Aṅguttara Nikāya
Pañcaka Nipāta
VII: Saññā Vagga

Sutta 68

Dutiya Iddhi-Pāda Suttaṁ

Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.

 

---

[82]

[1][pts] Evaṁ me sutaṁ:|| ||

Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati.|| ||

Tatra kho Bhagavā bhikkhu āmantesi:|| ||

"Bhikkhavo" ti.|| ||

"Bhadante" ti te bhikkhū Bhagavato paccassosuṁ.|| ||

Bhagavā etad avoca:|| ||

Pubbevā'haṁ bhikkhave sambodhā anabhi-sambuddho bodhisatto va samāno pañca dhamme bhāvesiṁ||
pañca dhamme bahulī-kāsiṁ.|| ||

Katame pañca?|| ||

Chanda-samādhi-padhāna-saṅkhāra-samannāgataṁ iddhi-pādaṁ bhāvesiṁ.|| ||

Viriya-samādhi-padhāna-saṅkhāra-samannāgaṁ iddhi-pādaṁ bhāvesiṁ.|| ||

Citta-samādhipadhāna-saṅkhāra-samannāgataṁ iddhi-pādaṁ bhāvesiṁ.|| ||

Vīmaṁsā-samādhi-padhāna-saṅkhāra-samannāgataṁ iddhi-pādaṁ bhāvesiṁ.|| ||

Ussoḷhi yeva pañcamī.|| ||

 

§

 

So kho ahaṁ bhikkhave imesaṁ ussoḷhi-pañcamānaṁ dhammānaṁ bhāvitattā bahulī-katattā yassa yassa abhiññā-sacchi-karaṇīyassa dhammassa cittaṁ abhininnāmesiṁ abhiññā-sacchi-kiriyāya,||
tatra tatr'eva sakkhi-bhabbataṁ pāpuṇiṁ sati sati āyatane.|| ||

■

So sace ākaṅkhiṁ:|| ||

'Aneka-vihitaṁ iddhi-vidhaṁ pacc'anubhaveyyaṁ:||
eko pi hutvā bahudhā assaṁ bahudhā pi hutvā eko hoti,||
āvībhāvaṁ tiro-bhāvaṁ tiro-kuḍḍaṁ tiro-pākāraṁ tiro-pabbataṁ asajja-māno gacchati seyyathā pi ākāse,||
paṭhaviyā pi ummujjani-mujjaṁ karoti||
seyyathā pi udake,||
udake pi abhijja-māne gacchati||
seyyathā pi paṭhaviyaṁ,||
ākāse pi pallaṅkena kamati||
seyyathā pi pakkhī sakuṇo.|| ||

Ime pi candima-suriye evaṁ-mah-ā-nubhāve pāṇinā parāma-sati parimajjati.|| ||

Yāva Brahma-lokā pi kāyena va saṁvatteyyan ti."|| ||

Tatra tatr'eva sakkhi-bhabbataṁ pāpuṇāti sati sati āyatane.|| ||

■

So sace ākaṅkhati:|| ||

"Dibbāya sota-dhātuyā visuddhāya atikkanta-mānusikāya ubho sadde suṇeyyaṁ dibbe ca mānuse ca ye dūre ye santike cā" ti.|| ||

Tatra tatr'eva sakkhi-bhabbataṁ pāpuṇāti sati sati āyatane.|| ||

■

So sace ākaṅkhati|| ||

"Parasattāṇaṁ para-puggalānaṁ cetasā ceto paricca pajāneyyaṁ:||
sarāgaṁ vā cittaṁ 'Sarāgaṁ cittan' ti pajāneyyaṁ||
vīta-rāgaṁ vā cittaṁ 'Vīta-rāgaṁ cittan' ti pajānāti;||
sadosaṁ vā cittaṁ 'Sadosaṁ cittan' ti pajānāti;||
vīta-dosaṁ vā cittaṁ 'Vīta-dosaṁ cittan' ti pajānāti;||
samohaṁ vā cittaṁ 'Samohaṁ cittan' ti pajānāti;||
vīta-mohaṁ vā cittaṁ 'Vīta-mohaṁ cittan' ti pajānāti;||
saṅkhittaṁ vā cittaṁ 'Saṅkhittaṁ cittan' ti pajānāti;,||
vikkhittaṁ vā cittaṁ 'Vikkhittaṁ cittan' ti pajānāti;||
mahaggataṁ vā cittaṁ 'Mahaggataṁ cittaṁ' ti pajānāti;||
amahaggataṁ vā cittaṁ 'Amahaggataṁ cittaṁ' ti pajānāti;||
sa-uttaraṁ vā cittaṁ 'Sa-uttaraṁ cittaṁ' ti pajānāti;||
anuttaraṁ vā cittaṁ 'Anuttaraṁ cittan' ti pajānāti;||
samāhitaṁ vā cittaṁ 'Samāhitaṁ cittan' ti pajānāti;||
asamāhitaṁ vā cittaṁ 'Asamāhitaṁ cittan' ti pajānāti;||
vimuttaṁ vā cittaṁ 'Vimuttaṁ cittan' ti pajānāti;||
avimuttaṁ vā cittaṁ 'Avimuttaṁ cittan' ti pajānāti.|| ||

Tatra tatr'eva sakkhi-bhabbataṁ pāpuṇāti sati sati āyatane.|| ||

■

So sace ākaṅkhati|| ||

"Aneka-vihitaṁ pubbe-nivāsaṁ anussareyyaṁ seyyath'īdaṁ:||
ekam pi jātiṁ dve pi jātiyo tisso pi jātiyo catasso pi jātiyo pañca pi jātiyo||
dasa pi jātiyo vīsam pi jātiyo tiṁsam pi jātiyo cattārīsam pi jātiyo paññāsam pi jātiyo||
jāti-satam pi jāti-sahassam pi jāti-sata-sahassam pi||
aneke pi saṁvaṭṭa-kappe aneke pi vivaṭṭa-kappe aneke pi saṁvaṭṭa-vivaṭṭa-kappe amutrāsiṁ evaṁ nāmo evaṁ-gotto evaṁ-vaṇṇo evam-āhāro evaṁ-sukha-dukkha-paṭisaṁvedī evam-āyu-pariyanto.|| ||

So tato cuto amutra upapādiṁ tatrāpāsiṁ evaṁ nāmo evaṁ-gotto evaṁ-vaṇṇo evam-āhāro evaṁ-sukha-dukkha-paṭisaṁvedī evam-āyu-pariyanto.|| ||

So tato cuto idh'ūpapanno' ti.|| ||

Iti sākāraṁ sa uddesaṁ aneka-vihitaṁ pubbe-nivāsaṁ anussareyyan" ti.|| ||

Tatra tatr'eva sakkhi-bhabbataṁ pāpuṇāti sati sati āyatane.|| ||

■

So sace ākaṅkhati|| ||

"Dibbena cakkhunā visuddhena atikkanta-mānusakena satte passati cavamāne uppajjamāne hīne paṇite suvaṇṇe dubbaṇeṇa sugate duggate yathā-kammupage satte pajāneti ime vata bhonto sattā kāya-du-c-caritena samannāgatā,||
vacī du-c-caritena samannāgatā mano-du-c-caritena samannāgatā ariyānaṁ upavādakā micchā-diṭṭhikā micchā-diṭṭhi-kamma-samādānā.|| ||

Te kāyassa bhedā param maraṇā apāyaṁ duggatiṁ vinipātaṁ Nirayaṁ upapannā.|| ||

Ime vā pana bhonto sattā kāya-sucaritena samannāgatā vacī sucaritena samannāgatā mano-sucaritena samannāgatā ariyānaṁ anupavādakā sammā-diṭṭhikā sammā-diṭṭhi-kamma-samādānā.|| ||

Te kāyassa bhedā param maraṇā sugatiṁ saggaṁ lokaṁ uppannāti iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkanta-mānusakena satte passati cavamāne uppajjamāne hīne paṇite suvaṇeṇa dubbaṇeṇa sugate duggate yathā-kammupage satte pajāneyyan" ti.|| ||

Tatra tatr'eva sakkhi-bhabbataṁ pāpuṇāti sati sati āyatane.|| ||

■

So sace ākaṅkhati|| ||

"Āsa- [83] vānaṁ khayā||
anāsavaṁ ceto-vimuttiṁ paññā-vimuttiṁ||
diṭṭhe'va dhamme sayaṁ abhiññā sacchi-katvā upasampajja vihareyyan" ti.|| ||

Tatra tatr'eva sakkhi-bhabbataṁ pāpuṇāni sati sati āyatane' ti.|| ||