Aṅguttara Nikāya
Sattaka Nipāta
Avyākata Vagga
Sutta 53
Tissa Brahmā Suttaṁ
Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Rājagahe viharati Gijjhakūṭe pabbate.|| ||
Atha kho dve devatā abhikkantāya rattiyā abhikkanta-vaṇṇā kevala-kappaṁ Gijjha [75] kūṭaṁ obhāsetvā yena Bhagavā ten'upasaṅkamiṁsu.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavantaṁ abhivādetvā eka-m-antaṁ aṭṭhaṁsu.|| ||
Eka-m-antaṁ ṭhitā kho ekā devatā Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
'Etā bhante bhikkhuniyo vimuttā' ti.|| ||
Aparā devatā Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
'Etā bhante bhikkhuniyo anupādisesā suvimuttā' ti.|| ||
Idam avocuṁ tā devatā.|| ||
Samanuñño Satthā ahosi.|| ||
Atha kho tā devatā||
'samanuñño Satthā' ti||
Bhagavantaṁ abhivādetvā padakkhiṇaṁ katvā tatth'ev'antara-dhāyiṁsu.|| ||
Atha kho Bhagavā tassā rattiyā accayena bhikkhū āmantesi:|| ||
'Imaṁ bhikkhave, rattiṁ dve devatā abhikkantāya rattiyā abhikkanta-vaṇṇā kevala-kappaṁ Gijjhakūṭaṁ obhāsetvā yenāhaṁ ten'upasaṅkamiṁsu.|| ||
Upasaṅkamitvā maṁ abhivādetvā eka-m-antaṁ aṭṭhaṁsu.|| ||
Eka-m-antaṁ ṭhitā kho bhikkhave ekā devatā maṁ etad avoca:|| ||
'Etā bhante, bhikkhuniyo vimuttā' ti.|| ||
Aparā devatā maṁ etad avoca:|| ||
'Etā bhante, bhikkhūniyā anupādisesā suvimuttā' ti.|| ||
Idam avocuṁ bhikkhave, tā devatā.|| ||
Idaṁ vatvā maṁ abhivādetvā padakkhiṇaṁ katvā tatth'ev'antara-dhāyiṁsu' ti.|| ||
2. Tena kho pana samayen'āyasmā Mahā Moggallāno Bhagavato avidūre nisinno hoti.|| ||
Atha kho āyasmato Mahā Moggallānassa etad ahosi:|| ||
'Katame-sānaṁ kho devānaṁ evaṁ ñāṇaṁ hoti:|| ||
Sa upādisese vā sa upādiseso ti,||
anupādisese vā anupādiseso' ti.|| ||
Tena kho pana samayena Tisso nāma bhikkhū adhunā kāla-kato aññataraṁ Brahma-lokaṁ upapanno hoti.|| ||
Tatra pi naṁ evaṁ jānanti 'Tisso Brahmā mahiddiko mah-ā-nubhāvo' ti.|| ||
Atha kho āyasmā Mahā Moggallāno seyyathā pi nāma balavā puriso sammiñjitaṁ vā bāhaṁ pasāreyya,||
pasāritaṁ vā bāhaṁ sammiñjeyya,||
evam eva Gijjhakūṭe pabbate antara-hito tasmiṁ Brahmaloke pātur ahosi.|| ||
Addasā kho Tisso Brahmā āyasmantaṁ Mahā Moggallānaṁ dūrato'va āga-c-chantaṁ,||
disvā [76] āyasmantaṁ Mahā Moggallānaṁ etad avoca:|| ||
'Ehi kho mārisa Moggallāna,||
svāgataṁ mārisa Moggallāna,||
cīrassaṁ kho mārisa Moggallāna,||
imaṁ pariyāyam akāsi,||
yad idaṁ idh'āgamanāya.|| ||
Nisīda mārisa Moggallāna,||
idam āsanaṁ paññattan' ti.|| ||
Nisīdi kho āyasmā Mahā Moggallāno paññātte āsane.|| ||
Tisso pi kho Brahmā āyasmantaṁ Mahā Moggallānaṁ abhivādetvā eka-m-antaṁ nisīdi.|| ||
Eka-m-antaṁ nisinnaṁ kho Tissaṁ Brahmānaṁ āyasmā Mahā Moggallāno etad avoca:|| ||
'Katame-sānaṁ kho Tissa,||
devānaṁ evaṁ ñāṇaṁ hoti:|| ||
Sa upādisese vā sa upādiseso ti,||
anupādisese vā anupādiseso' ti?|| ||
'Brahma-kāyikānaṁ kho mārisa Moggallāna,||
devānaṁ evaṁ ñāṇaṁ hotī:|| ||
Sa upādisese vā sa upādiseso ti,||
anupādisese vā anupādiseso' ti.|| ||
'Sabbesaṁ yeva kho Tissa,||
Brahma-kāyikānaṁ devānaṁ evaṁ ñāṇaṁ hoti:|| ||
Sa upādisese vā sa upādiseso ti,||
anupādisese vā anupādiseso' ti?|| ||
3. Na kho mārisa Moggallāna,||
sabbesaṁ Brahma-kāyikānaṁ devānaṁ evaṁ ñāṇaṁ hoti:|| ||
Sa upādisese vā sa upādiseso ti,||
anupadisese vā anupādiseso' ti.|| ||
Ye kho te mārisa Moggallāna,||
Brahma-kāyikā devā brahmena āyunā santuṭṭhā,||
brahmena vaṇṇena||
brahmena sukhena||
brahmena yasena||
brahmena ādhipateyyena santuṭṭhā,||
tassa ca uttariṁ nissaraṇaṁ yathā-bhūtaṁ na-p-pajānantī,||
tesaṁ na evaṁ ñāṇaṁ hoti:|| ||
Sa upādisese vā sa upādiseso ti,||
anupādisese vā anupadiseso' ti.|| ||
Ye ca kho te mārisa Moggallāna,||
Brahma-kāyikā devā brahmena āyunā a-santuṭṭhā,||
brahmena vaṇṇena||
brahmena sukhena||
brahmena yasena||
brahmena ādhipateyyena a-santuṭṭhā,||
tassa ca uttariṁ nissaraṇaṁ [77] yathā-bhūtaṁ pajānanti,||
tesaṁ evaṁ ñāṇaṁ hoti:|| ||
Sa upādisese vā sa upādiseso ti,||
anupādisese vā anupadiseso' ti.|| ||
4. Idha mārisa Moggallāna bhikkhu ubhato bhāga-vimutto hoti,||
tam enaṁ te devā evaṁ jānanti:|| ||
Ayaṁ kho āyasmā ubhato bhāga-vimutto,||
yāv'assa kāyo ṭhassati,||
tāva naṁ dakkhinti deva-manussā,||
kāyassa bhedā na naṁ dakkhinti deva-manussā ti.|| ||
Evam pi kho mārisa Moggallāna,||
tesaṁ devānaṁ evaṁ ñāṇaṁ hoti:|| ||
Sa upādisese vā sa upādiseso ti,||
anupādisesevā anupādiseso' ti.|| ||
5. Idha pana mārisa Moggallāna, bhikkhu paññā-vimutto hoti||
tam enaṁ te devā evaṁ jānanti:|| ||
Ayaṁ kho āyasmā paññā-vimutto,||
yāv'assa kāyo ṭhassati,||
tāva naṁ dakkhinti deva-manussā,||
kāyassa bhedā na naṁ dakkhinti deva-manussā ti.|| ||
Evam pi kho mārisa Moggallāna,||
tesaṁ devānaṁ ñāṇaṁ hoti:|| ||
Anupādisesevā anupādiseso' ti.|| ||
6. Idha pana mārisa Moggallāna bhikkhu kāyasakkhī hoti||
tam enaṁ te devā evaṁ jānanti:|| ||
Ayaṁ ko āyasmā kāya-sakkhi,||
app eva nāma ayam āyasmā anulomikāni sen'āsanāni paṭiseva-māno kalyāṇa-mitte bhajamāno indriyāni samannānayamāno,||
yass'atthāya kula-puttā samma-d-eva agārasmā anagāriyaṁ pabbajanti,||
tad anuttaraṁ Brahma-cariya-pariyosānaṁ diṭṭhe'va dhamme sayaṁ abhiññā sacchi-katvā upasampajja vihareyyā ti.|| ||
Evam pi kho mārisa Moggalāna,||
tesaṁ devānaṁ ñāṇaṁ hoti:|| ||
Sa upādisesevā sa upādiseso' ti.|| ||
7. Idha pana mārisa Moggallāna bhikkhu diṭṭha-p-patto hoti||
Tam enaṁ te devā evaṁ jānanti:|| ||
Ayaṁ ko āyasmā diṭṭha-p-patto,||
app eva nāma ayam āyasmā anulomikāni sen'āsanāni paṭiseva-māno kalyāṇa-mitte bhajamāno indriyāni samannānayamāno,||
yass'atthāya kula-puttā samma-d-eva agārasmā anagāriyaṁ pabbajanti,||
tad anuttaraṁ Brahma-cariya-pariyosānaṁ diṭṭhe'va dhamme sayaṁ abhiññā sacchi-katvā upasampajja vihareyyā ti.|| ||
Evam pi kho mārisa Moggalāna,||
tesaṁ devānaṁ ñāṇaṁ hoti:|| ||
Sa upādisesevā sa upādiseso' ti.|| ||
8. Idha pana mārisa Moggallāna bhikkhu saddhā-vimutto hoti||
tam enaṁ te devā evaṁ jānanti:|| ||
Ayaṁ ko āyasmā saddhā-vimutto,||
app eva nāma ayam āyasmā anulomikāni sen'āsanāni paṭiseva-māno kalyāṇa-mitte bhajamāno indriyāni samannānayamāno,||
yass'atthāya kula-puttā samma-d-eva agārasmā anagāriyaṁ pabbajanti,||
tad anuttaraṁ Brahma-cariya-pariyosānaṁ diṭṭhe'va dhamme sayaṁ abhiññā sacchi-katvā upasampajja vihareyyā ti.|| ||
Evam pi kho mārisa Moggalāna,||
tesaṁ devānaṁ ñāṇaṁ hoti:|| ||
Sa upādisesevā sa upādiseso' ti.|| ||
9. Idha pana mārisa Moggallāna bhikkhu dhamm'ānusārī hoti||
tam enaṁ te devā evaṁ jānanti:|| ||
Ayaṁ ko āyasmā [78] dhamm'ānusārī,||
app eva nāma ayam āyasmā anulomikāni sen'āsanāni paṭiseva-māno kalyāṇa-mitte bhajamāno indriyāni samannānayamāno,||
yass'atthāya kula-puttā samma-d-eva agārasmā anagāriyaṁ pabbajanti,||
tad anuttaraṁ Brahma-cariya-pariyosānaṁ diṭṭhe'va dhamme sayaṁ abhiññā sacchi-katvā upasampajja vihareyyā ti.|| ||
Evam pi kho mārisa Moggalāna,||
tesaṁ devānaṁ ñāṇaṁ hoti:|| ||
Sa upādisesevā sa upādiseso' ti.|| ||
10. Atha kho āyasmā Mahā Moggallāno Tissassa Brahmuno bhāsitaṁ abhinan'ditvā anumo-ditvā,||
seyyāthā pi nāma balavā puriso sammiñjitaṁ vā bāhaṁ pasāreyya,||
pasāritaṁ vā bāhaṁ sammiñjeyya,||
evam eva Brahmaloke antara-hito Gijjhakūṭe pabbate pātur ahosi.|| ||
Atha kho āyasmā Mahā Moggallāno yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavantaṁ abhivādetvā eka-m-antaṁ nisīdi.|| ||
Eka-m-antaṁ nisinno kho āyasmā Mahā Moggallāno,||
yāvatako ahosi Tissena Brahmunā saddiṁ kathā-sallāpo,||
taṁ sabbaṁ Bhagavato ārocesi.|| ||
'Na hi pana te Moggallāna Tisso Brahmā sattamaṁ a-nimittavihāriṁ puggalaṁ desesī' ti.|| ||
'Etassa Bhagavā kālo,||
etassa Sugata kālo,||
yaṁ Bhagavā sattamaṁ a-nimittavihāriṁ puggalaṁ deseyya,||
Bhagavato sutvā bhikkhū dhāressantī' ti.|| ||
'Tena hi Moggallāna suṇāhi,||
sādhukaṁ||
mana-sikarohi,||
bhāsissāmī" ti.|| ||
'Evaṁ bhante' ti kho āyasmā Mahā Moggallāno Bhagavato paccassosi.|| ||
Bhagavā etad avoca:|| ||
11. Idha Moggallāna, bhikkhu sabba-nimittānaṁ amana-sikārā||
a-nimittaṁ ceto-samādhiṁ upasampajja viharati||
tam enaṁ te devā evaṁ jānanti:|| ||
Ayaṁ kho āyasmā sabba-nimittānaṁ amana-sikārā a-nimittaṁ ceto-samādhiṁ upasampajja viharati||
app eva nāma ayam āyasmā anulomikāni sen'āsanāni paṭiseva-māno kalyāṇa-mitte bhajamāno indriyāni samannānayamāno,||
yass'atthāya kula-puttā samma-d-eva agārasmā anagāriyaṁ pabbajanti,||
tad anuttaraṁ Brahma-cariya-pariyosānaṁ diṭṭhe'va dhamme sayaṁ abhiññā [79] sacchi-katvā upasampajja vihareyyā ti.|| ||
Evaṁ kho Moggallāna, tesaṁ devānaṁ ñāṇaṁ hoti:|| ||
Sa upādisese vā sa upādiseso' ti.|| ||