The Jātaka:
Together with its commentary
Being
Tales of the Anterior Births
of
Gotama Buddha
Volume II
Book 2: Dukanipāta
No. 273
Kacchapa-Jātaka
For the first time Edited in the Original Pāli by
V. Fausboll
Published 1879 by the Pāli Text Society.
Ko nu uddhitabhatto vā ti. Idaṁ Satthā Jetavane viharanto Kosalarājassa dvinnaṁ mahāmattāṇaṁ kalahavūpasamanaṁ ārabbha kathesi. Paccuppannavatthuṁ Dukanipāte kathitam eva.|| ||
Atīte pan Bārāṇasiyaṁ Brahmadatte rajjaṁ kārente Bodhisatto Kāsiraṭṭhe brāhmaṇakule nibbattitvā vayappatto Takkasilāyaṁ sippāni uggaṇhitvā kāme pahāya isipabbajjaṁ pabba-jitvā Himavantapadese Gaṅgātīre assamapadaṁ māpetvā abhiññā ca samāpattiyo ca nibbattetvā jhānakīḷaṁ kīḷanto vāsaṁ kappesi. Imasmiṁ kira jātake Bodhisatto paramamajjhatto ahosi upekkhāpāramiṁ pūresi. Tassa paṇṇasāladvāre nisinnassa eko pagabbho du-s-sīlo makkaṭo agantvā kaṇṇasotesu aṅgajātena salākapavesanakammaṁ karoti. Bodhisatto avāretvā majjhatto hutvā nisīdati yeva. Ath'ekadivasaṁ eko kacchapo udakā uttaritvā Gaṅgātīre mukhaṁ vivaritvā ātapaṁ tapanto niddāyati. Taṁ disvā so lolavānaro tassa mukhe salākapavesanakammaṁ akāsi. Tth'assa kacchapo pabujjhitvā aṅgajātaṁ samugge pakkhipanto viya ḍasi. Balavavedanā uppajji, vedanā adhivāsetuṁ asakkonto, ko nu kho maṁ imamhā dukkhā moceyya, kassa santikaṁ mayā gantuṁ vaṭṭatīti "kacchapaṁ dvīhi hatthehi ukkhipitvā Bodhisattassa santikaṁ agamāsi. Bodhisatto tena sussīlamakkaṭtna saddhiṁ davaṁ karonto paṭhamaṁ gātham āha:
Ko nu uddhitabhatto va pūrahattho va brāhmaṇo,
kahan nu bhikkhaṁ acari, kaṁ saddhaṁ upasaṅkamīti.|| ||
Tattha ko nu uddhitabbatto vā ti ko esa vaḍhitabhatto viya, ekaṁ bhattavaḍhitikaṁ bbattapūrapātiṁ batthehi gahetvā viya ko nu esa āga-c-chatīti attho, pūrahattho va brāhmaṇo ti kattikamāse vācanakaṁ labhitvā puṇṇahattho brāhmaṇo viya ca ko nu eso ti vānaraṁ sandhāa vadati, kahan nu bhikkhaṁ acarīti bho vānara kasmiṁ padese ajja tava bhikkhaṁ acari, kaṁ saddhaṁ upasaṅkamīti kataran nāma pubbe pete uddissa kataṁ saddhābhattaṁ kataraṁ vā saddhaṁ puggalaṁ upasaṅkamitvā te ayaṁ deyya-dhammo laddho ti dīpeti.|| ||
Taṁ sutvā du-s-sīlamakkaṭo dutiyaṁ gātham āha:
Ahaṁ kapi'smi dummedho, anāmāsāni āmasiṁ,
tvaṁ maṁ mcaya, bhaddan te, mutto gaccheyya pabbatan ti.|| ||
Tattha aham kapi'ami dummedho ti bhante aham asmi dummedho capalacitto makkaṭo, anāmāsāni āmasin ti anāmāsetabbāni thānāni āmasiṁ, tvaṁ maṁ mocaya bhaddam te ti tvaṁ dayālu anukampako maṁ imamhā dukkhā moccehi, bhaddan te hotu, mutto gaccheyya pabbatan ti so'haṁ tavānubhāvena imamhā te hotu, mutto gaccheyya pabbatan ti so'haṁ tavānubhāvena imamhā vyasanā mutto pabbatam eva gaccheyyaṁ, na te puna cakkhupathe attāṇaṁ dasseyyan ti.|| ||
Bodhisatto tasmiṁ kāle tena kacchapena saddhiṁ sallapanto tatiyaṁ gātham āha:
Kacchapā Kassapā honti, hoṇḍaññā honti makkaṭā,
muñca Kassapa koṇḍaññaṁ, kataṁ methunakaṁ tayā ti.|| ||
Tass'attho: kacchapā nāma Kassapagottā honti makkaṭā koṇḍaññagottā, Kassapakoṇḍaññānañ ca añña-maññaṁ āvāhavivāhassambandho atthi, tay'idaṁ lolena du-s-sīlamakkaṭena saddhiṁ tayā ca du-s-sīlen'eva iminā makkaṭena saddhiṁ gottasadisatāsaṅkhātassa methunadhammassa anucchavikaṁ du-s-sīlyakammasaṅkhātam pi methunakaṁ kataṁ, tasmā muñca Kassapa koṇḍaññan ti.|| ||
Kacchapo Bodhisattassa vacanaṁ sutvā kāraṇena pasanno vānarassa aṅgajātaṁ muñci. Makkaṭo muttamatto Bodhisattaṁ vanditvā palāto, puna taṁ ṭhānaṁ nivattitvāpi na olokesi. Kacchapo pi Bodhisattaṁ vanditvā yathāṭṭhānam eva gato. Bodhisatto pi aparihīnajjhāno Brahma-loka-parāyano va ahosi.|| ||
Setthā imaṁ desanaṁ āharitvā saccāni pakāsetvā jātakaṁ samodhanesi: "Tadā kacchapavānarā dve mahāmattā ahesuṁ, tāpaso pana aham evā" ti.|| ||