Aṅguttara Nikāya
VIII. Aṭṭhaka Nipāta
VII. Bhūmi-Cāla Vagga
Sutta 64
Adhideva-Ñāṇa-Dassana Suttaṁ
Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Gayāyaṁ viharati Gayāsīse.|| ||
Tatra kho Bhagavā bhikkhū āmantesi:|| ||
'Bhikkhave' ti.|| ||
"Bhadante" ti te bhikkhu Bhagavato paccassosuṁ.|| ||
Bhagavā etad avoca:|| ||
2. Pubbāhaṁ bhikkhave, sambodhā anabhi-sambuddho bodhisatto'va samāno obhāsaṁ hi kho sañjānāmi,||
no ca rūpāni passāmi.|| ||
Tassa mayhaṁ bhikkhave, etad ahosi:|| ||
'Sace kho ahaṁ obhāsañ c'eva sañjāneyyaṁ,||
rūpāni ca passeyyaṁ,||
evaṁ me idaṁ ñāṇa-dassanaṁ parisuddhataraṁ assā' ti.|| ||
So kho ahaṁ bhikkhave, aparena samayena||
appamatto||
ātāpi||
pahit'atto viharanto||
obhāsañ c'eva sañjānāmi,||
rūpāni ca passāmi,||
no ca kho tāhi devatāhi saddhiṁ santiṭṭhāmi,||
sallapāmi,||
sākācchaṁ samāpajjāmi.|| ||
3. Tassa mayhaṁ bhikkhave, etad ahosi:|| ||
'Sace kho ahaṁ obhāsañ c'eva sañjāneyyaṁ,||
rūpāni ca passeyyaṁ,||
tāhi ca devatāhi saddhiṁ santiṭṭheyyaṁ||
sallapeyyaṁ||
sākacchaṁ samāpajjeyyaṁ,||
evaṁ me idaṁ ñāṇa-dassanaṁ parisuddhataraṁ assā' ti.|| ||
So kho ahaṁ bhikkhave, aparena samayena||
appamatto||
ātāpi||
pahit'atto viharanto||
obhāsañ c'eva sañjānāmi,||
rūpāni ca passāmi,||
tāhi ca devatāhi saddhiṁ santiṭṭhāmi,||
sallapāmi,||
sākācchaṁ samāpajjāmi,||
no ca kho tā devatā jānāmi,||
'imā devatā amukambhā vā amukambhā vā devanikāyā' ti.[ed1]|| ||
[303] 4. Tassa mayhaṁ bhikkhave, etad ahosi:|| ||
'Sace kho ahaṁ obhāsañ c'eva sañjāneyyaṁ,||
rūpāni ca passeyyaṁ,||
tāhi ca devatāhi saddhiṁ santiṭṭheyyaṁ||
sallapeyyaṁ||
sākacchaṁ samāpajjeyyaṁ,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
"imā devatā amukambhā vā amukambhā vā devanikāyā" ti,||
evaṁ me idaṁ ñāṇa-dassanaṁ parisuddhataraṁ assā' ti.|| ||
So kho ahaṁ bhikkhave, aparena samayena||
appamatto||
ātāpi||
pahit'atto viharanto||
obhāsañ c'eva sañjānāmi,||
rūpāni ca passāmi,||
tāhi ca devatāhi saddhiṁ santiṭṭhāmi,||
sallapāmi,||
sākācchaṁ samāpajjāmi,||
tā ca devatā jānāmi||
'imā devatā amukambhā vā amukambhā vā devanikāyā' ti||
no ca kho tā devatā jānāmi||
'imā devatā imassa kammassa vipākena ito cutā tattha uppannā' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā imassa kammassa vipākena ito cutā tattha uppannā' ti.|| ||
5. Tassa mayhaṁ bhikkhave, etad ahosi:|| ||
'Sace kho ahaṁ obhāsañ c'eva sañjāneyyaṁ,||
rūpāni ca passeyyaṁ,||
tāhi ca devatāhi saddhiṁ santiṭṭheyyaṁ||
sallapeyyaṁ||
sākacchaṁ [304] samāpajjeyyaṁ,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
"imā devatā amukambhā vā amukambhā vā devanikāyā" ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā imassa kammassa vipākena ito cutā tattha uppannā' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā imassa kammassa vipākena ito cutā tattha uppannā' ti,||
evaṁ me idaṁ ñāṇa-dassanaṁ parisuddhataraṁ assā' ti.|| ||
So kho ahaṁ bhikkhave, aparena samayena||
appamatto||
ātāpi||
pahit'atto viharanto||
obhāsañ c'eva sañjānāmi,||
rūpāni ca passāmi,||
tāhi ca devatāhi saddhiṁ santiṭṭhāmi,||
sallapāmi,||
sākācchaṁ samāpajjāmi,||
tā ca devatā jānāmi||
'imā devatā amukambhā vā amukambhā vā devanikāyā' ti||
tā ca devatā jānāmi||
'imā devatā imassa kammassa vipākena ito cutā tattha uppannā' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā imassa kammassa vipākena ito cutā tattha uppannā' ti,||
no ca kho tā devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā evamāhārā evaṁ sukha-dukkha-paṭisaṁvedaniyo' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā evamāhārā evaṁ sukha-dukkha-paṭisaṁvedaniyo' ti.|| ||
6. Tassa mayhaṁ bhikkhave, etad ahosi:|| ||
'Sace kho ahaṁ obhāsañ c'eva sañjāneyyaṁ,||
rūpāni ca passeyyaṁ,||
tāhi ca devatāhi saddhiṁ santiṭṭheyyaṁ||
sallapeyyaṁ||
sākacchaṁ samāpajjeyyaṁ,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
"imā devatā amukambhā vā amukambhā vā devanikāyā" ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā imassa kammassa vipākena ito cutā tattha uppannā' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā imassa kammassa vipākena ito cutā tattha uppannā' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā evamāhārā evaṁ sukha-dukkha-paṭisaṁvedaniyo' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā evamāhārā evaṁ sukha-dukkha-paṭisaṁvedaniyo' ti,||
evaṁ me idaṁ ñāṇa-dassanaṁ parisuddhataraṁ assā' ti|| ||
So kho ahaṁ bhikkhave, aparena samayena||
appamatto||
ātāpi||
pahit'atto viharanto||
obhāsañ c'eva sañjānāmi,||
rūpāni ca passāmi,||
tāhi ca devatāhi saddhiṁ santiṭṭhāmi,||
sallapāmi,||
sākācchaṁ samāpajjāmi,||
tā ca devatā jānāmi||
'imā devatā amukambhā vā amukambhā vā devanikāyā' ti||
tā ca devatā jānāmi||
'imā devatā imassa kammassa vipākena ito cutā tattha uppannā' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā imassa kammassa vipākena ito cutā tattha uppannā' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā evamāhārā evaṁ sukha-dukkha-paṭisaṁvedaniyo' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā evamāhārā evaṁ sukha-dukkha-paṭisaṁvedaniyo' ti.|| ||no ca kho tā devatā jāneyyaṁ||
no ca kho tā devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā evaṁ dīghā-yukā evaṁ cira-ṭ-ṭhitikā' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā evaṁ dīghā-yukā evaṁ cira-ṭ-ṭhitikā' ti.|| ||
7. Tassa mayhaṁ bhikkhave, etad ahosi:|| ||
'Sace kho ahaṁ obhāsañ c'eva sañjāneyyaṁ,||
rūpāni ca passeyyaṁ,||
tāhi ca devatāhi saddhiṁ santiṭṭheyyaṁ||
sallapeyyaṁ||
sākacchaṁ samāpajjeyyaṁ,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
"imā devatā amukambhā vā amukambhā vā devanikāyā" ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā imassa kammassa vipākena ito cutā tattha uppannā' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā imassa kammassa vipākena ito cutā tattha uppannā' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā evamāhārā evaṁ sukha-dukkha-paṭisaṁvedaniyo' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā evamāhārā evaṁ sukha-dukkha-paṭisaṁvedaniyo' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā evaṁ dīghā-yukā evaṁ cira-ṭ-ṭhitikā' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā evaṁ dīghā-yukā evaṁ cira-ṭ-ṭhitikā' ti,||
evaṁ me idaṁ ñāṇa-dassanaṁ parisuddhataraṁ assā' ti.|| ||
So kho ahaṁ bhikkhave, aparena samayena||
appamatto||
ātāpi||
pahit'atto viharanto||
obhāsañ c'eva sañjānāmi,||
rūpāni ca passāmi,||
tāhi ca devatāhi saddhiṁ santiṭṭhāmi,||
sallapāmi,||
sākācchaṁ samāpajjāmi,||
tā ca devatā jānāmi||
'imā devatā amukambhā vā amukambhā vā devanikāyā' ti||
tā ca devatā jānāmi||
'imā devatā imassa kammassa vipākena ito cutā tattha uppannā' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā imassa kammassa vipākena ito cutā tattha uppannā' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā evamāhārā evaṁ sukha-dukkha-paṭisaṁvedaniyo' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā evamāhārā evaṁ sukha-dukkha-paṭisaṁvedaniyo' ti.|| ||no ca kho tā devatā jāneyyaṁ||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā evaṁ dīghā-yukā evaṁ cira-ṭ-ṭhitikā' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā evaṁ dīghā-yukā evaṁ cira-ṭ-ṭhitikā' ti,||
no ca kho tā devatā jāneyyaṁ||
'yadi vā me imāhi devatāhi saddhiṁ sannivutthapubbaṁ||
yadi vā na sannivutthapubban' ti.|| ||
8. Tassa mayhaṁ bhikkhave, etad ahosi:|| ||
'Sace kho ahaṁ obhāsañ c'eva sañjāneyyaṁ,||
rūpāni ca passeyyaṁ,||
tāhi ca devatāhi saddhiṁ santiṭṭheyyaṁ||
sallapeyyaṁ||
sākacchaṁ samāpajjeyyaṁ,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
"imā devatā amukambhā vā amukambhā vā devanikāyā" ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā imassa kammassa vipākena ito cutā tattha uppannā' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā imassa kammassa vipākena ito cutā tattha uppannā' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā evamāhārā evaṁ sukha-dukkha-paṭisaṁvedaniyo' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā evamāhārā evaṁ sukha-dukkha-paṭisaṁvedaniyo' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā evaṁ dīghā-yukā evaṁ cira-ṭ-ṭhitikā' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā evaṁ dīghā-yukā evaṁ cira-ṭ-ṭhitikā' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'yadi vā me imāhi devatāhi saddhiṁ sannivutthapubbaṁ||
yadi vā na sannivutthapubban' ti||
evaṁ me idaṁ ñāṇa-dassanaṁ parisuddhataraṁ assā' ti.|| ||
So kho ahaṁ bhikkhave, aparena samayena||
appamatto||
ātāpi||
pahit'atto viharanto||
obhāsañ c'eva sañjānāmi,||
rūpāni ca passāmi,||
tāhi ca devatāhi saddhiṁ santiṭṭhāmi,||
sallapāmi,||
sākācchaṁ samāpajjāmi,||
tā ca devatā jānāmi||
'imā devatā amukambhā vā amukambhā vā devanikāyā' ti||
tā ca devatā jānāmi||
'imā devatā imassa kammassa vipākena ito cutā tattha uppannā' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā imassa kammassa vipākena ito cutā tattha uppannā' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā evamāhārā evaṁ sukha-dukkha-paṭisaṁvedaniyo' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā evamāhārā evaṁ sukha-dukkha-paṭisaṁvedaniyo' ti.|| ||no ca kho tā devatā jāneyyaṁ||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā evaṁ dīghā-yukā evaṁ cira-ṭ-ṭhitikā' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'imā devatā evaṁ dīghā-yukā evaṁ cira-ṭ-ṭhitikā' ti,||
tā ca devatā jāneyyaṁ||
'yadi vā me imāhi devatāhi saddhiṁ sannivutthapubbaṁ||
yadi vā na sannivutthapubban' ti.|| ||
9. Yāva kīvañ ca me bhikkhave,||
evaṁ aṭṭhaparivaṭṭaṁ adhidevañāṇa-dassanaṁ na su-visuddhaṁ ahosi,||
n'eva tāvāhaṁ bhikkhave,||
sa-devake loke sa-Mārake sabrahamke sa-s-samaṇa-brāhmaṇiyā pajāya sadeva-manussāya anuttaraṁ sammā-sambodhiṁ abhisambuddhoti paccaññāsiṁ.|| ||
Yato ca kho me bhikkhave,||
evaṁ aṭṭhaparivattaṁ adhidevañāṇa-dassanaṁ su-visuddhaṁ ahosi.|| ||
Athāhaṁ bhikkhave, [305] sa-devake loke sa-Mārake sabrahamke sa-s-samaṇa-brāhmaṇiyā pajāya sadeva-manussāya anuttaraṁ sammā-sambodhiṁ abhisambuddhoti paccaññāsiṁ.|| ||
"Ñāṇañ ca pana me dassanaṁ udapādi:||
"Akuppā me ceto-vimutti.|| ||
Ayamantimā jāti,||
n'atthi dāni puna-b-bhavo" ti.|| ||
[ed1] The PTS Pali was, as we have it, abridged without so indicating and was a mess, the BJT Pali was similarly messed up. I have put the Pali into the form I believe was originally intended.