Aṅguttara Nikāya


[Home]  [Sutta Indexes]  [Glossology]  [Site Sub-Sections]
[PEDPāḷi English Dictionary]  [PEDSutta Search]  [Dhammatalk SearchDhammatalk Search]


 

Aṅguttara Nikāya
Pañcaka-Nipāta
XX. Brāhmaṇa Vagga

Sutta 192

Doṇa Suttaṁ

Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.

 


[223]

[1][pts] Evaṁ me sutaṁ:|| ||

Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati.|| ||

Atha kho Doṇo brahmaṇo yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||

Upasaṅkamitvā Bhagavatā saddhiṁ sammodi.|| ||

Sammodanīyaṁ kathaṁ sārāṇīyaṁ vīti-sāretvā eka-m-antaṁ nisīdi.|| ||

Eka-m-antaṁ nisinno kho Doṇo brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||

2. "Sutaṁ me taṁ bho Gotama:|| ||

'Na Samaṇo Gotamo brāhmaṇe jiṇṇe vuddhe mahallake addhagate vayo-anuppatte abhivādeti vā paccuṭṭheti vā āsanena vā nimanteti' ti.|| ||

Tayidaṁ bho Gotama tath'eva,||
na hi bhavaṁ Gotamo brāhmaṇe jiṇṇe vuddhe mahallake addhagate vayo-anuppatte abhivādeti vā||
paccuṭṭheti vā||
āsanena vā nimantetī.|| ||

Tayidaṁ bho Gotama na sampannam evā" ti.|| ||

"Tvam pi no Doṇa, brāhmaṇo paṭijānāsī" ti?|| ||

"Yaṁ hi taṁ bho Gotama sammā vadamāno vadeyya:|| ||

'Brahmaṇo ubhato sujāto mātito ca pitito ca,||
saṁsuddha-gahaṇiko yāva sattamā pitā-mah'ayugā,||
akkhitto anupakkuṭṭho jāti-vādena,||
ajjhāyako manta-dharo,||
tiṇṇaṁ vedānaṁ pāragu sanighaṇḍukeṭubhānaṁ sākkhara-p-pabhe-dānaṁ itihā-sapañca-mānaṁ,||
padako veyyākaraṇo,||
lokāyata mahā-purisa-lakkhaṇesu anavayo" ti|| ||

mam'eva taṁ bho Gotama sammā vadamāno vadeyya.|| ||

Ahaṁ hi bho Gotama brahmaṇo ubhato sujāto mātito ca pitito ca,||
saṁsuddha-gahaṇiko yāva sattamā pitā-mah'ayugā,||
akkhitto anupakkuṭṭho jāti-vādena,||
ajjhāyako manta-dharo,||
tiṇṇaṁ vedānaṁ pāragu sanighaṇḍukeṭubhānaṁ sākkhara-p-pabhe-dānaṁ itihā-sapañca-mānaṁ,||
padako veyyākaraṇo,||
lokāyata mahā-purisa-lakkhaṇesu anavayo" ti.|| ||

"Ye kho te Doṇa, brahmaṇānaṁ pub- [224] bakā isayo||
mantānaṁ kattāro mantānaṁ pavattāro,||
yesañ c'idaṁ etarahi brahmaṇā porāṇaṁ manta-padaṁ gītaṁ pavuttaṁ samīhitaṁ tad anugāyanti,||
tad anubhāsanti,||
bhāsitam anubhāsanti,||
sajjhāyitam anusajjhāyanti,||
vācitam anuvācenti,||
seyyath'īdaṁ:||
Aṭṭako,||
Vāmako,||
Vāmadevo,||
Vessāmitto,||
Yamadaggi,||
Aṅgīraso,||
Bhāradvājo,||
Vāseṭṭho,||
Kassapo,||
Bhagu||
tyāssu me pañca brahmaṇe paññāpenti:||
brahmasamaṁ,||
devasamaṁ,||
mariyādaṁ,||
sambhinna-mariyādaṁ,||
brāhmaṇa caṇḍālaṁ yeva pañcamaṁ.|| ||

Tesaṁ tvaṁ Doṇa katamo" ti?|| ||

"Na kho mayaṁ bho Gotama,||
ime pañca brāhmaṇe jānāma||
atha kho mayaṁ brāhmaṇā tv'eva jānāma.|| ||

Sādhu me bhavaṁ Gotamo tathā dhammaṁ desetu,||
yathā ahaṁ ime pañca brāhmaṇe jāneyyan" ti.|| ||

"Tena hi brahmaṇa suṇāhi,||
sādhukaṁ mana-sikarohi,||
bhāsissāmī" ti.|| ||

"Evaṁ bho" ti kho Doṇo brahmaṇo Bhagavato paccassosi.|| ||

Bhagavā etad avoca:|| ||

 

§

 

3. "Kathañ ca Doṇa, brāhmaṇo brahmasamo hoti?|| ||

Idha Doṇa brahmaṇo ubhato sujāto mātito ca pitito ca,||
saṁsuddha-gahaṇiko yāva sattamā pitā-mah'ayugā,||
akkhitto anupakkuṭṭho jāti-vādena.|| ||

So aṭṭha-cattāḷīsa vassāni komāra-Brahma-cariyaṁ carati mante adhīya-māno,||
aṭṭha-cattāḷīsa vassāni komāra-Brahma-cariyaṁ caritvā mante adhīyitvā ācariyassa ācariya-dhanaṁ pariyesati dhammen'eva,||
no adhammena.|| ||

Tattha ca Doṇa ko dhammo?|| ||

[225] N'eva kasiyā,||
na vaṇijjāya,||
na go-rakkhena,||
na issatthena||
na rāja-porisena||
na sippañññatarena,||
kevalaṁ bhikkhācariyāya kapālaṁ anatimañña-māno.|| ||

So ācariyassa ācariya dhanaṁ niyyādetvā kesa-massuṁ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṁ pabbajati.|| ||

So evaṁ pabba-jito samāno mettā-saha-gatena cetasā ekaṁ disaṁ pharitvā viharati,||
tathā dutiyaṁ,||
tathā tatiyaṁ,||
tathā catutthiṁ.|| ||

Iti uddham-adho tiriyaṁ sabbadhī sabbattatāya sabbā-vantaṁ lokaṁ mettā-saha-gatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena avyāpajjhena pharitvā viharati.|| ||

Karuṇā-saha-gatena cetasā ekaṁ disaṁ pharitvā viharati,||
tathā dutiyaṁ,||
tathā tatiyaṁ,||
tathā catutthiṁ.|| ||

Iti uddham-adho tiriyaṁ sabbadhī sabbattatāya sabbā-vantaṁ lokaṁ karuṇā-saha-gatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena avyāpajjhena pharitvā viharati.|| ||

Muditā-saha-gatena cetasā ekaṁ disaṁ pharitvā viharati,||
tathā dutiyaṁ,||
tathā tatiyaṁ,||
tathā catutthiṁ.|| ||

Iti uddham-adho tiriyaṁ sabbadhī sabbattatāya sabbā-vantaṁ lokaṁ muditā-saha-gatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena avyāpajjhena pharitvā viharati.|| ||

Upekkhā-saha-gatena cetasā ekaṁ disaṁ pharitvā viharati,||
tathā dutiyaṁ,||
tathā tatiyaṁ,||
tathā catutthiṁ.|| ||

Iti uddham-adho tiriyaṁ sabbadhī sabbattatāya sabbā-vantaṁ lokaṁ upekkhā-saha-gatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena avyāpajjhena pharitvā viharati.|| ||

So ime cattāro brahma-vihāre bhāvetvā kāyassa bhedā param maraṇā sugatiṁ Brahma-lokaṁ uppajjati.|| ||

Evaṁ kho Doṇa brāhmaṇo brahmasamo hoti.|| ||

4. Katañ ca Doṇa brāhmaṇo devasamo hoti?|| ||

Idha Doṇa brāhmaṇo ubhato sujāto mātito ca pitito ca,||
saṁsuddha-gahaṇiko yāva sattamā pitā-mah'ayugā,||
akkhitto anupakkuṭṭho jāti-vādena.|| ||

So aṭṭha-cattāḷīsa vassāni komāra-Brahma-cariyaṁ carati mante adhīya-māno,||
aṭṭha-cattāḷīsa vassāni komāra-Brahma-cariyaṁ caritvā mante adhīyitvā ācariyassa ācariya-dhanaṁ pariyesati dhammen'eva,||
no adhammena.|| ||

Tattha ca Doṇa ko dhammo?|| ||

N'eva kasiyā,||
na vaṇijjāya,||
na go-rakkhena,||
na issatthena||
na rāja-porisena||
na sippañññatarena,||
kevalaṁ bhikkhācariyāya [226] kapālaṁ anatimañña-māno.|| ||

So ācariyassa ācariya-dhanaṁ nīyādetvā dāraṁ pariyesati dhammen'eva no adhammena.|| ||

Tattha ca Doṇa ko dhammo?|| ||

N'eva kayena,||
na vikkayena,||
brāhmaṇiṁ yeva udakūpassaṭṭhaṁ.|| ||

So brāhmaṇiṁ yeva gacchati||
na khattiyiṁ,||
na vessiṁ,||
na suddiṁ,||
na caṇḍāliṁ,||
na nesādiṁ,||
na veṇiṁ,||
na rathakāriṁ,||
na pukkusiṁ gacchati,||
na gabbhiniṁ gacchati,||
na pāyamānaṁ gacchati,||
na anutuniṁ gacchati.|| ||

Kasmā ca Doṇa brāhmaṇo na gabbhiniṁ gacchati?|| ||

Sace Doṇa brāhmaṇo gabhiniṁ gacchati,||
atimīḷhajo nāma so hoti māṇavako vā māṇavikā vā,||
tasmā Doṇa brāhmaṇo na gabbhiniṁ gacchati.|| ||

Kasmā ca Doṇa brahmaṇo na pāyamānaṁ gacchati?|| ||

Sace Doṇa brāhmaṇo pāyamānaṁ gacchati,||
asuci-paṭipīto nāma so hoti māṇavako vā māṇavikā vā,||
tasmā Doṇa brāhmaṇo na pāyamānaṁ gacchati.|| ||

Kasmā ca Doṇa brāhmaṇo na anutuniṁ gacchati?|| ||

Sace Doṇa brāhmaṇo anutuniṁ gacchati,||
tassa sā hoti brāhmaṇī n'eva kāmatthā na davatthā na ratatthā,||
pajatthā'va brāhmaṇassa brāhmaṇī hoti.|| ||

So mithunaṁ uppādetvā kesa-massuṁ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṁ pabbajati.|| ||

So evaṁ pabba-jito samāno||
vivicc'eva kāmehi||
vivicca akusalehi dhammehi||
sa-vitakkaṁ sa-vicāraṁ||
viveka-jaṁ pīti-sukhaṁ||
paṭhamaṁ jhānaṁ upasampajja viharati,|| ||

Vitakka-vicārānam vūpasamā||
ajjhattaṁ sampasādanaṁ||
cetaso ekodi-bhāvaṁ||
avitakkaṁ avicāraṁ||
samādhi-jaṁ pīti-sukhaṁ||
dutiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati,|| ||

Pītiyā ca virāgā||
upekkhako ca viharati||
sato ca sampajāno||
sukhaṁ ca kāyena paṭisaṁvedeti||
yaṁ taṁ ariyā ācikkhanti||
'upekkhako satimā sukha-vihāri' ti||
tatiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati,|| ||

Sukhassa ca pahānā||
dukkhassa ca pahānā||
pubbe'va somanassa-domanassānaṁ atthaṅgamā||
adukkha-m-asukhaṁ upekkhā-sati-pārisuddhiṁ||
catutthaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

So ime cattāro jhāne bhāvetvā kāyassa [227] bhedā param maraṇā sugatiṁ saggaṁ lokaṁ uppajjati.|| ||

Evaṁ kho Doṇa brāhmaṇo devasamo hoti.|| ||

5. Kathañ ca Doṇa, brahmaṇo mariyādo hoti?|| ||

Idha Doṇa brāhmaṇo ubhato sujāto mātito ca pitito ca,||
saṁsuddha-gahaṇiko yāva sattamā pitā-mah'ayugā,||
akkhitto anupakkuṭṭho jāti-vādena.|| ||

So aṭṭha-cattāḷīsa-vassāni komāra-Brahma-cariyaṁ carati mante adhīya-māno,||
aṭṭha-cattāḷīsa-vassāni komāra-Brahma-cariyaṁ caritvā mante adhīyitvā ācariyassa ācariya-dhanaṁ pariyesati dhammen'eva,||
no adhammena.|| ||

Tattha ca Doṇa ko dhammo?|| ||

N'eva kasiyā,||
na vaṇijjāya,||
na go-rakkhena,||
na issatthena||
na rāja-porisena||
na sippañññatarena,||
kevalaṁ bhikkhācariyāya kapālaṁ anatimañña-māno.|| ||

So ācariyassa ācariya-dhanaṁ nīyādetvā dāraṁ pariyesati dhammen'eva no adhammena.|| ||

Tattha ca Doṇa ko dhammo?|| ||

N'eva kayena,||
na vikkayena,||
brāhmaṇiṁ yeva udakūpassaṭṭhaṁ.|| ||

So brāhmaṇiṁ yeva gacchati||
na khattiyiṁ,||
na vessiṁ,||
na suddiṁ,||
na caṇḍāliṁ,||
na nesādiṁ,||
na veṇiṁ,||
na rathakāriṁ,||
na pukkusiṁ gacchati,||
na gabbhiniṁ gacchati,||
na pāyamānaṁ gacchati,||
na anutuniṁ gacchati.|| ||

Kasmā ca Doṇa brāhmaṇo na gabbhiniṁ gacchati?|| ||

Sace Doṇa brāhmaṇo gabhiniṁ gacchati,||
atimīḷhajo nāma so hoti māṇavako vā māṇavikā vā,||
tasmā Doṇa brāhmaṇo na gabbhiniṁ gacchati.|| ||

Kasmā ca Doṇa brahmaṇo na pāyamānaṁ gacchati?|| ||

Sace Doṇa brāhmaṇo pāyamānaṁ gacchati,||
asuci-paṭipīto nāma so hoti māṇavako vā māṇavikā vā,||
tasmā Doṇa brāhmaṇo na pāyamānaṁ gacchati.|| ||

Kasmā ca Doṇa brāhmaṇo na anutuniṁ gacchati?|| ||

Sace Doṇa brāhmaṇo anutuniṁ gacchati,||
tassa sā hoti brāhmaṇī n'eva kāmatthā na davatthā na ratatthā,||
pajatthā'va brāhmaṇassa brāhmaṇī hoti.|| ||

So mithunaṁ uppādetvā tam eva puttassādaṁ nikāmaya-māno kuṭumbaṁ ajjhā-vasati,||
na agārasmā anagāriyaṁ pabbajati.|| ||

Yāva porāṇānaṁ brahmaṇānaṁ mariyādā,||
tattha tiṭṭhati,||
taṁ na vītikkamati.|| ||

'Yāva porāṇānaṁ brāhmaṇānaṁ mariyādo tattha brāhmaṇo ṭhito taṁ na vītikkamatī' ti kho Doṇa,||
tasmā 'brāhmaṇo mariyādo' ti vuccati.|| ||

Evaṁ kho Doṇa brāhmaṇo mariyādo hoti.|| ||

6. Kathañ ca Doṇa, brāhmaṇo sambhinna-mariyādo hoti?|| ||

[228] Idha Doṇa brāhmaṇo ubhato sujāto mātito ca pitito ca,||
saṁsuddha-gahaṇiko yāva sattamā pitā-mah'ayugā,||
akkhitto anupakkuṭṭho jāti-vādena.|| ||

So aṭṭha-cattāḷīsa-vassāni komāra-Brahma-cariyaṁ carati mante adhīya-māno,||
aṭṭha-cattāḷīsa-vassāni komāra-Brahma-cariyaṁ caritvā mante adhīyitvā ācariyassa ācariya-dhanaṁ pariyesati,||
dhammen'eva no adhammena.|| ||

Tattha ca Doṇa ko dhammo?|| ||

N'eva kasiyā,||
na vaṇijjāya,||
na go-rakkhena,||
na issatthena||
na rāja-porisena||
na sippañññatarena,||
kevalaṁ bhikkhācariyāya kapālaṁ anatimañña-māno.|| ||

So ācariyassa ācariya-dhanaṁ nīyādetvā dāraṁ pariyesati||
dhammena pi||
adhammena pi||
kayena pi||
vikkayena pi||
brāhmaṇim pi udakūpassaṭṭhaṁ.|| ||

So brāhmaṇim pi gacchati,||
khattiyim pi gacchati,||
vessim pi gacchati,||
suddim pi gacchati,||
caṇḍālim pi gacchati,||
nesādim pi gacchati,||
veṇim pi gacchati,||
rathakārim pi gacchati,||
pukkusim pi gacchati,||
gabhinim pi gacchati,||
pāyamānam pi gacchati,||
utunim pi gacchati,||
anutunim pi gacchati.|| ||

Tassa sā hoti brāhmaṇi kāmatthā pi davatthā pi ratatthā pi,||
pajatthā pi brāhmaṇassa brāhmaṇī hoti.|| ||

Yāva porāṇānaṁ brahmaṇānaṁ mariyādā,||
tattha na tiṭṭhati,||
taṁ vītikkamati.|| ||

'Yāva porāṇānaṁ brāhmaṇānaṁ mariyādā,||
tattha brāhmaṇo na ṭhito taṁ vītikkamatī' ti kho Doṇa,||
tasmā "brāhmaṇo sambhinna-mariyādo" ti vuccati.|| ||

Evaṁ kho Doṇa brahmaṇo sambhinna-mariyādo hoti.|| ||

7. Kathañ ca Doṇa, brāhmaṇo brāhmaṇa-caṇḍālo hoti?|| ||

Idha Doṇa brāhmaṇo ubhato sujāto mātito ca pitito ca,||
saṁsuddha-gahaṇiko yāva sattamā pitā-mah'ayugā,||
akkhitto anupakkuṭṭho jāti-vādena.|| ||

So aṭṭha-cattāḷīsa vas- [229] sāni koMāraṁ Brahma-cariyaṁ carati mante adhīya-māno,||
aṭṭha-cattāḷīsa-vassāni koMāraṁ Brahma-cariyaṁ caritvā mante adhīyitvā ācariyassa ācariya-dhanaṁ pariyesati||
dhammena pi||
adhammena pi||
kasiyā pi||
vaṇijjāya pi||
go-rakkhena pi||
issatthena pi||
rāja-porisena pi||
sipp'aññatarena pi||
kevalam pi||
bhikkhācariyāya kapālaṁ anatimañña-māno.|| ||

So ācariyassa ācariya-dhanaṁ nīyādetvā dāraṁ pariyesati||
dhammena pi||
adhammena pi||
kayena pi||
vikkayena pi||
udakupassaṭṭhaṁ.|| ||

So brāhmaṇim pi gacchati,||
khattiyim pi gacchati,||
vessim pi gacchati,||
suddim pi gacchati,||
caṇḍālim pi gacchati,||
nesādim pi gacchati,||
veṇim pi gacchati||
rathakārim pi gacchati,||
pukkusim pi gacchati,||
gabhinim pi gacchati,||
pāyamānam pi gacchati,||
utunim pi gacchati,||
anutunim pi gacchati.|| ||

Tassa sā hoti brāhmaṇī||
kāmatthā pi,||
davatthā pi,||
ratatthā pi,||
pajatthā pi,||
brāhmaṇassa brāhmaṇī hoti.|| ||

So sabba-kammehi jīvikaṁ kappeti.|| ||

Tam enaṁ brāhmaṇā evam āhaṁsu:|| ||

'Kasmā bhavaṁ brāhmaṇo paṭijānamāno sabba-kammehi jīvikaṁ kappeti' ti?|| ||

So evam āha:|| ||

'Seyyathā pi bho aggi sucim pi dahati,||
asucim pi dahati||
na ca tena aggi upalippati,||
evam eva kho bho sabba-kammehi ce pi brāhmaṇo jīvikaṁ kappeti,||
na ca tena brāhmaṇo upalippa' ti.|| ||

'Sabbakammehi jīvikaṁ kappetī' ti kho Doṇa,||
tasmā brāhmaṇo 'brāhmaṇa-caṇḍālo' ti vuccati.|| ||

Evaṁ kho Doṇa brāhmaṇo brāhmaṇa-caṇḍālo hoti.|| ||

8. Ye kho Doṇa brāhmaṇānaṁ pubbakā isayo||
mantānaṁ kattāro mantānaṁ pavattāro,||
yesañ c'idaṁ etarahi brahmaṇā porāṇaṁ manta-padaṁ gītaṁ pavuttaṁ samīhitaṁ tad anugāyanti,||
tad anubhāsanti,||
bhāsitam anubhāsanti,||
sajjhāyitam anusajjhāyanti,||
vācitam anuvācenti,||
seyyath'īdaṁ:||
Aṭṭako,||
Vāmako,||
Vāmadevo,||
Vessāmitto,||
Yamadaggi,||
Aṅgīraso,||
Bhāradvājo,||
Vā- [230] seṭṭho,||
Kassapo,||
Bhagu||
tyāssu me pañca brahmaṇe paññāpenti:||
brahmasamaṁ,||
devasamaṁ,||
mariyādaṁ,||
sambhinna-mariyādaṁ,||
brāhmaṇa caṇḍālaṁ yeva pañcamaṁ.|| ||

Tesaṁ tvaṁ Doṇa katamo" ti?|| ||

"Evaṁ sante mayaṁ bho Gotama brāhmaṇa-caṇḍālam pi na purema.|| ||

Abhikkantaṁ bho Gotama||
abhikkantaṁ bho Gotama,||
seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā ukkujjeyya,||
paṭi-c-channaṁ vā vivareyya,||
mūḷhassa vā Maggaṁ ācikkheyya,||
tela pajjotaṁ vā dhāreyya,||
'cakkhu-manto rūpāni dakkhintī' ti.|| ||

Evam evaṁ bhotā Gotamena aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||

Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi Dhammañ ca bhikkhu-saṅghañ ca:||
upāsakaṁ maṁ bhavaṁ Gotamo dhāretu ajja-t-agge pāṇupetaṁ saraṇaṁ gatanti.|| ||


Contact:
E-mail
Copyright Statement