Aṅguttara Nikāya
Sattaka Nipāta
5. Mahāyaññā Vaggo

Sutta 44

Dutiya Aggi Suttaṁ
aka
Mahāyañña Suttaṁ

Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.

 

---

[41]

[1][pts][upal] EVAṀ ME SUTAṀ.|| ||

Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati Jetavane Anāthapiṇḍikassa ārāme.|| ||

Tena kho pana samayena Uggatasarīrassa brāhmaṇassa mahāyañño upakkhaṭo hoti:|| ||

Pañca usabha-satāni ṭhuṇ'ūpanītāni honti yaññ'atthāya.|| ||

Pañca vacchatara-satāni ṭhuṇ'ūpanītāni honti yaññ'atthāya.|| ||

Pañca vacchatarī-satānī ṭhuṇ'ūpanītāni honti yaññ'atthāya.|| ||

Pañca aja-satāni ṭhuṇ'ūpanītāni honti yaññ'atthāya.|| ||

Pañca urabha-satāni ṭhuṇ'ūpanītāni honti yaññ'atthāya.|| ||

■

Atha kho Uggatasariro brāhmaṇo yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||

Upasaṅkamitvā Bhagavatā saddhiṁ sammodi.|| ||

Sammodanīyaṁ kathaṁ sārāṇīyaṁ vīti-sāretvā eka-m-antaṁ nisidi.|| ||

Eka-m-antaṁ nisinno kho Uggatasarīro brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||

"Sutaṁ me taṁ bho Gotama:|| ||

'Aggissa ādānaṁ yūpassa ussāpanaṁ||
maha-p-phalaṁ hoti mahā-nisaṁsan'" ti.|| ||

"Mayā pi kho etaṁ brāhmaṇa, sutaṁ:|| ||

'Aggissa ādānaṁ yūpassa ussāpanaṁ||
maha-p-phalaṁ hoti mahā-nisaṁsan'" ti.|| ||

■

Dutiyam pi kho Uggatasarīro brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||

"Sutaṁ me taṁ bho Gotama:|| ||

'Aggissa ādānaṁ yūpassa ussāpanaṁ||
maha-p-phalaṁ hoti mahā-nisaṁsan'" ti.|| ||

"Mayā pi kho etaṁ brāhmaṇa, sutaṁ:|| ||

'Aggissa ādānaṁ yūpassa ussāpanaṁ||
maha-p-phalaṁ hoti mahā-nisaṁsan'" ti.|| ||

■

Tatiyam pi kho Uggatasarīro brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||

"Sutaṁ me taṁ bho Gotama:|| ||

'Aggissa ādānaṁ yūpassa ussāpanaṁ||
maha-p-phalaṁ hoti mahā-nisaṁsan'" ti.|| ||

"Mayā pi kho etaṁ brāhmaṇa, sutaṁ:|| ||

'Aggissa ādānaṁ yūpassa ussāpanaṁ||
maha-p-phalaṁ hoti mahā-nisaṁsan'" ti.|| ||

■

"Tayidaṁ bho [42] Gotama,||
sameti bhoto||
c'eva Gotamassa ambhākañ ca||
yad idaṁ sabbena sabban" ti.|| ||

 

§

 

2. Evaṁ vutte āyasmā Ānando Uggatasarīraṁ brāhmaṇaṁ etad avoca:|| ||

"Na kho brāhmaṇa,||
Tathāgatā evaṁ pucchitabbā:|| ||

'Sutam me taṁ bho Gotama:|| ||

"Aggissa ādānaṁ yūpassa ussāpanaṁ||
maha-p-phalaṁ hoti mahā-nisaṁsan" ti.|| ||

Evañ ca kho brāhmaṇa,||
Tathāgatā pucchitabbā:|| ||

'Ahaṁ hi bhante,||
aggiṁ ādātu-kāmo,||
yūpaṁ ussāpetukāmo;
ovadatu maṁ bhante Bhagavā,||
anusāsatu maṁ bante Bhagavā,||
yaṁ mama assa dīgha-rattaṁ hitāya sukhāyā'" ti.|| ||

 

§

 

3. Atha kho Uggatasarīro brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||

"Ahaṁ hi bho Gotama,||
aggiṁ ādātu-kāmo,||
yūpaṁ ussāpetukāmo;||
ovadatu maṁ bhavaṁ Gotamo,||
anusāsatu maṁ bhavaṁ Gotamo,||
yaṁ mama assa dīgha-rattaṁ hitāya sukhāyā" ti.|| ||

■

"Aggiṁ brāhmaṇa,||
ādento yūpaṁ ussāpento pubb'eva yaññā tīṇī Satthāni ussāpeti akusalāni dukkh'udrayānī dukkha-vipākānī.|| ||

Katamāni tīṇī?|| ||

4. Kāya-satthaṁ,||
vacī-satthaṁ,||
mano-satthaṁ.|| ||

Aggiṁ brāhmaṇa,||
ādento yūpaṁ ussāpento pubb'eva yaññā evaṁ cittaṁ uppādeti:|| ||

'Ettakā usabhā haññantu yaññ'atthāya,||
ettakā vacchatarā haññantu yaññ'atthāya,||
ettakā vacchatariyo haññantu yaññ'atthāya,||
ettakā ajā haññantu yaññ'atthāya,||
ettakā urabbhā haññantu yaññ'atthāyā' ti.|| ||

So 'puññaṁ karomī' ti||
apuññaṁ karoti;||
'kusalaṁ karomī' ti||
akusalaṁ karoti;||
'sugatiyā Maggaṁ pariyesāmī' ti||
duggatiyā Maggaṁ pariyesati.|| ||

■

Aggīṁ brāhmaṇa,||
ādento yūpaṁ [43] ussāpento pubb'eva yaññā idaṁ paṭhamaṁ mano-satthaṁ ussāpeti akusalaṁ dukkh'udrayaṁ dukkha-vipākaṁ.|| ||

5. Puna ca paraṁ brāhmaṇa,||
aggiṁ ādento yūpaṁ ussāpento pubb'eva yaññā evaṁ vācaṁ bhāsati:|| ||

'Ettakā usabhā haññantu yaññ'atthāya,||
ettakā vacchatarā haññantu yaññ'atthāya,||
ettakā vacchatariyo haññantu yaññ'atthāya,||
ettakā ajā haññantu yaññ'atthāya,||
ettakā urabbhā haññantu yaññ'atthāyā' ti.|| ||

So 'puññaṁ karomī' ti||
apuññaṁ karoti;||
'kusalaṁ karomī' ti||
akusalaṁ karoti;||
'sugatiyā Maggaṁ pariyesāmī' ti||
duggatiyā Maggaṁ pariyesati.|| ||

Aggiṁ brāhmaṇa,||
ādento yūpaṁ ussāpento pubb'eva yaññā idaṁ dutiyaṁ vacī-satthaṁ ussāpeti akusalaṁ dukkh'udrayaṁ dukkha-vipākaṁ.|| ||

■

6. Puna ca paraṁ brāhmaṇa,||
aggiṁ ādento yūpaṁ ussānto pubb'eva yaññā sayaṁ paṭhamaṁ samārambhati||
'usabhe haññantu yaññ'atthāya';||
sayaṁ paṭhamaṁ samārambhati
'vacchatare hantuṁ yaññ'atthāya';||
sayaṁ paṭhamaṁ samārambhati||
'vacchatarī hantuṁ yaññ'atthāya';||
sayaṁ paṭhamaṁ samārambhati||
'vacchatarī bhantuṁ yaññ'atthāya';||
sayaṁ paṭhamaṁ samārambhati||
'aje hantuṁ yaññ'atthāya';||
sayaṁ paṭhama samārambhati||
'urabbhe hantuṁ yaññ'atthāyā' ti.|| ||

So 'puññaṁ karomī' ti||
apuññaṁ karoti;||
'kusalaṁ karomī' ti||
akusalaṁ karoti;||
'sugatiyā Maggaṁ pariyesāmī' ti||
duggatiyā Maggaṁ pariyesati.|| ||

Aggiṁ brāhmaṇa,||
ādento yūpaṁ ussāpento pubb'eva yaññā idaṁ tatiyaṁ kāya-satthaṁ ussāpeti akusalaṁ dukkh'udrayaṁ dukkha-vipākaṁ.|| ||

Aggiṁ brāhmaṇa,||
ādento yūpaṁ ussāpento pubb'eva yaññā imāni tīṇi Satthāni ussāpeti akusalāni dukkh'udrayāni dukkha-vipākāni.|| ||

 

§

 

7. Tayo'me brāhmaṇa,||
aggi pahātabbā parivajjetabbā na sevitabbā.|| ||

Katame tayo?|| ||

[44] 8. Rāg'aggi,||
dos'aggi,||
moh'aggi.|| ||

Kasmā c'āyaṁ brāhmaṇa,||
rāg'aggī pahātabbo parivajjetabbo,||
na sevitabbo?| ||

9. Ratto kho brāhmaṇa,||
rāgena abhibhūto pariyādinna-citto||
kāyena du-c-caritaṁ carati,||
vācāya du-c-caritaṁ carati,||
manasā du-c-caritaṁ carati.|| ||

So kāyena du-c-caritaṁ caritvā||
vācāya du-c-caritaṁ caritvā||
manasā du-c-caritaṁ caritvā||
kāyassa bhedā param maraṇā||
apāyaṁ duggatiṁ vinipātaṁ Nirayaṁ uppajjati.|| ||

Tasmāyaṁ rāg'aggi pahātabbo parivajjetabbo,||
na sevitabbo.|| ||

■

Kasmā c'āyaṁ brāhmaṇa,||
dos'aggi pahātabbo parivajjetabbo,||
na sevitabbo?|| ||

10. Dussato kho brāhmaṇa,||
dosena abhībhūto pariyādinna-citto||
kāyena du-c-caritaṁ carati,||
vācāya du-c-caritaṁ carati,||
manasā du-c-caritaṁ carati.|| ||

So kāyena du-c-caritaṁ caritvā||
vācāya du-c-caritaṁ caritvā||
manasā du-c-caritaṁ caritvā||
kāyassa bhedā param maraṇā||
apāyaṁ duggatiṁ vinipātaṁ Nirayaṁ uppajjati.|| ||

Tasmāyaṁ dos'aggi pahātabbo parivajjetabbo,||
na sevitabbo.|| ||

■

Kasmā c'āyaṁ brāhmaṇa,||
moh'aggi pahātabbo parivajjetabbo,||
na sevitabbo?|| ||

11. Mūḷho kho brāhmaṇa,||
mohena abhībhūto pariyādinna-citto||
kāyena du-c-caritaṁ carati,||
vācāya du-c-caritaṁ carati,||
manasā du-c-caritaṁ carati.|| ||

So kāyena du-c-caritaṁ caritvā||
vācāya du-c-caritaṁ caritvā||
manasā du-c-caritaṁ caritvā||
kāyassa bhedā param maraṇā||
apāyaṁ duggatiṁ vinipātaṁ Nirayaṁ uppajjati.|| ||

Tasmāyaṁ moh'aggi pahātabbo parivajjetabbo,
na sevitabbo.|| ||

Ime kho brāhmaṇa, tayo aggī pahātabbā parivajjetabbā,||
na sevitabbā.|| ||

 

§

 

12. Tayo kho'me brāhmaṇa, aggi sakkatvā garukatvā mānetvā pūjtvā sammā sukhaṁ parihātabbā.|| ||

Katame tayo?|| ||

[45] 13. Āhuneyy'aggi,||
gahapat'aggi,||
dakkhiṇeyy'aggī.|| ||

Katamo ca brāhmaṇa āhuneyy'aggī?|| ||

14. Idha brāhmaṇa, yassa te honti||
'mātā' ti vā||
'pitā' ti vā.|| ||

Ayaṁ vuccati brāhmaṇa, āhuneyy'aggi.|| ||

Taṁ kissa hetu?|| ||

Ato'yaṁ brāhmaṇa,||
āhuto sambhuto.|| ||

Tasmāyaṁ āhuneyy'aggi sakkatvā garukatvā mānetvā pūchetvā sammā sukhaṁ parihātabbo.|| ||

■

Katamo ca brāhmaṇa, gahapat'aggi?|| ||

15. Idha brāhmaṇa, yassa te honti||
'puttā' ti vā||
'dārā' ti vā||
'dāsā' ti vā||
'pessā' ti vā||
'kamramakarā' ti vā.|| ||

Ayaṁ vuccati brāhmaṇa, gahapat'aggi.|| ||

Tasmāyaṁ gahapat'aggi sakkatvā garukatvā manetvā pūchetvā sammā sukhaṁ parihātabbo.|| ||

■

Katamo ca brāhmaṇa, dakkhiṇeyy'aggi?|| ||

16. Idha brāhmaṇa,||
ye te samaṇa-brāhmaṇā mada-p-pamādā paṭiviratā khanti-soracce niviṭṭhā ekam attāṇaṁ damenti,||
ekam attāṇaṁ samenti,||
ekam attāṇaṁ parinibbāpenti.|| ||

Ayaṁ vuccati brāhmaṇa, dakkhiṇeyy'aggi.|| ||

Tasmāyaṁ dakkhiṇeyy'aggi sakkatvā garukatvā mānetvā pūchetvā sammā sukhaṁ parivātabbo.|| ||

Ime kho brāhmaṇa, tayo aggi sakkatvā garukatvā mānetvā pūchetvā sammā sukhaṁ parihātabbā.|| ||

Ayaṁ kho pana brāhmaṇa,||
kaṭṭh'aggi kālena kālaṁ ujjaletabbo,||
kālena kālaṁ ajjhapekkhitabbo,||
kālena kālaṁ nibbāpetabbo,||
kālena kālaṁ nikkhipitabbo" ti.|| ||

 

§

 

17. Evaṁ vutte Uggatasarīro brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||

"Abhikkantaṁ bho Gotama,||
abhikkantaṁ bho Gotama,||
upāsakaṁ maṁ bhavaṁ Gotamo dhāretu,||
ajja-t-agge [46] pāṇupetaṁ saraṇaṁ gataṁ.|| ||

Es'āhaṁ bho Gotama,||
pañca usabha-satāni muñcāmi jīvitaṁ demi,||
pañca vacchatara-satāni muñvāmi jīvitaṁ demi,||
pañca vacchatarī-satāni muñvāmi jīvitaṁ demi,||
pañca aja-satāni muñvāmi jīvitaṁ demi,||
pañca urabbha-satāni muñvāmi jīvitaṁ demi,||
haritāni c'eva tīṇāni khādantu,||
sītāni ca pānīyāni pivantu,||
sīto ca n'esaṁ vāto upavāyatū" ti.|| ||