Dīgha Nikāya

Sutta 1

Brahmajāla Suttantaṁ

Adapted from the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series

 

Namo tassa Bhagavato arahato Sammā Sambuddhassa

 

---

[1]

[1][pts][wlsh][olds][than] Evaṁ me sutaṁ.|| ||

Ekaṁ samayaṁ Bhagavā antarā ca Rājagahaṁ||
antarā ca Nālandaṁ||
addhāna-magga-paṭipanno hoti mahatā bhikkhu-saṅghena saddhiṁ pañca-mattehi bhikkhu-satehi.|| ||

Suppiyo pi kho paribbājako antarā ca Rājagahaṁ||
antarā ca Nālandaṁ||
addhāna-magga-paṭipanno hoti saddhiṁ antevāsinā Brahmadattena māṇavena.|| ||

Tatra sudaṁ Suppiyo paribbājako aneka-pariyāyena Buddhassa avaṇṇaṁ bhāsati,||
Dhammassa avaṇṇaṁ bhāsati,||
Saṅghassa avaṇṇaṁ bhāsati.|| ||

Suppiyassa pana paribbājakassa antevāsī Brahmadatto māṇavo aneka-pariyāyena Buddhassa vaṇṇaṁ bhāsati,||
Dhammassa vaṇṇaṁ bhāsati,||
Saṅghassa vaṇṇaṁ bhāsati.|| ||

Iti ha te ubho ācariyantevāsī añña-maññassa uju-vipacca-nīka-vādā Bhagavantaṁ piṭṭhito piṭṭhito anubaddhā honti bhikkhu-saṅghaṁ ca.|| ||

[2][pts][wlsh][olds] Atha kho Bhagavā Ambalaṭṭhikāyaṁ rājāgārake eka-ratti-vāsaṁ upagañchi saddhiṁ bhikkhu-saṅghena.|| ||

Suppiyo pi kho paribbājako Ambalaṭṭhikāyaṁ rājāgārake eka-ratti-vāsaṁ upagañchi saddhiṁ antevāsinā Brahmadattena māṇavena.|| ||

Tatra pi sudaṁ Suppiyo paribbājako aneka-pariyāyena||
Buddhassa avaṇṇaṁ bhāsati,||
Dhammassa avaṇṇaṁ bhāsati,||
Saṅghassa avaṇṇaṁ bhāsati.|| ||

Suppiyassa [2] pana paribbājakassa antevāsī Brahmadatto māṇavo aneka-pariyāyena||
Buddhassa vaṇṇaṁ bhāsati,||
Dhammassa vaṇṇaṁ bhāsati,||
Saṅghassa vaṇṇaṁ bhāsati.|| ||

Iti ha te ubho ācariyantevāsī añña-maññassa uju-vipacca-nīka-vādā Bhagavantaṁ piṭṭhito piṭṭhito anubaddhā honti bhikkhu-saṅghaṁ ca.|| ||

[3][pts][wlsh][olds] Atha kho sambahulānaṁ bhikkhūnaṁ rattiyā paccūsa-samayaṁ paccu-ṭ-ṭhitānaṁ maṇḍala-māḷe sanni-sinnānaṁ sanni-patitānaṁ ayaṁ saṅkhiyā-dhammo udapādi:|| ||

"Acchariyaṁ āvuso!|| ||

Abbhutaṁ āvuso!|| ||

Yāvañ c'idaṁ tena Bhagavatā||
jānatā passatā||
arahatā||
Sammā Sambuddhena||
sattāṇaṁ nān-ā-dhimuttikatā suppaṭi-viditā.|| ||

Ayaṁ hi Suppiyo paribbājako aneka-pariyāyena||
Buddhassa avaṇṇaṁ bhāsati,||
Dhammassa avaṇṇaṁ bhāsati,||
Saṅghassa avaṇṇaṁ bhāsati.|| ||

Suppiyassa pana paribbājakassa antevāsī Brahmadatto māṇavo aneka-pariyāyena||
Buddhassa vaṇṇaṁ bhāsati,||
Dhammassa vaṇṇaṁ bhāsati,||
Saṅghassa vaṇṇaṁ bhāsati.|| ||

Iti ha'me ubho ācariyantevāsī añña-maññassa uju-vipacca-nīka-vādā Bhagavantaṁ piṭṭhito piṭṭhito anubaddhā honti bhikkhu-saṅghaṁ cā" ti.|| ||

[4][pts][wlsh][olds] Atha kho Bhagavā tesaṁ bhikkhūnaṁ imaṁ saṅkhiyā-dhammaṁ viditvā,||
yena maṇḍala-māḷo ten'upasaṅkami.|| ||

Upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi.|| ||

Nisajja kho Bhagavā bhikkhū āmantesi:|| ||

"Kāya nu'ttha bhikkhave etarahi kathāya sanni-sinnā,||
kā ca pana vo antarā-kathā vippakatā" ti?|| ||

Evaṁ vutte te bhikkhū Bhagavantaṁ etad avocuṁ:|| ||

"Idha bhante amhākaṁ rattiyā paccūsa-samayaṁ paccu-ṭ-ṭhitānaṁ maṇḍala-māḷe sanni-sinnānaṁ sanni-patitānaṁ ayaṁ saṅkhiyā-dhammo udapādi:|| ||

'Acchariyaṁ āvuso!|| ||

Abbhutaṁ āvuso!|| ||

Yāvañ c'idaṁ tena Bhagavatā||
jānatā passatā||
arahatā||
Sammā Sambuddhena||
sattāṇaṁ nān-ā-dhimuttikatā suppaṭi-viditā.|| ||

Ayaṁ hi Suppiyo paribbājako aneka-pariyāyena||
Buddhassa avaṇṇaṁ bhāsati,||
Dhammassa avaṇṇaṁ bhāsati,||
Saṅghassa avaṇṇaṁ bhāsati.|| ||

Suppiyassa pana paribbājakassa antevāsī Brahmadatto māṇavo aneka-pariyāyena||
Buddhassa vaṇṇaṁ bhāsati,||
Dhammassa vaṇṇaṁ bhāsati,||
Saṅghassa vaṇṇaṁ bhāsati.|| ||

Iti ha'me ubho ācariyantevāsī añña-maññassa uju-vipacca-nīka-vādā Bhagavantaṁ piṭṭhito piṭṭhito anubaddhā honti bhikkhu-saṅghaṁ cā' ti.|| ||

Ayaṁ kho no bhante antarā kathā vippakatā atha Bhagavā anuppatto" ti.|| ||

[5][pts][wlsh][olds] "Mamaṁ vā bhikkhave pare avaṇṇaṁ bhāseyyuṁ,||
Dhammassa vā avaṇṇaṁ bhāseyyuṁ,||
Saṅghassa vā [3] avaṇṇaṁ bhāseyyuṁ,||
tatra tumhehi na āghāto||
na appaccayo||
na cetaso anabhiraddhi karaṇīyā.|| ||

Mamaṁ vā bhikkhave pare avaṇṇaṁ bhāseyyuṁ,||
Dhammassa vā avaṇṇaṁ bhāseyyuṁ,||
Saṅghassa vā avaṇṇaṁ bhāseyyuṁ,||
tatra ce tumhe assatha kupitā vā||
anatta-manā vā,||
tumhaṁ yev'assa tena antarāyo.|| ||

Mamaṁ vā bhikkhave pare avaṇṇaṁ bhāseyyuṁ,||
Dhammassa vā avaṇṇaṁ bhāseyyuṁ,||
Saṅghassa vā avaṇṇaṁ bhāseyyuṁ,||
tatra tumhe assatha kupitā vā||
anatta-manā vā,||
api nu tumhe paresaṁ su-bhāsitaṁ du-b-bhāsitaṁ ājāneyyāthā" ti?|| ||

"No h'etaṁ bhante."|| ||

"Mamaṁ vā bhikkhave pare avaṇṇaṁ bhāseyyuṁ,||
Dhammassa vā avaṇṇaṁ bhāseyyuṁ,||
Saṅghassa vā avaṇṇaṁ bhāseyyuṁ,||
tatra tumhehi abhūtaṁ abhūtato nibbeṭhetabbaṁ:|| ||

'Iti p'etaṁ abhūtaṁ,||
iti p'etaṁ atacchaṁ,||
n'atthi c'etaṁ amhesu,||
na ca pan'etaṁ amhesu saṁvijjati' tī.|| ||

[6][pts][wlsh][olds] Mamaṁ vā bhikkhave pare vaṇṇaṁ bhāseyyuṁ,||
Dhammassa vā vaṇṇaṁ bhāseyyuṁ,||
Saṅghassa vā vaṇṇaṁ bhāseyyuṁ,||
tatra tumhehi na ānando||
na somanassaṁ||
na cetaso ubbilāvitattaṁ karaṇīyaṁ.|| ||

Mamaṁ vā bhikkhave pare vaṇṇaṁ bhāseyyuṁ,||
Dhammassa vā vaṇṇaṁ bhāseyyuṁ,||
Saṅghassa vā vaṇṇaṁ bhāseyyuṁ,||
tatra ce tumhe assatha ānandino sumanā ubbilāvita,||
tumhaṁ yev'assa tena antarāyo.|| ||

Mamaṁ vā bhikkhave pare vaṇṇaṁ bhāseyyuṁ,||
Dhammassa vā vaṇṇaṁ bhāseyyuṁ,||
Saṅghassa vā vaṇṇaṁ bhāseyyuṁ,||
tatra tumhehi bhūtaṁ bhūtato paṭijānitabbaṁ:|| ||

'Iti p'etaṁ bhūtaṁ,||
iti p'etaṁ tacchaṁ,||
atthi c'etaṁ amhesu,||
saṁvijjati ca pan'etaṁ amhesūti' ti.|| ||

 

§

 

Sīla Vagga

Culla-Sīlaṁ

[7][pts][wlsh][olds] "Appa-mattakaṁ kho pan'etaṁ bhikkhave||
ora-mattakaṁ||
sīla-mattakaṁ,||
yena puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.|| ||

Katamañ ca taṁ bhikkhave appa-mattakaṁ||
ora-mattakaṁ||
sīla-mattakaṁ,||
yena puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya?|| ||

[8][pts][wlsh][olds] [4] 'Pāṇ-ā-tipātaṁ pahāya pāṇ-ā-tipātā paṭivirato Samaṇo Gotamo||
nihita-daṇḍo||
nihita-sattho||
lajjī dayā-panno||
sabba-pāṇa-bhūta-hit-ā-nukampī viharatī' ti.|| ||

Iti vā hi bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.|| ||

'Adinn'ādānaṁ pahāya||
adinn'ādānā paṭivirato||
Samaṇo Gotamo dinn'ādāyī dinna-pāṭikaṅkhī||
athenena suci-bhūtena attanā viharatī' ti.|| ||

Iti vā hi bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.|| ||

'Abrahma-cariyaṁ pahāya||
brahma-cārī Samaṇo Gotamo ārā-cārī virato methunā gāma-dhammā' ti.|| ||

Iti vā hi bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.|| ||

[9][pts][wlsh][olds] 'Musā-vādaṁ pahāya||
musā-vādā paṭivirato||
Samaṇo Gotamo sacca-vādī||
sacca-sandho||
theto paccayiko avisaṁvādako lokassā' ti.|| ||

Iti vā hi bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.'|| ||

'Pisuṇa-vācaṁ pahāya||
pisuṇāya vācāya paṭivirato Samaṇo Gotamo.|| ||

Ito sutvā na amutra akkhātā imesam bhedāya||
amutra vā sutvā na imesaṁ akkhātā amūsam bhedāya.|| ||

Iti bhinnānaṁ vā||
sandhātā sahitānaṁ vā anuppadātā||
samaggārāmo||
samagga-rato||
samagga-nandī||
samagga-karaṇiṁ||
vācaṁ bhāsitā' ti.|| ||

Iti vā hi bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.|| ||

'Pharusā-vācaṁ pahāya||
pharusāya vācāya paṭivirato Samaṇo Gotamo||
yā sā vācā neḷā||
kaṇṇa-sukhā||
pemanīyā||
hadayaṁ-gamā||
porī||
bahu-jana-kantā||
bahu-jana-manāpā,||
tathā-rūpiṁ vācaṁ bhāsitā' ti.|| ||

Iti vā hi bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.|| ||

'Sampha-p-palāpaṁ pahāya||
sampha-p-palāpā paṭivirato Samaṇo Gotamo||
kāla-vādī||
bhūta-vādī||
attha-vādī||
dhamma-vādī||
vinaya-vādī,||
nidhāna-vatiṁ vācaṁ bhāsitā kālena||
[5] sāpadesaṁ pariyanta-vatiṁ attha-saṁhitan' ti.|| ||

Iti vā hi bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.|| ||

[10][pts][wlsh][olds] 'Bīja-gāma-bhūta-gāma-samārambhā paṭivirato Samaṇo Gotamo.|| ||

Eka-bhattiko Samaṇo Gotamo ratt'ūparato,||
vikāla-bhojanā paṭivirato Samaṇo Gotamo.|| ||

Nacca-gīta-vādita-visūka-dassanā paṭivirato Samaṇo Gotamo.|| ||

Mālā-gandha-vilepana-dhāraṇa-maṇḍana-vibhūsana-ṭ-ṭhānā paṭivirato Samaṇo Gotamo.|| ||

Uccā-sayana-mahā-sayanā paṭivirato Samaṇo Gotamo.|| ||

Jātarūpa-rajata-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato Samaṇo Gotamo.|| ||

Āmaka-dhañña-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato Samaṇo Gotamo.|| ||

Āmaka-maṁsa-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato Samaṇo Gotamo.|| ||

Itthi-kumārika-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato Samaṇo Gotamo.|| ||

Dāsi-dāsa-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato Samaṇo Gotamo.|| ||

Aj-eḷaka-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato Samaṇo Gotamo.|| ||

Kukkuṭa-sūkara-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato Samaṇo Gotamo.|| ||

Hatthi-gavāssa-vaḷava-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato Samaṇo Gotamo.|| ||

Khetta-vatthu-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato Samaṇo Gotamo.|| ||

Dūteyya-pahiṇa-gaman-ā-nuyogā paṭivirato Samaṇo Gotamo.|| ||

Kaya-vikkayā paṭivirato Samaṇo Gotamo.|| ||

Tulā-kūṭa-kaṁsa-kūṭa-māna-kūṭā paṭivirato Samaṇo Gotamo.|| ||

Ukkoṭana-vañcana-nikati-sāci-yogā paṭivirato Samaṇo Gotamo.|| ||

Chedana-vadha-bandhana-viparāmosa-ālopa-sahasākārā paṭivirato Samaṇo Gotamo' ti.|| ||

Iti vā hi bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.'

 

§

 

Majjhima-Sīlaṁ

[11][pts][wlsh][olds] 'Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ bījagāma-bhūta-gāma-samārambhaṁ anuyuttā viharanti seyyath'īdaṁ:|| ||

Mūla-bījaṁ,||
khandha-bījaṁ,||
phalu-bījaṁ,||
agga-bījaṁ,||
bīja-bījam eva pañcamaṁ.|| ||

Iti eva-rūpā bījagāma-bhūta-gāma-samārambhā paṭivirato Samaṇo Gotamo' ti.|| ||

Iti vā hi bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.|| ||

[6] [12][pts][wlsh][olds] 'Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ sannidhi-kāra-paribhogaṁ anuyuttā viharanti||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Anna-sannidhiṁ,||
pāna-sannidhiṁ,||
vattha-sannidhiṁ,||
yāna-sannidhiṁ,||
sayana-sannidhiṁ,||
gandha-sannidhiṁ,||
āmisa-sannidhiṁ.|| ||

Iti vā iti eva-rūpā sannidhi-kāra-paribhogā paṭivirato Samaṇo Gotamo' ti.|| ||

Iti vā hi bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.|| ||

[13][pts][wlsh][olds] 'Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ visūka-dassanaṁ anuyuttā viharanti seyyath'īdaṁ:

Naccaṁ,||
gītaṁ,||
vāditaṁ,||
pekkhaṁ,||
akkhānaṁ,||
pāṇissaraṁ,||
vetālaṁ,||
kumbha-thūnaṁ,||
Sobha-nagarakaṁ,||
caṇḍālaṁ,||
vaṁsaṁ,||
dhopanaṁ,||
hatthi-yuddhaṁ,||
assa-yuddhaṁ,||
mahisa-yuddhaṁ,||
usabha-yuddhaṁ,||
aja-yuddhaṁ,||
meṇḍaka-yuddhaṁ,||
kukkuṭa-yuddhaṁ,||
vaṭṭaka-yuddhaṁ,||
daṇḍa-yuddhaṁ,||
muṭṭhi-yuddhaṁ,||
nibbuddhaṁ,||
uyyodhikaṁ,||
balaggaṁ,||
senā-byuhaṁ,||
anīka-dassanaṁ.|| ||

Iti vā iti eva-rūpā visūka-dassanā paṭivirato Samaṇo Gotamo" ti.|| ||

Iti vā hi bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.|| ||

[14][pts][wlsh][olds] 'Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ jūtappamāda-ṭ-ṭhān'ānuyogaṁ anuyuttā viharanti||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Aṭṭha-padaṁ,||
dasa-padaṁ,||
ākāsaṁ,||
parihāra-pathaṁ,||
sannikaṁ,||
khalikaṁ,||
ghaṭikaṁ,||
salāka-hatthaṁ,||
akkhaṁ,||
paṅgacīraṁ,||
vaṅkakaṁ,||
mokkha-cikaṁ,||
ciṅgulakaṁ,||
pattāḷhakaṁ,||
rathakaṁ,||
[7] dhanukaṁ,||
akkharikaṁ,||
manesikaṁ,||
yathā-vajjaṁ.|| ||

Iti vā iti eva-rūpā jūtappamāda-ṭ-ṭhān'ānuyogā paṭivirato Samaṇo Gotamo' ti.|| ||

Iti vā hi bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.|| ||

[15][pts][wlsh][olds] 'Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ uccā-sayana-mahā-sayanaṁ anuyuttā viharanti||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Āsandiṁ,||
pallaṅkaṁ||
gonakaṁ,||
cittakaṁ,||
paṭikaṁ,||
paṭalikaṁ,||
tulikaṁ,||
vikatikaṁ,||
udda-lomiṁ,||
ekanta-lomiṁ,||
kaṭṭhissaṁ,||
koseyyaṁ,||
kuttakaṁ,||
hatth'attharaṁ,||
ass'attharaṁ,||
rath'attharaṁ,||
ajina-p-paveṇiṁ,||
kādali-miga-pavara-pacc'attharaṇaṁ,||
sa-uttara-c-chadaṁ,||
ubhato-lohita-kūpadhānaṁ.|| ||

Iti vā iti eva-rūpā uccā-sayana-mahā-sayanā paṭivirato Samaṇo Gotamo' ti.|| ||

Iti vā hi bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.|| ||

[16][pts][wlsh][olds] 'Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ maṇḍana-vibhusana-ṭ-ṭhān'ānuyogaṁ anuyuttā viharanti||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Ucchādanaṁ,||
parimaddanaṁ,||
nahāpanaṁ,||
sambāhanaṁ,||
ādāsaṁ,||
añjanaṁ,||
mālā-vilepanaṁ,||
mukkha-cuṇṇakaṁ,||
mukhale-panaṁ,||
hattha-bandhaṁ,||
sikhā-bandhaṁ,||
daṇḍakaṁ,||
nāḷikaṁ,||
khaggaṁ,||
chattaṁ,||
citrūpāhanaṁ,||
uṇhīsaṁ,||
maṇiṁ,||
vāla-vījaniṁ,||
odātāni,||
vatthāni,||
dīgha-dasāni.|| ||

Iti vā iti eva-rūpā maṇḍana-vibhusana-ṭ-ṭhān'ānuyogā paṭivirato Samaṇo Gotamo' ti.|| ||

Iti vā hi bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.|| ||

[17][pts][wlsh][olds] 'Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ tiracchāna-kathaṁ anuyuttā viharanti seyyath'īdaṁ:|| ||

Rāja-kathaṁ,||
cora-kathaṁ,||
mahāmatta-kathaṁ,||
senā-kathaṁ,||
bhaya-kathaṁ,||
yuddha-kathaṁ,||
anna-kathaṁ,||
pāna-kathaṁ,||
vattha-kathaṁ,||
sayana-kathaṁ,||
mālā-kathaṁ,||
gandha-kathaṁ,||
ñāti-kathaṁ,||
yāna-kathaṁ,||
gāma-kathaṁ,||
nigama-kathaṁ,||
nagara-kathaṁ,||
jana-pada-kathaṁ,||
itthi-kathaṁ,||
[8] purisa-kathaṁ,||
kumāra-kathaṁ||
kumāri-kathaṁ||
sūra-kathaṁ,||
visikhā-kathaṁ,||
kumbha-ṭ-ṭhāna-kathaṁ,||
pubba-peta-kathaṁ,||
nānatta-kathaṁ,||
lok'akkhāyikaṁ,||
samudda-k-khāyikaṁ,||
iti-bhav-ā-bhava-kathaṁ.|| ||

Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-kathāya paṭivirato Samaṇo Gotamo' ti.|| ||

Iti vā hi bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.|| ||

[18][pts][wlsh][olds] 'Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ viggāhika-kathaṁ anuyuttā viharanti||
seyyath'īdaṁ:|| ||

"Na tvaṁ imaṁ Dhamma-Vinayaṁ ājānāsi.|| ||

Ahaṁ imaṁ Dhamma-Vinayaṁ ājānāmi.|| ||

Kiṁ tvaṁ imaṁ Dhamma-Vinayaṁ ājānissasi?|| ||

Micchā-paṭipanno tvam asi.|| ||

Aham asmi sammā-paṭipanno||
— Sahitaṁ me, asahitaṁ te —||
pure vacanīyaṁ pacchā avaca.|| ||

Pacchā vacanīyaṁ pure avaca.|| ||

Āviciṇṇan te viparāvattaṁ —||
āropito te vādo.|| ||

Niggahīto tvam asi —||
cara vāda-p-pamokkhāya.|| ||

Nibbeṭhehi vā sace pahosī" ti.|| ||

Iti vā iti eva-rūpāya viggāhika-kathāya paṭivirato Samaṇo Gotamo' ti.|| ||

Iti vā hi bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.|| ||

[19][pts][wlsh][olds] 'Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ dūteyya-pahiṇa-gamanānuyogaṁ anuyuttā viharanti||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Raññaṁ||
rāja-mahāmattāṇaṁ||
khattiyānaṁ||
brāhmaṇānaṁ||
gahapatikānaṁ||
kumārānaṁ.|| ||

'Idha gaccha.|| ||

Amutrā-gaccha.|| ||

Idaṁ hara.|| ||

Amutra idaṁ āharā' ti.|| ||

Iti vā iti eva-rūpā dūteyya-pahiṇa-gaman-ā-nuyogā paṭivirato Samaṇo Gotamo' ti.|| ||

Iti vā hi bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.|| ||

[20][pts][wlsh][olds] 'Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te kuhakā ca honti||
lapakā ca||
nemittikā ca||
nippesikā ca||
lābhena ca lābhaṁ nijigiṁsitāro.|| ||

Iti eva-rūpā kuhana-lapanā paṭivirato Samaṇo Gotamo' ti.|| ||

Iti vā hi bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.

 

§

 

Mahā-Sīlaṁ

[9] [21][pts][wlsh][olds] 'Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micch-ā-jīvena-jīvikaṁ kappenti||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Aṅgaṁ||
nimittaṁ||
uppātaṁ||
supinaṁ||
lakkhaṇaṁ||
mūsika-c-chinnaṁ||
aggi-homaṁ||
dabbi-homaṁ||
thusa-homaṁ||
kaṇa-homaṁ||
taṇḍula-homaṁ||
sappi-homaṁ||
tela-homaṁ||
mukha-homaṁ||
lohita-homaṁ||
aṅga-vijjā||
vatthu-vijjā||
khatta-vijjā||
siva-vijjā||
bhūta-vijjā||
bhuri-vijjā||
ahi-vijjā||
visa-vijjā||
vicchika-vijjā||
mūsika-vijjā||
sakuṇa-vijjā||
vāyasa-vijjā||
pakkajjhānaṁ||
sara-parittāṇaṁ||
miga-cakkhaṁ.|| ||

Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micch-ā-jīvā paṭivirato Samaṇo Gotamo' ti.|| ||

Iti vā hi bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.|| ||

[22][pts][wlsh][olds] 'Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchā ājīvena jīvikaṁ kappenti||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Maṇi-lakkhaṇaṁ,||
daṇḍa-lakkhaṇaṁ,||
vattha-lakkhaṇaṁ,||
asi-lakkhaṇaṁ,||
usu-lakkhaṇaṁ,||
dhanu-lakkhaṇaṁ,||
āyudha-lakkhaṇaṁ,||
itthi-lakkhaṇaṁ,||
purisa-lakkhaṇaṁ,||
kumāra-lakkhaṇaṁ,||
kumārī-lakkhaṇaṁ,||
dāsa-lakkhaṇaṁ,||
dāsī-lakkhaṇaṁ,||
hatthi-lakkhaṇaṁ,||
assa-lakkhaṇaṁ,||
mahisa-lakkhaṇaṁ,||
usabha-lakkhaṇaṁ,||
go-lakkhaṇaṁ,||
aja-lakkhaṇaṁ,||
meṇḍa-lakkhaṇaṁ,||
kukkuṭa-lakkhaṇaṁ,||
vaṭṭaka-lakkhaṇaṁ,||
godhā-lakkhaṇaṁ,||
kaṇṇikā-lakkhaṇaṁ,||
kacchapa-lakkhaṇaṁ,||
miga-lakkhaṇaṁ.|| ||

Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micch-ā-jīvā paṭivirato Samaṇo Gotamo' ti.|| ||

Iti vā hi bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.|| ||

[23][pts][wlsh][olds] 'Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchā ājīvena jīvikaṁ kappenti||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Raññaṁ niyyānaṁ bhavissati.|| ||

Raññaṁ aniyyānaṁ bhavissati.|| ||

Abbhantarānaṁ raññaṁ upayānaṁ bhavissati.|| ||

Bāhirānaṁ raññaṁ apayānaṁ bhavissati.|| ||

Bāhirānaṁ [10] raññaṁ upayānaṁ bhavissati.|| ||

Abbhantarānaṁ raññaṁ apayānaṁ bhavissati.|| ||

Abbhantarānaṁ raññaṁ jayo bhavissati.|| ||

Bāhirānaṁ raññaṁ parājayo bhavissati.|| ||

Bāhirānaṁ raññaṁ jayo bhavissati.|| ||

Abbhantarānaṁ raññaṁ parājayo bhavissati.|| ||

Iti imassa jayo bhavissati.|| ||

Imassa parājayo bhavissati.|| ||

Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micch-ā-jīvā paṭivirato Samaṇo Gotamo' ti.|| ||

Iti vā bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇaṇaṁ vadamāno vadeyya.|| ||

[24][pts][wlsh][olds] 'Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya||
micchā ājīvena||
jīvikaṁ kappenti||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Canda-g-gāho bhavissati.|| ||

Suriya-g-gāho bhavissati.|| ||

Nakkhatta-g-gāho bhavissati.|| ||

Candima-suriyānaṁ patha-gamanaṁ bhavissati.|| ||

Candima-suriyānaṁ uppatha-gamanaṁ bhavissati.|| ||

Nakkhattāṇaṁ patha-gamanaṁ bhavissati.|| ||

Nakkhattāṇaṁ uppatha-gamanaṁ bhavissati.|| ||

Ukkā-pāto bhavissati.|| ||

Disā-ḍāho bhavissati.|| ||

Bhūmi-cālo bhavissati.|| ||

Deva-dundubhi bhavissati.|| ||

Candima-suriya-nakkhattāṇaṁ||
uggamanaṁ||
ogamanaṁ||
saṅkilesaṁ||
vodānaṁ bhavissati.|| ||

Evaṁ-vipāko canda-g-gāho bhavissati.|| ||

Evaṁ-vipāko suriya-g-gāho bhavissati.|| ||

Evaṁ-vipāko nakkhatta-g-gāho bhavissati.|| ||

Evaṁ-vipākaṁ candima-suriyānaṁ patha-gamanaṁ bhavissati.|| ||

Evaṁ-vipākaṁ candima-suriyānaṁ uppatha-gamanaṁ bhavissati.|| ||

Evaṁ vipākaṁ nakkhattāṇaṁ patha-gamanaṁ bhavissati.|| ||

Evaṁ-vipākaṁ nakkhattāṇaṁ uppatha-gamanaṁ bhavissati.|| ||

Evaṁ-vipāko ukkā-pāto bhavissati.|| ||

Evaṁ-vipāko disā-ḍāho bhavissati.|| ||

Evaṁ-vipāko bhūmi-cālo bhavissati.|| ||

Evaṁ-vipāko deva-dundūbhi bhavissati.|| ||

Evaṁ-vipākaṁ candima-suriya-nakkhattāṇaṁ uggamanaṁ ogamanaṁ saṅkilesaṁ vodānaṁ bhavissati.'|| ||

Iti [11] vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micch-ā-jīvā paṭivirato Samaṇo Gotamo' ti.|| ||

Iti vā hi bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.|| ||

[25][pts][wlsh][olds] 'Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya||
micchā ājīvena||
jīvikaṁ kappenti||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Su-b-buṭṭhikā bhavissati.|| ||

Du-b-buṭṭhikā bhavissati,||
subhikkhaṁ bhavissati.|| ||

Du-b-bhikkhaṁ bhavissati.|| ||

Khemaṁ bhavissati.|| ||

Bhayaṁ bhavissati.|| ||

Rogo bhavissati.|| ||

Ārogyaṁ bhavissati.|| ||

Muddā,||
gaṇanā,||
saṅkhānaṁ,||
kāveyyaṁ,||
lokāyataṁ.

Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micch-ā-jīvā paṭivirato Samaṇo Gotamo' ti.|| ||

Iti vā hi bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.|| ||

[26][pts][wlsh][olds] 'Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchā ājīvena jīvikaṁ kappenti||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Āvāhanaṁ,||
vivāhanaṁ,||
saṁvadanaṁ,||
vivadanaṁ,||
saṅkiraṇaṁ,||
vikiraṇaṁ,||
subhaga-karaṇaṁ,||
dubbhaga-karaṇaṁ,||
viruddha-gabbha-karaṇaṁ,||
jivhā-nittha-d-danaṁ,||
hanu-saṁhananaṁ,||
hatth-ā-bhijappanaṁ,||
kaṇṇa-jappanaṁ,||
ādāsa-pañhaṁ,||
kumāri-pañhaṁ,||
deva-pañhaṁ,||
ādicc'upaṭṭhānaṁ,||
mahat'upaṭṭhānaṁ,||
abbhujjalanaṁ,||
Sir'avhāyanaṁ.|| ||

Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micch-ā-jīvā paṭivirato Samaṇo Gotamo' ti.|| ||

Iti vā hi bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.|| ||

[12] [27][pts][wlsh][olds] 'Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchā ājīvena jīvikaṁ kappenti||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Santi-kammaṁ,||
paṇidhi-kammaṁ,||
bhūri-kammaṁ,||
vassa-kammaṁ,||
vossa-kammaṁ,||
vatthu-kammaṁ,||
vatthu-parikiraṇaṁ,||
ācamanaṁ,||
nahāpanaṁ,||
juhanaṁ,||
vamanaṁ,||
virecanaṁ,||
uddha-virecanaṁ,||
adho-virecanaṁ,||
sīsa-virecanaṁ,||
kaṇṇa-telaṁ,||
netta-tappanaṁ,||
natthu-kammaṁ,||
añjanaṁ paccañjanaṁ,||
sālākiyaṁ,||
salla-kattikaṁ,||
dāraka-tikicchā mūla-bhesajjānaṁ,||
anuppadānaṁ osadhīnaṁ paṭimokkho.|| ||

Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micch-ā-jīvā paṭivirato Samaṇo Gotamo' ti.|| ||

Iti vā hi bhikkhave puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.|| ||

Idaṁ kho taṁ bhikkhave appa-mattakaṁ||
ora-mattakaṁ||
sīla-mattakaṁ||
yena puthujjano Tathāgatassa vaṇṇaṁ vadamāno vadeyya.

 

§

 

Dhamma I

[28][pts][wlsh][olds] Atthi bhikkhave aññ'eva dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍita-vedanīyā,||
ye Tathāgato sayaṁ abhiññā sacchi-katvā pavedeti,||
yehi Tathāgatassa yathā-bhuccaṁ vaṇṇaṁ sammā vadamānā vadeyyuṁ.|| ||

Katame ca te bhikkhave dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍita-vedanīyā ye Tathāgato sayaṁ abhiññā sacchi-katvā pavedeti,||
yehi Tathāgatassa yathā-bhuccaṁ vaṇṇaṁ sammā vadamānā vadeyyuṁ?|| ||

[29][pts][wlsh][olds] Santi, bhikkhave, eke samaṇa-brāhmaṇā pubbanta-kappikā pubbant-ā-nudiṭṭhino pubbantaṁ ārabbha aneka-vihitāni [13] adhivutti-padāni abhivadanti aṭṭhādasahi vatthūhi.|| ||

Te ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā kim āgamma kim ārabbha pubbanta-kappikā pubbant-ā-nudiṭṭhino pubbantaṁ ārabbha aneka-vihitāni adhivutti-padāni abhivadanti aṭṭhādasahi vatthūhi?|| ||

[30][pts][wlsh][olds] Santi, bhikkhave, eke samaṇa-brāhmaṇā sassata-vādā||
sassataṁ||
attāṇañ ca||
lokañ ca paññāpenti catūhi vatthūhi.|| ||

Te ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā||
kim āgamma||
kim ārabbha||
sassata-vādā||
sassataṁ attāṇañ ca||
lokañ ca||
paññāpenti catūhi vatthūhi?|| ||

[31][pts][wlsh][olds] Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappam||
anvāya padhānam||
anvāya anuyogam||
anvāya appamādam||
anvāya sammā-manasi-kāram||
anvāya tathā-rūpaṁ ceto-samādhiṁ phusati yathā samāhite citte aneka-vihitaṁ pubbe-nivāsaṁ anussarati||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Ekam pi jātiṁ||
dve pi jātiyo||
tisso pi jātiyo||
catasso pi jātiyo||
pañca pi jātiyo||
dasa pi jātiyo||
vīsatim pi jātiyo||
tiṁsam pi jātiyo||
cattārīsam pi jātiyo||
paññāsam pi jātiyo||
jāti-satam pi||
jāti-sahassam pi||
jāti-sata-sahassam pi||
anekāni pi jāti-satāni||
anekāni pi jāti-sahassāni||
anekāni pi jāti-sata-sahassāni.|| ||

'Amutrāsiṁ evaṁ-nāmo||
evaṁ-gotto||
evaṁ-vaṇṇo||
evam-āhāro||
evaṁ-sukha-dukkha-paṭisaṁvedi||
evam-āyu-pariyanto.|| ||

So tato cuto amutra upapādiṁ.|| ||

Tatrāpāsiṁ evaṁ-nāmo||
evaṁ-gotto||
evaṁ-vaṇṇo||
evam-āhāro||
evaṁ-sukha-dukkha-paṭisaṁvedī||
evam-āyu-pariyanto.|| ||

So tato cuto idh'ūpapanno' ti.|| ||

Iti sākāraṁ sa-uddesaṁ aneka-vihitaṁ pubbe [14] nivāsaṁ anussarati.|| ||

So evam āha:|| ||

'Sassato attā ca||
loko ca||
vañjho kūṭaṭṭho esika-ṭ-ṭhāyi-ṭ-ṭhito.|| ||

Te ca sattā sandhāvanti saṁsaranti cavanti upapajjanti,||
atthi tv'eva sassata-samaṁ.|| ||

Taṁ kissa hetu?|| ||

Ahaṁ hi ātappam anvāya anuyogam||
anvāya padhānam||
anvāya anuyogam||
anvāya appamādam||
anvāya sammā-manasi-kāram||
anvāya tathā-rūpaṁ ceto-samādhiṁ phusati yathā samāhite citte aneka-vihitaṁ pubbe-nivāsaṁ anussarati||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Ekam pi jātiṁ||
dve pi jātiyo||
tisso pi jātiyo||
catasso pi jātiyo||
pañca pi jātiyo||
dasa pi jātiyo||
vīsatim pi jātiyo||
tiṁsam pi jātiyo||
cattārīsam pi jātiyo||
paññāsam pi jātiyo||
jāti-satam pi||
jāti-sahassam pi||
jāti-sata-sahassam pi||
anekāni pi jāti-satāni||
anekāni pi jāti-sahassāni||
anekāni pi jāti-sata-sahassāni.|| ||

Amutrāsiṁ evaṁ-nāmo||
evaṁ-gotto||
evaṁ-vaṇṇo||
evam-āhāro||
evaṁ-sukha-dukkha-paṭisaṁvedi||
evam-āyu-pariyanto.|| ||

So tato cuto amutra upapādiṁ.|| ||

Tatrāpāsiṁ evaṁ-nāmo||
evaṁ-gotto||
evaṁ-vaṇṇo||
evam-āhāro||
evaṁ-sukha-dukkha-paṭisaṁvedī||
evam-āyu-pariyanto.|| ||

So tato cuto idh'ūpapanno.|| ||

Iti sākāraṁ sa-uddesaṁ aneka-vihitaṁ pubbe-nivāsaṁ anussarāmi.|| ||

Iminā pa'haṁ etaṁ jānāmi:|| ||

Yathā sassato attā ca||
loko ca||
vañjho kūṭaṭṭho esika-ṭ-ṭhāyi-ṭ-ṭhito.|| ||

Te ca sattā sandhāyanti saṁsaranti cavanti upapajjanti atthi tv'eva sassati-saman' ti.|| ||

Idaṁ, bhikkhave, paṭhamaṁ ṭhānaṁ||
yaṁ āgamma||
yaṁ ārabbha||
eke samaṇa-brāhmaṇā sassata-vādā||
sasataṁ attāṇañ ca||
lokañ ca paññāpenti.|| ||

■

[32][pts][wlsh][olds] Dutiye ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā||
kim ārabbha||
kim āgamma||
sassata-vādā||
sassataṁ attāṇañ ca||
lokañ ca paññāpenti.|| ||

Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappam||
anvāya padhānam||
anvāya anuyogam||
anvāya appamādam||
anvāya sammā-manasi-kāram||
anvāya tathā-rupaṁ||
ceto-samādhiṁ phusati yathā samāhite citte aneka-vihitaṁ pubbe-nivāsaṁ anussarati||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Ekam pi jātiṁ||
dve pi jātiyo||
tisso pi jātiyo||
catasso pi jātiyo||
pañca pi jātiyo||
dasa pi jātiyo||
vīsatim pi jātiyo||
tiṁsam pi jātiyo||
cattārīsam pi jātiyo||
paññāsam pi jātiyo||
jāti-satam pi||
jāti-sahassam pi||
jāti-sata-sahassam pi||
anekāni pi jāti-satāni||
anekāni pi jāti-sahassāni||
anekāni pi jāti-sata-sahassāni||
Ekam pi saṁvaṭṭa-vivaṭṭaṁ||
dve pi saṁvaṭṭa-vivaṭṭāni||
tīṇi pi saṁvaṭṭa-vivaṭṭāni.|| ||

Amutrāsiṁ evaṁ-nāmo||
evaṁ-gotto||
evaṁ-vaṇṇo||
evam-āhāro||
evaṁ- [15] sukha-dukkha-paṭisaṁvedī||
evam-āyu-pariyanto.|| ||

So tato cuto amutra upapādiṁ.|| ||

Tatrāpāsiṁ evaṁ-nāmo||
evaṁ-gotto||
evaṁ-vaṇṇo||
evam-āhāro||
evaṁ-sukha-dukkha-paṭisaṁvedī||
evam-āyu-pariyanto.|| ||

So tato cuto idh'ūpapanno' ti.|| ||

Iti sākāraṁ sa-uddesaṁ aneka-vihitaṁ pubbe-nivāsaṁ anussarati.|| ||

So evam āha:|| ||

'Sassato attā ca||
loko ca||
vañjho kuṭaṭṭho esika-ṭ-ṭhāyi-ṭ-ṭhito.|| ||

Te ca sattā sandhāyanti saṁsaranti cavanti upapajjanti atthi tv'eva sassata-samaṁ.|| ||

Taṁ kissa hetu?|| ||

Ahaṁ hi ātappam||
anvāya padhānam||
anvāya anuyogam||
anvāya appamādam||
anvāya sammā-manasi-kāram||
anvāya tathā-rupaṁ||
ceto-samādhiṁ phusati yathā samāhite citte aneka-vihitaṁ pubbe-nivāsaṁ anussarati||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Ekam pi jātiṁ||
dve pi jātiyo||
tisso pi jātiyo||
catasso pi jātiyo||
pañca pi jātiyo||
dasa pi jātiyo||
vīsatim pi jātiyo||
tiṁsam pi jātiyo||
cattārīsam pi jātiyo||
paññāsam pi jātiyo||
jāti-satam pi||
jāti-sahassam pi||
jāti-sata-sahassam pi||
anekāni pi jāti-satāni||
anekāni pi jāti-sahassāni||
anekāni pi jāti-sata-sahassāni||
Ekam pi saṁvaṭṭa-vivaṭṭaṁ||
dve pi saṁvaṭṭa-vivaṭṭāni||
tīṇi pi saṁvaṭṭa-vivaṭṭāni.|| ||

Amutrāsiṁ evaṁ-nāmo||
evaṁ-gotto||
evaṁ-vaṇṇo||
evam-āhāro||
evaṁ-sukha-dukkha-paṭisaṁvedī||
evam-āyu-pariyanto.|| ||

So tato cuto amutra upapādiṁ.|| ||

Tatrāpāsiṁ evaṁ-nāmo||
evaṁ-gotto||
evaṁ-vaṇṇo||
evam-āhāro||
evaṁ-sukha-dukkha-paṭisaṁvedī||
evam-āyu-pariyanto.|| ||

So tato cuto idh'ūpapanno' ti.|| ||

Iti sākāraṁ sa-uddesaṁ aneka-vihitaṁ pubbe-nivāsaṁ anussarami.|| ||

Iminā p'āhaṁ etaṁ jānāmi:|| ||

Yathā sassato attā ca||
loko ca||
vañjho kuṭaṭṭho esika-ṭ-ṭhāyi-ṭ-ṭhito.|| ||

Te ca sattā sandhāyanti saṁsaranti cavanti upapajjanti,||
atthi tv'eva sassata-samaṁ' ti.|| ||

Idaṁ, bhikkhave, dutiyaṁ ṭhānaṁ yaṁ āgamma yaṁ ārabbha eke samaṇa-brāhmaṇā sassata-vādā||
sassatā attāṇañ ca||
lokañ ca paññāpenti.|| ||

■

[33][pts][wlsh][olds] Tatiye ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā||
kim āgamma||
kim ārabbha||
sassata-vādā||
sassataṁ attāṇañ ca||
lokañ ca paññāpenti.|| ||

Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappam anvāya padhānam||
anvāya anuyogam||
anvāya appamādam||
anvāya sammā-manasi-kāram||
anvāya tathā-rūpaṁ ceto-samādhiṁ phusati||
yathā samāhite citte||
aneka-vihitaṁ pubbe-nivāsaṁ anussarati||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Ekam pi jātiṁ||
dve pi jātiyo||
tisso pi jātiyo||
catasso pi jātiyo||
pañca pi jātiyo||
dasa pi jātiyo||
vīsatim pi jātiyo||
tiṁsam pi jātiyo||
cattārīsam pi jātiyo||
paññāsam pi jātiyo||
jāti-satam pi||
jāti-sahassam pi||
jāti-sata-sahassam pi||
anekāni pi jāti-satāni||
anekāni pi jāti-sahassāni||
anekāni pi jāti-sata-sahassāni||
ekam pi saṁvaṭṭa-vivaṭṭaṁ||
dve pi saṁvaṭṭa-vivaṭṭāni||
tīṇi pi saṁvaṭṭa-vivaṭṭāni||
dasa pi saṁvaṭṭa-vivaṭṭāni||
vīsatim pi saṁvaṭṭa-vivaṭṭāni||
tiṁsam pi saṁvaṭṭa-vivaṭṭāni||
cattārīsam pi saṁvaṭṭa-vivaṭṭāni.|| ||

'Amutrāsiṁ evaṁ-nāmo||
evaṁ-gotto||
evaṁ-vaṇṇo||
evam-āhāro||
evaṁ-sukha-dukkha-paṭisaṁvedī||
evam-āyu-pariyanto.|| ||

So tato cuto amutra upapādiṁ.|| ||

Tatrāpāsiṁ evaṁ-nāmo||
evaṁ-gotto||
evaṁ-vaṇṇo||
evam-āhāro||
evaṁ-sukha-dukkha-paṭisaṁvedī||
evam-āyu-pariyanto.|| ||

So tato cuto idh'ūpapanno' ti.|| ||

Iti sākāraṁ sa-uddesaṁ aneka-vihitaṁ pubbe-nivāsaṁ anussarami.|| ||

So evam āha:|| ||

"Sassato attā ca [16] loko ca vañjho kūṭaṭṭho esika-ṭ-ṭhāyi-ṭ-ṭhito.|| ||

Te ca sattā sandhāyanti saṁsaranti cavanti upapajjanti atthi tv'eva sassata-samaṁ.|| ||

Taṁ kissa hetu?|| ||

Ahaṁ hi ātappam anvāya padhānam||
anvāya anuyogam||
anvāya appamādam||
anvāya sammā-manasi-kāram||
anvāya tathā-rūpaṁ ceto-samādhiṁ phusati||
yathā samāhite citte||
aneka-vihitaṁ pubbe-nivāsaṁ anussarati||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Ekam pi jātiṁ||
dve pi jātiyo||
tisso pi jātiyo||
catasso pi jātiyo||
pañca pi jātiyo||
dasa pi jātiyo||
vīsatim pi jātiyo||
tiṁsam pi jātiyo||
cattārīsam pi jātiyo||
paññāsam pi jātiyo||
jāti-satam pi||
jāti-sahassam pi||
jāti-sata-sahassam pi||
anekāni pi jāti-satāni||
anekāni pi jāti-sahassāni||
anekāni pi jāti-sata-sahassāni||
ekam pi saṁvaṭṭa-vivaṭṭaṁ||
dve pi saṁvaṭṭa-vivaṭṭāni||
tīṇi pi saṁvaṭṭa-vivaṭṭāni||
dasa pi saṁvaṭṭa-vivaṭṭāni||
vīsatim pi saṁvaṭṭa-vivaṭṭāni||
tiṁsam pi saṁvaṭṭa-vivaṭṭāni||
cattārīsam pi saṁvaṭṭa-vivaṭṭāni.|| ||

Amutrāsiṁ evaṁ-nāmo||
evaṁ-gotto||
evaṁ-vaṇṇo||
evam-āhāro||
evaṁ-sukha-dukkha-paṭisaṁvedī||
evam-āyu-pariyanto.|| ||

So tato cuto amutra upapādiṁ.|| ||

Tatrāpāsiṁ evaṁ-nāmo||
evaṁ-gotto||
evaṁ-vaṇṇo||
evam-āhāro||
evaṁ-sukha-dukkha-paṭisaṁvedī||
evam-āyu-pariyanto.|| ||

So tato cuto idh'ūpapanno.|| ||

Iti sākāraṁ sa-uddesaṁ aneka-vihitaṁ pubbe-nivāsaṁ anussarami.|| ||

Iminā pa'haṁ etaṁ jānāmi.|| ||

Yathā sassato attā ca||
loko ca||
vañjho kūṭaṭṭho esika-ṭ-ṭhāyi-ṭ-ṭhito te ca sattā sandhāyanti saṁsaranti cavanti upapajjanti atthi tv'eva sassata-samaṁ' ti.|| ||

Idaṁ, bhikkhave, tatiyaṁ ṭhānaṁ yaṁ āgamma yaṁ ārabbha eke samaṇa-brāhmaṇā sassata-vādā sassataṁ attāṇaṁ ca lokaṁ ca paññāpenti.|| ||

■

[34][pts][wlsh][olds] Catutthe ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā||
kim āgamma||
kim ārabbha||
sassata-vādā||
sassataṁ attāṇañ ca||
lokañ ca paññāpenti?|| ||

Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā takkī hoti vīmaṁsī.|| ||

So takka-pariyāhataṁ vīmaṁs-ā-nucaritaṁ sayam-paṭibhānaṁ evam āha:|| ||

'Sassato attā ca||
loko ca||
vañjho kūṭaṭṭho esika-ṭ-ṭhāyi-ṭ-ṭhito,||
te ca sattā sandhāyanti saṁsaranti cavanti upapajjanti atthi tv'eva sassati-saman' ti.|| ||

Idaṁ, bhikkhave, catutthaṁ ṭhānaṁ||
yaṁ āgamma||
yaṁ ārabbha||
eke samaṇa-brāhmaṇā sassata-vādā||
sassataṁ attāṇaṁ ca||
lokaṁ ca paññāpenti.|| ||

■

[35][pts][wlsh][olds] Ime kho te, bhikkhave, samaṇa-brāhmaṇā sassata-vādā||
sassataṁ attāṇañ ca||
lokañ ca||
paññāpenti catūhi vatthūhi.|| ||

Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā sassata-vādā||
sassataṁ attāṇañ ca||
lokañ ca paññāpenti,||
sabbe te imeh'eva catūhi etesaṁ vā aññatarena n'atthi ito bahiddhā.|| ||

[36][pts][wlsh][olds] Ta-y-idaṁ, bhikkhave, Tathāgato pajānāti:|| ||

"Ime kho diṭṭhi-ṭ-ṭhānā evaṁ-gahitā evaṁ-parāmaṭṭha||
evaṁ-gatikā bhavissanti||
evaṁ-abhisamparāyā" ti.|| ||

Tañ ca Tathāgato pajānāti,||
tato ca uttaritaraṁ pajānāti.|| ||

Taṁ ca pajānanaṁ||
[17] na parāma-sati,||
aparāmasato c'assa paccattaṁ yeva nibbuti viditā.||
vedanānaṁ samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
assādañ ca||
ādīnavañ ca||
nissaraṇañ ca||
yathā-bhūtaṁ viditvā anupādā vimutto, bhikkhave, Tathāgato.|| ||

[37][pts][wlsh][olds] Ime kho te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍita vedanīyā ye Tathāgato sayaṁ abhiññā sacchi-katvā pavedeti yehi Tathāgatassa yathā-bhuccaṁ vaṇṇaṁ sammā vadamānā vadeyyuṁ.

Dhamma 2

[38][pts][wlsh][olds] [2.1] Santi, bhikkhave, eke samaṇa-brāhmaṇā ekacca-sassatikā||
ekacca-asassatikā||
ekaccaṁ sassataṁ||
ekaccaṁ asassataṁ||
attāṇañ ca||
lokañ ca paññāpenti catūhi vatthūhi.|| ||

Te ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā kim āgamma||
kim ārabbha||
ekacca-sassatikā||
ekacca-asassatikā||
ekaccaṁ sassataṁ||
ekaccaṁ asassataṁ||
attāṇañ ca||
lokañ ca paññāpenti catūhi vatthūhi.|| ||

[39][pts][wlsh][olds] [2.1] Hoti kho so, bhikkhave, samayo yaṁ kadāci karahaci dīghassa addhuno accayena ayaṁ loko saṁvaṭṭati,||
saṁvaṭṭamāne loko yebhuyyena sattā Ābhassara-saṁvaṭṭanikā honti.|| ||

Te tattha honti mano-mayā pīti-bhakkhā sayam-pabhā antalikkha-cara subha-ṭ-ṭhāyino,||
ciraṁ dīgham addhānaṁ tiṭṭhanti.|| ||

[40][pts][wlsh][olds] [2.1] Hoti kho so, bhikkhave, samayo yaṁ kadāci karahaci dīghassa addhuno accayena ayaṁ loko vivaṭṭati.|| ||

Vivaṭṭamāne loke suññaṁ Brahma-vimānaṁ pātu-bhavati.|| ||

Ath'aññataro satto āyukkhayā vā puñña-k-khayā vā Ābhassara-kāyā cavitvā suññaṁ Brahma-vimānaṁ uppajjati.|| ||

So tattha hoti mano-mayo pīti-bhakkho sayam-pabho antalikkha-caro subha-ṭ-ṭhāyī ciraṁ dīgham addhānaṁ tiṭṭhati.|| ||

[41][pts][wlsh][olds] [2.1] Tassa tattha ekakassa dīgha-rattaṁ nibbusitattā anabhirati paritassanā uppajjati:|| ||

'Aho vata aññe pi sattā itthattaṁ āgaccheyyun' ti.|| ||

Atha aññatare pi sattā āyu-k-khayā [18] vā||
puñña-k-khayā vā||
Ābhassara-kāyā cavitvā Brahma-vimānaṁ upapajjanti tassa sattassa saha-vyataṁ.|| ||

Te pi tattha honti mano-mayā pīti-bhakkhā sayam-pabhā antalikkha-cara subha-ṭ-ṭhāyino,||
ciraṁ dīgham addhānaṁ tiṭṭhanti.|| ||

[42][pts][wlsh][olds] [2.1] Tatra, bhikkhave, yo so satto paṭhamaṁ upapanno tassa evaṁ hoti:|| ||

'Aham asmi Brahmā Mahā-Brahmā abhibhū anabhibhūto aññad-atthu-daso vasavattī issaro kattā nimmātā seṭṭho sañjitā vasī pitā bhūta-bhavyānaṁ.|| ||

Mayā ime sattā nimmitā.|| ||

Taṁ kissa hetu?|| ||

Mamaṁ hi pubbe etad ahosi:|| ||

"Aho vata aññe pi sattā itthattaṁ āgaccheyyun" ti.|| ||

Iti mamañ ca mano-paṇidhi.|| ||

Ime ca sattā itthattaṁ āgatā' ti.|| ||

Ye pi te sattā pacchā upapannā tesam pi evaṁ hoti:|| ||

'Ayaṁ kho bhavaṁ Brahmā Mahā-Brahmā abhibhū anabhibhūto aññad-atthu-daso vasavattī issaro kattā nimmātā seṭṭho sañjitā vasī pitā bhūta-bhavyānaṁ.|| ||

Iminā mayaṁ bhotā Brahmuṇā nimmitā.|| ||

Taṁ kissa hetu?|| ||

Imaṁ mamaṁ hi addasāma idha paṭhamaṁ upapannaṁ.|| ||

Mayaṁ pana amhā pacchā upapannā' ti.|| ||

[43][pts][wlsh][olds] [2.1] Tatra, bhikkhave, yo so satto paṭhamaṁ upapanno,||
so dīghāyukataro ca hoti vaṇṇa-vantataro ca mahesakkhataro ca.|| ||

Ye pana te sattā pacchā upapannā,||
te appāyukatarā ca||
honti du-b-baṇṇatarā ca||
appesakkhatarā ca.|| ||

Ṭhānaṁ kho pan'etaṁ, bhikkhave, vijjati yaṁ aññataro satto tamhā kāyā cavitvā itthattaṁ āgacchati.|| ||

Itthattaṁ āgato samāno agārasmā anagāriyaṁ pabbajati.|| ||

Agārasmā anagāriyaṁ pabba-jito samāno ātappam||
anvāya padhānam||
anvāya anuyogam||
anvāya appamādam||
anvāya sammā-manasi-kāram||
anvāya tathā-rūpaṁ ceto-samādhiṁ phusati||
yathā samāhite citte||
taṁ pubbe-nivāsaṁ anussarati,||
tato paraṁ nānussarati.|| ||

So evam āha:|| ||

'Yo kho so bhavaṁ Brahmā Mahā-Brahmā Abhibhu anabhibhūto aññad-atthu-daso vasavattī issaro kattā nimmātā seṭṭho sañjitā vasī pitā bhūta-bhavyānaṁ,||
yena mayaṁ bhotā Brahmuṇā nimmitā,||
so nicco dhuvo sassato avipariṇāma-dhammo sassata-samaṁ tath'eva ṭhassati.|| ||

Ye pana mayaṁ ahumhā tena [19] Brahmuṇā nimmitā,||
te mayaṁ aniccā addhuvā appāyukā cavana-dhammā itthattaṁ āgatā' ti.|| ||

Idaṁ, bhikkhave, paṭhamaṁ ṭhānaṁ yaṁ āgamma||
yaṁ ārabbha||
eke samaṇa-brāhmaṇā||
ekacca-sassatikā||
ekacca-asassatikā||
ekaccaṁ sassataṁ||
ekaccaṁ asassataṁ||
attāṇañ ca||
lokañ ca paññāpenti.|| ||

[44][pts][wlsh][olds] [2.1] Dutiye ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā kim āgamma||
kim ārabbha||
ekacca-sassatikā||
ekacca-asassatikā||
ekaccaṁ sassataṁ||
ekaccaṁ asassataṁ||
attāṇañ ca||
lokañ ca paññāpenti?|| ||

Santi, bhikkhave, khiḍḍā-padosikā nāma devā.|| ||

Te ati-velaṁ hassa-khiḍḍā-rati-dhamma-samāpannā viharanti.|| ||

Tesaṁ ati-velaṁ hassa-khiḍḍā-rati-dhamma-samāpannānaṁ viharataṁ sati mussati.|| ||

Satiyā sammosā te devā tamhā kāyā cavanti.|| ||

[45][pts][wlsh][olds] [2.1] Ṭhānaṁ kho pan'etaṁ bhikkhave vijjati yaṁ aññataro satto tamhā kāyā cavitvā itthattaṁ āgacchati.|| ||

Itthattaṁ āgato samāno agārasmā anagāriyaṁ pabbajati.|| ||

Agārasmā anagāriyaṁ pabba-jito samāno ātappam anvāya padhānam||
anvāya anuyogam||
anvāya appamādam||
anvāya sammā-manasi-kāram||
anvāya tathā-rūpaṁ||
ceto-samādhiṁ phusati||
yathā samāhite citte taṁ pubbe-nivāsaṁ anussarati,||
tato paraṁ nānussarati.|| ||

[46][pts][wlsh][olds] [2.1]So evam āha:|| ||

'Ye kho te bhonto devā na khiḍḍā-padosikā||
te na ati-velaṁ hassa-khiḍḍā-rati-dhamma-samāpannā viharanti.|| ||

Tesaṁ na ati-velaṁ hassa-khiḍḍā-rati-dhamma-samāpannānaṁ viharataṁ sati na mussati||
satiyā asammosā te devā tamhā kāyā na cavanti,||
niccā dhuvā sassatā avipariṇāma-dhammā sassata-samaṁ tath'eva [20] ṭhassati.|| ||

Ye pana mayaṁ ahumbha khiḍḍā-padosikā,||
te mayaṁ ati-velaṁ hassa-khiḍḍā-rati-dhamma-samāpannā viharimbha.|| ||

Tesaṁ no ati-velaṁ hassa-khiḍḍā-rati-dhamma-samāpannānaṁ viharataṁ sati mussati.|| ||

Satiyā sammosā eva mayaṁ tamhā kāyā cutā aniccā addhuvā appāyukā cavana-dhammā itthattaṁ āgatā' ti.|| ||

Idaṁ, bhikkhave, dutiyaṁ ṭhānaṁ yaṁ āgamma yaṁ ārabbha eke samaṇa-brāhmaṇā ekacca-sassatikā||
ekacca-asassatikā||
ekaccaṁ sassataṁ||
ekaccaṁ asassataṁ attāṇañ ca||
lokañ ca paññāpenti.|| ||

[47][pts][wlsh][olds] [2.10] Tatiye ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā kim āgamma kim ārabbha||
ekacca-sassatikā||
ekacca-asassatikā||
ekaccaṁ sassataṁ||
ekaccaṁ asassataṁ attāṇañ ca||
lokañ ca paññāpenti.|| ||

Santi, bhikkhave, mano-padosikā nāma devā.|| ||

Te ati-velaṁ añña-maññaṁ upanijjhāyanti.|| ||

Te ati-velaṁ añña-maññaṁ upanijjhāyantā añña-maññamhi cittāni padūsenti.|| ||

Te añña-maññamhi paduṭṭha-cittā kilanta-kāyā kilanta-cittā.|| ||

Te devā tamhā kāyā cavanti.|| ||

[48][pts][wlsh][olds] [2.11] Ṭhānaṁ kho pan'etaṁ, bhikkhave, vijjati yaṁ aññataro satto tamhā kāyā cavitvā itthattaṁ āgacchati.|| ||

Itthattaṁ āgato samāno agārasmā anagāriyaṁ pabbajati.|| ||

Agārasmā anagāriyaṁ pabba-jito samāno ātappam||
anvāya padhānam||
anvāya anuyogam||
anvāya appamādam||
anvāya sammā-manasi-kāram||
anvāya tathā-rūpaṁ ceto-samādhiṁ phusati||
yathā samāhite citte taṁ pubbe-nivāsaṁ anussarati tato paraṁ nānussarati.|| ||

[49][pts][wlsh][olds] [2.12] So evam āha:|| ||

'Ye kho te bhonto devā na mano-padosikā,||
te na ati-velaṁ añña-maññaṁ upanijjhāyanti,||
te na ati-velaṁ añña-maññaṁ upanijjhāyantā añña-maññamhi cittāni nappadūsenti.|| ||

Te añña-maññamhi appaduṭṭha-cittā akilanta-kāyā akilanta-cittā.|| ||

Te devā tamhā kāyā||
na cavanti niccā dhuvā sassatā avipariṇāma-dhammā sassata-samaṁ [21] tath'eva ṭhassanti.|| ||

Ye pana mayaṁ ahumha mano-padosikā,||
te mayaṁ ati-velaṁ añña-maññaṁ upanijjhāyimha.|| ||

Te mayaṁ ati-velaṁ añña-maññaṁ upanijjhāyantā añña-maññamhi cittāni padūsimha.|| ||

Te mayaṁ añña-maññamhi paduṭṭha-cittā kilanta-kāyā kilanta-cittā eva.|| ||

Mayaṁ tamhā kāyā cutā aniccā addhuvā appāyukā cavana-dhammā itthattaṁ āgatā' ti.|| ||

Idaṁ, bhikkhave, tatiyaṁ ṭhānaṁ yaṁ āgamma yaṁ ārabbha eke samaṇa-brāhmaṇā ekacca-sassatikā||
ekacca-asassatikā||
ekaccaṁ sassataṁ||
ekaccaṁ asassataṁ||
attāṇañ ca||
lokañ ca paññāpenti.|| ||

[50][pts][wlsh][olds] [2.13] Catutthe ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā||
kim āgamma||
kim ārabbha||
ekacca-sassatikā||
ekacca asassatikā||
ekaccaṁ sassataṁ||
ekaccaṁ asassataṁ attatāṇañ ca||
lokañ ca paññāpenti?|| ||

Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā takkī hoti vīmaṁsī.|| ||

So takka-pariyāhataṁ vimaṁs-ā-nucaritaṁ sayam-paṭibhānaṁ evam āhaṁ:|| ||

'Yaṁ kho idaṁ vuccati "cakkhun" ti pi||
"sotan" ti pi||
"ghāṇaṁ" ti pi||
"kāyo" ti pi,||
ayaṁ attā anicco addhuvo asassato vipariṇāma-dhammo.|| ||

Yaṁ ca kho idaṁ vuccati||
"cittan" ti vā||
"mano" ti vā||
"viññāṇan" ti vā||
ayaṁ attā nicco dhuvo||
sassato avipariṇāma-dhammo||
sassata-samaṁ tath'eva ṭhassatī' ti.|| ||

Idaṁ, bhikkhave, catutthaṁ ṭhānaṁ||
yaṁ āgamma||
yaṁ ārabbha||
eke samaṇa-brāhmaṇā||
ekacca-sassatikā||
ekacca-asassatikā||
ekaccaṁ sassataṁ||
ekaccaṁ asassataṁ attāṇañ ca||
lokañ ca paññāpenti.|| ||

[51][pts][wlsh][olds] [2.14] Ime kho te, bhikkhave, samaṇa-brāhmaṇā||
ekacca-sassatikā||
ekacca-asassatikā||
ekaccaṁ sassataṁ||
ekaccaṁ asassataṁ attāṇañ ca||
lokañ ca paññāpenti catūhi vatthūhi.|| ||

Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā||
ekacca-sassatikā||
ekacca-asassatikā||
ekaccaṁ sassataṁ||
ekaccaṁ asassataṁ attāṇañ ca||
lokañ ca paññāpenti,||
sabbe te imeh'eva catūhi vatthūhi,||
etesaṁ vā aññatarena||
n'atthi ito bahiddhā.|| ||

[52][pts][wlsh][olds] [2.15] Ta-y-idaṁ, bhikkhave, Tathāgato pajānāti:|| ||

'Ime [22] diṭṭhi-ṭ-ṭhānā||
evaṁ-gahitā||
evaṁ-parāmaṭṭhā||
evaṁ-gahitā bhavissanti||
evaṁ-abhisamparāyā' ti.|| ||

Taṁ ca Tathāgato pajānāti.|| ||

Tato ca uttaritaraṁ pajānāti.|| ||

Taṁ ca pajānanaṁ na parāma-sati.|| ||

Aparāmasato c'assa paccattaṁ yeva nibbuti viditā.|| ||

Vedanānaṁ samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
assādañ ca||
ādīnavañ ca||
nissaraṇañ ca||
yathā-bhūtaṁ viditvā anupādā vimutto, bhikkhave, Tathāgato.|| ||

Ime kho te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍita-vedanīyā,||
ye Tathāgato sayaṁ abhiññā sacchi-katvā pavedeti,||
yehi Tathāgatassa yathā-bhuccaṁ vaṇṇaṁ sammā vadamānā vadeyyuṁ.|| ||

 

§

 

[53][pts][wlsh][olds] [2.16] Santi, bhikkhave, eke samaṇa-brāhmaṇā antānantikā antānantaṁ lokassa paññāpenti catūhi vatthūhi.|| ||

Te ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā||
kim āgamma||
kim ārabbha||
antānantikā antānantaṁ lokaṁ paññāpenti catūhi vatthūhi.|| ||

[54][pts][wlsh][olds] [2.17] Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā||
ātappam anvāya||
padhānam anvāya||
anuyogam anvāya||
appamādam anvāya||
sammā-manasi-kāram anvāya||
tathā-rūpaṁ ceto-samādhiṁ phusati||
yathā samāhite citte anta-saññī lokasmiṁ viharati.|| ||

So evam āha:|| ||

'Antavā ayaṁ loko parivaṭumo.|| ||

Taṁ kissa hetu?|| ||

Ahaṁ hi ātappam anvāya||
padhānam anvāya||
anuyogam anvāya||
appamādam anvāya||
sammā-manasi-kāram anvāya||
tathā-rūpaṁ ceto-samādhiṁ phusāmi||
yathā samāhite citte anta-saññī lokasmiṁ viharāmi.|| ||

Iminā pa'haṁ etaṁ jānāmi:|| ||

Yathā antavā ayaṁ loko parivaṭumo' ti.|| ||

Idaṁ, bhikkhave, paṭhamaṁ ṭhānaṁ||
yaṁ āgamma||
yaṁ ārabbha||
eke samaṇa-brāhmaṇā antānantikā antānantaṁ lokassa paññāpenti.|| ||

[55][pts][wlsh][olds] [2.18] Dutiye ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā||
kim āgamma||
kim ārabbha||
antānantikā antānantaṁ lokassa paññāpnti.|| ||

Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā||
ātappam anvāya||
anuyogam anvāya||
appamādam anvāya||
sammā-manasi-kāram anvāya||
tathā-rūpaṁ [23] ceto-samādhiṁ phusati,||
yathā samāhite citte ananta-saññī lokasmiṁ viharati.|| ||

So evam āha:|| ||

'Ananto ayaṁ loko apariyanto.|| ||

Ye te samaṇa-brāhmaṇā evam āhaṁsu:|| ||

"Antavā ayaṁ loko parivaṭumo" ti tesaṁ musā.|| ||

Ananto ayaṁ loko apariyanto.|| ||

Taṁ kissa hetu?|| ||

Ahaṁ hi ātappam anvāya||
padhānam anvāya||
anuyogam anvāya||
appamādam anvāya||
sammā-manasi-kāram anvāya||
tathā-rūpaṁ ceto-samādhiṁ phusāmi||
yathā samāhite citte anta-saññī lokasmiṁ viharāmi.|| ||

Iminā pa'haṁ etaṁ jānāmi|| ||

Yathā ananto ayaṁ loko apariyanto' ti.|| ||

Idaṁ, bhikkhave, dutiyaṁ ṭhānaṁ||
yaṁ āgamma||
yaṁ ārabbha||
eke samaṇa-brāhmaṇā antānantikā antānantaṁ lokassa paññāpenti.|| ||

[56][pts][wlsh][olds] [2.19] Tatiye ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā||
kim āgamma||
kim ārabbha||
antānantikā antānantaṁ lokassa paññāpenti.|| ||

Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā||
ātappam anvāya||
padhānam anvāya||
anuyogam anvāya||
appamādam anvāya||
sammā-manasi-kāram anvāya||
tathā-rūpaṁ ceto-samādhiṁ phusati,||
yathā samāhite citte uddham-adho anta-saññī||
lokasmiṁ viharati tiriyaṁ anatta-saññī.|| ||

So evam āha:|| ||

'Antavā ca ayaṁ loko ananto ca.|| ||

Ye te samaṇa-brāhmaṇā evam āhaṁsu:|| ||

"Antavā ayaṁ loko parivaṭumo" ti tesaṁ musā.|| ||

Ye pi te samaṇa-brāhmaṇā evam āhaṁsu:|| ||

"Ananto ayaṁ loko apariyanto" ti tesam pi musā.|| ||

Antavā ca ayaṁ loko ananto ca.|| ||

Taṁ kissa hetu?|| ||

Ahaṁ hi ātappam anvāya||
padhānam anvāya||
anuyogam anvāya||
appamādam anvāya||
sammā-manasi-kāram anvāya||
tathā-rūpaṁ ceto-samādhiṁ phusāmi||
yathā samāhite citte uddham-adho anta-saññī||
lokasmiṁ viharāmi tiriyaṁ ananta-saññī.|| ||

Iminā pa'haṁ etaṁ jānāmi:|| ||

Yathā antavā ca ayaṁ loko ananto cā' ti.|| ||

Idaṁ, bhikkhave, tatiyaṁ ṭhānaṁ||
yaṁ āgamma||
yaṁ ārabbha||
eke samaṇa-brāhmaṇā antānantikā antānantaṁ lokassa paññāpenti.|| ||

[57][pts][wlsh][olds] [2.20] Catutthe ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā||
kim āgamma||
kim ārabbha||
antānantikā antānantaṁ lokassa paññāpenti.|| ||

Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā||
takkī hoti vīmaṁsī.|| ||

So takka-pariyāhataṁ vīmaṁs-ā-nucaritaṁ sayam-paṭibhānaṁ evam āha:|| ||

'N'evāyaṁ loko antavā na panānanto.|| ||

Ye te samaṇa-brāhmaṇā evam āhaṁsu:|| ||

"Antavā ayaṁ loko parivaṭumo" ti tesaṁ musā.|| ||

Ye pi te samaṇa- [24] brāhmaṇā evam āhaṁsu:|| ||

"Ananto ayaṁ loko apariyanto" ti tesam pi musā.|| ||

Ye pi te samaṇa-brāhmaṇā evam āhaṁsu:|| ||

"Antavā ca ayaṁ loko ananto cāti" tesam pi musā.|| ||

N'evāyaṁ loko antavā na panānanto' ti.|| ||

Idaṁ, bhikkhave, catutthaṁ ṭhānaṁ||
yaṁ āgamma||
yaṁ ārabbha||
eke samaṇa-brāhmaṇā antānantikā antānantaṁ lokassa paññāpenti.|| ||

[58][pts][wlsh][olds] [2.21] Ime kho te, bhikkhave, samaṇa-brāhmaṇā antānantikā antānantaṁ lokassa paññāpenti catūhi vatthūhi.|| ||

Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā||
antānantikā antānantaṁ lokassa paññāpenti,||
sabbe te imeh'eva catūhi vatthūhi,||
etesaṁ vā aññatarena,||
n'atthi ito bahiddhā.|| ||

[59][pts][wlsh][olds] [2.22] Ta-y-idaṁ, bhikkhave, Tathāgato pajānāti:|| ||

'Ime diṭṭhi-ṭ-ṭhānā||
evaṁ-gahitā||
evaṁ-parāmaṭṭhā||
evaṁ-gahitā bhavissanti||
evaṁ-abhisamparāyā' ti.|| ||

Tañ ca Tathāgato pajānāti.|| ||

Tato ca uttaritaraṁ pajānāti.|| ||

Tañ ca pajānanaṁ na parāma-sati.|| ||

Aparāmasato c'assa paccattaṁ yeva nibbuti viditā||
vedanānaṁ samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
assādañ ca||
ādīnavañ ca||
nissaraṇañ ca||
yathā-bhūtaṁ viditvā anupādā vimutto bhikkhave Tathāgato.|| ||

Ime kho te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍita-vedanīyā ye Tathāgato sayaṁ abhiññā sacchi-katvā pavedeti,||
ye hi Tathāgatassa yathā-bhuccaṁ vaṇṇaṁ sammā vadamānā vadeyyuṁ.|| ||

 

§

 

[60][pts][wlsh][olds] [2.23] Santi, bhikkhave, eke samaṇa-brāhmaṇā amarā-vikkhepikā,||
tattha tattha pañhaṁ puṭṭha samānā vācā-vikkhepaṁ āpajjanti amarā-vikkhepaṁ catūhi vatthūhi.|| ||

Te ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā||
kim āgamma||
kim ārabbha||
amarā-vikkhepikā tattha tattha pañhaṁ puṭṭhā samānā vācā-vikkhepaṁ āpajjanti amarā-vikkhepaṁ catūhi vatthūhi.|| ||

[61][pts][wlsh][olds] [2.24] Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā||
'idaṁ kusalan' ti||
yathā-bhūtaṁ na-p-pajānāti.|| ||

'Idaṁ akusalan' ti||
yathā-bhūtaṁ na-p-pajānāti.|| ||

Tassa evaṁ hoti:|| ||

'Ahaṁ kho "idaṁ kusalan" ti||
yathā-bhūtaṁ na-p-pajānāmi.|| ||

"Idaṁ [25] akusalan" ti||
yathā-bhūtaṁ na-p-pajānāmi.|| ||

Ahañ c'eva kho pana "idaṁ kusalan" ti||
yathā-bhūtaṁ appajānanto,||
"idaṁ akusalan" ti||
yathā-bhūtaṁ appajānanto,||
"idaṁ kusalan" ti vā vyākareyyaṁ,||
"idaṁ akusalan" ti vā vyākareyyaṁ,||
tattha me assa chando vā||
rāgo vā||
doso vā||
paṭigho vā.|| ||

Yattha me assa chando vā||
rāgo vā||
doso vā||
paṭigho vā.|| ||

Taṁ mam'assa musā.|| ||

Yaṁ mam'assa musā,||
so mam'assa vighāto.|| ||

Yo mam'assa vighāto,||
so mam'assa antarāyo' ti.|| ||

Iti so musā-vāda-bhayā||
musā-vāda-parijegucchā||
'n'ev'idaṁ kusalan' ti vyākaroti.|| ||

'Na pana idaṁ akusalan' ti vyākaroti.|| ||

Tattha tattha pañhaṁ puṭṭho samāno vācā-vikkhepaṁ āpajjati amarā-vikkhepaṁ:|| ||

'"Evam" ti pi me no.|| ||

"Tathā" ti pi me no.|| ||

"Aññathā" ti pi me no.|| ||

"No" ti pi me no.|| ||

"No no" ti pi me no' ti.|| ||

Idaṁ, bhikkhave, paṭhamaṁ ṭhānaṁ||
yaṁ āgamma||
yaṁ ārabbha||
eke samaṇa-brāhmaṇā amarā-vikkhepikā tattha tattha pañhaṁ puṭṭhā samānā vācā-vikkhepaṁ āpajjanti amarā-vikkhepaṁ.|| ||

[62][pts][wlsh][olds] [2.25] Dutiye ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā||
kim āgamma||
kim ārabbha||
amarā-vikkhepikā tattha tattha pañhaṁ puṭṭhā samānā vācā-vikkhepaṁ āpajjanti amarā-vikkhepaṁ.|| ||

Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā||
'idaṁ kusalan' ti||
yathā-bhūtaṁ na-p-pajānāti.|| ||

'Idaṁ akusalan' ti||
yathā-bhūtaṁ na-p-pajānāti.|| ||

Tassa evaṁ hoti:|| ||

'Ahaṁ kho idaṁ kusalan' ti||
yathā-bhūtaṁ na-p-pajānāmi.|| ||

'Idaṁ akusalan' ti||
yathā-bhūtaṁ na-p-pajānāmi.|| ||

Ahañ c'eva kho pana 'idaṁ kusalan' ti||
yathā-bhūtaṁ appajānanto,||
'idaṁ akusalan' ti yathā-bhūtaṁ appajānanto,||
'idaṁ kusalan' ti vā vyākareyyaṁ,||
'idaṁ akusalan' ti vā vyākareyyaṁ,||
tattha me assa chando vā||
rāgo vā||
doso vā||
paṭigho vā.|| ||

Yattha me assa chando vā||
rāgo vā||
doso vā||
paṭigho vā.|| ||

Taṁ mam'assa upādānaṁ.|| ||

Yaṁ mam'assa upādānaṁ,||
so mam'assa vighāto.|| ||

Yo mam'assa vighāto,||
so mam'assa antarāyo' ti.|| ||

[26] Iti so upādāna-bhayā upādāna-parijegucchā 'n'ev'idaṁ kusalan' ti vyākaroti.|| ||

Na pana 'idaṁ akusalan' ti vyākaroti.|| ||

Tattha tattha pañhaṁ puṭṭho samāno vācā-vikkhepaṁ āpajjati amarā-vikkhepaṁ:|| ||

'"Evam" ti pi me no.|| ||

"Tathā" ti pi me no.|| ||

"Aññathā" ti pi me no.|| ||

"No" ti pi me no.|| ||

"No no" ti pi me no' ti.|| ||

Idaṁ, bhikkhave, dutiyaṁ ṭhānaṁ||
yaṁ āgamma||
yaṁ ārabbha||
eke samaṇa-brāhmaṇā amarā-vikkhepikā tattha tattha pañhaṁ puṭṭhā samānā vācā-vikkhepaṁ āpajjanti amarā-vikkhepaṁ.|| ||

[63][pts][wlsh][olds] [2.26] Tatiye ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā||
kim āgamma||
kim ārabbha||
amarā-vikkhepikā tattha tattha pañhaṁ puṭṭhā samānā vācā-vikkhepaṁ āpajjanti amarā-vikkhepaṁ.|| ||

Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā||
'idaṁ kusalan' ti||
yathā-bhūtaṁ na-p-pajānāti.|| ||

'Idaṁ akusalan' ti||
yathā-bhūtaṁ na-p-pajānāti.|| ||

Tassa evaṁ hoti:|| ||

'Ahaṁ kho idaṁ kusalan' ti||
yathā-bhūtaṁ na-p-pajānāmi.|| ||

'Idaṁ akusalan' ti||
yathā-bhūtaṁ na-p-pajānāmi.|| ||

Ahañ c'eva kho pana 'idaṁ kusalan' ti||
yathā-bhūtaṁ appajānanto,||
'idaṁ akusalan' ti yathā-bhūtaṁ appajānanto,||
'idaṁ kusalan' ti vā vyākareyyaṁ,||
'idaṁ akusalan' ti vā vyākareyyaṁ,||
santi hi kho pana samaṇa-brāhmaṇā paṇḍitā nipuṇā kata-parappavādā vāla-vedhi-rūpā vobhindantā maññe caranti paññā-gatena diṭṭhi-gatāni,||
te maṁ tattha samanuyuñjeyyuṁ samanugāheyyuṁ samanubhāseyyuṁ.|| ||

Ye mam tattha samanuyuñjeyyuṁ samanugāheyyuṁ samanubhāseyyuṁ.|| ||

Yes'āhaṁ na sampāyeyyaṁ,||
so mam'assa vighāto.|| ||

Yo mam'assa vighāto,||
so mam'assa antarāyo' ti.|| ||

Iti so anuyogabhayā anuyogaparijegucchā 'n'ev'idaṁ kusalan' ti vyākaroti.|| ||

Na pana 'idaṁ akusalan' ti vyākaroti.|| ||

Tattha tattha pañhaṁ puṭṭho samāno vācā-vikkhepaṁ āpajjati amarā-vikkhepaṁ:|| ||

'"Evam" ti pi me no.|| ||

"Tathā" ti pi me no.|| ||

"Aññathā" ti pi me no.|| ||

"No" ti pi me no.|| ||

"No no" ti pi me no' ti.|| ||

Idaṁ, bhikkhave, tatiyaṁ ṭhānaṁ||
yaṁ āgamma||
yaṁ [27] ārabbha||
eke samaṇa-brāhmaṇā amarā-vikkhepikā tattha tattha pañhaṁ puṭṭhā samānā vācā-vikkhepaṁ āpajjanti amarā-vikkhepaṁ.|| ||

[64][pts][wlsh][olds] [2.27] Catutthe ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā||
kim āgamma||
kim ārabbha||
amarā-vikkhepikā tattha tattha pañhaṁ puṭṭhā samānā vācā-vikkhepaṁ āpajjanti amarā-vikkhepaṁ.|| ||

Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā||
mando hoti momūho.|| ||

So mandattā momūhattā tattha tattha pañhaṁ puṭṭho samāno vācā-vikkhepaṁ āpajjati amarā-vikkhepaṁ:|| ||

'"Atthi paro loko?" ti||
iti ce maṁ pucchasi,||
"Atthi paro loko" ti||
iti ce me assa,||
"atthi paro loko" ti||
iti te naṁ vyākareyyaṁ.|| ||

"Evam" ti pi me no.|| ||

"Tathā" ti pi me no.|| ||

"Aññathā" ti pi me no.|| ||

"No" ti pi me no.|| ||

"No no" ti pi me no.|| ||

■

"N'atthi paro loko?" ti||
iti ce maṁ pucchasi,||
"N'atthi paro loko" ti||
iti ce me assa,||
"n'atthi paro loko" ti||
iti te naṁ vyākareyyaṁ.|| ||

"Evam" ti pi me no.|| ||

"Tathā" ti pi me no.|| ||

"Aññathā" ti pi me no.|| ||

"No" ti pi me no.|| ||

"No no" ti pi me no.|| ||

■

"Atthi ca n'atthi ca paro loko?" ti||
iti ce maṁ pucchasi,||
"Atthi ca n'atthi ca paro loko" ti||
iti ce me assa,||
"atthi ca n'atthi ca paro loko' ti||
iti te naṁ vyākareyyaṁ.|| ||

"Evam" ti pi me no.|| ||

"Tathā" ti pi me no.|| ||

"Aññathā" ti pi me no.|| ||

"No" ti pi me no.|| ||

"No no" ti pi me no.|| ||

■

"Atthi sattā opapātikā?" ti iti ce maṁ pucachasi,||
"Atthi sattā opapātikā" ti iti ce maṁ assa,||
"atthi sattā opapātikā" ti iti te naṁ vyākareyyaṁ.|| ||

"Evam" ti pi me no.|| ||

"Tathā" ti pi me no.|| ||

"Aññathā" ti pi me no.|| ||

"No" ti pi me no.|| ||

"No no" ti pi me no.|| ||

■

"N'atthi sattā opapātikā" ti iti ce maṁ pucchasi,||
"N'atthi sattā opapātikā" ti iti ce me assa,||
"n'atthi Satthā opapātikā" ti iti te naṁ vyākareyya.|| ||

"Evam" ti pi me no.|| ||

"Tathā" ti pi me no.|| ||

"Aññathā" ti pi me no.|| ||

"No" ti pi me no.|| ||

"No no" ti pi me no.|| ||

■

"Atthi ca n'atthi ca sattā opapātikā" ti||
iti ce maṁ pucchasi,||
"Atthi ca n'atthi ca sattā opapātikā" ti||
iti ce me assa,||
'atthi ca n'atthi ca sattā opapātikā' ti||
iti te naṁ vyākareyyaṁ.|| ||

"Evam" ti pi me no.|| ||

"Tathā" ti pi me no.|| ||

"Aññathā" ti pi me no.|| ||

"No" ti pi me no.|| ||

"No no" ti pi me no.|| ||

■

"N'ev'atthi na n'atthi sattā opapātikā"?||
iti ce maṁ pucchasi,||
"N'ev'atthi na n'atthi sattā opapātikā" ti||
iti ce me assa,||
"n'ev'atthi na n'atthi sattā opapātikā" ti||
iti ce naṁ vyākareyyaṁ.|| ||

"Evam" ti pi me no.|| ||

"Tathā" ti pi me no.|| ||

"Aññathā" ti pi me no.|| ||

"No" ti pi me no.|| ||

"No no" ti pi me no.|| ||

■

"N'ev'atthi na n'atthi sattā opapātikā" ti||
iti ce maṁ pucchasi,||
"N'ev'atthi na n'atthi sattā opapātikā" ti||
iti ce me assa,||
'n'ev'atthi na n'atthi sattā opapātikā' ti||
iti te naṁ vyākareyyaṁ.|| ||

"Evam" ti pi me no.|| ||

"Tathā" ti pi me no.|| ||

"Aññathā" ti pi me no.|| ||

"No" ti pi me no.|| ||

"No no" ti pi me no.|| ||

■

"Atthi sukaṭa-dukkaṭānaṁ kammānaṁ phalaṁ vipāko" ti?||
iti ce maṁ pucchasi,||
"Atthi sukaṭa-dukkaṭānaṁ kammānaṁ phalaṁ vipāko" ti||
iti ce me assa,||
"atthi sukaṭa-dukkaṭānaṁ kammānaṁ phalaṁ vipāko" ti||
iti te naṁ vyākareyyaṁ.|| ||

"Evam" ti pi me no.|| ||

"Tathā" ti pi me no.|| ||

"Aññathā" ti pi me no.|| ||

"No" ti pi me no.|| ||

"No no" ti pi me no.|| ||

■

"N'atthi sukaṭa-dukkaṭānaṁ kammānaṁ phalaṁ vipāko" ti ?||
iti ce maṁ pucchasi,||
"N'atthi sukaṭa-dukkaṭānaṁ kammānaṁ phalaṁ vipāko" ti||
iti ce me assa,||
"n'atthi sukaṭa-dukkaṭānaṁ kammānaṁ phalaṁ vipāko" ti||
iti te naṁ vyākareyyaṁ.|| ||

"Evam" ti pi me no.|| ||

"Tathā" ti pi me no.|| ||

"Aññathā" ti pi me no.|| ||

"No" ti pi me no.|| ||

"No no" ti pi me no.|| ||

■

"Atthi ca n'atthi ca sukaṭa-dukkaṭānaṁ kammānaṁ phalaṁ vipāko" ti?||
iti ce maṁ pucchasi,||
"Atthi ca n'atthi ca sukaṭa-dukkaṭānaṁ kammānaṁ phalaṁ vipāko" ti||
iti ce me assa,||
"atthi ca n'atthi ca sukaṭa-dukkaṭānaṁ kammānaṁ phalaṁ vipāko" ti||
iti te naṁ vyākareyyaṁ.|| ||

"Evam" ti pi me no.|| ||

"Tathā" ti pi me no.|| ||

"Aññathā" ti pi me no.|| ||

"No" ti pi me no.|| ||

"No no" ti pi me no.|| ||

■

"N'ev'atthi na n'atthi sukaṭa-dukkaṭānaṁ kammānaṁ phalaṁ vipāko?" ti||
iti ce maṁ pucchasi,||
"N'ev'atthi na n'atthi sukaṭa-dukkaṭānaṁ kammānaṁ phalaṁ vipāko" ti||
iti ce me assa,||
"n'ev'atthi na n'atthi sukaṭa-dukkaṭānaṁ kammānaṁ phalaṁ vipāko" ti||
iti te naṁ vyākareyyaṁ.|| ||

"Evam" ti pi me no.|| ||

"Tathā" ti pi me no.|| ||

"Aññathā" ti pi me no.|| ||

"No" ti pi me no.|| ||

"No no" ti pi me no.|| ||

■

"Hoti Tathāgato param maraṇā" ti?|| ||

"Na hoti Tathāgato param maraṇā ti?|| ||

"Hoti ca na hoti ca Tathāgato param maraṇā ti?|| ||

"N'eva hoti na na hoti Tathāgato param maraṇā ti?|| ||

"N'eva hoti na na hoti Tathāgato param maraṇā" ti iti ce me assa,||
"n'eva hoti na na hoti Tathāgato param maraṇā" ti||
iti te naṁ vyākareyyaṁ.|| ||

"Evam" ti pi me no.|| ||

"Tathā" ti pi me no.|| ||

"Aññathā" ti pi me no.|| ||

"No" ti pi me no.|| ||

"No no" ti pi me no" ti.|| ||

Idaṁ, bhikkhave, catutthaṁ ṭhānaṁ yaṁ āgamma yaṁ ārabbha eke samaṇa-brāhmaṇā amarā-vikkhepikā tattha tattha puṭṭhā samānā vācā-vikkhepaṁ āpajjanti amarā-vikkhepaṁ.|| ||

[65][pts][wlsh][olds] [2.28] Ime kho te, bhikkhave, samaṇa-brāhmaṇā amarā- [28] vikkhepikā tattha tattha pañhaṁ puṭṭhā samānā vācā-vikkhepaṁ āpajjanti amarā-vikkhepaṁ catūhi vatthūhi.|| ||

Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā||
amarā-vikkhepikā tattha tattha pañhaṁ puṭṭhā samānā vācā-vikkhepaṁ āpajjanti,||
amarā-vikkhepaṁ,||
sabbe te imeh'eva catūhi vatthūhi,||
etesaṁ vā aññatarena.|| ||

N'atthi ito bahiddhā.|| ||

[66][pts][wlsh][olds] [2.29] Ta-y-idaṁ, bhikkhave, Tathāgato pajānāti:|| ||

"Ime diṭṭhi-ṭ-ṭhānā||
evaṁ-gahitā||
evaṁ-parāmaṭṭhā||
evaṁ-gahitā bhavissanti||
evaṁ-abhisamparāyā" ti.|| ||

Tañ ca Tathāgato pajānāti.|| ||

Tato ca uttaritaraṁ pajānāti.|| ||

Tañ ca pajānanaṁ na parāma-sati.|| ||

Aparāmasato c'assa paccattaṁ yeva nibbuti viditā.|| ||

Vedanānaṁ samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
assādañ ca||
ādīnavañ ca||
nissaraṇañ ca||
yathā-bhūtaṁ viditvā anupādā vimutto bhikkhave, Tathāgato.|| ||

'Ime kho te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍita-vedanīyā ye Tathāgato sayaṁ abhiññā sacchi-katvā pavedeti,||
yehi Tathāgatassa yathā-bhuccaṁ vaṇṇaṁ sammā vadamānā vadeyyuṁ.|| ||

 

§

 

[67][pts][wlsh][olds] [2.30] Santi, bhikkhave, eke samaṇa-brāhmaṇā||
adhicca-samuppannikā||
adhicca-samuppannaṁ||
attāṇañ ca||
lokañ ca||
paññāpenti dvīhi vatthūhi.|| ||

Te ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā||
kim āgamma||
kim ārabbha||
adhicca-samuppannikā||
adhicca-samuppannaṁ||
attāṇañ ca||
lokañ ca paññāpenti.|| ||

[68][pts][wlsh][olds] [2.31] Santi, bhikkhave, Asañña-sattā nāma devā.|| ||

Saññuppādā ca pana te devā tamhā kāyā cavanti.|| ||

Ṭhānaṁ kho pan'etaṁ bhikkhave vijjati||
yaṁ aññataro satto tamhā kāyā cavitvā itthattaṁ āgacchati.|| ||

Itthattaṁ āgato samāno agārasmā anagāriyaṁ pabbajati.|| ||

Agārasmā anagāriyaṁ pabba-jito samāno ātappam anvāya||
padhānam anvāya||
anuyogam anvāya||
appamādam anvāya||
sammā-manasi-kāram anvāya||
tathā-rūpaṁ ceto-samādhiṁ phusati,||
yathā samāhite citte saññuppādaṁ anussarati tato [29] paraṁ nānussarati.|| ||

So evam āha:|| ||

'Adhicca-samuppanno attā ca||
loko ca.|| ||

Taṁ kissa hetu?|| ||

Ahaṁ hi pubbe nāhosiṁ.|| ||

So'mhi etarahi ahutvā santattāya pariṇato' ti.|| ||

Idaṁ, bhikkhave, paṭhamaṁ ṭhānaṁ||
yaṁ āgamma||
yaṁ ārabbha||
eke samaṇa-brāhmaṇā adhicca-samuppannikā||
adhicca-samuppannaṁ||
attāṇañ ca||
lokañ ca paññāpenti.|| ||

[69][pts][wlsh][olds] [2.32] Dutiye ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā||
kim āgamma||
kim ārabbha||
adhicca-samuppannikā||
adhicca-samuppannaṁ||
attāṇañ ca||
lokañ ca paññāpenti.|| ||

Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā takkī hoti vīmaṁsī.|| ||

So takka-pariyāhataṁ vīmaṁs-ā-nucaritaṁ sayam-paṭibhānaṁ evam āha:|| ||

'Adhicca-samuppanno||
attā ca||
loko cā' ti.|| ||

Idaṁ, bhikkhave, dutiyaṁ ṭhānaṁ||
yaṁ āgamma||
yaṁ ārabbha||
eke samaṇa-brāhmaṇā||
adhicca-samuppannikā||
adhicca-samuppannaṁ||
attāṇañ ca||
lokañ ca paññāpenti.|| ||

[70][pts][wlsh][olds] [2.33] Ime kho te, bhikkhave, samaṇa-brāhmaṇā||
adhicca-samuppannikā||
adhicca-samuppannaṁ||
attāṇañ ca||
lokañ ca||
paññāpenti||
dvīhi vatthūhi.|| ||

Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā||
adhicca-samuppannikā||
adhicca-samuppannaṁ||
attāṇañ ca||
lokañ ca paññāpenti,||
sabbe te imeh'eva dvīhi vatthūhi,||
etesaṁ vā aññatarena.|| ||

N'atthi ito bahiddhā.|| ||

[71][pts][wlsh][olds] [2.34] Ta-y-idaṁ, bhikkhave, Tathāgato pajānāti:|| ||

'Ime diṭṭhi-ṭ-ṭhānā||
evaṁ-gahitā||
evaṁ-parāmaṭṭhā||
evaṁ-gahitā bhavissanti||
evaṁ-abhisamparāyā' ti.|| ||

Tañ ca Tathāgato pajānāti.|| ||

Tato ca uttaritaraṁ pajānāti.|| ||

Tañ ca pajānanaṁ na parāma-sati.|| ||

Aparāmasato c'assa paccattaṁ yeva nibbuti viditā.|| ||

Vedanānaṁ samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
assādañ ca||
ādīnavañ ca||
nissaraṇañ ca||
yathā-bhūtaṁ viditvā anupādā vimutto bhikkhave Tathāgato.|| ||

Ime kho te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍita-vedanīyā ye Tathāgato sayaṁ abhiññā sacchi-katvā [30] pavedeti,||
yehi Tathāgatassa yathā-bhuccaṁ vaṇṇaṁ sammā vadamānā vadeyyuṁ.|| ||

 

§

 

[72][pts][wlsh][olds] [2.35] Ime kho te, bhikkhave, samaṇa-brāhmaṇā||
pubbanta-kappikā pubbant-ā-nudiṭṭhino||
pubbantaṁ ārabbha aneka-vihitāni adhivutti-padāni abhivadanti aṭṭhādasahi vatthūhi.|| ||

Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā||
pubbanta-kappikā||
pubbant-ā-nudiṭṭhino||
pubbantaṁ ārabbha||
aneka-vihitāni||
adhivutti-padāni abhivadanti,||
sabbe te imeh'eva aṭṭhādasahi vatthūhi,||
etesaṁ vā aññatarena.|| ||

N'atthi ito bahiddhā.|| ||

[73][pts][wlsh][olds] [2.36] Ta-y-idaṁ, bhikkhave, Tathāgato pajānāti:|| ||

'Ime diṭṭhi-ṭ-ṭhānā||
evaṁ-gahitā||
evaṁ-parāmaṭṭhā||
evaṁ-gahitā bhavissanti||
evaṁ-abhisamparāyā' ti.|| ||

Tañ ca Tathāgato pajānāti.|| ||

Tato ca uttaritaraṁ pajānāti.|| ||

Tañ ca pajānanaṁ na parāma-sati.|| ||

Aparāmasato c'assa paccattaṁ yeva nibbuti viditā.|| ||

Vedanānaṁ samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
assādañ ca||
ādīnavañ ca||
nissaraṇañ ca||
yathā-bhūtaṁ viditvā anupādā vimutto bhikkhave Tathāgato.|| ||

Ime kho te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍita-vedanīyā||
ye Tathāgato sayaṁ abhiññā sacchi-katvā pavedeti,||
yehi Tathāgatassa||
yathā-bhuccaṁ vaṇṇaṁ sammā vadamānā vadeyyuṁ.|| ||

 

§

 

[74][pts][wlsh][olds] [2.37] Santi, bhikkhave, eke samaṇa-brāhmaṇā||
aparanta-kappikā||
aparant-ā-nudiṭṭhino||
aparantaṁ ārabbha||
aneka-vihitāni adhivutti-padāni||
abhivadanti catu-cattārīsāya vatthūhi.|| ||

Te ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā||
kim āgamma||
kim ārabbha||
aparanta-kappikā||
aparant-ā-nudiṭṭhino||
aparantaṁ ārabbha||
aneka-vihitāni adhivutti-padāni abhivadanti catu-cattārīsāya vatthūhi.|| ||

[75][pts][wlsh][olds] [2.38] Santi, bhikkhave, eke samaṇa-brāhmaṇā||
uddham- [31] āghātanikā saññi-vādā||
uddham āghātanā saññiṁ attāṇaṁ paññāpenti||
soḷasahi vatthūhi.|| ||

Te ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā||
kim āgamma||
kim ārabbha||
uddham-āghātanika saññi-vādā||
uddham āghātanā saññiṁ attāṇaṁ paññāpenti||
soḷasahi vatthūhi.|| ||

'Rūpī attā hoti arogo param maraṇā saññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'Arūpī attā hoti arogo param maraṇā saññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'Rūpī ca arūpī ca attā hoti arogo param maraṇā saññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'N'eva rūpī na rūpī attā hoti arogo param maraṇā saññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'Antavā attā hoti arogo param maraṇā saññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'Anantavā attā hoti arogo param maraṇā saññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'Antavā ca anantavā ca attā hoti arogo param maraṇā saññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'N'ev'antavā ca nānantavā ca attā hoti arogo param maraṇā saññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'Ekatta-saññī attā hoti arogo param maraṇā saññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'Nānanta-saññī attā hoti arogo param maraṇā saññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'Parittasaññī attā hoti arogo param maraṇā saññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'Appamāṇasaññī attā hoti arogo param maraṇā saññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'Ekanta-sukhī attā hoti arogo param maraṇā saññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'Ekanta-dukkhī attā hoti arogo param maraṇā saññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'Sukha-dukkhī attā hoti arogo param maraṇā saññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'Adukkha-m-asukhī attā hoti arogo param maraṇā saññī" ti naṁ paññāpenti.|| ||

[76][pts][wlsh][olds] [2.39] Ime kho te, bhikkhave, samaṇa-brāhmaṇā||
uddham-āghātanikā saññi-vādā uddham āghātanā saññiṁ attāṇaṁ paññāpenti||
soḷasahi vatthūhi.|| ||

Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā||
uddham-āghātanikā saññi-vādā uddham āghātanā saññiṁ attāṇaṁ paññāpenti,||
sabbe te imeh'eva soḷasahi vatthūhi,||
etesaṁ vā aññatarena.|| ||

N'atthi ito bahiddhā.|| ||

[77][pts][wlsh][olds] [2.40] Ta-y-idaṁ, bhikkhave, Tathāgato pajānāti:|| ||

'Ime diṭṭhi-ṭ-ṭhānā||
evaṁ-gahitā||
evaṁ-parāmaṭṭhā||
evaṁ-gahitā bhavissanti||
evaṁ-abhisamparāyā' ti.|| ||

Tañ ca Tathāgato pajānāti tato ca uttaritaraṁ pajānāti.|| ||

Tañ ca pajānanaṁ na parāma-sati.|| ||

Aparāmasato c'assa paccattaṁ yeva nibbuti viditā.|| ||

Vedanānaṁ samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
assādañ ca||
ādīnavañ ca||
nissaraṇañ ca||
yathā-bhūtaṁ viditvā anupādā vimutto bhikkhave Tathāgato.|| ||

Ime kho te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍita-vedanīyā,||
ye Tathāgato sayaṁ abhiññā sacchi-katvā [32] pavedeti,||
yehi Tathāgatassa yathā-bhuccaṁ vaṇṇaṁ sammā vadamānā vadeyyuṁ.|| ||

 

§

 

Dhamma 3

[78][pts][wlsh][olds] [3.1] Santi, bhikkhave, eke samaṇa-brāhmaṇā||
uddham-āghātanikā asaññi-vādā uddham āghātanā asaññiṁ attāṇaṁ paññāpenti aṭṭhahi vatthūhi.|| ||

Te ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā||
kim āgamma||
kim ārabbha||
uddham-āghātanikā asaññi-vādā||
uddham āghātanā asaññiṁ attāṇaṁ paññāpenti aṭṭhahi vatthūhi.|| ||

[79][pts][wlsh][olds] [3.2] 'Rūpī attā hoti arogo param maraṇā asaññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'Arūpī attā hoti arogo param maraṇā asaññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'Rūpī ca arūpī ca attā hoti arogo param maraṇā asaññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'N'eva rūpi nārūpī attā hoti arogo param maraṇā asaññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'Antavā attā hoti arogo param maraṇā asaññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'Anantavā attā hoti arogo param maraṇā asaññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'Antavā ca anantavā ca attā hoti arogo param maraṇā asaññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'N'ev'antavā nānantavā attā hoti arogo param maraṇā asaññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

[80][pts][wlsh][olds] [3.3] Ime kho te, bhikkhave, samaṇa-brāhmaṇā||
uddham-āghātanikā asaññi-vādā||
uddham āghātanā asaññiṁ attāṇaṁ paññāpenti aṭṭhahi vatthūhi.|| ||

Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā||
uddham-āghātanikā asaññi-vādā||
uddham āghātanā asaññiṁ attāṇaṁ paññāpenti,||
sabbe te imeh'eva aṭṭhahi vatthūhi,||
etesaṁ vā aññatarena.|| ||

N'atthi ito bahiddhā.|| ||

[81][pts][wlsh][olds] [3.4] Ta-y-idaṁ, bhikkhave, Tathāgato pajānāti:|| ||

'Ime diṭṭhi-ṭ-ṭhānā||
evaṁ-gahitā||
evaṁ-parāmaṭṭhā||
evaṁ-gahitā bhavissanti||
evaṁ-abhisamparāyā' ti.|| ||

Tañ ca Tathāgato pajānāti.|| ||

Tato ca uttaritaraṁ pajānāti.|| ||

Tañ ca pajānanaṁ na parāma-sati.|| ||

Aparāmasato c'assa paccattaṁ yeva nibbuti viditā.|| ||

Vedanānaṁ samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
assādañ ca||
ādīnavañ ca||
nissaraṇañ ca||
yathā-bhūtaṁ viditvā anupādā vimutto bhikkhave Tathāgato.|| ||

Ime kho te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍita-vedanīyā ye Tathāgato sayaṁ abhiññā sacchi-katvā [33] pavedeti,||
yehi Tathāgatassa yathā-bhuccaṁ vaṇṇaṁ sammā vadamānā vadeyyuṁ.|| ||

 

§

 

[82][pts][wlsh][olds] [3.5] Santi, bhikkhave, eke samaṇa-brāhmaṇā||
uddham-āghātanikā n'eva-saññī-nāsaññi-vādā||
uddham āghātanā n'eva saññīṁ nāsaññiṁ attāṇaṁ paññāpenti aṭṭhahi vatthūhi.|| ||

Te ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā||
kim āgamma||
kim ārabbha||
uddham-āghātanikā n'eva-saññī-nāsaññi-vādā||
uddham āghātanā n'eva saññīṁ nāsaññiṁ attāṇaṁ paññāpenti aṭṭhahi vatthūhi.|| ||

[83][pts][wlsh][olds] [3.6] 'Rūpi attā hoti arogo param maraṇā n'evasaññī nāsaññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'Arūpī attā hoti arogo param maraṇā n'evasaññī nāsaññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'Rūpī ca arūpī ca attā hoti arogo param maraṇā n'evasaññī nāsaññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'N'eva-rūpī nārūpī attā hoti arogo param maraṇā n'evasaññī nāsaññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'Antavā attā hoti arogo param maraṇā n'evasaññī nāsaññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'Anantavā attā hoti arogo param maraṇā n'evasaññī nāsaññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'Antavā ca anantavā ca attā hoti arogo param maraṇā n'evasaññī nāsaññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

'N'ev'antavā nānantavā attā hoti arogo param maraṇā n'evasaññī nāsaññī' ti||
naṁ paññāpenti.|| ||

[84][pts][wlsh][olds] [3.7] Ime kho te, bhikkhave, samaṇa-brāhmaṇā||
uddham-āghātanikā n'eva-saññī-nāsaññi-vādā||
uddham āghātanā n'eva saññīṁ nāsaññiṁ attāṇaṁ paññāpenti aṭṭhahi vatthūhi.|| ||

Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā||
uddham-āghātanikā n'eva-saññī-nāsaññi-vādā||
uddham āghātanā n'eva saññīṁ nāsaññiṁ attāṇaṁ paññāpenti,||
sabbe te imeh'eva aṭṭhahi vatthūhi,||
etesaṁ vā aññatarena.|| ||

N'atthi ito bahiddhā.|| ||

[85][pts][wlsh][olds] [3.8] Ta-y-idaṁ, bhikkhave, Tathāgato pajānāti:|| ||

'Ime diṭṭhi-ṭ-ṭhānā||
evaṁ-gahitā||
evaṁ-parāmaṭṭhā||
evaṁ-gahitā bhavissanti||
evaṁ-abhisamparāyā' ti.|| ||

Tañ ca Tathāgato pajānāti.|| ||

Tato ca uttaritaraṁ pajānāti.|| ||

Tañ ca pajānanaṁ na parāma-sati.|| ||

Vedanānaṁ samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
assādañ ca||
ādīnavañ ca||
nissaraṇañ ca||
yathā-bhūtaṁ viditvā anupādā vimutto bhikkhave Tathāgato.|| ||

Ime kho te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍita-vedanīyā ye Tathāgato sayaṁ abhiññā sacchi-katvā pavedeti,||
yehi Tathāgatassa yathā-bhuccaṁ vaṇṇaṁ sammā vadamānā vadeyyuṁ.|| ||

 

§

 

[34] [86][pts][wlsh][olds] [3.9] Santi bhikkhave eke samaṇa-brāhmaṇā||
uccheda-vādā sattassa||
ucchedaṁ vināsaṁ vibhavaṁ paññāpenti sattahi vatthūhi.|| ||

Te ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā||
kim āgamma||
kim ārabbha||
uccheda-vādā sattassa||
ucchedaṁ vināsaṁ vibhavaṁ paññāpenti sattahi vatthūhi.|| ||

[87][pts][wlsh][olds] [3.10] Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā||
evaṁ-vādī hoti||
evaṁ-diṭṭhi:|| ||

'Yato kho bho ayaṁ attā rūpī cātum-mahā-bhūtiko mātā-pettika-sambhavo kāyassa bhedā ucchijjati vinassati||
na hoti param maraṇā.|| ||

Ettāvatā kho bho ayaṁ attā sammā samucchinno hotī' ti.|| ||

Itth'eke sato sattassa ucchedaṁ vināsaṁ vibhavaṁ paññāpenti.|| ||

[88][pts][wlsh][olds] [3.11] 'Tam añño evam āha:|| ||

'Atthi kho bho eso attā||
yaṁ tvaṁ vadesi.|| ||

'N'eso n'atthī' ti vadāmi.|| ||

No ca kho bho ayaṁ attā ettāvatā sammā samucchinno hoti.|| ||

Atthi kho bho añño attā dibbo rūpī kāmāvacaro kabaliṅkārāhāra-bhakkho.|| ||

Taṁ tvaṁ na jānāsi na passasi.|| ||

Taṁ ahaṁ jānāmi passāmi.|| ||

So kho bho attā yato kāyassa bhedā ucchijjati vinassati na hoti param maraṇā.|| ||

Ettāvatā kho bho ayaṁ attā sammā samucchinno hotī' ti.|| ||

Itth'eke sato sattassa ucchedaṁ vināsaṁ vibhavaṁ paññāpenti.|| ||

[89][pts][wlsh][olds] [3.12] Tam añño evam āha:|| ||

'Atthi kho bho eso attā yaṁ tvaṁ vadesi.|| ||

N'eso n'atthīti vadāmi.|| ||

No ca kho bho ayaṁ attā ettāvatā sammā samucchinno hoti.|| ||

Atthi kho bho añño attā dibbo rūpī mano-mayo sabbaṅga-paccaṅgī ahīnindriyo.|| ||

Taṁ tvaṁ na jānāsi na passasi.|| ||

Taṁ ahaṁ jānāmi passāmi.|| ||

So kho bho attā yato kāyassa bhedā ucchijjati vinassati na hoti param maraṇā.|| ||

Ettāvatā kho bho ayaṁ attā sammā samucchinno hotī' ti.|| ||

Itth'eke sato sattassa ucchedaṁ vināsaṁ vibhavaṁ paññāpenti.|| ||

[90][pts][wlsh][olds] [3.13] Tam añño evam āha:|| ||

'Atthi kho bho eso attā yaṁ tvaṁ vadesi.|| ||

N'eso n'atthiti vadāmi.|| ||

No ca kho bho ayaṁ attā ettāvatā sammā samucchinno hoti.|| ||

Atthi kho bho añño attā||
sabbaso rūpa-saññānaṁ samatikkamā||
paṭigha-saññānaṁ attha-gamā||
nānātta-saññānaṁ amanasikārā||
"Ananto ākāso" ti Ākāsānañ-c'āyatanūpago.|| ||

Taṁ tvaṁ na [35] jānāsi na passasi.|| ||

Taṁ ahaṁ jānāmi passāmi.|| ||

So kho bho attā yato kāyassa bhedā ucchijjati vinassati na hoti param maraṇā.|| ||

Ettāvatā kho ayaṁ attā sammā samucchinno hotī' ti.|| ||

Itth'eke sato sattassa ucchedaṁ vināsaṁ vibhavaṁ paññāpenti.|| ||

[91][pts][wlsh][olds] [3.14] Tam añño evam āha:|| ||

'Atthi kho bho eso attā yaṁ tvaṁ vadesi.|| ||

N'eso n'atthīti vadāmi.|| ||

No ca kho bho ayaṁ attā ettāvatā sammā samucchinno hoti.|| ||

Atthi kho bho añño attā||
sabbaso Ākāsanañ-c'āyatanaṁ samatikkamma||
"Anantaṁ viññāṇan" ti||
viññāṇañcāyatanūpago.|| ||

Taṁ tvaṁ na jānāsi na passasi.|| ||

Taṁ ahaṁ jānāmi passāmi.|| ||

So kho bho attā yato kāyassa bhedā ucchijjati vinassati na hoti param maraṇā.|| ||

Ettāvatā kho bho ayaṁ attā sammā samucchinno hotī' ti.|| ||

Itth'eke sato sattassa ucchedaṁ vināsaṁ vibhavaṁ paññāpenti.|| ||

[92][pts][wlsh][olds] [3.15] Tam añño evam āha:|| ||

'Atthi kho bho eso attā yaṁ tvaṁ vadesi.|| ||

N'eso n'atthīti vadāmi.|| ||

No ca kho bho ayaṁ attā ettāvatā sammā samucchinno hoti.|| ||

Atthi kho bho aññā attā||
sabbaso Viññāṇañ-c'āyatanaṁ samatikkamma||
'N'atthi kiñcī' ti||
Ākiñ caññ'āyatanūpago.|| ||

Taṁ tvaṁ na jānāsi na passasi.|| ||

Taṁ ahaṁ jānāmi passāmi.|| ||

So kho bho attā yato kāyassa bhedā ucchijjati vinassati na hoti param maraṇā.|| ||

Ettāvatā kho bho ayaṁ attā sammā samucchinno hotī' ti.|| ||

Itth'eke sato sattassa ucchedaṁ vināsaṁ viditvā paññāpenti.|| ||

[93][pts][wlsh][olds] [3.16] Tam añño evam āha:|| ||

'Atthi kho bho eso attā yaṁ tvaṁ vadesi.|| ||

N'eso n'atthīti vadāmi.|| ||

No ca kho bho ayaṁ attā ettāvatā sammā samucchinno hoti.|| ||

Atthi kho bho añño attā||
sabbaso Ākiñcaññ'āyatanaṁ samatikkamma||
"Santaṁ etaṁ paṇītaṁ etan" ti||
N'eva-saññā-nāsaññāyatanūpago.|| ||

Taṁ tvaṁ na jānāsi na passasi.|| ||

Taṁ ahaṁ jānāmi passāmi.|| ||

So kho bho attā yato kāyassa bhedā ucchijjati vinassatī na hoti param maraṇā.|| ||

Ettāvatā kho bho ayaṁ attā sammā samucchinno hotī' ti.|| ||

Itth'eke sato sattassa ucchedaṁ vināsaṁ vibhavaṁ paññāpenti.|| ||

[94][pts][wlsh][olds] [3.17] Ime kho te, bhikkhave, samaṇa-brāhmaṇā||
uccheda-vādā sato sattassa||
ucchedaṁ vināsaṁ vibhavaṁ paññāpenti sattahi vatthūhi.|| ||

Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā [36] brāhmaṇā vā||
uccheda-vādā sato sattassa||
ucchedaṁ vināsaṁ vibhavaṁ paññāpenti,||
sabbe te imeh'eva sattahi vatthūhi,||
etesaṁ vā aññatarena.|| ||

N'atthi ito bahiddhā.|| ||

[95][pts][wlsh][olds] [3.18] Ta-y-idaṁ, bhikkhave, Tathāgato pajānāti:|| ||

'Ime diṭṭhi-ṭ-ṭhānā||
evaṁ-gahitā||
evaṁ-parāmaṭṭhā||
evaṁ-gahitā bhavissanti||
evaṁ-abhisamparāyā' ti.|| ||

Tañ ca Tathāgato pajānāti.|| ||

Tato ca uttaritaraṁ pajānāti.|| ||

Tañ ca pajānanaṁ na parāma-sati.|| ||

Aparāmasato c'assa paccattaṁ yeva nibbuti viditā.|| ||

Vedanānaṁ samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
assādañ ca||
ādīnavañ ca||
nissaraṇañ ca||
yathā-bhūtaṁ viditvā anupādā vimutto bhikkhave Tathāgato.|| ||

Ime kho te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍita-vedanīyā ye Tathāgato sayaṁ abhiññā sacchi-katvā pavedeti,||
yehi Tathāgatassa yathā-bhuccaṁ vaṇṇaṁ sammā vadamānā vadeyyuṁ.|| ||

 

§

 

[96][pts][wlsh][olds] [3.19] Santi, bhikkhave, eke samaṇa-brāhmaṇā diṭṭha-dhamma-Nibbāna-vādā sato sattassa parama-diṭṭha-dhamma-Nibbānaṁ paññāpenti pañcahi vatthūhi.|| ||

Te ca bhonto samaṇa-brāhmaṇā||
kim āgamma||
kim ārabbha||
diṭṭha-dhamma-Nibbāna-vādā sato sattassa parama-diṭṭha-dhamma-Nibbānaṁ paññāpenti pañcahi vatthūhi.|| ||

[97][pts][wlsh][olds] [3.20] Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā||
evaṁ-vādī hoti||
evaṁ-diṭṭhī:|| ||

'Yato kho bho ayaṁ attā pañcahi kāma-guṇehi samappito samaṅgi-bhūto paricāreti,||
ettāvatā kho bho ayaṁ attā parama-diṭṭha-dhamma-Nibbānaṁ patto hotī' ti.|| ||

Itth'eke sato sattassa parama-diṭṭha-dhamma-Nibbānaṁ paññāpenti.|| ||

[98][pts][wlsh][olds] [3.21] Tam añño evam āha:|| ||

'Atthi kho bho eso attā yaṁ tvaṁ vadesi.|| ||

"N'eso n'atthī" ti vadāmi.|| ||

No ca kho bho ayaṁ attā ettāvatā parama-diṭṭha-dhamma-Nibbānaṁ patto hoti.|| ||

Taṁ kissa hetu?|| ||

Kāmā hi bho aniccā dukkhā vipariṇāma-dhammā tesaṁ vipariṇām-aññathā-bhāvā uppajjanti soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā yato [37] kho bho ayaṁ attā||
vivicc'eva kāmehi||
vivicca akusala-dhammehi||
sa-vitakkaṁ sa-vicāraṁ||
viveka-jaṁ pīti-sukhaṁ||
paṭhamaṁ-jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Ettāvatā kho bho ayaṁ attā parama-diṭṭha-dhamma-Nibbānaṁ patto hotī' ti.|| ||

Itth'eke sato sattassa parama-diṭṭha-dhamma-Nibbānaṁ paññāpenti.|| ||

[99][pts][wlsh][olds] [3.22] Tam añño evam āha:|| ||

'Atthi kho bho eso attā yaṁ tvaṁ vadesi.|| ||

"N'eso n'atthi" ti vadāmi.|| ||

No ca kho bho ayaṁ attā ettāvatā parama-diṭṭha-dhamma-Nibbānaṁ patto hoti.|| ||

Taṁ kissa hetu?|| ||

Yad eva tattha vitakkitaṁ vicāritaṁ etena etaṁ oḷārikaṁ akkhāyati.|| ||

Yato kho bho ayaṁ attā||
vitakka-vicārānaṁ vūpasamā||
ajjhattaṁ sampasādanaṁ||
cetaso ekodī-bhāvaṁ||
avitakkaṁ avicāraṁ||
samādhi-jaṁ pīti-sukhaṁ||
dutiyaṁ-jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Ettāvatā kho bho ayaṁ attā parama-diṭṭha-dhamma-Nibbānaṁ patto hotī' ti.|| ||

Itth'eke sato sattassa parama-diṭṭha-dhamma-Nibbānaṁ paññāpenti.|| ||

[100][pts][wlsh][olds] [3.23] Tam añño evam āha:|| ||

'Atthi kho bho eso atatā yaṁ tvaṁ vadesi.|| ||

"N'eso n'atthi" ti vadāmi.|| ||

No ca kho bho ayaṁ attā ettāvatā parama-diṭṭha-dhamma-Nibbānaṁ patto hoti.|| ||

Taṁ kissa hetu?|| ||

Yad eva tattha pīti-gataṁ cetaso ubbillāvitattaṁ etena etaṁ oḷārikaṁ akkhāyati.|| ||

Yato kho bho ayaṁ attā||
pītiyā ca virāgā||
upekkhako ca viharati sato ca sampajāno||
sukhaṁ ca kāyena paṭisaṁvedeti,||
yan taṁ ariyā ācikkhanti||
"Upekkhako satimā sukha-vihārī" ti||
tatiyaṁ-jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Ettāvatā kho bho ayaṁ attā parama-diṭṭha-dhamma-Nibbānaṁ patto hotī' ti.|| ||

Itth'eke sato sattassa parama-diṭṭha-dhamma-Nibbānaṁ paññāpenti.|| ||

[101][pts][wlsh][olds] [3.24] Tam añño evam āha:|| ||

'Atthi kho bho eso atatā yaṁ tvaṁ vadesi.|| ||

"N'eso n'atthi" ti vadāmi.|| ||

No ca kho bho ayaṁ attā ettāvatā parama-diṭṭha-dhamma-Nibbānaṁ patto hoti.|| ||

Taṁ kissa hetu?|| ||

Yad eva tattha sukham iti cetaso ābhogo etena etaṁ oḷārikaṁ akkhāyati.|| ||

Yato kho bho ayaṁ attā||
sukhassa ca pahānā||
dukkhassa ca pahānā||
pubb'eva somanassa-domanassānaṁ attha-gamā||
adukkha-m- [38]asukhaṁ||
upekkhā-sati-pārisuddhiṁ||
catutthaṁ-jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Ettāvatā kho bho ayaṁ attā parama-diṭṭha-dhamma-Nibbānaṁ patto hotī' ti.|| ||

Itth'eke sato sattassa parama-diṭṭha-dhamma-Nibbānaṁ paññāpenti.|| ||

[102][pts][wlsh][olds] [3.25] Ime kho te, bhikkhave, samaṇa-brāhmaṇā diṭṭha-dhamma-Nibbāna-vādā sato sattassa parama-diṭṭha-dhamma-Nibbānaṁ paññāpenti pañcahi vatthūhi.|| ||

Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā||
diṭṭha-dhamma-Nibbāna-vādā sato sattassa parama-diṭṭha-dhamma-Nibbānaṁ paññāpenti,||
sabbe te imeh'eva pañcahi vatthūhi,||
etesaṁ vā aññatarena.|| ||

N'atthi ito bahiddhā.|| ||

[103][pts][wlsh][olds] [3.26] Ta-y-idaṁ, bhikkhave, Tathāgato pajānāti:|| ||

'Ime diṭṭhi-ṭ-ṭhānā evaṁ-gahitā evaṁ-parāmaṭṭhā evaṁ-gahitā bhavissanti evaṁ-abhisamparāyā" ti.|| ||

Tañ ca Tathāgato pajānāti.|| ||

Tato ca uttaritaraṁ pajānāti.|| ||

Tañ ca pajānanaṁ na parāma-sati.|| ||

Aparāmasato c'assa paccattaṁ yeva nibbuti viditā.|| ||

Vedanānaṁ samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
assādañ ca||
ādīnavañ ca||
nissaraṇañ ca||
yathā-bhūtaṁ viditvā anupādā vimutto bhikkhave Tathāgato.|| ||

Ime kho te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍita-vedanīyā ye Tathāgato sayaṁ abhiññā sacchi-katvā pavedeti,||
yehi Tathāgatassa yathā-bhuccaṁ vaṇṇaṁ sammā vadamānā vadeyyuṁ.|| ||

 

§

 

[104][pts][wlsh][olds] [3.27] Ime kho te, bhikkhave, samaṇa-brāhmaṇā||
aparanta-kappikā||
aparant-ā-nudiṭṭhino||
aparantaṁ ārabbha||
aneka-vihitāni||
adhivutti-padāni||
abhivadanti||
catu-cattārīsāya vatthūhi.|| ||

Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā||
aparanta-kappikā||
aparant-ā-nudiṭṭhino||
aparantaṁ ārabbha||
aneka-vihitāni||
adhivutti-padāni||
abhivadanti,||
sabbe te imeh'eva catu-cattārīsāya vatthūhi,||
etesaṁ vā aññatarena.|| ||

N'atthi ito bahiddhā.|| ||

[105][pts][wlsh][olds] [3.28] Ta-y-idaṁ, bhikkhave, Tathāgato pajānāti:|| ||

'Ime diṭṭhi-ṭ-ṭhānā||
evaṁ-gahitā||
evaṁ-parāmaṭṭhā||
evaṁ-gahitā bhavissanti||
evaṁ-abhisamparāyā' ti.|| ||

Tañ ca Tathāgato pajānāti.|| ||

Tato ca uttaritaraṁ pajānāti.|| ||

Tañ ca pajānanaṁ [39] na parāma-sati.|| ||

Aparāmasato c'assa paccattaṁ yeva nibbuti viditā.|| ||

Vedanānaṁ samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
assādañ ca||
ādīnavañ ca||
nissaraṇañ ca||
yathā-bhūtaṁ viditvā anupādā vimutto bhikkhave Tathāgato.|| ||

Ime kho te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍita-vedanīyā ye Tathāgato sayaṁ abhiññā sacchi-katvā pavedeti,||
yehi Tathāgatassa yathā-bhuccaṁ vaṇṇaṁ sammā vadamānā vadeyyuṁ.|| ||

 

§

 

[106][pts][wlsh][olds] [3.29] Ime kho te, bhikkhave, samaṇa-brāhmaṇā||
pubbanta-kappikā ca||
aparanta-kappikā ca||
pubb'antāparanta-kappikā ca||
pubb'antāparant'ānudiṭṭhino pubb'antāparantaṁ ārabbha aneka-vihitāni adhivutti-padāni abhivadanti dvā-saṭṭhiyā vatthūhi.|| ||

Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā||
pubbanta-kappikā ca||
aparanta-kappikā ca||
pubb'antāparanta-kappikā ca||
pubb'antāparant'ānudiṭṭhino pubb'antāparantaṁ ārabbha aneka-vihitāni adhivutti-padāni abhivadanti,||
sabbe te imeh'eva dvā-saṭṭhiyā vatthūhi,||
etesaṁ vā aññatarena.|| ||

N'atthi ito bahiddhā.|| ||

[107][pts][wlsh][olds] [3.30] Ta-y-idaṁ, bhikkhave, Tathāgato pajānāti:|| ||

'Ime diṭṭhi-ṭ-ṭhānā||
evaṁ āgatā||
evaṁ-parāmaṭṭhā||
evaṁ-gahitā bhavissanti||
evaṁ-abhisamparāy" ti.|| ||

Tañ ca Tathāgato pajānāti,||
tato ca uttaritaraṁ pajānāti.|| ||

Tañ ca pajānanaṁ na parāma-sati.|| ||

Aparāmasato c'assa paccattaṁ yeva nibbuti viditā.|| ||

Vedanānaṁ samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
assādañ ca||
ādīnavañ ca||
nissaraṇañ ca||
yathā-bhūtaṁ viditvā anupādā vimutto bhikkhave Tathāgato.|| ||

[108][wlsh] [3.31] Ime kho te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇīnā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍita-vedanīyā,||
ye Tathāgato sayaṁ abhiññā sacchi-katvā pavedeti,||
yehi Tathāgatassa yathā-bhuccaṁ vaṇṇaṁ sammā vadamānā vadeyyuṁ.|| ||

 

§

 

[109][pts][wlsh] [3.32]^[1] Tatra, bhikkhave,||
ye te samaṇa-brāhmaṇā||
sassata-vādā||
sassataṁ attāṇañ ca||
lokañ ca||
paññāpenti catūhi [40] vatthūhi,||
tad api tesaṁ bhavataṁ samaṇa-brāhmaṇānaṁ||
ajānataṁ apassataṁ vedayitaṁ,||
taṇhā-gatānaṁ paritasita-vipphanditam eva.|| ||

[110][wlsh] [3.33] Tatra, bhikkhave,||
ye te samaṇa-brāhmaṇā||
ekacca-sassatikā||
ekacca-asassatikā||
ekaccaṁ sassataṁ||
ekaccaṁ asassataṁ||
attāṇañ ca||
lokañ ca paññāpenti||
catūhi vatthūhi,||
tad api tesaṁ bhavataṁ samaṇa-brāhmaṇānaṁ ajānataṁ apassataṁ vedayitaṁ,||
taṇhā-gatānaṁ paritasita-vipphanditam eva.|| ||

[111][wlsh] [3.34] Tatra, bhikkhave,||
ye te samaṇa-brāhmaṇā||
antānantikā antānantaṁ lokassa paññāpenti catūhi vatthūhi,||
tad api tesaṁ bhavataṁ samaṇa-brāhmaṇānaṁ ajānataṁ apassataṁ vedayitaṁ,||
taṇhā-gatānaṁ paritasita-vipphanditam eva.|| ||

[112][wlsh] [3.35] Tatra, bhikkhave,||
ye te samaṇa-brāhmaṇā||
amarā-vikkhepikā tattha tattha pañhaṁ puṭṭhā samānā vācā-vikkhepaṁ āpajjanti amarā-vikkhepaṁ catūhi vatthūhi,||
tad api tesaṁ bhavataṁ samaṇa-brāhmaṇānaṁ ajānataṁ apassataṁ vedayitaṁ,||
taṇhā-gatānaṁ paritasita-vipphanditam eva.|| ||

[113][wlsh] [3.36] Tatra, bhikkhave,||
ye te samaṇa-brāhmaṇā||
adhicca-samuppannikā||
adhicca-samuppannaṁ||
attāṇañ ca||
lokañ ca||
paññāpenti dvīhi vatthūhi,||
tad api tesaṁ bhavataṁ samaṇa-brāhmaṇānaṁ ajānataṁ apassataṁ vedayitaṁ,||
taṇhā-gatānaṁ parisitavipphanditam eva.|| ||

[114][wlsh] [3.37] Tatra, bhikkhave,||
ye te samaṇa-brāhmaṇā||
pubbanta-kappikā pubbant-ā-nudiṭṭhino||
pubbantaṁ ārabbha||
aneka-vihitāni adhivutti-padāni||
abhivadanti aṭṭhādasahi vatthūhi,||
tad api tesaṁ bhavataṁ samaṇa-brāhmaṇānaṁ ajānataṁ apassataṁ vedayitaṁ,||
taṇhā-gatānaṁ paritasita-vipphanditam eva.|| ||

[115][wlsh] [3.38] Tatra, bhikkhave,||
ye te samaṇa-brāhmaṇā||
uddham-āghātanikā saññi-vādā||
uddham āghātanā saññiṁ attāṇaṁ paññāpenti soḷasahi vatthūhi,||
tad api tesaṁ bhavataṁ samaṇa-brāhmaṇānaṁ ajānataṁ apassataṁ vedayitaṁ,||
taṇhā-gatānaṁ paritasita-vipphanditam eva.|| ||

[41] [116][wlsh] [3.39] Tatra, bhikkhave,||
ye te samaṇa-brāhmaṇā||
uddham-āghātanikā asaññi-vādā||
uddham āghātanā asaññiṁ attāṇaṁ paññāpenti aṭṭhahi vatthūhi,||
tad api tesaṁ bhavataṁ samaṇa-brāhmaṇānaṁ ajānataṁ apassataṁ vedayitaṁ,||
taṇhā-gatānaṁ paritasita-vipphanditam eva.|| ||

[117][wlsh] [3.40] Tatra bhikkhave||
ye te samaṇa-brāhmaṇā||
uddham-āghātanikā n'eva-saññi-nāsaññi-vādā||
uddham āghātanā n'eva saññiṁ nāsaññiṁ attāṇaṁ paññāpenti aṭṭhahi vatthūhi,||
tad api tesaṁ bhavataṁ samaṇa-brāhmaṇānaṁ ajānataṁ apassataṁ vedayitaṁ,||
taṇhā-gatānaṁ paritasita-vipphanditam eva.|| ||

[118][wlsh] [3.41] Tatra, bhikkhave,||
ye te samaṇa-brāhmaṇā||
uccheda-vādā sato sattassa||
ucchedaṁ vināsaṁ vibhavaṁ paññāpenti sattahi vatthūhi,||
tad api tesaṁ bhavataṁ samaṇa-brāhmaṇānaṁ ajānataṁ apassataṁ vedayitaṁ,||
taṇhā-gatānaṁ paritasita-vipphanditam eva.|| ||

[119][wlsh] [3.42] Tatra, bhikkhave,||
ye te samaṇa-brāhmaṇā||
diṭṭha-dhamma-Nibbāna-vādā sato sattassa parama-diṭṭha-dhamma-Nibbānaṁ paññāpenti pañcahi vatthūhi,||
tad api tesaṁ bhavataṁ samaṇa-brāhmaṇānaṁ ajānataṁ apassataṁ vedayitaṁ,||
taṇhā-gatānaṁ paritasita-vipphanditam eva.|| ||

[120][wlsh] [3.43] Tatra, bhikkhave,||
ye te samaṇa-brāhmaṇā||
aparanta-kappikā aparant-ā-nudiṭṭhino||
aparantaṁ ārabbha||
aneka-vihitāni adhivutti-padāni abhivadanti catu-cattārīsāya vatthūhi,||
tad api tesaṁ bhavataṁ samaṇa-brāhmaṇānaṁ ajānataṁ apassataṁ vedayitaṁ,||
taṇhā-gatānaṁ paritasita-vipphanditam eva.|| ||

[121][wlsh] [3.44] Tatra, bhikkhave, ye te samaṇa-brāhmaṇā||
pubbanta-kappikā ca||
aparanta-kappikā ca||
pubb'antāparanta-kappikā ca||
pubb'antāparant'ānudiṭṭhino pubb'antāparantaṁ ārabbha aneka-vihitāni adhivutti-padāni abhivadanti dvā-saṭṭhiyā vatthūhi,||
tad api tesaṁ bhavataṁ samaṇa-brāhmaṇānaṁ ajānataṁ apassataṁ vedayitaṁ,||
taṇhā-gatānaṁ paritasita-vipphanditam eva.|| ||

 

§

 

[122][pts][wlsh] [3.45] Tatra, bhikkhave,||
ye te samaṇa-brāhmaṇā sassata- [42] vādā||
sassataṁ attāṇañ ca||
lokañ ca||
paññāpenti catūhi vatthūhi,||
tad api phassa-paccayā.|| ||

[123][wlsh] [3.46] Tatra, bhikkhave,||
ye te samaṇa-brāhmaṇā||
ekacca-sassatikā||
ekacca-asassatikā||
ekaccaṁ sassataṁ||
ekaccaṁ asassataṁ||
attāṇañ ca||
lokañ ca||
paññāpenti catūhi vatthūhi,||
tad api phassa-paccayā.|| ||

[124][wlsh] [3.47] 'Tatra, bhikkhave,||
ye te samaṇa-brāhmaṇā||
antānantikā antānantaṁ lokassa paññāpenti catūhi vatthūhi,||
tad api phassa-paccayā.|| ||

[125][wlsh] [3.48] Tatra, bhikkhave,||
ye te samaṇa-brāhmaṇā||
amarā-vikkhepikā tattha tattha pañhaṁ puṭṭhā samānā vācā-vikkhepaṁ āpajjanti amarā-vikkhepaṁ catūhi vatthuhi,||
tad api phassa-paccayā.|| ||

[126][wlsh] [3.49] Tatra, bhikkhave, ye te samaṇa-brāhmaṇā||
adhicca-samuppannikā||
adhicca-samuppannaṁ||
attāṇañ ca||
lokañ ca||
paññāpenti dvīhi vatthūhi,||
tad api phassa-paccayā.|| ||

[127][wlsh] [3.50] Tatra, bhikkhave, ye te samaṇa-brāhmaṇā||
pubbanta-kappikā||
pubbant-ā-nudiṭṭhino||
pubbantaṁ ārabbha||
aneka-vihitāni||
adhivutti-padāni||
abhivadanti||
aṭṭhādasahi||
vatthūhi,||
tad api phassa-paccayā.|| ||

[128][wlsh] [3.51] Tatra, bhikkhave, ye te samaṇa-brāhmaṇā||
uddham-āghātanikā saññi-vādā||
uddham āghātanā saññiṁ||
attāṇaṁ paññāpenti soḷasahi vatthūhi,||
tad api phassa-paccayā.|| ||

[129][wlsh] [3.52] Tatra, bhikkhave, ye te samaṇa-brāhmaṇā||
uddham-āghātanikā asaññi-vādā||
uddham āghātanā asaññiṁ attāṇaṁ paññāpenti||
aṭṭhahi vatthūhi,||
tad api phassa-paccayā.|| ||

[130][wlsh] [3.53] Tatra, bhikkhave, ye te samaṇa-brāhmaṇā||
uddham-āghātanikā n'eva-saññi-nāsaññi-vādā||
uddham āghātanā n'eva saññiṁ nāsaññiṁ attāṇaṁ paññāpeti aṭṭhahi vatthūhi,||
tad api phassa-paccayā.|| ||

[131][wlsh] [3.54] Tatra, bhikkhave, ye te samaṇa-brāhmaṇā||
uccheda-vādā sato sattassa||
ucchedaṁ vināsaṁ vibhavaṁ paññāpenti sattahi vatthūhi,||
tad api phassa-paccayā.|| ||

[132][wlsh] [3.55] Tatra, bhikkhave, ye te samaṇa-brāhmaṇā||
parama-diṭṭha-dhamma-Nibbāna-vādā sato sattassa parama-diṭṭha-dhamma-Nibbānaṁ paññāpenti pañcahi vatthūhi,||
tad api phassa-paccayā.|| ||

[133][wlsh] [3.56] Tatra, bhikkhave, ye te samaṇa-brāhmaṇā||
aparanta- [43] kappikā||
aparant-ā-nudiṭṭhino||
aparantaṁ ārabbha aneka-vihitāni adhivutti-padāni abhivadanti catu-cattārīsāya vatthūhi,||
tad api phassa-paccayā.|| ||

[134][wlsh] [3.57] Tatra, bhikkhave, ye te samaṇa-brāhmaṇā||
pubbanta-kappikā ca||
aparanta-kappikā ca||
pubb'antāparanta-kappikā ca||
pubb'antāparant'ānudiṭṭhino||
pubb'antāparantaṁ ārabbha aneka-vihitāni adhivutti-padāni abhivadanti dvā-saṭṭhiyā vatthūhi,||
tad api phassa-paccayā.|| ||

 

§

 

[135][pts][wlsh] [3.58] Tatra, bhikkhave, ye te samaṇa-brāhmaṇā||
sassata-vādā||
sassataṁ attāṇañ ca||
lokañ ca||
paññāpenti catūhi vatthūhi,||
te vata aññatra phassā paṭisaṁvedissantīti n'etaṁ ṭhānaṁ vijjati.|| ||

[136][wlsh] [3.59] Tatra, bhikkhave, ye te samaṇa-brāhmaṇā||
ekacca-sassatikā||
ekacca-asassatikā||
ekaccaṁ sassataṁ||
ekaccaṁ asassataṁ||
attāṇañ ca||
lokañ ca||
paññāpenti catūhi vatthūhi,||
te vata aññatra phassā paṭisaṁvedissantīti n'etaṁ ṭhānaṁ vijjati.|| ||

[137][wlsh] [3.60] Tatra, bhikkhave, ye te samaṇa-brāhmaṇā||
antānantikā antānantaṁ lokassa paññāpenti catūhi vatthūhi,||
te vata aññatra phassā paṭisaṁvedissantīti n'etaṁ ṭhānaṁ vijjati.|| ||

[138][wlsh] [3.61] Tatra, bhikkhave, ye te samaṇa-brāhmaṇā||
amarā-vikkhepikā tattha tattha pañhaṁ puṭṭhā samānā vācā-vikkhepaṁ āpajjanti amarā-vikkhepaṁ catūhi vatthūhi,||
te vata aññatra phassā paṭisaṁvedissantīti n'etaṁ ṭhānaṁ vijjati.|| ||

[139][wlsh] [3.62] Tatra, bhikkhave, ye te samaṇa-brāhmaṇā||
adhicca-samuppannikā adhicca-samuppannaṁ||
attāṇañ ca||
lokañ ca||
paññāpenti dvīhi vatthūhi,||
te vata aññatra phassā paṭisaṁvedissantīti n'etaṁ ṭhānaṁ vijjati.|| ||

[140][wlsh] [3.63] Tatra, bhikkhave, ye te samaṇa-brāhmaṇā||
pubbanta-kappikā pubbant-ā-nudiṭṭhino||
pubbantaṁ ārabbha||
aneka-vihitāni adhivutti-padāni abhivadanti aṭṭhādasahi vatthūhi,||
te vata aññatra phassā paṭisaṁvedissantīti n'etaṁ ṭhānaṁ vijjati.|| ||

[141][wlsh] [3.64] Tatra, bhikkhave, ye te samaṇa-brāhmaṇā||
uddham- [44] āghātanikā||
saññi-vādā uddham āghātanā saññiṁ attāṇaṁ paññāpenti soḷasahi vatthūhi,||
te vata aññatra phassā paṭisaṁvedissantīti n'etaṁ ṭhānaṁ vijjati.|| ||

[142][wlsh] [3.65] Tatra, bhikkhave, ye te samaṇa-brāhmaṇā||
uddham-āghātanikā asaññi-vādā||
uddham āghātanā asaññiṁ attāṇaṁ paññāpenti aṭṭhahi vatthūhi,||
te vata aññatra phassā paṭisaṁvedissantīti n'etaṁ ṭhānaṁ vijjati.|| ||

[143][wlsh] [3.66] Tatra, bhikkhave, ye te samaṇa-brāhmaṇā||
uddham-āghātanikā n'eva-saññī-nāsaññi-vādā||
uddham āghātanā n'eva saññiṁ nāsaññiṁ attāṇaṁ paññāpenti aṭṭhahi vatthūhi,||
te vata aññatra phassā paṭisaṁvedissantīti n'etaṁ ṭhānaṁ vijjati.|| ||

[144][wlsh] [3.67] Tatra, bhikkhave, ye te samaṇa-brāhmaṇā||
uccheda-vādā sato sattassa||
ucchedaṁ vināsaṁ vibhavaṁ paññāpenti sattahi vatthūhi,||
te vata aññatra phassā paṭisaṁvedissantīti n'etaṁ ṭhānaṁ vijjati.|| ||

[145][wlsh][olds] [3.68] Tatra, bhikkhave, ye te samaṇa-brāhmaṇā||
parama-diṭṭha-dhamma-Nibbāna-vādā sato sattassa||
parama-diṭṭha-dhamma-Nibbānaṁ paññāpenti pañcahi vatthūhi,||
te vata aññatra phassā paṭisaṁvedissantīti n'etaṁ ṭhānaṁ vijjati.|| ||

[146][wlsh][olds] [3.69] Tatra, bhikkhave, ye te samaṇa-brāhmaṇā||
aparanta-kappikā||
aparant-ā-nudiṭṭhino||
aparantaṁ ārabbha||
aneka-vihitāni adhivutti-padāni abhivadanti catu-cattārīsāya vatthūhi,||
te vata aññatra phassā paṭisaṁvedissantīti n'etaṁ ṭhānaṁ vijjati.|| ||

[147][wlsh][olds] [3.70] Tatra, bhikkhave, ye te samaṇa-brāhmaṇā||
pubbanta-kappikā ca||
aparanta-kappikā ca||
pubb'antāparanta-kappikā ca||
pubb'antāparant'ānudiṭṭhino pubb'antāparantaṁ ārabbha aneka-vihitāni adhivutti-padāni abhivadanti dvā-saṭṭhiyā vatthūhi,||
te vata aññatra phassā paṭisaṁvedissantīti n'etaṁ ṭhānaṁ vijjati.|| ||

 

§

 

[148][pts][wlsh][olds] [3.71] Tatra, bhikkhave, ye te samaṇa-brāhmaṇā||
sassata-vādā||
sassataṁ attāṇañ ca||
lokañ ca||
paññāpenti catūhi vatthūhi,||
ye pi te samaṇa-brāhmaṇā ekacca-sassatikā ekacca-asassatikā,||
ye pi te samaṇa-brāhmaṇā antānantikā,||
ye pi te samaṇa-brāhmaṇā amarā-vikkhepikā,||
ye pi te [45] samaṇa-brāhmaṇā adhicca-samuppannikā,||
ye pi te samaṇa-brāhmaṇā uddham-āghātanikā saññi-vādā,||
ye pi te samaṇa-brāhmaṇā uddham-āghātanikā asaññi-vādā,||
ye pi te samaṇa-brāhmaṇā uddham-āghātanikā n'eva-saññī-nāsaññi-vādā,||
ye pi te samaṇa-brāhmaṇā uccheda-vādā,||
ye pi te samaṇa-brāhmaṇā diṭṭha-dhamma-Nibbāna-vādā,||
ye pi te samaṇa-brāhmaṇā pubbanta-kappikā,||
ye pi te samaṇa-brāhmaṇā aparanta-kappikā,||
ye pi te samaṇa-brāhmaṇā pubbanta-kappikā ca aparanta-kappikā ca pubb'antāparanta-kappikā ca,||
pubb'antāparant'ānudiṭṭhino pubb'antāparantaṁ ārabbha aneka-vihitāni adhivutti-padāni abhivadanti dvā-saṭṭhiyā vatthūhi,||
sabbe te chahi phass'āyatanehi phussa phussa paṭisaṁvedenti.|| ||

Tesaṁ vedanā-paccayā taṇhā,||
taṇhā-paccayā upādānaṁ,||
upādāna-paccayā bhavo,||
bhava-paccayā jāti,||
jāti-paccayā jarā-maraṇaṁ soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā sambhavanti.|| ||

Yato kho bhikkhave bhikkhu channaṁ phass'āyatanānaṁ samudayaṁ ca attha-gamaṁ ca assādaṁ ca ādīnavaṁ ca nissaraṇaṁ ca yathā-bhūtaṁ pajānāti,||
ayaṁ imehi sabbeh'eva uttaritaraṁ pajānāti.|| ||

[149][pts][wlsh][olds] [3.72] Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā||
pubbanta-kappikā vā||
aparanta-kappikā vā||
pubb'antāparanta-kappikā vā||
pubb'antāparant'ānudiṭṭhino||
pubb'antāparantaṁ ārabbha aneka-vihitāni adhivutti-padāni abhivadanti,||
sabbe te imeh'eva dvā-saṭṭhiyā vatthūhi anto-jālī-katā ettha sitā va u-m-mujjamānā ummujjanti.|| ||

Ettha pariyāpannā anto-jālī-katā'va u-m-mujjamānā ummujjanti.|| ||

Seyyathā pi, bhikkhave,||
dakkho kevaṭṭo vā||
kevaṭṭantevāsī vā||
sukhumacchikena jālena parittaṁ udakadahaṁ otthareyya,||
tassa evam assa:|| ||

"Ye kho keci imasmiṁ udaka-dahe oḷārikā pāṇā,||
sabbe te anto-jālī-katā ettha sitā va u-m-mujjamānā ummujjanti.|| ||

Ettha pariyāpannā [46] anto-jālī-katā va u-m-mujjamānā ummujjantī" ti.|| ||

Evam eva kho, bhikkhave,||
ye hi keci samaṇā vā brāhmaṇā vā||
pubbanta-kappikā vā||
aparanta-kappikā vā||
pubb'antāparanta-kappikā vā||
pubb'antāparant'ānudiṭṭhino||
pubb'antāparantaṁ ārabbha||
aneka-vihitāni adhivutti-padāni abhivadanti,||
sabbe te imeh'eva dvā-saṭṭhiyā vatthūhi anto-jālī-katā ettha sitā va u-m-mujjamānā ummujjanti.|| ||

[150][pts][wlsh][olds] [3.73] Ucchinna-bhava-nettiko bhikkhave Tathāgatassa kāyo tiṭṭhati.|| ||

Yāv'assa kāyo ṭhassati,||
tāva naṁ dakkhinti deva-manussā.|| ||

Kāyassa bhedā uddhaṁ jīvita-pariyādānā na dakkhinti deva-manussā.|| ||

Seyyathā pi, bhikkhave,||
amba-piṇḍiyā vaṇṭa-c-chinnāya||
yāni kānici ambāni vaṇṭ'ūpaṭi-baddhāni,||
sabbāni tāni tad anvayāni bhavanti.|| ||

Evam eva kho, bhikkhave,||
ucchinna-bhava-nettiko Tathāgatassa kāyo tiṭṭhati.|| ||

Yāv'assa kāyo ṭhassati,||
tāva naṁ dakkhinti deva-manussā.|| ||

Kāyassa bhedā uddhaṁ jīvita-pariyādānā na dakkhinti deva-manussā" ti.|| ||

[151][pts][wlsh][olds] [3.74] Evaṁ vutte āyasmā Ānando Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||

"Acchariyaṁ bhante,||
abbhutaṁ bhante.|| ||

Ko nāmo ayaṁ bhante, dhamma-pariyāyo" ti?|| ||

"Tasmātiha tvaṁ Ānanda imaṁ dhamma-pariyāyaṁ 'attha-jālan' ti pi naṁ dhārehi.|| ||

'Dhamma-jālan' ti pi naṁ dhārehi.|| ||

'Brahma-jālan' ti pi naṁ dhārehi.|| ||

'Diṭṭhi-jālan' ti pi naṁ dhārehi.|| ||

'Anuttaro saṅgāma-vijayo' ti pi naṁ dhārehī" ti.|| ||

Idam avoca Bhagavā.|| ||

Attamanā te bhikkhū Bhagavato bhāsitaṁ "abhinandun" ti.|| ||

Imasmiṁ ca pana veyyā-kara-ṇasmiṁ bhaññamāne dasasahassī loka-dhātu akampitthāti.|| ||

 

Brahma-Jāla-Suttaṁ

 

---

^[1] Text misnumbers, skips #31.