Dīgha Nikāya

Sutta 12

Lohikka Suttaṁ

Adapted from the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series

[1][pts][than] Evaṁ me sutaṁ.|| ||

Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Kosalesu cārikaṁ||
caramāno mahatā bhikkhu-saṅghena saddhiṁ||
pañca-mattehi bhikkhu-satehi||
yena sāla-vatikā tad avasari.|| ||

Tena kho pana samayena Lohikko brāhmaṇo Sālavatikaṁ||
ajjhā-vasati sattussadaṁ||
satiṇakaṭṭhodakaṁ||
sadhaññaṁ||
rāja-bhoggaṁ raññā Pasenadinā Kosalena||
dinnaṁ rājadāyaṁ brahmadeyyaṁ.

2. Tena kho pana samayena Lohikkassa brāhmaṇassa||
eva-rūpaṁ pāpakaṁ diṭṭhi-gataṁ uppannaṁ hoti:|| ||

"Idha samaṇo vā brāhmaṇo vā||
kusalaṁ dhammaṁ adhigaccheyya,||
kusalaṁ dhammaṁ adhigantvā||
na parassa āroceyya.|| ||

Kiṁ hi paro parassa karissati?|| ||

Seyyathā pi nāma purāṇaṁ bandhanaṁ chinditvā||
aññaṁ navaṁ bandhanaṁ kareyya.'|| ||

Evaṁ sampadam idaṁ pāpakaṁ lobha-dhammaṁ vadāmi.|| ||

Kiṁ hi paro parassa karissatī" ti.

3. Assosi kho Lohikko brāhmaṇo:|| ||

"Samaṇo khalu bho Gotamo Sakya-putto||
Sakya-kulā pabba-jito Kosalesu cārikaṁ||
caramāno mahatā bhikkhu-saṅghena||
saddhiṁ pañca-mattehi bhikkhu-satehi||
Sālavatikaṁ anuppatto.|| ||

Taṁ kho pana bhavantaṁ Gotamaṁ||
evaṁ kalyāṇo kitti-saddo abbhu-g-gato:|| ||

'Iti pi so Bhagavā||
arahaṁ||
Sammā Sambuddho||
vijjā-caraṇa-sampanno||
Sugato||
loka-vidū||
anuttaro purisa-damma-sārathī||
satthā deva-manussānaṁ||
Buddho||
Bhagavā.|| ||

So imaṁ lokaṁ||
sa-devakaṁ||
sa-Mārakaṁ||
sa-brahmakaṁ,||
sa-s-samaṇa-brāhmaṇiṁ||
pajaṁ sa-deva-manussaṁ||
[225] sayaṁ abhiññā sacchi-katvā pavedeti.|| ||

So dhammaṁ deseti||
ādi kalyāṇaṁ||
majjhe kalyāṇaṁ||
pariyosana-kalyāṇaṁ||
sātthaṁ savyañ janaṁ||
kevala-paripuṇṇaṁ||
parisuddhaṁ||
Brahma-cariyaṁ pakāseti.|| ||

Sādhu kho pana tathā-rūpānaṁ arahataṁ dassanaṁ hotī" ti.

4. Atha kho Lohikko brāhmaṇo Bhesikaṁ||
nahāpitaṁ āmantesi:|| ||

"Ehi tvaṁ samma Bhesike,||
yena Samaṇo Gotamo ten'upasaṅkama.|| ||

Upasaṅkamitvā mama vacanena samaṇaṁ Gotamaṁ||
appābādhaṁ||
appātaṅkaṁ||
lahu-ṭ-ṭhānaṁ||
balaṁ phāsu-vihāraṁ puccha:|| ||

'Lohikko bho Gotama brāhmaṇo||
bhavantaṁ Gotamaṁ appābādhaṁ||
appātaṅkaṁ||
lahu-ṭ-ṭhānaṁ||
balaṁ phāsu-vihāraṁ pucchatī' ti.|| ||

Evañ ca vadehi:|| ||

'Adhivāsetu kira bhavaṁ Gotamo||
Lohikkassa brāhmaṇassa svātanāya bhattaṁ||
saddhiṁ bhikkhu-saṅghenā'" ti.

5. Evaṁ bhatteti kho Bhesikā nahāpito||
Lohikkassa brāhmaṇassa paṭi-s-sutvā||
yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||

Upasaṅkamitvā Bhagavantaṁ abhivādetvā eka-m-antaṁ nisīdi.|| ||

Eka-m-antaṁ nisinno kho Bhesikā nahāpito Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||

"Lohikko bhante brāhmaṇo||
Bhagavantaṁ appābādhaṁ||
appātaṅkaṁ||
lahu-ṭ-ṭhānaṁ||
balaṁ phāsu-vihāraṁ pucchati.|| ||

Evañ ca vadeti.|| ||

'Adhivāsetu kira bhante Bhagavā||
Lohikkassa brāhmaṇassa svātanāya bhattaṁ||
saddhiṁ bhikkhu-saṅghenā'" ti.|| ||

Adhivāsesi Bhagavā tuṇhī-bhāvena.

6. Atha kho Bhesikā nahāpito Bhagavato||
adhivāsanaṁ viditvā uṭṭhāy āsanā||
Bhagavantaṁ abhivādetvā||
padakkhiṇaṁ katvā||
yena Lohikko brāhmaṇo ten'upasaṅkami.|| ||

Upasaṅkamitvā Lohikkaṁ brāhmaṇaṁ etad avoca:|| ||

"Avocumbhā kho mayaṁ bhante tava vacanena||
taṁ Bhagavantaṁ.|| ||

Lohikko bhante brāhmaṇo Bhagavantaṁ||
[226] appābādhaṁ||
appātaṅkaṁ||
lahu-ṭ-ṭhānaṁ||
balaṁ phāsu-vihāraṁ pucchati.|| ||

Evañ ca vadeti:|| ||

'Adhivāsetu kira bhante Bhagavā||
'Lohikkassa brāhmaṇassa svātanāya bhattaṁ||
saddhiṁ bhikkhu-saṅghenā' ti.|| ||

Adhivutthañ ca pana tena Bhagavatā' ti.

7. Atha kho Lohikko brāhmaṇo tassā rattiyā accayena sake nivesane paṇitaṁ khādanīyaṁ bhojanīyaṁ paṭiyādāpetvā Bhesikaṁ nahāpitaṁ āmantesi: ehi tvaṁ samma Bhesike yena Samaṇo Gotamo ten'upasaṅkama.|| ||

Upasaṅkamitvā samaṇassa Gotamassa kālaṁ ārocehi: kālo bho Gotama niṭṭhitaṁ bhattanti.|| ||

"Evaṁ bhante" ti kho Bhesikā nahāpito Lohikkassa brāhmaṇassa paṭi-s-sutvā yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||

Upasaṅkamitvā Bhagavantaṁ abhivādetvā eka-m-antaṁ aṭṭhāsi.|| ||

Eka-m-antaṁ ṭhīto kho Bhesikā nahāpito Bhagavato kālaṁ ārocesi: kāle bhante.|| ||

Niṭṭhitaṁ bhattanti.|| ||

Atha kho Bhagavā pubbaṇha-samayaṁ nivāsetvā patta-cīvaraṁ ādāya saddhiṁ bhikkhu-saṅghena yena sāla-vatikā ten'upasaṅkami.

8. Tena kho pana samayena Bhesikā nahāpito Bhagavantaṁ piṭṭhito piṭṭhito anubaddho hoti.|| ||

Atha kho Bhesikā nahāpito Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||

"Lohikkassa bhante brāhmaṇassa eva-rūpaṁ pāpakaṁ diṭṭhi-gataṁ uppannaṁ: idha samaṇo vā brāhmaṇo vā kusalaṁ dhammaṁ adhigaccheyya,||
kusalaṁ dhammaṁ adhigannvā na parassa āroceyya.|| ||

Kiṁ hi paro parassa karissati.|| ||

Seyyathā pi purāṇaṁ bandhanaṁ chinditvā aññaṁ navaṁ bandhanaṁ kareyya,||
evaṁ sampadam idaṁ pāpakaṁ lobha-dhammaṁ vadāmi.|| ||

Kiṁ hi paro parassa karissatī" ti.|| ||

Sādhu bhante Bhagavā Lohikkaṁ brāhmaṇaṁ etasmā pāpakā diṭṭhi-gatā vivecetū" ti.|| ||

"App'eva nāma siyā Bhesike app'eva nāma siyā Bhesike" ti.

9. Atha kho Bhagavā yena Lohikkassa brāhmaṇassa nivesanaṁ ten'upasaṅkami.|| ||

Upasaṅkamitvā paññatte āsane [227] nisīdi.|| ||

Atha kho Lohikko brāhmaṇo Buddhappamukhaṁ bhikkhu-saṅghaṁ paṇitena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappesi sampavāresi atha kho Lohikko brāhmaṇo Bhagavantaṁ bhuttāviṁ onīta-patta-pāṇiṁ aññataraṁ nīvaṁ āsanaṁ gahetvā eka-m-antaṁ nisīdi.|| ||

Eka-m-antaṁ nisinnaṁ kho Lohikkaṁ brāhmaṇaṁ Bhagavā etad avoca: "saccaṁ kira te Lohikka eva-rūpaṁ pāpakaṁ diṭṭhīgataṁ uppannaṁ: idha samaṇo vā brāhmaṇo vā kusalaṁ dhammaṁ adhigaccheyya,||
kusalaṁ dhammaṁ adhiganntvā na parassa aroceyya,||
kiṁ hi paro parassa karissati?|| ||

Seyyathā pi nāma purāṇaṁ bandhanaṁ chinditvā aññaṁ navaṁ bandhanaṁ kareyya,||
evaṁ sampadam idaṁ pāpakaṁ lobha-dhammaṁ vadāmi.|| ||

Kiṁ hi paro parassa karissatī" ti?

"Evaṁ bho Gotama."|| ||

10. "Taṁ kiṁ maññasi Lohikka?|| ||

Tanu tvaṁ Sālavatikaṁ ajjhāvasasī" ti?

"Evaṁ bho Gotama."|| ||

"Yo nu kho Lohikka evaṁ vadeyya 'Lohikko brāhmaṇo Sālavatikaṁ ajjhā-vasati.|| ||

Yā sāla-vatikāya samudaya-sañjāti Lohikko'va taṁ brāhmaṇo ekako paribhuñjeyya,||
na aññesaṁ dadeyyā' ti evaṁ-vādi so ye taṁ upajīvanti tesaṁ antarāya-karo vā hoti no vā" ti?

"Antarāya-karo bho Gotama."|| ||

"Antarāya-karo samāno Lohikka hit-ā-nukampī vā||
tesaṁ hoti ahit-ā-nukampī vā" ti?

"Ahit-ā-nukampī bho Gotama."|| ||

"Ahitānukampissa mettaṁ vā||
tesu cittaṁ pacc'upatthikaṁ hoti sapattakaṁ vā" ti?

"Sapattakaṁ bho Gotama"

"Sapattake citte pacc'upaṭṭhike micchā-diṭṭhi vā||
hoti sammā-diṭṭhi vā?Ti

"Micchā-diṭṭhi Bho Gotama."|| ||

[228] "Micchā-diṭṭhissa kho ahaṁ Lohikka dvinnaṁ gatīnā aññataraṁ gatiṁ vadāmi:||
Nirayaṁ vā tiracchāna-yoniṁ vā."|| ||

11. Taṁ kim maññasi Lohikka,||
tanu rājā Pasenadi Kosalo Kāsi Kosalaṁ ajjhāvasatī" ti?

"Evaṁ bho Gotama."|| ||

"Yo nu kho Lohikka evaṁ vadeyya:|| ||

'Rājā Pasenadi Kosalo Kāsi Kosalaṁ ajjhā-vasati.|| ||

Yā Kāsi Kosalo samudaya-sañjāti,||
rājā'va taṁ Pasenadi Kosalo ekako paribhuñjeyya,||
na naaññesaṁ dadeyyā' ti.|| ||

Evaṁ vādī so ye rājānaṁ Pasenadiṁ Kosalaṁ upajīvanti tumhe c'eva aññe ca,||
tesaṁ antarāya-karo vā hoti,||
no vā" ti?

"Antarāya-karo bho Gotama."|| ||

"Antarāya-karo samāno hit-ā-nukampī vā||
tesaṁ hoti ahit-ā-nukampī vā" ti?

"Ahit-ā-nukampī bho Gotama."|| ||

"Ahitānukampissa Lohikka mettaṁ vā||
tesu cittaṁ pacc'upaṭṭhītaṁ sapattakaṁ vā" ti?

"Sapattakaṁ bho Gotama."|| ||

"Sapattake citte pacc'upaṭṭhīte micchā-diṭṭhi vā||
hoti sammā-diṭṭhi vā" ti?

Micchā-diṭṭhi bho Gotama."|| ||

"Micchā-diṭṭhissa kho ahaṁ Lohikka dvinnaṁ gatīnaṁ aññataraṁ gatiṁ vadāmi||
Nirayaṁ vā tiracchāna-yoniṁ vā.

12. Iti kira 'Lohikka yo evaṁ vadeyya:||
Lohikko brāhmaṇo Sālavatikaṁ ajjhā-vasati.|| ||

Yā sāla-vatikāya samudayañjāti,||
Lohikko'va taṁ brāhmaṇo ekako paribhuñjeyya,||
na ca aññesaṁ dadeyyā' ti.|| ||

Evaṁ vādī so ye taṁ upajīvanti,||
tesaṁ antarāya-karo hoti.|| ||

Antarāya-karo samāno ahit-ā-nukampī hoti.|| ||

Ahitānukampissa sapattakaṁ cittaṁ pacc'upatthikaṁ hoti.|| ||

Sapattake citte pacc'upaṭṭhite micchā-diṭṭhī hoti.|| ||

Evam eva kho Lohikka yo evaṁ vadeyya:|| ||

"Idha samaṇo vā brahmaṇo vā||
kusalaṁ dhammaṁ adhigaccheyya,||
kusalaṁ dhammaṁ adhigantvā||
na parassa āroceyya.|| ||

Kiṁ hi paro parassa karissati?|| ||

Seyyathā pi nāma purāṇaṁ bandhanaṁ chinditvā aññaṁ navaṁ bandhanaṁ kareyya,||
evaṁ sampadam||
idaṁ pāpakaṁ lobha-dhammaṁ vadāmi.|| ||

[229] Kiṁ hi paro parassa karissatī" ti.|| ||

Evaṁ vādī so ye te kula-puttā Tathāgata-p-paveditaṁ Dhamma-Vinayaṁ āgamma eva-rūpaṁ uḷāraṁ visesaṁ adhigacchanti:||
sot'āpatti-phalam pi sacchi-karonti,||
Sakad-āgāmi-phalam pi sacchi-karonti,||
Anāgāmi-phalam pi sacchīkaronti,||
Arahattam pi sacchi-karonti,||
yecime dibbāgabbhā paripācenti dibbānaṁ bhavānaṁ abhinibbantiyā,||
tesaṁ antarāya-karo hoti.|| ||

Antarāya-karo samāno ahitānukampi hoti.|| ||

Ahitānukampissa sapattakaṁ cittaṁ pacc'upatthikaṁ hoti.|| ||

Sapattake citte pacc'upaṭṭhite micchā-diṭṭhi hoti.|| ||

Micchā-diṭṭhissa kho ahaṁ Lohikka dvinnaṁ gatīnaṁ aññataraṁ gatiṁ vadāmi||
Nirayaṁ vā tiracchāna-yoniṁ vā.

13. Iti kira Lohikka yo evaṁ vadeyya:||
rājā Pasenadi Kosalo Kāsi Kosalaṁ ajjhā-vasati.|| ||

Yā kāsi Kosale samudayañjāti,||
rājā'va taṁ Pasenadi Kosalo ekako paribhuñjeyya,||
na ca aññesaṁ dadeyyā' ti.|| ||

Evaṁ vādī so ye rājānaṁ Pasenadiṁ Kosalaṁ upajīvanti tumhe c'eva aññe ca,||
tesaṁ antarāya-karo hoti.|| ||

Antarāya-karo samāno ahit-ā-nukampī [230] hoti.|| ||

Ahitānukampissa sapattakaṁ cittaṁ pacc'upatthikaṁ hoti.|| ||

Sapattake citte pacc'upaṭṭhite micchā-diṭṭhī hoti.|| ||

Evam eva kho Lohikka yo evaṁ vadeyya:|| ||

"Idha samaṇo vā brahmaṇo vā||
kusalaṁ dhammaṁ adhigaccheyya,||
kusalaṁ dhammaṁ adhigantvā||
na parassa āroceyya.|| ||

Kiṁ hi paro parassa karissati?|| ||

Seyyathā pi nāma purāṇaṁ bandhanaṁ chinditvā aññaṁ navaṁ bandhanaṁ kareyya,||
evaṁ sampadam idaṁ pāpakaṁ lobha-dhammaṁ vadāmi.|| ||

Kiṁ hi paro parassa karissatī" ti.|| ||

Evaṁ vādī so ye te kula-puttā Tathāgata-p-paveditaṁ Dhamma-Vinayaṁ āgamma eva-rūpaṁ uḷāraṁ visesaṁ adhigacchanti: sot'āpatti-phalam pi sacchi-karonti,||
Sakad-āgāmi-phalam pi sacchi-karonti,||
Anāgāmi-phalam pi sacchīkaronti,||
Arahattam pi sacchi-karonti,||
yecime dibbāgabbhā paripācenti dibbānaṁ bhavānaṁ abhinibbantiyā,||
tesaṁ antarāya-karo hoti.|| ||

Antarāya-karo samāno ahitānukampi hoti.|| ||

Ahitānukampissa sapattakaṁ cittaṁ pacc'upatthikaṁ hoti.|| ||

Sapattake citte pacc'upaṭṭhite micchā-diṭṭhi hoti.|| ||

Micchā-diṭṭhissa kho ahaṁ Lohikka dvinnaṁ gatīnaṁ aññataraṁ gatiṁ vadāmi Nirayaṁ vā tiracchāna-yoniṁ vā.

14. Tayo kho'me Lohikka satthāro||
ye loke vodanārahā,||
yo ca pan'eva-rūpe satthāro codeti,||
sā codanā bhūtā tacchā dhammikā anavajjā.|| ||

Katame tayo?|| ||

Idha Lohikka ekacco satthā||
yass'atthāya agārasmā anagāriyaṁ pabba-jito hoti,||
svāssa sāmaññattho ananuppatto hoti,||
so taṁ sāmaññ'atthaṁ ananupāpuṇitvā sāvakānaṁ dhammaṁ deseti:|| ||

'Idaṁ vo hitāya||
idaṁ vo sukhāyā' ti.|| ||

Tassa sāvakā na sussūsanti,||
na sotaṁ odahanti,||
na aññā-cittaṁ upaṭṭhapenti,||
vokkamma ca satthusāsanā vattanti.|| ||

So evam assa codetabbo:|| ||

"Āyasmā kho yass'atthāya agārasmā anagāriyaṁ pabba-jito,||
so te sāmaññattho ananuppatto.|| ||

Na tvaṁ sāmaññ'atthaṁ ananupāpuṇitvā sāvakānaṁ dhammaṁ desesi.|| ||

'Idaṁ vo hitāya||
idaṁ vo sukhāyā' ti.|| ||

Tassa te sāvakā na sussūsanti.|| ||

Na sotaṁ odahanti.|| ||

Na aññā-cittaṁ upaṭṭhapenti vokkamma ca satthusāsanā vattantī" ti.|| ||

Seyyathā pi nāma ossakkantiyā vā ussakkeyya1,||
parammukhiṁ vā āliṅgeyya,||
evaṁ sampadam idaṁ pāpakaṁ lobha-dhammaṁ vadāmi.|| ||

Kiṁ hi paro parassa karissati?"|| ||

Ayaṁ kho Lohikka paṭhamo satthā yo loke codanāraho,||
yo ca pan'eva-rūpaṁ satthāraṁ codeti,||
sā codanā bhūtā tacchā dhammikā anavajjā.

■

15. Puna ca paraṁ Lohikka idh'ekacco satthā yass'atthāya agārasmā anagāriyaṁ pabba-jito hoti,||
svāssa sāmaññattho ananuppatto hoti.|| ||

So taṁ sāmaññ'atthaṁ ananupāpuṇitvā sāvakānaṁ dhammaṁ deseti.|| ||

'Idaṁ vo hitāya||
idaṁ vo sukhāyā' ti.|| ||

Tassa te sāvakā sussūsanti,||
sotaṁ [231] odahanti,||
aññā-cittaṁ upaṭṭhapenti,||
na ca vokkamma satthusāsanā vattanti.|| ||

So evam assa codetabbo:|| ||

"Āyasmā kho yass'atthāya agārasmā anagāriyaṁ pabba-jito,||
so te sāmaññattho ananuppatto.|| ||

Taṁ tvaṁ sāmaññ'atthaṁ ananupāpuṇitvā sāvakānaṁ dhammaṁ desesi.|| ||

'Idaṁ vo hitāya||
idaṁ vo sukhāyā' ti.|| ||

Tassa te sāvakā sussūsanti,||
sotaṁ odahanti,||
aññā-cittaṁ upaṭṭhapenti,||
na ca vokkamma satthusāsanā vattanti.|| ||

Seyyathā pi nāma sakaṁ khettaṁ ohāya parakhettaṁ niḍḍāyitabbaṁ1 maññeyya,||
evaṁ sampadam idaṁ pāpakaṁ lobha-dhammaṁ vadāmi.|| ||

Kiṁ hi paro parassa karissatī" ti.|| ||

Ayaṁ kho Lohikka dutiyo satthā yo loke codanāraho,||
yo ca pan'eva-rūpaṁ satthāraṁ codeti,||
sā codanā bhūtā tacchā dhammikā anavajjā.

■

16. Puna ca paraṁ Lohikka idh'ekacco satthā yass'atthāya agārasmā anagāriyaṁ pabba-jito hoti,||
svāssa sāmaññattho ananuppatto hoti.|| ||

So taṁ sāmaññ'atthaṁ ananupāpuṇitvā sāvakānaṁ dhammaṁ deseti.|| ||

'Idaṁ vo hitāya||
idaṁ vo sukhāyā' ti.|| ||

Tassa te sāvakā sussūsanti,||
na sotaṁ odahanti,||
na aññā-cittaṁ upaṭṭhapenti,||
vokkamma ca satthusāsanā vattanti.|| ||

So evam assa codetabbo: "āyasmā kho yass'atthāya agārasmā anagāriyaṁ pabba-jito,||
so te sāmaññattho ananuppatto.|| ||

Taṁ tvaṁ sāmaññ'atthaṁ ananupāpuṇitvā sāvakānaṁ dhammaṁ desesi.|| ||

'Idaṁ vo hitāya||
idaṁ vo sukhāyā' ti.|| ||

Tassa te sāvakā na sussūsanti,||
na sotaṁ odahanti,||
na aññā-cittaṁ upaṭṭhapenti,||
vokkamma ca satthusāsanā vattanti.|| ||

Seyyathā pi nāma purāṇaṁ bandhanaṁ chinditvā aññaṁ navaṁ bandhanaṁ kareyya,||
evaṁ sampadam idaṁ pāpakaṁ lobha-dhammaṁ vadāmi.|| ||

Kiṁ hi paro parassa karissatī" ti.|| ||

Ayaṁ kho Lohikka tatiyo satthā yo loke codanāraho,||
yo ca pan'eva-rūpaṁ satthāraṁ codeti,||
sā codanā bhūtā tacchā dhammikā anavajjā.

[232] Ime kho Lohikka tayo satthāro ye loke codanārahā,||
yo ca pan'eva-rūpe satthāro codeti,||
sā codanā bhūtā tacchā dhammikā anavajjā" ti.

17. Evaṁ vutte Lohikko brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||

"Atthi pana bho Gotama ko ci loke na codanāraho" ti?

"Atthi kho Lohikka satthā yo loke na codanāraho" ti.

"Katamo pana so bho Gotama satthā yo loke na codanāraho" ti?

"Idha Lohikka Tathāgato loke uppajjati||
arahaṁ,||
Sammā Sambuddho,||
vijjā-caraṇa-sampanno,||
Sugato,||
loka-vidū,||
anuttaro purisa-damma-sārathī,||
Satthā deva-manussānaṁ,||
Buddho,||
Bhagavā.|| ||

So imaṁ lokaṁ||
sa-devakaṁ||
sa-Mārakaṁ||
sa-brahmakaṁ||
sa-s-samaṇa-brāhmaṇiṁ pajaṁ||
sa-deva-manussaṁ||
sayaṁ abhiññā sacchi-katvā pavedeti.|| ||

So dhammaṁ deseti||
ādi kalyāṇaṁ||
majjhe kalyāṇaṁ||
pariyosāna-kalyāṇaṁ||
sātthaṁ savyañ janaṁ,||
kevala-paripuṇṇaṁ||
parisuddhaṁ Brahma-cariyaṁ pakāseti.|| ||

Taṁ dhammaṁ suṇāti gahapati vā||
gahapati-putto vā||
aññatarasmiṁ vā||
kule paccājāto.|| ||

So taṁ dhammaṁ sutvā Tathāgate saddhaṁ paṭilabhati.|| ||

So tena saddhā-paṭilābhena samannāgato iti paṭisañcikkhati:|| ||

'Sambādho gharāvāso rajo-patho,||
abbhokāso pabbajjā.|| ||

Na-y-idaṁ sukaraṁ agāraṁ ajjhāvasatā ekanta-paripuṇṇaṁ ekanta-parisuddhaṁ saṅkha-likhitaṁ Brahma-cariyaṁ carituṁ.|| ||

Yan nūn-ā-haṁ kesa-massuṁ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṁ pabbajeyyan' ti.|| ||

So aparena samayena appaṁ vā bhoga-k-khandhaṁ pahāya mahantaṁ vā bhoga-k-khandhaṁ pahāya,||
appaṁ vā ñāti-parivaṭṭaṁ pahāya mahantaṁ vā ñāti-parivaṭṭaṁ pahāya,||
kesa-massuṁ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṁ pabbajati.|| ||

So evaṁ pabba-jito samāno Pātimokkha-saṁvarat-saṁvuto viharati ācāra-gocara-sampanno aṇumattesu vajjesu bhaya-dassāvī.|| ||

Samādāya sikkhati sikkhā-padesu kāya-kamma-vacī-kammena samannāgato kusalena.|| ||

Parisuddhā-jīvo sīla-sampanno indriyesu gutta-dvāro bhojane matt'aññū sati-sampajaññena samannāgato santuṭṭho.|| ||

■

Kathañ ca Lohikka bhikkhu sīla-sampanno hoti?|| ||

Idha bhikkhu pāṇ-ā-tipātaṁ pahāya pāṇ-ā-tipātā paṭivirato hoti,||
nihita-daṇḍo||
nihita-sattho||
lajjī dayā-panno,||
sabba-pāṇa-bhūta-hit-ā-nukampī viharati.|| ||

■

Adinn'ādānaṁ pahāya||
adinn'ādānā paṭivirato hoti||
dinn'ādāyī dinna-pāṭikaṅkhī,||
athenena suci-bhūtena attanā virahati.|| ||

■

Abrahma-cariyaṁ pahāya||
brahma-cārī hoti||
ārā-cārī virato methunā gāma-dhammā.|| ||

■

Musā-vādaṁ pahāya||
musā-vādā paṭivirato hoti||
sacca-vādī||
sacca-sandho||
theto paccayiko avisaṁvādako lokassa.|| ||

■

Pisuṇa-vācaṁ pahāya||
pisuṇāya vācāya paṭivirato hoti.|| ||

Ito sutvā na amutra akkhātā imesaṁ bhedāya,||
amutra vā sutvā na imesaṁ akkhātā amūsaṁ bhedāya.|| ||

Iti bhinnānaṁ vā||
sandhātā sahitānaṁ vā anuppadātā||
samagg'ārāmo||
samagga-rato||
samagga-nandī||
samagga-karaṇiṁ||
vācaṁ bhāsitā.|| ||

■

Pharusā-vācaṁ pahāya||
pharusāya vācāya paṭivirato hoti||
yā sā vācā neḷā||
kaṇṇa-sukhā||
pemanīyā||
hadayaṁ-gamā||
porī||
bahu-jana-kantā||
bahujāna-manāpā,||
tathā-rūpaṁ vācaṁ bhāsitā hoti.|| ||

■

Sampha-p-palāpaṁ pahāya||
sampha-p-palāpā paṭivirato hoti||
kāla-vādī||
bhūta-vādī||
attha-vādī||
dhamma-vādī||
vinaya-vādī,||
nidhāna-vatiṁ vācaṁ bhāsitā||
kālena sāpadesaṁ pariyanta-vatiṁ attha-sañhitaṁ.|| ||

■

Bīja-gāma-bhūta-gāma-samārambhā paṭivirato hoti.|| ||

Eka-bhatatiko hoti ratt'ūparato,||
virato vikāla-bhojanā.|| ||

Nacca-gīta-vādita-visūka-dassanā paṭivirato hoti.|| ||

Mālā-gandha-vilepana-dhāraṇa-maṇḍana-vibhusana-ṭ-ṭhānā paṭivirato hoti.|| ||

Uccā-sayana-mahā-sayanā paṭivirato hoti.|| ||

Jātarūpa-rajata-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||

Āmaka-dhañña-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||

Āmaka-maṁsa-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||

Itthi-kumārika-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||

Dāsi-dāsa-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||

Aj-eḷaka-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||

Kukkuṭa-sūkara-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||

Hatthi-gavassa-vaḷavā-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||

Khetta-vatthu-paṭi-g-gahaṇā paṭivirato hoti.|| ||

Dūteyya-paheṇa-gaman-ā-nuyogā paṭivirato hoti.|| ||

Kaya-vikkayā paṭivirato hoti.|| ||

Tulā-kūṭa-kaṁsa-kūṭa-māna-kūṭā paṭivirato hoti.|| ||

Ukkoṭana-vañcana-nikati-sāci-yogā paṭivirato hoti.|| ||

Chedana-vadha-bandhana-viparāmosa-ālopa-sahasākarā paṭivirato hoti.|| ||

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ bījagāma-bhūta-gāma-samārambhaṁ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Mūla-bījaṁ,||
khandha-bījaṁ,||
phalu-bījaṁ,||
agga-bījaṁ,||
bija-bījam eva pañcamaṁ.|| ||

Iti eva-rūpā bījagāma-bhūta-gāma-samārambhā paṭivirato hoti.|| ||

■

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ sannidhi-kāra-paribhogaṁ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Anna-sannidhiṁ,||
pāna-sannidhiṁ,||
vattha-sannidhiṁ,||
yāna-sannidhiṁ,||
sayana-sannidhiṁ,||
gandha-sannidhiṁ,||
āmisa-sannidhiṁ.|| ||

Iti vā iti eva-rūpā sannidhi-kāra-paribhogā paṭivirato hoti.|| ||

■

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ visuka-dassanaṁ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Naccaṁ,||
gītaṁ,||
vāditaṁ,||
pekkhaṁ,||
akkhātaṁ,||
pāṇissaraṁ,||
vetālaṁ,||
kumbha-thūnaṁ,||
Sobha-nagarakaṁ,||
caṇḍālaṁ,||
vaṁsaṁ,||
dhopanaṁ,||
hatthi-yuddhaṁ,||
assa-yuddhaṁ,||
mahisa-yuddhaṁ,||
usabha-yuddhaṁ,||
aja-yuddhaṁ,||
meṇḍaka-yuddhaṁ,||
kukkuṭa-yuddhaṁ,||
vaṭṭaka-yuddhaṁ,||
daṇḍa-yuddhaṁ,||
muṭṭhi-yuddhaṁ,||
nibbuddhaṁ||
uyyodhikaṁ||
balaggaṁ||
senā-byūhaṁ||
aṇīka-dassanaṁ.|| ||

Iti vā iti eva-rūpā visūka-dassanā paṭivirato hoti.|| ||

■

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ jūta-p-pamāda-ṭ-ṭhān'ānuyogaṁ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Aṭṭha-padaṁ,||
dasa-padaṁ,||
ākāsaṁ,||
parihāra-pathaṁ,||
sannikaṁ,||
khalikaṁ,||
ghaṭikaṁ,||
salāka-hatthaṁ,||
akkhaṁ,||
paṅgacīraṁ,||
vaṅkakaṁ,||
mokkha-cikaṁ,||
ciṅgulikaṁ,||
pattāḷhakaṁ,||
rathakaṁ,||
dhanukaṁ,||
akkharikaṁ,||
manesikaṁ,||
yathā-vajjaṁ.|| ||

Iti vā iti eva-rūpā jūta-ppamāda-ṭ-ṭhān'ānuyogā paṭivirato hoti.|| ||

■

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ uccā-sayana-mahā-sayanaṁ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Āsandiṁ,||
pallaṅkaṁ,||
gonakaṁ,||
cittakaṁ,||
paṭikaṁ,||
paṭalikaṁ,||
tūlikaṁ,||
vikatikaṁ,||
udda-lomiṁ,||
ekanta-lomiṁ,||
kaṭṭhissaṁ,||
koseyyaṁ,||
kuttakaṁ,||
hatth'attharaṁ,||
ass'attharaṁ,||
rath'attharaṁ,||
ajina-p-paveṇiṁ,||
kādali-miga-pavara-pacc'attharaṇaṁ,||
sa-uttara-c-chadaṁ,||
ubhato-lohita-kūpadhānaṁ.|| ||

Iti vā iti eva-rūpā uccā-sayana-mahā-sayanā paṭivirato hoti.|| ||

■

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāti bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ maṇḍana-vibhusana-ṭ-ṭhān'ānuyogaṁ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Ucchādanaṁ,||
parimaddanaṁ,||
nahāpanaṁ,||
sambāhanaṁ,||
ādāsaṁ,||
añjanaṁ,||
mālā-vilepanaṁ,||
mukkha-cuṇṇakaṁ,||
mukhale-panaṁ,||
hattha-bandhaṁ,||
sikhā-bandhaṁ,||
daṇḍakaṁ,||
nāḷikaṁ,||
khaggaṁ,||
chattaṁ,||
citrūpāhanaṁ,||
uṇahīsaṁ,||
maṇiṁ,||
vāla-vījaniṁ,||
odātāni,||
vatthāni,||
dīgha-dasāni.|| ||

Iti vā iti eva-rūpā maṇḍana-vibhusana-ṭ-ṭhān'ānuyogā paṭivirato hoti.|| ||

■

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāti bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ tiracchāna-kathaṁ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Rāja-kathaṁ,||
cora-kathaṁ,||
mahāmatta-kathaṁ,||
senā-kathaṁ,||
bhaya-kathaṁ,||
yuddha-kathaṁ,||
anna-kathaṁ,||
pāna-kathaṁ,||
vattha-kathaṁ,||
sayana-kathaṁ,||
mālā-kathaṁ,||
gandha-kathaṁ,||
ñāti-kathaṁ,||
yāna-kathaṁ,||
gāma-kathaṁ,||
nigama-kathaṁ,||
nagara-kathaṁ,||
jana-pada-kathaṁ,||
itthi-kathaṁ,||
purisa-kathaṁ,||
kumāra-kathaṁ,||
kumāri-kathaṁ,||
sūra-kathaṁ,||
visikhā-kathaṁ,||
kumbha-ṭ-ṭhāna-kathaṁ,||
pubba-peta-kathaṁ,||
nānatta-kathaṁ,||
lok'akkhāyikaṁ,||
samudda-khāyikaṁ,||
iti-bhav-ā-bhava-kathaṁ.|| ||

Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-kathāya paṭivirato hoti.|| ||

■

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpā viggāhika-kathaṁ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṁ:|| ||

'Na tvaṁ imaṁ Dhamma-Vinayaṁ ājānāsi.|| ||

Ahaṁ imaṁ Dhamma-Vinayaṁ ājānāmi.|| ||

Kiṁ tvaṁ imaṁ Dhamma-Vinayaṁ ājānissasi?|| ||

Micchā-paṭipanno tvam asi.|| ||

Aham asmi sammā-paṭipanno||
— Sahitaṁ me, asahitaṁ te —||
pure vacanīyaṁ pacchā avaca.|| ||

Pacchā vacanīyaṁ pure avaca.|| ||

Aviciṇṇan te viparāvattaṁ —||
āropito te vādo.|| ||

Niggahīto tvam asi —||
cara vāda-p-pamokkhāya.|| ||

Nibbeṭhehi vā sace pahosī' ti.|| ||

Iti vā iti eva-rūpāya viggahika-kathāya paṭivirato hoti.|| ||

■

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāti bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpaṁ dūteyya-pahiṇa-gamanānuyogaṁ anuyuttā viharanti,||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Raññaṁ,||
rāja-mahāmattāṇaṁ,||
khattiyānaṁ,||
brāhmaṇānaṁ,||
gahapatikānaṁ,||
kumārānaṁ:|| ||

'Idha gaccha.|| ||

Amutrā-gaccha.|| ||

Idaṁ hara.|| ||

Amutra idaṁ āharā' ti.|| ||

Iti vā iti eva-rūpā dūteyya-pahiṇa-gaman-ā-nuyogā paṭivirato hoti.|| ||

■

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te kuhakā ca honti||
lapakā ca||
nemittikā ca||
nippesikā ca||
lābhena ca lābhaṁ nijigiṁsitāro.|| ||

Iti eva-rūpā kuhana-lapanā paṭivirato hoti.|| ||

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya||
micchā ājīvena||
jīvikaṁ kappenti,||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Aṅgaṁ,||
nimittaṁ,||
uppātaṁ,||
supiṇaṁ,||
lakkhaṇaṁ,||
mūsika-c-chinnaṁ,||
aggi-homaṁ,||
dabbi-homaṁ,||
thusa-homaṁ,||
kaṇa-homaṁ,||
taṇḍula-homaṁ,||
sappi-homaṁ,||
tela-homaṁ,||
mukha-homaṁ,||
lohita-homaṁ,||
aṅga-vijjā,||
vatthu-vijjā,||
khatta-vijjā,||
siva-vijjā,||
bhūta-vijjā,||
bhuri-vijjā,||
ahi-vijjā,||
visa-vijjā,||
vicchika-vijjā,||
mūsika-vijjā,||
sakuṇa-vijjā,||
vāyasa-vijjā,||
pakkajjhānaṁ,||
sara-parittānaṁ,||
miga-cakkaṁ.|| ||

Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchājīvā paṭivirato hoti.|| ||

■

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchā ājīvena jīvikaṁ kappenti,||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Maṇi-lakkhaṇaṁ,||
daṇḍa-lakkhaṇaṁ,||
vattha-lakkhaṇaṁ,||
asi-lakkhaṇaṁ,||
usu-lakkhaṇaṁ,||
dhanu-lakkhaṇaṁ,||
āyudha-lakkhaṇaṁ,||
itthi-lakkhaṇaṁ,||
purisa-lakkhaṇaṁ,||
kumāra-lakkhaṇaṁ,||
kumāri-lakkhaṇaṁ,||
dāsa-lakkhaṇaṁ,||
dāsi-lakkhaṇaṁ,||
hatthi-lakkhaṇaṁ,||
assa-lakkhaṇaṁ,||
mahisa-lakkhaṇaṁ,||
usabha-lakkhaṇaṁ,||
go-lakkhaṇaṁ,||
aja-lakkhaṇaṁ,||
meṇḍa-lakkhaṇaṁ,||
kukkuṭa-lakkhaṇaṁ,||
vaṭṭaka-lakkhaṇaṁ,||
godhā-lakkhaṇaṁ,||
kaṇṇikā-lakkhaṇaṁ,||
kacchapa-lakkhaṇaṁ,||
miga-lakkhaṇaṁ.|| ||

Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchājīvā paṭivirato hoti.|| ||

■

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya||
micchā ājīvena||
jīvikaṁ kappenti,||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Raññaṁ niyyānaṁ bhavissati.|| ||

Raññaṁ aniyyānaṁ bhavissati.|| ||

Abbhantarānaṁ raññaṁ upayānaṁ bhavissati.|| ||

Bāhirānaṁ raññaṁ apayānaṁ bhavissati.|| ||

Bāhirānaṁ raññaṁ upayānaṁ bhavissati.|| ||

Abbhantarānaṁ raññaṁ apayānaṁ bhavissati.|| ||

Abbhantarānaṁ raññaṁ jayo bhavissati.|| ||

Bāhirānaṁ raññaṁ parājayo bhavissati.|| ||

Bāhirānaṁ raññaṁ jayo bhavissati.|| ||

Abbhantarānaṁ raññaṁ parājayo bhavissati.|| ||

Iti imassa jayo bhavissati.|| ||

Imassa parājayo bhavissati.|| ||

Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchājīvā paṭivirato hoti.|| ||

■

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya||
micchā ājīvena||
jīvikaṁ kappenti||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Canda-g-gāho bhavissati.|| ||

Suriya-g-gāho bhavissati.|| ||

Nakkhatta-g-gāho bhavissati.|| ||

Candima-suriyānaṁ patha-gamanaṁ bhavissati.|| ||

Candima-suriyānaṁ uppatha-gamanaṁ bhavissati.|| ||

Nakkhattāṇaṁ patha-gamanaṁ bhavissati.|| ||

Nakkhattāṇaṁ uppatha-gamanaṁ bhavissati.|| ||

Ukkā-pāto bhavissati.|| ||

Disā-ḍāho bhavissati.|| ||

Bhūmi-cālo bhavissati.|| ||

Deva-dundubhi bhavissati.|| ||

Candima-suriya-nakkhattāṇaṁ||
uggamanaṁ||
ogamanaṁ||
saṅkilesaṁ||
vodānaṁ bhavissati.|| ||

Evaṁ-vipāko canda-g-gāho bhavissati.|| ||

Evaṁ-vipāko suriya-g-gāho bhavissati.|| ||

Evaṁ-vipāko nakkhatta-g-gāho bhavissati.|| ||

Evaṁ-vipākaṁ candima-suriyānaṁ patha-gamanaṁ bhavissati.|| ||

Evaṁ-vipākaṁ candima-suriyānaṁ uppatha-gamanaṁ bhavissati.|| ||

Evaṁ vipākaṁ nakkhattāṇaṁ patha-gamanaṁ bhavissati.|| ||

Evaṁ-vipākaṁ nakkhattāṇaṁ uppatha-gamanaṁ bhavissati.|| ||

Evaṁ-vipāko ukkā-pāto bhavissati.|| ||

Evaṁ-vipāko disā-ḍāho bhavissati.|| ||

Evaṁ-vipāko bhūmi-cālo bhavissati.|| ||

Evaṁ-vipāko deva-dundūbhi bhavissati.|| ||

Evaṁ-vipākaṁ candima-suriya-nakkhattāṇaṁ uggamanaṁ ogamanaṁ saṅkilesaṁ vodānaṁ bhavissati.'|| ||

Iti vā eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchājīvā paṭivirato hoti.|| ||

■

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya||
micchā ājīvena||
jīvikaṁ kappenti —||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Su-b-buṭṭhikā bhavissati.|| ||

Du-b-buṭṭhikā bhavissati,||
subhikkhaṁ bhavissati.|| ||

Du-b-bhikkhaṁ bhavissati.|| ||

Khemaṁ bhavissati.|| ||

Bhayaṁ bhavissati.|| ||

Rogo bhavissati.|| ||

Ārogyaṁ bhavissati.|| ||

Muddā,||
gaṇanā,||
saṅkhānaṁ,||
kāveyyaṁ,||
lokāyataṁ.

Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchā ājīvena paṭivirato hoti.|| ||

■

Yathā pana pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya||
micchā ājīvena||
jīvikaṁ kappenti —||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Āvāhanaṁ,||
vivāhanaṁ,||
saṁvadanaṁ,||
vivadanaṁ,||
saṅkiraṇaṁ,||
vikiraṇaṁ,||
subhaga-karaṇaṁ,||
dubbhaga-karaṇaṁ,||
viruddha-gabbha-karaṇaṁ,||
jivhā-nittha-d-danaṁ,||
hanu-saṁhananaṁ,||
hatth-ā-bhijappanaṁ,||
kaṇṇa-jappanaṁ,||
ādāsa-pañhaṁ,||
kumāri-pañhaṁ,||
deva-pañhaṁ,||
ādicc'upaṭṭhānaṁ,||
mahat'upaṭṭhānaṁ,||
abbhujjalanaṁ,||
Sir'avhāyanaṁ.|| ||

Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchājīvā paṭivirato hoti.|| ||

■

Yathā vā pan'eke bhonto samaṇa-brāhmaṇā saddhā-deyyāni bhojanāni bhuñjitvā te eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya||
micchā ājīvena||
jīvikaṁ kappenti —||
seyyath'īdaṁ:|| ||

Santi-kammaṁ,||
paṇidhi-kammaṁ,||
bhūta-kammaṁ,||
bhūri-kammaṁ,||
vassa-kammaṁ,||
vossa-kammaṁ,||
vatthu-kammaṁ,||
vatthu-parikiraṇaṁ,||
ācamanaṁ,||
nahāpanaṁ,||
juhanaṁ,||
vamanaṁ,||
virecanaṁ,||
uddha-virecanaṁ,||
adho-virecanaṁ,||
sīsa-virecanaṁ,||
kaṇṇa-telaṁ,||
netta-tappanaṁ,||
natthu-kammaṁ,||
añjanaṁ,||
paccañjanaṁ,||
sālākiyaṁ,||
salla-kattikaṁ,||
dāraka-tikicchā mūla-bhesajjānaṁ,||
anuppadānaṁ,||
osadhīnaṁ,||
paṭimokkho.|| ||

Iti vā iti eva-rūpāya tiracchāna-vijjāya micchājīvā paṭivirato hoti.|| ||

■

Sa kho so Lohikka bhikkhu||
evaṁ sīla-sampanno||
na kuto ci bhayaṁ samanupassati||
yad idaṁ sīla-saṁvaratto.|| ||

Seyyathā pi Lohikka khattiyo muddhā-vasitto nihata-paccāmitto||
na kuto ci bhayaṁ samanupassati||
yad idaṁ pacca-t-thikato.|| ||

Evam eva kho Lohikka bhikkhu||
evaṁ sīla-sampanno||
na kuto ci bhayaṁ samanupassati||
yad idaṁ sīla-saṁvaratto.|| ||

So iminā ariyena sīla-k-khandhena samannāgato ajjhattaṁ anavajja-sukhaṁ paṭisaṁvedeti.|| ||

Evaṁ kho Lohikka bhikkhu sīla-sampanno hoti.|| ||

Yasmiṁ kho Lohikka satthari sāvako uḷāraṁ visesaṁ adhigacchati||
ayam pi kho Lohikka satthā yo loke||
na codanāraho.|| ||

Yo ca pan'eva-rūpaṁ satthāraṁ codeti,||
sā codanā abhūtā atacchā adhammikā sāvajjā.

Kathañ ca Lohikka bhikkhu indriyesu gutta-dvāro hoti?|| ||

Idha Lohikka bhikkhu cakkhunā rūpaṁ disvā||
na nimitta-g-gāhī hoti||
n-ā-nu-vyañjana-g-gāhī.|| ||

Yatvādhi-karaṇam enaṁ cakkhu'ndriyaṁ asaṁvutaṁ viharantaṁ||
abhijjhā-domanassā||
pāpakā||
akusalā dhammā anvāssaveyyuṁ||
tassa saṁvarāya paṭipajjati,||
rakkhati cakkhu'ndriyaṁ||
cakkhu'ndriye saṁvaratṁ āpajjati.|| ||

■

Sotena saddaṁ sutvā||
na nimitta-g-gāhī hoti||
n-ā-nu-vyañjana-g-gāhī.|| ||

Yatvādhi-karaṇam enaṁ sot'indriyaṁ asaṁvutaṁ viharantaṁ abhijjhā-domanassā||
pāpakā||
akusalā dhammā anvāssaveyyuṁ||
tassa saṁvarāya paṭipajjati,||
rakkhati cakkhu'ndriyaṁ||
cakkhu'ndriye saṁvaratṁ āpajjati.|| ||

■

Ghāṇena gandhaṁ ghāyitvā||
na nimitta-g-gāhī hoti||
n-ā-nu-vyañjana-g-gāhī.|| ||

Yatvādhi-karaṇam enaṁ ghān'indriyaṁ asaṁvutaṁ viharantaṁ abhijjhā-domanassā||
pāpakā||
akusalā dhammā anvāssaveyyuṁ||
tassa saṁvarāya paṭipajjati,||
rakkhati ghān'indriyaṁ||
ghān'indriye saṁvaratṁ āpajjati.|| ||

■

Jivhāya rasaṁ sāyitvā||
na nimitta-g-gāhī hoti||
n-ā-nu-vyañjana-g-gāhī.|| ||

Yatvādhi-karaṇam enaṁ jivh'indriyaṁ asaṁvutaṁ viharantaṁ abhijjhā-domanassā||
pāpakā||
akusalā dhammā anvāssaveyyuṁ||
tassa saṁvarāya paṭipajjati,||
rakkhati jivh'indriyaṁ||
jivh'indriya saṁvaratṁ āpajjati.|| ||

■

Kāyena phoṭṭhabbaṁ phusitvā||
na nimitta-g-gāhī hoti||
n-ā-nu-vyañjana-g-gāhī.|| ||

Yatvādhi-karaṇam enaṁ kāy'indriyaṁ asaṁvutaṁ viharantaṁ abhijjhā-domanassā||
pāpakā||
akusalā dhammā anvāssaveyyuṁ||
tassa saṁvarāya paṭipajjati,||
rakkhati kāy'indriyaṁ||
kāy'indriye saṁvaratṁ āpajjati.|| ||

■

Manasā dhammaṁ viññāya||
na nimitta-g-gāhī hoti||
n-ā-nu-vyañjana-g-gāhī.|| ||

Yatvādhi-karaṇam enaṁ man'indriyaṁ asaṁvutaṁ viharantaṁ abhijjhā-domanassā||
pāpakā||
akusalā dhammā anvāssaveyyuṁ||
tassa saṁvarāya paṭipajjati,||
rakkhati man'indriyaṁ||
man'indriye saṁvaratṁ āpajjati.|| ||

So iminā ariyena indriya-saṁvarena samannāgato ajjhattaṁ avyāseka-sukhaṁ paṭisaṁvedeti.|| ||

Evaṁ kho Lohikka bhikkhu indriyesu gutta-dvāro hoti.|| ||

Yasmiṁ kho Lohikka satthari sāvako uḷāraṁ visesaṁ adhigacchati||
ayam pi kho Lohikka satthā yo loke||
na codanāraho.|| ||

Yo ca pan'eva-rūpaṁ satthāraṁ codeti,||
sā codanā abhūtā atacchā adhammikā sāvajjā.

Kathañ ca Lohikka bhikkhu sati-sampajaññena samannāgato hoti?|| ||

Idha Lohikka bhikkhu abhikkante paṭikkante sampajāna-kārī hoti.|| ||

Alokite vilokite sampajāna-kārī hoti.|| ||

Samiñjite pasārite sampajāna-kārī hoti.|| ||

Saṅghāṭi-patta-cīvara-dhāraṇe sampajāna-kārī hoti.|| ||

Asite pīte khāyite sāyite sampajāna-kārī hoti.|| ||

Uccāra-passāva-kamme sampajāna-kārī hoti.|| ||

Gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhī-bhāve sampajāna-kārī hoti.|| ||

Evaṁ kho Lohikka bhikkhu sati-sampajaññena samannāgato hoti.|| ||

Yasmiṁ kho Lohikka satthari sāvako uḷāraṁ visesaṁ adhigacchati||
ayam pi kho Lohikka satthā yo loke||
na codanāraho.|| ||

Yo ca pan'eva-rūpaṁ satthāraṁ codeti,||
sā codanā abhūtā atacchā adhammikā sāvajjā.

Kathañ ca Lohikka bhikkhu santuṭṭho hoti?|| ||

Idha mahā-rāja bhikkhu santuṭṭho hoti||
kāya-parihāriyena cīvarena||
kucchi-parihāriyena piṇḍa-pātena,||
so yena yen'eva pakkamati samādāy'eva pakkamati.|| ||

Seyyathā pi Lohikka pakkhī sakuṇo||
yena yen'eva ḍeti sa-patta-bhāro va ḍeti,||
evam eva kho Lohikka bhikkhu santuṭṭho hoti||
kāya-parihāriyena cīvarena kucchi-parihāriyena piṇḍ-apātena,||
so yena yen'eva pakkamati samādāyeva pakkamati.|| ||

Evaṁ kho Lohikka bhikkhu santuṭṭho hoti.|| ||

Yasmiṁ kho Lohikka satthari sāvako uḷāraṁ visesaṁ adhigacchati||
ayam pi kho Lohikka satthā yo loke||
na codanāraho.|| ||

Yo ca pan'eva-rūpaṁ satthāraṁ codeti,||
sā codanā abhūtā atacchā adhammikā sāvajjā.

So iminā ca ariyena sīla-k-khandhena samannāgato,||
iminā ca ariyena indriya-saṁvarena samannāgato,||
iminā ca ariyena sati-sampajaññena samannāgato,||
imāya ca ariyāya santuṭṭhiyā samannāgato,||
vivittaṁ sen'āsanaṁ bhajati,||
araññaṁ rukkha-mūlaṁ pabbataṁ kandaraṁ giri-guhaṁ susānaṁ vana-patthaṁ abbhokāsaṁ palāla-puñjaṁ.|| ||

So pacchā-bhattaṁ piṇḍa-pāta-paṭikkanto nisīdati pallaṅkaṁ ābhujitvā ujuṁ kāyaṁ paṇīdhāya parimukhaṁ satiṁ upaṭṭha-petvā.|| ||

■

So abhijjhaṁ loke pahāya||
vigat-ā-bhijjhena cetasā viharati,||
abhijjhāya cittaṁ parisodheti.|| ||

■

Vyāpāda-padosaṁ pahāya||
avyāpanna-citto viharati,||
sabba-pāṇa-bhūta-hitānukampi,||
vyāpāda-padosā cittaṁ parisodheti.|| ||

■

Thina-middhaṁ pahāya||
vigata-thina-middho viharati,||
āloka-saññī sato sampajāno,||
thina-middhā cittaṁ parisodheti.|| ||

■

Uddhacca-kukkuccaṁ pahāya anuddhato viharati,||
ajjhattaṁ vūpasanna-citto,||
uddhacca-kukkuccā cittaṁ parisodheti.|| ||

■

Vici-kicchaṁ pahāya||
tiṇṇa-vici-kiccho viharati,||
akathaṁ-kathī kusalesu dhammesu,||
vicikicchāya cittaṁ parisodheti.|| ||

■

Seyyathā pi Lohikka puriso iṇaṁ ādāya kammante payojeyya,||
tassa te kammantā samijjheyyuṁ,||
so yāni ca porāṇāni iṇa-mūlāni||
tāni ca vyantī-kareyya,||
siyā c'assa uttariṁ avasiṭṭhaṁ dārabharaṇāya.|| ||

Tassa evam assa:|| ||

"Ahaṁ kho pubbe iṇaṁ ādāya kammante payojesiṁ.|| ||

Tassa me te kammantā samijjhiṁsu.|| ||

So'haṁ yāni ca poraṇāni iṇa-mūlāni||
tāni ca vyanti akāsiṁ,||
atthi ca me uttariṁ avasiṭṭhaṁ dārabharaṇāyā" ti.|| ||

So tato-nidānaṁ labhetha pāmujjaṁ,||
adhigacche somanassaṁ.|| ||

■

Seyyathā pi Lohikka puriso ābādhiko assa dukkhito bāḷha-gilāno,||
bhattaṁ c'assa na c-chādeyya,||
na c'assa kāye balamattā.|| ||

So aparena samayena tamhā ābādhā mucceyya,||
bhattañ c'assa chādeyya,||
siyā c'assa kāye balamattā.|| ||

Tassa evam assa:|| ||

"Ahaṁ kho pubbe ābādhiko ahosiṁ dukkhito bāḷha-gilāno,||
bhattaṁ ca me na c-chādesi,||
na ca me āsi kāye balamattā.|| ||

So'mhi etarahi tamhā ābādhā mutto bhattañ ca me chādeti.|| ||

Atthi ca kāye balamattā" ti.|| ||

So tato-nidānaṁ labhetha pāmujjaṁ,||
adhigacche somanassaṁ.|| ||

■

Seyyathā pi Lohikka puriso bandhanāgāre baddho assa.|| ||

So aparena samayena tamhā bandhanā mucceyya sotthinā avyayena,||
na c'assa kiñ ci bhogānaṁ vayo.|| ||

Tassa evam assa:|| ||

"Ahaṁ kho pubbe bandhanāgāre baddho ahosiṁ,||
so'mhi etarahi tamhā bandhanā mutto sotthinā avyayena,||
n'atthi ca me kiñ ci bhogānaṁ vayo" ti.|| ||

So tato-nidānaṁ labhetha pāmujjaṁ,||
adhigacche somanassaṁ.|| ||

■

Seyyathā pi Lohikka puriso dāso assa anatta-dhīno parādhīno||
na yena kāmaṇ gamo.|| ||

So aparena samayena tamhā dāsavyā mucceyya attādhīno aparādhīno bhujisso||
yena kāmaṇ gamo.|| ||

Tassa evam assa:|| ||

"Ahaṁ kho pubbe dāso ahosiṁ anattādhīno parādhīno||
na yena kāmaṇ gamo,||
so'mhi etarahi tamhā dāsavyā mutto attādhīno aparādhīno bhujisso||
yena kāmaṇ gamo" ti.|| ||

So tato-nidānaṁ labhetha pāmojjaṁ,||
adhigacche somanassaṁ.|| ||

■

Seyyathā pi Lohikka puriso sadhano sabhogo kantāraddhāna-maggaṁ paṭipajjeyya dubbhikkhaṁ sappaṭi-bhayaṁ.|| ||

So aparena samayena taṁ kantāraṁ nitthareyya,||
sotthinā gāmantaṁ anupāpuṇeyya khemaṁ appaṭibhayaṁ.|| ||

Tassa evam assa:|| ||

"Ahaṁ kho pubbe sadhano sabhogo kantāraddhāna-maggaṁ paṭipajjiṁ dubbhikkhaṁ sappaṭi-bhayaṁ.|| ||

So'mhi etarahi taṁ kantāraṁ nitthiṇṇo,||
sotthinā gāmantaṁ anuppatto khemaṁ appaṭibhayan" ti.|| ||

So tato-nidānaṁ labhetha pāmojjaṁ adhigacche somanassaṁ.|| ||

Evam eva kho Lohikka bhikkhu,||
yathā iṇaṁ,||
yathā rogaṁ,||
yathā bandhanāgāraṁ,||
yathā dāsavyaṁ,||
yathā kantāraddhāna-maggaṁ,||
ime pañca nīvaraṇe appahīṇe attani samanupassati.|| ||

■

Seyyathā pi Lohikka ānaṇyaṁ,||
yathā ārogyaṁ,||
yathā bandhanā mokkhaṁ,||
yathā bhujissaṁ||
yathā khemanta-bhūmiṁ||
evam eva kho Lohikka bhikkhu||
ime pañca nīvaraṇe pahīṇe attani samanupassati.|| ||

Tass'ime pañca nīvaraṇe pahīṇe attani samanupassato pāmojjaṁ jāyati,||
pamuditassa pīti jāyati,||
pīti-manassa kāyo passambhati,||
passaddha-kāyo sukhaṁ vedeti,||
sukhino cittaṁ samādhiyati.|| ||

Yasmiṁ kho Lohikka satthari sāvako uḷāraṁ visesaṁ adhigacchati||
ayam pi kho Lohikka satthā yo loke||
na codanāraho.|| ||

Yo ca pan'eva-rūpaṁ satthāraṁ codeti,||
sā codanā abhūtā atacchā adhammikā sāvajjā.

So vivicc'eva kāmehi||
vivicca akusalehi kammehi||
sa-vitakkaṁ sa-vicāraṁ||
viveka-jaṁ pīti-sukhaṁ||
paṭhama-j-jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

So imam eva kāyaṁ viveka-jena pīti-sukhena||
abhisandeti||
parisandeti||
paripūreti||
parippharati.|| ||

N'āssa kiñci sabbā-vato kāyassa viveka-jena pīti-sukhena apphuṭaṁ hoti.|| ||

Seyyathā pi Lohikka dakkho nahāpako vā||
nahāpakantevāsī vā||
kaṁsa-thāle nahānīya-cuṇṇāni ākiritvā udakena paripphosakaṁ paripphosakaṁ sanneyya,||
sā'ssa nahānīya-piṇḍi||
sinehānugatā||
sineha-paretā||
santara-bāhirā phuṭā sinehena||
na ca paggharaṇīi;
evam eva kho Lohikka bhikkhu imam eva kāyaṁ viveka-jena pīti-sukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati.|| ||

N'āssa kiñci sabbā-vato kāyassa viveka-jena pīti-sukhena apphuṭaṁ hoti.|| ||

■

Puna ca paraṁ Lohikka bhikkhu vitakka-vicārānaṁ vūpasamā||
ajjhattaṁ sampasādanaṁ||
cetaso ekodi-bhāvaṁ||
avitakkaṁ avicāraṁ||
samādhi-jaṁ pīti-sukhaṁ||
dutiya-j-jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

So imam eva kāyaṁ samādhi-jaṁ pīti-sukhena||
abhisandeti||
parisandeti||
paripūreti||
parippharati.|| ||

Nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa samādhi-jaṁ pīti-sukhena apphutaṁ hoti.|| ||

Seyyathā pi Lohikka udaka-rahado ubbhidodako,||
tassa nev'assa puratthimāya disāya udakassa āya-mukhaṁ,||
na dakkhiṇāya disāya udakassa āya-mukhaṁ,||
na pacchi-māya disāya udakassa āya-mukhaṁ,||
na uttarāya disāya udakassa āya-mukhaṁ,||
devo ca na kālena kālaṁ sammā dhāraṁ anupaveccheyya,||
atha kho tamhā ca udaka-rahadā sītā vāridhārā ubbhijjitvā tam eva udaka-rahadaṁ sītena vārinā abhisandeyya parisandeyya paripūreyya paripphareyya,||
nāssa kiñci sabbā-vato udaka-rahadassa vārinā sītena apphuṭaṁ assa -|| ||

Evam eva kho Lohikka bhikkhu||
imam eva kāyaṁ samādhijena pīti-sukhena||
abhisandeti||
parisandeti||
paripūreti||
parippharati.|| ||

Nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa samādhi-jaṁ pīti-sukhena apphuṭaṁ hoti.

■

Puna ca paraṁ Lohikka bhikkhu pītiyā ca virāgā||
upekkhako ca viharati||
sato sampajāno||
sukhañ ca kāyena paṭisaṁvedeti||
yaṁ taṁ ariyā ācikkhanti:|| ||

'Upekkhako satimā sukha-vihārī' ti||

Tatiyaṁ-jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

So imam eva kāyaṁ nippītikena-sukhena||
abhisandeti||
parisandeti||
paripūreti||
parippharati.|| ||

Nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa nippītikena sukhena apphutaṁ hoti.|| ||

Seyyathā pi Lohikka||
uppaliniyaṁ vā||
paduminiyaṁ vā||
puṇḍarīkiniyaṁ vā||
appekaccāni uppalāni vā||
padumāni vā||
puṇḍarīkāni vā||
udake jātāni||
udake saṁvyūḷhāni||
udakānuggatāni||
anto-nimuggā-posīni tāni||
yāva caggā||
yāva ca mūlā||
sītena vārinā abhisannāni,||
parisannāni,||
paripūrāni,||
paripphuṭāni.|| ||

Nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa nippītikena sukhena apphutaṁ hoti.

Evam eva kho Lohikka bhikkhu imam eva kāyaṁ nippītikena sukhena||
abhisandeti||
parisandeti||
paripūreti||
parippharati||
nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa nippītikena sukhena apphuṭaṁ hoti.

■

Puna ca paraṁ Lohikka bhikkhu||
sukhassa ca pahānā||
dukkhassa ca pahānā||
pubb'eva somanassa-domanassānaṁ attha-gamā||
adukkha-m-asukhaṁ||
upekkhā-sati-pārisuddhiṁ||
catutthaṁ-jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

So imam eva kāyaṁ nippītikena-sukhena||
abhisandeti||
parisandeti||
paripūreti||
parippharati.|| ||

Nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa nippītikena sukhena apphutaṁ hoti.|| ||

Seyyathā pi Lohikka puriso odātena vatthena sasīsaṁ pārupitvā nisinno assa,||
nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa odātena vatthena apphuṭaṁ assa.|| ||

Evam eva kho Lohikka bhikkhu imam eva kāyaṁ parisuddhena cetasā pariyodātena pharitvā nisinno hoti.|| ||

Nāssa kiñci sabbā-vato kāyassa parisuddhena cetasā pariyodātena apphuṭaṁ hoti.

Yasmiṁ kho Lohikka satthari sāvako uḷāraṁ visesaṁ adhigacchati||
ayam pi kho Lohikka satthā yo loke||
na codanāraho.|| ||

Yo ca pan'eva-rūpaṁ satthāraṁ codeti,||
sā codanā abhūtā atacchā adhammikā sāvajjā.

■

Puna ca paraṁ Lohikka bhikkhu evaṁ samāhite citte parisuddhe||
pariyodāte||
an-aṅgaṇe vigatupakkilese mudu-bhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte||
ñāṇa-dassanāya cittaṁ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||

So evaṁ pajānāti:|| ||

"Ayaṁ kho me kāyo rūpī cātum-mahā-bhūtiko mātā-pettika-sambhavo odana-kummāsūpacayo anicc-ucchādana-parimaddana-bhedana-viddhaṁsana-dhammo.|| ||

Idaṁ ca pana me viññāṇaṁ ettha sitaṁ ettha paṭibaddhan' ti.|| ||

Evam eva kho Lohikka bhikkhu evaṁ samāhite citte||
parisuddhe||
pariyodāte||
an-aṅgaṇe vigat'ūpakkilese mudu-bhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte āsavānaṁ khaya-ñāṇāya cittaṁ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||

So 'idaṁ dukkhan' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||

'Ayaṁ dukkha-samudayo' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||

'Ayaṁ dukkha-nirodho' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||

'Ayaṁ dukkha-nirodh-agāminī paṭipadā' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||

'Ime āsavā' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||

'Ayaṁ āsavā-samudayo' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||

'Ayaṁ āsava-nirodho' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||

'Ayaṁ āsava-nirodha-gāminī paṭipadā' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||

Tassa evaṁ jānato evaṁ passato kām'āsavā pi cittaṁ vimuccati.|| ||

'Bhav'āsavā' pi cittaṁ vimuccati.|| ||

'Avijj'āsavā' pi cittaṁ vimuccati.|| ||

Vimuttasmiṁ vimuttam iti ñāṇaṁ hoti.|| ||

'Khīṇā jāti,||
vusitaṁ Brahma-cariyaṁ,||
kataṁ karaṇīyaṁ,||
nāparaṁ itthattayā' ti pajānāti.|| ||

Seyyathā pi Lohikka pabbata-saṅkhepe udaka-rahado accho vi-p-pasanno anāvilo,||
tattha cakkhumā puriso tīre ṭ-tito passeyya||
sippi-sambukam pi||
sakkhara-kaṭhalam pi||
maccha-gumbam pi||
carantam pi||
tiṭṭhantam pi.|| ||

Tassa evam assa:|| ||

Ayaṁ kho udaka-rahado accho vi-p-pasanno anāvilo, tatr'ime sippi-sambukam pi sakkhara-kaṭhalam pi maccha-gumbam pi carantam pi tiṭṭhantam pi.|| ||

Evam eva kho āavuso bhikkhu samāhite citte parisuddhe pariyodāte an-aṅgaṇe vigat'ūpakkilese mudu-bhūte kammaniye ṭhite ānejjappatte āsavānaṁ khaya-ñāṇāya cittaṁ abhinīharati abhininnāmeti.|| ||

So 'idaṁ dukkhan' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||

'Ayaṁ dukkha-samudayo' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||

'Ayaṁ dukkha-nirodho' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||

'Ayaṁ dukkha-nirodh-agāminī paṭipadā' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||

'Ime āsavā' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||

'Ayaṁ āsavā-samudayo' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||

'Ayaṁ āsava-nirodho' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||

'Ayaṁ āsava-nirodha-gāminī paṭipadā' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||

Tassa evaṁ jānato evaṁ passato kām'āsavā pi cittaṁ vimuccati.|| ||

Bhav'āsavā pi cittaṁ vimuccati.|| ||

Avijj'āsavā pi cittaṁ vimuccati.|| ||

Vimuttasmiṁ vimuttam iti ñāṇaṁ hoti.|| ||

'Khīṇā jāti,||
vusitaṁ Brahma-cariyaṁ,||
kataṁ karaṇīyaṁ,||
nāparaṁ itthattayā' ti pajānāti.|| ||

Yasmiṁ kho Lohikka satthari sāvako uḷāraṁ visesaṁ adhigacchati||
ayam pi kho Lohikka satthā yo loke||
na codanāraho.|| ||

Yo ca pan'eva-rūpaṁ satthāraṁ codeti,||
sā codanā abhūtā atacchā adhammikā sāvajjā.

96. Yasmiṁ kho Lohikka satthari sāvako uḷāraṁ visesaṁ adhigacchati ayam pi kho Lohikka satthā yo [234] loke na codanāraho yo ca pan'eva-rūpaṁ satthāraṁ codeti,||
sā codanā abhūtā atacchā adhammikā sāvajjā."

97. Evaṁ vutte Lohikko brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||

"Seyyathā pi bho Gotama puriso purisaṁ narakappapātaṁ papatantaṁ kesesu gahetvā uddharitvā thale patiṭṭhāpeyya,||
evamevāhaṁ bhotā Gotamena narakappapātaṁ papatanto uddharitvā thale patiṭṭhāpito.|| ||

Abhikkantaṁ bho Gotama.|| ||

Seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā ukkujjeyya paṭi-c-channaṁ vā vivareyya mūḷhassa vā Maggaṁ ācikkheyya andha-kāre vā tela-pajjotaṁ dhāreyya cakkhu-manto rūpāni dakkhintīti,||
evam eva bhotā Gotamena aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||

Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi Dhammañ ca bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||

Upāsakaṁ maṁ bhavaṁ Gotamo dhāretu ajja-t-agge pāṇupetaṁ saraṇaṁ gatanti.

Lohikka Suttaṁ