Saṁyutta Nikāya
4. Saḷāyatana Vagga
35. Saḷāyatana Saṁyutta
§ IV: Paññāsaka Catuttha
4. Āsīvisa Vagga
Sutta 204
Kiṁ Suk'Opama Suttaṁ
Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.
[1][pts][than][bodh] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Atha kho aññataro bhikkhu yena aññataro bhikkhu ten'upasaṅkami,||
upasaṅkamitvā taṁ bhikkhuṁ etad avoca:|| ||
"Kittāvatā nu kho āvuso bhikkhuno||
dassanaṁ su-visuddhaṁ hotī" ti?|| ||
"Yato kho āvuso bhikkhu||
channaṁ phass'āyatanānaṁ [192]||
samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
yathā-bhūtaṁ pajānāti,||
ettāvatā kho āvuso bhikkhuno||
dassanaṁ su-visuddhaṁ hotī" ti.|| ||
■
Atha kho so bhikkhu a-santuṭṭho||
tassa bhikkhussa pañha-vyākaraṇena||
yena aññataro bhikkhu ten'upasaṅkami,||
upasaṅkamitvā taṁ bhikkhuṁ etad avoca:|| ||
"Kittāvatā nū kho āvuso bhikkhuno||
dassanaṁ su-visuddhaṁ hotī" ti?|| ||
"Yato kho āvuso bhikkhu||
pañcannaṁ upādāna-k-khandhānaṁ||
samudayagña ca||
attha-gamañ ca||
yathā-bhūtaṁ pajānāti,||
ettāvatā kho āvuso bhikkhuno||
dassanaṁ su-visuddhaṁ hotī" ti.|| ||
■
Atha kho so bhikkhu a-santuṭṭho||
tassa bhikkhussa pañha-vyākaraṇena||
yena aññataro bhikkhu ten'upasaṅkami,||
upasaṅkamitvā taṁ bhikkhuṁ etad avoca:|| ||
"Kittāvatā nū kho āvuso bhikkhuno||
dassanaṁ su-visuddhaṁ hotī" ti?|| ||
"Yato kho āvuso bhikkhu||
catunnaṁ mahā-bhūtānaṁ||
samudayagña ca||
attha-gamañ ca||
yathā-bhūtaṁ pajānāti,||
ettāvatā kho āvuso bhikkhuno||
dassanaṁ su-visuddhaṁ hotī" ti.|| ||
■
Atha kho so bhikkhu a-santuṭṭho||
tassa bhikkhussa pañha-vyākaraṇena||
[193] yena aññataro bhikkhu ten'upasaṅkami,||
upasaṅkamitvā taṁ bhikkhuṁ etad avoca:|| ||
"Kittāvatā nū kho āvuso bhikkhuno||
dassanaṁ su-visuddhaṁ hotī" ti?|| ||
"Yato kho āvuso bhikkhu||
"yaṁ kiñci samudaya-dhammaṁ sabbantaṁ nirodha-dhammanti"||
yathā-bhūtaṁ pajānāti,||
ettāvatā kho āvuso bhikkhuno||
dassanaṁ su-visuddhaṁ hotī" ti.|| ||
§
Atha kho so bhikkhu a-santuṭṭho||
tassa bhikkhuno pañha-vyākaraṇena||
yena Bhagavā ten'upasaṅkami,||
upasaṅkamitvā Bhagavantaṁ abhivādetvā||
eka-m-antaṁ nisīdi,||
eka-m-antaṁ nisinno kho||
so bhikkhu Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Idh'āhaṁ bhante yena aññataro bhikkhu ten'upasaṅkami,||
upasaṅkamitvā taṁ bhikkhuṁ etad avoca:|| ||
'Kittāvatā nu kho āvuso bhikkhuno||
dassanaṁ su-visuddhaṁ hotī' ti?|| ||
Evaṁ vutte bhante so bhikkhu maṁ etad avoca:|| ||
'Yato kho āvuso bhikkhu||
channaṁ phass'āyatanānaṁ||
samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
yathā-bhūtaṁ pajānāti||
ettāvatā kho āvuso bhikkhuno||
dassanaṁ su-visuddhaṁ hotī' ti.|| ||
■
Atha khv'āhaṁ bhante a-santuṭṭho||
tassa bhikkhussa pañha-vyākaraṇena||
yena aññataro bhikkhu ten'upasaṇakami,||
upasaṅkamitvā taṁ bhikkhuṁ etad avoca:|| ||
'Kittāvatā nu kho āvuso bhikkhuno||
dassanaṁ su-visuddhaṁ hotī' ti?|| ||
Evaṁ vutte bhante so bhikkhu maṁ etad avoca:|| ||
'Yato ca kho āvuso bhikkhu||
pañcannaṁ upādāna-k-khandhānaṁ||
samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
yathā-bhūtaṁ pajānāti||
ettāvatā kho āvuso bhikkhuno||
dassanaṁ su-visuddhaṁ hotī' ti.|| ||
■
Atha khv'āhaṁ bhante a-santuṭṭho||
tassa bhikkhussa pañha-vyākaraṇena||
yena aññataro bhikkhu ten'upasaṇakami,||
upasaṅkamitvā taṁ bhikkhuṁ etad avoca:|| ||
'Kittāvatā nu kho āvuso bhikkhuno||
dassanaṁ su-visuddhaṁ hotī' ti?|| ||
Evaṁ vutte bhante so bhikkhu maṁ etad avoca:|| ||
'Yato ca kho āvuso bhikkhu||
catunnaṁ mahā-bhūtānaṁ||
samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
yathā-bhūtaṁ pajānāti||
ettāvatā kho āvuso bhikkhuno||
dassanaṁ su-visuddhaṁ hotī' ti.|| ||
■
Atha khv'āhaṁ bhante a-santuṭṭho||
tassa bhikkhussa pañha-vyākaraṇena||
yena aññataro bhikkhu ten'upasaṇakami,||
upasaṅkamitvā taṁ bhikkhuṁ etad avoca:|| ||
'Kittāvatā nu kho āvuso bhikkhuno||
dassanaṁ su-visuddhaṁ hotī' ti?|| ||
Evaṁ vutte bhante so bhikkhu maṁ etad avoca:|| ||
'Yaṁ kiñci samudaya-dhammaṁ sabbantaṁ nirodha-dhammanti||
yathā-bhūtaṁ pajānāti,||
ettāvatā kho āvuso bhikkhuno||
dassanaṁ su-visuddhaṁ hotī' ti.|| ||
Atha khv'āhaṁ bhante a-santuṭṭho||
tassa bhikkhuno pañha-vyākaraṇena||
yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Kittāvatā nu kho bhante bhikkhuno||
dassanaṁ su-visuddhaṁ hotī" ti?|| ||
§
"Seyyathā pi bhikkhu purisassa kiṁ suko adiṭṭhapubbo assa,||
so yena aññataro puriso kiṁ sukassa dassāvī ten'upasaṅkameyya,||
upasaṅkamitvā taṁ purisaṁ evaṁ vadeyya:|| ||
'Kīdiso bho purisa, kiṁ suko" ti?|| ||
So evaṁ vadeyya:|| ||
'Kāḷako kho ambho purisa, kiṁ suko,||
seyyathā pi jhāmakhāṇū' ti.|| ||
Tena kho pana bhikkhu, samayena||
tādiso vassa kiṁ suko||
yathā pi tassa purisassa dassanaṁ.|| ||
■
Atha kho so bhikkhu puriso a-santuṭṭho||
tassa purisassa pañha-vyākareṇana||
yena aññataro puriso kiṁ sukassa dassāvī ten'upasaṅkameyya,||
upasaṅkamitvā taṁ purisaṁ evaṁ vadeyya:|| ||
'Kīdiso bho purisa, kiṁ suko' ti?|| ||
So evaṁ vadeyya:|| ||
'Lohitako ambho purisa, kiṁ suko||
seyyathā pi maṁsapesī' ti.|| ||
Tena kho pana bhikkhu samayena||
tādiso vassa kiṁ suko||
yathā tassa purisassa dassanaṁ.|| ||
■
Atha kho so bhikkhu puriso a-santuṭṭho||
tassa purisassa pañha-vyākareṇana||
yena aññataro puriso kiṁ sukassa dassāvī ten'upasaṅkameyya,||
upasaṅkamitvā taṁ purisaṁ evaṁ vadeyya:|| ||
'Kīdiso bho purisa, kiṁ suko' ti?|| ||
So evaṁ vadeyya:|| ||
'Odīrakajāto ko ambho purisa, kiṁ suko||
ādinnasipāṭiko,||
seyyathā pi sirīso' ti.|| ||
Tena kho pana bhikkhu samayena||
tādiso vassa kiṁ suko||
yathā tassa purisassa dassanaṁ.|| ||
Atha kho so bhikkhu puriso a-santuṭṭho||
tassa purisassa [194] pañha-vyākareṇana||
yena aññataro puriso kiṁ sukassa dassāvī ten'upasaṅkameyya,||
upasaṅkamitvā taṁ purisaṁ evaṁ vadeyya:|| ||
'Kīdiso bho purisa, kiṁ suko' ti?|| ||
So evaṁ vadeyya:|| ||
'Bahalapattapalāso ko ambho purisa, kiṁ suko||
sandacchāyo||
seyyathā pi nigrodho' ti.|| ||
Tena kho pana bhikkhu samayena||
tādisovassa kiṁ suko||
yathā tassa purisassa dassanaṁ.|| ||
Evam eva kho bhikkhu||
yathā yathā adhimuttānaṁ tesaṁ sappurisānaṁ||
dassanaṁ su-visuddhaṁ||
tathā tathā kho tehi||
sappurisehi vyākataṁ.|| ||
Seyyathā pi bhikkhū rañño paccantimaṁ nagaraṁ daḷahuddāpaṁ||
daḷha pākāratoraṇaṁ chadvāraṁ,||
tatr'assa dovāriko paṇḍito vyatto medhāvī aññātānaṁ nivāretā ñātānaṁ pavesetā.|| ||
Puratthimāya disāya āgantvā sīghaṁ||
dūtayugaṁ taṁ dovārikaṁ||
evaṁ vadeyya:|| ||
'Kaham bho purisa,||
imassa nagarassa nagarasāmī" ti?|| ||
So evaṁ vadeyya:|| ||
'Eso bhante majjhe siṅghāṭake nisinno' ti.|| ||
Atha kho taṁ sīghaṁ dūtayugaṁ nagarasāmissa yathā-bhūtaṁ vacanaṁ nīyyātetvā yathā-gata-maggaṁ paṭipajjeyya.|| ||
■
Pacchimāya disāya āgantvā sīghaṁ||
dūtayugaṁ taṁ dovārikaṁ||
evaṁ vadeyya:|| ||
'Kaham bho purisa,||
imassa nagarassa nagarasāmī" ti?|| ||
So evaṁ vadeyya:|| ||
'Eso bhante majjhe siṅghāṭake nisinno' ti.|| ||
Atha kho taṁ sīghaṁ dūtayugaṁ nagarasāmissa yathā-bhūtaṁ vacanaṁ nīyyātetvā yathā-gata-maggaṁ paṭipajjeyya.|| ||
■
Uttarāya disāya āgantvā sīghaṁ||
dutayugaṁ taṁ dovārikaṁ||
evaṁ vadeyya:|| ||
'Kaham bho purisa,||
imassa nagarassa nagarasāmī" ti?|| ||
So evaṁ vadeyya:|| ||
'Eso bhante majjhe siṅghāṭake nisinno' ti.|| ||
Atha kho taṁ sīghaṁ dūtayugaṁ nagarasāmissa yathā-bhūtaṁ vacanaṁ nīyyātetvā yathā-gata-maggaṁ paṭipajjeyya.|| ||
■
Dakkhiṇāya disāya āgantvā sīghaṁ||
dūtayugaṁ taṁ dovārikaṁ||
evaṁ vadeyya:|| ||
'Kaham bho purisa,||
imassa nagarassa nagarasāmī" ti?|| ||
So evaṁ vadeyya:|| ||
'Eso bhante majjhe siṅghāṭake nisinno' ti.|| ||
Atha kho taṁ sīghaṁ dūtayugaṁ nagarasāmissa yathā-bhūtaṁ vacanaṁ nīyyātetvā yathā-gata-maggaṁ paṭipajjeyya.|| ||
Upamā kho myāyaṁ bhikkhu katā atthassa viññāpanāya,||
ayañ cevettha attho:|| ||
'Nagaran' ti kho bhikkhu||
imassetaṁ cātu-m-mahā-bhutikassa kāyassa adhivacanaṁ.|| ||
Mātāpettika-sambhavassa||
odana-kummās-ūpacayassa||
anicc'ucchādana||
parimaddana-bhedana-viddaṁsana-dhammassa.|| ||
'Chadvāran' ti kho bhikkhu,||
chann'etaṁ ajjhattikānaṁ āyatanānaṁ adhivacanaṁ.|| ||
'Dovāriko' ti kho bhikkhu||
satiyā etaṁ adhivacanaṁ.|| ||
[195] 'Sīghaṁ dutayugan' ti kho bhikkhu||
samatha-vipassanān'etaṁ adhivacanaṁ.|| ||
'Nagarasāmi' ti kho bhikkhu viññāṇass'etaṁ adhivacanaṁ.|| ||
'Majjhe siṅghāṭako' ti kho bhikkhu||
catunn'etaṁ mahā-bhūtānaṁ adhivacanaṁ:||
paṭhavi-dhātuyā||
āpo-dhātuyā||
tejo-dhātuyā||
vāyo-dhātuyā.|| ||
'Yathā-bhutavacanan' ti kho bhikkhu||
Nibbānass'etaṁ adhivacanaṁ.|| ||
'Yathā-gata-maggo' ti kho bhikkhu||
ariyass'etaṁ aṭṭhaṅgikassa Maggassa adhivacanaṁ||
syeyathīdaṁ:|| ||
Sammā-diṭṭhiyā,||
sammā-saṅkappā,||
sammā-vācā,||
sammā-kammantā,||
sammā-ājīvā,||
sammā-vāyāmā,||
sammā-sati,||
sammā-samādhissā" ti.|| ||