Saṁyutta Nikāya
3. Khandha Vagga
22. Khandha Saṁyutta
6. Upāya Vagga

Sutta 62

Nirutti-Patha Suttaṁ

 

---

[71]

[1][pts][olds][bodh] Evaṁ me sutaṁ.|| ||

Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati.|| ||

Tatra kho Bhagavā bhikkhu āmantesi:|| ||

"Bhikkhavo" ti.|| ||

"Bhadante" ti te bhikkh Bhagavato paccassosuṁ|| ||

Bhagavā etad avoca:|| ||

"Tayo me bhikkhave, nirutti-pathā||
adhivacana-pathā||
paññatti-pathā||
asaṅkiṇṇā||
asaṅkiṇṇa-pubbā||
na saṅkīyanti,||
na saṅkīyissanti||
appatikuṭṭhā samaṇehi brāhmaṇehi viññūhi.|| ||

Katame tayo?|| ||

Yaṁ bhikkhave, rūpaṁ atītaṁ niruddhaṁ vipariṇataṁ,||
'ahosī' ti tassa saṅkhā,||
'ahosī' ti tassa samaññā,||
'ahosī' ti tassa paññatti.|| ||

Na tassa saṅkhā 'atathī' ti.|| ||

Na tassa saṅkhā 'bhavissatī' ti.

■

Yā vedanā atītā niruddhā vipariṇatā,||
'ahosī' ti tassa saṅkhā,||
'ahosī' ti tassa samaññā,||
'ahosī' ti tassa paññatti.|| ||

Na tassa saṅkhā 'atathī' ti.|| ||

Na tassa saṅkhā 'bhavissatī' ti.

■

Yā saññā atītā niruddhā vipariṇatā,||
'ahosī' ti tassa saṅkhā,||
'ahosī' ti tassa samaññā,||
'ahosī' ti tassa paññatti.|| ||

Na tassa saṅkhā 'atathī' ti.|| ||

Na tassa saṅkhā 'bhavissatī' ti.

■

[72] Ye saṅkhārā atītā niruddhā vipariṇatā,||
'ahosin' ti tesaṁ saṅkhā,||
'ahesun' ti tesaṁ samaññā,||
'ahesun' ti tesaṁ paññatti.|| ||

Na tesaṁ saṅkhā 'atthī' ti.|| ||

Na tesaṁ saṅkhā 'bhavissantī' ti.|| ||

■

Yaṁ viññāṇaṁ atītaṁ niruddhaṁ vipariṇataṁ,||
'ahosī' ti tassa saṅkhā,||
'ahosī' ti tassa samaññā,||
'ahosī' ti tassa paññatti.|| ||

Na tassa saṅkhā 'atathī' ti.|| ||

Na tassa saṅkhā 'bhavissatī' ti.

 

§

 

Yaṁ bhikkhave, rūpaṁ ajātaṁ apātubhūtaṁ,||
'bhavissatī' ti tassa saṅkhā,||
'bhavissatī' ti tassa samaññā,||
'bhavissatī' ti tassa paññatti|| ||

Na tassa saṅkhā 'atathī' ti.

Na tassa saṅkhā 'ahosī' ti.

■

Yā vedanā ajātā apātu-bhūtā,||
'bhavissatī' ti tassa saṅkhā,||
'bhavissatī' ti tassa samaññā,||
'bhavissatī' ti tassa paññatti|| ||

Na tassa saṅkhā 'atathī' ti.

Na tassa saṅkhā 'ahosī' ti.

■

Yā saññā ajātā apātu-bhūtā,||
'bhavissatī' ti tassa saṅkhā,||
'bhavissatī' ti tassa samaññā,||
'bhavissatī' ti tassa paññatti|| ||

Na tassa saṅkhā 'atathī' ti.

Na tassa saṅkhā 'ahosī' ti.

■

Ye saṅkhārā ajātā apātu-bhūtā,||
'bhavissatī' ti tassa saṅkhā,||
'bhavissatī' ti tassa samaññā,||
'bhavissatī'ti tassa paññatti.|| ||

Na tassa saṅkhā 'atthī'ti.|| ||

Na tassa saṅkhā 'ahosī' ti.

■

Yaṁ viññāṇaṁ ajātaṁ apātubhūtaṁ,||
'bhavissatī' ti tassa saṅkhā,||
'bhavissatī' ti tassa samaññā,||
'bhavissatī' ti tassa paññatti|| ||

Na tassa saṅkhā 'atathī' ti.

Na tassa saṅkhā 'ahosī' ti.

 

§

 

Yaṁ bhikkhave, rūpaṁ jātaṁ pātubhūtaṁ,||
'atthī' ti tassa saṅkhā,||
'atthī' ti tassa samaññā,||
'atthī' ti tassa paññatti.|| ||

Na tassa saṅkhā 'ahosī' ti.|| ||

Na tassa saṅkhā 'bhavissatī' ti.

■

Yā vedanā jātā pātu-bhūtā,||
'atthī' ti tassa saṅkhā,||
'atthī' ti tassa samaññā,||
'atthī' ti tassa paññatti.|| ||

Na tassa saṅkhā 'ahosī' ti.|| ||

Na tassa saṅkhā 'bhavissatī' ti.

■

Yā saññā jātā pātu-bhūtā,||
'atthī' ti tassa saṅkhā,||
'atthī' ti tassa samaññā,||
'atthī' ti tassa paññatti.|| ||

Na tassa saṅkhā 'ahosī' ti.|| ||

Na tassa saṅkhā 'bhavissatī' ti.

■

Yā saṅkhārā jātā pātu-bhūtā,||
'atthī' ti tassa saṅkhā,||
'atthi' ti tassa samaññā,||
'atthī' ti tassa paññatti.|| ||

Na tassa saṅkhā 'ahosī' ti.|| ||

Na tassa saṅkhā 'bhavissatī' ti.

■

Yaṁ viññāṇaṁ jātaṁ pātubhūtaṁ,||
'atthī' ti tassa saṅkhā,||
'atthī' ti tassa samaññā,||
'atthī' ti tassa paññatti.|| ||

Na tassa saṅkhā 'ahosī' ti.|| ||

Na tassa saṅkhā 'bhavissatī' ti.

 

§

 

Ime kho bhikkhave, tayo nirutti-pathā,||
adhivacana-pathā,||
paññatti-pathā,||
asaṅkiṇṇā asaṅkiṇṇa-pubbā,||
na saṅkīyanti,||
[73] na saṅkiyissanti||
appatikuṭṭhā samaṇehi brāhmaṇehi viññūhi.

Ye pi te bhikkhave,||
ahesuṁ Ukkalā Vassa-Bhaññā,||
ahetuka-vādā||
akiriya-vādā||
n'atthika-vādā,||
te pi me tayo nirutti-pathe||
adhivacana-pathe||
paññatti-pathe||
na garahitabbaṁ||
na paṭikkositabbaṁ maññiṁsu.|| ||

Taṁ kissa hetu?|| ||

Nindā-vyārosa-upārambha-bhayā." ti.|| ||

Upaya Vagga Paṭhama