Saṁyutta Nikāya
II. Nidāna Vagga
12. Nidāna Saṁyutta
4. Kaḷara-Khattiya Vagga

Sutta 36

Dutiya Avijjā-paccayā Suttaṁ

 

---

[63]

[35.1][pts][bodh] Evaṁ me sutaṁ||
Ekaṁ samayaṁ Sāvatthiyaṁ-|| ||

"Avijjā-paccayā bhikkhave, saṅkhārā,||
saṅkhāra-paccayā viññāṇaṁ,||
viññāṇa-paccayā nāma-rūpaṁ,||
nāma-rūpa-paccayā saḷāyatanaṁ,||
saḷāyatana-paccayā phasso,||
Phassa-paccayā vedanā,||
vedanā-paccayā taṇhā,||
taṇhā-paccayā upādānaṁ,||
upādāna-paccayā bhavo,||
bhava-paccayā jāti,||
jāti-paccayā jarā-maraṇaṁ,||
soka-parideva-dukkha-domanass'ūpāyāsā sambhavanti.|| ||

Evam etassa kevalassa dukkha-k-khandhassa samudayo hotī" ti.|| ||

"Katamaṁ jarā-maraṇaṁ||
kassa ca pana idaṁ jarā-maraṇan ti?'|| ||

Iti vā bhikkhu yo vadeyya,|| ||

'Aññaṁ jarā-maraṇaṁ||
aññassa ca pana idaṁ jarā-maraṇan' ti.|| ||

iti vā bhikkhu yo vadeyya,||
ubhayame taṁ ekatthaṁ||
vyañjanam eva nānaṁ.|| ||

'Taṁ jīvaṁ, taṁ sarīran' ti;|| ||

vā bhikkhu diṭṭhiyā sati brahma-cariy-a-vāso na hoti.|| ||

'Aññaṁ jīvaṁ, aññaṁ sarīran' ti;|| ||

vā bhikkhu diṭṭhiyā sati brahma-cariy-a-vāso na hoti.|| ||

Ete te bhikkhu ubho ante anupagamma majjhena Tathāgato dhammaṁ deseti:|| ||

'Jāti-paccayā jarā-maraṇan' ti.|| ||

■

'Katamā jāti||
kassa ca panāyaṁ jātī' ti?"|| ||

Iti vā bhikkhu yo vadeyya,|| ||

'Aññā jāti,||
aññassa ca panāyaṁ jātī' ti.|| ||

iti vā bhikkhu yo vadeyya,||
ubhayame taṁ ekatthaṁ||
vyañjanam eva nānaṁ.|| ||

'Taṁ jīvaṁ, taṁ sarīran' ti;|| ||

vā bhikkhu diṭṭhiyā sati brahma-cariy-a-vāso na hoti.|| ||

'Aññaṁ jīvaṁ, aññaṁ sarīran' ti;|| ||

vā bhikkhu diṭṭhiyā sati brahma-cariy-a-vāso na hoti.|| ||

Ete te bhikkhu ubho ante anupagamma majjhena Tathāgato dhammaṁ deseti:|| ||

'Bhava-paccayā jātī' ti.|| ||

■

'Katamo bhavo||
kassa ca panāyaṁ bhavo' ti?|| ||

iti vā bhikkhu,||
yo vadeyya,|| ||

'Aññassa bhavo||
añño panāyaṁ bhavo' ti.|| ||

iti vā bhikkhu yo vadeyya,||
ubhayame taṁ ekatthaṁ||
vyañjanam eva nānaṁ.|| ||

'Taṁ jīvaṁ, taṁ sarīran' ti;|| ||

vā bhikkhu diṭṭhiyā sati brahma-cariy-a-vāso na hoti.|| ||

'Aññaṁ jīvaṁ, aññaṁ sarīran' ti;|| ||

vā bhikkhu diṭṭhiyā sati brahma-cariy-a-vāso na hoti.|| ||

Ete te bhikkhu ubho ante anupagamma majjhena Tathāgato dhammaṁ deseti:|| ||

'Upādāna-paccayā bhavo' ti.|| ||

■

'Katamaṁ upādānaṁ||
kassa ca pana idaṁ upādānan' ti?|| ||

iti vā bhikkhu,||
yo vadeyya|| ||

'Aññassa upādānaṁ||
aññaṁ pana idaṁ upādānan' ti.|| ||

iti vā bhikkhu yo vadeyya,||
ubhayame taṁ ekatthaṁ||
vyañjanam eva nānaṁ.|| ||

'Taṁ jīvaṁ, taṁ sarīran' ti;|| ||

vā bhikkhu diṭṭhiyā sati brahma-cariy-a-vāso na hoti.|| ||

'Aññaṁ jīvaṁ, aññaṁ sarīran' ti;|| ||

vā bhikkhu diṭṭhiyā sati brahma-cariy-a-vāso na hoti.|| ||

Ete te bhikkhu ubho ante anupagamma majjhena Tathāgato dhammaṁ deseti:|| ||

'Taṇhā-paccayā upādānan' ti.|| ||

■

'Katame taṇhā||
kassa ca panime taṇhā' ti.|| ||

iti vā bhikkhu,||
yo vadeyya,|| ||

'Aññassa taṇhā||
aññe panime taṇhā' ti.|| ||

iti vā bhikkhu yo vadeyya,||
ubhayame taṁ ekatthaṁ||
vyañjanam eva nānaṁ.|| ||

'Taṁ jīvaṁ, taṁ sarīran' ti;|| ||

vā bhikkhu diṭṭhiyā sati brahma-cariy-a-vāso na hoti.|| ||

'Aññaṁ jīvaṁ, aññaṁ sarīran' ti;|| ||

vā bhikkhu diṭṭhiyā sati brahma-cariy-a-vāso na hoti.|| ||

Ete te bhikkhu ubho ante anupagamma majjhena Tathāgato dhammaṁ deseti:|| ||

'Vedanā-paccayā taṇhā' ti.|| ||

■

'Katame vedanā||
kkassa ca panime vedanā' ti.|| ||

iti vā bhikkhu,||
so vadeyya,|| ||

'Aññassa vedanā||
aññe panime vedanā' ti.|| ||

iti vā bhikkhu yo vadeyya,||
ubhayame taṁ ekatthaṁ||
vyañjanam eva nānaṁ.|| ||

'Taṁ jīvaṁ, taṁ sarīran' ti;|| ||

vā bhikkhu diṭṭhiyā sati brahma-cariy-a-vāso na hoti.|| ||

'Aññaṁ jīvaṁ, aññaṁ sarīran' ti;|| ||

vā bhikkhu diṭṭhiyā sati brahma-cariy-a-vāso na hoti.|| ||

Ete te bhikkhu ubho ante anupagamma majjhena Tathāgato dhammaṁ deseti:|| ||

'Phassa-paccayā vedanā' ti.|| ||

■

'Katamo phasso||
kassa ca panāyaṁ phasso' ti.|| ||

iti vā bhikkhu,||
yo vadeyya,|| ||

'Aññassa phasso||
añño panāyaṁ phasso' ti.|| ||

iti vā bhikkhu yo vadeyya,||
ubhayame taṁ ekatthaṁ||
vyañjanam eva nānaṁ.|| ||

'Taṁ jīvaṁ, taṁ sarīran' ti;|| ||

vā bhikkhu diṭṭhiyā sati brahma-cariy-a-vāso na hoti.|| ||

'Aññaṁ jīvaṁ, aññaṁ sarīran' ti;|| ||

vā bhikkhu diṭṭhiyā sati brahma-cariy-a-vāso na hoti.|| ||

Ete te bhikkhu ubho ante anupagamma majjhena Tathāgato dhammaṁ deseti:|| ||

'Saḷāyatana-paccayā phasso' ti.|| ||

■

[64] 'Katamaṁ saḷāyatanaṁ||
kassa ca pana idaṁ saḷāyatanan' ti?|| ||

iti vā bhikkhu yo vadeyya,|| ||

'Aññassa saḷāyatanaṁ||
aññaṁ pana idaṁ saḷāyatanan' ti.|| ||

iti vā bhikkhu yo vadeyya,||
ubhayame taṁ ekatthaṁ||
vyañjanam eva nānaṁ.|| ||

'Taṁ jīvaṁ, taṁ sarīran' ti;|| ||

vā bhikkhu diṭṭhiyā sati brahma-cariy-a-vāso na hoti.|| ||

'Aññaṁ jīvaṁ, aññaṁ sarīran' ti;|| ||

vā bhikkhu diṭṭhiyā sati brahma-cariy-a-vāso na hoti.|| ||

Ete te bhikkhu ubho ante anupagamma majjhena Tathāgato dhammaṁ deseti:|| ||

'Nāma-rūpa-paccayā saḷāyatanan' ti.|| ||

■

'Katamaṁ nāma-rūpaṁ||
kassa ca pana idaṁ nāma-rūpan' ti?|| ||

iti vā bhikkhu,||
yo vadeyya,|| ||

'Aññassa nāma-rūpaṁ||
aññaṁ pana idaṁ nāma-rūpan' ti.|| ||

iti vā bhikkhu yo vadeyya,||
ubhayame taṁ ekatthaṁ||
vyañjanam eva nānaṁ.|| ||

'Taṁ jīvaṁ, taṁ sarīran' ti;|| ||

vā bhikkhu diṭṭhiyā sati brahma-cariy-a-vāso na hoti.|| ||

'Aññaṁ jīvaṁ, aññaṁ sarīran' ti;|| ||

vā bhikkhu diṭṭhiyā sati brahma-cariy-a-vāso na hoti.|| ||

Ete te bhikkhu ubho ante anupagamma majjhena Tathāgato dhammaṁ deseti:|| ||

'Viññāṇa-paccayā nāma-rūpan' ti.|| ||

■

'Katamaṁ viññāṇaṁ||
kassa ca pana idaṁ viññāṇan' ti?|| ||

iti vā bhikkhu,||
yo vadeyya,|| ||

'Aññassa viññāṇaṁ||
aññaṁ pana idaṁ viññāṇan' ti.|| ||

iti vā bhikkhu yo vadeyya,||
ubhayame taṁ ekatthaṁ||
vyañjanam eva nānaṁ.|| ||

'Taṁ jīvaṁ, taṁ sarīran' ti;|| ||

vā bhikkhu diṭṭhiyā sati brahma-cariy-a-vāso na hoti.|| ||

'Aññaṁ jīvaṁ, aññaṁ sarīran' ti;|| ||

vā bhikkhu diṭṭhiyā sati brahma-cariy-a-vāso na hoti.|| ||

Ete te bhikkhu ubho ante anupagamma majjhena Tathāgato dhammaṁ deseti:|| ||

'Saṅkhāra-paccayā viññāṇan' ti.|| ||

■

'Katame saṅkhārā||
kassa ca panime saṅkhārā' ti?|| ||

iti vā bhikkhu,||
yo vadeyya,|| ||

'Aññe saṅkhārā,||
aññassa panime saṅkhārā' ti,|| ||

iti vā bhikkhu yo vadeyya,||
ubhayame taṁ ekatthaṁ||
vyañjanam eva nānaṁ.|| ||

'Taṁ jīvaṁ, taṁ sarīran' ti;|| ||

vā bhikkhu diṭṭhiyā sati brahma-cariy-a-vāso na hoti.|| ||

'Aññaṁ jīvaṁ, aññaṁ sarīran' ti;|| ||

vā bhikkhu diṭṭhiyā sati brahma-cariy-a-vāso na hoti.|| ||

Ete te bhikkhu ubho ante anupagamma majjhena Tathāgato dhammaṁ deseti:|| ||

'Avijjā-paccayā saṅkhārā' ti.|| ||

 

§

 

Avijjāya tv'eva bhikkhu,||
asesa-virāga-nirodhā||
yānissatāni||
visūkāyitāni||
visevitāni||
vipphanditāni||
kānici kānici:|| ||

'Katamañ ca jarā-maraṇaṁ||
kassa ca pana idaṁ jarā-maraṇaṁ?'|| ||

iti vā,|| ||

'Aññaṁ jarā-maraṇaṁ,||
aññassa ca pana idaṁ jarā-maraṇaṁ'|| ||

iti vā,|| ||

'Taṁ jīvaṁ taṁ sarīraṁ'|| ||

iti vā,|| ||

'Aññaṁ jīvaṁ aññaṁ sarīraṁ iti vā;'|| ||

sabbānissatāni pahīṇāni bhavanti||
ucchinna-mūlāni tālā-vatthu-katāni anabhāva-katāni āyatiṁ anuppāda-dhammā.|| ||

■

Avijjāya tv'eva bhikkhu,||
asesa-virāga-nirodhā||
yānissatāni||
visūkāyitāni||
visevitāni||
vipphanditāni||
kānici kānici:|| ||

'Katamā jāti||
kassa ca pana panāyaṁ jāti?'|| ||

iti vā,|| ||

'Añña jāti,||
aññassa ca panāyaṁ jāti'|| ||

iti vā,|| ||

'Taṁ jīvaṁ taṁ sarīraṁ'|| ||

iti vā,|| ||

'Aññaṁ jīvaṁ aññaṁ sarīraṁ iti vā;'|| ||

sabbānissatāni pahīṇāni bhavanti||
ucchinna-mūlāni tālā-vatthu-katāni anabhāva-katāni āyatiṁ anuppāda-dhammā.|| ||

■

Avijjāya tv'eva bhikkhu,||
asesa-virāga-nirodhā||
yānissatāni||
visūkāyitāni||
visevitāni||
vipphanditāni||
kānici kānici:|| ||

'Katamo bhavo||
kassa ca panāyaṁ bhavo?'|| ||

iti vā,|| ||

'Añño bhavo,||
aññassa ca panāyaṁ bhavo'|| ||

iti vā,|| ||

'Taṁ jīvaṁ taṁ sarīraṁ'|| ||

iti vā,|| ||

'Aññaṁ jīvaṁ aññaṁ sarīraṁ iti vā;'|| ||

sabbānissatāni pahīṇāni bhavanti||
ucchinna-mūlāni tālā-vatthu-katāni anabhāva-katāni āyatiṁ anuppāda-dhammā.|| ||

■

Avijjāya tv'eva bhikkhu,||
asesa-virāga-nirodhā||
yānissatāni||
visūkāyitāni||
visevitāni||
vipphanditāni||
kānici kānici:|| ||

'Katamaṁ upādānaṁ||
kassa ca pana idaṁ upādānaṁ?'|| ||

iti vā,|| ||

'Aññaṁ upādānaṁ,||
aññassa ca pana idaṁ upādānaṁ'|| ||

iti vā,|| ||

'Taṁ jīvaṁ taṁ sarīraṁ'|| ||

iti vā,|| ||

'Aññaṁ jīvaṁ aññaṁ sarīraṁ iti vā;'|| ||

sabbānissatāni pahīṇāni bhavanti||
ucchinna-mūlāni tālā-vatthu-katāni anabhāva-katāni āyatiṁ anuppāda-dhammā.|| ||

■

Avijjāya tv'eva bhikkhu,||
asesa-virāga-nirodhā||
yānissatāni||
visūkāyitāni||
visevitāni||
vipphanditāni||
kānici kānici:|| ||

'Katamā taṇhā||
kassa ca panāyaṁ taṇhā?'|| ||

iti vā,|| ||

'Aññā taṇhā,||
aññassa ca panāyaṁ taṇhā'|| ||

iti vā,|| ||

'Taṁ jīvaṁ taṁ sarīraṁ'|| ||

iti vā,|| ||

'Aññaṁ jīvaṁ aññaṁ sarīraṁ iti vā;'|| ||

sabbānissatāni pahīṇāni bhavanti||
ucchinna-mūlāni tālā-vatthu-katāni anabhāva-katāni āyatiṁ anuppāda-dhammā.|| ||

■

Avijjāya tv'eva bhikkhu,||
asesa-virāga-nirodhā||
yānissatāni||
visūkāyitāni||
visevitāni||
vipphanditāni||
kānici kānici:|| ||

'Katamā vedanā||
kassa ca panāyaṁ vedanā?'|| ||

iti vā,|| ||

'Aññā vedanā,||
aññassa ca panāyaṁ vedanā'|| ||

iti vā,|| ||

'Taṁ jīvaṁ taṁ sarīraṁ'|| ||

iti vā,|| ||

'Aññaṁ jīvaṁ aññaṁ sarīraṁ iti vā;'|| ||

sabbānissatāni pahīṇāni bhavanti||
ucchinna-mūlāni tālā-vatthu-katāni anabhāva-katāni āyatiṁ anuppāda-dhammā.|| ||

■

Avijjāya tv'eva bhikkhu,||
asesa-virāga-nirodhā||
yānissatāni||
visūkāyitāni||
visevitāni||
vipphanditāni||
kānici kānici:|| ||

'Katamo phasso||
kassa ca panāyaṁ phasso?'|| ||

iti vā,|| ||

'Añño phasso,||
aññassa ca panāyaṁ phasso'|| ||

iti vā,|| ||

'Taṁ jīvaṁ taṁ sarīraṁ'|| ||

iti vā,|| ||

'Aññaṁ jīvaṁ aññaṁ sarīraṁ iti vā;'|| ||

sabbānissatāni pahīṇāni bhavanti||
ucchinna-mūlāni tālā-vatthu-katāni anabhāva-katāni āyatiṁ anuppāda-dhammā.|| ||

■

Avijjāya tv'eva bhikkhu,||
asesa-virāga-nirodhā||
yānissatāni||
visūkāyitāni||
visevitāni||
vipphanditāni||
kānici kānici:|| ||

'Katamaṁ saḷāyatanaṁ||
kassa ca pana idaṁ saḷāyatanaṁ?'|| ||

iti vā,|| ||

'Aññaṁ saḷāyatanaṁ,||
aññassa ca pana idaṁ saḷāyatanaṁ'|| ||

iti vā,|| ||

'Taṁ jīvaṁ taṁ sarīraṁ'|| ||

iti vā,|| ||

'Aññaṁ jīvaṁ aññaṁ sarīraṁ iti vā;'|| ||

sabbānissatāni pahīṇāni bhavanti||
ucchinna-mūlāni tālā-vatthu-katāni anabhāva-katāni āyatiṁ anuppāda-dhammā.|| ||

■

Avijjāya tv'eva bhikkhu,||
asesa-virāga-nirodhā||
yānissatāni||
visūkāyitāni||
visevitāni||
vipphanditāni||
kānici kānici:|| ||

'Katamaṁ nāma-rūpaṁ||
kassa ca pana idaṁ nāma-rūpaṁ?'|| ||

iti vā,|| ||

'Aññaṁ nāma-rūpaṁ,||
aññassa ca pana idaṁ nāma-rūpaṁ'|| ||

iti vā,|| ||

'Taṁ jīvaṁ taṁ sarīraṁ'|| ||

iti vā,|| ||

'Aññaṁ jīvaṁ aññaṁ sarīraṁ iti vā;'|| ||

sabbānissatāni pahīṇāni bhavanti||
ucchinna-mūlāni tālā-vatthu-katāni anabhāva-katāni āyatiṁ anuppāda-dhammā.|| ||

■

Avijjāya tv'eva bhikkhu,||
asesa-virāga-nirodhā||
yānissatāni||
visūkāyitāni||
visevitāni||
vipphanditāni||
kānici kānici:|| ||

'Katamaṁ viññāṇaṁ||
kassa ca pana idaṁ viññāṇaṁ?'|| ||

iti vā,|| ||

"Aññaṁ viññāṇaṁ,||
aññassa ca pana idaṁ viññāṇaṁ"|| ||

iti vā,|| ||

'Taṁ jīvaṁ taṁ sarīraṁ'|| ||

iti vā,|| ||

'Aññaṁ jīvaṁ aññaṁ sarīraṁ iti vā;'|| ||

sabbānissatāni pahīṇāni bhavanti||
ucchinna-mūlāni tālā-vatthu-katāni anabhāva-katāni āyatiṁ anuppāda-dhammā.|| ||

■

Avijjāya tv'eva bhikkhu,||
asesa-virāga-nirodhā||
yānissatāni||
visūkāyitāni||
visevitāni||
vipphanditāni||
kānici kānici:|| ||

'Katame saṅkhārā||
kassa ca panime saṅkhārā?'|| ||

iti vā,|| ||

'Aññe saṅkhārā,||
aññassa ca panime saṅkhārā'|| ||

iti vā,|| ||

'Taṁ jīvaṁ taṁ sarīraṁ'|| ||

iti vā,|| ||

'Aññaṁ jīvaṁ aññaṁ sarīraṁ iti vā;'|| ||

sabbānissatāni pahīṇāni bhavanti||
ucchinna-mūlāni tālā-vatthu-katāni anabhāva-katāni āyatiṁ anuppāda-dhammā" ti.|| ||