Aṅguttara Nikāya
X. Dasaka-Nipāta
III. Mahā Vagga

Sutta 27

Mahā-Pañha Suttaṁ

Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.

 

---

[48]

[1][pts][bodh] Evaṁ me sutaṁ:|| ||

Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharataki Jetavane Anāthapiṇḍikassa ārāme.|| ||

Atha kho sambhahulā bhikkhu pubbaṇha samayaṁ nivāsetvā patta-cīvaraṁ ādāya Sāvatthiyaṁ piṇḍāya pavisiṁsu.|| ||

Atha kho tesaṁ bhikkhunaṁ etad ahosi:|| ||

"Atipaggo kho tāva Sāvatthiyaṁ piṇḍāya carituṁ,||
yan nūna mayaṁ yena añña-titthiyānaṁ paribbājakānaṁ ārāmo ten'upasaṅkameyyāmā" ti.|| ||

Atha kho te bhikkhu yena añña-titthiyānaṁ paribbājakānaṁ ārāmo ten'upasaṅkamiṁsu.|| ||

Upasaṅkamitvā tehi añña-titthiyehi paribbājakehi saddhiṁ sammodiṁsu.|| ||

Sammodanīyaṁ kathaṁ sārāṇīyaṁ vīti-sāretvā eka-m-antaṁ nisīdiṁsu.|| ||

Eka-m-antaṁ nisinne kho te bhikkhu te añña-titthiyā paribbājakā etad avocuṁ:|| ||

"Samaṇo āvuso Gotamo sāvakānaṁ evaṁ dhammaṁ deseti:

'Etha tumhe bhikkhave sabbaṁ dhammaṁ abhijānātha:||
sabbaṁ dhammaṁ abhiññāya abhiññāya viharathā' ti.|| ||

Mayam pi kho āvuso sāvakānaṁ evaṁ dhammaṁ desema:

'Etha tumhe āvuso sabbaṁ dhammaṁ abhijānātha:||
sabbaṁ dhammaṁ abhiññāya abhiññāya viharathā' ti.|| ||

Idha no āvuso ko viseso,||
ko adhippāyo,||
kiṁ nānā-karaṇaṁ samaṇassa vā Gotamassa amhākaṁ vā yad idaṁ [49] Dhamma-desanāya vā Dhamma-desanaṁ,||
anusāsaniyā vā anusāsanin" ti?|| ||

■

3. Atha kho te bhikkhu tesaṁ añña-titthiyānaṁ paribbājakānaṁ n'eva abhinandiṁsu na paṭikkosiṁsu,||
anabhinan'ditvā a-p-paṭikkositvā uṭṭhāy āsanā pakkamiṁsu:|| ||

"Bhagavato santike etassa bhāsitassa atthaṁ ājānissāmā" ti.|| ||

■

Atha kho te bhikkhu Sāvatthiyaṁ piṇḍāya caritvā pacchā hattaṁ piṇḍa-pāta paṭikakkantā yena Bhagavā ten'upasaṅkamiṁsu.|| ||

Upasaṅkamitvā Bhagavantaṁ abhivādetvā eka-m-antaṁ nisīdiṁsu.|| ||

Eka-m-antaṁ nisinnā kho te bhikkhu Bhagavantaṁ etad avocuṁ:|| ||

"Idha mayaṁ bhante, pubbaṇha-samayaṁ nivāsetvā patta cīvaramādāya Sāvatthiyaṁ piṇḍāya pavisimha.|| ||

Tesaṁ no bhante, amhākaṁ etad ahosi:|| ||

'Atippago kho tāva Sāvatthiyaṁ piṇḍāya carituṁ,||
yan nūna mayaṁ yena añña-titthiyānaṁ paribbājakānaṁ ārāmo ten'upasaṅkameyyāmā' ti.|| ||

Atha kho mayaṁ bhante yena añña-titthiyānaṁ paribbājakānaṁ ārāmo, ten'upasaṅkamimha.|| ||

Upasaṅkamitvā tehi añña-titthiyehi paribbājakehi saddhiṁ sammodimha.|| ||

Sammodanīyaṁ kathaṁ sārāṇīyaṁ vīti-sāretvā eka-m-antaṁ nisīdimha.|| ||

Eka-m-antaṁ nisinno kho bhante añña-titthiyā paribbājakā amhe etad avocuṁ:

'Samaṇo āvuso Gotamo sāvakānaṁ evaṁ dhammaṁ deseti:|| ||

"Etha tumhe bhikkhave sabbaṁ dhammaṁ abhijānātha, sabbaṁ dhammaṁ abhiññāya abhiññāya viharathā" ti.|| ||

Mayam pi kho āvuso sāvakānaṁ evaṁ dhammaṁ desema:|| ||

"Etha tumhe āvuso sabbaṁ dhammaṁ abhijānātha, sabbaṁ dhammaṁ abhiññāya abhiññāya viharathā" ti.|| ||

Idha no āvuso ko viseso,||
ko adhippāyo kiṁnānā karaṇaṁ,||
samaṇassa vā Gotamassa amhākaṁ vā yad idaṁ Dhamma-desanāya vā Dhamma-desanaṁ anusāsaniyā vā anusāsanin' ti.|| ||

Atha [50] kho mayaṁ bhante kesaṁ añña-titthiyānaṁ paribbājakānaṁ bhāsitaṁ n'eva abhinandimha,||
na paṭikkosimha.|| ||

Anabhinan'ditvā apaṭikkositvā uṭṭhāy āsanā pakkamimha.|| ||

"Bhagavato santike etassa bhāsitassa atthaṁ ājānissāmā" ti' ti.|| ||

 

§

 

5. "Evaṁ vādino bhikkhave añña-titthiyā paribbājakā evamassu vacanīyā:|| ||

'Eko āvuso pañho,||
eko uddeso,||
ekaṁ veyyākaraṇaṁ;||

dve pañhā,||
dve uddesā,||
dve veyyākaraṇāni;||

tayo pañhā,||
tayo uddesā||
tīṇi veyyākaraṇāni;||

cattāro pañhā,||
cattāro uddesā,||
cattāri veyyākaraṇāni;||

pañca pañhā,||
pañc'uddessā,||
pañca veyyākaraṇāni;||

cha pañhā,||
cha uddesā,||
cha veyyākaraṇāni;||

satta pañhā,||
satta uddesā,||
satta veyyākaraṇāni;||

aṭṭha pañhā,||
aṭṭha uddesā,||
aṭṭha veyyākaraṇāni;||

nava pañhā,||
nava uddesā,||
nava veyyākaraṇāni;||

dasa pañhā,||
dasuddesā,||
dasa veyyākaraṇānī' ti.|| ||

■

Evaṁ puṭṭho bhikkhave añña-titthiyā paribbājakā na c'eva sampāyissanti,||
uttariñca vighātaṁ āpajji-s-santi.|| ||

Taṁ kissa hetu?|| ||

Yathā taṁ bhikkhave avisayasmiṁ.|| ||

 

§

 

Nāhantaṁ bhikkhave passāmi||
sa-devake loke||
sa-Mārake||
sa-brahmake||
sa-s-samaṇa brāhmaṇiyā||
pajāya sadeva manussāya,||
yo imesaṁ pañhānaṁ veyyākaraṇena cittaṁ ārādheyya,||
aññatra Tathāgatena vā||
Tathāgata-sāvakena vā,||
ito vā pana sutvā.|| ||

 

§

 

'Eko pañho,||
eko uddeso,||
ekaṁ veyyākaraṇan' ti||
iti kho pan'etaṁ vuttaṁ,||
kiñ c'etaṁ paṭicca vuttaṁ?|| ||

Eka-dhamme bhikkhave bhikkhu||
sammā nibbindamāno||
sammā virajjamāno||
sammā vimuccamāno||
sammā pari-yanta-dassāvī||
samm'atth-ā-bhi-sam-ecca||
diṭṭhe'va dhamme dukkhass'antakaro hoti.|| ||

Katamasmiṁ eka dhamme?|| ||

Sabbe sattā āhāra-ṭ-ṭhitikā.|| ||

[51] Imasmiṁ kho bhikkhave eka-dhamme bhikkhu||
sammā nibbindamāno||
sammā virajjamāno||
sammā vimuccamāno||
sammā pari-yanta-dassāvī||
samm'atth-ā-bhi-sam-ecca||
diṭṭhe'va dhamme dukkhass'antakaro hoti.|| ||

'Eko pañho,||
eko uddeso,||
ekaṁ veyyākaraṇan' ti||
iti vuttaṁ,||
idam etaṁ paṭicca vuttaṁ.|| ||

■

'Dve pañhā,||
dve uddesā,||
dve veyyākaraṇānī' ti||
iti kho pan'etaṁ vuttaṁ||
kiñ c'etaṁ paṭicca vuttaṁ?|| ||

Dvīsu bhikkhave dhammesu bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammāvimuccamāno sammā pari-yanta-dassāvī samm'atth-ā-bhi-sam-ecca diṭṭhe'va dhamme dukkhass'antakaro hoti.|| ||

Katamesu dvīsu?|| ||

Nāme ca rūpe ca.|| ||

Imesu kho bhikkhave dvīsu dhammesu bhikkhu||
sammā nibbindamāno||
sammā virajjamāno||
sammāvimuccamāno||
sammā pari-yanta-dassāvī||
samm'atth-ā-bhi-sam-ecca||
diṭṭhe'va dhamme dukkhass'antakaro hoti.|| ||

'Dve pañhā,||
dve uddesā,||
dve veyyākaraṇānī' ti||
iti yaṁ taṁ vuttaṁ||
idam etaṁ paṭicca vuttaṁ.|| ||

■

'Tayo pañhā,||
tayo uddesā,||
tayo veyyākaraṇānī'ti||
iti kho pan'etaṁ vuttaṁ||
kiñ c'etaṁ paṭicca vuttaṁ?|| ||

Tīsu bhikkhave dhammesu bhikkhu||
sammā nibbindamāno||
sammā virajjamāno||
sammāvimuccamāno||
sammā pari-yanta-dassāvī||
samm'atth-ā-bhi-sam-ecca1||
diṭṭhe'va dhamme dukkhass'antakaro hoti.|| ||

Katamesu tīsu?|| ||

Tīsu vedanāsu.|| ||

Imesu kho Bhikkhave tīsu dhammesu bhikkhu||
sammā nibbindamāno||
sammā virajjamāno||
sammāvimuccamāno||
sammā pari-yanta-dassāvī||
samm'atth-ā-bhi-sam-ecca||
diṭṭhe'va dhamme dukkhass'antakaro hoti.|| ||

'Tayo pañhā,||
tayo uddesā,||
tīṇi veyyākaraṇānī' ti||
iti yaṁ taṁ vuttaṁ||
idam etaṁ paṭicca vuttaṁ.|| ||

■

'Cattāro pañhā,||
cattāro uddesā,||
cattāri veyyākaraṇānī' ti||
iti kho pan'etaṁ vuttaṁ,||
kiñ c'etaṁ paṭicca vuttaṁ?|| ||

[52] Catūsu bhikkhave dhammesu bhikkhu||
sammā nibbindamāno||
sammāvirajjamāno||
sammāvimuccamāno||
sammā pari-yanta-dassāvī||
samm'atth-ā-bhi-sam-ecca||
diṭṭh'eva Dhamme dukkhass'antakaro hoti.|| ||

Katamesu catūsu?|| ||

Catūsu āhāresu.|| ||

Imesu kho bhikkhave catūsu dhammesu bhikkhu||
sammā nibbindamāno||
sammā virajjamāno||
sammāvimuccamāno||
sammā pari-yanta-dassāvī||
samm'atth-ā-bhi-sam-ecca||
diṭṭhe'va dhamme dukkhass'antakaro hoti.|| ||

'Cattāro pañhā,||
cattāro uddesā,||
cattāri veyyākaraṇānī' ti||
iti yaṁ taṁ vuttaṁ||
idam etaṁ paṭicca vuttaṁ.|| ||

■

'Pañca pañhā,||
pañc'uddessā,||
pañca veyyākaraṇānī' ti||
iti kho pan'etaṁ vuttaṁ,||
kiñ c'etaṁ paṭicca vuttaṁ?|| ||

Pañcasu bhikkhave dhammesu bhikkhu||
sammā nibbindamāno||
sammā virajjamāno||
sammā vimuccamāno||
sammā pari-yanta-dassāvī||
samm'atth-ā-bhi-sam-ecca||
diṭṭhe'va dhamme dukkhass'antakaro hoti.|| ||

Katamesu pañcasu?|| ||

Pañcasu upādāna-k-khandhesu.|| ||

Imesu kho bhikkhave pañcasu dhammesu bhikkhu||
sammā nibbindamāno||
sammā virajjamāno||
sammā vimuccamāno||
sammā pari-yanta-dassāvī||
samm'atth-ā-bhi-sam-ecca||
diṭṭhe'va dhamme dukkhass'antakaro hoti.|| ||

'Pañca pañhā,||
pañc'uddessā||
pañcaveyyākaraṇānī'ti||
iti yan taṁ vuttaṁ||
idam etaṁ paṭicca vuttaṁ.|| ||

■

'Cha pañhā,||
cha uddesā||
cha veyyākaraṇānī' ti||
iti kho pan'etaṁ vuttaṁ,||
kiñ c'etaṁ paṭicca vuttaṁ?|| ||

Chasu bhikkhave dhammesu bhikkhu||
sammā nibbindamāno||
sammā virajjamāno||
sammā vimuccamāno||
sammā pari-yanta-dassāvī||
samm'atth-ā-bhi-sam-ecca||
diṭṭhe'va dhamme dukkhass'antakaro hoti|| ||

Katamesu chasu?|| ||

Chasu ajjhattikesu āyatanesu.|| ||

Imesu kho bhikkhave chasu dhammesu bhikkhu||
sammā nibbindamāno sammā||
sammā virujjamāno||
sammā vimaccamāne||
sammā puriyantadasusāvī||
samm'atth-ā-bhi-sam-ecca||
diṭṭhe'va dhamme dakkhassantakaro hoti.|| ||

[53] 'Cha pañhā,||
cha uddesā||
cha veyyākaraṇānī' ti||
iti yan taṁ vattaṁ||
idam etaṁ paṭicca vuttaṁ.|| ||

■

'Satta pañhā||
satta uddesā||
satta veyyākaraṇānī' ti||
iti kho pan'etaṁ vuttaṁ,||
kiñ c'etaṁ paṭicca vuttaṁ?|| ||

Sattasu bhikkhave dhammesu bhikkhu||
samamā nibbindamāno||
sammā virajjamāno||
sammā vimuccamāno||
sammā pari-yanta-dassāvī||
samm'atth-ā-bhi-sam-ecca||
diṭṭhe'va dhamme dukkhass'antakaro hoti.|| ||

Katamesu sattasu?|| ||

Sattasu viññāṇa-ṭ-ṭhitisu.|| ||

Imesu kho bhikkhave sattasu dhammesu||
sammā nibbindamāno||
sammā virajjamāno||
sammā vimuccamāno||
sammā pari-yanta-dassāvī||
samm'atth-ā-bhi-sam-ecca||
diṭṭhe'va dhamme dukkhass'antakaro hoti.|| ||

'Sattapañhā,||
satta uddesā,||
satta veyyākaraṇānī' ti||
iti yaṁ taṁ vuttaṁ||
idam etaṁ paṭicca vuttaṁ.|| ||

■

'Aṭṭha pañhā||
aṭṭhuddesā,||
aṭṭha veyyākaraṇānī' ti||
iti kho pan'etaṁ vuttaṁ,||
kiñ c'etaṁ paṭicca vuttaṁ?|| ||

Aṭṭhasu bhikkhave dhammesu bhikkhu||
samamā nibbindamāno||
sammā virajjamāno||
sammā vimuccamāno||
sammā pari-yanta-dassāvī||
samm'atth-ā-bhi-sam-ecca||
diṭṭhe'va dhamme dukkhass'antakaro hoti.|| ||

Katamesu aṭṭhasu?|| ||

Aṭṭhasu loka-dhammesu.|| ||

Imesu kho bhikkhave aṭṭhasu dhammesu||
sammā nibbindamāno||
sammā virajjamāno||
sammā vimuccamāno||
sammā pari-yanta-dassāvī||
samm'atth-ā-bhi-sam-ecca||
diṭṭhe'va dhamme dukkhass'antakaro hoti.|| ||

'Aṭṭha pañhā,||
aṭṭha pañhā||
aṭṭhuddesā aṭṭha veyyākaraṇānī' ti||
iti yaṁ taṁ vuttaṁ||
idam etaṁ paṭicca vuttaṁ.|| ||

■

'Nava pañhā||
nava uddesā,||
nava veyyākaraṇānī'ti||
iti kho pan'etaṁ vuttaṁ,||
kiñ c'etaṁ paṭicca vuttaṁ?|| ||

Navasu bhikkhave dhammesu bhikkhu||
sammā nibbindamāno||
sammā virajjamāno||
sammā vimuccamāno||
sammā pari-yanta-dassāvī||
samm'atth-ā-bhi-sam-ecca||
diṭṭhe'va dhamme dukkhass'antakaro hoti.|| ||

Katamesu navasu?|| ||

Navasu sattāvāsesu.|| ||

[54] Imesu kho bhikkhave navasu dhammesu bhikkhu||
sammā nibbindamāno||
sammā virajjamāno||
sammāvimuccamāno||
sammā pari-yanta-dassāvī||
samm'atth-ā-bhi-sam-ecca||
diṭṭhe'va dhamme dukkhass'antakaro hoti.|| ||

'Nava pañhā,||
nava uddesā||
nava veyyākaraṇānī' ti||
yan taṁ vuttaṁ,||
idam etaṁ paṭicca vuttaṁ.|| ||

■

'Dasa pañhā,||
dasuddesā,||
dasa veyyākaraṇānī' ti||
iti kho pan'etaṁ vuttaṁ,||
kiñ c'etaṁ paṭicca vuttaṁ?|| ||

Dasasu bhikkhave dhammesu bhikkhu||
sammā nibbindamāno||
sammā virajjamāno||
sammā vimuccamāno||
sammā pari-yanta-dassāvī||
samm'atth-ā-bhi-sam-ecca||
diṭṭhe'va dhamme dukkhass'antakaro hoti.|| ||

Katamesu dasasu?|| ||

Dasasu akusalesu dhammesu.|| ||

Imesu kho bhikkhave dasasu dhammesu bhikkhu||
sammā nibbindamāno||
sammā virajjamāno||
sammā vimuccamāno||
sammā pari-yanta-dassāvī||
samm'atth-ā-bhi-sam-ecca||
diṭṭhe'va dhamme dukkhass'antakaro hoti.|| ||

'Dasa pañhā,||
dasuddesā,||
dasa veyyākaraṇānī' ti||
iti yan taṁ vuttaṁ||
idam etaṁ paṭicca vuttaṁ.|| ||