Aṇguttara Nikāya
IV. Catukka Nipāta
I. Bhaṇḍagāma Vagga

Sutta 10

Yoga Suttaṃ

Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.

 

---

[10]

[1][pts][than][olds][bodh] Evaṃ me sutaṃ.|| ||

Ekaṃ samayaṃ Bhagavā Vajjīsu viharati Bhaṇḍagāme.|| ||

Tratr kho Bhagavā bhikkhū āmantesti:|| ||

Bhikkhavo ti.|| ||

"Bhadante" ti te bhikkhū Bhagavato paccassosuṃ.|| ||

Bhagavā etad avoca:|| ||

Cattāro'me bhikkhave yogā.|| ||

Katame cattāro?|| ||

Kāma-yogo,||
bhava-yogo,||
diṭṭhi-yogo,||
avijjā-yogo.|| ||

Katamo ca bhikkhave kāma-yogo?|| ||

Idha, bhikkhave, ekacco kāmānaṃ samudayañ ca attha-gamañ ca assādañ ca ādīnavañ ca nissaraṇañ ca yathā-bhūtaṃ na-p-pajānāti.|| ||

Tassa kāmānaṃ samudayañ ca attha-gamañ ca assādañ ca ādīnavañ ca nissaraṇañ ca yathā-bhūtaṃ appajānato yo kāmesu kāmarāgo kāmanandi kāmasineho kāmamucchā kāmapipāsā kāma-pariḷāho kāmajjhosānaṃ kāma-taṇhā sānuseti.|| ||

Ayaṃ vuccati bhikkhave kāma-yogo.|| ||

Iti kāma-yogo.|| ||

Bhava-yogo ca kathaṃ hoti?|| ||

Idha, bhikkhave, ekacco bhavānaṃ samudayañ ca attha-gamañ ca assādañ ca ādīnavañ ca nissaraṇañ ca yathā-bhūtaṃ na-p-pajānāti.|| ||

Tassa bhavānaṃ samudayañ ca attha-gamañ ca assādañ ca ādīnavañ ca nissaraṇañ ca yathā-bhūtaṃ appajānato yo bhavesu bhava-rāgo bhavanandi bhavasineho bhavamucchā bhavapipāsā bhavapariḷāho bhavajjhosānaṃ bhava-taṇhā sānuseti.|| ||

Ayaṃ vuccati bhikkhave bhavayogo.|| ||

Iti kāma-yogo, bhava-yogo.|| ||

Diṭṭhi-yogo ca kathaṃ hoti?|| ||

Idha, bhikkhave, ekacco diṭṭhīnaṃ samudayañ ca attha-gamañ ca assādañ ca ādīnavañ ca nissaraṇañ ca yathā-bhūtaṃ na-p-pajānāti.|| ||

Tassa diṭṭhīnaṃ samudayañ ca attha-gamañ ca assādañ ca ādīnavañ ca nissaraṇañ ca yathā-bhūtaṃ appajānato [11] yo diṭṭhisu diṭṭhirāgo diṭṭhinandi diṭṭhisineho diṭṭhimucchā diṭṭhipipāsā diṭṭhipariḷāho diṭṭhiajjhosānaṃ diṭṭhitaṇhā sānuseti.|| ||

Ayaṃ vuccati bhikkhave diṭṭhi-yogo.|| ||

Iti kāma-yogo, bhava-yogo, diṭṭhi-yogo.|| ||

Avijjā-yogo ca kathaṃ hoti?|| ||

Idha, bhikkhave, ekacco channaṃ phass'āyatanānaṃ samudayañ ca attha-gamañ ca assādañ ca ādīnavañ ca nissaraṇañ ca yathā-bhūtaṃ na-p-pajānāti.|| ||

Tassa channaṃ phass'āyatanānaṃ samudayañ ca attha-gamañ ca assādañ ca ādīnavañ ca nissaraṇañ ca yathā-bhūtaṃ appajānato yā chasu phass'āyatanesu avijjā aññāṇaṃ sānuseti.|| ||

Ayaṃ vuccati bhikkhave avijjā-yogo.|| ||

Iti kāma-yogo, bhava-yogo, diṭṭhi-yogo, avijjā-yogo.|| ||

Saṃyutto pāpakehi akusalehi dhammehi saṇkilesehi pono-bhavikehi sadarehi dukkha-vipākehi āyatiṃ jāti-jarā-maraṇikehi,||
tasmā ayoga-k-khemī ti vuccati.|| ||

Ime kho bhikkhave cattāro yogā.|| ||

 

---

 

2. Cattāro'me bhikkhave visaṃyogā.|| ||

Katame cattāro?|| ||

Kāma-yoga-visaṃ-yogo,||
bhava-yoga-visaṃ-yogo,||
diṭṭhi-yoga-visaṃ-yogo,||
avijjā-yoga-visaṃ-yogo.|| ||

Katamo ca bhikkhave kāma-yoga-visaṃ-yogo?|| ||

Idha, bhikkhave, ekacco kāmānaṃ samudayañ ca attha-gamañ ca assādañ ca ādīnavañ ca nissaraṇañ ca yathā-bhūtaṃ pajānāti.|| ||

Tassa kāmānaṃ samudayañ ca attha-gamañ ca assādañ ca ādīnavañ ca nissaraṇañ ca yathā-bhūtaṃ pajānato yo kāmesu kāmarāgo kāmanandi kāmasineho kāmamucchā kāmapipāsā kāma-pariḷāho kāmajjhosānaṃ kāma-taṇhā sā nānuseti.|| ||

Ayaṃ vuccati bhikkhave kāma-yoga-visaṃ-yogo.|| ||

Iti kāma-yoga-visaṃ-yogo.|| ||

Bhavayoga-visaṃ-yogo ca kathaṃ hoti?|| ||

Idha, bhikkhave, ekacco bhavānaṃ samudayañ ca attha-gamañ ca assādañ ca ādīnavañ ca nissaraṇañ ca yathā-bhūtaṃ pajānāti.|| ||

Tassa bhavānaṃ samudayañ ca attha-gamañ ca assādañ ca ādīnavañ ca nissaraṇañ ca yathā-bhūtaṃ pajānato yo bhavesu bhava-rāgo bhavanandi bhavasineho bhavamucchā bhavapipāsā bhavapariḷāho bhavajjhosānaṃ bhava-taṇhā sā nānuseti.|| ||

Ayaṃ vuccati bhikkhave bhava-yoga-visaṃ-yogo.|| ||

Iti kāma-yoga-visaṃ-yogo, bhava-yoga-visaṃ-yogo.|| ||

Diṭṭhiyoga-visaṃ-yogo ca kathaṃ hoti?|| ||

Idha, bhikkhave, ekacco diṭṭhīnaṃ samudayañ ca attha-gamañ ca assādañ ca ādīnavañ ca [12] nissaraṇañ ca yathā-bhūtaṃ pajānāti.|| ||

Tassa diṭṭhīnaṃ samudayañ ca attha-gamañ ca assādañ ca ādīnavañ ca nissaraṇañ ca yathā-bhūtaṃ pajānano yo diṭṭhīsu diṭṭhirāgo diṭṭhinandi diṭṭhimucchā diṭṭhipipāsā diṭṭhipariḷāho diṭṭhiajjhosānaṃ diṭṭhitaṇhā sā nānuseti.|| ||

Ayaṃ vuccati bhikkhave diṭṭhi-yoga-visaṃ-yogo.|| ||

Iti kāma-yoga-visaṃ-yogo, bhava-yoga-visaṃ-yogo, diṭṭhi-yoga-visaṃ-yogo.|| ||

Avijjāyoga-visaṃ-yogo ca kathaṃ hoti?|| ||

Idha, bhikkhave, ekacco channaṃ phass'āyatanānaṃ samudayañ ca attha-gamañ ca assādañ ca ādīnavañ ca nissaraṇañ ca yathā-bhūtaṃ pajānāti.|| ||

Tassa channaṃ phass'āyatanānaṃ samudayañ ca attha-gamañ ca assādañ ca ādīnavañ ca nissaraṇañ ca yathā-bhūtaṃ pajānato yā chasu phass'āyatanesu avijjā aññāṇaṃ sā nānuseti.|| ||

Ayaṃ vuccati bhikkhave avijjā-yoga-visaṃ-yogo.|| ||

Iti kāma-yoga-visaṃ-yogo, bhava-yoga-visaṃ-yogo, diṭṭhi-yoga-visaṃ-yogo, avijjā-yoga-visaṃ-yogo.|| ||

Visaṃyutto pāpakehi akusalehi dhammehi saṇkilesikehi pono-bhavikehi sadarehi dukkha-vipākehi āyatiṃ jāti-jarā-maraṇikehi tasmā yoga-k-khemī ti vuccati.|| ||

Ime kho bhikkhave cattāro visaṃyogā ti.|| ||

Kāma-yogena saṃyuttā bhava-yogena cūbhayaṃ,||
Diṭṭhi-yogena saṃyuttā avijjāya purakkhatā,||
Sattā gacchanti saṃsāraṃ jāti-maraṇa-gāmino.||
Ye ca kāme pariññāya bhava-yogañ ca sabbaso,||
Diṭṭhi-yogaṃ samuhacca avijjañ ca virājayaṃ,||
Sabba-yoga-visaṃyuttā te ve yogā ti gāmuno ti.|| ||

Bhaṇḍagāma Vaggo Paṭhamo.