Saṁyutta Nikāya
4. Saḷāyatana Vagga
35. Saḷāyatana Saṁyutta
§ III: Paññāsaka Tatiya
1. Yoga-k-Khemi Vagga
Sutta 107
Loka-Samudaya Suttaṁ
Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati Jetavane Anāthapiṇḍikassa ārāme.|| ||
2. Tatra kho Bhagavā bhikkhū āmantesi|| ||
"Bhikkhavo" ti.|| ||
"Bhadante" ti||
te bhikkhū Bhagavato paccassosuṁ.|| ||
3. Bhagavā etad avoca:|| ||
"Lokassa bhikkhave, samudayañ ca attha-gamañ ca desissāmi.|| ||
Taṁ suṇātha.|| ||
Katamo ca bhikkhave, lokassa samudayo?|| ||
Cakkhuñ ca paṭicca rūpe uppajjati cakkhu-viññāṇaṁ,||
tiṇṇaṁ saṅgati phasso,||
phassa-paccayā vedanā,||
vedanā paccayā taṇhā,||
taṇhā-paccayā upādānaṁ,||
upādāna-paccayā bhavo,||
bhava-paccayā jāti,||
jāti-paccayā jarā-maraṇaṁ||
soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā sambhavanti,||
ayaṁ lokassa samudayo.|| ||
■
Sotañ ca paṭicca sadde uppajjati sota-viññāṇaṁ,||
tiṇṇaṁ saṅgati phasso,||
phassa-paccayā vedanā,||
vedanā paccayā taṇhā,||
taṇhā-paccayā upādānaṁ,||
upādāna-paccayā bhavo,||
bhava-paccayā jāti,||
jāti-paccayā jarā-maraṇaṁ||
soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā sambhavanti,||
ayaṁ lokassa samudayo.|| ||
■
Ghānañ ca paṭicca gandhe uppajjati ghāna-viññāṇaṁ,||
tiṇṇaṁ saṅgati phasso,||
phassa-paccayā vedanā,||
vedanā paccayā taṇhā,||
taṇhā-paccayā upādānaṁ,||
upādāna-paccayā bhavo,||
bhava-paccayā jāti,||
jāti-paccayā jarā-maraṇaṁ||
soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā sambhavanti,||
ayaṁ lokassa samudayo.|| ||
■
Jivhañ ca paṭicca rase uppajjati jivhā-viññāṇaṁ,||
tiṇṇaṁ saṅgati phasso,||
phassa-paccayā vedanā,||
vedanā paccayā taṇhā,||
taṇhā-paccayā upādānaṁ,||
upādāna-paccayā bhavo,||
bhava-paccayā jāti,||
jāti-paccayā jarā-maraṇaṁ||
soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā sambhavanti,||
ayaṁ lokassa samudayo.|| ||
■
Kāyañ ca paṭicca phoṭṭhabbe uppajjati kāya-viññāṇaṁ,||
tiṇṇaṁ saṅgati phasso,||
phassa-paccayā vedanā,||
vedanā paccayā taṇhā,||
taṇhā-paccayā upādānaṁ,||
upādāna-paccayā bhavo,||
bhava-paccayā jāti,||
jāti-paccayā jarā-maraṇaṁ||
soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā sambhavanti,||
ayaṁ lokassa samudayo.|| ||
■
Manañ ca paṭicca dhamme uppajjati mano-viññāṇaṁ,||
tiṇṇaṁ saṅgati phasso,||
phassa-paccayā vedanā,||
vedanā paccayā taṇhā,||
taṇhā-paccayā upādānaṁ,||
upādāna-paccayā bhavo,||
bhava-paccayā jāti,||
jāti-paccayā jarā-maraṇaṁ||
soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā sambhavanti,||
ayaṁ lokassa samudayo.|| ||
§
Katamo ca bhikkhave, lokassa attha-gamo?|| ||
Cakkhuñ ca paṭicca rūpe uppajjati cakkhu-viññāṇaṁ,||
tiṇṇaṁ saṅgati phasso,||
phassa-paccayā vedanā,||
vedanā paccayā taṇhā,||
tassā yeva taṇhāya asesa-virāga-nirodhā upādā-nanirodho,||
upādā-nanirodhā bhava-nirodho,||
bhava-nirodhā jāti-nirodho,||
jāti-nirodhā jarā-maraṇaṁ soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā nirujjhanti.|| ||
Evaṁ etassa kevalassa dukkha-k-khandhassa nirodho hoti.|| ||
Ayaṁ kho bhikkhave lokassa attha-gamo.|| ||
■
Sotañ ca paṭicca sadde uppajjati sota-viññāṇaṁ,||
tiṇṇaṁ saṅgati phasso,||
phassa-paccayā vedanā,||
vedanā paccayā taṇhā,||
tassā yeva taṇhāya asesa-virāga-nirodhā upādā-nanirodho,||
upādā-nanirodhā bhava-nirodho,||
bhava-nirodhā jāti-nirodho,||
jāti-nirodhā jarā-maraṇaṁ soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā nirujjhanti.|| ||
Evaṁ etassa kevalassa dukkha-k-khandhassa nirodho hoti.|| ||
Ayaṁ kho bhikkhave lokassa attha-gamo.|| ||
■
Ghānañ ca paṭicca gandhe uppajjati ghāna-viññāṇaṁ,||
tiṇṇaṁ saṅgati phasso,||
phassa-paccayā vedanā,||
vedanā paccayā taṇhā,||
tassā yeva taṇhāya asesa-virāga-nirodhā upādā-nanirodho,||
upādā-nanirodhā bhava-nirodho,||
bhava-nirodhā jāti-nirodho,||
jāti-nirodhā jarā-maraṇaṁ soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā nirujjhanti.|| ||
Evaṁ etassa kevalassa dukkha-k-khandhassa nirodho hoti.|| ||
Ayaṁ kho bhikkhave lokassa attha-gamo.|| ||
■
Jivhañ ca paṭicca rase uppajjati jivhā-viññāṇaṁ,||
tiṇṇaṁ saṅgati phasso,||
phassa-paccayā vedanā,||
vedanā paccayā taṇhā,||
tassā yeva taṇhāya asesa-virāga-nirodhā upādā-nanirodho,||
upādā-nanirodhā bhava-nirodho,||
bhava-nirodhā jāti-nirodho,||
jāti-nirodhā jarā-maraṇaṁ soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā nirujjhanti.|| ||
Evaṁ etassa kevalassa dukkha-k-khandhassa nirodho hoti.|| ||
Ayaṁ kho bhikkhave lokassa attha-gamo.|| ||
■
Kāyañ ca paṭicca phoṭṭhabbe uppajjati kāya-viññāṇaṁ,||
tiṇṇaṁ saṅgati phasso,||
phassa-paccayā vedanā,||
vedanā paccayā taṇhā,||
tassā yeva taṇhāya asesa-virāga-nirodhā upādā-nanirodho,||
upādā-nanirodhā bhava-nirodho,||
bhava-nirodhā jāti-nirodho,||
jāti-nirodhā jarā-maraṇaṁ soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā nirujjhanti.|| ||
Evaṁ etassa kevalassa dukkha-k-khandhassa nirodho hoti.|| ||
Ayaṁ kho bhikkhave lokassa attha-gamo.|| ||
■
Manañ ca paṭicca dhamme uppajjati mano-viññāṇaṁ,||
tiṇṇaṁ saṅgati phasso,||
phassa-paccayā vedanā,||
vedanā paccayā taṇhā,||
tassā yeva taṇhāya asesa-virāga-nirodhā upādā-nanirodho,||
upādā-nanirodhā bhava-nirodho,||
bhava-nirodhā jāti-nirodho,||
jāti-nirodhā jarā-maraṇaṁ soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā nirujjhanti.|| ||
Evaṁ etassa kevalassa dukkha-k-khandhassa nirodho hoti.|| ||
Ayaṁ kho bhikkhave lokassa attha-gamo" ti.|| ||