Saṁyutta Nikāya
3. Khandha Vagga
22. Khandha Saṁyutta
10. Puppha Vagga

Sutta 97

Nakha-Sikh'Opama Suttaṁ

 

---

[147]

[1][pts][than][bodh] Evaṁ me sutaṁ:|| ||

Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati||
Jetavane Anāthapiṇḍikassa ārāme.|| ||

Eka-m-antaṁ nisinno kho so bhikkhu,||
Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||

"Atthi nu kho bhante, kiñci rūpaṁ yaṁ rūpaṁ||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati?|| ||

Atthi nu kho bhante, kāci vedanā yā vedanā||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati?|| ||

Atthi nu kho bhante, kāci saññā yā saññā||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati?|| ||

Atthi nu kho bhante, keci saṅkhārā ye saṅkhārā||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati?|| ||

Atthi nu kho bhante, kiñci viññāṇaṁ yaṁ viññāṇaṁ||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati" ti?|| ||

■

"N'atthi kho bhikkhu, kiñci rūpaṁ yaṁ rūpaṁ||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati.|| ||

N'atthi kho bhikkhu, kāci vedanā yā vedanā||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati.|| ||

N'atthi kho bhikkhu, kāci saññā yā saññā||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati.|| ||

N'atthi kho bhikkhu, keci saṅkhārā ye saṅkhārā||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati.|| ||

N'atthi kho bhikkhu, kiñci viññāṇaṁ, yaṁ viññāṇaṁ||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati" ti.|| ||

 

§

 

Atha kho Bhagavā parittaṁ nakha-sikhāyaṁ paṁsuṁ āropetvā taṁ bhikkhuṁ etad avoca:|| ||

"Ettakam pi kho bhikkhu,||
rūpaṁ n'atthī||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati.|| ||

Ettakam ce pi bhikkhu,||
rūpaṁ abhavissa||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati||
na yidaṁ brahma-cariy-a-vāso paññāyetha sammā-dukkha-k-khayāya.|| ||

Yasmā ca kho bhikkhu,||
ettakam pi rūpaṁ n'atthi||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati||
tasmā brahma-cariy-a-vāso paññāyati sammā-dukkha-k-khayāya.|| ||

■

[148] Ettikā pi kho bhikkhu, vedanā n'atthī||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati.|| ||

Ettakam ce pi bhikkhu,||
vedanā abhavissa||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati||
na yidaṁ brahma-cariy-a-vāso paññāyetha sammā-dukkha-k-khayāya.|| ||

Yasmā ca kho bhikkhu,||
ettakam pi vedanā n'atthi||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati||
tasmā brahma-cariy-a-vāso paññāyati sammā-dukkha-k-khayāya.|| ||

■

Ettikā pi kho bhikkhu, saññā n'atthī||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati.|| ||

Ettakam ce pi bhikkhu,||
saññā abhavissa||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati||
na yidaṁ brahma-cariy-a-vāso paññāyetha sammā-dukkha-k-khayāya.|| ||

Yasmā ca kho bhikkhu,||
ettakam pi saññā n'atthi||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati||
tasmā brahma-cariy-a-vāso paññāyati sammā-dukkha-k-khayāya.|| ||

■

Ettikā pi kho bhikkhu, saṅkhārā n'atthī||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati.|| ||

Ettakam ce pi bhikkhu,||
saṅkhārā abhavissa||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati||
na yidaṁ brahma-cariy-a-vāso paññāyetha sammā-dukkha-k-khayāya.|| ||

Yasmā ca kho bhikkhu,||
ettakam pi saṅkhārā n'atthi||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati||
tasmā brahma-cariy-a-vāso paññāyati sammā-dukkha-k-khayāya.|| ||

■

Ettikā pi kho bhikkhu, viññāṇaṁ n'atthī||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati.|| ||

Ettakam ce pi bhikkhu,||
viññāṇaṁ abhavissa||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati||
na yidaṁ brahma-cariy-a-vāso paññāyetha sammā-dukkha-k-khayāya.|| ||

Yasmā ca kho bhikkhu,||
ettakam pi viññāṇaṁ n'atthi||
niccaṁ||
dhuvaṁ||
sassataṁ,||
avipariṇāma-dhammaṁ||
sassatisamaṁ tath'eva ṭhassati||
tasmā brahma-cariy-a-vāso paññāyati sammā-dukkha-k-khayāya.|| ||

 

§

 

Taṁ kiṁ maññasi bhikkhu?|| ||

Rūpaṁ niccaṁ vā aniccaṁ vā" ti?|| ||

"Aniccaṁ bhante."|| ||

"Yaṁ panāniccaṁ dukkhaṁ vā taṁ sukhaṁ vā" ti?|| ||

"Dukkhaṁ bhante."|| ||

"Yaṁ panāniccaṁ dukkhaṁ vipariṇāma-dhammaṁ kallaṁ nu taṁ samanupassituṁ:|| ||

'Etaṁ mama,||
eso ham asmi,||
eso me attā' ti"?|| ||

"No h'etaṁ bhante."|| ||

■

"Vedanā niccaṁ vā aniccaṁ vā" ti?|| ||

"Aniccaṁ bhante."|| ||

"Yaṁ panāniccaṁ dukkhaṁ vā taṁ sukhaṁ vā" ti?|| ||

"Dukkhaṁ bhante."|| ||

"Yaṁ panāniccaṁ dukkhaṁ vipariṇāma-dhammaṁ kallaṁ nu taṁ samanupassituṁ:|| ||

'Etaṁ mama,||
eso ham asmi,||
eso me attā' ti"?|| ||

"No h'etaṁ bhante."|| ||

■

"Saññā niccaṁ vā aniccaṁ vā" ti?|| ||

"Aniccaṁ bhante."|| ||

"Yaṁ panāniccaṁ dukkhaṁ vā taṁ sukhaṁ vā" ti?|| ||

"Dukkhaṁ bhante."|| ||

"Yaṁ panāniccaṁ dukkhaṁ vipariṇāma-dhammaṁ kallaṁ nu taṁ samanupassituṁ:|| ||

'Etaṁ mama,||
eso ham asmi,||
eso me attā' ti"?|| ||

"No h'etaṁ bhante."|| ||

■

"Saṅkhārā niccaṁ vā aniccaṁ vā" ti?|| ||

"Aniccaṁ bhante."|| ||

"Yaṁ panāniccaṁ dukkhaṁ vā taṁ sukhaṁ vā" ti?|| ||

"Dukkhaṁ bhante."|| ||

"Yaṁ panāniccaṁ dukkhaṁ vipariṇāma-dhammaṁ kallaṁ nu taṁ samanupassituṁ:|| ||

'Etaṁ mama,||
eso ham asmi,||
eso me attā' ti"?|| ||

"No h'etaṁ bhante."|| ||

■

"Viññāṇaṁ niccaṁ vā aniccaṁ vā" ti?|| ||

"Aniccaṁ bhante."|| ||

"Yaṁ panāniccaṁ dukkhaṁ vā taṁ sukhaṁ vā" ti?|| ||

"Dukkhaṁ bhante."|| ||

"Yaṁ panāniccaṁ dukkhaṁ vipariṇāma-dhammaṁ kallaṁ nu taṁ samanupassituṁ:|| ||

'Etaṁ mama,||
eso ham asmi,||
eso me attā' ti"?|| ||

"No h'etaṁ bhante."|| ||

 

§

 

"Tasmātiha bhikkhu,||
yaṁ kiñci rūpaṁ atīt-ā-nāgata-pacc'uppannaṁ||
ajjhattaṁ vā bahiddhā||
vā oḷārikaṁ vā sukhumaṁ vā||
hīnaṁ vā paṇītaṁ vā||
yaṁ dūre santike vā sabbaṁ rūpaṁ:|| ||

'N'etaṁ mama||
n'eso ham asmi||
na me'so attā' ti.|| ||

Evam etaṁ yathā-bhūtaṁ samma-p-paññāya daṭṭhabbaṁ.|| ||

■

Yā kāci vedanā atīt-ā-nāgata-pacc'uppannaṁ||
ajjhattaṁ vā bahiddhā||
vā oḷārikaṁ vā sukhumaṁ vā||
hīnaṁ vā paṇītaṁ vā||
yaṁ dūre santike vā sabbaṁ vedanaṁ:|| ||

'N'etaṁ mama||
n'eso ham asmi||
na me'so attā' ti.|| ||

Evam etaṁ yathā-bhūtaṁ samma-p-paññāya daṭṭhabbaṁ.|| ||

■

Yā kāci saññā atīt-ā-nāgata-pacc'uppannaṁ||
ajjhattaṁ vā bahiddhā||
vā oḷārikaṁ vā sukhumaṁ vā||
hīnaṁ vā paṇītaṁ vā||
yaṁ dūre santike vā sabbaṁ saññaṁ:|| ||

'N'etaṁ mama||
n'eso ham asmi||
na me'so attā' ti.|| ||

Evam etaṁ yathā-bhūtaṁ samma-p-paññāya daṭṭhabbaṁ.|| ||

■

Ye keci saṅkhārā atīt-ā-nāgata-pacc'uppannaṁ||
ajjhattaṁ vā bahiddhā||
vā oḷārikaṁ vā sukhumaṁ vā||
hīnaṁ vā paṇītaṁ vā||
yaṁ dūre santike vā sabbaṁ saṅkhāraṁ:|| ||

'N'etaṁ mama||
n'eso ham asmi||
na me'so attā' ti.|| ||

Evam etaṁ yathā-bhūtaṁ samma-p-paññāya daṭṭhabbaṁ.|| ||

■

Yaṁ kiñci viññāṇaṁ atīt-ā-nāgata-pacc'uppannaṁ||
ajjhattaṁ vā bahiddhā||
vā oḷārikaṁ vā sukhumaṁ vā||
hīnaṁ vā paṇītaṁ vā||
yaṁ dūre santike vā sabbaṁ viññāṇaṁ:|| ||

'N'etaṁ mama||
n'eso ham asmi||
na me'so attā' ti.|| ||

Evam etaṁ yathā-bhūtaṁ samma-p-paññāya daṭṭhabbaṁ.|| ||

■

Evaṁ passaṁ bhikkhu, sutavā ariya-sāvako||
rūpasmim pi nibbandati,||
vedanāya pi nibbandati,||
saññāya pi nibbindati,||
saṅkhāresu pi nibbindati,||
viññāṇasmim pi nibbindati.|| ||

Nibbidaṁ virajjati.|| ||

Virāgā vimuccati.|| ||

Vimuttasmiṁ 'vimuttami' ti||
ñāṇaṁ hoti:|| ||

'Khīṇā jāti,||
vusitaṁ Brahma-cariyaṁ,||
kataṁ karaṇīyaṁ,||
nāparaṁ itthattāyā' ti pajānātī" ti.|| ||