Saṁyutta Nikāya
II. Nidāna Vagga
12. Nidāna Saṁyutta
2. Āhāra Vagga

Sutta 20

Paccaya (Paccayuppanna) Suttaṁ

Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.

[25]

[1][pts][than][bodh][olds] Evaṁ me sutaṁ.|| ||

Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati Jetavane Anāthapiṇḍikassa ārāme.|| ||

Tatra kho Bhagavā bhikkhu āmantesi:|| ||

"Bhikkhavo" ti.|| ||

"Bhadante" ti||
te bhikkh Bhagavato paccassosuṁ|| ||

Bhagavā etad avoca:|| ||

2. "Paṭicca-samuppādañ ca vo bhikkhave,||
desissāmi||
paṭicca-samuppanne ca dhamme.|| ||

Taṁ suṇātha,||
sādhukaṁ manasi-karotha,||
bhāsissāmī" ti.|| ||

"Evaṁ bhante"||
ti kho ke bhikkhū Bhagavato paccassosuṁ.|| ||

Bhagavā etad avoca:|| ||

3. "Katamo ca bhikkhave, paṭicca-samuppādo?|| ||

Jāti-paccayā bhikkhave jarā-maraṇaṁ:|| ||

Uppādā vā Tathāgatānaṁ||
anuppādā vā Tathāgatānaṁ||
ṭhitā va sā dhātu||
dhamma-t-thikatā||
dhamma-niyāmatā||
ida-paccayatā.|| ||

Taṁ Tathāgato abhisambujjhati,||
abhisameti,||
abhisambujjhitvā abhisametvā||
ācikkhati||
deseti||
paññapeti||
paṭṭhapeti||
vivarati||
vibhajati||
uttānīkaroti.|| ||

'Passathā' ti||
cāha:|| ||

'jāti-paccayā, bhikkhave||
jarā-maraṇaṁ.'|| ||

Iti kho bhikkhave,||
yā tatra tathatā avitathatā||
anaññathatā||
ida-p-paccayatā.|| ||

Ayaṁ vuccati bhikkhave, paṭicca-samuppādo.)|| ||

■

Bhava-paccayā bhikkhave jāti:|| ||

Uppādā vā Tathāgatānaṁ||
anuppādā vā Tathāgatānaṁ||
ṭhitā va sā dhātu||
dhammatthikatā||
dhammaniyāmatā||
ida-paccayatā.|| ||

Taṁ Tathāgato abhisambujjhati,||
abhisameti,||
abhisambujjhitvā abhisametvā||
ācikkhati deseti||
paññapeti||
paṭṭhapeti||
vivarati||
vibhajati||
uttānīkaroti.|| ||

'Passathā' ti cāha:|| ||

Bhava-paccayā bhikkhave jāti.'|| ||

Iti kho bhikkhave,||
yā tatra tathatā avitathatā||
anaññathatā||
ida-p-paccayatā.|| ||

Ayaṁ vuccati bhikkhave, paṭicca-samuppādo.|| ||

■

Upādāna-paccayā bhikkhave bhavo:|| ||

Uppādā vā Tathāgatānaṁ||
anuppādā vā Tathāgatānaṁ||
ṭhitā va sā dhātu||
dhammatthikatā||
dhammaniyāmatā||
ida-paccayatā.|| ||

Taṁ Tathāgato abhisambujjhati,||
abhisameti,||
abhisambujjhitvā abhisametvā||
ācikkhati deseti||
paññapeti||
paṭṭhapeti||
vivarati||
vibhajati||
uttānīkaroti.|| ||

'Passathā' ti cāha:|| ||

Upādāna-paccayā bhikkhave bhavo.'|| ||

Iti kho bhikkhave,||
yā tatra tathatā avitathatā||
anaññathatā||
ida-p-paccayatā.|| ||

Ayaṁ vuccati bhikkhave, paṭicca-samuppādo.)|| ||

■

Taṇhā-paccayā bhikkhave upādānaṁ:|| ||

Uppādā vā Tathāgatānaṁ||
anuppādā vā Tathāgatānaṁ||
ṭhitā va sā dhātu||
dhammatthikatā||
dhammaniyāmatā||
ida-paccayatā.|| ||

Taṁ Tathāgato abhisambujjhati,||
abhisameti,||
abhisambujjhitvā abhisametvā||
ācikkhati deseti||
paññapeti||
paṭṭhapeti||
vivarati||
vibhajati||
uttānīkaroti.|| ||

'Passathā' ti cāha:|| ||

Taṇhā-paccayā bhikkhave upādānaṁ.'|| ||

Iti kho bhikkhave,||
yā tatra tathatā avitathatā||
anaññathatā||
ida-p-paccayatā.|| ||

Ayaṁ vuccati bhikkhave, paṭicca-samuppādo.)|| ||

■

Vedanā-paccayā bhikkhave taṇhā:|| ||

Uppādā vā Tathāgatānaṁ||
anuppādā vā Tathāgatānaṁ||
ṭhitā va sā dhātu||
dhammatthikatā||
dhammaniyāmatā||
ida-paccayatā.|| ||

Taṁ Tathāgato abhisambujjhati,||
abhisameti,||
abhisambujjhitvā abhisametvā||
ācikkhati deseti||
paññapeti||
paṭṭhapeti||
vivarati||
vibhajati||
uttānīkaroti.|| ||

'Passathā' ti cāha:|| ||

Vedanā-paccayā bhikkhave taṇhā.'|| ||

Iti kho bhikkhave,||
yā tatra tathatā avitathatā||
anaññathatā||
ida-p-paccayatā.|| ||

Ayaṁ vuccati bhikkhave, paṭicca-samuppādo.)|| ||

■

Phassa-paccayā bhikkhave vedanā:|| ||

Uppādā vā Tathāgatānaṁ||
anuppādā vā Tathāgatānaṁ||
ṭhitā va sā dhātu||
dhammatthikatā||
dhammaniyāmatā||
ida-paccayatā.|| ||

Taṁ Tathāgato abhisambujjhati,||
abhisameti,||
abhisambujjhitvā abhisametvā||
ācikkhati deseti||
paññapeti||
paṭṭhapeti||
vivarati||
vibhajati||
uttānīkaroti.|| ||

'Passathā' ti cāha:|| ||

Phassa-paccayā bhikkhave vedanā.'|| ||

Iti kho bhikkhave,||
yā tatra tathatā avitathatā||
anaññathatā||
ida-p-paccayatā.|| ||

Ayaṁ vuccati bhikkhave, paṭicca-samuppādo.)|| ||

■

Saḷāyatana-paccayā bhikkhave phasso:|| ||

Uppādā vā Tathāgatānaṁ||
anuppādā vā Tathāgatānaṁ||
ṭhitā va sā dhātu||
dhammatthikatā||
dhammaniyāmatā||
ida-paccayatā.|| ||

Taṁ Tathāgato abhisambujjhati,||
abhisameti,||
abhisambujjhitvā abhisametvā||
ācikkhati deseti||
paññapeti||
paṭṭhapeti||
vivarati||
vibhajati||
uttānīkaroti.|| ||

'Passathā' ti cāha:|| ||

saḷāyatana-paccayā bhikkhave phasso.'|| ||

Iti kho bhikkhave,||
yā tatra tathatā avitathatā||
anaññathatā||
ida-p-paccayatā.|| ||

Ayaṁ vuccati bhikkhave, paṭicca-samuppādo.)|| ||

■

Nāma-rūpa-paccayā bhikkhave saḷāyatanaṁ:|| ||

Uppādā vā Tathāgatānaṁ||
anuppādā vā Tathāgatānaṁ||
ṭhitā va sā dhātu||
dhammatthikatā||
dhammaniyāmatā||
ida-paccayatā.|| ||

Taṁ Tathāgato abhisambujjhati,||
abhisameti,||
abhisambujjhitvā abhisametvā||
ācikkhati deseti||
paññapeti||
paṭṭhapeti||
vivarati||
vibhajati||
uttānīkaroti.|| ||

'Passathā' ti cāha:|| ||

Nāma-rūpa-paccayā bhikkhave saḷāyatanaṁ.'|| ||

Iti kho bhikkhave,||
yā tatra tathatā avitathatā||
anaññathatā||
ida-p-paccayatā.|| ||

Ayaṁ vuccati bhikkhave, paṭicca-samuppādo.)|| ||

■

Viññāṇa-paccayā bhikkhave nāma-rūpaṁ:|| ||

Uppādā vā Tathāgatānaṁ||
anuppādā vā Tathāgatānaṁ||
ṭhitā va sā dhātu||
dhammatthikatā||
dhammaniyāmatā||
ida-paccayatā.|| ||

Taṁ Tathāgato abhisambujjhati,||
abhisameti,||
abhisambujjhitvā abhisametvā||
ācikkhati deseti||
paññapeti||
paṭṭhapeti||
vivarati||
vibhajati||
uttānīkaroti.|| ||

'Passathā' ti cāha:|| ||

Viññāṇa-paccayā bhikkhave nāma-rūpaṁ.'|| ||

Iti kho bhikkhave,||
yā tatra tathatā avitathatā||
anaññathatā||
ida-p-paccayatā.|| ||

Ayaṁ vuccati bhikkhave, paṭicca-samuppādo.)|| ||

■

Saṅkhāra-paccayā bhikkhave viññāṇaṁ:|| ||

Uppādā vā Tathāgatānaṁ||
anuppādā vā Tathāgatānaṁ||
ṭhitā va sā dhātu||
dhammatthikatā||
dhammaniyāmatā||
ida-paccayatā.|| ||

Taṁ Tathāgato abhisambujjhati,||
abhisameti,||
abhisambujjhitvā abhisametvā||
ācikkhati deseti||
paññapeti||
paṭṭhapeti||
vivarati||
vibhajati||
uttānīkaroti.|| ||

'Passathā' ti cāha:|| ||

Saṅkhāra-paccayā bhikkhave viññāṇaṁ.'|| ||

Iti kho bhikkhave,||
yā tatra tathatā avitathatā||
anaññathatā||
ida-p-paccayatā.|| ||

Ayaṁ vuccati bhikkhave, paṭicca-samuppādo.)|| ||

■

5. Avijjā-paccayā bhikkhave saṅkhārā:|| ||

Uppādā vā Tathāgatānaṁ||
anuppādā vā Tathāgatānaṁ||
ṭhitā va sā dhātu||
dhammatthikatā||
dhammaniyāmatā||
ida-paccayatā.|| ||

Taṁ Tathāgato abhisambujjhati,||
[26] abhisameti,||
abhisambujjhitvā abhisametvā||
ācikkhati deseti||
paññapeti||
paṭṭhapeti||
vivarati||
vibhajati||
uttānīkaroti.|| ||

'Passathā' ti cāha:|| ||

Avijjā-paccayā bhikkhave saṅkhārā.'|| ||

Iti kho bhikkhave,||
yā tatra tathatā avitathatā||
anaññathatā||
ida-p-paccayatā.|| ||

Ayaṁ vuccati bhikkhave, paṭicca-samuppādo.|| ||

6. Katame ca bhikkhave, paṭicca-samuppannā dhammā?|| ||

Jarāmaraṇaṁ bhikkhave,||
aniccaṁ saṅkhataṁ||
paṭicca-samuppannaṁ,||
khaya-dhammaṁ||
vaya-dhammaṁ||
virāga-dhammaṁ||
nirodha-dhammaṁ.|| ||

Jāti bhikkhave,||
aniccaṁ saṅkhataṁ||
paṭicca-samuppannaṁ,||
khaya-dhammaṁ||
vaya-dhammaṁ||
virāga-dhammaṁ||
nirodha-dhammaṁ.|| ||

Bhavo bhikkhave,||
aniccaṁ saṅkhataṁ||
paṭicca-samuppannaṁ,||
khaya-dhammaṁ||
vaya-dhammaṁ||
virāga-dhammaṁ||
nirodha-dhammaṁ.|| ||

Upādānaṁ bhikkhave,||
aniccaṁ saṅkhataṁ||
paṭicca-samuppannaṁ,||
khaya-dhammaṁ||
vaya-dhammaṁ||
virāga-dhammaṁ||
nirodha-dhammaṁ.|| ||

Taṇhā bhikkhave,||
aniccaṁ saṅkhataṁ||
paṭicca-samuppannaṁ,||
khaya-dhammaṁ||
vaya-dhammaṁ||
virāga-dhammaṁ||
nirodha-dhammaṁ.|| ||

Vedanā bhikkhave,||
aniccaṁ saṅkhataṁ||
paṭicca-samuppannaṁ,||
khaya-dhammaṁ||
vaya-dhammaṁ||
virāga-dhammaṁ||
nirodha-dhammaṁ.|| ||

Phasso bhikkhave,||
aniccaṁ saṅkhataṁ||
paṭicca-samuppannaṁ,||
khaya-dhammaṁ||
vaya-dhammaṁ||
virāga-dhammaṁ||
nirodha-dhammaṁ.|| ||

saḷāyatanaṁ bhikkhave,||
aniccaṁ saṅkhataṁ||
paṭicca-samuppannaṁ,||
khaya-dhammaṁ||
vaya-dhammaṁ||
virāga-dhammaṁ||
nirodha-dhammaṁ.|| ||

Nāma-rūpaṁ bhikkhave,||
aniccaṁ saṅkhataṁ||
paṭicca-samuppannaṁ,||
khaya-dhammaṁ||
vaya-dhammaṁ||
virāga-dhammaṁ||
nirodha-dhammaṁ.|| ||

Viññāṇaṁ bhikkhave,||
aniccaṁ saṅkhataṁ||
paṭicca-samuppannaṁ,||
khaya-dhammaṁ||
vaya-dhammaṁ||
virāga-dhammaṁ||
nirodha-dhammaṁ.|| ||

Saṅkhārā bhikkhave,||
aniccaṁ saṅkhataṁ||
paṭicca-samuppannaṁ,||
khaya-dhammaṁ||
vaya-dhammaṁ||
virāga-dhammaṁ||
nirodha-dhammaṁ.|| ||

Avijjā bhikkhave,||
aniccaṁ saṅkhataṁ||
paṭicca-samuppannaṁ,||
khaya-dhammaṁ||
vaya-dhammaṁ||
virāga-dhammaṁ||
nirodha-dhammaṁ.|| ||

Ime vuccanti bhikkhave,||
paṭicca-samuppannā dhammā.|| ||

18. Yato kho bhikkhave,||
ariya-sāvakassa ayañ ca paṭicca-samuppādo||
ime ca paṭicca-samuppannā dhammā||
yathā-bhūtaṁ samma-p-paññāya su-diṭṭhā honti,||
so vata pubbantaṁ vā paridhāvissati:|| ||

'Ahosiṁ nu khv'āhaṁ atītam addhānaṁ?|| ||

Na nu kho ahosiṁ atītam addhānaṁ?|| ||

Kiṁ nu kho ahosiṁ atītam addhānaṁ?|| ||

Kathaṁ nu kho ahosiṁ atītam addhānaṁ?|| ||

Kiṁ hutvā kiṁ ahosiṁ||
nu khv'āhaṁ atītam addhānan' ti?|| ||

■

19. Aparantaṁ vā upadhāvissati:|| ||

'Bhavissāmi nu khv'āhaṁ anāgatam addhānaṁ?|| ||

Na nu kho bhavissāmi [27] anāgatam addhānaṁ?|| ||

Kiṁ nu kho bhavissāmi anāgatam addhānaṁ?|| ||

Kathaṁ nu kho bhavissāmi anāgatam addhānaṁ?|| ||

Kiṁ hutvā kiṁ bhavissāmi nu khv'āhaṁ anāgatam addhānan' ti?|| ||

■

20. Etarahi vā pacc'uppannaṁ addhānaṁ ajjhattaṁ kathaṁ-kathī bhavissati:|| ||

'Ahaṁ nu khosmi?|| ||

No nu khosmi?|| ||

Kiṁ nu khosmi?|| ||

Kathaṁ nu khosmi?|| ||

Ayaṁ nu kho satto kuto āgato,||
so kuhiṁ gāmī bhavissatī' ti?|| ||

N'etaṁ ṭhānaṁ vijjati.|| ||

21. Taṁ kissa hetu?|| ||

Tathā hi bhikkhave,||
ariya-sāvakassa ayañ ca paṭicca-samuppādo,||
ime ca paṭicca-samuppannā dhammā yathā-bhūtaṁ samma-p-paññāya su-diṭṭhāti.|| ||

Dasamaṁ.|| ||

Āhāra-Vaggo dutiyo