Aṅguttara Nikāya
Catukka Nipāta
XVII: Paṭipadā Vagga
Sutta 164
Khama Suttaṁ
Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.
[1][pts][than] EVAṀ ME SUTAṀ.|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati.|| ||
Tatra kho Bhagavā bhikkhū āmantesi:|| ||
"Bhikkhavo" ti.|| ||
"Bhadante" ti te bhikkhū Bhagavato paccassosuṁ.|| ||
Bhagavā etad avoca:|| ||
Catasso imā bhikkhave paṭipadā.|| ||
Katamā catasso?|| ||
Akkhamā paṭipadā,||
khamā paṭipadā,||
damā paṭipadā,||
samā paṭipadā.|| ||
§
2. Katamā ca bhikkhave akkhamā paṭipadā?|| ||
Idha, bhikkhave, ekacco puggalo akkosantaṁ paccakkosati.|| ||
Rosantaṁ paṭirosati.|| ||
Bhaṇḍantaṁ paṭibhaṇḍati.|| ||
Ayaṁ vuccati bhikkhave akkhamā paṭipadā.|| ||
■
3. Katamā ca bhikkhave khamā paṭipadā?|| ||
Idha, bhikkhave, ekacco puggalo akkosantaṁ na paccakkosati.|| ||
Rosantaṁ na paṭirosati.|| ||
Bhaṇḍantaṁ na paṭibhaṇḍati.|| ||
Ayaṁ vuccati bhikkhave khamā paṭipadā.|| ||
■
4. Katamā ca bhikkhave damā paṭipadā?|| ||
Idha, bhikkhave, bhikkhu cakkhunā rūpaṁ disvā||
na nimitta-g-gāhī hoti,||
nānuvyañ janaggāhī||
yatvādhi-karaṇam enaṁ cakkhu'ndriyaṁ asaṁvutaṁ viharantaṁ||
abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṁ,||
tassa saṁvarāya paṭipajjati||
rakkhati cakkhu'ndriyaṁ||
cakkhu'ndriye saṁvaraṁ āpajjati.|| ||
Idha, bhikkhave, bhikkhu sotena saddaṁ sutvā||
na nimitta-g-gāhī hoti,||
nānuvyañ janaggāhī||
yatvādhi-karaṇam enaṁ sot'indriyaṁ asaṁvutaṁ viharantaṁ||
abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṁ,||
tassa saṁvarāya paṭipajjati||
rakkhati sot'indriyaṁ||
sot'indriye saṁvaraṁ āpajjati.|| ||
Idha, bhikkhave, bhikkhu ghāṇena gandhaṁ ghāyitvā||
na nimitta-g-gāhī hoti,||
nānuvyañ janaggāhī||
yatvādhi-karaṇam enaṁ ghān'indriyaṁ asaṁvutaṁ viharantaṁ||
abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṁ,||
tassa saṁvarāya paṭipajjati||
rakkhati ghān'indriyaṁ||
ghān'indriye saṁvaraṁ āpajjati.|| ||
Idha, bhikkhave, bhikkhu jivhāya rasaṁ sāyitvā,||
na nimitta-g-gāhī hoti,||
nānuvyañ janaggāhī||
yatvādhi-karaṇam enaṁ jivah'indriyaṁ asaṁvutaṁ viharantaṁ||
abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṁ,||
tassa saṁvarāya paṭipajjati||
rakkhati jivah'indriyaṁ||
jivah'indriye saṁvaraṁ āpajjati.|| ||
Idha, bhikkhave, bhikkhu kāyena phoṭṭhabbaṁ phusitvā||
na nimitta-g-gāhī hoti,||
nānuvyañ janaggāhī||
yatvādhi-karaṇam enaṁ kāy'indriyaṁ asaṁvutaṁ viharantaṁ||
abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṁ,||
tassa saṁvarāya paṭipajjati||
rakkhati kāy'indriyaṁ||
kāy'indriye saṁvaraṁ āpajjati.|| ||
Idha, bhikkhave, bhikkhu manasā dhammaṁ viññāya
na nimitta-g-gāhī hoti,||
nānuvyañ janaggāhī||
yatvādhi-karaṇam enaṁ man'indriyaṁ asaṁvutaṁ viharantaṁ||
abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṁ,||
tassa saṁvarāya paṭi [159] pajjati||
rakkhati man'indriyaṁ||
man'indriye saṁvaraṁ āpajjati.|| ||
Ayaṁ vuccati bhikkhave damā paṭipadā.|| ||
■
5. Katamā ca bhikkhave samā paṭipadā?|| ||
Idha, bhikkhave, bhikkhu uppannaṁ kāma-vitakkaṁ nādhivāseti pajahati vinodeti sameti vyantī-karoti anabhāvaṁ gameti.|| ||
Uppannaṁ khyā-pāda-vitakkaṁ nādhivāseti pajahati vinodeti sameti vyantī-karoti anabhāvaṁ gameti.|| ||
Uppannaṁ vihiṁsā vitakkaṁ nādhivāseti pajahati vinonadeti sameti vyantī-karoti anabhāvaṁ gameti.|| ||
Uppannuppannena pāpake akusale dhamme nādhivāseti pajahati vinodeti sameti vyantī-karoti anabhāvaṁ gameti.|| ||
Ayaṁ vuccati bhikkhave samā paṭipadā.|| ||
Imā kho bhikkhave catasso paṭipadā ti.|| ||