Majjhima Nikāya
1. Mūla-Paṇṇāsa
1. Mūla-Pariyāya Vagga
Sutta 6
Ākaṅkheyya Suttaṁ
Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.
[1][wrrn][rhyt][chlm][pts][ntbb][upal][than Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthīyaṁ viharati||
Jetavane Anāthapiṇḍikassa ārāme.|| ||
Tatra kho Bhagavā bhikkhū āmantesi:|| ||
"Bhikkhavo" ti.|| ||
"Bhadante" ti te bhikkhū Bhagavato paccassosuṁ||
Bhagavā etad avoca:|| ||
[2] "Sampanna-sīlā bhikkhave viharatha,||
sampanna-Pātimokkhā,||
Pātimokkha-saṁvara-saṁvutā viharatha||
ācāra-gocara-sampannā,||
aṇumattesu vajjesu bhaya-dassāvī,||
samādāya sikkhatha sikkhā-padesu.|| ||
[3] Ākaṅkheyya ce bhikkhave bhikkhu:|| ||
'Sabrahma-cārīnaṁ piyo c'assaṁ||
manāpo||
garu bhāvanīyo cā' ti,||
sīlesv'ev'assa paripūra-kārī||
ajjhattaṁ ceto-samatham-anuyutto||
anirākata-j-jhāno||
vipassanāya samannāgato||
brūhetā suññ-ā-gārānaṁ.|| ||
[4] Ākaṅkheyya ce bhikkhave bhikkhu:|| ||
'Lābhī assaṁ cīvara-piṇḍa-pāta-sen'āsana-gilāna-paccaya-bhesajja-parikkhārānan" ti,||
sīlesv'ev'assa paripūra-kārī||
ajjhattaṁ ceto-samatham-anuyutto||
anirākata-j-jhāno||
vipassanāya samannāgato||
brūhetā suññ-ā-gārānaṁ.|| ||
[5] Ākaṅkheyya ce bhikkhave bhikkhu:|| ||
'Yes'āhaṁ cīvara-piṇḍa-pāta-sen'āsana-gilāna-paccaya-bhesajja-parikkhāraṁ paribhuñjāmi,||
tesaṁ te kārā maha-p-phalā assu mahā-nisaṁsā" ti,||
sīlesv'ev'assa paripūra-kārī||
ajjhattaṁ ceto-samatham-anuyutto||
anirākata-j-jhāno||
vipassanāya samannāgato||
brūhetā suññ-ā-gārānaṁ.|| ||
[6] Ākaṅkheyya ce bhikkhave bhikkhu:|| ||
'Ye me ñātisā-lohitā petā kāla-katā pasanna-cittā anussaranti,||
tesaṁ taṁ maha-p-phalaṁ assa mahā-nisaṁsan' ti,||
sīlesv'ev'assa paripūra-kārī||
ajjhattaṁ ceto-samatham-anuyutto||
anirākata-j-jhāno||
vipassanāya samannāgato||
brūhetā suññ-ā-gārānaṁ.|| ||
[7] Ākaṅkheyya ce bhikkhave bhikkhu:|| ||
'Arati-ratisaho assaṁ,||
na ca maṁ arati saheyya,||
uppannaṁ aratiṁ abhibhuyya||
abhibhuyya vihareyyan' ti,||
sīlesv'ev'assa paripūra-kārī||
ajjhattaṁ ceto-samatham-anuyutto||
anirākata-j-jhāno||
vipassanāya samannāgato||
brūhetā suññ-ā-gārānaṁ.|| ||
[8] Ākaṅkheyya ce bhikkhave bhikkhu:|| ||
'Bhaya-bheravasaho assaṁ,||
na ca maṁ bhaya-bheravaṁ saheyya,||
uppannaṁ bhaya-bheravaṁ abhibhuyya||
abhibhuyya vihareyyan' ti,||
sīlesv'ev'assa paripūra-kārī||
ajjhattaṁ ceto-samatham-anuyutto||
anirākata-j-jhāno||
vipassanāya samannāgato||
brūhetā suññ-ā-gārānaṁ.|| ||
[9] Ākaṅkheyya ce bhikkhave bhikkhu:|| ||
'Catunnaṁ jhānānaṁ ābhiceta-sikānaṁ||
diṭṭha-dhamma-sukha-vihārānaṁ||
nikāma-lābhī assaṁ||
akiccha-lābhī||
akasira-lābhī' ti,||
sīlesv'ev'assa paripūra-kārī||
ajjhattaṁ ceto-samatham-anuyutto||
anirākata-j-jhāno||
vipassanāya samannāgato||
brūhetā suññ-ā-gārānaṁ.|| ||
[10] Ākaṅkheyya ce bhikkhave bhikkhu:|| ||
'Ye te santā vimokkhā||
ati-k-kamma rūpe āruppā,||
te kāyena phassitvā vihareyyan' ti,||
sīlesv'ev'assa paripūra-kārī||
ajjhattaṁ ceto-samatham-anuyutto||
anirākata-j-jhāno||
vipassanāya samannāgato||
brūhetā suññ-ā-gārānaṁ.|| ||
[34] [11] Ākaṅkheyya ce bhikkhave bhikkhu:|| ||
'Tiṇṇaṁ saṁyojanānaṁ parikkhayā||
Sotāpanno assaṁ avinipāta-dhammo||
niyato sambodhi-parāyaṇo" ti,||
sīlesv'ev'assa paripūra-kārī||
ajjhattaṁ ceto-samatham-anuyutto||
anirākata-j-jhāno||
vipassanāya samannāgato||
brūhetā suññ-ā-gārānaṁ.|| ||
[12] Ākaṅkheyya ce bhikkhave bhikkhu:|| ||
'Tiṇṇaṁ saṁyojanānaṁ parikkhayā||
rāga-dosa-mohānaṁ tanuttā||
Sakad'āgāmī assaṁ' ti,||
sīlesv'ev'assa paripūra-kārī||
ajjhattaṁ ceto-samatham-anuyutto||
anirākata-j-jhāno||
vipassanāya samannāgato||
brūhetā suññ-ā-gārānaṁ.|| ||
[13] Ākaṅkheyya ce bhikkhave bhikkhu:|| ||
'Pañcannaṁ oram-bhāgiyānaṁ saṁyojanānaṁ parikkhayā||
opapātiko assaṁ,||
tattha parinibbāyī||
anāvatti dhammo tasmā lokā" ti,||
sīlesv'ev'assa paripūra-kārī||
ajjhattaṁ ceto-samatham-anuyutto||
anirākata-j-jhāno||
vipassanāya samannāgato||
brūhetā suññ-ā-gārānaṁ.|| ||
[14] Ākaṅkheyya ce bhikkhave bhikkhu:|| ||
'An-eka-vihitaṁ iddhi-vidhaṁ pacc'anubhaveyyaṁ,||
eko pi hutvā bahudhā assaṁ,||
bahudhā pi hutvā eko assaṁ,||
ā-vībhāvaṁ||
tiro-bhāvaṁ||
tiro-kuḍḍaṁ||
tiro-pākāraṁ||
tiro-pabbataṁ||
asajja-māno gaccheyyaṁ||
seyyathā pi ākāse,||
paṭhaviyā pi ummujjani-mujjaṁ kareyyaṁ||
seyyathā pi udake,||
udake pi abhijja-māne gaccheyyaṁ||
seyyathā pi paṭhaviyaṁ,||
ākāse pi pallaṅkena kameyyaṁ||
seyyathā pi pakkhī sakuṇo,||
ime pi candima-suriye||
evaṁ mahiddhike||
evaṁ mah-ā-nubhāve pāṇinā||
parimaseyyaṁ||
parimajjeyyaṁ,||
yāva Brahma-lokā pi kāyena vasaṁ vatteyyan" ti,||
sīlesv'ev'assa paripūra-kārī||
ajjhattaṁ ceto-samatham-anuyutto||
anirākata-j-jhāno||
vipassanāya samannāgato||
brūhetā suññ-ā-gārānaṁ.|| ||
[15] Ākaṅkheyya ce bhikkhave bhikkhu:|| ||
'Dibbāya sota-dhātuyā||
visuddhāya atikkanta mānusa-kāya||
ubho sadde suṇeyyaṁ:||
dibbe ca mānuse ca,||
ye dūre santike cā" ti,||
sīlesv'ev'assa paripūra-kārī||
ajjhattaṁ ceto-samatham-anuyutto||
anirākata-j-jhāno||
vipassanāya samannāgato||
brūhetā suññ-ā-gārānaṁ.|| ||
[16] Ākaṅkheyya ce bhikkhave bhikkhu:|| ||
'Para-sattāṇaṁ para-puggalānaṁ||
cetasā ceto paricca pajāneyyaṁ:|| ||
Sarāgaṁ vā cittaṁ,||
'Sarāgaṁ cittan' ti pajāneyyaṁ;||
vīta-rāgaṁ vā cittaṁ,||
'Vīta-rāgaṁ cittan' ti pajāneyyaṁ;||
sadosaṁ vā cittaṁ,||
'Sadosaṁ cittan' ti pajāneyyaṁ;||
vīta-dosaṁ vā cittaṁ,||
'Vīta-dosaṁ cittan' ti pajāneyyaṁ;||
samohaṁ vā cittaṁ,||
'Samohaṁ cittan' ti pajāneyyaṁ;||
vīta-mohaṁ vā cittaṁ,||
'Vīta-mohaṁ cittan' ti pajāneyyaṁ; -||
saṅkhittaṁ vā cittaṁ,||
'Saṅkhittaṁ cittan' ti pajāneyyaṁ;||
vikkhittaṁ vā cittaṁ,||
'Vikkhittaṁ cittan' ti pajāneyyaṁ;||
mahaggataṁ vā cittaṁ,||
'Mahaggataṁ cittan' ti pajāneyyaṁ;||
amahaggataṁ vā cittaṁ,||
'Amahaggataṁ cittan' ti pajāneyyaṁ;||
sa-uttaraṁ vā cittaṁ,||
'Sa-uttaraṁ cittan' ti pajāneyyaṁ;||
anuttaraṁ vā cittaṁ,||
'Anuttaraṁ cittan' ti pajāneyyaṁ;||
samāhitaṁ vā cittaṁ,||
samā- [35] 'Hitaṁ cittan' ti pajāneyyaṁ;||
asamāhitaṁ vā cittaṁ,||
'Asamāhitaṁ cittan' ti pajāneyyaṁ;||
vimuttaṁ vā cittaṁ,||
'Vimuttaṁ cittan' ti pajāneyyaṁ;||
avimuttaṁ vā cittaṁ,||
'Avimuttaṁ cittan' ti pajāneyyan" ti,||
sīlesv'ev'assa paripūra-kārī||
ajjhattaṁ ceto-samatham-anuyutto||
anirākata-j-jhāno||
vipassanāya samannāgato||
brūhetā suññ-ā-gārānaṁ.|| ||
[17] Ākaṅkheyya ce bhikkhave bhikkhu:|| ||
'Aneka vihitaṁ pubbe nivāsaṁ anussareyyaṁ,||
seyyath'īdaṁ:|| ||
Ekam pi jātiṁ,||
dve pi jātiyo,||
tisso pi jātiyo,||
catasso pi jātiyo,||
pañca pi jātiyo,||
dasa pi jātiyo,||
vīsam pi jātiyo,||
tiṁsam pi jātiyo,||
cattārīsam pi jātiyo,||
paññāsam pi jātiyo,||
jāti-satam pi jāti-sahassam pi,||
jāti-sata-sahassam pi,||
aneke pi saṁvaṭṭa-kappe,||
aneke pi vivaṭṭa-kappe,||
aneke pi saṁvaṭṭa-vivaṭṭa-kappe,||
'amutr'āsiṁ evaṁ-nāmo||
evaṁ gotto||
evaṁ vaṇṇo||
evam-āhāro||
evaṁ sukha-dukkha-paṭisaṁvedī||
evam-āyu-pariyanto,||
so tato cuto||
amutra udapādiṁ.
Tatrā p'āsiṁ||
evaṁ-nāmo||
evaṁ gotto||
evaṁ vaṇṇo||
evam-āhāro||
evaṁ sukha-dukkha-paṭisaṁvedī||
evam-āyu-pariyanto.
So tato cuto||
idh'ūpapanno' ti,||
sīlesv'ev'assa paripūra-kārī||
ajjhattaṁ ceto-samatham-anuyutto||
anirākata-j-jhāno||
vipassanāya samannāgato||
brūhetā suññ-ā-gārānaṁ.|| ||
[18] Ākaṅkheyya ce bhikkhave bhikkhu:|| ||
'Dibbena cakkhunā visuddhena atikkanta-mānusakena satte passeyyaṁ -||
cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate,||
yathā-kamm'ūpage satte pajāneyyaṁ:|| ||
'Ime vata bhonto sattā||
kāya-du-c-caritena samannāgatā||
vacī-du-c-caritena samannāgatā||
mano-du-c-caritena samannāgatā||
ariyānaṁ upavādakā||
micchā-diṭṭhikā micchā-diṭṭhi-kamma-samādānā,||
te kāyassa bhedā param maraṇā apāyaṁ duggatiṁ vinipātaṁ Nirayaṁ upapannā,||
ime vā pana bhonto sattā||
kāya-sucaritena samannāgatā||
vacī-sucaritena samannāgatā||
mano-sucaritena samannāgatā||
ariyānaṁ anupavādakā||
sammā-diṭṭhikā sammā-diṭṭhi-kamma-samādānā,||
te kāyassa bhedā param maraṇā sugatiṁ saggaṁ lokaṁ upapannāti,||
iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkanta-mānusakena satte passeyyaṁ -||
cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe,||
sugate duggate, yathā-kamm'ūpage satte pajāneyyan" ti,||
sīlesv'ev'assa paripūra-kārī||
ajjhattaṁ ceto-samatham-anuyutto||
anirākata-j-jhāno||
vipassanāya samannāgato||
brūhetā suññ-ā-gārānaṁ.|| ||
[19] Ākaṅkheyya ce bhikkhave bhikkhu:|| ||
'Āsavānaṁ khayā||
anāsavaṁ ceto-vimuttiṁ||
paññā-vimuttiṁ||
diṭṭhe'va dhamme sayaṁ abhiññā sacchi- [36] katvā upasampajja vihareyyan" ti,||
sīlesv'ev'assa paripūra-kārī||
ajjhattaṁ ceto-samatham-anuyutto||
anirākata-j-jhāno||
vipassanāya samannāgato||
brūhetā suññ-ā-gārānaṁ.|| ||
[20] Sampanna-sīlā bhikkhave viharatha,||
sampanna-Pātimokkhā,||
Pātimokkha-saṁvara-saṁvutā viharatha||
ācāra-gocara-sampannā,||
aṇumattesu vajjesu bhaya-dassāvī,||
samādāya sikkhatha sikkhā-padesu.|| ||
Iti yan taṁ vuttaṁ||
idam etaṁ paṭicca vuttan" ti.|| ||
Idam avoca Bhagavā.|| ||
Attamanā te bhikkhū Bhagavato bhāsitaṁ "abhinandun" ti.|| ||
Ākaṅkheyya Suttaṁ
