Aṅguttara Nikāya
Pañcaka Nipāta
5. Muṇḍarāja-Vagga
Sutta 48
Alabbha-Nīyaṭhāna Suttaṁ
Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.
[1][pts][olds][bodh] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati.|| ||
Tatra kho Bhagavā bhikkhu āmantesi:|| ||
"Bhikkhavo" ti.|| ||
"Bhadante" ti te bhikkhū Bhagavato paccassosuṁ.|| ||
Bhagavā etad avoca:|| ||
Pañc'imāni bhikkhave alabbha-nīyāni ṭhānāni samaṇena vā||
brāhmaṇena vā||
devena vā||
mārena vā||
brahmunā vā||
kenaci vā lokasmiṁ.|| ||
Katamāni pañca?|| ||
'Jarā-dhammaṁ mā jīrī' ti.|| ||
Alabbha-nīyaṁ ṭhānaṁ samaṇena vā||
brāhmaṇena vā||
devena vā||
mārena vā||
brahmunā vā||
kenaci vā lokasmiṁ.|| ||
■
'Vyādhi-dhammaṁ mā vyādhīyī' ti.|| ||
Alabbha-nīyaṁ ṭhānaṁ samaṇena vā||
brāhmaṇena vā||
devena vā||
mārena vā||
brahmunā vā||
kenaci vā lokasmiṁ.|| ||
■
'Maraṇa-dhammaṁ mā mīyī'||
ti.|| ||
Alabbha-nīyaṁ ṭhānaṁ samaṇena vā||
brāhmaṇena vā||
devena vā||
mārena vā||
brahmunā vā||
kenaci vā lokasmiṁ.|| ||
■
'Khaya-dhammaṁ mā khīyī' ti.|| ||
Alabbha-nīyaṁ ṭhānaṁ samaṇena vā||
brāhmaṇena vā||
devena vā||
mārena vā||
brahmunā vā||
kenaci vā lokasmiṁ.|| ||
■
'Nassana-dhamm mā nassī' ti.|| ||
Alabbha-nīyaṁ ṭhānaṁ samaṇena vā||
brāhmaṇena vā||
devena vā||
mārena vā||
brahmunā vā||
kenaci vā lokasmiṁ.|| ||
§
Assutavato bhikkhave puthu-j-janassa jarā-dhammaṁ jīrati.|| ||
So jarā-dhamme jiṇṇe na iti paṭisañcikkhati:|| ||
'Na kho mayham-ev'ekassa jarā-dhammaṁ jīrati.|| ||
Atha kho yāvatā sattāṇaṁ āgati,||
gati,||
cuti,||
upapatti,||
sabbesaṁ sattāṇaṁ jarā-dhammaṁ jīrati.|| ||
Ahañ c'eva kho pana jarā-dhamme jiṇṇe soceyyaṁ,||
kilameyyaṁ,||
parideveyyaṁ,||
urattāḷiṁ kandeyyaṁ,||
sammohaṁ apajjeyyaṁ,||
bhattam pi me na c-chādeyya.|| ||
Kāye pi dubbaṇṇiyaṁ okkameyya.|| ||
Kammantā pi nappavatteyyuṁ.|| ||
Amittā pi atta-manā assu.|| ||
Mittā pi dummanā assū' ti.|| ||
So jarā-dhamme jiṇṇe socati,||
kilamati,||
paridevati,||
urattāḷiṁ kandati,||
sammohaṁ āpajjati.|| ||
Ayaṁ vuccati bhikkhave,||
a-s-sutavā puthujjano viddho savisena soka-sallena attāṇaṁ yeva paritāpeti.|| ||
■
Puna ca paraṁ bhikkhave a-s-sutavato puthu-j-janassa [55] vyādhi-dhammaṁ vyādhīyati.|| ||
So vyādhi-dhammaṁ vyādhite na iti paṭisañcikkhati:|| ||
'Na kho mayham-ev'ekassa vyādhi-dhammaṁ vyādhīyati.|| ||
Athakho yāvatā sattāṇaṁ āgati,||
gati,||
cuti,||
upapatti,||
sabbesaṁ sattāṇaṁ vyādhi-dhammaṁ vyādhīyati.|| ||
Ahañ c'eva kho pana vyādhi-dhammaṁ vyādhite soceyyaṁ,||
kilameyyaṁ,||
parideveyyaṁ,||
urattāḷiṁ kandeyyaṁ,||
sammohaṁ āpajjeyyaṁ,||
bhattam pi me na c-chādeyya.|| ||
Kāye pi dubbaṇṇiyaṁ okkameyya.|| ||
Kammantā pi nappavatteyyuṁ.|| ||
Amittā pi atta-manā assu.|| ||
Mittā pi dummanā assū' ti.|| ||
So vyādhi-dhammaṁ vyādhite socati,||
kilamati,||
paridevati,||
urattāḷiṁ kandati,||
sammohaṁ āpajjati.|| ||
Ayaṁ vuccati Bhikkhave a-s-sutavā puthujjano viddho savisena soka-sallena attāṇaṁ yeva paritāpeti.|| ||
■
Puna ca paraṁ bhikkhave a-s-sutavato puthu-j-janassa maraṇa-dhammaṁ mīyati.|| ||
So maraṇa-dhammaṁ mate na iti paṭisañcikkhati:|| ||
'Na kho mayham-ev'ekassa maraṇa-dhammaṁ mīyati.|| ||
Atha kho yāvatā sattāṇaṁ āgati,||
gati,||
cuti,||
upapatti,||
sabbesaṁ sattāṇaṁ maraṇa-dhammaṁ mīyati ti.|| ||
Ahañ c'eva kho pana maraṇa-dhammaṁ mate soceyyaṁ,||
kilameyyaṁ,||
parideveyyaṁ,||
urattāḷiṁ kandeyyaṁ,||
sammohaṁ āpajjeyyaṁ,||
bhattam pi me na c-chādeyya.|| ||
Kāye pi dubbaṇṇiyaṁ okkameyya.|| ||
Kammantā pi nappavatteyyuṁ.|| ||
Amittā pi atta-manā assu.|| ||
Mittā pi dummanā assū' ti.|| ||
So maraṇa-dhammaṁ mate socati,||
kilamati,||
paridevati,||
urattāḷiṁ kandati,||
sammohaṁ āpajjati.|| ||
Ayaṁ vuccati bhikkhave a-s-sutavā puthujjano viddho savisena soka-sallena attāṇaṁ yeva paritāpeti.|| ||
■
Puna ca paraṁ bhikkhave a-s-sutavato puthu-j-janassa khaya-dhammaṁ khīyati.|| ||
So khaya-dhammaṁ khīṇe na iti paṭisañcikkhati:|| ||
'Na kho mayham-ev'ekassa khaya-dhammaṁ khīyati.|| ||
Atha kho yāvatā sattāṇaṁ āgati,||
gati,||
cuti,||
upapatti,||
sabbesaṁ sattāṇaṁ khaya-dhammaṁ khīyati.|| ||
Ahañ c'eva kho pana khaya-dhammaṁ khīṇe soceyyaṁ,||
kilameyyaṁ,||
parideveyyaṁ,||
urattāḷiṁ kandeyyaṁ,||
sammohaṁ āpajjeyyaṁ,||
bhattam pi me na c-chādeyya.|| ||
Kāye pi dubbaṇṇiyaṁ okkameyya.|| ||
Kammantā pi nappavatteyyuṁ.|| ||
Amittā pi atta-manā assu.|| ||
Mittā pi dummanā assū' ti.|| ||
So khaya-dhammaṁ khīṇe socati,||
kilamati,||
paridevati,||
urattāḷiṁ kandati,||
sammohaṁ āpajjati.|| ||
Ayaṁ vuccati bhikkhave a-s-sutavā puthujjano viddho savisena soka-sallena attāṇaṁ yeva paritāpeti.|| ||
■
Puna ca paraṁ bhikkhave a-s-sutavato puthu-j-janassa nassana-dhammaṁ nassati.|| ||
So nassana-dhammaṁ naṭṭhe na iti paṭisañcikkhati:|| ||
'Na kho mayham-ev'ekassa nassana-dhammaṁ nassati.|| ||
Atha kho yāvatā sattāṇaṁ āgati,||
gati,||
cuti,||
upapatti,||
sabbesaṁ sattāṇaṁ nassana-dhammaṁ nassati.|| ||
Ahañ c'eva kho pana nassana-dhamme naṭṭhe soceyyaṁ,||
kilameyyaṁ,||
parideveyyaṁ,||
urattāḷiṁ kandeyyaṁ,||
sammohaṁ āpajjeyyaṁ,||
bhattam pi me na c-chādeyya.|| ||
Kāye pi dubbaṇṇiyaṁ okkameyya.|| ||
Kammantā pi nappavatteyyuṁ.|| ||
Amittā pi atta-manā assu.|| ||
Mittā pi dummanā assū' ti.|| ||
So nassana-dhammaṁ naṭṭhe socati,||
kilamati,||
paridevati,||
urattāḷiṁ kandati,||
sammohaṁ āpajjati.|| ||
Ayaṁ vuccati bhikkhave a-s-sutavā puthujjano viddho savisena soka-sallena attāṇaṁ yeva paritāpeti.|| ||
§
Sutavato ca kho bhikkhave ariya-sāvakassa jarā-dhammaṁ jīrati.|| ||
So jarā-dhamme jiṇṇe iti paṭisañcikkhati:|| ||
'Na kho mayham-ev'ekassa jarā-dhammaṁ jīrati.|| ||
Atha kho yāvatā sattāṇaṁ āgati,||
gati,||
cuti,||
uppatti,||
sabbesaṁ sattāṇaṁ jarā-dhammaṁ jīrati.|| ||
Ahañ c'eva kho pana jarā-dhamme jiṇṇe soceyyaṁ.|| ||
Kilameyyaṁ,||
parideveyyaṁ,||
urattāḷiṁ kandeyyaṁ,||
sammohaṁ āpajjeyyaṁ,||
bhattam pi me na c-chādeyya.|| ||
Kāye pi dubbaṇṇiyaṁ okkameyya.|| ||
Kammantā pi nappavatteyyuṁ.|| ||
Amittā pi atta-manā assu.|| ||
Mittā pi dummanā assū' ti.|| ||
So jarā-dhamme jiṇṇe na socati,||
na kilamati,||
na paridevati,||
na urattāḷiṁ kandati,||
na sammohaṁ āpajjati.|| ||
Ayaṁ vuccati bhikkhave ariya-sāvako abbahī savisaṁ soka-sallaṁ yena viddho a-s-sutavā puthujjano attāṇaṁ yeva paritāpeti.|| ||
Asoko visallo ariya-sāvako attāṇaṁ yeva parinibbāpeti.|| ||
■
Puna ca paraṁ bhikkhave sutavato ariya-sāvakassa vyādhi-dhammaṁ vyādhīyati.|| ||
So vyādhi-dhammaṁ vyādhite iti paṭisañcikkhati:|| ||
'Na kho mayham-ev'ekassa vyādhi-dhammaṁ vyādhīyati.|| ||
Atha kho yāvatā sattāṇaṁ āgati,||
gati,||
cuti,||
upapatti,||
sabbesaṁ sattāṇaṁ vyādhi-dhammaṁ vyādhīyati.|| ||
Ahañ c'eva kho pana vyādhi-dhammaṁ vyādhite soceyyaṁ,||
kilameyyaṁ,||
parideveyyaṁ urattāḷiṁ kandeyyaṁ,||
sammohaṁ āpajjeyyaṁ,||
bhattam pi me na c-chādeyya.|| ||
Kāye pi dubbaṇṇiyaṁ okkameyya.|| ||
Kammantā pi nappavatteyyuṁ.|| ||
Amittā pi atta-manā assu.|| ||
Mittā pi dummanā assū' ti.|| ||
So vyādhi-dhammaṁ vyādhite na socati,||
na kilamati na paridevati,||
na urattāḷiṁ kandati,||
na sammohaṁ āpajjati.|| ||
Ayaṁ vuccati bhikkhave sutavā ariya-sāvako abbahī savisaṁ soka-sallaṁ yena viddho a-s-sutavā puthujjano attāṇaṁ yeva paritāpeti.|| ||
Asoko visallo ariya-sāvako attāṇaṁ yeva parinibbāpeti.|| ||
■
Puna ca paraṁ bhikkhave sutavato ariya-sāvakassa maraṇa-dhammaṁ mīyati.|| ||
So maraṇa-dhammaṁ mate iti paṭisañcikkhati:|| ||
'Na kho mayham-ev'ekassa maraṇa-dhammaṁ mīyati.|| ||
Atha kho yāvatā sattāṇaṁ āgati,||
gati,||
cuti,||
upapatti,||
sabbesaṁ maraṇa-dhammaṁ mīyati.|| ||
Ahañ c'eva kho pana maraṇa-dhammaṁ mate soceyyaṁ,||
kilameyyaṁ,||
parideveyyaṁ urattāḷiṁ kandeyyaṁ,||
sammohaṁ āpajjeyyaṁ,||
bhattam pi me na c-chādeyya.|| ||
Kāye pi dubbaṇṇiyaṁ okkameyya.|| ||
Kammantā pi nappavatteyyuṁ.|| ||
Amittā pi atta-manā assu.|| ||
Mittā pi dummanā assū' ti.|| ||
So maraṇa-dhammaṁ mate na socati,||
na kilamati na paridevati,||
na urattāḷiṁ kandati,||
na sammohaṁ āpajjati.|| ||
Ayaṁ vuccati bhikkhave sutavā ariya-sāvako abbahī savisaṁ soka-sallaṁ yena viddho a-s-sutavā puthujjano attāṇaṁ yeva paritāpeti.|| ||
Asoko visallo ariya-sāvako attāṇaṁ yeva parinibbāpeti.|| ||
■
Puna ca paraṁ bhikkhave sutavato ariya-sāvakassa khaya-dhammaṁ khīyati.|| ||
So khaya-dhammaṁ khīṇe iti paṭisañcikkhati:|| ||
'Na kho mayham-ev'ekassa khaya-dhammaṁ khīyati.|| ||
Atha kho yāvatā sattāṇaṁ āgati,||
gati,||
cuti,||
upapatti,||
sabbesaṁ khaya-dhammaṁ khīyati.|| ||
Ahañ c'eva kho pana khaya-dhammaṁ khīṇe soceyyaṁ,||
kilameyyaṁ,||
parideveyyaṁ urattāḷiṁ kandeyyaṁ,||
sammohaṁ āpajjeyyaṁ,||
bhattam pi me na c-chādeyya.|| ||
Kāye pi dubbaṇṇiyaṁ okkameyya.|| ||
Kammantā pi nappavatteyyuṁ.|| ||
Amittā pi atta-manā assu.|| ||
Mittā pi dummanā assū' ti.|| ||
So khaya-dhammaṁ khīṇe na socati,||
na kilamati na paridevati,||
na urattāḷiṁ kandati,||
na sammohaṁ āpajjati.|| ||
Ayaṁ vuccati bhikkhave sutavā ariya-sāvako abbahī savisaṁ soka-sallaṁ yena viddho a-s-sutavā puthujjano attāṇaṁ yeva paritāpeti.|| ||
Asoko visallo ariya-sāvako attāṇaṁ yeva parinibbāpetī ti.|| ||
■
Puna ca paraṁ bhikkhave sutavato ariya-sāvakassa nassana-dhammaṁ nassati.|| ||
So nassana-dhammaṁ naṭṭhe iti paṭisañcikkhati:|| ||
'Na kho mayham-ev'ekassa nassana-dhammaṁ nassati.|| ||
Atha kho yāvatā sattāṇaṁ āgati,||
gati,||
cuti,||
upapatti,||
sabbesaṁ nas- [56] sana-dhammaṁ nassati.|| ||
Ahañ c'eva kho pana nassana-dhammaṁ naṭṭhe soceyyaṁ,||
kilameyyaṁ,||
parideveyyaṁ urattāḷiṁ kandeyyaṁ,||
sammohaṁ āpajjeyyaṁ,||
bhattam pi me na c-chādeyya.|| ||
Kāye pi dubbaṇṇiyaṁ okkameyya.|| ||
Kammantā pi nappavatteyyuṁ.|| ||
Amittā pi atta-manā assu.|| ||
Mittā pi dummanā assū' ti.|| ||
So nassana-dhammaṁ naṭṭhe na socati,||
na kilamati na paridevati,||
na urattāḷiṁ kandati,||
na sammohaṁ āpajjati.|| ||
Ayaṁ vuccati bhikkhave sutavā ariya-sāvako abbahī savisaṁ soka-sallaṁ yena viddho a-s-sutavā puthujjano attāṇaṁ yeva paritāpeti.|| ||
Asoko visallo ariya-sāvako attāṇaṁ yeva parinibbāpetī ti.|| ||
Imāni kho bhikkhave pañca alabbha-nīyāni ṭhānāni samaṇena vā brāhmaṇena devena vā mārena vā brahmunā kenaci vā lokasmin ti.|| ||
§
Na socanāya na paridevanāya attho alabbho api appako pi,||
socantam enaṁ dukkhitaṁ viditvā paccatthikā atta-manā bhavanti.|| ||
Yato ca kho paṇḍito āpadāsu na vedhati attavinicchayaññū,||
paccatthikāssa dukkhitā bhavanti disvā mukhaṁ avikāraṁ purāṇaṁ.|| ||
Jappena mantena subhāsitena anuppadānena paveṇiyā ca,||
yathāyathā yattha labhetha atthaṁ tathā tathā tattha parakkameyya.|| ||
Sace pajāneyya alabbhaneyyo mayā ca aññena vā esa attho||
asocamāno adhivāsayeyya kammaṁ daḷhaṁ kinti karomi'dānī ti.|| ||