Dīgha Nikāya


[Home]  [Sutta Indexes]  [Glossology]  [Site Sub-Sections]


 

Dīgha Nikāya

Sutta 24

Pāṭika Suttantaṃ

Adapted from the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series

 


[1]

[1][pts] Evaṃ me sutaṃ.|| ||

Ekaṃ samayaṃ Bhagavā Mallesu viharati.|| ||

Anupiyā nāma Mallānaṃ nigamo.|| ||

Atha kho Bhagavā pubbaṇha-samayaṃ nivāsetvā patta-cīvaram ādāya Anupiyaṃ piṇḍāya pāvisi.|| ||

Atha kho Bhagavato etad ahosi:|| ||

"Atippago kho tāva Anupiyāyaṃ piṇḍāya carituṃ,||
yan nūn-ā-haṃ yena Bhaggava-gottassa paribbājakassa ārāmo,||
yena Bhaggava-gotto paribbājako ten'upasaṅkameyyan" ti.|| ||

2. Atha kho Bhagavā yena Bhaggava-gottassa paribbājakassa ārāmo yena Bhaggava-gotto paribbājako ten'upasaṅkami.|| ||

[2] Atha kho Bhaggava-gotto paribbājako Bhagavantaṃ etad avoca:|| ||

"Etu kho bhante Bhagavā,||
svāgataṃ bhante Bhagavato,||
cirassaṃ kho bhante Bhagavā imaṃ pariyāyam akāsi yad idaṃ idh'āgamanāya.|| ||

Nisīdatu bhante Bhagavā,||
idam āsanaṃ paññattan" ti.|| ||

Nisīdi Bhagavā paññatte āsane.|| ||

Bhaggava-gotto pi kho paribbājako aññataraṃ nīcaṃ āsanaṃ gahetvā eka-m-antaṃ nisīdi.|| ||

3. Eka-m-antaṃ nisinno kho Bhaggava-gotto paribbājako Bhagavantaṃ etad avoca:|| ||

"Purimāni bhante, divasāni purimatarāni Sunakkhatto Licchavi-putto yenāhaṃ ten'upasaṅkami,||
upasaṅkamitvā maṃ etad avoca:|| ||

'Paccakkhāto dāni mayā Bhaggava Bhagavā,||
na dānāhaṃ Bhaggava Bhagavantaṃ uddissa viharāmī' ti.|| ||

Kacc'etaṃ bhante tath'eva,||
yathā Sunakkhatto Licchavi-putto avacā" ti?|| ||

"Tath'eva kho etaṃ Bhaggava,||
yathā Sunakkhatto Licchavi-putto avaca.|| ||

4. Purimānī Bhaggava divasāni puramatarāni Sunakkhatto Licchavi-putto yenāhaṃ ten'upasaṅkami.|| ||

Upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā eka-m-antaṃ nisīdi.|| ||

Eka-m-antaṃ nisinno kho Bhaggava,||
Sunakkhatto Licchavi-putto maṃ etad avoca:|| ||

'Paccakkhāmi dānāhaṃ bhante Bhagavantaṃ,||
nā dānāhaṃ bhante, Bhagavantaṃ uddissa viharissāmī' ti.|| ||

Evaṃ vutte ahaṃ Bhaggava,||
Sunakkhattaṃ Licchavi-puttaṃ etad avocaṃ:|| ||

'Api nūn-ā-haṃ Sunakkhatta, evaṃ avacaṃ:|| ||

"Ehi tvaṃ Sunakkhatta, mamaṃ uddissa viharāhī" ti?|| ||

'No h'etaṃ bhante.'|| ||

[3] Tvaṃ vā pana maṃ evaṃ avaca:|| ||

"Ahaṃ bhante, Bhagavantaṃ uddissa viharissāmī" ti?.|| ||

'No h'etaṃ bhante.'|| ||

Iti kira Sunakkhatta, n'evāhan taṃ vadāmi:

"Ehi tvaṃ Sukkhatta,||
mamaṃ uddissa viharāhī" ti,|| ||

Na pi kira maṃ tvaṃ vadesi:|| ||

"Ahaṃ bhante, Bhagavantaṃ uddissa viharissāmī" ti,|| ||

Evaṃ sante mogha-purisa,||
ko santo kaṃ paccācikkhasi?|| ||

Passa mogha-purisa,||
yāvañ ca te idaṃ aparaddhan' ti.|| ||

5. 'Na hi pana me hante,||
Bhagavā uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ karotī' ti.|| ||

'Api nu tāhaṃ Sunakkhatta, evaṃ avacaṃ:|| ||

"Ehi tvaṃ Sunakkhatta,||
mamaṃ uddissa viharāhi,||
ahan te uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ karissāmī' ti?"

'No h'etaṃ bhante.'|| ||

Tvaṃ ca pana maṃ evaṃ acaca:

"Ahaṃ bhante, Bhagavantaṃ uddissa viharissāmi,||
Bhagavā me uttari manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ karissatī' ti?"

'No h'etaṃ bhante.'|| ||

'Iti kira Sunakkhatta,||
n'evāhan taṃ vadāmi:|| ||

"Ehi tvaṃ Sunakkhatta,||
mamaṃ uddissa viharāhi,||
ahan te uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ karissāmī" ti,|| ||

Na pi kira maṃ tvaṃ vadesi:|| ||

"Ahaṃ bhante, Bhagavantaṃ uddissa viharissāmi,||
Bhagavā me uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ karissatī" ti,|| ||

Evaṃ sante mogha-purisa,||
ko santo kaṃ paccācikkhasi?|| ||

Taṃ kim maññasi Sunakkhatta?|| ||

Kate vā uttari-manussa-dhammā||
iddhi-pāṭihāriye akate vā||
uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriye,||
yass'atthāya mayā dhammo desito so niyyāti takkarassa sammā-dukkha-kkhayāyā ti?|| ||

[4] 'Kate vā bhante,||
uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriye akate vā||
uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriye,||
yass'atthāya Bhagavatā dhammo desito so niyyāti takkarassa sammā-dukkha-kkhayāyā' ti.|| ||

Iti kira Sunakkhatta,||
kate vā uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriye akate vā uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriye,||
yass'atthāya mayā dhammo desito so niyyāti takkarassa sammā-dukkha-kkhayāyā.|| ||

Tatra Sunakkhatta,||
kiṃ uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ kataṃ karissati?|| ||

Passa mogha-purisa,||
yāvañ ca te idaṃ aparaddhan ti.'|| ||

6. 'Na hi pana me bhante,||
Bhagavā aggaññaṃ paññapetī' ti.|| ||

Api nu tāhaṃ Sunakkhatta,||
evaṃ avacaṃ:|| ||

"Ehi tvaṃ Sunakkhatta,||
mamaṃ uddissa viharāhi,||
ahan te aggaññaṃ paññapessāmī" ti?|| ||

'No h'etaṃ bhante.'|| ||

Tvaṃ vā pana maṃ evaṃ avaca:|| ||

"Ahaṃ bhante, Bhagavantaṃ uddissa viharissāmi,||
Bhagavā me aggaññaṃ paññapessatī" ti?

'No h'etaṃ bhante.'|| ||

Iti kira Sunakkhatta,||
n'evāhan taṃ vadāmi:

"Ehi tvaṃ Sunakkhatta,||
mamaṃ uddissa viharāhi,||
ahan te aggaññaṃ paññapessāmī" ti,|| ||

Na pi kira maṃ tvaṃ vadesi:|| ||

"Ahaṃ bhante, Bhagavantaṃ uddissa viharissāmi,||
Bhagavā me aggaññaṃ paññapessatī" ti,|| ||

Evaṃ sante mogha-purisa,||
ko santo kaṃ paccācikkhasi?|| ||

Taṃ kim maññasi Sunakkhatta?|| ||

Paññatte vā aggaññe appaññatte vā aggaññe||
yass'atthāya mayā dhammo desito,||
so niyyāti takkarassa sammā-dukkha-kkhayāyā ti?|| ||

'Paññatte vā bhante,||
aggaññe appaññatte vā aggaññe,||
yass'atthāya Bhagavatā dhammo desito so niyyāti takkarassa sammā-dukkha-kkhayāyā' ti.|| ||

[5] Iti kira Sunakkhatta,||
paññatte vā aggaññe appaññatte vā aggaññe,||
yass'atthāya māyā dhammo desito,||
so niyyāti takkarassa sammā-dukkha-kkhayāya.|| ||

Tatra Sunakkhatta,||
kiṃ aggaññaṃ paññattaṃ karissati?|| ||

Passa mogha-purisa,||
yāvañ ca te idaṃ aparaddhaṃ.|| ||

Aneka-pariyāyena kho te Sunakkhatta,||
mama vaṇṇo bhāsito Vajji-gāme:|| ||

"Iti pi so Bhagavā arahaṃ Sammā-SamBuddho vijjā-caraṇa-sampanno Sugato loka-vidū anuttaro purisa-damma-sārathi Satthā deva-manussānaṃ Buddho Bhagavā" ti.|| ||

Iti kho te Sunakkhatta,||
aneka-pariyāyena mama vaṇṇo bhāsito Vajji-gāme.'|| ||

Aneka-pariyāyena kho te Sunakkhatta,||
Dhammassa vaṇṇo bhāsito Vajji-gāme:|| ||

"Svākkhāto Bhagavatā Dhammo sandiṭṭhiko akāliko ehi-passiko opanayiko paccattaṃ veditabbo viññūhī" ti.|| ||

Iti kho te Sunakkhatta,||
aneka-pariyāyena Dhammassa vaṇṇo bhāsito Vajji-gāme.|| ||

Aneka-pariyāyena kho te Sunakkhatta,||
Saṅghassa vaṇṇo bhāsito Vajji-gāme:|| ||

"Su-paṭipanno Bhagavato sāvaka-saṅgho,||
uju-paṭipanno Bhagavato sāvaka-saṅgho,||
ñāya-paṭipanno Bhagavato sāvaka-saṅgho,||
sāmici-paṭipanno Bhagavato sāvaka-saṅgho,||
yad idaṃ cattāri purisa-yugāni aṭṭha-purisa-puggalā,||
esa Bhagavato sāvaka-saṅgho āhuṇeyyo pāhuṇeyyo dakkhiṇeyyo añjali-karaṇīyo anuttaraṃ puñña-kkhettaṃ lokassā" ti.|| ||

Iti kho te Sunakkhatta,||
aneka-pariyāyena Saṅghassa vaṇeṇā bhāsito Vajji-gāme.|| ||

Ārocayāmi kho te Sunakkhatta,||
paṭivedayāmi kho te Sunakkhatta,||
bhavissanati kho te Sunakkhatta vattāro:|| ||

"No visahi Sunakkhatto Licchavi-putto Samaṇe Gotame Brahma-cariyaṃ carituṃ.|| ||

So avisahanto sikkhaṃ pacca-k-khāya hināy'āvatto" ti.|| ||

Iti kho te Sunakkhatta,||
bhavissanti vattāro' ti.|| ||

[6] Evaṃ kho Bhaggava, Sunakkhatto Licchavi-putto mayā vuccamāno apakkam'eva imasmā Dhamma-Vinayā yathā taṃ Āpāyiko Nerayiko."|| ||

Korakkhatkiyavatthu

7. Ekam idāhaṃ Bhaggava, samayaṃ Bumūsu viharāmi,||
Uttarakā nāma Bumūnaṃ nigamo.|| ||

Atha kho'haṃ Bhaggava,||
pubbaṇha-samayaṃ nivāsetvā patta-cīvaram ādāya Sunakkhattena Licchavi-puttena pacchā-samaṇena Uttarakaṃ piṇḍāya pāvisiṃ.|| ||

Tena kho pana samayena acelo Korakkhattiyo kukkuravatiko cātukuṇḍiko chamā-nikkiṇṇaṃ bhakkhasaṃ mukhen'eva khādati mukhen'eva bhuñjati.|| ||

Addasā kho Bhaggava, Sunakkhatto Licchavi-putto acelaṃ Korakkhattiyaṃ kukkuravatikaṃ cātukuṇḍikaṃ chamā-nikkiṇṇaṃ bhakkhasaṃ mukhen'eva khādannaṃ mukhen'eva bhuñjantaṃ.|| ||

Disvān'assa etad ahosi:|| ||

"Sādhu-rūpo vata bho arahaṃ samaṇo cātukuṇḍiko chamā-nikkiṇṇaṃ bhakkhasaṃ mukhen'eva khādati mukhen'eva bhuñjatī" ti.|| ||

8. Atha kho ahaṃ Bhaggava,||
Sunakkhattassa Licchavi-puttassa cetasā ceto-parivitakkam aññāya Sunakkhattaṃ Licchavi-puttaṃ etad avocaṃ:|| ||

'Tvam pi nāma mogha-purisa,||
samaṇo Sakya-puttiyo paṭijānissasī' ti?|| ||

'Kiṃ pana maṃ bhante,||
Bhagavā evam āha:'|| ||

[7] 'Tvam pi nāma mogha-purisa,||
samaṇo Sakya-puttiyo paṭijānissī ti?'|| ||

'Nanu te Sunakkhatta,||
imaṃ acelaṃ Korakkhattiyaṃ kukkuravatikaṃ cātukuṇḍikaṃ chamā-nikkiṇṇaṃ bhakkhasaṃ mukhen'eva khādantaṃ mukhen'eva bhuñjantaṃ.|| ||

Disvāna etad ahosi:|| ||

"Sādhu-rūpo vata bho arahā samaṇo cātukuṇḍiko chamā-nikkiṇṇaṃ bhakkhasaṃ mukhen'eva khādati mukhen'eva bhuñjatī" ti?'|| ||

'Evaṃ bhante.|| ||

Kiṃ pana bhante,||
Bhagavā Arahattassa maccharāyatī' ti?|| ||

'Na kho ahaṃ mogha-purisa,||
Arahattassa maccharāyāmi|| ||

Api ca tuyh'ev'etaṃ pāpakaṃ diṭṭhi-gataṃ uppannaṃ,||
taṃ pajaha,||
mā te ahosi dīgha-rattaṃ ahitāya dukkhāya.|| ||

Yaṃ kho pan'etaṃ Sunakkhatta,||
maññasi acelaṃ Korakkhattiyaṃ:|| ||

"Sādhu-rūpo arahaṃ samaṇo" ti,||
so sattamaṃ-divasaṃ alasakena kālaṃ karissati,||
kāla-kato ca - Kālakañjā nāma Asurā,||
sabba-nihīno Asura-kāyo - tatra upapajjissati.|| ||

Kālakatañ ca naṃ bīraṇa-tthambhake susāne chaḍḍessanti.|| ||

Ākaṅkha-māno ca tvaṃ Sunakkhatta,||
acelaṃ Korakkhattiyaṃ upasaṅkamitvā puccheyyāsi:|| ||

"Jānāsi āvuso acela Korakkhattiya,||
attano gatin" ti?|| ||

Ṭhānaṃ kho pan'etaṃ Sunakkhatta,||
vijjati,||
yan te acelo Korakkhattiyo vyākarissati:|| ||

"Jānāmi āvuso Sunakkhatta attano gatiṃ - Kālakañjā nāma Asurā,||
sabba-nihīno Asura-kāyo tatr'amhi upapanno" ti.'|| ||

9. Atha kho Bhaggava, Sunakkhatto Licchavi-putto yena acelo Korakkhattiyo ten'upasaṅkami.|| ||

Upasaṅkamitvā acelaṃ Korakkhattiyaṃ etad avoca:|| ||

'Vyākato kho'si āvuso Korakkhattiya,||
samaṇena Gotamena:|| ||

"Acelo Korakkhattiyo sattamaṃ-divasaṃ alasakena kālaṃ karissati,||
kāla-kato.|| ||

[8] Ca Kālakañjā nāma Asurā,||
sabba-nihīno Asura-kāyo tatra upapajjissati||
Kālakatañ ca naṃ bīraṇa-tthambhake susāne chaḍḍessantī" ti.|| ||

Yena tvaṃ āvuso Korakkhattiya,||
mattam ca bhattaṃ bhuñjeyyāsi,||
mattam ca pānīyaṃ piveyyāsi,||
yathā Samaṇassa Gotamassa micchā assa vacanan' ti.|| ||

Atha kho Bhaggava, Sunakkhatto Licchavi-putto eka-dvīhikāya sattarattin-divāni gaṇesi,||
yathā taṃ Tathāgatassa asaddahamāno.'|| ||

Atha kho Bhaggava,||
acelo Korakkhattiyo sattamaṃ-divasaṃ alasakena kālam akāsi||
Kālakato Kālakañjā nāma Asurā,||
sabba-nihīno Asura-kāyo tatra upapajji||
Kālakatañ ca taṃ bīraṇa-tthambhake susāne chaḍḍhesuṃ.|| ||

Assosi kho Bhaggava, Sunakkhatto Licchavi-putto acelo Korakkhattiyo alasakena kāla-kato bīraṇa-tthambhake susāne chaḍḍhito' ti.|| ||

Atha kho Bhaggava, Sunakkhatto Licchavi-putto yena bīraṇa-tthambhakaṃ susānaṃ yena acelo Korakkhattiyo ten'upasaṅkami.|| ||

Upasaṅkamitvā acelaṃ Korakkhattiyaṃ ti-k-khattuṃ pāṇinā ākoṭesi:|| ||

'Jānāsi āvuso,||
Korakkhattiya attano gatin' ti?|| ||

Atha kho Bhaggava, acelo Korakkhattiyo pāṇīnā piṭṭhiṃ paripuñjanto vuṭṭhāsi|| ||

'Jānāmi āvuso Sunakkhatta, attano gatiṃ||
Kālakañjā nāma Asurā||
sabba nihīno Asura-kāyo,||
tatr'amhi upapanno' ti|| ||

vatvā tatth'eva uttāno paripati.|| ||

10. Atha kho Bhaggava, Sunakkhatto Licchavi-putto yenāhaṃ ten'upasaṅkami.|| ||

Upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā eka-m-antaṃ nisīdi.|| ||

Eka-m-antaṃ nisinnaṃ kho ahaṃ Bhaggava,||
Sunakkhattaṃ Licchavi-puttaṃ etad avocaṃ:|| ||

'Taṃ kim maññasi Sunakkhatta?|| ||

Yath'eva te ahaṃ acelaṃ Korakkhattiyaṃ ārabbha vyākāsiṃ,||
tath'eva taṃ vipakkaṃ aññathā vā' ti?|| ||

'Yath'eva me bhante,||
Bhagavā acelaṃ Korakkhattiyaṃ ārabbha vyākāsi,||
tath'eva taṃ vipakkaṃ no aññathā' ti?|| ||

[9] 'Taṃ kim maññasi Sunakkhatta?|| ||

Yadi evaṃ sante kataṃ vā hoti uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ akataṃ vā' ti?|| ||

'Addhā kho bhante,||
evaṃ sante kataṃ hoti uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ no akatan' ti.|| ||

'Evam pi kho maṃ tvaṃ mogha-purisa,||
uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ karontaṃ evaṃ vadesi:|| ||

"Na hi pana me bhante,||
Bhagavā uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ karotī" ti.|| ||

Passa mogha-purisa,||
yāvañ ca te idaṃ aparaddhan' ti.|| ||

Evam pi kho Bhaggava,||
Sunakkhatto Licchavi-putto mayā vuccamāno apakkam'eva imasmā Dhamma-Vinayā,||
yathā taṃ Āpāyiko Nerayiko."|| ||

Kandaramasukavatthu

11. "Ekam idāhaṃ Bhaggava,||
samayaṃ Vesāliyaṃ viharāmi Mahā-vane Kūṭāgāra-sālāyaṃ.|| ||

Tena kho pana samayena acelo Kandaramasuko Vesāliyaṃ paṭivasati lābhagga-ppatto c'eva yasagga-ppatto ca Vajji-gāme.|| ||

Tassa satta vata-padāni samattāni samādinnāni honti:

'Yāva-jīvaṃ acelako assaṃ,||
na vatthaṃ paridaheyyaṃ.|| ||

Yāva-jīvaṃ brahma-cārī assaṃ,||
na methunaṃ dhammaṃ paṭiseveyyaṃ.|| ||

Yāva-jīvaṃ surā-maṃsen'eva yāpeyyaṃ,||
na odana-kummāsaṃ bhuñjeyyaṃ.|| ||

Puratthimena Vesāliṃ Udenaṃ nāma cetiyaṃ taṃ nātikkameyyaṃ

Dakkhiṇena Vesāliṃ Gotamakaṃ nāma cetiyaṃ taṃ nātikkameyyaṃ

Pacchimena Vesāliṃ Sattambaṃ nāma cetiyaṃ [10] Taṃ nātikkameyyaṃ

Uttarena Vesāliṃ Bahuputtaṃ nāma cetiyaṃ taṃ nātikkameyyana' ti.|| ||

So imesaṃ sattannaṃ vata-padānaṃ samādāna-hetu lābhagga-ppatto c'eva yasagga-ppatto ca Vajji-gāme.|| ||

Atha kho Bhaggava, Sunakkhatto Licchavi-putto yena acelo Kandaramasuko ten'upasaṅkami,||
upasaṅkamitvā acelaṃ Kandaramasukaṃ pañhaṃ pucchi.|| ||

Tassa acelo Kandaramasuko pañhaṃ puṭṭho na sampāyāsi.|| ||

Asampāyanto kopañ ca dosañ ca a-p-paccayañ ca pātvākāsi.|| ||

Atha kho Bhaggava, Sunakkhattassa Licchavi-puttassa etad ahosi:|| ||

'Sādhu-rūpaṃ vata bho Arahantaṃ samaṇaṃ āsādimhase,||
mā vata no ahosi dīgha-rattaṃ ahitāya dukkhāyā' ti.'|| ||

12. Atha kho Bhaggava, Sunakkhatto Licchavi-putto yenāhaṃ ten'upasaṅkami.|| ||

Upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā eka-m-antaṃ nisīdi.|| ||

Eka-m-antaṃ nisinnaṃ kho ahaṃ Bhaggava,||
Sunakkhattaṃ Licchavi-puttaṃ etad avocaṃ:|| ||

'Tvam pi nāma mogha-purisa,||
samaṇo Sakya-puttiyo paṭijānissasī' ti?|| ||

'Kiṃ pana maṃ bhante,||
Bhagavā evam āha:|| ||

"Tvam pi nāma mogha-purisa,||
samaṇo Sakya-puttiyo paṭijānissasī" ti?|| ||

'Nanu tvaṃ Sunakkhatta,||
acelaṃ Kandaramasukaṃ upasaṅkamitvā pañhaṃ pucchi?|| ||

Tassa te acelo Kandaramasuko pañhaṃ puṭṭho na sampāyāsi.|| ||

Asampāyanto kopañ ca dosañ ca a-p-paccayañ ca pātvākāsi.|| ||

Tassa te etad ahosi:|| ||

"Sādhurūpaṃ vata bho Arahantaṃ samaṇaṃ āsādimhase.|| ||

Mā vata no ahosi dīgha-rattaṃ ahitāya dukkhāyā" ti.'|| ||

'Evaṃ bhante.|| ||

Kiṃ pana bhante,||
Bhagavā Arahantassa maccharāyatī' ti?|| ||

[11] 'Na kho ahaṃ mogha-purisa,||
Arahattassa maccharāyāmi.|| ||

Api ca tuyh'ev'etaṃ pāpakaṃ diṭṭhi-gataṃ uppannaṃ,||
taṃ pajaha,||
mā te ahosi dīgha-rattaṃ ahitāya dukkhāya.|| ||

Yaṃ kho pan'etaṃ Sunakkhatta maññasi acelaṃ Kandaramasukaṃ "sādhurūpo arahaṃ samaṇo" ti||
so na cirass'eva parihito sānucariyo vicaranto odana-kummāsaṃ bhuñjamāno sabbān'eva Vesāliyāni cetiyāni samati-k-kamitvā yasā nikkiṇṇo kālaṃ karissatī ti.'|| ||

13. Atha kho Bhaggava, acelo Kaḷāramaṭiṭhuko na cirass'eva parihito sānucariyo vicaranto odana-kummāsaṃ bhuñjamāno sabbān'eva Vesāliyāni cetiyāni samati-k-kamitvā yasā nikkiṇṇo kālam akāsi.|| ||

Assosi kho Bhaggava, Sunakkhatto Licchavi-putto:|| ||

Acelo kira Kandaramasuko parihito sānucariyo vicaranto odana-kummāsaṃ bhuñjamāno sabbān'eva Vesāliyāni cetiyāni samati-k-kamitvā yasā nikkiṇṇo kālaṃ katoti.|| ||

Atha kho Bhaggava, Sunakkhatto Licchavi-putto yenāhaṃ ten'upasaṅkami.|| ||

Upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā eka-m-antaṃ nisīdi.|| ||

Eka-m-antaṃ nisinnaṃ kho ahaṃ Bhaggava Sunakkhattaṃ Licchavi-puttaṃ etad avocaṃ:

'Taṃ kim maññasi Sunakkhatta?|| ||

Yath'eva te ahaṃ acelaṃ Kandaramasukaṃ ārabbha vyākāsiṃ,||
tath'eva taṃ vipakkaṃ aññathā vā' ti?|| ||

'Yath'eva me bhante,||
Bhagavā acelaṃ Kandaramasukaṃ ārabbha vyākāsi,||
tath'eva taṃ vipakkaṃ no aññathā' ti.|| ||

'Taṃ kim maññasi Sunakkhatta?|| ||

Yadi evaṃ sante [12] kataṃ vā hoti uttari-manussa-dhammā iddhi-paṭihāriyaṃ,||
akataṃ vā' ti?

'Addhā kho bhante,||
evaṃ sante kataṃ hoti uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ,||
no akatanti.'|| ||

'Evam pi kho maṃ tvaṃ mogha-purisa,||
uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ karontaṃ evaṃ vadesi:|| ||

"Na hi pana me bhante,||
Bhagavā uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ karotī" ti.|| ||

Passa mogha-purisa,||
yāvañ ca te idaṃ aparaddhan' ti.|| ||

Evam pi kho Bhaggava, Sunakkhatto Licchavi-putto mayā vuccamāno apakkam'eva imasmā Dhamma-Vinayā,||
yathā taṃ Āpāyiko Nerayiko."|| ||

Pāṭikaputtavatthu

14. "Ekam idāhaṃ Bhaggava, samayaṃ tatth'eva Vesāliyaṃ viharāmi Mahā-vane Kūṭāgāra-sālāyaṃ.|| ||

Tena kho pana samayena acelo Pāṭika-putto Vesāliyaṃ paṭivasati lābhagga-ppatto c'eva yasagga-ppatto ca Vajji-gāme.|| ||

So ca Vesāliyaṃ parisatiṃ evaṃ vācaṃ bhāsati:|| ||

'Samaṇo pi Gotamo ñāṇa-vādo||
aham pi ñāṇa-vādo.|| ||

Ñāṇa-vādo kho pana ñāṇa-vādena arahati uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ dassetuṃ.|| ||

Samaṇo ce Gotamo upaḍḍha-pathaṃ āgaccheyya,||
aham pi upaḍḍha-pathaṃ gaccheyyaṃ.|| ||

Te tattha ubho uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ kareyyāma.|| ||

Ekaṃ ce Samaṇo Gotamo uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ karissati,||
dvāhaṃ karissāmi.|| ||

Dve ce Samaṇo Gotamo uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyāni karissati,||
cattārāhaṃ [13] karissāmi.|| ||

Cattāri ce Samaṇo Gotamo uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyāni karissati,||
aṭṭhāhaṃ karissāmi.|| ||

Iti yāvatakaṃ yāvatakaṃ Samaṇo Gotamo uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ karissati,||
tad diguṇaṃ tad diguṇāhaṃ karissāmī' ti.|| ||

15. "Atha kho Bhaggava, Sunakkhatto Licchavi-putto yenāhaṃ ten'upasaṅkhami,||
upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā eka-m-antaṃ nisīdi.|| ||

Eka-m-antaṃ nisinno kho Bhaggava,||
Sunakkhatto Licchavi-putto maṃ etad avoca:|| ||

'Acelo bhante, Pāṭika-putto Vesāliyaṃ paṭivasati lābhagga-ppatto c'eva yasagga-ppatto ca Vajji-gāme.|| ||

So Vesāliyaṃ parisatiṃ evaṃ vācaṃ bhāsati:|| ||

"Samaṇo pi Gotamo ñāṇa-vādo||
aham pi ñāṇa-vādo.|| ||

Ñāṇa-vādo kho pana ñāṇa-vādena arahati uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ dassetuṃ.|| ||

Samaṇo ce Gotamo upaḍḍha-pathaṃ āgaccheyya,||
aham pi upaḍḍha-pathaṃ gaccheyyaṃ.|| ||

Te tattha ubho uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ kareyyāma.|| ||

Ekaṃ ce Samaṇo Gotamo uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ karissati,||
dvāhaṃ karissāmi.|| ||

Dve ce Samaṇo Gotamo uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyāni karissati,||
cattārāhaṃ karissāmi.|| ||

Cattāri ce Samaṇo Gotamo uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyāni karissati,||
aṭṭhāhaṃ karissāmi.|| ||

Iti yāvatakaṃ yāvatakaṃ Samaṇo Gotamo uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ karissati,||
tad diguṇaṃ tad diguṇāhaṃ karissāmī" ti.|| ||

16. Evaṃ vutto ahaṃ Bhaggava, Sunakkhattaṃ Licchavi-puttaṃ etad avocaṃ:|| ||

'Abhabbo kho Sunakkhatta,||
acelo Pāṭika-putto taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā mama sammukhī-bhāvaṃ āgantuṃ.|| ||

Sace pi'ssa evam assa|| ||

"Ahaṃ taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā Samaṇassa Gotamassa samamukhībhāvaṃ gaccheyyan" ti.|| ||

muddhā pi tassa vipateyyā' ti.|| ||

'Rakkhate taṃ bhante, Bhagavā vācaṃ,||
rakkhat'etaṃ Sugato vācan ti.'|| ||

[14] 'Kim pana maṃ tvaṃ Sunakkhattaṃ evaṃ vadesi:|| ||

"Rakkhate taṃ bhante,||
Bhagavā vācaṃ,||
rakkhate taṃ Sugato vācan" ti?'|| ||

'Bhagavatā c'assa bhante, esā vācā ekaṃ-sena odhāritā:|| ||

"Abhabbo acelo Pāṭika-putto taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā mama sammukhī-bhāvaṃ āgantuṃ."|| ||

Sace pi'ssa evam assa:|| ||

'Ahaṃ taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā samaṇassa Gotamassa sammukhī-bhāvaṃ gaccheyyan' ti|| ||

muddhā pi tassa vipateyyā" ti.|| ||

Acelo ca bhante,||
Pāṭika-putto virūpa-rūpena Bhagavato sammukhī-bhāvaṃ āgaccheyya,||
tadassa Bhagavato musā' ti.'|| ||

'Api nu Sunakkhatta,||
Tathāgato taṃ vācaṃ bhāseyya yā sā vācā dvaya-gāminī' ti?|| ||

'Kiṃ pana bhante, Bhagavatā acelo Pāṭika-putto cetasā ceto paricca vidito:|| ||

"Abhabbo acelo Pāṭika-putto taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya ti diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā mama sammukhī-bhāvaṃ āgantuṃ.|| ||

Sace pi'ssa evam assa:|| ||

'Ahaṃ taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā Samaṇassa Gotamassa sammukhī-bhāvaṃ gaccheyyan' ti|| ||

muddhā pi tassa vipateyyā" ti?|| ||

Udāhu devatā Tathāgatassa etam atthaṃ ārocesuṃ:|| ||

"Abhabbo acelo Pāṭika-putto taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā Bhagavato sammukhī-bhāvaṃ āgantuṃ.|| ||

Sace pi'ssa evam assa:|| ||

'Ahaṃ taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā Samaṇassa Gotamassa sammukhī-bhāvaṃ gaccheyyan' ti|| ||

muddhā pi tassa vipateyyā" ti?|| ||

17. 'Cetasā ceto paricca vidito c'eva me Sunakkhatta:|| ||

"Acelo Pāṭika-putto abhabbo acelo Pāṭika-putto taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya ti diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā mama sammukhī-bhāvaṃ āgantuṃ.|| ||

Sace pi'ssa evam assa:|| ||

'Ahaṃ taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā Samaṇassa Gotamassa sammukhī-bhāvaṃ gaccheyyan' ti|| ||

muddhā pi tassa vipateyyā" ti.|| ||

Devatā pi me etam atthaṃ ārocesuṃ:|| ||

[15] Abhabbo bhante, acelo Pāṭika-putto abhabbo acelo Pāṭika-putto taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya ti diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā mama sammukhī-bhāvaṃ āgantuṃ.|| ||

Sace pi'ssa evam assa:|| ||

'Ahaṃ taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā Samaṇassa Gotamassa sammukhī-bhāvaṃ gaccheyyan' ti|| ||

muddhā pi tassa vipateyyā" ti?|| ||

Ajito pi nāma Licchavīnaṃ senāpati adhunā kāla-kato Tāvatiṃsakāyaṃ upapanno.|| ||

So pi maṃ upasaṅkamitvā evam ārocesi:|| ||

"Alajjī bhante, acelo Pāṭika-putto||
musā-vādī bhante, acelo Pāṭika-putto||
mam pi bhante, acelo Pāṭika-putto||
vyākāsi Vajji-gāme:|| ||

'Ajito Licchavī senāpati Mahā-Nirayaṃ upapanno' ti.|| ||

Na kho panāhaṃ bhante,||
Mahā-Nirayaṃ upapanno.|| ||

Tāvatisaṃhi kāyam upapanno.|| ||

"Alajjī bhante, acelo Pāṭika-putto||
musā-vādī bhante, acelo Pāṭika-putto||
mam pi bhante, acelo Pāṭika-putto,||
abhabbo ca bhante,||
acelo Pāṭika-putto taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā Bhagavato sammukhī-bhāvaṃ āgantuṃ.|| ||

Sace pi'ssa evam assa:|| ||

'Ahaṃ taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā Samaṇassa Gotamassa sammukhī-bhāvaṃ gaccheyyan' ti|| ||

muddhā pi tassa vipateyyā" ti.|| ||

Iti kho Sunakkhatta, cetasā ceto paricca vidito c'eva me acelo Pāṭika-putto abhabbo acelo Pāṭika-putto taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā mama sammukhī-bhāvaṃ āgantuṃ.|| ||

Sace pi'ssa evam assa:|| ||

'Ahaṃ taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā Samaṇassa Gotamassa sammukhī-bhāvaṃ gaccheyyan' ti|| ||

muddhā pi tassa vipateyyā" ti.|| ||

Devatā pi me etam atthaṃ ārocesuṃ abhabbo bhante,||
acelo Pāṭika-putto taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā Bhagavato sammukhī-bhāvaṃ āgantuṃ.|| ||

Sace pi'ssa evam assa:|| ||

'Ahaṃ taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā Samaṇassa Gotamassa sammukhī-bhāvaṃ gaccheyyan' ti|| ||

muddhā pi tassa vipateyyā" ti.|| ||

So kho panāhaṃ Sunakkhatta,||
Vesāliyaṃ piṇḍāya caritvā pacchā-bhattaṃ piṇḍa-pāta-paṭikkanto yena acelassa Pāṭika-puttassa ārāmo ten'upasaṅkamissāmi divā-vihārāya.|| ||

Yassa dāni tvaṃ Sunakkhatta, icchasi,||
tassa ārocehī" ti.|| ||

Iddhipāṭihāriyakathā

[16] 18. Atha kho ahaṃ Bhaggava,||
pubbaṇha-samayaṃ nivāsetvā patta-cīvaram ādāya Vesāliyaṃ piṇḍāya pāvisiṃ.|| ||

Vesāliyaṃ piṇḍāya caritvā pacchā-bhattaṃ piṇḍa-pāta-paṭikkanto yena acelassa Pāṭika-puttassa ārāmo ten'upasaṅkamiṃ divā-vihārāya.|| ||

Atha kho Bhaggava, Sunakkhatto Licchavi-putto taramāna-rūpo Vesāliṃ pavisitvā yena abhiññātā abhiññātā Licchavī ten'upasaṅkami.|| ||

Upasaṅkamitvā abhiññāte Licchavī etad avoca:|| ||

'Es'āvuso, Bhagavā Vesāliyaṃ piṇḍāya caritvā pacchā-bhattaṃ piṇḍa-pāta-paṭikkanto yena acelassa Pāṭika-puttassa ārāmo ten'upasaṅkami divā-vihārāya.|| ||

Abhi-k-kamath'āyasmanto abhi-k-kamath'āyasmanto.|| ||

Sādhu-rūpānaṃ samaṇānaṃ uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ bhavissatī' ti.|| ||

Atha kho Bhaggava, abhiññātānaṃ abhiññātānaṃ Licchavīnaṃ etad ahosi:|| ||

'Sādhu-rūpānaṃ kira bho samaṇānaṃ uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ bhavissati.|| ||

Handa vata bho gacchāmā' ti.|| ||

Yena ca abhiññātā abhiññātā brāhmaṇa-mahā-sālā gahapati-necayikā nānā-titthiyā samaṇa-brāhmaṇā ten'upasaṅkami,||
upasaṅkamitvā abhiññāte abhiññāte nānātitthiye samaṇa-brāhmaṇe etad avoca:|| ||

'Es'āvuso, Bhagavā Vesāliyaṃ piṇḍāya caritvā pacchā-bhattaṃ piṇḍa-pāta-paṭikkanto yena acelassa Pāṭika-puttassa ārāmo ten'upasaṅkami divā-vihārāya.|| ||

Abhi-k-kamath'āyasmanto abhi-k-kamath'āyasmanto.|| ||

Sādhu-rūpānaṃ samaṇānaṃ uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ bhavissatī' ti.|| ||

Atha kho Bhaggava, abhiññātānaṃ abhiññātānaṃ nānā-titthiyānaṃ samaṇa-brāhmaṇānaṃ etad ahosi:|| ||

'Sādhu-rūpānaṃ kira bho samaṇānaṃ uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ bhavissati.|| ||

Handa vata bho gacchāmā' ti.|| ||

[17] 19. Atha kho Bhaggava, abhiññātā abhiññātā Licchavī||
abhiñññātā abhiññātā ca brāhmaṇa-mahā-sālā||
gahapati-necayikā nānā-titthiyā samaṇa-brāhmaṇā||
yena acelassa Pāṭika-puttassa ārāmo ten'upasaṅkamiṃsu.|| ||

Sā esā Bhaggava, parisā hoti aneka-satā aneka-sahassā.|| ||

Assosi kho Bhaggava, acelo Pāṭika-putto:|| ||

'Abhikkantā kira abhiññātā abhiññātā Licchavī,||
abhikkantā abhiññātā abhiññātā ca brāhmaṇa-mahā-sālā,||
abhiññātā abhiññātā ca brāhmaṇa-mahā-sālā gahapati-necayikā nānā-titthiyā samaṇa-brāhmaṇā,||
samaṇo pi Gotamo mayhaṃ ārāme divā-vihāraṃ nisinno' ti.|| ||

Sutvān'assa bhayaṃ chambhitattaṃ lomahaṃso udapādi.|| ||

20. Atha kho Bhaggava, acelo Pāṭika-putto bhīto saṃviggo lomahaṭṭha-jāto yena Tindukakhāṇu-paribbājakārāmo ten'upasaṅkami.|| ||

Assosi kho Bhaggava, sā parisā:|| ||

'Acelo kira Pāṭika-putto bhīto saṃviggo lomahaṭṭha-jāto yena Tindukakhāṇu-paribbājakārāmo ten'upasaṅkamanto' ti.|| ||

Atha kho Bhaggava, sā parisā aññataraṃ purisaṃ āmantesi:|| ||

'Ehi tvaṃ bho purisa, yena Tindukakhāṇu-paribbājakārāmo yena acelo Pāṭika-putto ten'upasaṅkami,||
upasaṅkamitvā acelaṃ Pāṭika-puttaṃ evaṃ vadehi:|| ||

"Abhi-k-kam'āvuso Pāṭika-putta,||
abhikkantā abhiññātā abhiññātā Licchavī,||
abhikkantā abhiññātā abhiññātā ca brāhmaṇa-mahā-sālā gahapati-necayikā nānā-titthiyā samaṇa-brāhmaṇā,||
samaṇo pi Gotamo āyasmato ārāme divā-vihāraṃ nisinno.|| ||

Bhāsitā kho pana te as'āvuso Pāṭika-putta,||
Vesāliyaṃ parisatiṃ vācā:|| ||

'Samaṇo pi Gotamo ñāṇa-vādo||
aham pi ñāṇa-vādo.|| ||

Ñāṇa-vādo kho pana ñāṇa-vādena arahati uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ dassetuṃ.|| ||

[18] Samaṇo ce Gotamo upaḍḍha-pathaṃ āgaccheyya,||
aham pi upaḍḍha-pathaṃ gaccheyyaṃ.|| ||

Te tattha ubho uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ kareyyāma.|| ||

Ekaṃ ce Samaṇo Gotamo uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ karissati,||
dvāhaṃ karissāmi.|| ||

Dve ce Samaṇo Gotamo uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyāni karissati,||
cattārāhaṃ karissāmi.|| ||

Cattāri ce Samaṇo Gotamo uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyāni karissati,||
aṭṭhāhaṃ karissāmi.|| ||

Iti yāvatakaṃ yāvatakaṃ Samaṇo Gotamo uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ karissati,||
tad diguṇaṃ tad diguṇāhaṃ karissāmī' ti.|| ||

Abhi-k-kama yeva kho āvuso Pāṭika-putta,||
upaḍḍha-pathaṃ||
sabba-paṭhamaṃ yeva āgantvā Samaṇo Gotamo āyasmato ārāme divā-vihāraṃ nisinno" ti.|| ||

'Evaṃ bho' ti kho Bhaggava,||
so puriso tassā parisāya paṭi-s-sutvā yena Tindukakhāṇu-paribbājakārāmo yena acelo Pāṭika-putto ten'upasaṅkami.|| ||

Upasaṅkamitvā acelaṃ Pāṭika-puttaṃ etad avoca:|| ||

'Abhi-k-kam'āvuso Pāṭika-putta,||
abhikkantā abhiññātā abhiññātā Licchavī,||
abhikkantā abhiññātā abhiññātā ca brāhmaṇa-mahā-sālā gahapati-necayikā nānā-titthiyā samaṇa-brāhmaṇā,||
samaṇo pi Gotamo āyasmato ārāme divā-vihāraṃ nisinno.|| ||

Bhāsitā kho pana te as'āvuso Pāṭika-putta,||
Vesāliyaṃ parisatiṃ vācā:|| ||

"Samaṇo pi Gotamo ñāṇa-vādo||
aham pi ñāṇa-vādo.|| ||

Ñāṇa-vādo kho pana ñāṇa-vādena arahati uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ dassetuṃ.|| ||

Samaṇo ce Gotamo upaḍḍha-pathaṃ āgaccheyya,||
aham pi upaḍḍha-pathaṃ gaccheyyaṃ.|| ||

Te tattha ubho uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ kareyyāma.|| ||

Ekaṃ ce Samaṇo Gotamo uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ karissati,||
dvāhaṃ karissāmi.|| ||

Dve ce Samaṇo Gotamo uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyāni karissati,||
cattārāhaṃ karissāmi.|| ||

Cattāri ce Samaṇo Gotamo uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyāni karissati,||
aṭṭhāhaṃ karissāmi.|| ||

Iti yāvatakaṃ yāvatakaṃ Samaṇo Gotamo uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ karissati,||
tad diguṇaṃ tad diguṇāhaṃ karissāmī" ti.|| ||

Abhi-k-kama yeva kho āvuso Pāṭika-putta,||
upaḍḍha-pathaṃ||
sabba-paṭhamaṃ yeva āgantvā Samaṇo Gotamo āyasmato ārāme divā-vihāraṃ nisinno' ti.|| ||

21. Evaṃ vutte Bhaggava, acelo Pāṭika-putto 'Āyāmi āvuso||
[19] Āyāmi āvuso' ti||
vatvā tatth'eva saṃsappati||
na Sakkoti āsanā pi vuṭṭhātuṃ.|| ||

Atha kho Bhaggava, so puriso acelaṃ Pāṭika-puttaṃ etad avoca:|| ||

'Kiṃ su nāma te āvuso Pāṭika-putta?|| ||

Pāvaḷā su nāma te pīṭhakasmiṃ allīnā,||
pīṭhakaṃ su nāma te pāvaḷāsu allīnaṃ?|| ||

"Āyāmi āvuso,||
āyāmi āvuso" ti||
vatvā tatth'eva saṃsappati,||
na Sakkosi āsanā pi vuṭṭhātun' ti.|| ||

Evam pi kho Bhaggava, vuccamāno acelo pāṭhikaputto 'āyāmi āvuso,||
āyāmi āvuso' ti||
vatvā tatth'eva saṃsappati,||
na Sakkoti āsanā pi vuṭṭhātuṃ.|| ||

Yadā kho so Bhaggava, puriso aññāsi:|| ||

Parābhūta-rūpo ayaṃ acelo Pāṭika-putto||
'Āyāmi āvuso āyāmi āvuso' ti||
vatvā tatth'eva saṃsappati||
na Sakkoti āsanā pi vuṭṭhātun ti,||
atha taṃ parisaṃ āgantvā evam ārocesi:|| ||

'Parābhūta-rūpo bho ayaṃ acelo Pāṭika-putto,||
"āyāmi āvuso,||
āyāmi āvuso" ti vatvā tatth'eva saṃsappati,||
na Sakkoti āsanā' pi vuṭṭhātun' ti.|| ||

Evaṃ vutte ahaṃ Bhaggava,||
taṃ parisaṃ etad avocaṃ:|| ||

"Abhabbo acelo Pāṭika-putto taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya ti diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā mama sammukhī-bhāvaṃ āgantuṃ.|| ||

Sace pi'ssa evam assa:|| ||

'Ahaṃ taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā Samaṇassa Gotamassa sammukhī-bhāvaṃ gaccheyyan' ti|| ||

muddhā pi tassa vipateyyā" ti.|| ||

22. Atha kho Bhaggava, aññataro Licchavi mahāmatto uṭṭhāy'āsanā taṃ parisaṃ etad avoca:|| ||

'Tena hi bho muhuttaṃ tāva āgametha yāvāhaṃ gacchāmi.|| ||

[20] App eva nāma aham pi sakkuṇeyyaṃ acelaṃ Pāṭika-puttaṃ imaṃ parisaṃ ānetunt' ti.|| ||

Atha kho so Bhaggava, Licchavi mahāmatto yena Tindukakhāṇu-paribbājakārāmo yena acelo Pāṭika-putto ten'upasaṅkami,||
upasaṅkamitvā acelaṃ Pāṭika-puttaṃ etad avoca:|| ||

'Abhi-k-kam'āvuso Pāṭika-putta,||
abhikkantaṃ te seyyo,||
abhikkantā abhiññātā abhiññātā Licchavī abhikkantā abhiññātā abhiññātā ca brāhmaṇā-mahā-sālā gahapati-necayikā nānā-titthiyā samaṇa-brāhmaṇā samaṇo pi Gotamo āyasmato ārāme divā-vihāraṃ nisinno.|| ||

Bhāsitā kho pana te es'āvuso Pāṭika-putta,||
Vesāliyaṃ parisatiṃ vācā:|| ||

"Samaṇo pi Gotamo ñāṇa-vādo||
aham pi ñāṇa-vādo.|| ||

Ñāṇa-vādo kho pana ñāṇa-vādena arahati uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ dassetuṃ.|| ||

Samaṇo ce Gotamo upaḍḍha-pathaṃ āgaccheyya,||
aham pi upaḍḍha-pathaṃ gaccheyyaṃ.|| ||

Te tattha ubho uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ kareyyāma.|| ||

Ekaṃ ce Samaṇo Gotamo uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ karissati,||
dvāhaṃ karissāmi.|| ||

Dve ce Samaṇo Gotamo uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyāni karissati,||
cattārāhaṃ karissāmi.|| ||

Cattāri ce Samaṇo Gotamo uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyāni karissati,||
aṭṭhāhaṃ karissāmi.|| ||

Iti yāvatakaṃ yāvatakaṃ Samaṇo Gotamo uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ karissati,||
tad diguṇaṃ tad diguṇāhaṃ karissāmī" ti.|| ||

Abhi-k-kama yeva kho āvuso Pāṭika-putta,||
upaḍḍha-pathaṃ,||
sabba-paṭhamaṃ yeva āgantvā Samaṇo Gotamo āyasmato ārāme divā-vihāraṃ nisinno.|| ||

Bhāsitā kho pana te esā āvuso Pāṭika-putta,||
samaṇena Gotamena parisatiṃ vācā:|| ||

"Abhabbo acelo Pāṭika-putto taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya ti diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā mama sammukhī-bhāvaṃ āgantuṃ.|| ||

Sace pi'ssa evam assa:|| ||

'Ahaṃ taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā Samaṇassa Gotamassa sammukhī-bhāvaṃ gaccheyyan' ti|| ||

muddhā pi tassa vipateyyā" ti.|| ||

Abhi-k-kam'āvuso Pāṭika-putta,||
abhi-k-kamanen'eva te jayaṃ karissāma,||
Samaṇassa Gotamassa parājayan' ti.|| ||

Evaṃ vutte Bhaggava, acelo Pāṭika-putto 'āyāmi āvuso,||
āyāmi āvuso' ti||
vatvā tatth'eva saṃsappati na [21] Sakkoti āsanā' pi vuṭṭhātuṃ.|| ||

Atha kho Bhaggava, Licchavi-mahāmatto acelaṃ Pāṭika-puttaṃ etad avoca:|| ||

'Kiṃ su nāma te āvuso Pāṭika-putta,||
pāvaḷā su nāma te pīṭhakasmiṃ allīnā,||
pīṭhakaṃ su nāma te pāvaḷāsu allīnaṃ ?||
'āyāmi āvuso, āyāmi āvuso' ti vatvā tatth'eva saṃsappasi,||
na Sakkosi āsanā pi vuṭṭhātun' ti.|| ||

Evam pi kho Bhaggava, vuccamāno acelo Pāṭika-putto 'āyāmi āvuso, āyāmi āvuso' ti||
vatvā tatth'eva saṃsappati,||
na Sakkoti āsanā pi vuṭṭhātuṃ.|| ||

Yadā kho so Bhaggava, Licchavi-mahāmatto aññāsi parābhūta-rūpo ayaṃ acelo Pāṭika-putto,||
'āyāmi āvuso, āyāmi āvuso' ti||
vatvā tatth'eva saṃsappati,||
na Sakkoti āsanā pi vuṭṭhātunti,||
atha taṃ parisaṃ āgantvā evam ārocesi:|| ||

'Parābhūta-rūpo so acelo Pāṭika-putto,||
'āyāmi āvuso āyāmi āvuso' ti||
vatvā tatth'eva saṃsappati,||
na Sakkoti āsanā pi vuṭṭhātunti.'|| ||

23. Evaṃ vutte ahaṃ Bhaggava, taṃ parisaṃ etad avocaṃ:|| ||

'Abhabbo acelo Pāṭika-putto taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya ti diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā mama sammukhī-bhāvaṃ āgantuṃ.|| ||

Sace pi'ssa evam assa:|| ||

"Ahaṃ taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā Samaṇassa Gotamassa sammukhī-bhāvaṃ gaccheyyan" ti.|| ||

muddhā pi tassa vipateyyā.|| ||

Sace pi āyasmantānaṃ Licchavīnaṃ evam assa:|| ||

"Mayaṃ acelaṃ Pāṭika-puttaṃ varattāhi bandhitvā go-yugehi āviñjeyyāmā" ti.|| ||

Tā varattā chijjeraṃ Pāṭika-putto vā.|| ||

Abhabbo acelo Pāṭika-putto taṃ vācaṃ a-p-pahāya [22] taṃ cittaṃ a-p-pahāya ti diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā mama sammukhī-bhāvaṃ āgantuṃ.|| ||

Sace pi'ssa evam assa:|| ||

"Ahaṃ taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā Samaṇassa Gotamassa sammukhī-bhāvaṃ gaccheyyan" ti.|| ||

muddhā pi tassa vipateyyā' ti.|| ||

Atha kho Bhaggava, Jāliyo dārupattik-antevāsī uṭṭhāy'āsanā taṃ parisaṃ etad avoca:|| ||

'Tena hi bho muhuttaṃ tāva āgametha yāvāhaṃ gacchāmi,||
app eva nāma aham pi sakkuṇeyyaṃ acelaṃ Pāṭika-puttaṃ imaṃ parisaṃ ānetun' ti.|| ||

Atha kho Bhaggava, Jāliyo dārupattik-antevāsī yena Tindukakhāṇu-paribbājakārāmo yena acelo Pāṭika-putto ten'upasaṅkami.|| ||

Upasaṅkamitvā acelaṃ Pāṭika-puttaṃ etad avoca:|| ||

'Abhi-k-kam'āvuso Pāṭika-putta,||
abhikkantaṃ te seyyo,||
abhikkantā abhiññātā abhiññātā Licchavī abhikkantā abhiññātā abhiññātā ca brāhmaṇā-mahā-sālā gahapati-necayikā nānā-titthiyā samaṇa-brāhmaṇā samaṇo pi Gotamo āyasmato ārāme divā-vihāraṃ nisinno.|| ||

Bhāsitā kho pana te es'āvuso Pāṭika-putta,||
Vesāliyaṃ parisatiṃ vācā:|| ||

"Samaṇo pi Gotamo ñāṇa-vādo||
aham pi ñāṇa-vādo.|| ||

Ñāṇa-vādo kho pana ñāṇa-vādena arahati uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ dassetuṃ.|| ||

Samaṇo ce Gotamo upaḍḍha-pathaṃ āgaccheyya,||
aham pi upaḍḍha-pathaṃ gaccheyyaṃ.|| ||

Te tattha ubho uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ kareyyāma.|| ||

Ekaṃ ce Samaṇo Gotamo uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ karissati,||
dvāhaṃ karissāmi.|| ||

Dve ce Samaṇo Gotamo uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyāni karissati,||
cattārāhaṃ karissāmi.|| ||

Cattāri ce Samaṇo Gotamo uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyāni karissati,||
aṭṭhāhaṃ karissāmi.|| ||

Iti yāvatakaṃ yāvatakaṃ Samaṇo Gotamo uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ karissati,||
tad diguṇaṃ tad diguṇāhaṃ karissāmī" ti.|| ||

Abhi-k-kama yeva kho āvuso Pāṭika-putta,||
upaḍḍha-pathaṃ,||
sabba-paṭhamaṃ yeva āgantvā Samaṇo Gotamo āyasmato ārāme divā-vihāraṃ nisinno.|| ||

Bhāsitā kho pana te esā āvuso Pāṭika-putta,||
samaṇena Gotamena parisatiṃ vācā:|| ||

"Abhabbo acelo Pāṭika-putto taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya ti diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā mama sammukhī-bhāvaṃ āgantuṃ.|| ||

Sace pi'ssa evam assa:|| ||

'Ahaṃ taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā Samaṇassa Gotamassa sammukhī-bhāvaṃ gaccheyyan' ti|| ||

muddhā pi tassa vipateyyā.|| ||

Sace pi āyasmantānaṃ Licchavīnaṃ evam assa:|| ||

'Mayaṃ acelaṃ Pāṭika-puttaṃ varattāhi bandhitvā go-yugehi āviñjeyyāmā' ti.|| ||

Tā varattā chijjeraṃ Pāṭika-putto vā.|| ||

Abhabbo acelo Pāṭika-putto taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya ti diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā mama sammukhī-bhāvaṃ āgantuṃ.|| ||

Sace pi'ssa evam assa:|| ||

"Ahaṃ taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā Samaṇassa Gotamassa sammukhī-bhāvaṃ gaccheyyan" ti.|| ||

muddhā pi tassa vipateyyā' ti.|| ||

Abhi-k-kam'āvuso Pāṭika-putta,||
abhi-k-kamanen'eva te jayaṃ karissāma,||
Samaṇassa Gotamassa parājayan' ti.|| ||

[23] Evaṃ vutte Bhaggava, acelo Pāṭika-putto||
'āyāmi āvuso āyāmi āvuso' ti||
vatvā tatth'eva saṃsappati,||
na Sakkoti āsanā pi vuṭṭhātuṃ.|| ||

Atha kho Bhaggava, Jāliyo dārupattik-antevāsī acelaṃ Pāṭika-puttaṃ etad avoca:|| ||

'Kiṃ su nāma te āvuso Pāṭika-putta,||
pāvaḷā su nāma te pīṭhakasmiṃ allīnā,||
pīṭhakaṃ su nāma te pāvaḷāsu allīnaṃ.|| ||

"Āyāmi āvuso, āyāmi āvuso" ti||
vatvā tatth'eva saṃsappasi,||
na saskosi āsanā pi vuṭṭhātun" ti?

Evam pi kho Bhaggava, vuccamāno acelo Pāṭika-putto||
'āyāmi āvuso, āyāmi āvuso' ti||
vatvā tatth'eva saṃsappati,||
na Sakkoti āsanā pi vuṭṭhātunti.|| ||

Yadā kho Bhaggava, Jāliyo dārupattik-antevāsī aññāsi parābhūta-rūpo ayaṃ acelo Pāṭika-putto,||
'āyāmi āvuso, āyāmi āvuso' ti||
vatvā tatth'eva saṃsappati,||
na Sakkoti āsanā pi vuṭṭhātunti.|| ||

Atha naṃ etad avoca:

24. 'Bhūta-pubbaṃ āvuso Pāṭika-putta,||
sīhassa miga-rañño etad ahosi:|| ||

"Yan nūn-ā-haṃ aññataraṃ vana-saṇḍaṃ nissāya āsayaṃ kappeyyaṃ,||
tatr'āsayaṃ kappetvā sāyaṇha-samayaṃ āsaya ni-k-khameyyaṃ,||
āsayā ni-k-khamitvā vijambheyyaṃ,||
vijambhitvā samantā catu-d-disā anuvilokeyyaṃ,||
samantā catu-d-disā anuviloketvā ti-k-khattuṃ sīha-nādaṃ nadeyyaṃ,||
ti-k-khattuṃ sīha-nādaṃ naditvā go-carāya pakkameyyaṃ,||
so varaṃ varaṃ miga-saṅghe vadhitvā mudu-maṃsāni mudu-maṃsāni bhakkhayitvā tam eva āsayaṃ ajjhupeyyan" ti.|| ||

Atha kho so sīho miga-rājā aññataraṃ vana-saṇḍaṃ nissāya āsayaṃ kappesi||
tatr'āsayaṃ kappetvā sāyaṇha-samayaṃ āsayā ni-k-khami.|| ||

Āsayā ni-k-khamitvā vijambhi.|| ||

Vijambhitvā samantā catu-d-disā anuvilokesi.|| ||

Samantā catu-d-disā anuviloketvā ti-k-khattuṃ sīha-nādaṃ-nadi.|| ||

Tikkhattuṃ sīha-nādaṃ naditvā go-carāya pakakami.|| ||

So varaṃ varaṃ miga-saṅghe vadhitvā mudu-maṃsāni mudu-maṃsāni bhakkhayitvā tam eva āsayaṃ ajjhupesi.|| ||

[24] Tass'eva kho āvuso Pāṭika-putta,||
sīhassa miga-rañño vighāse saṃvaddho jara-sigālo ditto c'eva balavā ca.|| ||

Atha kho āvuso tassa jara-sigālassa etad ahosi:|| ||

"Ko c'āhaṃ ko sīho miga-rājā?|| ||

Yan nūn-ā-haṃ aññataraṃ vana-saṇḍaṃ nissāya āsayaṃ kappeyyaṃ,||
tatr'āsayaṃ kappetvā sāyaṇha-samayaṃ āsaya ni-k-khameyyaṃ,||
āsayā ni-k-khamitvā vijambheyyaṃ,||
vijambhitvā samantā catu-d-disā anuvilokeyyaṃ,||
samantā catu-d-disā anuviloketvā ti-k-khattuṃ sīha-nādaṃ nadeyyaṃ,||
ti-k-khattuṃ sīha-nādaṃ naditvā go-carāya pakkameyyaṃ,||
so varaṃ varaṃ miga-saṅghe vadhitvā mudu-maṃsāni mudu-maṃsāni bhakkhayitvā tam eva āsayaṃ ajjhupeyyan" ti."|| ||

Atha kho so āvuso jara-sigālo aññataraṃ vana-saṇḍaṃ nissāya āsayaṃ kappesi.|| ||

Tatr'āsayaṃ kappetvā sāyaṇha-samayaṃ āsayā ni-k-khami.|| ||

Āsayā ni-k-khamitvā vijambhi.|| ||

Vijambhitvā samantā catu-d-disā anuvilokesi.|| ||

Samantā catu-d-disā anuviloketvā ti-k-khattuṃ sīha-nādaṃ-nadissāmī ti segālakaṃ yeva anadi,||
bheraṇḍakaṃ yeva anadi.|| ||

Ke ca chave segāle,||
ke pana sīha-nāde ti?

Evam eva kho tvaṃ āvuso Pāṭika-putta,||
Sugatāpadānesu jīvamāno||
Sugatātirittāni bhuñjamāno||
Tathāgate Arahante Sammā Sambuddhe āsādetabbaṃ maññasi.|| ||

Ke ca chavo Pāṭika-putto||
kā ca Tathāgatānaṃ Arahantānaṃ Sammā Sambuddhānaṃ āsādanā' ti?|| ||

25. Yato kho Bhaggava, Jāliyo dārupattik-antevāsī iminā opammena n'eva asakkhi acelaṃ Pāṭika-puttaṃ tamhā āsanā cāvetuṃ,||
atha naṃ etad avoca:|| ||

[25] 'Sīho ti attāṇaṃ samekkhiyānaṃ||
maññi kotthu miga-rājā 'ham asmi,||
Tath'eva so segālakaṃ anadi,||
Ke ca chavo segāle,||
ke pana sīha-nāde' ti?'
|| ||

Evam eva kho tvaṃ āvuso Pāṭika-putto,||
Sugatāpadānesu jīvamāno||
Sugatātirittāni bhuñjamāno||
Tathāgate Arahante Sammā Sambuddhe āsādetabbaṃ maññasi.|| ||

Ke ca chavo Pāṭika-putto,||
kā ca Tathāgatānaṃ Arahantānaṃ Sammā Sambuddhānaṃ āsādanā' ti?

26. Yato kho Bhaggava, Jāliyo dārupatnikantevāsi iminā pi opammena n'eva asakkhi acelaṃ Pāṭika-puttaṃ tamhā āsanā cāvetuṃ,||
atha naṃ etad avoca:|| ||

'Aññaṃ anucaṅkamanaṃ||
Attānaṃ vighāse samekkhiya||
Yāv'attāṇaṃ na passati||
Kotthu tāva vyaggho ti maññati||
Tath'eva so segālakaṃ anadi||
Ke ca chavo segāle||
ke pana sīha-nāde' ti?
|| ||

Evam eva kho tvaṃ āvuso Pāṭika-putta,||
Sugatāpadānesu jivamāno||
Sugatātirittāni bhuñjamāno||
Tathāgate Arahante Sammā Sambuddhe āsādetabbaṃ maññasi.|| ||

Ke ca chavo Pāṭika-putto,||
kā ca Tathāgatānaṃ Arahantānaṃ Sammā Sambuddhānaṃ āsādanā' ti?|| ||

27. Yato kho Bhaggava, Jāliyo dārupattik-antevāsī iminā [26] pi opammena n'eva asakkhi acelaṃ Pāṭika-puttaṃ tamhā āsanā cāvetuṃ,||
atha naṃ etad avoca:|| ||

'Bhutvāna bheke khala-mūsikāyo||
Kaṭasīsu khittāni ca koṇapāni,||
Mahā-vane suñña-vane vivaḍḍho||
Amaññi kotthu miga-rājā'ham asmi,||
Tath'eva so segālakaṃ anadi||
Ke ca chavo segālo,||
ke pana sīha-nāde ti?'
|| ||

Evam eva kho tvaṃ āvuso Pāṭika-putta,||
Sugatapadānesu jīvamāno||
Sugatātirittāni bhuñjamāno||
Tathāgate Arahante Sammā Sambuddhe āsādetabbaṃ maññasi.|| ||

Ke ca chavo Pāṭika-putto,||
kā ca Tathāgatānaṃ Arahantānaṃ Sammā Sambuddhānaṃ āsādanā' ti?|| ||

Yato kho Bhaggava, Jāliyo dārupattik-antevāsī iminā pi opammena n'eva asakkhi acelaṃ Pāṭika-puttaṃ tamhā āsanā cāvetuṃ,||
atha taṃ parisaṃ āgantvā evam ārocesi:|| ||

'Parābhūta-rupo bho acelo Pāṭika-putto,||
'āyāmi āvuso, āyāmi āvuso' ti||
vatvā tatth'eva saṃsappati,||
na Sakkoti āsanā pi vuṭṭhātun' ti.|| ||

Evaṃ vutte ahaṃ Bhaggava,||
taṃ parisaṃ etad avocaṃ:

'Abhabbo acelo Pāṭika-putto taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya ti diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā mama sammukhī-bhāvaṃ āgantuṃ.|| ||

Sace pi'ssa evam assa:|| ||

"Ahaṃ taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā Samaṇassa Gotamassa sammukhī-bhāvaṃ gaccheyyan" ti.|| ||

muddhā pi tassa vipateyyā.|| ||

Sace pi āyasmantānaṃ Licchavīnaṃ evam assa:|| ||

"Mayaṃ acelaṃ Pāṭika-puttaṃ varattāhi bandhitvā go-yugehi [27] āviñjeyyāmā" ti.|| ||

Tā varattā chijjeraṃ Pāṭika-putto vā.|| ||

Abhabbo acelo Pāṭika-putto taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya ti diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā mama sammukhī-bhāvaṃ āgantuṃ.|| ||

Sace pi'ssa evam assa:|| ||

"Ahaṃ taṃ vācaṃ a-p-pahāya taṃ cittaṃ a-p-pahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭi-nissajjitvā Samaṇassa Gotamassa sammukhī-bhāvaṃ gaccheyyan" ti.|| ||

muddhā pi tassa vipateyyā' ti.|| ||

28. Atha kho ahaṃ Bhaggava, taṃ parisaṃ dhammiyā kathāya||
sandassesiṃ samādapesiṃ samuttejesiṃ sampahaṃsesiṃ||
taṃ parisaṃ dhammiyā kathāya sanda-s-setvā samāda-petvā samutte-chetvā sampahaṃ-setvā mahā-bhandhanā mokkhaṃ karitvā,||
catur-ā-sīti-pāṇa-sahassāni mahā-viduggā uddharitvā,||
tejo-dhātuṃ samāpajjitvā,||
satta-tālaṃ vehāsaṃ abbhuggantvā,||
aññaṃ satta-tālam pi acciṃ abhinimminitvā jalitvā dhūmāyitvā Mahā-vane kūṭā-gāra-sālāya paccuṭṭhāsiṃ.|| ||

Atha kho Bhaggava, Sunakkhatto Licchavi-putto yenāhaṃ ten'upasaṅkami,||
upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā eka-m-antaṃ nisīdi.|| ||

Eka-m-antaṃ nisinnaṃ kho ahaṃ Bhaggava,||
Sunakkhattaṃ Licchavi-puttaṃ etad avocaṃ:|| ||

'Taṃ kim maññasi Sunakkhatta?|| ||

Yath'ev'ahaṃ te acelaṃ Pāṭika-puttaṃ ārabbha vyākāsiṃ,||
tath'eva taṃ vipakkaṃ||
no aññathā vā' ti?|| ||

'Yath'eva me bhante,||
Bhagavā acelaṃ Pāṭika-puttaṃ ārabbha vyākāsi,||
tath'eva taṃ vipakkaṃ||
no aññathā' ti.|| ||

'Taṃ kim maññasi Sunakkhatta?|| ||

Yadi evaṃ sante kataṃ vā hoti,||
uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ akataṃ vā' ti?|| ||

'Addhā kho pana bhante,||
evaṃ sante kataṃ hoti,||
uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ||
no akatan' ti.|| ||

'Evam pi kho maṃ tvaṃ mogha-purisa,||
uttari-manussa-dhammā [28] iddhi-pāṭihāriyaṃ karontaṃ evaṃ vadesi:|| ||

"Na hi pana me bhante,||
Bhagavā uttari-manussa-dhammā iddhi-pāṭihāriyaṃ karotī" ti.|| ||

Passa mogha-purisa,||
yāvañ ca te idaṃ aparaddhan' ti.|| ||

Evam pi kho Bhaggava,||
Sunakkhatto Licchavi-putto mayā vuccamāno apakkam'eva imasmā Dhamma-Vinayā yathā taṃ Āpāyiko Nerayiko."|| ||

 


 

Aggaññapaññattikathā

29. "Aggaññañ c'āhaṃ Bhaggava, pajānāmi,||
tañ ca pajānāmi tato ca uttaritaraṃ pajānāmi,||
tañ ca pajānanaṃ na parāmasāmi,||
aparāmasato ca me paccattaṃ yeva nibbuti viditā,||
yad abhijānaṃ Tathāgato no anayaṃ āpajjati.|| ||

Santi Bhaggava, eke samaṇa-brāhmaṇā Issara-kuttaṃ Brahma-kuttaṃ ācariyakaṃ aggaññaṃ paññāpenti.|| ||

Te'haṃ upasaṅkamitvā evaṃ vadāmi:|| ||

'Saccaṃ kira tumhe āyasmanto Issara-kuttaṃ Brahma-kuttaṃ ācariyakaṃ aggaññaṃ paññapethā' ti?|| ||

Te ca me evaṃ puṭṭhā:||
'Āmo' ti paṭijānanti.|| ||

Te'haṃ evaṃ vadāmi:|| ||

'Kathaṃ vihitakaṃ pana tumhe āyasmanto Issara-kuttaṃ Brahma-kuttaṃ ācariyakaṃ aggaññaṃ paññapethā' ti.|| ||

Te mayā puṭṭhā na sampāyanti.|| ||

Asampāyantā mamañ ñeva paṭipucchanti.|| ||

Tes'āhaṃ puṭṭho vyākaromi:

30. 'Hoti kho so āvuso samayo yaṃ kadāci karahaci dīghassa addhuno accayena ayaṃ loko saṃvaṭṭati.|| ||

Saṅvaṭṭamāne loke yebhuyyena sattā Ābhassara-saṃvaṭṭanikā honti.|| ||

Te tattha honti mano-mayā pīti-bhakkhā sayam-pabhā antalikkha-carā subha-ṭṭhāyino,||
ciraṃ dīgham addhānaṃ tiṭṭhanti.|| ||

Hoti kho so āvuso samayo yaṃ kadāci karahaci dīghassa addhuno accayena ayaṃ loko vivaṭṭati,||
vivaṭṭamāne loke suññaṃ Brahma-vimānaṃ pātu-bhavati.|| ||

Atha [29] aññataro satto āyu-kkhayā vā puñña-kkhayā vā Ābhassara-kāyā cavitvā suññaṃ Brahma-vimānaṃ uppajjati.|| ||

So tattha hoti mano-mayo pīti-bhakkho sayam-pabho antalikkha-caro subha-ṭṭhāyī,||
ciraṃ dīgham addhānaṃ tiṭṭhati.|| ||

Tassa tattha ekakassa dīgha-rattaṃ nibbusitattā anabhirati paritassanā uppajjati:|| ||

"Aho vata aññe pi sattā itthattaṃ āgaccheyyun" ti.|| ||

Atha añña pi sattā āyu-kkhayā vā puñña-kkhayā vā Ābhassara-kāyā cavitvā suññaṃ Brahma-vimānaṃ upapajjanti tassa sattassa saha-vyataṃ.|| ||

Te pi tattha honti mano-mayā pīti-bhakkhā samaypahā antalikkhacarā subha-ṭṭhāyino ciraṃ dīgham addhānaṃ tiṭṭhanti.|| ||

Tatr'āvuso yo so satto paṭhamaṃ upapanno,||
tassa evaṃ hoti:|| ||

"Aham asmi Brahmā Mahā-Brahmā abhibhū anabhibhūto aññad-atthu-daso vasavattī issaro kattā nimmātā seṭṭho sañjitā vasī pitā bhūta-bhavyānaṃ.|| ||

Mayā ime sattā nimmitā.|| ||

Taṃ kissa hetu?|| ||

Mamañ hi pubbe etad ahosi:|| ||

'Aho vata aññe pi sattā itthattaṃ āgaccheyyun' ti.|| ||

Iti mamañ ca mano-paṇidhi,||
ime ca sattā itthattaṃ āgatā" ti.|| ||

Ye pi te sattā pacchā upapannā,||
tesam pi evaṃ hoti:|| ||

"Ayaṃ kho bhavaṃ Brahmā Mahā-Brahmā abhibhū anabhibhūto aññad-atthu-daso vasavattī issaro kattā nimmātā saṭṭhā sañjitā vasī pitā bhūta-bhavyānaṃ.|| ||

Iminā mayaṃ bhotā Brahmunā nimmitā.|| ||

Taṃ kissa hetu?|| ||

Imañ hi mayaṃ addasāma idha paṭhamaṃ uppannaṃ,||
mayaṃ pan amhā pacchā uppannā" ti.|| ||

[30] Tatr'āvuso, yo so satto paṭhamaṃ uppanno.|| ||

So dīghāyukataro ca hoti vaṇṇa-vantataro ca mahesakkhataro ca.|| ||

Ye pana te sattā pacchā uppannā,||
te appāyukatarā ca honti du-b-baṇṇatarā ca appesakkhatarā ca.|| ||

Ṭhānaṃ kho pan'etaṃ āvuso,||
vijjati yaṃ aññataro satto tamhā kāyā cavitvā itthattaṃ āgacchati.|| ||

Itthattaṃ āgato samāno agārasmā anagāriyaṃ pabbajati.|| ||

Agārasmā anagāriyaṃ pabba-jito samāno ātappam anvāya padhānam anvāya anuyogam anvāya,||
appamādam anvāya sammā-manasi-kāram anvāya tathā-rūpaṃ ceto-samādhiṃ phusati,||
yathā samāhite citte taṃ pubbe-nivāsaṃ anussarati,||
tato paraṃ nānussarati.|| ||

So evam āha:|| ||

"Yo kho so bhavaṃ Brahmā Mahā-Brahmā abhibhū anabhibhūto aññad-atthu-daso vasavattī issaro kattā nimmātā saṭṭhā sañjitā vasī pitā bhūta-bhavyānaṃ,||
yena mayaṃ bhotā Brahmunā nimmitā,||
so nicco dhuvo sassato avipariṇāma-dhammo sassata-samaṃ tath'eva ṭhassati.|| ||

Ye pana mayaṃ ahumhā tena bhotā Brahmunā nimmitā,||
te mayaṃ aniccā addhuvā appāyukā cavana-dhammā itthattaṃ āgatā" ti.|| ||

Evaṃ vihitakaṃ bho tumhe āyasmanto Issara-kuttaṃ Brahma-kuttaṃ ācariyakaṃ aggaññaṃ paññāpethā' ti.|| ||

Te evam āhaṃsu:|| ||

"Evaṃ kho no āvuso Gotama sutaṃ yath'ev'āyasmā Gotamo āhā" ti.|| ||

Aggaññña c'āhaṃ Bhaggava, pajānāmi tañ ca pajānāmi tato ca uttaritaraṃ pajānāmi,||
tañ ca pajānanaṃ na parāmasāmi,||
aparāmasato ca me paccattaṃ yeva nibbuti viditā,||
yad abhijānaṃ Tathāgato no anayaṃ āpajjati."|| ||

 

§

 

31. "Santi Bhaggava, eke samaṇa-brāhmaṇā khiḍḍā-padosikaṃ ācariyakaṃ aggaññaṃ paññāpenti.|| ||

Te'haṃ upasaṅkamitvā evaṃ vadāmi:|| ||

'Saccaṃ kira tumhe āyasmanto khiḍḍā-padosikaṃ ācariyakaṃ aggaññaṃ paññāpethā' ti?|| ||

Te ca me evaṃ puṭṭhā||
"Āmo" ti paṭijānanti.|| ||

[31] Te'haṃ evaṃ vadāmi:|| ||

'Kathaṃ vihitakaṃ no pana tumhe āyasmanto khiḍḍā-padosikaṃ ācariyakaṃ aggañasañaṃ paññāpethā' ti?|| ||

Te mayā puṭṭhā na sampāyanti.|| ||

Asampāyantā mamañ ñeva paṭipucchanti.|| ||

Tes'āhaṃ puṭṭho vyākaromi:|| ||

'Sant'āvuso khiḍḍā-padūsikā nāma devā.|| ||

Te ati-velaṃ hassa-khiḍḍā-rati-dhamma-samāpannā viharanti.|| ||

Tesaṃ ati-velaṃ hassa-khiḍḍā-rati-dhamma-samāpannānaṃ,||
viharataṃ sati sammussati.|| ||

Satiyā sammosā te devā tamhā kāyā cavanti.|| ||

Ṭhānaṃ kho pan'etaṃ āvuso vijjati,||
yaṃ aññataro satto tamhā kāyā cavitvā itthattaṃ āgacchati.|| ||

Itthattaṃ āgato samāno agārasmā anagāriyaṃ pabbajati.|| ||

Agārasmā anagāriyaṃ pabba-jito samāno ātappam anvāya padhānam anvāya anuyogam anvāya,||
appamādam anvāya sammā-manasi-kāram anvāya tathā-rūpaṃ ceto-samādhiṃ phusati,||
yathā samāhite citte taṃ pubbe-nivāsaṃ anussarati,||
tato paraṃ nānussarati.|| ||

So evam āha:|| ||

"Ye kho te bhonto devā na khiḍḍā-padūsikā te na ati-velaṃ hassa-khiḍḍā-rati-dhamma-samāpannā viharanti.|| ||

Tesaṃ nātivelaṃ hassa-khiḍḍā-rati-dhamma-samāpannānaṃ viharataṃ sati na sammussati.|| ||

Satiyā asammosā te devā tamhā kāyā na cavanti.|| ||

Niccā dhuvā sassatā avipariṇāma-dhammā sassata-samaṃ tath'eva ṭhassanti.|| ||

Ye pana mayaṃ ahumhā khiḍḍā-padūsikā te mayaṃ ati-velaṃ hassa-khiḍḍā-rati-dhamma-samāpannā viharataṃ.|| ||

Hassa-khiḍḍā-rati-dhamma-samāpannānā viharimhā.|| ||

Tesaṃ nātivelaṃ hassa-khiḍḍā-rati-dhamma-samāpannānaṃ viharataṃ sati sammussi.|| ||

Satiyā sammosā evaṃ mayaṃ tamhā kāyā cutā aniccā addhuvā appāyukā cavana-dhammā itthattaṃ āgatā" ti.|| ||

Evaṃ vihitakaṃ [32] bho tumhe āyasmanto khiḍḍā-padosikaṃ ācariyakaṃ aggaññaṃ paññapethā' ti?|| ||

Te evam āhaṃsu:|| ||

"Evaṃ kho no āvuso,||
Gotama sutaṃ yath'ev'āyasmā Gotamo āhā" ti.|| ||

Aggaññña c'āhaṃ Bhaggava, pajānāmi tañ ca pajānāmi tato ca uttaritaraṃ pajānāmi,||
tañ ca pajānanaṃ na parāmasāmi,||
aparāmasato ca me paccattaṃ yeva nibbuti viditā,||
yad abhijānaṃ Tathāgato no anayaṃ āpajjati."|| ||

 

§

 

31. Santi Bhaggava, eke samaṇa-brāhmaṇā mano-padosikaṃ ācariyakaṃ aggaññaṃ paññapenti.|| ||

Te'haṃ upasaṅkamitvā evaṃ vadāmi:|| ||

'Saccaṃ kira tumhe āyasmanto mano-padosikaṃ ācariyakaṃ aggaññaṃ paññapethā' ti?|| ||

Te ca me evaṃ puṭṭhā||
'Āmo' ti paṭijānanti.|| ||

Te'haṃ evaṃ vadāmi:|| ||

'Kathaṃ vihitakaṃ no pana tumhe āyasmanto mano-padosikaṃ ācariyakaṃ aggaññaṃ paññapethā?' Ti.|| ||

Te mayā puṭṭhā na sampāyanti.|| ||

Asampāyantā mamañ ñeva paṭipucchanti.|| ||

Tes'āhaṃ puṭṭho vyākaromi:|| ||

'Sant'āvuso, Mano-padūsikā nāma devā.|| ||

Te ati-velaṃ añña-m-aññaṃ upanijjhāyanti.|| ||

Te ati-velaṃ añña-m-aññaṃ upanijjhāyantā añña-m-aññamhi cittāni padūsenti.|| ||

Añña-m-aññaṃ paduṭṭha-cittā kilanta-kāyā kilanta-cittā te devā tamhā kāyā cavanti.|| ||

Ṭhānaṃ kho pan'etaṃ āvuso,||
vijjati yaṃ aññataro satto tamhā kāyā cavitvā itthattaṃ āgacchati,||
itthattaṃ āgato samāno agārasmā anagāriyaṃ pabbajati.|| ||

Agārasmā anagāriyaṃ pabba-jito samāno ātappam anvāya padhānam anvāya anuyogam anvāya,||
appamādam anvāya sammā-manasi-kāram anvāya tathā-rūpaṃ ceto-samādhiṃ phusati,||
yathā samāhite citte taṃ pubbe-nivāsaṃ anussarati,||
tato paraṃ nānussarati.|| ||

So evam āha:|| ||

"Ye kho te bhonto devā na Mano-padūsikā te nātivelaṃ añña-m-aññaṃ upanijjhāyanti.|| ||

Te nātivelaṃ añña-m-aññaṃ upanijjhāyantā añña-m-aññamhi cittāni na ppadūsenti.|| ||

Te añña-m-aññamhi appaduṭṭha-cittā akilanta-kāyā akilanta-cittā te devā [33] tamhā kāyā na cavanti niccā dhuvā sassatā avipariṇāma-dhammā sassati-samaṃ tath'eva ṭhassanti.|| ||

Ye pana mayaṃ ahumhā Mano-padūsikā te mayaṃ ati-velaṃ añña-m-aññaṃ upanijjhāyimhā.|| ||

Te mayaṃ ati-velaṃ añña-m-aññaṃ upanijjhāyantā añña-m-aññamhi cittāni padūsayimhā.|| ||

Te mayaṃ añña-m-aññaṃ paduṭṭha-cittā kilanta-kāyā kilanta-cittā eva,||
mayaṃ tamhā kāyā cutā aniccā addhuvā appāyukā cavana-dhammā itthattaṃ āgatā" ti.|| ||

Evaṃ vihitakaṃ bho tumhe āyasmanto mano-padosikaṃ ācariyakaṃ aggaññaṃ paññapethā' ti.|| ||

Te evam āhaṃsu:|| ||

"Evaṃ kho no āvuso Gotama,||
sutaṃ yathecāyasmā Gotamo āhā" ti.|| ||

Aggaññña c'āhaṃ Bhaggava, pajānāmi||
tañ ca pajānāmi||
tato ca uttaritaraṃ pajānāmi,||
tañ ca pajānanaṃ na parāmasāmi,||
aparāmasato ca me paccattaṃ yeva nibbuti viditā,||
yad abhijānaṃ Tathāgato no anayaṃ āpajjati."|| ||

 

§

 

32. Santi Bhaggava, eke samaṇa-brāhmaṇā adhicca-samuppannaṃ ācariyakaṃ aggaññaṃ paññapenti.|| ||

Te'haṃ upasaṅkamitvā evaṃ vadāmi:|| ||

'Saccaṃ kira tumhe āyasmanto adhicca-samuppannaṃ ācariyakaṃ aggaññaṃ paññapethā' ti?|| ||

Te ca me evaṃ puṭṭhā||
'Āmo' ti paṭijānanti.|| ||

Te'haṃ evaṃ vadāmi:|| ||

'Kathaṃ vihitakaṃ no pana tumhe āyasmanto adhicca-samuppannaṃ ācariyakaṃ aggaññaṃ paññapethā' ti?|| ||

Te ca mayā puṭṭhā na sampāyanti.|| ||

Asampāyantā mamañ ñeva paṭipucchanti.|| ||

Tes'āhaṃ puṭṭho vyākaromi:|| ||

'Sant'āvuso, Asañña-sattā nāma devā.|| ||

Saññuppādā ca pana te devā tamhā kāyā cavanti.|| ||

Ṭhānaṃ kho pan'etaṃ āvuso vijjati,||
yaṃ aññataro satto tamhā kāyā cavitvā itthattaṃ āgacchati,||
itthattaṃ āgato samāno agārasmā anagāriyaṃ pabbajati.|| ||

Agārasmā anagāriyaṃ pabba-jito samāno ātappam anvāya padhānam anvāya anuyogam anvāya,||
appamādam anvāya sammā-manasi-kāram anvāya tathā-rūpaṃ ceto-samādhiṃ phusati,||
yathā samāhite citte taṃ pubbe-nivāsaṃ anussarati,||
tato paraṃ nānussarati.|| ||

So evam āha:|| ||

"Adhicca-samuppanno attā ca loko ca.|| ||

Taṃ kissa hetu?|| ||

[34] Ahaṃ hi pubbe nāhosiṃ,||
so'mhi etarahi ahutvā santatāya pariṇato.|| ||

Evaṃ vihitakaṃ bho pana tumhe āyasmanto adhicca-samuppannaṃ ācariyakaṃ aggaññaṃ paññapethā" ti.|| ||

Te evam āhaṃsu:|| ||

'Evaṃ kho no āvuso,||
Gotama sutaṃ yathecāyasmā Gotamo āhā' ti.|| ||

Aggaññña c'āhaṃ Bhaggava, pajānāmi||
tañ ca pajānāmi||
tato ca uttaritaraṃ pajānāmi,||
tañ ca pajānanaṃ na parāmasāmi,||
aparāmasato ca me paccattaṃ yeva nibbuti viditā,||
yad abhijānaṃ Tathāgato no anayaṃ āpajjati."|| ||

 

§

 

33. "Evaṃ vādiṃ kho maṃ Bhaggava,||
evam akkhāyiṃ eke samaṇa-brāhmaṇā asatā tucchā musā abhūtena abbh'ācikkhanti:|| ||

'Viparīto Samaṇo Gotamo bhikkhavo ca.|| ||

Samaṇo Gotamo evam āha:|| ||

"Yasmiṃ samaye subhaṃ vimokkhaṃ upasampajja viharati,||
sabbaṃ tasmiṃ samaye asubhan t'eva pajānātī" ti.'|| ||

Na kho panāhaṃ Bhaggava evaṃ vadāmi:|| ||

'Yasmiṃ samaye subhaṃ vimokkhaṃ upasampajja viharati||
sabbaṃ tasmiṃ samaye asubhan t'eva pajānātī' ti.|| ||

Evaṃ ca khv'āhaṃ Bhaggava, vadāmi:|| ||

'Yasmiṃ samaye subhaṃ vimokkhaṃ upasampajja viharati,||
subhan t'eva tasmiṃ samaye pajānātī' ti."|| ||

"Teca bhante, viparītā ye Bhagavantaṃ viparītato dahanti bhikkhavo ca||
evaṃ pasanno ahaṃ.|| ||

Bhagavati, [35] pahoti ca me Bhagavā tathā dhammaṃ desetuṃ yathā ahaṃ subhaṃ vimokkhaṃ upasampajja vihareyyan" ti.|| ||

"Dukkaraṃ kho evaṃ Bhaggava,||
tayā añña-diṭṭhikena añña-khantikena añña-rucikena aññatr'āyogena aññatr'ācariyakena subhaṃ vimokkhaṃ upasampajja viharituṃ.|| ||

Iṅgha tvaṃ Bhaggava, yo ca te ayaṃ mayi pasādo,||
tam eva tvaṃ sādhukaṃ anurakkhā" ti.|| ||

"Sace taṃ bhante, mayā dukkaraṃ añña-diṭṭhikena añña-khantikena añña-rucikena aññatr'āyogena aññatr'ācariyakena subhaṃ vimokkhaṃ upasampajja viharituṃ,||
yo ca me ayaṃ bhante, Bhagavati pasādo,||
tam evāhaṃ sādhukam anurakkhissāmī" ti.|| ||

Idam avoca Bhagavā.|| ||

Attamano Bhaggava-gotto paribbājako Bhagavato bhāsitaṃ abhinandi.|| ||

Pāṭika Suttaṃ


Contact:
E-mail
Copyright Statement