno,||
bhattaṃ ca me na c-chādesi,||
na ca me āsi kāye balamattā.|| ||

So'mhi etarahi tamhā ābādhā mutto bhattañ ca me chādeti.|| ||

Atthi ca me kāye balamattā" ti.|| ||

So tato nidānaṃ labhetha pāmojjaṃ,||
adhigaccheyya somanassaṃ.

Seyyathā pi Kassapo puriso bandhanāgāre baddho assa.|| ||

So aparena samayena tamhā bandhanā mucceyya sotthinā avyayena,||
na c'assa kiñ ci bhogānaṃ vayo.|| ||

Tassa evam assa:|| ||

"Ahaṃ kho pubbe bandhanāgāre baddho ahosiṃ,||
so'mhi etarahi tamhā bandhanā mutto sotthinā avyayena,||
n'atthi ca me kiñ ci bhogānaṃ vayo" ti.|| ||

So tato-nidānaṃ labhetha pāmujjaṃ,||
adhigacche somanassaṃ.|| ||

Seyyathā pi Kassapo puriso dāso assa anatta-dhīno parādhīno||
na yena kāmaṅ gamo.|| ||

So aparena samayena tamhā dāsavyā mucceyya attādhīno aparādhīno bhujisso||
yena kāmaṅ gamo.|| ||

Tassa evam assa:|| ||

"Ahaṃ kho pubbe dāso ahosiṃ anattādhīno parādhīno||
na yena kāmaṅ gamo,||
so'mhi etarahi tamhā dāsavyā mutto attādhīno aparādhīno bhujisso||
yena kāmaṅ gamo" ti.|| ||

So tato-nidānaṃ labhetha pāmojjaṃ,||
adhigacche somanassaṃ.|| ||

Seyyathā pi Kassapo puriso sadhano sabhogo kantāraddhāna-maggaṃ paṭipajjeyya dubbhikkhaṃ sappaṭi-bhayaṃ.|| ||

So aparena samayena taṃ kantāraṃ nitthareyya,||
sotthinā gāmantaṃ anupāpuṇeyya khemaṃ appaṭibhayaṃ.|| ||

Tassa evam assa:|| ||

"Ahaṃ kho pubbe sadhano sabhogo kantāraddhāna-maggaṃ paṭipajjiṃ dubbhikkhaṃ sappaṭi-bhayaṃ.|| ||

So'mhi etarahi taṃ kantāraṃ nitthiṇṇo,||
sotthinā gāmantaṃ anuppatto khemaṃ appaṭibhayan" ti.|| ||

So tato-nidānaṃ labhetha pāmojjaṃ adhigacche somanassaṃ.|| ||

Evam eva kho Kassapo bhikkhu,||
yathā iṇaṃ,||
yathā rogaṃ,||
yathā bandhanāgāraṃ,||
yathā dāsavyaṃ,||
yathā kantāraddhāna-maggaṃ,||
ime pañca nīvaraṇe appahīṇe attani samanupassati.|| ||

Seyyathā pi Kassapo ānaṇyaṃ,||
yathā ārogyaṃ,||
yathā bandhanā mokkhaṃ,||
yathā bhujissaṃ||
yathā khemanta-bhūmiṃ||
evam eva kho Kassapo bhikkhu||
ime pañca nīvaraṇe pahīṇe attani samanupassati.|| ||

Tass'ime pañca nīvaraṇe pahīṇe attani samanupassato pāmojjaṃ jāyati,||
pamuditassa pīti jāyati,||
pīti-manassa kāyo passambhati,||
pa-s-saddha-kāyo sukhaṃ vedeti,||
sukhino cittaṃ samādhiyati.|| ||

 

§

 

So vivicc'eva kāmehi||
vivicca akusalehi kammehi||
[173] sa-vitakkaṃ sa-vicāraṃ||
viveka-jaṃ pīti-sukhaṃ||
paṭhamaṃ-jhānaṃ upasampajja viharati.|| ||

So imam eva kāyaṃ viveka-jena pīti-sukhena||
abhisandeti||
parisandeti||
paripūreti||
parippharati,||
nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa viveka-jena||
pīti-sukhena apphutaṃ hoti.|| ||

Seyyathā pi Kassapo dakkho nahāpako vā||
nahāpakantevāsī vā||
kaṃsa-thāle nahānīya-cuṇṇāni ākiritvā udakena paripphosakaṃ paripphosakaṃ sanneyya,||
sā'ssa nahānīya-piṇḍi||
sinehānugatā||
sineha-paretā||
santara-bāhirā phuṭā sinehena||
na ca paggharaṇīi;
evam eva kho Kassapo bhikkhu imam eva kāyaṃ viveka-jena pīti-sukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati.|| ||

Nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa viveka-jena pīti-sukhena apphuṭaṃ hoti.|| ||

Puna ca paraṃ Kassapo bhikkhu vitakka-vicārānaṃ vūpasamā||
ajjhattaṃ sampasādanaṃ||
cetaso ekodi-bhāvaṃ||
avitakkaṃ avicāraṃ||
samādhi-jaṃ pīti-sukhaṃ||
dutiya-j-jhānaṃ upasampajja viharati.|| ||

So imam eva kāyaṃ samādhi-jaṃ pīti-sukhena||
abhisandeti||
parisandeti||
paripūreti||
parippharati,||
nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa samādhi-jaṃ pīti-sukhena apphutaṃ hoti.|| ||

Seyyathā pi Kassapo udakarabhado ubbhidodako,||
tassa nev'assa puratthimāya disāya udakassa āya-mukhaṃ,||
na dakkhiṇāya disāya udakassa āya-mukhaṃ,||
na pacchi-māya disāya udakassa āya-mukhaṃ,||
na uttarāya disāya udakassa āya-mukhaṃ,||
devo ca na kālena kālaṃ sammā dhāraṃ anupaveccheyya,||
atha kho tamhā ca udaka-rahadā sītā vāridhārā ubbhijjitvā tam eva udaka-rahadaṃ sītena vārinā abhisandeyya parisandeyya paripūreyya paripphareyya,||
nāssa kiñci sabbā-vato udaka-rahadassa vārinā sītena apphuṭaṃ assa-

Evam eva kho Kassapo bhikkhu imam eva kāyaṃ samādhijena pīti-sukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati.|| ||

Nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa samādhijena pīti-sukhena apphuṭaṃ hoti.|| ||

Puna ca paraṃ Kassapo bhikkhu pītiyā ca virāgā||
upekkhako ca viharati||
sato sampajāno||
sukhañ ca kāyena paṭisaṃvedeti||
yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti:|| ||

'Upekkhako satimā sukha-vihārī' ti||

tatiyaṃ-jhānaṃ upasampajja viharati.|| ||

So imam eva kāyaṃ nippītikena-sukhena||
abhisandeti||
parisandeti||
paripūreti||
parippharati,||
nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa nippītikena sukhena apphutaṃ hoti.|| ||

Seyyathā pi Kassapo||
uppaliniyaṃ vā paduminiyaṃ vā puṇḍarīkiniyaṃ vā||
appekaccāni uppalāni vā padumāni vā puṇḍarīkāni vā||
udake jātāni||
udake saṃvyūḷhāni||
udakānuggatāni||
anto-nimuggā-posīni tāni yāva caggā yāva ca mūlā||
sītena vārinā abhisannāni, parisannāni, paripūrāni, paripphuṭāni||
nāssā kiñci sabbā-vataṃ||
uppalānaṃ vā padumānaṃ vā puṇḍarīkānaṃ vā||
sītena vārinā apphuṭaṃ assa.

Evam eva kho Kassapo bhikkhu imam eva kāyaṃ nippītikena sukhena||
abhisandeti||
parisandeti||
paripūreti||
parippharati||
nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa nippītikena sukhena apphuṭaṃ hoti.

Puna ca paraṃ Kassapo bhikkhu||
sukhassa ca pahānā||
dukkhassa ca pahānā||
pubb'eva somanassa-domanassānaṃ atthaṅ-gamā||
adukkha-m-asukhaṃ||
upekkhā-sati-pārisuddhiṃ||
catutthaṃ-jhānaṃ upasampajja viharati.|| ||

So imam eva kāyaṃ nippītikena-sukhena||
abhisandeti||
parisandeti||
paripūreti||
parippharati,||
nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa nippītikena sukhena apphutaṃ hoti.|| ||

Seyyathā pi āvuso puriso odātena vatthena sasīsaṃ pārupitvā nisinno assa,||
nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa odātena vatthena apphuṭaṃ assa.
|| ||

Evam eva kho āvuso bhikkhu imam'eva kāyaṃ parisuddhena cetasā pariyodātena pharitvā nisinno hoti,||
nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa parisuddhena cetasā pariyodātena apphuṭaṃ hoti.

Idam pi'ssa hoti citta-sampadāya.|| ||

Ayaṃ kho sā Kassapo citta-sampadā.|| ||

■|| ||

So evaṃ samāhite citte parisuddhe||
pariyodāte||
an-aṅgaṇe vigatupakkilese mudu-bhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte||
ñāṇa-dassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||

So evaṃ pajānāti:|| ||

"Ayaṃ kho me kāyo||
rūpī||
cātum-mahā-bhūtiko||
mātā-pettika-sambhavo||
odana-kummāsūpacayo||
anicc-ucchādana-parimaddana-bhedana-viddhaṃsana-dhammo.|| ||

Idaṃ ca pana me viññāṇaṃ||
ettha sitaṃ||
ettha paṭibaddhan" ti.|| ||

Seyyathā pi Kassapo maṇi veḷūriyo subho jātimā aṭṭhaṃso suparikamma-kato,||
accho vi-p-pasanno anāvilo sabbākāra-sampanno,||
tatra suttaṃ āvutaṃ nīlaṃ vā||
pītaṃ vā||
lohitaṃ vā||
odātaṃ vā||
paṇḍu-suttaṃ vā.|| ||

Tam eva cakkhumā puriso hatthe karitvā pacc'avekkheyya:|| ||

"Ayaṃ kho maṇi veḷūriyo subho jātimā aṭṭhaṃso suparikamma-kato,||
accho vi-p-pasanno anāvilo sabbākāra-sampanno,||
tatr'idaṃ suttaṃ āvutaṃ||
nīlaṃ vā,||
pītaṃ vā,||
lohitaṃ vā,||
odātaṃ vā,||
paṇḍu-suttaṃ vā" ti.|| ||

Evam eva kho Kassapo bhikkhu||
evaṃ samāhite citte parisuddhe||
pariyodāte||
an-aṅgaṇe vigatupakkilese mudu-bhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte||
ñāṇa-dassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||

So evaṃ pajānāti:|| ||

"Ayaṃ kho me kāyo||
rūpī||
cātum-mahā-bhūtiko||
mātā-pettika-sambhavo||
odana-kummāsūpacayo||
anicc-ucchādana-parimaddana-bhedana-viddhaṃsana-dhammo.|| ||

Idaṃ ca pana me viññāṇaṃ||
ettha sitaṃ||
ettha paṭibaddhan" ti.|| ||

 

§

 

So evaṃ samāhite citte parisuddhe||
pariyodāte||
an-aṅgaṇe vigatupakkilese mudu-bhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte||
ñāṇa-dassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||

So imamhā kāyā||
aññaṃ kāyaṃ abhinimmināti||
rūpiṃ||
mano-mayaṃ||
sabbaṅga-paccaṅgiṃ||
ahīnindriyaṃ.

Seyyathā pi Kassapo puriso||
muñjamhā isikaṃ pabbāheyya.|| ||

Tassa evam assa:|| ||

"Ayaṃ muñjo||
ayaṃ isikā,||
añño muñjo||
aññā isikā,||
muñjamhā tv'eva isikā pavāḷhā" ti.|| ||

Seyyathā pi vā pana Kassapo,||
puriso asi kosiyā pavāheyya.|| ||

Tassa evam assa:|| ||

"Ayaṃ asi||
ayaṃ kosi,||
añño asi||
aññā kosi,||
kosiyā tv'eva asi pabbāḷho" ti.|| ||

Seyyathā pi vā pana Kassapo puriso ahiṃ karaṇḍā uddhareyya.|| ||

Tassa evam assa:|| ||

"Ayaṃ ahi||
ayaṃ karaṇḍo,||
añño ahi||
añño karaṇḍo,||
karaṇḍā tv'eva ahi ubbhato" ti.|| ||

Evam eva kho Kassapo bhikkhu evaṃ samāhite citte parisuddhe||
pariyodāte||
an-aṅgaṇe vigatupakkilese mudu-bhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte||
ñāṇa-dassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||

So imamhā kāyā||
aññaṃ kāyaṃ||
abhinimmināti rūpiṃ mano-mayaṃ sabbaṅga-paccaṅgiṃ ahīnindriyaṃ.|| ||

So evaṃ samāhite citte parisuddhe||
pariyodāte||
an-aṅgaṇe vigatupakkilese mudu-bhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte||
ñāṇa-dassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||

So aneka-vihitaṃ iddhi-vidhaṃ pacc'anubhoti:|| ||

Eko pi hutvā bahudhā hoti,||
bahudhā pi hutvā eko hoti,||
āvībhāvaṃ tiro-bhāvaṃ,||
tiro-kuḍḍaṃ,||
tiro-pākāraṃ,||
tiro-pabbataṃ asajja-māno gacchati,||
seyyathā pi ākāse,||
paṭhaviyā pi ummujja-nimujjaṃ karoti,||
seyyathā pi udake,||
udake pi abhijja-māne gacchati,||
seyyathā pi paṭhaviyaṃ,||
ākāse pi pallaṅkena kamati,||
seyyathā pi pakkhi sakuṇo.|| ||

Ime pi candima-suriye evaṃ mahiddhike,||
evaṃ mah-ā-nubhāve pāṇinā parāma-sati parimajjati,||
yāva brahma-lokā pi kāyena va saṃvatteti.|| ||

Seyyathā pi Kassapo dakkho kumbha-kāro vā||
kumbha-kārantevāsī vā||
suparikamma-katāya mattikāya||
yaṃ yad eva bhājana-vikatiṃ ākaṅkheyya||
taṃ tad eva kareyya abhinipphādeyya.

Seyyathā pi vā pana Kassapo dakkho danta-kāro vā||
danta-kārantevāsī vā||
suparikamma-katasmiṃ dantasmiṃ||
yaṃ yad eva danta-vikatiṃ ākaṅkheyya||
taṃ tad eva kareyya abhinipphādeyya.

Seyyathā pi vā pana Kassapo dakkho suvaṇṇa-kāro vā||
suvaṇṇa-kārantevāsī vā||
supari-kamma-katasmiṃ suvaṇṇasmiṃ||
yaṃ yad eva suvaṇṇa-vikatiṃ ākaṅkheyya||
taṃ tad eva kareyya abhinipphādeyya.

Evam eva kho Kassapo||
bhikkhu evaṃ samāhite citte parisuddhe||
pariyodāte||
an-aṅgaṇe vigatupakkilese mudu-bhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte||
ñāṇa-dassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||

So aneka-vihitaṃ iddhi-vidhaṃ pacc'anubhoti:|| ||

Eko pi hutvā bahudhā hoti||
bahudhā pi hutvā eko hoti.|| ||

Āvī-bhāvaṃ||
tiro-bhāvaṃ||
tiro-kuḍḍaṃ||
tiro-pākāraṃ||
tiro-pabbataṃ||
asajja-māno gacchati seyyathā pi ākāse.|| ||

Paṭhaviyā pi ummujja-nimujjaṃ karoti||
seyyathā pi udake.|| ||

Udake pi abhijja-māne gacchati||
seyyathā pi paṭhaviyaṃ.|| ||

Ākāse pi pallaṅkena kamati,||
seyyathā pi pakkhi sakuṇo.|| ||

Ime pi candima-suriye evaṃ mahiddhike||
evaṃ mah-ā-nubhāve||
pāṇinā parāma-sati parimajjati,||
yāva Brahmalokā pi kāyena va saṃvatteti.|| ||

So evaṃ samāhite citte parisuddhe||
pariyodāte||
an-aṅgaṇe vigatupakkilese mudu-bhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte||
ñāṇa-dassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||

So dibbāya sota-dhātuyā visuddhāya atikkanta-mānusi-kāya ubho sadde suṇāti,||
dibbe ca mānuse ca,||
ye dūre santike ca.

So Seyyathā pi Kassapo puriso addhāna-Magga-paṭipanno so suṇeyya bheri-saddam pi mudiṅga-saddam pi saṅkha-paṇava-deṇḍima-saddam pi.|| ||

Tassa evam assa:|| ||

Bheri-saddo iti pi,||
mudiṅga-saddo iti pi,||
saṅkha-paṇava-deṇḍima-saddo iti pi.|| ||

Evam eva kho Kassapo bhikkhu evaṃ samāhite citte parisuddhe||
pariyodāte||
an-aṅgaṇe vigatupakkilese mudu-bhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte||
ñāṇa-dassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||

So dibbāya sota-dhātuyā visuddhāya atikkanta-mānusi-kāya ubho sadde suṇāti,||
dibbe ca mānuse ca ye dūre santike ca.

So evaṃ samāhite citte parisuddhe||
pariyodāte||
an-aṅgaṇe vigatupakkilese mudu-bhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte||
ñāṇa-dassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||

So para-sattāṇaṃ para-puggalānaṃ cetasā ceto paricca pajānāti:|| ||

Sa-rāgaṃ vā cittaṃ 'sa-rāgaṃ cittan' ti pajānāti,||
Vīta-rāgaṃ vā cittaṃ 'vīta-rāgaṃ cittan' ti pajānāti,||
sa-dosaṃ vā cittaṃ 'sa-dosaṃ cittatan' ti pajānāti,||
Vīta-dosaṃ vā cittaṃ 'vīta-dosaṃ cittan' ti pajānāti,||
Sa-mohaṃ vā cittaṃ 'sa-mohaṃ cittan' ti pajānāti,||
Vīta-mohaṃ vā cittaṃ 'vīta-mohaṃ cittan' ti pajānāti,||
Saṅkhittaṃ vā cittaṃ 'saṅkhittaṃ cittan' ti pajānāti,||
Vikkhittaṃ vā cittaṃ 'vikkhittaṃ cittan' ti pajānāti,||
Mahaggataṃ vā cittaṃ 'mahaggataṃ cittan' ti pajānāti,||
Amahaggataṃ vā cittaṃ 'amahaggataṃ cittan' ti pajānāti,||
Sa-uttaraṃ vā cittaṃ 'sa-uttaraṃ cittan' ti pajānāti,||
Anuttaraṃ vā cittaṃ 'anuttaraṃ cittan' ti pajānāti,||
Samāhitaṃ vā cittaṃ 'samāhitaṃ cittan' ti pajānāti,||
Asamāhitaṃ vā cittaṃ 'asamāhitaṃ cittan' ti pajānāti,||
Vimuttaṃ vā cittaṃ 'vimuttaṃ cittan' ti pajānāti,||
Avimuttaṃ vā cittaṃ 'avimuttaṃ cittan' ti pajānāti.|| ||

Seyyathā pi Kassapo itthi vā,||
puriso vā,||
daharo vā,||
yuvā maṇḍan-jātiko ādāse vā,||
parisuddhe pariyodāte acche vā,||
udaka-patte sakaṃ mukha-nimittaṃ pacc'avekkha-māno sakaṇikaṃ vā sakaṇikan ti jāneyya,||
akaṇikaṃ vā akaṇikanti jāneyya-

Evam eva kho Kassapo bhikkhu evaṃ samāhite citte parisuddhe||
pariyodāte||
an-aṅgaṇe vigatupakkilese mudu-bhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte||
ñāṇa-dassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||

So para-sattāṇaṃ para-puggalānaṃ cetasā ceto paricca pajānāti:|| ||

Sa-rāgaṃ vā cittaṃ 'sa-rāgaṃ cittan' ti pajānāti,||
Vīta-rāgaṃ vā cittaṃ 'vīta-rāgaṃ cittan' ti pajānāti,||
sa-dosaṃ vā cittaṃ 'sa-dosaṃ cittatan' ti pajānāti,||
Vīta-dosaṃ vā cittaṃ 'vīta-dosaṃ cittan' ti pajānāti,||
Sa-mohaṃ vā cittaṃ 'sa-mohaṃ cittan' ti pajānāti,||
Vīta-mohaṃ vā cittaṃ 'vīta-mohaṃ cittan' ti pajānāti,||
Saṅkhittaṃ vā cittaṃ 'saṅkhittaṃ cittan' ti pajānāti,||
Vikkhittaṃ vā cittaṃ 'vikkhittaṃ cittan' ti pajānāti,||
Mahaggataṃ vā cittaṃ 'mahaggataṃ cittan' ti pajānāti,||
Amahaggataṃ vā cittaṃ 'amahaggataṃ cittan' ti pajānāti,||
Sa-uttaraṃ vā cittaṃ 'sa-uttaraṃ cittan' ti pajānāti,||
[81] Anuttaraṃ vā cittaṃ 'anuttaraṃ cittan' ti pajānāti,||
Samāhitaṃ vā cittaṃ 'samāhitaṃ cittan' ti pajānāti,||
Asamāhitaṃ vā cittaṃ 'asamāhitaṃ cittan' ti pajānāti,||
Vimuttaṃ vā cittaṃ 'vimuttaṃ cittan' ti pajānāti,||
Avimuttaṃ vā cittaṃ 'avimuttaṃ cittan' ti pajānāti.|| ||

So evaṃ samāhite citte parisuddhe||
pariyodāte||
an-aṅgaṇe vigatupakkilese mudu-bhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte||
ñāṇa-dassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||

So aneka-vihitaṃ pubbe-nivāsaṃ anussarati seyyath'īdaṃ:|| ||

Ekam pi jātiṃ,||
dve pi jātiyo,||
tisso pi jātiyo,||
catasso pi jātiyo,||
pañca pi jātiyo,||
dasa pi jātiyo,||
vīsam pi jātiyo,||
tīsaṃm pi jātiyo,||
cattārīsam pi jātiyo,||
paññāsam pi jātiyo,||
jāti-satam pi,||
jāti-sahassam pi,||
jāti-sata-sahassam pi,||
aneke pi,||
saṃvaṭṭa-kappe aneke pi,||
vivaṭṭa-kappe aneke pi,||
saṃvaṭṭa-vivaṭṭa-kappe.|| ||

Amutrāsiṃ evaṃ-nāmo,||
evaṃ-gotto,||
evaṃ-vaṇṇo,||
evam-āhāro,||
evaṃ sukha-dukkha-paṭisaṃvedī,||
evam-āyu-pariyanto.|| ||

So tato cuto amutra upapādiṃ.|| ||

Tatrāpāsiṃ evaṃ-nāmo,||
evaṃ-gotto,||
evaṃ-vaṇṇo,||
evam-āhāro,||
evaṃ-sukha-dukkha-paṭisaṃvedī,||
evam-āyu-pariyanto.|| ||

So tato cuto idh'ūpapanno" ti.|| ||

Iti sākāraṃ sa-uddesaṃ aneka-vihitaṃ pubbe-nivāsaṃ anussarati.|| ||

Seyyathā pi Kassapo puriso sakamhā gāmā aññaṃ gāmaṃ gaccheyya,||
tamhā pi gāmā aññaṃ gāmaṃ gaccheyya,||
tamhā pi gāmā sakaṃ yeva gāmaṃ paccāgaccheyya.|| ||

Tassa evam assa:|| ||

Ahaṃ kho sakamhā gāmā amuṃ gāmaṃ agacchiṃ,||
tatra evaṃ aṭṭhāsiṃ,||
evaṃ nisīdiṃ,||
evaṃ abhāsiṃ,||
evaṃ tuṇhī ahosi.|| ||

Tamhā pi gāmā amuṃ gāmaṃ āgañchiṃ,||
tatrā pi evaṃ aṭṭhāsiṃ,||
evaṃ nisīdiṃ,||
evaṃ abhāsiṃ,||
evaṃ tuṇhī ahosi.|| ||

So'mhi tamhā gāmā sakaṃ yeva gāmaṃ paccāgato" ti.

Evam eva kho Kassapo bhikkhu evaṃ samāhite citte parisuddhe||
pariyodāte||
an-aṅgaṇe vigatupakkilese mudu-bhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte||
ñāṇa-dassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||

So aneka-vihitaṃ pubbe-nivāsaṃ anussarati seyyath'īdaṃ:|| ||

Ekam pi jātiṃ,||
dve pi jātiyo,||
tisso pi jātiyo,||
catasso pi jātiyo,||
pañca pi jātiyo,||
dasa pi jātiyo,||
vīsam pi jātiyo,||
tīsaṃm pi jātiyo,||
cattārīsam pi jātiyo,||
paññāsam pi jātiyo,||
jāti-satam pi,||
jāti-sahassam pi,||
jāti-sata-sahassam pi,||
aneke pi,||
saṃvaṭṭa-kappe aneke pi,||
vivaṭṭa-kappe aneke pi,||
saṃvaṭṭa-vivaṭṭa-kappe.|| ||

Amutrāsiṃ evaṃ-nāmo,||
evaṃ-gotto,||
evaṃ-vaṇṇo,||
evam-āhāro,||
evaṃ sukha-dukkha-paṭisaṃvedī,||
evam-āyu-pariyanto.|| ||

So tato cuto amutra upapādiṃ.|| ||

Tatrāpāsiṃ evaṃ-nāmo,||
evaṃ-gotto,||
evaṃ-vaṇṇo,||
evam-āhāro,||
evaṃ-sukha-dukkha-paṭisaṃvedī,||
evam-āyu-pariyanto.|| ||

So tato cuto idh'ūpapanno ti,||
iti sākāraṃ sa-uddesaṃ aneka-vihitaṃ pubbe-nivāsaṃ anussarati.

So evaṃ samāhite citte parisuddhe||
pariyodāte||
an-aṅgaṇe vigatupakkilese mudu-bhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte||
ñāṇa-dassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||

So dibbena cakkhunā visuddhena atikkanta-mānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate yathā-kamm'ūpage satte pajānāti:|| ||

Ime vata bhonto sattā kāya-du-c-caritena samannāgatā||
vacī-du-c-caritena samannāgatā||
mano-du-c-caritena samannāgatā||
ariyānaṃ upavādakā micchā-diṭṭhikā||
micchā-diṭṭhi-kamma-samādānā.|| ||

Te kāyassa bhedā param maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ Nirayaṃ upapannā.|| ||

Ime vā pana bhonto sattā kāya-sucaritena samannāgatā||
vacī-sucaritena samannāgatā||
mano-sucaritena samannāgatā||
ariyānaṃ anupavādakā sammā-diṭṭhikā sammā-diṭṭhi-kamma-samādānā.|| ||

Te kāyassa bhedā param maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapannā" ti.|| ||

Iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkanta-mānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne,||
hīne paṇite suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate yathā-kamm'ūpage satte pajānāti.

Seyyathā pi Kassapo majjhe siṃghāṭake pāsādo.|| ||

Tattha cakkhumā puriso ṭhito passeyya manusse gehaṃ pavisante pi||
rathiyā vīthiṃ sañcarante pi||
majjhe siṃghāṭake nisinne pi.|| ||

Tassa evam assa:|| ||

'Ete manussā gehaṃ pavisanti,||
ete ni-k-khamanti,||
ete rathiyā vīthiṃ sañcarante,||
ete majjhe siṃghāṭake nisinnā' ti.

Evam eva kho Kassapo bhikkhu evaṃ samāhite citte parisuddhe||
pariyodāte||
an-aṅgaṇe vigatupakkilese mudu-bhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte||
ñāṇa-dassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||

So dibbena cakkhunā visuddhena atikkanta-mānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne,||
hīne paṇite suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate yathā-kamm'ūpage satte pajānāti:|| ||

Ime vata bhonto sattā kāya-du-c-caritena samannāgatā,||
vacī-du-c-caritena samannāgatā,||
mano-du-c-caritena samannāgatā,||
ariyānaṃ upavādakā micchā-diṭṭhikā micchā-diṭṭhi-kamma-samā-dānā.|| ||

Te kāyassa bhedā param maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ Nirayaṃ upapannā.|| ||

Ime vā pana bhonto sattā kāya-sucaritena samannāgatā,||
vacī-sucaritena samannāgatā,||
mano-sucaritena samannāgatā,||
ariyānaṃ anupavādakā sammā-diṭṭhikā sammā-diṭṭhi-kamma-samādānā.|| ||

Te kāyassa bhedā param maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapannā ti.|| ||

Iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkanta-mānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate yathā-kamm'ūpage satte pajānāti.

So evaṃ samāhite citte parisuddhe||
pariyodāte||
an-aṅgaṇe vigatupakkilese mudu-bhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte||
ñāṇa-dassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||

So 'Idaṃ dukkhan' ti yathā-bhūtaṃ pajānāti.|| ||

'Ayaṃ dukkha-samudayo' ti yathā-bhūtaṃ pajānāti.|| ||

'Ayaṃ dukkha-nirodho' ti yathā-bhūtaṃ pajānāti.|| ||

'Ayaṃ dukkha-nirodha-gāminī-paṭipadā' ti yathā-bhūtaṃ pajānāti.|| ||

'Ime āsavā' ti yathā-bhūtaṃ pajānāti.|| ||

'Ayaṃ āsava-samudayo' ti yathā-bhūtaṃ pajānāti.|| ||

'Ayaṃ āsava-nirodho' ti yathā-bhūtaṃ pajānāti.|| ||

'Ayaṃ āsava-nirodha-gāminī-paṭipadā' ti yathā-bhūtaṃ pajānāti.|| ||

Tassa evaṃ jānato,||
evaṃ passato,||
kām'āsavā pi cittaṃ vimuccati,||
bhav'āsavā pi cittaṃ vimuccati,||
avijj'āsavā pi cittaṃ vimuccati.|| ||

Vimuttasmiṃ vimuttam,||
iti ñāṇaṃ hoti.|| ||

'Khīṇā jāti,||
vusitaṃ Brahma-cariyaṃ,||
kataṃ karaṇiyaṃ,||
nāparaṃ,||
itthattāyā' ti pajānāti.

Seyyathā pi Kassapo pabbata-saṅkhepe udaka-rahado accho vi-p-pasanno anāvilo.|| ||

Tattha cakkhumā puriso tīre ṭhito passeyya sippi-sambūkam pi,||
sakkhara-kaṭhalam pi,||
maccha-gumbam pi,||
carantam pi,||
tiṭṭhantam pi.|| ||

Tassa evam assa:|| ||

'Ayaṃ kho udaka-rahado accho vi-p-pasanno anāvilo.|| ||

Tatr'ime sippi-sambūkā pi||
sakkhara-kaṭhalā pi||
maccha-gumbā pi||
caranti pi||
tiṭṭhanti pī ti.

Evam eva kho Kassapo bhikkhu evaṃ samāhite citte parisuddhe||
pariyodāte||
an-aṅgaṇe vigatupakkilese mudu-bhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte||
ñāṇa-dassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||

So 'Idaṃ dukkhan' ti yathā-bhūtaṃ pajānāti.|| ||

'Ayaṃ dukkha-samudayo' ti yathā-bhūtaṃ pajānāti.|| ||

'Ayaṃ dukkha-nirodho' ti yathā-bhūtaṃ pajānāti.|| ||

'Ayaṃ dukkha-nirodha-gāminī-paṭipadā' ti yathā-bhūtaṃ pajānāti.|| ||

'Ime āsavā' ti yathā-bhūtaṃ pajānāti.|| ||

'Ayaṃ āsava-samudayo' ti yathā-bhūtaṃ pajānāti.|| ||

'Ayaṃ āsava-nirodho' ti yathā-bhūtaṃ pajānāti.|| ||

'Ayaṃ āsava-nirodha-gāminī-paṭipadā' ti yathā-bhūtaṃ pajānāti.|| ||

Tassa evaṃ jānato,||
evaṃ passato,||
kām'āsavā pi cittaṃ vimuccati,||
bhav'āsavā pi cittaṃ vimuccati,||
avijj'āsavā pi cittaṃ vimuccati.|| ||

Vimuttasmiṃ vimuttam,||
iti ñāṇaṃ hoti.|| ||

'Khīṇā jāti,||
vusitaṃ Brahma-cariyaṃ,||
kataṃ karaṇiyaṃ,||
nāparaṃ,||
itthattāyā' ti pajānāti.

 

§

 

[174] Imāya ca Kassapo sīla-sampadāya||
imāya ca citta-sampadāya||
imāya ca paññā-sampadāya||
aññā sīla-sampadā||
citta-sampadā||
paññā-sampadā||
uttarītarā vā||
paṇītatarā vā n'atthi.|| ||

33. Santi Kassapo eke samaṇa-brāhmaṇā sīlavādā.|| ||

Te aneka-pariyāyena sīlassa vaṇṇaṃ bhāsanti.|| ||

Yāvatā Kassapo ariyaṃ paramaṃ sīlaṃ,||
n-ā-haṃ tattha attano samasamaṃ samanupassāmi.|| ||

Kuto bhiyyo?|| ||

Atha kho ahameva tattha bhiyyo yad idaṃ adhisīlaṃ.|| ||

34. Santi Kassapo eke samaṇa-brāhmaṇā tapo-jigucchāvādā.|| ||

Te aneka-pariyāyena tapojigucchāya vaṇṇaṃ bhāsanti.|| ||

Yāvatā Kassapo ariyā paramā tapojigucchā,||
n-ā-haṃ tattha attano samasamaṃ samanupassāmi.|| ||

Kuto bhiyyo?|| ||

Atha kho ahameva tattha bhiyyo yad idaṃ adhijegucchaṃ.|| ||

35. Santi Kassapo eke samaṇa-brāhmaṇā paññāvādā.|| ||

Te aneka-pariyāyena paññāya vaṇaṇaṃ bhāsanti.|| ||

Yāvatā Kassapo ariyā paramā paññā,||
n-ā-haṃ tattha attano samasamaṃ samanupassāmi.|| ||

Kuto bhiyyo?|| ||

Atha kho ahameva tattha bhiyyo||
yad idaṃ adhipaññā.|| ||

36. Santi Kassapo eke samaṇa-brāhmaṇā vimuttivādā.|| ||

Te aneka-pariyāyena vimuttiyā vaṇaṇaṃ bhāsanti.|| ||

Yāvatā Kassapo ariyā paramā vimutti,||
n-ā-haṃ tattha attano samasamaṃ samanupassāmi.|| ||

Kuto bhiyyo?|| ||

Atha kho ahameva tattha bhiyyo yad idaṃ adhimutti.|| ||

37. [175] ṭhānaṃ kho pan'etaṃ Kassapo vijjati yaṃ añña-titthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ: "sīha-nādaṃ kho Samaṇo Gotamo nadati.|| ||

Tañ ca kho suññāgāre nadati no parisāsū" ti.|| ||

Te 'mā hevan' ti.su vacanīyā.|| ||

"Sīhanādañca Samaṇo Gotamo nadati,||
parisāsu ca nadatī' ti.|| ||

Evamassu Kassapo vacanīyā.|| ||

38. Ṭhānaṃ kho pan'etaṃ Kassapo vijjati yaṃ añña-titthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ: "sīha-nādañca Samaṇo Gotamo nadati,||
parisāsu ca nadati.|| ||

No ca kho visārado nadatī" ti.|| ||

Te 'mā hevan' ti.su vacanīyā.|| ||

"Sīhanādañca Samaṇo Gotamo nadati,||
parisāsu ca nadati,||
visārado ca nadatī" ti.|| ||

Evamassu Kassapo vacanīyā.|| ||

39. Ṭhānaṃ kho pan'etaṃ Kassapo vijjati yaṃ añña-titthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ: "sīha-nādañca Samaṇo Gotamo nadati,||
parisāsu ca nadati,||
visārado ca nadati,||
no ca kho naṃ pañhaṃ pucchantī" ti.|| ||

Te 'mā hevan' ti.su vacanīyā "sīha-nādaṃ ca Samaṇo Gotamo nadati.|| ||

Parisāsu ca nadati,||
visārado ca nadati,||
pañhañca naṃ pucchantī" ti.|| ||

Evamassu Kassapo vacanīyā.|| ||

40. Ṭhānaṃ kho pan'etaṃ Kassapo vijjati yaṃ añña-titthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ: "sīha-nādaṃ ca Samaṇo Gotamo nadati,||
parisāsu ca nadati,||
visārado ca nadati,||
pañhaṃ ca naṃ pucchanti,||
no ca kho n'esaṃ pañhaṃ puṭṭho vyākarotī" ti.|| ||

Te 'mā hevan' ti.su vacanīyā.|| ||

"Sīhanādañca Samaṇo Gotamo nadati,||
parisāsu ca nadati,||
visārado ca nadati,||
pañhaṃ ca naṃ pucchanti.|| ||

Pañhañca n'esaṃ puṭṭho vyākarotī" ti.|| ||

Evamassu Kassapo vacanīyā.|| ||

41. Ṭhānaṃ kho pan'etaṃ Kassapo vijjati yaṃ añña-titthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ: "sīha-nādañca Samaṇo Gotamo nadati,||
parisāsu ca nadati.|| ||

Visārado ca nadati,||
pañhaṃ ca naṃ pucchanti,||
no ca kho pañhañca n'esaṃ puṭṭho vyākaroti,||
no ca kho pañhassa veyyākaraṇena cittaṃ ārādhetī" ti.|| ||

Te 'mā hevan' ti.su vacanīyā "sīha-nādaṃ ca Samaṇo Gotamo nadati,||
parisāsu ca nadati,||
visārado ca nadati,||
pañhaṃ ca naṃ pucchanti,||
no ca kho n'esaṃ pañhassa ca veyyākaraṇena cittaṃ ārādhetī" ti.evamassu Kassapo vacanīyā.|| ||

42. Ṭhānaṃ kho pan'etaṃ Kassapo vijjati yaṃ añña-titthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ: "sīha-nādañca Samaṇo Gotamo nadati.|| ||

Parisāsu ca nadati,||
visārado ca nadati,||
pañhassa ca veyyākaraṇena cittaṃ ārādheti,||
no ca kho sotabbaṃ maññantī" ti.|| ||

Te 'mā hevan' ti.su vacanīyā: "sīha-nādañca Samaṇo Gotamo nadati,||
parisāsu ca nadati,||
visārado ca nadati,||
pañhassa ca veyyākaraṇena cittaṃ ārādheti.|| ||

Sotabbañc'assa maññantī" ti.|| ||

Evamassu Kassapo vacanīyā.|| ||

43. Ṭhānaṃ kho pan'etaṃ vijjati yaṃ añña-titthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ: "sīha-nādañca Samaṇo Gotamo nadati.|| ||

Parisāsu ca nadati,||
visārado ca nadati,||
pañhassa ca veyyākaraṇena cittaṃ ārādheti,||
no ca kho sotabbaṃ maññantī" ti.|| ||

Te 'mā hevan' ti.su vacanīyā: "sīha-nādañca Samaṇo Gotamo nadati,||
parisāsu ca nadati,||
visārado ca nadati,||
pañhassa ca veyyākaraṇena cittaṃ ārādheti.|| ||

Sotabbañc'assa maññanti.|| ||

No ca kho sutvā c'assa pasīdanatī" ti.|| ||

Te 'mā hevan' ti.su vacanīyā: "sīha-nādañca Samaṇo Gotamo nadati,||
parisāsu ca nadati,||
visārado ca nadati,||
pañhassa ca veyyākaraṇena cittaṃ ārādheti.|| ||

Sotabbañc'assa maññanti.|| ||

Sutvā c'assa pasīdantī" ti.|| ||

Evamassu Kassapo vacanīyā.|| ||

44. Ṭhānaṃ kho pan'etaṃ Kassapo vijjati yaṃ añña-titthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ: "sīha-nādañca Samaṇo Gotamo nadati.|| ||

Parisāsu ca nadati,||
visārado ca nadati,||
pañhassa ca veyyākaraṇena cittaṃ ārādheti,||
no ca kho sotabbaṃ maññantī" ti.|| ||

Te 'mā hevan' ti.su vacanīyā: "sīha-nādañca Samaṇo Gotamo nadati,||
parisāsu ca nadati,||
visārado ca nadati,||
pañhassa ca veyyākaraṇena cittaṃ ārādheti.|| ||

Sutvā c'assa pasīdanti,||
no ca kho pasannā pasannākāraṃ karontī" ti.|| ||

Te mā' hevan' ti.su vacanīyā.|| ||

"Sīhanādañca Samaṇo Gotamo nadati.|| ||

Parisāsu ca nadati,||
visārado ca nadati,||
pañhassa ca veyyākaraṇena cittaṃ ārādheti,||
no ca kho sotabbaṃ maññantī" ti.|| ||

Te 'mā hevan' ti.su vacanīyā: "sīha-nādañca Samaṇo Gotamo nadati,||
parisāsu ca nadati,||
visārado ca nadati,||
pañhassa ca veyyākaraṇena cittaṃ ārādheti.|| ||

Sutvā c'assa pasīdati,||
pasannā ca pasannākāraṃ karontī" ti.evamassu Kassapo vacanīyā.|| ||

45. Ṭhānaṃ kho pan'etaṃ Kassapo vijjati yaṃ añña-titthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ: "sīha-nādaṃ ca Samaṇo Gotamo nadati.|| ||

Parisāsu ca nadati,||
visārado ca nadati,||
pañhassa ca veyyākaraṇena cittaṃ ārādheti,||
no ca kho sotabbaṃ maññantī" ti.|| ||

Te 'mā hevan' ti.su vacanīyā: "sīha-nādañca Samaṇo Gotamo nadati,||
parisāsu ca nadati,||
visārado ca nadati,||
pañhassa ca veyyākaraṇena cittaṃ ārādheti.|| ||

Pasannā ca pasannākāraṃ karoti.|| ||

No ca kho tathattāya paṭipajjantī" ti.|| ||

Te 'mā hevanti"ssu vacanīyā "sīha-nādaṃ ca Samaṇo Gotamo nadati.|| ||

Parisāsu ca nadati,||
visārado ca nadati,||
pañhassa ca veyyākaraṇena cittaṃ ārādheti,||
no ca kho sotabbaṃ maññantī" ti.|| ||

Te 'mā hevan' ti.su vacanīyā: "sīha-nādañca Samaṇo Gotamo nadati,||
parisāsu ca nadati,||
visārado ca nadati,||
pañhassa ca veyyākaraṇena cittaṃ ārādheti.|| ||

Pasannā ca pasannākāraṃ karonti.|| ||

Tathattāya ca paṭipajjantī" ti.evamassu Kassapo vacanīyā.|| ||

46. Ṭhānaṃ kho pan'etaṃ Kassapo vijjati yaṃ añña-titthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ: "sīha-nādaṃ ca Samaṇo Gotamo nadati.|| ||

Parisāsu ca nadati,||
visārado ca nadati,||
pañhassa ca veyyākaraṇena cittaṃ ārādheti,||
sotabbaṃ ca maññanti,||
tathattāya ca paṭipajjanti,||
no ca kho paṭipannā ārādhentī" ti.|| ||

Te 'mā hevan' ti.su vacanīyā.|| ||

"Sīhanādañca Samaṇo Gotamo nadati.|| ||

Parisāsu ca nadati,||
visārado ca nadati,||
pañhañca taṃ pucchanti,||
pañhañca n'esaṃ puṭṭho vyākaroti,||
pañhassa ca veyyākaraṇena cittaṃ ārādheti,||
sotabbañc'assa maññanti,||
sutvā c'assa pasīdanti,||
pasannā ca pasannākāraṃ karonti,||
tathattāya ca paṭipajjanti paṭipannā ca ārādhentī" ti.|| ||

Evamassu Kassapo vacanīyā.|| ||

47. Ekam idāhaṃ Kassapo samayaṃ Rājagahe viharāmi Gijjhakūṭe pabbate.|| ||

Tatra maṃ aññataro tapabrahma-cārī [176] nigrodho nāma adhijegucche pañhaṃ pucchi.|| ||

Tassāhaṃ adhijegucche pañhaṃ puṭṭho vyākāsiṃ.|| ||

Byākato ca pana me atta-mano ahosi. Paraṃ viya mattāyāti.|| ||

48. "Ko hi bhante Bhagavato dhammaṃ sutvā na atta-mano assa paraṃ viya mattāya?|| ||

Bhante Bhagavato dhammaṃ sutvā atta-mano paraṃ viya mattāya,||
abhikkantaṃ bhante,||
abhikkantaṃ bhante.|| ||

Seyyathā pi bhante nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya,||
paṭi-c-channaṃ vā vivareyya,||
mūḷhassa vā Maggaṃ ācikkheyya,||
andha-kāre vā tela-pajjotaṃ dhāreyya cakkhu-manto rūpāni dakkhintīti,||
evam eva Bhagavatā aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||

Es'āhaṃ bhante Bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāmi Dhammañ ca bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||

Labheyyāhaṃ bhante Bhagavato santike pabbajjaṃ,||
labheyyaṃ upasampadanti".|| ||

49. "Yo kho Kassapo añña-titthiyapubbo imasmiṃ Dhamma-Vinaye ākaṅkhati pabbajjaṃ,||
ākaṅkhati upasampadaṃ,||
so cattāro māse parivasati.|| ||

Catunnaṃ māsānaṃ accayena āraddha-cittā bhikkhū taṃ pabbā-jenti,||
upasampādenti bhikkhu-bhāvāya.|| ||

Api ca mettha puggalavemattatā viditā" ti.|| ||

50. "Sace bhante añña-titthiya-pubbā imasmiṃ Dhamma-Vinaye ākaṅkhantā pabbajjaṃ ākaṅkhantā upasampadaṃ cattāro māse parivasanti,||
catunnaṃ māsānaṃ accayena āraddha-cittā bhikkhū taṃ pabbā-jenti,||
upasampādenti bhikkhu-bhāvāya.|| ||

Ahaṃ cattāri vassāni parivasissāmi.|| ||

Catunnaṃ vassānaṃ accayena āraddha-cittā bhikkhū maṃ pabbājentu,||
upasampādentu bhikkhu-bhāvāyā' ti.|| ||

51. Alattha kho acelo Kassapo Bhagavato santike pabbajjaṃ [177] al'atth'upasampadaṃ.|| ||

Acir'ūpasampanno kho pan'āyasmā Kassapo eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahit'atto viharanto,||
na cirass'eva yass'atthāya kula-puttā samma-d-eva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti,||
tad anuttaraṃ Brahma-cariya-pariyosānaṃ diṭṭhe'va dhamme sayaṃ abhiññā sacchi-katvā upasampajja vihāsi.|| ||

"Khīṇā jāti.|| ||

Vusitaṃ Brahma-cariyaṃ.|| ||

Kataṃ karaṇīyaṃ.|| ||

Nāparaṃ itthattāyā" ti.abbhaññāsi.|| ||

Aññataro ca kho pan'āyasmā Kassapo arahataṃ ahosīti.|| ||

Sīhanādasuttaṃ Niṭṭhitaṃ Aṭṭhamaṃ.|| ||


Contact:
E-mail
Copyright Statement