Saṁyutta Nikāya
4. Saḷāyatana Vagga
35. Saḷāyatana Saṁyutta
§ IV: Paññāsaka Catuttha
4. Āsīvisa Vagga

Sutta 205

Vīṇ'Opama Suttaṁ

Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.

[195]

[1][pts][than][bodh] Evaṁ me sutaṁ:|| ||

Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati Jetavane Anāthapiṇḍikassa ārāme.|| ||

2. Tatra kho Bhagavā bhikkhū āmantesi:|| ||

"Bhikkhavo" ti.|| ||

"Bhadante" ti||
te bhikkhū Bhagavato paccassosuṁ.|| ||

3. Bhagavā etad avoca:|| ||

"Yassa kassaci bhikkhave bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā cakkhu-viññeyyesu rūpesu uppajjeyya||
chando vā||
rāgo vā||
doso vā||
moho vā||
paṭighaṁ vā cetaso,||
tato cittaṁ nivāraye.|| ||

Sabhayo ceso Maggo||
sappaṭi-bhayo ca||
sakaṇṭako ca||
sagahano ca||
ummaggo ca||
kummaggo ca||
dubhitiko ca,||
a-sappurisasevito ceso Maggo||
na ceso Maggo sappurisehi sevito,||
na tvaṁ arahasīti tato cittaṁ||
nivāraye cakkhu-viññeyyehi rūpehi.|| ||

■

Yassa kassaci bhikkhave bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā sota-viññeyyesu saddesu uppajjeyya||
chando vā||
rāgo vā||
doso vā||
moho vā||
paṭighaṁ vā cetaso,||
tato cittaṁ nivāraye.|| ||

■

Yassa kassaci bhikkhave bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā ghāna-viññeyyesu gandhesu uppajjeyya||
chando vā||
rāgo vā||
doso vā||
moho vā||
paṭighaṁ vā cetaso,||
tato cittaṁ nivāraye.|| ||

■

Yassa kassaci bhikkhave bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā jivhā-viññeyyesu rasesu uppajjeyya||
chando vā||
rāgo vā||
doso vā||
moho vā||
paṭighaṁ vā cetaso,||
tato cittaṁ nivāraye.|| ||

■

Yassa kassaci bhikkhave bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā kāya-viññeyyesu phoṭṭhabbesu uppajjeyya||
chando vā||
rāgo vā||
doso vā||
moho vā||
paṭighaṁ vā cetaso,||
tato cittaṁ nivāraye.|| ||

■

Yassa kassaci bhikkhave bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā mano-viññeyyesu dhammesu uppajjeyya||
chando vā||
rāgo vā||
doso vā||
moho vā||
paṭighaṁ vā cetaso,||
tato cittaṁ nivāraye.|| ||

Seyyathā pi, bhikkhave, kiṭṭhaṁ sampannaṁ,||
kiṭṭh'arakkhako ca pamatto||
goṇo ca kiṭṭhādo aduṁ kiṭṭhaṁ [196] otaritvā yāva-datthaṁ madaṁ āpajjeyya.|| ||

Evam eva kho, bhikkhave, a-s-sutavā puthujjano chasu phass'āyatanesu asaṁvutakārī pañcasu kāma-guṇesu yāva-datthaṁ madaṁ āpajjati.|| ||

Seyyathā pi, bhikkhave, kiṭṭhaṁ sampannaṁ kiṭṭh'arakkhako ca appamatto||
goṇo ca kiṭṭhādo aduṁ kiṭṭhaṁ otareyya.|| ||

Tam enaṁ kiṭṭh'arakkhako nāsāya suggahītaṁ gaṇheyya,||
nāsāya suggahītaṁ gahetvā upari ghaṭāyaṁ su-niggahitaṁ niggaṇheyya,||
upari ghaṭāyaṁ su-niggahitaṁ niggahetvā daṇḍena sutāḷitaṁ tāḷeyya,||
daṇḍena sutāḷitaṁ tāḷetvā ossajeyya.|| ||

Dutiyam pi kho bhikkhave goṇo kiṭṭhādo aduṁ kiṭṭhaṁ otareyya,||
tam enaṁ kiṭṭh'arakkhako nāsāya suggahitaṁ gaṇheyya,||
nāsāya suggahitaṁ gahetvā upari ghaṭāyaṁ su-niggahitaṁ niggaṇaheyya,||
upari ghaṭāyaṁ su-niggahitaṁ niggahetvā daṇḍena sutāḷitaṁ tāḷeyya,||
daṇḍena sutāḷitaṁ tāḷetvā ossajyeya.|| ||

Tatiyam pi kho bhikkhave goṇo kiṭṭhādo aduṁ kiṭṭhaṁ otareyya,||
tam enaṁ kiṭṭh'arakkhako nāsāya suggahitaṁ gaṇheyya,||
nāsāya suggahitaṁ gahetvā upari ghaṭāyaṁ su-niggahitaṁ niggaṇaheyya,||
upari ghaṭāyaṁ su-niggahitaṁ niggahetvā daṇḍena sutāḷitaṁ tāḷeyya,||
daṇḍena sutāḷitaṁ tāḷetvā ossajyeya.|| ||

Evaṁ hi so bhikkhave goṇo kiṭṭhādo gāmagato vā arañña-gato vā ṭhāna bahulo vā assa nisajjabahulo,||
na taṁ kiṭṭhaṁ puna otareyya||
tam eva purimaṁ daṇḍa-samphassaṁ samanussaranto.|| ||

Evam eva kho bhikkhave yato bhikkhuno chasu phass'āyatanesu cittaṁ udujjitaṁ hoti sudujjitaṁ ajjhattaṁ eva santiṭṭhati sannisīdati ekodi hoti samādhiyati.|| ||

■

Seyyathā pi, bhikkhave, rañño vā||
rāja-mahā-mattassa vā||
vīṇāya saddo a-s-sutapubbo assa,||
so vīṇāsaddaṁ suṇeyya,||
so evaṁ vadeyya:|| ||

'Ambho kissa nu kho eso saddo||
evaṁ rajanīyo||
evaṁ kamanīyo||
evaṁ mada- [197] nīyo||
evaṁ mucchanīyo||
evaṁ bandhanīyo' ti?|| ||

Tam enaṁ evaṁ vadeyyuṁ:|| ||

'Esā kho bhante vīṇā nāma yassā eso sadde||
evaṁ rajanīyo||
evaṁ kamanīyo||
evaṁ madanīyo||
evaṁ mucchanīyo||
evaṁ bandhanīyo' ti.|| ||

So evaṁ vadeyya:|| ||

'Gacchatha me bho taṁ vīṇaṁ āharathā' ti.|| ||

Tassa taṁ vīṇaṁ āharayyeṁ,||
tam enaṁ evaṁ vadeyyuṁ:|| ||

'Ayaṁ kho sā bhante vīṇā yassā eso saddo||
evaṁ rajanīyo||
evaṁ kamanīyo||
evaṁ mucchanīyo||
evaṁ bandhanīyo' ti.|| ||

So evaṁ vadeyya:|| ||

'Alaṁ me bho tāya vīṇāya,||
tam eva me saddaṁ āharathā' ti.|| ||

Tam enaṁ evaṁ vadeyyuṁ:|| ||

'Ayaṁ kho bhante vīṇā nāma||
anekasambhārā||
mahāsambhārā,||
anekehi||
sambhārehi||
samāraddhā vadati.|| ||

Seyyath'īdaṁ:|| ||

Doṇiñ ca||
paṭicca cammañ ca||
paṭicca daṇḍañ ca||
paṭicca upaveṇañ ca||
paṭicca tantiyo ca||
paṭicca koṇañ ca||
paṭicca purisassa ca||
tajjaṁ vāyāmaṁ paṭicca evāyaṁ bhante vīṇā nāma||
anekasambhārā||
mahāsambhārā,||
anekehi sambhārehi||
samāraddhā vadatī' ti.|| ||

So taṁ vīṇaṁ dasadhā vā||
satadhā vā phāleyya,||
dasadhā vā||
satadhā tam vā phāletvā||
sakalikaṁ sakalikaṁ kāreyya||
sakalikaṁ sakalikaṁ karitvā agginā ḍaheyya,||
agginā ḍahetvā masiṁ kareyya,||
masiṁ karitvā mahāvāte vā opuneyya,||
nadiyā vā sīgha-sotāya pavāheyya.|| ||

So evaṁ vadeyya:|| ||

'Asakirāyaṁ bho vīṇā nāma,||
yath'evaṁ yaṁ kiñci vīṇā nāma,||
ettha ca mahājano ati-velaṁ pamatto palāḷito' ti.|| ||

Evam eva kho bhikkhave bhikkhu||
rūpaṁ samantesati yāvatā rūpassa gati.|| ||

Vedanā samantesati yāvatā vedanāya gati.|| ||

Saññaṁ samantesati yāvatā saññāya gati.|| ||

Saṅkhāre samantesati yāvatā saṅkhārānaṁ gati.|| ||

Viññāṇaṁ samantesati yāvatā viññāṇassa gati.|| ||

Tassa rūpaṁ samantesato yāvatā rūpassa gati.|| ||

Vedanaṁ samantesato yāvatā vedanassa gati.|| ||

Saññaṁ samantesato yāvatā saññāṇassa gati.|| ||

Saṅkhāre samantesato yāvatā saṅkhārassa gati.|| ||

Viññāṇaṁ samannesato yāvatā viññāṇassa gati.|| ||

Yam pissa taṁ [198] hoti:||
'Ahan' ti vā||
'Maman' ti vā||
'Asamī' ti vā||
tam pi tassa na hotī" ti.|| ||

Saṁyutta Nikāya 4. Saḷāyatana Vagga 35. Saḷāyatana Saṁyutta § IV: Paññāsaka Catuttha 4. Āsīvisa Vagga

Sutta 205

Vīṇ'Opama Suttaṁ

Saṁyutta Nikāya
4. Saḷāyatana Vagga
35. Saḷāyatana Saṁyutta
§ IV: Paññāsaka Catuttha
4. Āsīvisa Vagga