Pāḷi English Dictionary
Sutta Search
Dhammatalk SearchDīgha Nikāya
Sutta 4
Soṇadaṇḍa Suttaṁ
Adapted from the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Aṅgesu cārikaṁ caramāno mahatā bhikkhu-saṅghena saddhiṁ pañca-mattehi bhikkhu-satehi||
yena Campā tad avasari.|| ||
Tatra sudaṁ Bhagavā Campāyaṁ viharati||
Gaggarāya pokkharaṇiyā tīre.
Tena kho pana samayena Soṇadaṇḍo brāhmaṇo Campaṁ ajjhā-vasati sattussadaṁ satiṇakaṭṭhodakaṁ sadhaññaṁ rāja-bhoggaṁ raññā māgadhena seniyena Bimbisārena dinnaṁ rājadāyaṁ brahmadeyyaṁ.
2. Assosuṁ kho Campeyyakā brāhmaṇa-gahapatikā:|| ||
"Samaṇo khalu bho Gotamo Sakya-putto Sakya-kulā pabba-jito Aṅgesu cārikaṁ caramāno mahatā bhikkhu-saṅghena saddhiṁ pañca-mattehi bhikkhu-satehi Campaṁ anuppatto,||
Campāyaṁ viharati Gaggarāya pokkharaṇiyā tīre.|| ||
Taṁ kho pana bhavantaṁ Gotamaṁ||
evaṁ kalyāṇo kitti-saddo abbhu-g-gato:|| ||
'Iti pi so Bhagavā||
arahaṁ||
Sammā Sambuddho||
vijjā-caraṇa-sampanno||
Sugato||
loka-vidū||
anuttaro purisa-damma-sārathī||
Satthā deva-manussānaṁ||
Buddho||
Bhagavā' ti.|| ||
So imaṁ lokaṁ sa-devakaṁ sa-Mārakaṁ sa-brahmakaṁ sa-s-samaṇa-brāhmaṇiṁ pajaṁ sa-deva-manussaṁ sayaṁ abhiññā sacchi-katvā pavedeti.|| ||
So dhammaṁ deseti||
ādi kalyāṇaṁ||
majjhe kalyāṇaṁ||
pariyosāna-kalyāṇaṁ||
sātthaṁ savyañ janaṁ||
kevala-paripuṇṇaṁ||
parisuddhaṁ||
Brahma-cariyaṁ pakāseti.|| ||
Sādhu kho pana tathā-rūpānaṁ arahataṁ dassanaṁ hotī" ti.
3. [112] Atha kho Campeyyakā brāhmaṇa-gahapatikā Campāya ni-k-khamitvā Saṅghasaṅghī gaṇībhūtā||
yena gaggarā pokkharaṇī ten'upasaṅkamanti.
4. Tena kho pana samayena Soṇadaṇḍo brāhmaṇo uparipāsāde divāseyyaṁ upagato hoti.|| ||
Addasā kho Soṇadaṇḍo brāhmaṇo Campeyyake brāhmaṇa-gahapatike Campāya ni-k-khamitvā Saṅghasaṅghī gaṇībhūte||
yena gaggarā pokkharaṇī ten'upasaṅkamante.|| ||
Disvā khattaṁ āmantesi:|| ||
"Kin nu kho bho khatte Campeyyakā brāhmaṇa-gahapatikā Campāya ni-k-khamitvā Saṅghasaṅghī gaṇībhūtā yena gaggarā pokkharaṇī ten'upasaṅkamantī" ti?
"Atthi kho bho Samaṇo Gotamo Sakya-putto Sakya-kulā pabba-jito Aṅgesu cārikaṁ caramāno mahatā bhikkhu-saṅghena saddhiṁ pañca-mattehi bhikkhu-satehi Campaṁ anuppatto Campāya viharati Gaggarāya pokkharaṇiyā tīre.|| ||
Taṁ kho pana bhavantaṁ Gotamaṁ evaṁ kalyāṇo kitti-saddo abbhu-g-gato:|| ||
'Iti pi so Bhagavā||
arahaṁ||
Sammā Sambuddho||
vijjā-caraṇa-sampanno||
Sugato||
loka-vidū||
anuttaro purisa-damma-sārathī||
Satthā deva-manussānaṁ||
Buddho||
Bhagavā' ti.|| ||
Tamete bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamantī" ti.
5. Tena hi bho khatte yena Campeyyakā brāhmaṇa-gahapatikā ten'upasaṅkama.|| ||
Upasaṅkamitvā Campeyyake brāhmaṇa-gahapatike evaṁ vadehi:|| ||
"Soṇadaṇḍo bho brāhmaṇo evam āha:|| ||
'Āgamentu kira bhavanto Soṇadaṇḍo pi brāhmaṇo samaṇaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamissatī" ti.
'Evaṁ bho' ti kho so khattā Soṇadaṇḍassa brāhmaṇassa paṭi-s-sutvā||
yena Campeyyakā brāhmaṇa-gahapatikā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā Campeyyake brāhmaṇa gahapatike etad avoca:|| ||
[113] "Soṇadaṇḍo bho brāhmaṇo evam āha:|| ||
'Āgamentū kira bhavanto.|| ||
Soṇadaṇḍo pi brāhmaṇo samaṇaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamissatī' ti.
6. Tena kho pana samayena nānā-verajjakānaṁ brāhmaṇānaṁ pañca-mattāni brāhmaṇasatāni Campāyaṁ paṭivasanti kenacideva karaṇīyena.|| ||
Assosuṁ kho te brāhmaṇā:|| ||
"Soṇadaṇḍo kira brāhmaṇo samaṇaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamissatī" ti.|| ||
Atha kho te brāhmaṇā yena Soṇadaṇḍo brāhmaṇo ten'upasaṅkamiṁsu.|| ||
Upasaṅkamitvā Soṇadaṇḍaṁ brāhmaṇaṁ etad avocuṁ:|| ||
'Saccaṁ kira bhavaṁ Soṇadaṇḍo samaṇaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamissatī'?" ti.
"Evaṁ kho me bho hoti aham pi samaṇaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamissāmī" ti.
7. "Mā bhavaṁ Soṇadaṇḍo samaṇaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkami.|| ||
Na arahati bhavaṁ Soṇadaṇḍo samaṇaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Sace bhavaṁ Soṇadaṇḍo samaṇaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamissati,||
bhoto Soṇadaṇḍassa yaso hāyissati samaṇassa Gotamassa yaso abhivaḍḍhi'ssati.|| ||
Yam pi bhoto Soṇadaṇḍassa yaso hāyissati samaṇassa Gotamassa yaso abhivaḍḍhi'ssati,||
iminā paṅgena na arahati bhavaṁ Soṇadaṇḍo samaṇaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Samaṇo tv'eva Gotamo arahati bhavantaṁ Soṇadaṇḍaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Bhavaṁ hi Soṇadaṇḍo ubhato sujāto mātito ca pitito ca,||
saṁsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitā-mah'ayugā,||
akkhitto anupakkuṭṭho jāti-vādena.
Yam pi bhavaṁ Soṇadaṇḍo ubhato sujāto mātito ca pitito ca,||
saṁsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitā-mah'ayugā,||
akkhitto anupakkuṭṭho jāti-vādena.|| ||
Iminā paṅgena na arahati bhavaṁ Soṇadaṇḍo samaṇaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Samaṇo tv'eva Gotamo arahati bhavantaṁ Soṇadaṇḍaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Bhavaṁ hi Soṇadaṇḍo aḍḍho maha-d-dhano mahā-bhogo.
Yam pi bhavaṁ Soṇadaṇḍo aḍḍho maha-d-dhano mahā-bhogo.|| ||
Iminā paṅgena na arahati bhavaṁ Soṇadaṇḍo samaṇaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Samaṇo tv'eva Gotamo arahati bhavantaṁ Soṇadaṇḍaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Bhavaṁ hi Soṇadaṇḍo [114] ajjhāyako manta-dharo tiṇṇaṁ vedānaṁ pāragū sanighaṇḍukeṭubhānaṁ sākkhara-p-pabhe-dānaṁ itihāsa-pañca-mānaṁ,||
padako,||
veyyākaraṇo,||
lokāyatamahā-purisa-lakkhaṇesu anavayo.
Yam pi bhavaṁ Soṇadaṇḍo ajjhāyako manta-dharo tiṇṇaṁ vedānaṁ pāragū sanighaṇḍukeṭubhānaṁ sākkhara-p-pabhe-dānaṁ itihāsa-pañca-mānaṁ,||
padako,||
veyyākaraṇo,||
lokāyatamahā-purisa-lakkhaṇesu anavayo.|| ||
Iminā paṅgena na arahati bhavaṁ Soṇadaṇḍo samaṇaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Samaṇo tv'eva Gotamo arahati bhavantaṁ Soṇadaṇḍaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Bhavaṁ hi Soṇadaṇḍo abhirūpo dassanīyo pāsādiko paramāya vaṇṇa-pokkha-ratāya samannāgato brahmavaṇṇī brahmavaccasī,||
akkhuddāvakāso dassanāya.
Yam pi bhavaṁ Soṇadaṇḍo abhirūpo dassanīyo pāsādiko paramāya vaṇṇa-pokkha-ratāya samannāgato brahmavaṇṇī brahmavaccasī,||
akkhuddāvakāso dassanāya.|| ||
Iminā paṅgena na arahati bhavaṁ Soṇadaṇḍo samaṇaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Samaṇo tv'eva Gotamo arahati bhavantaṁ Soṇadaṇḍaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Bhavaṁ hi Soṇadaṇḍo sīlavā vuddhasīlī vuddhasīlena samannāgato.
Yam pi bhavaṁ Soṇadaṇḍo sīlavā vuddhasīlī vuddhasīlena samannāgato.|| ||
Iminā paṅgena na arahati bhavaṁ Soṇadaṇḍo samaṇaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Samaṇo tv'eva Gotamo arahati bhavantaṁ Soṇadaṇḍaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Bhavaṁ hi Soṇadaṇḍo kalyāṇa-vāco kalyāṇa-vākkaraṇo,||
poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā.
Yam pi bhavaṁ Soṇadaṇḍo kalyāṇa-vāco kalyāṇa-vākkaraṇo,||
poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā.|| ||
Iminā paṅgena na arahati bhavaṁ Soṇadaṇḍo samaṇaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Samaṇo tv'eva Gotamo arahati bhavantaṁ Soṇadaṇḍaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Bhavaṁ hi Soṇadaṇḍo bahunnaṁ ācariya-pācariyo,||
tīṇi māṇavakasatāni mante vāceti.|| ||
Bahū kho pana nānādisā nānājanapadā māṇavakā āga-c-chanti bhoto Soṇadaṇḍassa santike mantatthikā mante adhīyitukāmā.
Yam pi bhavaṁ Soṇadaṇḍo bahunnaṁ ācariya-pācariyo,||
tīṇi māṇavasatāni mante vāceti.|| ||
Bahū kho pana nānādisā nānājanapadā māṇavakā āga-c-chanti bhoto Soṇadaṇḍassa santike mantatthikā mante adhīyitukāmā.|| ||
Iminā paṅgena na arahati bhavaṁ Soṇadaṇḍo samaṇaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Samaṇo tv'eva Gotamo arahati bhavantaṁ Soṇadaṇḍaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Bhavaṁ hi Soṇadaṇḍo jiṇṇo vuddho mahallako addhagato vayo anuppatto.|| ||
Samaṇo Gotamo taruṇo c'eva taruṇapabba-jito ca.
Yam pi bhavaṁ Soṇadaṇḍo jiṇṇo vuddho mahallako addhagato vayo anuppatto.|| ||
Samaṇo Gotamo taruṇo c'eva taruṇapabba-jito ca.|| ||
Iminā paṅgena na arahati bhavaṁ Soṇadaṇḍo samaṇaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Samaṇo tv'eva Gotamo arahati bhavantaṁ Soṇadaṇḍaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Bhavaṁ hi Soṇadaṇḍo rañño Māgadhassa seniyassa Bimbisārassa sakkato garukato mānito pūjito apacito.
Yam pi bhavaṁ Soṇadaṇḍo rañño Māgadhassa seniyassa Bimbisārassa sakkato garukato mānito pūjito apacito.|| ||
Iminā paṅgena na arahati bhavaṁ Soṇadaṇḍo samaṇaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Samaṇo tv'eva Gotamo arahati bhavantaṁ Soṇadaṇḍaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Bhavaṁ hi Soṇadaṇḍo brāhmaṇassa pokkhara-sātissa sakkato garukato mānito pūjito apacito.
Yam pi bhavaṁ Soṇadaṇḍo brāhmaṇassa pokkhara-sātissa sakkato garukato mānito pūjito apacito.|| ||
Iminā paṅgena na arahati bhavaṁ Soṇadaṇḍo samaṇaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Samaṇo tv'eva Gotamo arahati bhavantaṁ Soṇadaṇḍaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Bhavaṁ hi Soṇadaṇḍo Campaṁ ajjhā-vasati sattussadaṁ satiṇakaṭṭhodakaṁ sadhaññaṁ rāja-bhoggaṁ raññā māgadhena seniyena Bimbisārena dinnaṁ rājadāyaṁ brahmadeyyaṁ.
Yam pi bhavaṁ Soṇadaṇḍo Campaṁ ajjhā-vasati sattussadaṁ satiṇakaṭṭhodakaṁ sadhaññaṁ rāja-bhoggaṁ raññā māgadhena seniyena Bimbisārena dinnaṁ rājadāyaṁ brahmadeyyaṁ,||
iminā paṅgena na arahati bhavaṁ Soṇadaṇḍo samaṇaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Samaṇo tv'eva Gotamo arahati bhavantaṁ Soṇadaṇḍaṁ dassanāya upasaṅkamitunti.
8. Evaṁ vutte Soṇadaṇḍo brāhmaṇo te brāhmaṇe etad avoca: [115] tena hi bho mamapi suṇātha,||
yathā mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ natv'eva arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Samaṇo khalu bho Gotamo ubhato sujāto mātito ca pitito ca,||
saṁsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitā-mah'ayugā,||
akkhitto anupakkuṭṭho jāti-vādena.
Yam pi bho Samaṇo Gotamo ubhato sujāto mātito ca pitito ca,||
saṁsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitā-mah'ayugā,||
akkhitto anupakkuṭṭho jāti-vādena,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya usaṅkamituṁ.
Samaṇo khalu bho Gotamo mahantaṁ ñāti-Saṅghaṁ ohāya pabba-jito.
Yam pi bho Samaṇo Gotamo mahantaṁ ñāti-Saṅghaṁ ohāya pabba-jito,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Samaṇo khalu bho Gotamo pahūtaṁ hirañña-suvaṇṇaṁ ohāya pabba-jito bhūmigatañ ca vehāsaṭṭhañca.
Yam pi bho Samaṇo Gotamo pahūtaṁ hirañña-suvaṇṇaṁ ohāya pabba-jito bhūmigatañ ca vehāsaṭṭhañca,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Samaṇo khalu bho Gotamo daharo'va samāno yuvā susu kāḷakeso bhadrena yobbaṇena samannāgato paṭhamena vayasā agārasmā anagāriyaṁ pabba-jito.
Yam pi bho Samaṇo Gotamo daharo'va samāno yuvā susu kāḷakeso bhadrena yobbaṇena samannāgato paṭhamena vayasā agārasmā anagāriyaṁ pabba-jito,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Samaṇo khalu bho Gotamo akāmakānaṁ mātā-pitunnaṁ assumukhānaṁ rudantānaṁ kesa-massuṁ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṁ pabba-jito.
Yam pi bho Samaṇo Gotamo akāmakānaṁ mātā-pitunnaṁ assumukhānaṁ rudantānaṁ kesa-massuṁ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṁ pabba-jito,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Samaṇo khalu bho Gotamo abhirūpo dassanīyo pāsādiko paramāya vaṇṇa-pokkha-ratāya samannāgato brahmavaṇṇī brahmavaccasī akkhuddāvakāso dassanāya.
Yam pi bho Samaṇo Gotamo abhirūpo dassanīyo pāsādiko paramāya vaṇṇa-pokkha-ratāya samannāgato brahmavaṇṇī brahmavaccasī akkhuddāvakāso dassanāya,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Samaṇo khalu bho Gotamo sīlavā ariyasīli kusalasīlī kusalasīlena samannāgato.
Yam pi bho Samaṇo Gotamo sīlavā ariyasīli kusalasīli kusalasīlena samannāgato,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Samaṇo khalu bho Gotamo kalyāṇa-vāco kalyāṇa-vākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā.
Yam pi bho Samaṇo Gotamo kalyāṇa-vāco kalyāṇa-vākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Samaṇo khalu bho Gotamo bahunnaṁ ācariya-pācariyo.
Yam pi bho Samaṇo Gotamo bahunnaṁ ācariya-pācariyo,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Samaṇo khalu bho Gotamo khīṇakāmarāgo vigatacāpallo.
Yam pi bho Samaṇo Gotamo khīṇakāmarāgo vigatacāpallo,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Samaṇo khalu bho Gotamo kammavādī kiriyavādī apāpapurekkhāro brahmaññāya pajāya.
Yam pi bho Samaṇo Gotamo kammavādī kiriyavādī apāpapurekkhāro brahmaññāya pajāya,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Samaṇo khalu bho Gotamo uccā kulā pabba-jito asambhinnakhattiyakulā.
Yam pi bho Samaṇo Gotamo uccā kulā pabba-jito asambhinnakhattiyakulā,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Samaṇo khalu bho Gotamo aḍḍhā kulā pabba-jito maha-d-dhanā mahā-bhogā.
Yam pi bho Samaṇo Gotamo aḍḍhā kulā pabba-jito maha-d-dhanā mahā-bhogā,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
[116] Samaṇaṁ khalu bho Gotamaṁ tiroraṭṭhā tirojanapadā sampucchituṁ āga-c-chanti.
Yam pi bho samaṇaṁ Gotamaṁ tiroraṭṭhā tirojanapadā sampucchituṁ āga-c-chanti,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Samaṇaṁ khalu bho Gotamaṁ anekāni devatāsahassāni pāṇehi saraṇaṁ gatāni.
Yam pi bho samaṇaṁ Gotamaṁ anekāni devatāsahassāni pāṇehi saraṇaṁ gatāni,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Samaṇaṁ khalu bho Gotamaṁ evaṁ kalyāṇo kitti-saddo abbhu-g-gato 'Iti pi so Bhagavā arahaṁ Sammā Sambuddho vijjā-caraṇa-sampanno Sugato loka-vidū anuttaro purisa-damma-sārathī Satthā deva-manussānaṁ Buddho Bhagavā'ti.
Yam pi bho samaṇaṁ Gotamaṁ evaṁ kalyāṇo kitti-saddo abbhu-g-gato 'Iti pi so Bhagavā arahaṁ Sammā Sambuddho vijjā-caraṇa-sampanno Sugato loka-vidū anuttaro purisa-damma-sārathī Satthā deva-manussānaṁ Buddho Bhagavā'ti,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Samaṇo khalu bho Gotamo dvattiṁsamahā-purisa-lakkhaṇehi samannāgato.
Yam pi bho Samaṇo Gotamo dvattiṁsamahā-purisa-lakkhaṇehi samannāgato,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Samaṇo khalu bho Gotamo ehisāgatavādī sakhilo sammodako abbhākuṭiko uttānamukho pubbabhāsī.
Yam pi bho Samaṇo Gotamo ehisāgatavādī sakhilo sammodako abbhākuṭiko uttānamukho pubbabhāsī,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Samaṇo khalu bho Gotamo catunnaṁ parisānaṁ sakkato garukato mānito pūjito apacito.
Yam pi bho Samaṇo Gotamo catunnaṁ parisānaṁ sakkato garukato mānito pūjito apacito,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Samaṇe khalu bho gotame bahū devā manussā ca abhi-p-pasannā.
Yam pi bho samaṇe gotame bahū devā manussā ca abhi-p-pasannā,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Samaṇo khalu bho Gotamo yasmiṁ gāme vā nigame vā paṭivasati,||
na tasmiṁ gāme vā nigame vā amanussā manusse viheṭhenti.
Yam pi bho Samaṇo Gotamo yasmiṁ gāme vā nigame vā paṭivasati,||
na tasmiṁ gāme vā nigame vā amanussā manusse viheṭhenti,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Samaṇo khalu bho Gotamo saṅghī gaṇī gaṇācariyo puthutitthakarānaṁ aggam akkhāyati.
Yam pi bho Samaṇo Gotamo saṅghī gaṇī gaṇācariyo puthutitthakarānaṁ aggam akkhāyati,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Yathā kho pana bho ekesaṁ samaṇa-brāhmaṇānaṁ yathā vā tathā vā yaso samudāgacchati na hevaṁ samaṇassa Gotamassa yaso samudāgato.|| ||
Atha kho anuttarāya vijjā-caraṇasampadāya samaṇassa Gotamassa yaso samudāgato.
Samaṇaṁ khalu bho Gotamaṁ rājā Māgadho seniyo Bimbisāro saputto sabhariyo sapariso sāmacco pāṇehi saraṇaṁ gato.
Yam pi bho samaṇaṁ Gotamaṁ rājā Māgadho seniyo Bimbisāro saputto sabhariyo sapariso sāmacco pāṇehi saraṇaṁ gato,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Samaṇaṁ khalu bho Gotamaṁ rājā Pasenadi kosalo saputto sabhariyo sapariso sāmacco pāṇehi saraṇaṁ gato.
Yam pi bho samaṇaṁ Gotamaṁ rājā Pasenadi kosalo saputto sabhariyo sapariso sāmacco pāṇehi saraṇaṁ gato,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Samaṇaṁ khalu bho Gotamaṁ brāhmaṇo pokkharasātī saputto sabhariyo sapariso sāmacco pāṇehi saraṇaṁ gato.
Yam pi bho samaṇaṁ Gotamaṁ brāhmaṇo pokkharasātī saputto sabhariyo sapariso sāmacco pāṇehi saraṇaṁ gato.|| ||
Imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Samaṇo khalu bho Gotamo rañño Māgadhassa seniyassa Bimbisārassa sakkato garukato mānito pūjito apacito.
Yam pi bho Samaṇo Gotamo rañño Māgadhassa seniyassa Bimbisārassa sakkato garukato mānino pūjito apacito,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Samaṇo khalu bho Gotamo rañño Pasenadissa Kosalassa sakkato garukato mānito pūjito apacito.
Yam pi bho Samaṇo Gotamo rañño Pasenadissa Kosalassa sakkato garukato mānito pūjito apacito,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Samaṇo khalu bho Gotamo brāhmaṇassa pokkhara-sātissa sakkato garukato mānito pūjito apacito.
Yam pi bho Samaṇo Gotamo brāhmaṇassa pokkhara-sātissa sakkato garukato mānito pūjito apacito,||
imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
[117] samaṇo khalu bho Gotamo Campaṁ anuppatto Campāyaṁ viharati Gaggarāya pokkharaṇiyā tīre.|| ||
Ye kho pana bho keci samaṇā vā brāhmaṇā vā amhākaṁ gāmakkhettaṁ āga-c-chanti,||
atithī no te honti.|| ||
Atithī kho panamhehi sakkātabbā garukātabbā mānetabbā pūjetabbā apacetabbā.|| ||
Yam pi bho Samaṇo Gotamo Campaṁ anuppatto Campāyaṁ viharati Gaggarāya pokkharaṇiyā tīre.|| ||
Atithamhākaṁ Samaṇo Gotamo.|| ||
Atithi kho panamhehi sakkātabbo garukātabbo mānetabbo pūjetabbo apacetabbo.|| ||
Imināpaṅgena na arahati so bhavaṁ Gotamo amhākaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Atha kho pana mayam'eva arahāma taṁ bhavantaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.
Ettake kho ahaṁ bho tassa bhoto Gotamassa guṇe pariyāpuṇāmi.|| ||
No ca kho so bhavaṁ Gotamo ettakavaṇṇo.|| ||
Aparimāṇavaṇṇo hi so bhavaṁ Gotamo" ti.
9. Evaṁ vutte te brāhmaṇā Soṇadaṇḍaṁ brāhmaṇaṁ etad avocuṁ: 'yathā kho bhavaṁ Soṇadaṇḍo samaṇassa Gotamassa vaṇṇe bhāsati ito ce'pi so bhavaṁ Gotamo yojanasate viharati,||
alam eva saddhena kula-puttena dassanāya upasaṅkamituṁ api puṭosena1.|| ||
Tena hi bho sabb'eva mayaṁ samaṇaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamissāmā" ti.
Atha kho Soṇadaṇḍo brāhmaṇo mahatā brāhmaṇagaṇena saddhiṁ yena gaggarā pokkharaṇī ten'upasaṅkami.
10. Atha kho Soṇadaṇḍassa brāhmaṇassa tirovana-saṇḍagatassa evaṁ cetaso parivitakko udapādi: "ahañc'eva kho pana samaṇaṁ Gotamaṁ pañhaṁ puccheyyaṁ,||
tatra ce maṁ Samaṇo Gotamo evaṁ vadeyya: 'na kho esa brāhmaṇa pañho evaṁ pucchītabbo,||
evaṁ nāmesa buhmaṇa pañho pucchitabbo'ti.|| ||
Tena maṁ ayaṁ parisā paribhaveyya: 'bālo Soṇadaṇḍo brāhmaṇo avyatto,||
[118] nāsakkhi samaṇaṁ Gotamaṁ yoniso pañhaṁ pucchitun' ti.|| ||
Yaṁ kho panāyaṁ parisā paribhaveyya,||
yaso pi tassa hāyetha,||
yassa kho pana yaso hāyetha bhogā'pi tassa hāyeyyuṁ.|| ||
Yasoladdhā kho pan amhākaṁ bhogā.|| ||
Mañc'eva kho pana Samaṇo Gotamo pañhaṁ puccheyya,||
tassa c'āhaṁ pañhassa veyyākaraṇena cittaṁ na ārādheyyaṁ,||
tatra ce maṁ Samaṇo Gotamo evaṁ vadeyya: 'na kho esa brāhmaṇa pañho evaṁ vyākātabbo.|| ||
Evaṁ nāmesa brāhmaṇa pañho vyākātabbo'ti,||
tena maṁ ayaṁ parisā paribhaveyya: 'bālo soṇaṇḍo brāhmaṇo,||
avyatto nāsakkhi samaṇassa Gotamassa pañhassa veyyākaraṇena cittaṁ ārādhetunti.|| ||
Yaṁ kho panāyaṁ parisā paribhaveyya,||
yaso pi tassa hāyetha.|| ||
Yassa kho pana yaso hāyetha bhogāpi tassa hāyeyyuṁ.|| ||
Yasoladdhā kho pan amhākaṁ bhogā.|| ||
Ahaṁ c'eva kho pana evaṁ samīpagato samāno adisvā'va samaṇaṁ Gotamaṁ nivatteyyaṁ,||
tena maṁ ayaṁ parisā paribhaveyya: 'bālo Soṇadaṇḍo brāhmaṇo avyatto mānatthaddho bhīto ca.|| ||
No visahi samaṇaṁ Gotamaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ.|| ||
Kathaṁ hi nāma samīpagato samāno adisvā samaṇaṁ Gotamaṁ nivattissatī?'Ti.|| ||
Yaṁ kho panāyaṁ parisā paribhaveyya yaso pi tassa hāyetha.|| ||
Yassa kho pana yaso hāyetha,||
bhogā'pi tassa hāyeyyuṁ.|| ||
Yasoladdhā kho pan amhākaṁ bhogā" ti.
11. Atha kho Soṇadaṇḍo brāhmaṇo yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavatā saddhiṁ sammodi.|| ||
Sammodanīyaṁ kathaṁ sārāṇīyaṁ vīti-sāretvā eka-m-antaṁ nisīdi.|| ||
Campeyyakāpi kho brāhmaṇa-gahapatikā appekacce Bhagavantaṁ abhivādetvā eka-m-antaṁ nisīdiṁsu.|| ||
Appekacce Bhagavatā saddhiṁ sammodiṁsu.|| ||
Sammodanīyaṁ kathaṁ sārāṇīyaṁ vīti-sāretvā eka-m-antaṁ nisīdiṁsu.|| ||
Appekacce yena Bhagavā ten'añjaliṁ panāmetvā eka-m-antaṁ nisīdiṁsu.|| ||
Appekacce nāmagottaṁ sāvetvā eka-m-antaṁ nisīdiṁsu.|| ||
Appekacce tuṇhī-bhūtā eka-m-antaṁ nisīdiṁsu.
12. [119] tatrapi sudaṁ Soṇadaṇḍo brāhmaṇo etad eva bahulamanuvitakkento nisinno hoti.|| ||
"Ahaṁ c'eva kho pana samaṇaṁ Gotamaṁ pañhaṁ puccheyyaṁ tatra ce maṁ Samaṇo Gotamo evaṁ vadeyya 'na kho esa brāhmaṇa pañho pucchītabbo'ti,||
tena maṁ ayaṁ parisā paribhaveyya 'bālo Soṇadaṇḍo brāhmaṇo avyatto,||
nāsakkhi samaṇaṁ Gotamaṁ yoniso pañhaṁ pucachitun' ti.yaṁ kho panāyaṁ parisā paribhaveyya yaso pi tassa hāyetha.|| ||
Yassa kho pana yaso hāyetha bhogāpi tassa hāyeyyuṁ.|| ||
Yasoladdhā kho pan amhākaṁ bhogā.|| ||
Mañc'eva kho pana Samaṇo Gotamo pañhaṁ puccheyya,||
tassa c'āhaṁ pañhassa veyyākaraṇena cittaṁ na ārādheyyaṁ,||
tatra ce maṁ Samaṇo Gotamo evaṁ vadeyya 'na kho esa brāhmaṇa,||
pañho evaṁ vyākātabbo,||
evaṁ nāmesa brāhmaṇa pañho vyākātabbo'ti,||
tena maṁ ayaṁ parisā paribhaveyya: 'bālo Soṇadaṇḍo brāhmaṇo avyatto,||
nāsakkhi samaṇassa Gotamassa pañhassa veyyākaraṇena cittaṁ ārādhetunti.|| ||
'Yaṁ kho panāyaṁ parisā paribhaveyya yaso pi tassa hāyetha yassa kho pana yaso hāyetha bhogāpi tassa hāyeyyuṁ.|| ||
Yasoladdhā kho pan amhākaṁ bhogā.|| ||
Aho vata maṁ Samaṇo Gotamo sake ācariyake tevijjake pañhaṁ puccheyya.|| ||
Addhāvatassāhaṁ cittaṁ ārādheyyaṁ pañhassa veyyākaraṇenā" ti.
13. Atha kho Bhagavato Soṇadaṇḍassa brāhmaṇassa cetasā ceto-parivitakkam-aññāya etad ahosi: "vihaññati kho ayaṁ Soṇadaṇḍo brāhmaṇo sakena cittena.|| ||
Yan nūn-ā-haṁ Soṇadaṇḍaṁ brāhmaṇaṁ sake ācariyake tevijjake pañhaṁ puccheyyanti."|| ||
Atha kho Bhagavā Soṇadaṇḍaṁ brāhmaṇaṁ etad avoca: "katīhi pana brāhmaṇa aṅgehi samannāgataṁ brāhmaṇā brāhmaṇaṁ paññapenti brāhmaṇo'smīti ca vadamāno sammā vadeyya na ca pana musā-vādaṁ āpajjeyyā?"Ti
14. Atha kho Soṇadaṇḍassa brāhmaṇassa etad ahosi: [120] yaṁ vata no ahosi icchitaṁ,||
yaṁ ākaṅkhitaṁ,||
yaṁ adhippetaṁ,||
yaṁ abhipatthitaṁ 'aho vata maṁ Samaṇo Gotamo sake ācariyake tevijjake pañhaṁ puccheyya,||
addhā vatassāhaṁ cittaṁ ārādheyyaṁ pañhassa veyyāṇenā'ti,||
tatra maṁ Samaṇo Gotamo sake ācariyake tevijjake pañhaṁ pucchati.|| ||
Addhā vatassāhaṁ cittaṁ ārādhessāmi pañhassa veyyākaraṇenā'ti.
15. Atha kho Soṇadaṇḍo brāhmaṇo abbhunnāmetvā kāyaṁ anuviloketvā parisaṁ Bhagavantaṁ etad avoca: "pañcahi bho Gotama aṅgehi samannāgataṁ brāhmaṇā brāhmaṇaṁ paññāpenti 'brāhmaṇo'smīti ca vadamāno sammā vadeyya na ca pana musā-vādaṁ āpajjeyya.|| ||
Katamehi pañcahi?
Idha bho Gotama brāhmaṇo ubhato sujāto hoti mātito ca pitito ca,||
saṁsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitā-mah'ayugā,||
akkhitto anupakkuṭṭho jāti-vādena.|| ||
Ajjhāyako hoti manta-dharo tiṇṇaṁ vedānaṁ pāragū sanighaṇḍukeṭubhānaṁ sākkhara-p-pabhe-dānaṁ itihāsa-pañca-mānaṁ,||
padako veyyākaraṇo lokāyatamahā-purisa-lakkhaṇesu anavayo:
Abhirūpo hoti dassanīyo pāsādiko paramāya vaṇṇa-pokkha-ratāya samannāgato,||
brahmavaṇṇī brahmavaccasī akkhuddāvakāso dassanāya.|| ||
Sīlavā hoti vuddhasīlī vuddhasīlena samannāgato,||
paṇḍito ca hoti medhāvī,||
paṭhamo vā dutiyo vā sujaṁ paggaṇhantānaṁ.|| ||
Imehi kho bho Gotama pañcahi aṅgehi samannāgataṁ brāhmaṇā brāhmaṇaṁ paññāpenti.|| ||
Brāhmaṇo'smīti ca vadamāno sammā vadeyya na ca pana musā-vādaṁ āpajjeyyāti.
16. "Imesaṁ pana brāhmaṇa pañcannaṁ aṅgānaṁ sakkā ekaṁ aṅgaṁ ṭhapetvā catūhi aṅgehi samannāgataṁ brāhmaṇaṁ paññāpetuṁ brāhmaṇo'smīti ca vadamāno sammā vadeyya na ca pana musā-vādaṁ āpajjeyyā" ti?
17. "Sakkā bho Gotama.|| ||
Imesaṁ hi bho Gotama pañcannaṁ aṅgānaṁ vaṇṇaṁ ṭhapayāma.|| ||
Kiṁ hi vaṇṇo karissati?.|| ||
Yato kho bho Gotama brāhmaṇo ubhato sujāto hoti mātito ca pitito ca,||
saṁsuddhagahaṇiko yāva sattamā [121] pitā-mah'ayugā,||
akkhitto anupakkuṭṭho jāti-vādena.|| ||
Ajjhāyako ca hoti manta-dharo,||
tiṇṇaṁ vedānaṁ pāragū sanighaṇḍukeṭubhānaṁ sākkhara-p-pabhe-dānaṁ itihāsa-pañca-mānaṁ,||
padako,||
veyyākaraṇo,||
lokāyatamahā-purisa-lakkhaṇesu anavayo.|| ||
Sīlavā ca hoti vuddhasīlī vuddhasīlena samannāgato,||
paṇḍito ca hoti medhāvī paṭhamo vā dutiyo vā sujaṁ paggaṇhantānaṁ.|| ||
Imehi kho bho Gotama catūhaṅgehi samannāgataṁ brāhmaṇā brāhmaṇaṁ paññāpenti brāhmaṇo'smīti ca vadamāno sammā vadeyya,||
na ca pana musā-vādaṁ āpajjeyyā" ti.
18. "Imesaṁ pana brāhmaṇa catunnaṁ aṅgānaṁ sakkā ekaṁ aṅgaṁ ṭhapayitvā tīhi aṅgehi samannāgataṁ brāhmaṇaṁ paññāpetuṁ brāhmaṇosmīti ca vadamāno sammā vadeyya na ca pana musā-vādaṁ āpajjeyyā" ti?
19. "Sakkā bho Gotama.|| ||
Imesaṁ hi bho Gotama catunnaṁ aṅgānaṁ mante ṭhapayāma.|| ||
Kiṁ hi mantā karissanti?.|| ||
Yato kho bho Gotama brāhmaṇo ubhato sujāto hoti mātito ca pitito ca,||
saṁsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitā-mah'ayugā,||
akkhitto anupakkuṭṭho jāti-vādena,||
sīlavā ca hoti vuddhasīlī vuddhasīlena samannāgato,||
paṇḍito ca hoti medhāvī,||
paṭhamo vā dutiyo vā sujaṁ paggaṇhantānaṁ.|| ||
Imehi kho bho Gotama catūhaṅgehi samannāgataṁ brāhmaṇā brāhmaṇaṁ paññāpenti brāhmaṇo'smīti ca vadamāno sammā vadeyya na ca pana musā-vādaṁ āpajjeyyā" ti.
20. "Imesaṁ pana brāhmaṇa tiṇṇaṁ aṅgānaṁ sakkā ekaṁ aṅgaṁ ṭhapetvā dvīhaṅgehi samannāgataṁ brāhmaṇaṁ paññāpetuṁ,||
brāhmaṇosmīti ca vadamāno sammā vadeyya na ca pana musā-vādaṁ āpajjeyyā" ti?
21. "Sakkā bho Gotama,||
imesaṁ hi bho Gotama tiṇṇaṁ aṅgānaṁ jātiṁ ṭhapayāma.|| ||
Kiṁ hi jāti karissati?
Yato kho bho Gotama brāhmaṇo sīlavā hoti vuddhasīlī vuddhasīlena samannāgato,||
paṇḍito ca hoti medhāvī paṭhamo vā dutiyo vā sujaṁ paggaṇhantānaṁ.|| ||
Imehi kho bho Gotama dvīhaṅgehi samannāgataṁ brāhmaṇā brāhmaṇaṁ paññāpenti.|| ||
Brāhmaṇo'smīti ca vadamāno sammā vadeyya na ca pana musā-vādaṁ āpajjeyyā" ti.
22. [122] evaṁ vutte te brāhmaṇā Soṇadaṇḍaṁ brāhmaṇaṁ etad avocuṁ: "mā bhavaṁ Soṇadaṇḍo evaṁ avaca.|| ||
Mā bhavaṁ Soṇadaṇḍo evaṁ avaca.|| ||
Apavadateva bhavaṁ Soṇadaṇḍo vaṇṇaṁ,||
apavadati mante,||
apavadati jātiṁ.|| ||
Ekaṁsena bhavaṁ Soṇadaṇḍo samaṇasseva Gotamassa vādaṁ anupakkhandatī" ti.
23. Atha kho Bhagavā te brāhmaṇe etad avoca: "sace kho tumhākaṁ brāhmaṇā evaṁ hoti,||
'appassuto ca Soṇadaṇḍo brāhmaṇo,||
akalyāṇa-vākkaraṇo ca Soṇadaṇḍo brāhmaṇo,||
duppañño ca Soṇadaṇḍo brāhmaṇo samaṇena Gotamena saddhiṁ asmiṁ vacane paṭimantetunti,||
tiṭṭhatu Soṇadaṇḍo brāhmaṇo,||
tumhe mayā saddhiṁ mantavho.|| ||
Sace pana tumhākaṁ brāhmaṇā evaṁ hoti: "bahu-s-suto ca Soṇadaṇḍo brāhmaṇo,||
kalyāṇa-vākkaraṇo ca Soṇadaṇḍo brāhmaṇo,||
paṇḍito ca Soṇadaṇḍo brāhmaṇo,||
pahoti ca Soṇadaṇḍo brāhmaṇo samaṇena Gotamena saddhiṁ asmiṁ vacane paṭimantetun' ti.tiṭṭhatha tumhe,||
Soṇadaṇḍo brāhmaṇo mayā saddhiṁ paṭimantetū" ti.
24. Evaṁ vutte Soṇadaṇḍo brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
" tiṭhatu bhavaṁ Gotamo.|| ||
Tuṇhī bhavaṁ Gotamo hotu.|| ||
Ahameva tesaṁ saha-dhammena paṭivacanaṁ karissāmī" ti.
Atha kho Soṇadaṇḍo brāhmaṇo te brāhmaṇe etad avoca: "mā bhavanto evaṁ avacuttha,||
mā bhavanto evaṁ avacuttha: 'apavadateva bhavaṁ Soṇadaṇḍo vaṇṇaṁ,||
apavadati mante,||
apavadati jātiṁ,||
ekaṁ-sena.|| ||
Bhavaṁ Soṇadaṇḍo [123] samaṇasseva Gotamassa vādaṁ anupakkhandatī'ti n-ā-haṁ bho apavadāmi vaṇṇaṁ vā mante vā jātiṁ vā" ti.
25. Tena kho pana samayena Soṇadaṇḍassa brāhmaṇassa bhāgineyyo aṅgako nāma māṇavako tassaṁ parisāyaṁ nisinno hoti.|| ||
Atha kho Soṇadaṇḍo brāhmaṇo te brāhmaṇe etad avoca: "passanti no bhonto imaṁ aṅgakaṁ māṇavakaṁ amhākaṁ bhāgineyyanti?"
"Evaṁ bho."|| ||
"Aṅgako kho bho māṇavako abhirūpo dassanīyo pāsādiko paramāya vaṇṇa-pokkha-ratāya samannāgato brahmavaṇṇī brahmavaccasī akkhuddāvakāso dassanāya.|| ||
Nāssa imissaṁ parisāyaṁ samasamo atthi vaṇṇena,||
ṭhapetvā samaṇaṁ Gotamaṁ.
Aṅgako kho bho māṇavako ajjhāyako manta-dharo,||
tiṇṇaṁ vedānaṁ pāragū sanighaṇḍukeṭubhānaṁ sākkhara-p-pabhe-dānaṁ itihāsa-pañca-mānaṁ.|| ||
Padako veyyākaraṇo lokāyatamahā-purisa-lakkhaṇesu anavayo.|| ||
Ahamassa mante vācetā.
Aṅgako kho bho māṇavako ubhato sujāto mātito ca pitito ca,||
saṁsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitā-mah'ayugā,||
akkhitto anupakkuṭṭho jāti-vādena.|| ||
Ahamassa mātā-pitaro jānāmi.
Aṅgako kho bho māṇavako pāṇampi haneyya adinnampi ādiyeyya paradārampi gaccheyya musāpi bhaṇeyya majjampi piveyya,||
etthadāni bho kiṁ vaṇṇo karissati,||
kiṁ mantā,||
kiṁ jāti.|| ||
Yato kho bho brāhmaṇo sīlavā ca hoti vuddhasīlī vuddhasīlena samannāgato,||
paṇḍito ca hoti medhāvī paṭhamo vā dutiyo vā sujaṁ paggaṇhantānaṁ.|| ||
Imehi kho bho dvīhaṅgehi samannāgataṁ brāhmaṇā brāhmaṇaṁ paññāpenti.|| ||
Brāhmaṇo'smīti ca vadamāno sammā vadeyya,||
na ca pana musā-vādaṁ āpajjeyyā" ti.
26. "Imesaṁ pana brāhmaṇa dvinnaṁ aṅgānaṁ sakkā ekaṁ aṅgaṁ ṭhapayitvā ekena aṅgena samannāgataṁ brāhmaṇaṁ paññāpetuṁ,||
brāhmaṇo'smīti ca vadamāno sammā vadeyya.|| ||
Na ca pana musā-vādaṁ āpajjeyyā" ti?
[124] "no h'idaṁ bho Gotama.|| ||
Sīlaparidhotā hi bho Gotama paññā.|| ||
Paññāparidhotaṁ sīlaṁ.|| ||
Yattha sīlaṁ tattha paññā.|| ||
Yattha paññā tattha sīlaṁ.|| ||
Sīla-vato paññā,||
paññavato sīlaṁ.|| ||
Sīlapaññāṇaṁ ca pana lokasmiṁ aggam akkhāyati.|| ||
Seyyathā pi bho Gotama hatthena vā hatthaṁ dhoveyya pādena vā pādaṁ dhoveyya,||
evam eva kho bho Gotama sīlaparidhotā paññā,||
paññāparidhotaṁ sīlaṁ.|| ||
Yattha sīlaṁ tattha paññā,||
yattha paññā tattha sīlaṁ.|| ||
Sīla-vato paññā,||
paññā'vato sīlaṁ.|| ||
Sīlapaññāṇañca pana lokasmiṁ aggam akkhāyati.
"Evam etaṁ brāhmaṇa sīlaparidhotā hi brāhmaṇa paññā,||
paññāparidhotaṁ sīlaṁ.|| ||
Yattha sīlaṁ tattha paññā,||
yattha paññā tattha sīlaṁ.|| ||
Sīla-vato paññā,||
paññavato sīlaṁ.|| ||
Sīlapaññāṇañca pana lokasmiṁ aggam akkhāyati.
"Katamaṁ pana taṁ brāhmaṇa sīlaṁ?.|| ||
Katamā sā paññā" ti.
"Ettakaparamā'va mayaṁ bho Gotama etasmiṁ atthe.|| ||
Sādhu vata bhavantaṁ yeva Gotamaṁ paṭibhātu etassa bhāsitassa attho" ti.
"Tena hi brāhmaṇa suṇāhi,||
sādhukaṁ manasi karohi,||
bhāsissāmī" ti.
'Evaṁ bho'ti kho Soṇadaṇḍo brāhmaṇo Bhagavato paccassosi.|| ||
Bhagavā etad avoca:
25 . "Idha brāhmaṇa Tathāgato loke uppajjati arahaṁ Sammā Sambuddho vijjā-caraṇa-sampanno Sugato loka-vidū anuttaro purisa-damma-sārathī Satthā deva-manussānaṁ Buddho Bhagavā.|| ||
So imaṁ lokaṁ sa-devakaṁ sa-Mārakaṁ sa-brahmakaṁ sa-s-samaṇa-brāhmaṇiṁ pajaṁ sa-deva-manussaṁ sayaṁ abhiññā sacchi-katvā pavedeti.|| ||
So dhammaṁ deseti ādi kalyāṇaṁ majjhe kalyāṇaṁ pariyosāna-kalyāṇaṁ sātthaṁ savyañ janaṁ kevala-paripuṇṇaṁ parisuddhaṁ Brahma-cariyaṁ pakāseti.
Taṁ dhammaṁ suṇāti gahapati vā gahapati-putto vā aññatarasmiṁ vā kule paccājāto.|| ||
So taṁ dhammaṁ sutvā Tathāgate saddhaṁ paṭilabhati.|| ||
So tena saddhā-paṭilābhena samannāgato iti paṭisañcikkhati: 'sambādho gharāvāso rajo-patho.|| ||
Abbhokāso pabbajjā.|| ||
Na-y-idaṁ sukaraṁ agāraṁ ajjhāvasatā ekanta-paripuṇṇaṁ ekanta-parisuddhaṁ saṅkha-likhitaṁ Brahma-cariyaṁ carituṁ.|| ||
Yan nūn-ā-haṁ kesa-massuṁ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṁ pabbajeyya'nti.
So aparena samayena appaṁ vā bhoga-k-khandhaṁ pahāya mahantaṁ vā bhoga-k-khandhaṁ pahāya appaṁ vā ñāti-parivaṭṭaṁ pahāya mahantaṁ vā ñāti-parivaṭṭaṁ pahāya kesa-massuṁ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṁ pabbajati.|| ||
So evaṁ pabba-jito samāno Pātimokkha-saṁvara-saṁvuto viharati ācāra-gocara-sampanno aṇumattesu vajjesu bhaya-dassāvī.|| ||
Samādāya sikkhati sikkhā-padesu kāya-kamma-vacī-kammena samannāgato kusalena.|| ||
Parisuddhā-jīvo sīla-sampanno indriyesu gutta-dvāro bhojane matt'aññū sati-sampajaññesu samannāgato santuṭṭho.
Kathañ ca brāhmaṇa bhikkhu sīla-sampanno hoti?.|| ||
Idha brāhmaṇa bhikkhu pāṇ-ā-tipātaṁ pahāya pāṇ-ā-tipātā paṭivirato hoti nihita-daṇḍo nihita-sattho lajjī dayā-panno.|| ||
Sabba-pāṇa-bhūta-hit-ā-nukampī viharati.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Adinn'ādānaṁ pahāya adinn'ādānā paṭivirato hoti dinn'ādāyī dinna-pāṭikaṅkhī.|| ||
Athenena suci-bhūtena attanā virahati.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Abrahma-cariyaṁ pahāya brahma-cārī hoti ārā-cārī virato methunā gāma-dhammā.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Musā-vādaṁ pahāya musā-vādā paṭivirato hoti sacca-vādī sacca-sandho theto paccayiko avisaṁvādako lokassa.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Pisuṇaṁ vācaṁ pahāya pisuṇāya vācāya paṭivirato hoti.|| ||
Ito sutvā na amutra akkhātā imesaṁ bhedāya.|| ||
Amutra vā sutvā na imesaṁ akkhātā amūsaṁ bhedāya.|| ||
Iti bhinnānaṁ vā sandhātā,||
sahitānaṁ vā anuppadātā samagg'ārāmo samagga-rato samagga-nandiṁ samagga-karaṇiṁ vācaṁ bhāsitā hoti.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Pharusaṁ vācaṁ pahāya pharusāya vācāya paṭivirato hoti.|| ||
Yā sā vācā neḷā kaṇṇa-sukhā pemanīyā7 hadayaṁ-gamā porī bahu-jana-kantā bahu-jana-manāpā,||
tathā-rūpaṁ8 vācaṁ bhāsitā hoti.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Sampha-p-palāpaṁ pahāya sampha-p-palāpā paṭivirato hoti kāla-vādī bhūta-vādī attha-vādī dhamma-vādī vinaya-vādī.|| ||
Nidhānavatiṁ vācaṁ bhāsitā hoti kālena sāpadesaṁ pariyanta-vatiṁ attha-saṁhitaṁ.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Bīja-gāma-bhūta-gāma-samārambhā paṭivirato hoti.|| ||
Eka-bhattiko hoti ratt'ūparato paṭivirato vikāla-bhojanā.|| ||
Nacca-gīta-vādita-visūka-dassanā paṭivirato hoti.|| ||
Mālā-gandha-vilepana-dhāraṇa-maṇḍana-vibhusana-ṭ-ṭhānā paṭivirato hoti.|| ||
Uccā-sayana-mahā-sayanā paṭivirato hoti.|| ||
Jātarūpa-rajata-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||
Āmaka-dhañña-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||
Āmakamaṁsapaṭigggahaṇā paṭivirato hoti.|| ||
Itthi-kumārika-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||
Dāsi-dāsa-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||
Aj-eḷaka-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||
Kukkuṭa-sūkara-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||
Hatthigavassavaḷavā paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||
Khetta-vatthu-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||
Dūteyyapaheṇa gaman-ā-nuyogā paṭivirato hoti.|| ||
Kaya-vikkayā paṭivirato hoti.|| ||
Tulā-kūṭa-kaṁsa-kūṭa-mānakūṭā paṭivirato hoti.|| ||
Ukkoṭanavañ cananikatisāci yogā paṭivirato hoti.|| ||
Chedana-vadha-bandhana-viparāmosa-ālopa-sahasākārā paṭivirato hoti.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Cullasīlaṁ niṭṭhitaṁ
Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ bījagāma-bhūta-gāma-samārambhaṁ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṁ: mūla-bījaṁ khandha-bījaṁ phalu-bījaṁ agga-bījaṁ bijabījameva pañcamaṁ.|| ||
Iti vā iti eva-rūpā bījagāma-bhūta-gāma-samārambhā paṭivirato hoti.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ sannidhi-kāra-paribhogaṁ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṁ: anna-sannidhiṁ pāna-sannidhiṁ vattha-sannidhiṁ yāna-sannidhiṁ sayana-sannidhiṁ gandha-sannidhiṁ āmisa-sannidhiṁ.|| ||
Iti vā iti eva-rūpā sannidhi-kāra-paribhogā paṭivirato hoti.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ visūkadassanaṁ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṁ: naccaṁ gītaṁ vāditaṁ pekkhaṁ akkhātaṁ pāṇissaraṁ vetālaṁ kumbhathūnaṁ Sobha-nagarakaṁ caṇḍālaṁ vaṁsaṁ dhopanakaṁ hatthi-yuddhaṁ assa-yuddhaṁ mahisa-yuddhaṁ usabha-yuddhaṁ aja-yuddhaṁ meṇḍayuddhaṁ kukkuṭayuddhaṁ vaṭṭakayuddhaṁ daṇḍa-yuddhaṁ muṭṭhi-yuddhaṁ nibbuddhaṁ uyyodhikaṁ balaggaṁ senābyūhaṁ aṇīkadassanaṁ.|| ||
Iti vā iti eva-rūpā visūka-dassanā paṭivirato hoti.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ jūta-ppamāda-ṭ-ṭhān'ānuyogaṁ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṁ: aṭṭha-padaṁ dasa-padaṁ ākāsaṁ parihāra-pathaṁ santikaṁ khalikaṁ ghaṭikaṁ salāka-hatthaṁ akkhaṁ paṅgacīraṁ vaṅkakaṁ mokkha-cikaṁ ciṅgulakaṁ pattāḷhakaṁ rathakaṁ dhanukaṁ akkharikaṁ manesikaṁ yathā-vajjaṁ.|| ||
Iti vā iti eva-rūpā jūta-ppamāda-ṭ-ṭhān'ānuyogā paṭivirato hoti.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ uccā-sayana-mahā-sayanaṁ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṁ: āsandiṁ pallaṅkaṁ gonakaṁ cittakaṁ paṭikaṁ paṭalikaṁ tūlikaṁ vikatikaṁ udda-lomiṁ ekanta-lomiṁ kaṭṭhissaṁ koseyyaṁ kuttakaṁ hatth'attharaṁ ass'attharaṁ rath'attharaṁ ajina-p-paveṇiṁ kādali-miga-pavara-pacc'attharaṇaṁ sa-uttara-c-chadaṁ ubhato-lohita-kūpadhānaṁ.|| ||
Iti vā iti eva-rūpā uccā-sayana-mahā-sayanā paṭivirato hoti.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ maṇḍana-vibhusana-ṭ-ṭhān'ānuyogaṁ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṁ: ucchādanaṁ parimaddanaṁ nahāpanaṁ sambāhanaṁ ādāsaṁ añjanaṁ mālā-vilepanaṁ mukkha-cuṇṇakaṁ mukhale-panaṁ hattha-bandhaṁ sikhā-bandhaṁ daṇḍakaṁ nāḷikaṁ khaggaṁ chattaṁ citrūpāhanaṁ uṇahīsaṁ maṇiṁ vāla-vījaniṁ odātāni vatthāni dīgha-dasāni.|| ||
Iti vā iti eva-rūpā maṇḍana-vibhusana-ṭ-ṭhān'ānuyogā paṭivirato hoti.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ tiracchāna-kathaṁ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṁ: rāja-kathaṁ cora-kathaṁ mahāmatta-kathaṁ senā-kathaṁ bhaya-kathaṁ yuddha-kathaṁ anna-kathaṁ pāna-kathaṁ vattha-kathaṁ sayana-kathaṁ mālā-kathaṁ gandha-kathaṁ ñāti-kathaṁ yāna-kathaṁ gāma-kathaṁ nigama-kathaṁ nagara-kathaṁ jana-pada-kathaṁ itthi-kathaṁ purisa-kathaṁ (kumārakathaṁ kumārikathaṁ) sūra-kathaṁ visikhā-kathaṁ kumbha-ṭ-ṭhāna-kathaṁ pubba-peta-kathaṁ nānatta-kathaṁ lok'akkhāyikaṁ samudda-k-khāyikaṁ iti-bhav-ā-bhava-kathaṁ.|| ||
Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-kathāya paṭivirato hoti.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpā viggāhika-kathaṁ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṁ: "na tvaṁ imaṁ Dhamma-Vinayaṁ ājānāsi.|| ||
Ahaṁ imaṁ Dhamma-Vinayaṁ ājānāmi.|| ||
Kiṁ tvaṁ imaṁ Dhamma-Vinayaṁ ājānissasi?.|| ||
Micchā-paṭipanno tvam asi.|| ||
Aham asmi sammā-paṭipanno.|| ||
Sahitaṁ me,||
asahitaṁ te.|| ||
Pure vacanīyaṁ pacchā avaca.|| ||
Pacchā vacanīyaṁ pure avaca.|| ||
Āviciṇṇan te viparāvattaṁ.|| ||
Āropito te vādo.|| ||
Niggahīto tvam asi.|| ||
Cara vāda-p-pamokkhāya.|| ||
Nibbeṭhehi vā sace pahosī" ti.|| ||
Iti vā iti eva-rūpāya viggahikakathāya paṭivirato hoti.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ dūteyya-pahiṇa-gamanānuyogamanuyruttā viharanti,||
seyyath'īdaṁ: raññaṁ rāja-mahāmattāṇaṁ khattiyānaṁ brāhmaṇānaṁ gahapatikānaṁ kumārānaṁ "idha gaccha.|| ||
Amutrāgaccha.|| ||
Idaṁ hara.|| ||
Amutra idaṁ āharā" ti.|| ||
Iti vā iti eva-rūpā dūteyya-pahiṇa-gaman-ā-nuyogā paṭivirato hoti.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te kuhakā ca honti lapakā ca nemittikā ca nippesikā ca lābhena ca lābhaṁ nijigiṁsitāro.|| ||
Iti vā iti eva-rūpā kuhalapanā paṭivirato hoti.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Majjhimasīlaṁ niṭṭhitaṁ.
Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchā ājīvena jīvikaṁ kappenti,||
seyyath'īdaṁ: aṅgaṁ nimittaṁ uppātaṁ supiṇaṁ lakkhaṇaṁ mūsikacchinnaṁ aggi-homaṁ dabbi-homaṁ thusa-homaṁ taṇḍula-homaṁ sappihemaṁ tela-homaṁ mukha-homaṁ lohita-homaṁ aṅga-vijjā vatthu-vijjā khatta-vijjā siva-vijjā bhūta-vijjā bhuri-vijjā ahi-vijjā visa-vijjā vicchika-vijjā mūsika-vijjā sakuṇa-vijjā vāyasa-vijjā pakkajjhānaṁ sara-parittānaṁ miga-cakkaṁ.|| ||
Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchājīvā paṭivirato hoti.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchā ājīvena jīvikaṁ kappenti,||
seyyath'īdaṁ:||
maṇi-lakkhaṇaṁ||
vattha-lakkhaṇaṁ||
daṇḍa-lakkhaṇaṁ||
asika-lakkhaṇaṁ||
usu-lakkhaṇaṁ||
dhanu-lakkhaṇaṁ||
āvudha-lakkhaṇaṁ||
itthi-lakkhaṇaṁ||
purisa-lakkhaṇaṁ||
kumāra-lakkhaṇaṁ||
kumāri-lakkhaṇaṁ||
dāsa-lakkhaṇaṁ||
dāsilakkhaṇaṁ||
hatthi-lakkhaṇaṁ||
assa-lakkhaṇaṁ||
mahisa-lakkhaṇaṁ||
usabha-lakkhaṇaṁ||
go-lakkhaṇaṁ||
aja-lakkhaṇaṁ||
meṇḍa-lakkhaṇaṁ||
kukkuṭa-lakkhaṇaṁ||
vaṭṭakalakkhaṇaṁ||
godhā-lakkhaṇaṁ||
kaṇṇikā-lakkhaṇaṁ||
kacchapa-lakkhaṇaṁ||
miga-lakkhaṇaṁ.|| ||
Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchājīvā paṭivirato hoti.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchā ājīvena jīvikaṁ kappenti seyyath'īdaṁ: raññaṁ niyyānaṁ bhavissati,||
raññaṁ aniyyānaṁ bhavissati,||
abbhantarānaṁ raññaṁ upayānaṁ bhavissati,||
bāhirānaṁ raññaṁ apayānaṁ bhavissati,||
bāhirānaṁ raññaṁ upayānaṁ bhavissati,||
abbhantarānaṁ raññaṁ apayānaṁ bhavissati,||
abbhantarānaṁ raññaṁ jayo bhavissati,||
abbhantarānaṁ raññaṁ parājayo bhavissati.|| ||
Iti imassa jayo bhavissati.|| ||
Imassa parājayo bhavissati.|| ||
Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchājīvā paṭivirato hoti.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchā ājīvena jīvikaṁ kappenti.|| ||
Seyyath'īdaṁ: canda-ggāho bhavissati.|| ||
Suriyaggāho bhavissati.|| ||
Nakkhattagāho bhavissati.|| ||
Candima-suriyānaṁ patha-gamanaṁ bhavissati.|| ||
Candima-suriyānaṁ uppatha-gamanaṁ bhavissati.|| ||
Nakkhattāṇaṁ patha-gamanaṁ bhavissati.|| ||
Nakkhattāṇaṁ uppatha-gamanaṁ bhavissati.|| ||
Ukkāpāto bhavissati.|| ||
Dīsāḍāho bhavissati.|| ||
Bhūmi-cālo bhavissati.|| ||
Devadundūbhi bhavissati.|| ||
Candima-suriya-nakkhattāṇaṁ uggamanaṁ ogamanaṁ saṅkilesaṁ vodānaṁ bhavissati.|| ||
Evaṁ-vipāko canda-ggāho bhavissati.|| ||
Evaṁ-vipāko suriya-ggāho bhavissati.|| ||
Evaṁ-vipāko nakkhatta-ggāho bhavissati.|| ||
Evaṁvipākaṁ candima-suriyānaṁ patha-gamanaṁ bhavissati.|| ||
Evaṁvipākaṁ candima-suriyānaṁ uppatha-gamanaṁ bhavissati.|| ||
Evaṁvipākaṁ nakkhattāṇaṁ patha-gamanaṁ bhavissati.|| ||
Evaṁvipākaṁ nakkhattāṇaṁ uppatha-gamanaṁ bhavissati.|| ||
Evaṁ-vipāko ukkā-pāto bhavissati.|| ||
Evaṁ-vipāko disā-ḍāho bhavissati.|| ||
Evaṁ-vipāko bhumivālo bhavissati.|| ||
Evaṁ-vipāko deva-dundūbhi bhavissati.|| ||
Evaṁ-vipāko candima-suriya-nakkhattāṇaṁ uggamanaṁ ogamanaṁ saṅkilesaṁ vodānaṁ bhavissati.|| ||
Iti vā eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchājīvā paṭivirato hoti.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchā ājīvena jīvikaṁ kappenti.|| ||
Seyyathadaṁ: subbuṭṭhikā bhavissati.|| ||
Dubbuṭṭhikā bhavissati.|| ||
Subhikkhaṁ bhavissati.|| ||
Dubbhikkhaṁ bhavissati.|| ||
Khemaṁ bhavissati.|| ||
Bhayaṁ bhavissati.|| ||
Rogo bhavissati.|| ||
Ārogyaṁ bhavissati.|| ||
Muddā gaṇanā saṅkhānaṁ kāveyyaṁ lokāyataṁ.|| ||
Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchā ājīvena paṭivirato hoti.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchā ājīvena jīvikaṁ kappenti.|| ||
Seyyath'īdaṁ: āvāhanaṁ vivāhanaṁ saṁvadanaṁ vivadanaṁ saṅkiraṇaṁ vikiraṇaṁ subhaga-karaṇaṁ dubbhaga-karaṇaṁ viruddha-gabbha-karaṇaṁ jivhā-nittha-d-danaṁ hanu-saṁhananaṁ hatth-ā-bhijappanaṁ hanu-jappanaṁ kaṇṇa-jappanaṁ ādāsa-pañhaṁ kumāripañhaṁ deva-pañhaṁ ādicc'upaṭṭhānaṁ mahat'upaṭṭhānaṁ abbhujjalanaṁ sirivhāyanaṁ.|| ||
Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchājīvā paṭivirato hoti.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchā ājīvena jīvikaṁ kappenti.|| ||
Seyyath'īdaṁ: santi-kammaṁ paṇidhi-kammaṁ bhūtakammaṁ bhuri-kammaṁ vassa-kammaṁ vossa-kammaṁ vatthu-kammaṁ vatthu-parikiraṇaṁ ācamanaṁ nahāpanaṁ juhanaṁ vamanaṁ virecanaṁ uddha-virecanaṁ adho-virecanaṁ sīsa-virecanaṁ
Kaṇṇatelaṁ netta-tappanaṁ natthu-kammaṁ añjanaṁ paccañjanaṁ sālākiyaṁ salla-kattiyaṁ dāraka-tikicchā mūla-bhesajjānaṁ anuppadānaṁ osadhīnaṁ paṭimokkho.|| ||
Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchājīvā paṭivirato hoti.|| ||
Idam pi'ssa hoti sīlasmiṁ.
Sa kho so brāhmaṇa bhikkhu evaṁ sīla-sampanno na kuto ci bhayaṁ samanupassati yad idaṁ sīlasaṁvarato.|| ||
Seyyathā pi mahārāja khattiyo muddhā-vasitto nihatapaccāmitto na kuto ci bhayaṁ samanupassati yad idaṁ pacca-t-thikato,||
evam eva kho mahārāja bhikkhu evaṁ sīla-sampanno na kuto ci bhayaṁ samanupassati yad idaṁ sīlasaṁvarato.|| ||
So iminā ariyena sīla-k-khandhena samannāgato ajjhattaṁ anavajja-sukhaṁ paṭisaṁvedeti.|| ||
Evaṁ kho brāhmaṇa bhikkhu sīla-sampanno hoti.
Kathañ ca brāhmaṇa bhikkhu indriyesu gutta-dvāro hoti?.|| ||
Idha mahārāja bhikkhu cakkhunā rūpaṁ disvā na nimitta-g-gāhī hoti n-ā-nu-vyañjana-g-gāhī.|| ||
Yatvādhi-karaṇamenaṁ cakkhu'ndriyaṁ asaṁvutaṁ viharantaṁ abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvassaveyyuṁ3 tassa saṁvarāya paṭipajjati.|| ||
Rakkhati cakkhu'ndriyaṁ cakkhu'ndriye saṁvaraṁ āpajjati.|| ||
Sotena saddaṁ sutvā na nimitta-g-gāhī hoti n-ā-nu-vyañjana-g-gāhī.|| ||
Yatvādhi-karaṇamenaṁ sot'indriyaṁ asaṁvutaṁ viharantaṁ abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvassaveyyuṁ tassa saṁvarāya paṭipajjati.|| ||
Rakkhati sot'indriyaṁ sot'indriye saṁvaraṁ āpajjati.|| ||
Ghāṇena gandhaṁ ghāyitvā na nimitta-g-gāhī hoti n-ā-nu-vyañjana-g-gāhī.|| ||
Yatvādhi-karaṇamenaṁ ghān'indriyaṁ asaṁvutaṁ viharantaṁ abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvassaveyyuṁ tassa saṁvarāya paṭipajjati.|| ||
Rakkhati ghān'indriyaṁ ghān'indriye saṁvaraṁ āpajjati.|| ||
Jivhāya rasaṁ sāyitvā na nimitta-g-gāhī hoti n-ā-nu-vyañjana-g-gāhī.|| ||
Yatvādhi-karaṇamenaṁ jivh'indriyaṁ asaṁvutaṁ viharantaṁ abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvassaveyyuṁ,||
tassa saṁvarāya paṭipajjati.|| ||
Rakkhati jivh'indriyaṁ jivh'indriye saṁvaraṁ āpajjati.|| ||
Kāyena phoṭṭhabbaṁ phusitvā na nimitta-g-gāhī hoti n-ā-nu-vyañjana-g-gāhī.|| ||
Yatvādhi-karaṇamenaṁ kāy'indriyaṁ asaṁvutaṁ viharantaṁ abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvassaveyyuṁ3 tassa saṁvarāya paṭipajjati.|| ||
Rakkhati kāy'indriyaṁ kāy'indriye saṁvaraṁ āpajjati.|| ||
Manasā dhammaṁ viññāya na nimitta-g-gāhī hoti n-ā-nu-vyañjana-g-gāhī.|| ||
Yatvādhi-karaṇamenaṁ man'indriyaṁ asaṁvutaṁ viharantaṁ abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvassaveyyuṁ3 tassa saṁvarāya paṭipajjati.|| ||
Rakkhati man'indriyaṁ.|| ||
Man'indriye saṁvaraṁ āpajjati.|| ||
So iminā ariyena indriya-saṁvarena samannāgato ajjhattaṁ abyāsekasukhaṁ paṭisaṁvedeti.|| ||
Evaṁ kho brāhmaṇa bhikkhu indriyesu gutta-dvāro hoti.
Kathañ ca brāhmaṇa bhikkhu sati-sampajaññena samannāgato hoti?.|| ||
Idha brāhmaṇa bhikkhu abhikkante paṭikkante sampajāna-kārī hoti.|| ||
Ālokite vilokite sampajāna-kārī hoti.|| ||
Samiñjite1 pasārite sampajāna-kārī hoti.|| ||
Saṅghāṭipatta-cīvaradhāraṇe sampajāna-kārī hoti.|| ||
Asite pīte khāyite sāyite sampajāna-kārī hoti.|| ||
Uccāra-passā-vakamme sampajāna-kārī hoti.|| ||
Gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhī-bhāve sampajāna-kārī hoti.|| ||
Evaṁ kho brāhmaṇa bhikkhu sati-sampajaññena samannāgato hoti.
Kathañ ca brāhmaṇa bhikkhu santuṭṭho hoti?.|| ||
Idha brāhmaṇa bhikkhu santuṭṭho hoti kāya-parihāriyena cīvarena kucchiparihāriyena piṇḍa-pātena.|| ||
So yena yen'eva pakkamati samādāyeva pakkamati.|| ||
Seyyathā pi mahārāja pakkhi sakuṇo yena yen'eva ḍeti sapattabhāro'va ḍeti,||
evam eva kho brāhmaṇa bhikkhu santuṭṭho hoti kāya-parihāriyena cīvarena kucchiparihāriyena piṇḍa-pātena.|| ||
So yena yen'eva pakkamati samādāyeva pakkamati.|| ||
Evaṁ kho brāhmaṇa bhikkhu santuṭṭho hoti.
So iminā ca ariyena sīla-k-khandhena3 samannāgato iminā ca ariyena indriya-saṁvarena samannāgato iminā ca ariyena sati-sampajaññena samannāgato imāya ca ariyāya santuṭṭhiyā samannāgato vivittaṁ sen'āsanaṁ bhajati araññaṁ rukkha-mūlaṁ pabbataṁ kandaraṁ giri-guhaṁ susānaṁ vana-patthaṁ abbhokāsaṁ palālapuñjaṁ.|| ||
So pacchā-bhattaṁ piṇḍa-pāta-paṭikkanto nisīdati pallaṅkaṁ ābhujitvā ujuṁ kāyaṁ paṇīdhāya parimukhaṁ satiṁ upaṭṭha-petvā.
So abhijjhaṁ loke pahāya vigat-ā-bhijjhena cetasā viharati.|| ||
Abhijjhāya cittaṁ parisodheti.|| ||
Vyāpādapadosaṁ pahāya avyāpanna-citto viharati sabba-pāṇabhūtahitānukampi.|| ||
Vyāpādapadosā cittaṁ parisodheti.|| ||
Thīna-middhaṁ pahāya vigata-thīna-middho viharati āloka-saññī sato sampajāno.|| ||
Thīna-middhā cittaṁ parisodheti.|| ||
Uddhacca-kukkuccaṁ pahāya anuddhato viharati ajjhattaṁ vūpasanta-citto.|| ||
Uddhacca-kukkuccā cittaṁ parisodheti.|| ||
Vici-kicchaṁ pahāya tiṇṇa-vici-kiccho viharati akathaṁ-kathī kusalesu dhammesu.|| ||
Vicikicchāya cittaṁ parisodheti.
Seyyathā pi brāhmaṇa puriso iṇaṁ ādāya kammante payojeyya,||
tassa te kammantā samijjheyyuṁ,||
so yāni ca porāṇāni iṇamūlāni tāni ca byantīkareyya,||
siyā c'assa uttariṁ avasiṭṭhaṁ dārabharaṇāya,||
tassa evam assa: "ahaṁ kho pubbe iṇaṁ ādāya kammante payojesiṁ.|| ||
Tassa me te kammantā samijjhiṁsu.|| ||
So'haṁ yāni ca porāṇāni iṇamūlāni tāni ca byantī akāsiṁ.|| ||
Atthi ca me uttariṁ avasiṭṭhaṁ dārabharaṇāyā" ti.|| ||
So tatonidānaṁ labhetha pāmojjaṁ,||
adhigaccheyya somanassaṁ-
Seyyathā pi brāhmaṇa puriso ābādhiko assa dukkhito bāḷha-gilāno,||
bhattaṁ c'assa na c-chādeyya,||
na c'assa kāye balamattā,||
so aparena samayena tamhā ābādhā mucceyya,||
bhattañ c'assa chādeyya,||
siyā c'assa kāye balamattā,||
tassa evam assa: "ahaṁ kho pubbe ābādhiko ahosiṁ dukkhito bāḷha-gilāno.|| ||
Bhattaṁ ca me nacchādesi.|| ||
Nacassa me āsi kāye balamattā.|| ||
So'mhi etarahi tamhā ābādhā mutto bhattañ ca me chādeti.|| ||
Atthi ca me kāye balamattā" ti.|| ||
So tato nidānaṁ labhetha pāmojjaṁ,||
adhigaccheyya somanassaṁ-
Seyyathā pi brāhmaṇa puriso bandhanāgāre baddho assa,||
so aparena samayena tamhā bandhanāgārā mucceyya sotthinā avyayena1,||
na c'assa kiñci bhogānaṁ vayo,||
tassa evam assa: "ahaṁ kho pubbe bandhanāgāre baddho ahosiṁ.|| ||
So'mhi etarahi tamhā bandhanāgārā mutto sotthinā avyayena.|| ||
N'atthi ca me kiñci bhogānaṁ vayo" ti.|| ||
So tatonidānaṁ labhetha pāmojjaṁ,||
adhigaccheyya somanassaṁ-
Seyyathā pi brāhmaṇa puriso dāso assa anattadhīno parādhīno na yenakām'aṅgamo,||
so aparena samayena tamhā dāsabyā mucceyya attādhīno aparādhīno bhujisso yenakām'aṅgamo,||
tassa evam assa: "ahaṁ kho pubbe dāso ahosiṁ anattādhīno parādhīno na yenakām'aṅgamo,||
so'mhi etarahi tamhā dāsabyā mutto attādhīno aparādhīno bhujisso yenakām'aṅgamo" ti.|| ||
So tatonidānaṁ labhetha pāmojjaṁ,||
adhigaccheyya somanassaṁ-
Seyyathā pi brāhmaṇa puriso sadhano sabhogo kantāraddhāna-maggaṁ paṭipajjeyya dubbhikkhaṁ sappaṭi-bhayaṁ.|| ||
So aparena samayena taṁ kantāraṁ nitthareyya,||
sotthinā gāmantaṁ anupāpuṇeyya khemaṁ appaṭibhayaṁ,||
tassa evam assa: "ahaṁ kho pubbe sadhano sabhogo kantāraddhāna-maggaṁ paṭipajjiṁ dubbhikkhaṁ sappaṭi-bhayaṁ.|| ||
So'mhi etarahi taṁ kantāraṁ tiṇṇo sotthinā gāmantaṁ anuppatto khemaṁ appaṭibhayan" ti.|| ||
So tato nidānaṁ labhetha pāmojjaṁ adhigaccheyya somanassaṁ-
Evam eva kho brāhmaṇa bhikkhu yathā guṇaṁ yathā rogaṁ yathā bandhanāgāraṁ yathā dāsabyaṁ yathā kantāraddhāna-maggaṁ evaṁ ime pañca nīvaraṇe appahīṇe attani samanupassati.|| ||
Seyyathā pi brāhmaṇa ānaṇyaṁ yathā ārogyaṁ yathā bandhanā mokkhaṁ yathā bhujissaṁ yathā khemantabhūmiṁ evam eva kho brāhmaṇa bhikkhu ime pañca nīvaraṇe pahīṇe attani samanupassati.
Tass'ime pañca nīvaraṇe pahīṇe attani samanupassato pāmojjaṁ jāyati.|| ||
Pamuditassa pīti jāyati.|| ||
Pīti-manassa kāyo passambhati.|| ||
Pa-s-saddhakāyo sukhaṁ vedeti.|| ||
Sukhino cittaṁ samādhiyati.
So vivicc'eva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi sa-vitakkaṁ sa-vicāraṁ viveka-jaṁ pīti-sukhaṁ paṭhamaṁ-jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||
So imameva kāyaṁ viveka-jena pīti-sukhena abhisanteti parisanneti paripūreti parippharati.|| ||
Nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa viveka-jena pīti-sukhena apphuṭaṁ hoti.
Seyyathā pi brāhmaṇa dakkho nahāpako vā nahāpakantevāsī vā kaṁsathāle nahānīyavuṇṇāni ākiritvā udakena paripphosakaṁ paripphosakaṁ sanneyya sāyaṁ nahānīyapiṇḍi snehānugatā snehaparetā santara-bāhirā phuṭā snehena na ca paggharaṇī-
Evam eva kho brāhmaṇa bhikkhu imameva kāyaṁ viveka-jena pīti-sukhena abhisanneti parisanneti paripūreti parippharati.|| ||
Nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa viveka-jena pīti-sukhena apphuṭaṁ hoti.
Puna ca paraṁ brāhmaṇa bhikkhu vitakka-vicārānaṁ vūpasamā ajjhattaṁ sampasādanaṁ cetaso ekodi-bhāvaṁ avitakkaṁ avicāraṁ samādhi-jaṁ pīti-sukhaṁ dutiyaṁ-jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||
So imameva kāyaṁ samādhijena pīti-sukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati.|| ||
Nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa samādhijena pīti-sukhena apphuṭaṁ hoti.
Seyyathā pi brāhmaṇa udakarabhado ubbhidodako,||
tassa nev'assa puratthimāya disāya udakassa āya-mukhaṁ,||
na dakkhiṇāya disāya udakassa āya-mukhaṁ,||
na pacchi-māya disāya udakassa āya-mukhaṁ,||
na uttarāya disāya udakassa āya-mukhaṁ,||
devo ca na kālena kālaṁ sammā dhāraṁ anupaveccheyya,||
atha kho tamhā ca udaka-rahadā sītā vāridhārā ubbhijjitvā tam eva udaka-rahadaṁ sītena vārinā abhisandeyya parisandeyya paripūreyya paripphareyya,||
nāssa kiñci sabbā-vato udaka-rahadassa vārinā sītena apphuṭaṁ assa-
Evam eva kho brāhmaṇa bhikkhu imameva kāyaṁ samādhijena pīti-sukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati.|| ||
Nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa samādhijena pīti-sukhena apphuṭaṁ hoti.
Puna ca paraṁ brāhmaṇa bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṁvedeti.|| ||
Yantaṁ ariyā ācikkhanti: 'Upekkhako satimā sukha-vihārī' ti tatiyaṁ-jhānaṁ upasampajja viharati.
So imameva kāyaṁ nippītikena sukhena abhisandeti parisandeti paripūreti,||
parippharati nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa nippītikena sukhena apphuṭaṁ hoti.
Seyyathā pi brāhmaṇa uppaliniyaṁ vā paduminiyaṁ vā puṇḍarīkiniyaṁ vā appekaccāni uppalāni vā padumāni vā puṇḍarīkāni vā udake jātāni udake saṁvaddhāni udakānuggatāni antonimuggaposīni tāni yāva caggā yāva ca mūlā sītena vārinā abhisannāni parisannāni paripūrāni,||
paripphuṭāni nāssā kiñci sabbā-vataṁ uppalānaṁ vā padumānaṁ vā puṇḍarīkānaṁ vā sītena vārinā apphuṭaṁ assa.
Evam eva kho brāhmaṇa bhikkhu imameva kāyaṁ nippītikena sukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati.|| ||
Nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa nippītikena sukhena apphuṭaṁ hoti.
Puna ca paraṁ brāhmaṇa bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubb'eva somanassa-domanassānaṁ atthaṅgamā adukkha-m-asukhaṁ upekkhā-sati-pārisuddhiṁ catutthaṁ-jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||
So imameva kāyaṁ parisuddhena cetasā pariyodātena pharitvā nisinno hoti.|| ||
Nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa parisuddhena cetasā pariyodātena apphuṭaṁ hoti.
Seyyathā pi brāhmaṇa puriso odātena vatthena sasīsaṁ pārupitvā nisinno assa,||
nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa odātena vatthena apphuṭaṁ assa,||
evam eva kho mahārāja bhikkhu imameva kāyaṁ parisuddhena cetasā pariyodātena pharitvā nisinno hoti.|| ||
Nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa parisuddhena cetasā pariyodātena apphuṭaṁ hoti.
Puna ca paraṁ brāhmaṇa so bhikkhu evaṁ samāhite citte parisuddhe pariyodāte an-aṅgaṇe vigat'ūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte ñāṇa-dassanāya cittaṁ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||
So evaṁ pajānāti: "ayaṁ kho me kāyo rūpī cātum-mahā-bhūtiko mātā-pettika-sambhavo odana-kummās-ūpacayo anicc'ucchādana-parimaddanabhedaviddhaṁsana-dhammo.|| ||
Idaṁ ca pana me viññāṇaṁ ettha sitaṁ ettha paṭibaddha'nti.
Seyyathā pi brāhmaṇa maṇi veeriyo subho jātimā aṭṭhaṁso suparikammakato accho vi-p-pasanno anāvilo sabbākārasampanno,||
tatra'ssa suttaṁ āvutaṁ nīlaṁ vā pītaṁ vā lohitaṁ vā odātaṁ vā paṇḍusuttaṁ vā.|| ||
Tam enaṁ cakkhumā puriso hatthe karitvā pacc'avekkheyya "ayaṁ kho maṇi veeriyo subho jātimā aṭṭhaṁso suparikammakato,||
accho vi-p-pasanno anāvilo sabbākārasampanno.|| ||
Tatr'idaṁ suttaṁ āvutaṁ nīlaṁ vā pītaṁ vā lohitaṁ vā odātaṁ vā paṇḍusuttaṁ vā" ti.
Evam eva kho brāhmaṇa bhikkhu evaṁ samāhite citte parisuddhe pariyodāte an-aṅgaṇe vigat'ūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte ñāṇa-dassanāya cittaṁ abhinīharati abhinnāmeti.|| ||
So evaṁ pajānāti ayaṁ kho me kāyo rūpī cātum-mahā-bhūtiko mātā-pettika-sambhavo odana-kummās-ūpacayo anicc'ucchādana-parimaddanabhedanaviddhaṁsana-dhammo.|| ||
Idaṁ ca pana me viññāṇaṁ ettha sitaṁ ettha paṭibaddhanti.
So evaṁ samāhite citte parisuddhe pariyodāte an-aṅgaṇe vigat'ūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte mano-mayaṁ kāyaṁ abhinimminanāya cittaṁ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||
So imamhā kāyā aññaṁ kāyaṁ abhinimmināti rūpiṁ mano-mayaṁ sabbaṅgapaccaṅgiṁ ahīnindriyaṁ,
Seyyathā pi brāhmaṇa puriso muñjamhā isikaṁ pavāheyya.|| ||
Tassa evam assa: ayaṁ muñjo ayaṁ isikā añño muñjo aññā isikā muñjamhātv'eva isikā pavāḷhāti.
Seyyathā pi vā pana brāhmaṇa puriso asiṁ kosiyā pavāheyya.|| ||
Tassa evam assa: "ayaṁ asi ayaṁ kosi,||
añño asi aññā kosi,||
kosiyātv'eva asi pavāḷho" ti.
Seyyathā pi vā pana brāhmaṇa puriso ahiṁ karaṇḍā uddhareyya.|| ||
Tassa evam assa: "ayaṁ ahi ayaṁ karaṇḍo,||
añño ahi añño karaṇḍo,||
karaṇḍātv'eva ahi ubbhato" ti.
Evam eva kho brāhmaṇa bhikkhu evaṁ samāhite citte parisuddhe pariyodāte an-aṅgaṇe vigat'ūpakkilese mudrabhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte mano-mayaṁ kāyaṁ abhinimminanāya cittaṁ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||
So imamhā kāyā aññaṁ kāyaṁ abhinimmināti rūpiṁ mano-mayaṁ sabbaṅgapaccaṅgiṁ ahīnindriyaṁ.
So evaṁ samāhite citte parisuddhe pariyodāte an-aṅgaṇe vigat'ūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte iddhividhāya cittaṁ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||
So aneka-vihitaṁ iddhi-vidhaṁ pacc'anubhoti: eko pi hutvā bahudhā hoti bahudhāpi hutvā eko hoti,||
āvībhāvaṁ tiro-bhāvaṁ tiro-kuḍḍaṁ tiro-pākāraṁ tiro-pabbataṁ asajja-māno gacchati seyyathā pi ākāse,||
paṭhaviyā'pi ummujjani-mujjaṁ karoti seyyathā pi udake,||
udake'pi abhijja-māne gacchati seyyathā pi paṭhaviyaṁ,||
ākāse'pi pallaṅkena kamati seyyathā'pi pakkhi sakuṇo.|| ||
Ime pi candima-suriye evaṁmahiddhike evaṁmah-ā-nubhāve pāṇinā parāma-sati parimajjati.|| ||
Yāva Brahma-lokāpi kāyena vasaṁ vatteti.
Seyyathā pi brāhmaṇa dakkho kumbhakāro vā kumbhakārantevāsī vā supari-kamma-katāya mattikāya yaṁ yad eva bhājanavikatiṁ ākaṅkheyya taṁ tad eva kareyya abhinipphādeyya-
Seyyathā pi vā pana brāhmaṇa dakkho dantakāro vā dantakārantevāsī vā suparikammakatasmiṁ dantasmiṁ yaṁ yad eva dantavikatiṁ ākaṅkheyya taṁ tad eva kareyya abhinipphādeyya-
Seyyathā pi vā pana brāhmaṇa dakkho suvaṇṇakāro vā suvaṇṇakārentavāsī vā suparikammakatasmiṁ suvaṇṇasmiṁ yaṁ yad eva suvaṇṇavikatiṁ ākaṅkheyya taṁ tad eva kareyya abhinipphādeyya-
Evaṁ eva kho brāhmaṇa bhikkhu evaṁ samāhite citte parisuddhe pariyodāte an-aṅgaṇe vigat'ūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte iddhividhāya cittaṁ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||
So aneka-vihitaṁ iddhi-vidhaṁ pacc'anubhoti: eko pi hutvā bahudhā hoti.|| ||
Bahudhā'pi hutvā eko hoti.|| ||
Āvībhāvaṁ tiro-bhāvaṁ tiro-kuḍḍaṁ tiro-pākāraṁ tiro-pabbataṁ asajja-māno gacchati seyyathā pi ākāse.|| ||
Paṭhaviyā'pi ummujjani-mujjaṁ karoti seyyathā pi udake.|| ||
Udake'pi abhijja-māne gacchati seyyathā pi paṭhaviyaṁ.|| ||
Ākāse'pi pallaṅkena kamati seyyathā pi pakkhi sakuṇo.|| ||
Ime pi candima-suriye evaṁmahiddhike evaṁmah-ā-nubhāve pāṇinā parāma-sati parimajjati.|| ||
Yāva Brahma-lokā'pi kāyena vasaṁ vatteti.
So evaṁ samāhite citte parisuddhe pariyodāte an-aṅgaṇe vigat'ūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte dibbāya sota-dhātuyā cittaṁ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||
So dibbāya sota-dhātuyā visuddhāya atikkanta-mānusikāya ubho sadde suṇāti dibbe ca mānuse ca ye dūre santike ca.
Seyyathā pi brāhmaṇa puriso addhāna-magga-paṭipanno so suṇeyya bheri-saddampi mudiṅgasaddampi saṅkhapaṇavadeṇḍimasaddampi,||
tassa evam assa: bheri-saddo i' ti pi mudiṅgasaddo i' ti pi saṅkhapaṇavadeṇḍimasaddo i' ti.i.|| ||
Evam eva kho mahārāja bhikkhu evaṁ samāhite citte parisuddhe pariyodāte an-aṅgaṇe vigat'ūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte dibbāya sota-dhātuyā cittaṁ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||
So dibbāya sota-dhātuyā visuddhāya atikkanta-mānusikāya ubho sadde suṇāti dibbe ca mānuse ca ye dūre santike ca.
So evaṁ samāhite citte parisuddhe pariyodāte an-aṅgaṇe vigat'ūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte ceto-pariyañāṇāya cittaṁ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||
So para-sattāṇaṁ para-puggalānaṁ cetasā ceto paricca pajānāti: "sarāgaṁ vā cittaṁ sarāgaṁ cittanti pajānāti.|| ||
Vīta-rāgaṁ vā cittaṁ vīta-rāgaṁ cittanti pajānāti.|| ||
Sadosaṁ vā cittaṁ sadosaṁ cittanti pajānāti.|| ||
Vīta-dosaṁ vā cittaṁ vīta-dosaṁ cittanti pajānāti.|| ||
Samohaṁ vā cittaṁ samohaṁ cittanti pajānāti.|| ||
Vīta-mohaṁ vā cittaṁ vīta-mohaṁ cittanti pajānāti.|| ||
Saṅkhittaṁ vā cittaṁ saṅkhittaṁ cittanti pajānāti.|| ||
Vikkhittaṁ vā cittaṁ vikkhittaṁ cittanti pajānāti.|| ||
Mahaggataṁ vā cittaṁ mahaggataṁ cittanti pajānāti.|| ||
Amahaggataṁ vā cittaṁ amahaggataṁ cittanti pajānāti.|| ||
Sauttaraṁ vā cittaṁ sa-uttaraṁ cittanti pajānāti.|| ||
Anuttaraṁ vā cittaṁ anuttaraṁ cittanti pajānāti.|| ||
Samāhitaṁ vā cittaṁ samāhitaṁ cittanti pajānāti.|| ||
Asamāhitaṁ vā cittaṁ asamāhitaṁ cittanti pajānāti.|| ||
Vimuttaṁ vā cittaṁ vimuttaṁ cittanti pajānāti.|| ||
Avimuttaṁ vā cittaṁ avimuttaṁ cittanti pajānāti.
Seyyathā pi brāhmaṇa itthi vā puriso vā daharo vā yuvā maṇḍanaka-jātiko ādāse vā parisuddhe pariyodāte acche vā udakapatte sakaṁ mukha-nimittaṁ pacc'avekkhamāno sakaṇikaṁ vā sakaṇikanti jāneyya,||
akaṇikaṁ vā akaṇikanti jāneyya-
Evam eva kho brāhmaṇa bhikkhu evaṁ samāhite citte parisuddhe pariyodāte an-aṅgaṇe vigat'ūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte ceto-pariyañāṇāya cittaṁ abhinīharati abhininnāmeti.
So para-sattāṇaṁ para-puggalānaṁ cetasā ceto paricca pajānāti: sarāgaṁ vā cittaṁ sarāgaṁ cittanti pajānāti vīta-rāgaṁ vā cittaṁ vīta-rāgaṁ cittanti pajānāti.|| ||
Sadosaṁ vā cittaṁ sadosaṁ cittanti pajānāti.|| ||
Vīta-dosaṁ vā cittaṁ vīta-dosaṁ cittanti pajānāti.|| ||
Samohaṁ vā cittaṁ samohaṁ cittanti pajānāti.|| ||
Vīta-mohaṁ vā cittaṁ vīta-mohaṁ cittanti pajānāti.|| ||
Saṅkhittaṁ vā cittaṁ saṅkhittaṁ cittanti pajānāti.|| ||
Vikkhittaṁ vā cittaṁ vikkhittaṁ cittanti pajānāti.|| ||
Mahaggataṁ vā cittaṁ mahaggataṁ cittanti pajānāti amahaggataṁ vā cittaṁ amahaggataṁ cittanti pajānāti.|| ||
Sauttaraṁ vā cittaṁ sa-uttaraṁ cittanti pajānāti*.|| ||
Anuttaraṁ vā cittaṁ anuttaraṁ cittanti pajānāti.|| ||
Samāhitaṁ vā cittaṁ samāhitaṁ cittanti pajānāti asamāhitaṁ vā cittaṁ asamāhitaṁ cittanti pajānāti.|| ||
Vimuttaṁ vā cittaṁ vimuttaṁ cittanti pajānāti avimuttaṁ vā cittaṁ avimuttaṁ cittanti pajānāti.
So evaṁ samāhite citte parisuddhe pariyodāte an-aṅgaṇe vigat'ūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte pubbe-nivāsānu-s-sati-ñāṇāya cittaṁ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||
So aneka-vihitaṁ pubbe-nivāsaṁ anussarati seyyath'īdaṁ: ekam pi jātiṁ dve pi jātiyo tisso pi jātiyo catasso pi jātiyo pañca pi jātiyo dasa pi jātiyo vīsampi jātiyo tiṁsam pi jātiyo cattārīsam pi jātiyo jāti-satam pi jāti-sahassam pi jāti-sata-sahassam pi aneke'pi saṁvaṭṭa-kappe aneke'pi vivaṭṭa-kappe aneke'pi saṁvaṭṭa-vivaṭṭa-kappe amutrāsiṁ evaṁ nāmo evaṁ-gotto evaṁ-vaṇṇo evam-āhāro evaṁ sukha-dukkha-paṭisaṁvedī evam-āyu-pariyanto.|| ||
So tato cuto amutra upapādiṁ tatrāpāsiṁ evaṁ nāmo evaṁ-gotto evaṁ-vaṇṇo evam-āhāro evaṁ-sukha-dukkha-paṭisaṁvedī evam-āyu-pariyanto.|| ||
So tato cuto idh'ūpapanno'ti.|| ||
Iti sākāraṁ sa-uddesaṁ aneka-vihitaṁ pubbe-nivāsaṁ anussarati.
Seyyathā pi brāhmaṇa puriso sakamhā gāmā aññaṁ gāmaṁ gaccheyya tamhā'pi gāmā aññaṁ gāmaṁ gaccheyya.|| ||
So tamhā gāmā sakaññ'eva gāmaṁ paccāgaccheyya.|| ||
Tassa evam assa: 'ahaṁ kho sakamhā gāmā amuṁ gāmaṁ agacchiṁ tatra evaṁ aṭṭhāsiṁ evaṁ nisīdiṁ evaṁ abhāsiṁ evaṁ tuṇhī ahosiṁ.|| ||
Tamhāpi gāmā agacchiṁ tatrāpi evaṁ aṭṭhāsiṁ evaṁ nisīdiṁ evaṁ abhāsiṁ evaṁ tuṇhī ahosiṁ.|| ||
So'mpi tamhā gāmā sakaññ'eva gāmaṁ paccāgato'ti.
Evam eva kho brāhmaṇa bhikkhu evaṁ samāhite citte parisuddhe pariyodāte an-aṅgaṇe vigat'ūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte pubbe-nivāsānu-s-sati-ñāṇāya cittaṁ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||
So aneka-vihitaṁ pubbe-nivāsaṁ anussarati seyyath'īdaṁ: ekam pi jātiṁ dve pi jātiyo tisso pi jātiyo catasso pi jātiyo pañca pi jātiyo dasa pi jātiyo vīsampi jātiyo tiṁsam pi jātiyo cattārīsam pi jātiyo paññāsam pi jātiyo jāti-satam pi jāti-sahassam pi jāti-sata-sahassam pi aneke'pi saṁvaṭṭa-kappe aneke'pi vivaṭṭa-kappe aneke'pi saṁvaṭṭa-vivaṭṭa-kappe amutrāsiṁ evaṁ nāmo evaṁ-gotto evaṁ-vaṇṇo evam-āhāro evaṁ-sukha-dukkha-paṭisaṁvedī evam-āyu-pariyanto.|| ||
So tato cuto amutra upapādiṁ tatrāpāsiṁ evaṁ nāmo evaṁ-gotto evaṁ-vaṇṇo evam-āhāro evaṁ-sukha-dukkha-paṭisaṁvedi evam-āyu-pariyanto.|| ||
So tato cuto idh'ūpapanno'ti iti sākāraṁ sa-uddesaṁ aneka-vihitaṁ pubbe-nivāsaṁ anussarati.
So evaṁ samāhite citte parisuddhe pariyodāte an-aṅgaṇe vigat'ūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte sattāṇaṁ cut'ūpapātañāṇāya cittaṁ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||
So dibbena cakkhunā visuddhena atikkanta-mānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate yathā-kamm'ūpage satte pajānāti: 'ime vata bhonto sattā kāya-du-c-caritena samannāgatā vacī-du-c-caritena samannāgatā mano-du-c-caritena samannāgatā ariyānaṁ upavādakā micchā-diṭṭhikā micchā-diṭṭhi-kamma-samādānā.|| ||
Te kāyassa bhedā param maraṇā apāyaṁ duggatiṁ vinipātaṁ Nirayaṁ upapannā.|| ||
Ime vā pana bhonto sattā kāya-sucaritena samannāgatā vacī-sucaritena samannāgatā mano-sucaritena samannāgatā ariyānaṁ anupavādakā sammā-diṭṭhikā sammā-diṭṭhi-kamma-samādānā.|| ||
Te kāyassa bhedā param maraṇā sugatiṁ saggaṁ lokaṁ upapannā'ti.|| ||
Iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkanta-mānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate yathā-kamm'ūpage satte pajānāti.
Seyyathā pi brāhmaṇa majjhe siṅghāṭake pāsādo.|| ||
Tattha cakkhumā puriso ṭhito passeyya manusse gehaṁ pavisante'pi rathiyā vītisañcarante'pi majjhe siṅghāṭake nisinne'pi,||
tassa evam assa: ete manussā gehaṁ pavisanti.|| ||
Ete ni-k-khamanti.|| ||
Ete rathiyā vītisañcaranti.|| ||
Ete majjhe siṅghāṭake nisinnā'ti.
Evam eva kho brāhmaṇa bhikkhu evaṁ samāhite citte parisuddhe pariyodāte an-aṅgaṇe vigat'ūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte sattāṇaṁ cut'ūpapātañāṇāya cittaṁ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||
So dibbena cakkhunā visuddhena atikkanta-mānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate yathā-kamm'ūpage satte pajānāti: 'ime vata bhonto sattā kāya-du-c-caritena samannāgatā vacī-du-c-caritena samannāgatā mano-du-c-caritena samannāgatā ariyānaṁ upavādakā micchā-diṭṭhikā micchā-diṭṭhi-kamma-samādānā.|| ||
Te kāyassa bhedā param maraṇā apāyaṁ duggatiṁ vinipātaṁ Nirayaṁ upapannā.|| ||
Ime vā pana bhonto sattā kāya-sucaritena samannāgatā vacī-sucaritena samannāgatā mano-sucaritena samannāgatā ariyānaṁ anupavādakā sammā-diṭṭhikā sammā-diṭṭhi-kamma-samādānā.|| ||
Te kāyassa bhedā param maraṇā sugatiṁ saggaṁ lokaṁ upapannā'ti.|| ||
Iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkanta-mānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate yathā-kamm'ūpage satte pajānāti.
So evaṁ samāhite citte parisuddhe pariyodāte an-aṅgaṇe vigat'ūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte āsavānaṁ khaya-ñāṇāya cittaṁ abhinīharati abhininnāmeti so idaṁ dukkhan ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
Ayaṁ dukkha-samudayo'ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
Ayaṁ dukkha-nirodho'ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
Ayaṁ dukkha-nirodha-gāminī-paṭipadā'ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
Ime āsavā'ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
Ayaṁ āsava-samudayo'ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
Ayaṁ āsava-nirodho'ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
Ayaṁ āsava-nirodha-gāminī-paṭipadā'ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
Tassa evaṁ jānato evaṁ passato kām'āsavā pi cittaṁ vimuccati bhav'āsavā pi cittaṁ vimuccati avijj-ā-savā pi cittaṁ vimuccati.|| ||
Vimuttasmiṁ vimuttamiti ñāṇaṁ hoti.|| ||
Khīṇā jāti vusitaṁ Brahma-cariyaṁ kataṁ karaṇīyaṁ nāparaṁ itthattāyā ti pajānāti.
Seyyathā pi brāhmaṇa pabbatasaṅkhepe udaka-rahado accho vi-p-pasanno anāvilo.|| ||
Tattha cakkhumā puriso tīre ṭhito passeyya sippisambūkampi sakkhara-kaṭhalampi macchagumbampi carantampi tiṭṭhantampi.|| ||
Tassa evam assa: ayaṁ kho udaka-rahado accho vi-p-pasanno anāvilo.|| ||
Tatrime sippisambūkā'pi sakkhara-kaṭhalā'pi macchagumbā'pi carantipi tiṭṭhantipīti.
Evam eva kho brāhmaṇa bhikkhu evaṁ samāhite citte parisuddhe pariyodāte an-aṅgaṇe vigat'ūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte āsavānaṁ khaya-ñāṇāya cittaṁ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||
So idaṁ dukkhan ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
Ayaṁ dukkha-samudayo'ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
Ayaṁ dukkha-nirodho'ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
Ayaṁ dukkha-nirodha-gāminī-paṭipadā'ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
Ime āsavā'ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
Ayaṁ āsava-nirodho'ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
Ayaṁ āsava-nirodha-gāminī-paṭipadā'ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.
Tassa evaṁ jānato evaṁ passato kām'āsavā'pi cittaṁ vimuccati,||
bhav'āsavā'pī cittaṁ vimuccati,||
avijj-ā-savā'pi cittaṁ vimuccati.|| ||
Vimuttasmiṁ vimuttamiti ñāṇaṁ hoti.|| ||
Khīṇā jāti,||
vusitaṁ Brahma-cariyaṁ,||
kataṁ karaṇīyaṁ nāparaṁ itthattāyā ti pajānāti.
26. Evaṁ vutte Soṇadaṇḍo brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca: "abhikkantaṁ bho Gotama,||
abhikkantaṁ bho [125] Gotama.|| ||
Seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā ukkujjeyya paṭicchantaṁ vā vivareyya mūḷhassa vā Maggaṁ ācikkheyya andha-kāre vā tela-pajjotaṁ dhāreyya cakkhu-manto rūpāni dakkhintīti,||
evam eva bhotā Gotamena aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||
Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi Dhammañ ca bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||
Upāsakaṁ maṁ bhavaṁ Gotamo dhāretu ajja-t-agge pāṇupetaṁ saraṇaṁ gataṁ.|| ||
Adhivāsetu ca me bhavaṁ Gotamo svātanāya bhattaṁ saddhiṁ bhikkhu-saṅghenā" ti.|| ||
Adhivāsesi Bhagavā tuṇhī-bhāvena.
27. Atha kho Soṇadaṇḍo brāhmaṇo Bhagavato adhivāsanaṁ viditvā uṭṭhāy āsanā Bhagavantaṁ abhivādetvā padakkhiṇaṁ katvā pakkāmi.|| ||
Atha kho Soṇadaṇḍo brāhmaṇo tassā rattiyā accayena sake nivesane paṇītaṁ khādanīyaṁ bhojanīyaṁ paṭiyādāpetvā Bhagavato kālaṁ ārocāpesi: kālo bho Gotama,||
niṭṭhitaṁ bhattanti.
28. Atha kho Bhagavā pubbaṇha-samayaṁ nivāsetvā patta-cīvaraṁ ādāya saddhiṁ bhikkhu-saṅghena yena Soṇadaṇḍassa brāhmaṇassa nivesanaṁ ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi.|| ||
Atha kho Soṇadaṇḍo brāhmaṇo Buddhapamukhaṁ bhikkhu-saṅghaṁ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappesi sampavāresi.
29. Atha kho Soṇadaṇḍo Bhagavantaṁ bhuttāviṁ onīta-patta-pāṇiṁ aññataraṁ nīcaṁ āsanaṁ gahetvā eka-m-antaṁ nisīdi.|| ||
Eka-m-antaṁ nisinno kho Soṇadaṇḍo brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca: "ahañc'eva kho pana bho Gotama parisagato samāno āsanā vuṭṭha-hitvā bhavantaṁ Gotamaṁ abhivādeyyaṁ,||
tena maṁ sā parisā paribhaveyya.|| ||
Yaṁ kho pana sā parisā paribhaveyya yaso pi tassa hāyetha.|| ||
Yassa kho pana yaso hāyetha bhogāpi tassa hāyeyyuṁ.|| ||
Yasoladdhā kho pan amhākaṁ bhogā.
Ahañ c'eva kho pana bho Gotama parisagato samāno añjaliṁ paggaṇheyyaṁ,||
āsanā me taṁ bhavaṁ Gotamo pacc'u'ṭ-ṭhānaṁ dhāretu.
Ahañ c'eva [126] kho pana bho Gotama parisagato samāno veṭhanaṁ omuñceyyaṁ,||
sirasā me taṁ bhavaṁ Gotamo abhivādanaṁ dhāretu.
Ahañ c'eva kho pana bho Gotama yānagato samāno yānā paccorohitvā bhavantaṁ Gotamaṁ abhivādeyyaṁ,||
tena maṁ sā parisā paribhaveyya.|| ||
Yaṁ kho pana sā parisā paribhaveyya yaso pi tassa bhāyetha.|| ||
Yassa kho pana yaso hāyetha bhogāpi tassa hāyeyyuṁ.|| ||
Yasoladdhā kho pan amhākaṁ bhogā.
Ahañ c'eva kho pana bho Gotama yānagato samāno patodalaṭṭhiṁ abbhunnāmeyyaṁ,||
yānā me bhavaṁ Gotamo paccorohanaṁ dhāretu.
Ahañ c'eva kho pana bho Gotama yānagato samāno chattaṁ apanāmeyyaṁ,||
sirasā me taṁ bhavaṁ Gotamo abhivādanaṁ dhāretū" ti.
Atha kho Bhagavā Soṇadaṇḍaṁ brāhmaṇaṁ dhammiyā kathāya sanda-s-setvā samāda-petvā samutte-chetvā sampahaṁ-setvā uṭṭhāy āsanā pakkāmīti.
Soṇadaṇḍa Suttaṁ
