Aṅguttara Nikāya
VIII. Navaka Nipāta
III. Satt'Āvāsa Vagga
Sutta 22
Khaḷuṅka Suttaṁ
Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.
[1][pts] Evaṁ me sutaṁ ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvātthiyaṁ viharati Jetavane Anāthapiṇḍikassa ārāme.|| ||
"Tayo ca bhikkhave, assa-khaḷuṅke desissāmi||
tayo ca purisa-khaḷuṅke,||
tayo ca assa-sadasse||
tayo ca purisa-sadasse||
tayo ca bhadde ass-ā-jānīye||
tayo ca bhadde puris-ā-jānīye.|| ||
Taṁ suṇātha,||
sādhukaṁ manasi-karotha,||
bhāsissāmī" ti.|| ||
"Evaṁ bhante" ti kho te bhikkhu Bhagavato paccassosuṁ.|| ||
Bhagavā etad avoca:|| ||
2. "Katame ca bhikkhave, tayo assa-khaḷuṅkā?|| ||
Idha, bhikkhave, ekacco assa-khaḷuṅko||
java-sampanno ca hoti,||
na vaṇṇa-sampanno,||
na āroha-pariṇāha-sampanno.|| ||
Idha pana bhikkhave, ekacco assa-khaḷuṅko||
java-sampanno ca hoti||
vaṇṇa-sampanno ca||
na āroha-pariṇāha-sampanno.|| ||
Idha pana bhikkhave, ekacco assa-khaḷuṅko||
java-sampanno ca hoti||
vaṇṇa-sampanno ca||
āroha-pariṇāha-sampanno ca.|| ||
Ime kho bhikkhave tayo assa-khaḷuṅkā.|| ||
3. Katame ca bhikkhave, tayo purisa-khaḷuṅko?|| ||
Idha bhikkhave, ekacco purisa-khaḷuṅko||
java-sampanno hoti||
na ca vaṇṇa-sampanno hoti,||
na āroha-pariṇāha sampanno.|| ||
Idha pana bhikkhave, ekacco purisa-khaḷuṅko||
java-sampanno ca hoti,||
vaṇṇa-sampanno ca,||
na āroha-pariṇāha sampanno.|| ||
Idha pana bhikkhave, ekacco purisa-khaḷuṅko||
java-sampanno ca hoti,||
vaṇṇa-sampanno ca,||
āroha-pariṇāha sampanno ca.|| ||
4. Kathañ ca bhikkhave, purisa-khaḷuṅko||
java-sampanno hoti||
na vaṇṇa-sampanno,||
na āroha-pariṇāha sampanno?|| ||
Idha, bhikkhave, bhikkhu||
'idaṁ dukkhan' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti,||
'ayaṁ dukkha-samudayo' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti,||
'ayaṁ dukkha-nirodho' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti||
'ayaṁ dukkha-nirodha-gāminī paṭipadā' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
[398] Idam assa javasmiṁ vadāmi.|| ||
Abhidhamme kho pana abhivinaye pañhaṁ puṭṭho saṁsādeti,||
no vissajjeti.|| ||
Idam assa na vaṇṇasmiṁ vadāmi.|| ||
Na kho pana lābhī hoti cīvara-piṇḍa-pāta-sen'āsana-gilāna-paccaya-bhesajja-parikkhārānaṁ.
Idam assa na āroha-pariṇāhasmiṁ vadāmi.|| ||
Evaṁ kho bhikkhave,||
purisa-khaḷuṅko java-sampanno hoti||
na vaṇṇa sampanno,||
na āroha-pariṇāha-sampanno.|| ||
■
5. Kathañ ca bhikkhave, purisa-khaḷuṅko||
java-sampanno ca hoti||
vaṇṇa-sampanno ca,||
na āroha-pariṇāha-sampanno?|| ||
Idha, bhikkhave, bhikkhu||
'idaṁ dukkhan' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti,||
'ayaṁ dukkha-samudayo' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti,||
'ayaṁ dukkha-nirodho' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti||
'ayaṁ dukkha-nirodha-gāminī paṭipadā' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
Idam assa javasmiṁ vadāmi.|| ||
Abhidhamme kho pana abhivinaye pañhaṁ puṭṭho vissajjeti||
saṁsādeti.|| ||
Idam assa vaṇṇasmiṁ vadāmi.|| ||
Na kho pana lābhī hoti cīvara-piṇḍa-pāta-sen'āsana-gilāna-paccaya-bhesajja-parikkhārānaṁ.|| ||
Idam assa na āroha-pariṇāhasmiṁ vadāmi.|| ||
Evaṁ kho bhikkhave, purisa-khaḷuṅko||
java-sampanno ca hoti
vaṇṇa-sampanno ca,||
na āroha-pariṇāha-sampanno.|| ||
■
6. Kathañ ca bhikkhave,||
purisa-khaḷuṅko java-sampanno ca hoti||
vaṇṇa-sampanno ca||
āroha-pariṇāha-sampanno ca?|| ||
Idha, bhikkhave, bhikkhu||
'idaṁ dukkhan' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti,||
'ayaṁ dukkha-samudayo' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti,||
'ayaṁ dukkha-nirodho' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti||
'ayaṁ dukkha-nirodha-gāminī paṭipadā' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
Idam assa javasmiṁ vadāmi.|| ||
Abhidhamme kho pana abhivinaye pañhaṁ puṭṭho vissajjeti,||
no saṁsādeti.|| ||
Idam assa vaṇṇasmiṁ vadāmi.|| ||
[399] Lābhī kho pana hoti cīvara-piṇḍa-pāta-sen'āsana-gilāna-paccaya-bhesajja-parikkhārānaṁ|| ||
Idam assa āroha-pariṇāhasmiṁ vadāmi.|| ||
Evaṁ kho bhikkhave, purisa-khaḷuṅko||
java-sampanno ca hoti,||
vaṇṇa-sampanno ca,||
āroha-pariṇāha sampanno ca.|| ||
Ime kho bhikkhave,||
tayo purisa-khaḷuṅkā.|| ||
§
7. Katame ca bhikkhave, tayo assa-sadassā?|| ||
Idha, bhikkhave, ekacco assa-sadasso||
java-sampanno ca hoti,||
na vaṇṇa-sampanno,||
na āroha-pariṇāha-sampanno.|| ||
Idha pana bhikkhave, ekacco assa-sadasso||
java-sampanno ca hoti||
vaṇṇa-sampanno ca||
na āroha-pariṇāha-sampanno.|| ||
Idha pana bhikkhave, ekacco assa-sadasso||
java-sampanno ca hoti||
vaṇṇa-sampanno ca||
āroha-pariṇāha-sampanno ca.|| ||
Ime kho bhikkhave tayo assa sadasso.|| ||
8. Katame ca bhikkhave, tayo purisa-sadassā?|| ||
Idha bhikkhave, ekacco purisa-sadassā||
java-sampanno hoti||
na ca vaṇṇa-sampanno hoti,||
na āroha-pariṇāha-sampanno.|| ||
Idha pana bhikkhave, ekacco purisa-sadassā||
java-sampanno ca hoti,||
vaṇṇa-sampanno ca,||
na āroha-pariṇāha-sampanno.|| ||
Idha pana bhikkhave, ekacco purisa-sadasso||
java-sampanno ca hoti,||
vaṇṇa-sampanno ca,||
āroha-pariṇāha-sampanno ca.|| ||
Ime kho bhikkhave tayo purisa-sadasso.|| ||
9.1 Kathañ ca bhikkhave, purisa-sadasso||
java-sampanno hoti||
na vaṇṇa-sampanno,||
na āroha-pariṇāha-sampanno ca?|| ||
Idha, bhikkhave, bhikkhu pañcannaṁ oram-bhāgiyānaṁ saṁyojanānaṁ parikkhayā opapātiko hoti||
tattha parinibbāyī anāvattīdhāmmo tasmā lokā.|| ||
Idam assa javasmiṁ vadāmi.|| ||
Abhidhamme kho pana abhivinaye pañhaṁ puṭṭho vissajjeti,||
no saṁsādeti.|| ||
Idam assa na vaṇṇasmiṁ vadāmi.|| ||
Na kho pana lābhī kho pana hoti cīvara-piṇḍa-pāta-sen'āsana-gilāna-paccaya-bhesajja-parikkhārānaṁ.|| ||
Idam assa na āroha-pariṇāhasmiṁ vadāmi.|| ||
Evaṁ kho bhikkhave, purisa-sadasso||
java-sampanno ca hoti,||
na vaṇṇa-sampanno ca||
na āroha-pariṇāha-sampanno ca.|| ||
■
9.2 Kathañ ca bhikkhave, purisa-sadasso||
java-sampanno hoti||
vaṇṇa-sampanno,||
na āroha-pariṇāha-sampanno ca?|| ||
Idha, bhikkhave, bhikkhu pañcannaṁ oram-bhāgiyānaṁ saṁyojanānaṁ parikkhayā opapātiko hoti||
tattha parinibbāyī anāvattīdhāmmo tasmā lokā.|| ||
Idam assa javasmiṁ vadāmi.|| ||
Abhidhamme kho pana abhivinaye pañhaṁ puṭṭho vissajjeti,||
saṁsādeti.|| ||
Idam assa vaṇṇasmiṁ vadāmi.|| ||
Na kho pana lābhī kho pana hoti cīvara-piṇḍa-pāta-sen'āsana-gilāna-paccaya-bhesajja-parikkhārānaṁ.|| ||
Idam assa na āroha-pariṇāhasmiṁ vadāmi.|| ||
Evaṁ kho bhikkhave, purisa-sadasso||
java-sampanno ca hoti,||
vaṇṇa-sampanno ca||
na āroha-pariṇāha-sampanno ca.|| ||
■
9.3 Kathañ ca bhikkhave, purisa-sadasso||
java-sampanno hoti||
vaṇṇa-sampanno,||
āroha-pariṇāha-sampanno ca?|| ||
Idha, bhikkhave, bhikkhu pañcannaṁ oram-bhāgiyānaṁ saṁyojanānaṁ parikkhayā opapātiko hoti||
tattha parinibbāyī anāvattīdhāmmo tasmā lokā.|| ||
Idam assa javasmiṁ vadāmi.|| ||
Abhidhamme kho pana abhivinaye pañhaṁ puṭṭho vissajjeti,||
saṁsādeti.|| ||
Idam assa vaṇṇasmiṁ vadāmi.|| ||
Lābhī kho pana hoti cīvara-piṇḍa-pāta-sen'āsana-gilāna-paccaya-bhesajja-parikkhārānaṁ.|| ||
Idam assa āroha-pariṇāhasmiṁ vadāmi.|| ||
Evaṁ kho bhikkhave, purisa-sadasso||
java-sampanno ca hoti,||
vaṇṇa-sampanno ca||
āroha-pariṇāha-sampanno ca.|| ||
Ime kho bhikkhave, tayo purisa-sadassā.|| ||
§
10. Katame ca bhikkhave, tayo bhadro ass-ā-jānīye?|| ||
Idha, bhikkhave, ekacco bhadro ass-ā-jānīye||
java-sampanno ca hoti,||
na vaṇṇa-sampanno,||
na āroha-pariṇāha-sampanno.|| ||
Idha pana bhikkhave, ekacco bhadro ass-ā-jānīye||
java-sampanno ca hoti||
vaṇṇa-sampanno ca||
na āroha-pariṇāha-sampanno.|| ||
Idha pana bhikkhave, ekacco bhadro ass-ā-jānīye||
java-sampanno ca hoti||
vaṇṇa-sampanno ca||
āroha-pariṇāha-sampanno ca.|| ||
[400] Ime kho bhikkhave tayo bhadro ass-ā-jānīye.|| ||
11. Katame ca bhikkhave, tayo bhadro puris-ā-jānīye?|| ||
Idha bhikkhave, ekacco bhadro puris-ā-jānīye||
java-sampanno hoti||
na ca vaṇṇa-sampanno hoti,||
na āroha-pariṇāha-sampanno.|| ||
Idha pana bhikkhave, ekacco bhadro puris-ā-jānīye||
java-sampanno ca hoti,||
vaṇṇa-sampanno ca,||
na āroha-pariṇāha-sampanno.|| ||
Idha pana bhikkhave, ekacco bhadro puris-ā-jānīye||
java-sampanno ca hoti,||
vaṇṇa-sampanno ca,||
āroha-pariṇāha-sampanno ca.|| ||
Ime kho bhikkhave tayo bhadro puris-ā-jānīye.|| ||
12.1 Kathañ ca bhikkhave, bhadro puris-ā-jānīye||
java-sampanno hoti||
na vaṇṇa-sampanno,||
na āroha-pariṇāha-sampanno ca?|| ||
Idha, bhikkhave, bhikkhu āsavānaṁ khayā||
anāsavaṁ ceto-vimuttaṁ||
paññā-vimuttiṁ||
diṭṭhe'va dhamme||
sayaṁ abhiññā sacchi-katvā||
upasampajja viharati.|| ||
Idaṁ massa javasmiṁ vadāmi.|| ||
Abhidhamme kho pana abhivinaye pañhaṁ puṭṭho vissajjeti,||
no saṁsādeti.|| ||
Idam assa na vaṇṇasmiṁ vadāmi.
Na kho pana lābhī kho pana hoti cīvara-piṇḍa-pāta-sen'āsana-gilāna-paccaya-bhesajja-parikkhārānaṁ.|| ||
Idam assa na āroha-pariṇāhasmiṁ vadāmi.
Evaṁ kho bhikkhave, bhadro purisajānīyo java-sampanno ca hoti||
vaṇṇa sampanno ca||
āroha-pariṇāha sampanno ca.|| ||
■
12.2 Kathañ ca bhikkhave, bhadro puris-ā-jānīye||
java-sampanno hoti||
vaṇṇa-sampanno,||
na āroha-pariṇāha-sampanno ca?|| ||
Idha, bhikkhave, bhikkhu āsavānaṁ khayā||
anāsavaṁ ceto-vimuttaṁ||
paññā-vimuttiṁ||
diṭṭhe'va dhamme||
sayaṁ abhiññā sacchi-katvā||
upasampajja viharati.|| ||
Idaṁ massa javasmiṁ vadāmi.|| ||
Abhidhamme kho pana abhivinaye pañhaṁ puṭṭho vissajjeti,||
saṁsādeti.|| ||
Idam assa vaṇṇasmiṁ vadāmi.
Na kho pana lābhī kho pana hoti cīvara-piṇḍa-pāta-sen'āsana-gilāna-paccaya-bhesajja-parikkhārānaṁ.|| ||
Idam assa na āroha-pariṇāhasmiṁ vadāmi.
Evaṁ kho bhikkhave, bhadro purisajānīyo java-sampanno ca hoti||
vaṇṇa sampanno ca||
āroha-pariṇāha sampanno ca.|| ||
■
12.2 Kathañ ca bhikkhave, bhadro puris-ā-jānīye||
java-sampanno hoti||
vaṇṇa-sampanno,||
āroha-pariṇāha-sampanno ca?|| ||
Idha, bhikkhave, bhikkhu āsavānaṁ khayā||
anāsavaṁ ceto-vimuttaṁ||
paññā-vimuttiṁ||
diṭṭhe'va dhamme||
sayaṁ abhiññā sacchi-katvā||
upasampajja viharati.|| ||
Idaṁ massa javasmiṁ vadāmi.|| ||
Abhidhamme kho pana abhivinaye pañhaṁ puṭṭho vissajjeti,||
saṁsādeti.|| ||
Idam assa vaṇṇasmiṁ vadāmi.
Lābhī kho pana hoti cīvara-piṇḍa-pāta-sen'āsana-gilāna-paccaya-bhesajja-parikkhārānaṁ.|| ||
Idam assa āroha-pariṇāhasmiṁ vadāmi.
Evaṁ kho bhikkhave, bhadro purisajānīyo java-sampanno ca hoti||
vaṇṇa sampanno ca||
āroha-pariṇāha sampanno ca.|| ||
Ime kho bhikkhave, tayo bhadrā purisā-jānīyā" ti.|| ||