Saṁyutta Nikāya
4. Saḷāyatana Vagga
36. Vedanā Saṁyutta
1. Sagāthā Vagga

Sutta 6

Sallattena Suttaṁ

 

---

[207]

[1][pts][nypo][than][bodh][olds] Evaṁ me sutaṁ:|| ||

Ekaṁ samayaṁ Bhagavā bhikkhū āmantesi:|| ||

"Bhikkhavo" ti.|| ||

"Bhadante" ti||
te bhikkhū Bhagavato paccassosuṁ.|| ||

3. Bhagavā etad avoca:|| ||

"A-s-sutavā bhikkhave puthujjano||
sukham pi vedanāṁ vediyati,||
dukkham pi vedanaṁ vediyati,||
adukkha-m-asukham pi vedanaṁ vediyati.|| ||

4. Sutavā bhikkhave ariya-sāvako||
sukham pi vedanaṁ [208] vediyati,||
dukkham pi vedanaṁ vediyati,||
adukkha-m-asukham pi vedanaṁ vediyati|| ||

5. Tatra bhikkhave ko viseso,||
ko adhippāyo,||
kiṁ nānā-karaṇaṁ sutavato ariya-sāvakassa||
a-s-sutavatā puthujjanenā" ti?|| ||

6. "Bhagavam-mūlakā no bhante dhammā||
Bhagavaṁ-ntettikā||
Bhagavam-paṭisaraṇā,||
sādhu vata bhante Bhagavattaṁ yeva paṭibhātu etassa bhāsitassa||
attho Bhagavato sutvā bhikkhu dhāressantī" ti.|| ||

"Tena hi bhikkhave suṇātha,||
sādhukaṁ manasi-karotha,||
bhāsissāmī" ti.|| ||

"Evaṁ bhante" ti||
kho te bhikkhū Bhagavato paccassosuṁ.|| ||

Bhagavā etad avoca:|| ||

7. "A-s-sutavā bhikkhave puthujjano dukkhāya vedanāya||
phuṭṭho samāno socati kilamati||
paridevati urattāḷī-kandati||
sammohaṁ āpajjati,||
so dve vedanā vediyati:||
kāyikañ ca||
ceta-sikañ ca.|| ||

8. Seyyathā pi bhikkhave purisaṁ sallena||
vijjheyyuṁ,||
tam enam dutiyena sallena vijjheyyuṁ||
evaṁ hi so bhikkhave puriso dve salle vedanā vediyati.|| ||

Evam eva kho bhikkhave a-s-sutavā puthujjano dukkhāya vedanāya||
phuṭṭho samāno socati kilamati,||
paridevati urattāḷī-kandati,||
sammohaṁ āpajjati,||
so dve vedanā vediyati:||
kāyikañ ca||
ceta-sikañ ca.|| ||

Tassā-y-eva kho pana dukkhāya vedanāya||
phuṭṭho samāno paṭighavā hoti||
tam enaṁ dukkhāya vedanāya paṭighavantaṁ||
yo dukkhāya vedanāya paṭigh-ā-nusayo so anuseti.|| ||

So dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno kāma-sukhaṁ abhinandati.|| ||

Taṁ kissa hetu?|| ||

Na hi bhikkhave pajānāti a-s-sutavā puthujjano aññatra kāma-sukhā dukkhāya vedanāya nissaraṇaṁ,||
tassa kāma-sukhaṁ abhinandato.|| ||

Yo sukhāya vedanāya rāg-ā-nusayo so anuseti||
so tāsaṁ vedanānaṁ samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
assādañ ca||
ādīnavañ ca||
nissaraṇañ ca||
yathā-bhūtaṁ na-p-pajānāti||
tassa tāsaṁ vedanānaṁ samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
assādañ ca||
ādīnavañ ca||
nissaraṇañ ca||
yathā-bhūtaṁ appajānato||
yo adukkha-m-asukhāya vedanāya avijj-ā-nusayo so anuseti.|| ||

So sukhaṁ ce vedanaṁ vediyati saṁyutto naṁ vediyati,||
dukkhaṁ ce vedanaṁ vediyati saṁyutto naṁ vediyati,||
aduk- [209] kha-m-asukhaṁ ce vedanaṁ vediyati saṁyutto naṁ vediyati.|| ||

Ayaṁ vuccati bhikkhave
'A-s-sutavā puthujjano saṁyutto jātiyā
jarāya
maraṇena
sokehi
paridevehi
dukkhehi
domanassehi
upāyāsehi
saṁyutto dukkhasmā'
ti vadāmi.|| ||

 

§

 

9. Sutavā ca kho bhikkhave ariya-sāvako dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno na socati||
na kilamati||
na paridevati||
na urattāḷī-kandati||
na sammohaṁ āpajjati:||
so ekaṁ vedanaṁ vediyati:||
kāyikaṁ,||
na cetasikaṁ.|| ||

10. Seyyathā pi, bhikkhave, purisaṁ sallena vijjheyyuṁ,||
na tam enam dutiyena sallena anuvijjheyyuṁ.|| ||

Evaṁ hi so bhikkhave puriso ekaṁ sallena vedanaṁ vediyati.|| ||

Evam eva kho bhikkhave sutavā ariya-sāvako dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno na socati||
na kilamati||
na paridevati,||
na urattāḷī-kandati,||
na sammohaṁ āpajjati;||
so ekaṁ vedanaṁ vediyati:||
kāyikaṁ,||
na cetasikaṁ.|| ||

Tassā-y-eva kho pana dukkhāya vedanāya paṭighavā na hoti,||
tam enaṁ dukkhāya vedanāya apaṭighavantaṁ||
yo dukkhāya vedanāya paṭigh-ā-nusayo so nānuseti.|| ||

So dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno kāma-sukhaṁ n'ābhinandati.|| ||

Taṁ kissa hetu?|| ||

Pajānāti bhikkhave sutavā ariya-sāvako aññatra kāma-sukhā dukkhāya vedanāya nissaraṇaṁ||
tassa kāma-sukhaṁ nabhinandato||
yo sukhāya vedanāya rāg-ā-nusayo so nānuseti.|| ||

So tāsaṁ vedanānaṁ samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
assādañ ca||
ādīnavañ ca||
nissaraṇañ ca||
yathā-bhūtaṁ pajānāti,||
tassa tāsaṁ vedanānaṁ samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
assādañ ca||
ādīnavañ ca||
nissaraṇañ ca||
yathā-bhūtaṁ pajānato||
yo adukkha-m-asukhāya vedanāya avijj-ā-nusayo so nānuseti.|| ||

So sukhañ ce vedanaṁ vediyati visaṁyutto naṁ vediyati,||
dukkhañ ce vedanaṁ [210] vediyati visaññūtto naṁ vediyati,||
adukkha-m-asukhañce vedanaṁ vediyati visaṁyutto naṁ vediyati.|| ||

Ayaṁ vuccati bhikkhave 'sutavā ariya-sāvako visaṁyutto jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi,||
visaṁyutto dukkhasmā' ti vadāmi.|| ||

11. Ayaṁ kho bhikkhave viseso,||
ayaṁ adhippāyo,||
idaṁ nānā-karaṇaṁ sutavato ariya-sāvakassa||
a-s-sutavatā puthujjanno" ti.|| ||

 

"Na vedanaṁ vediyati sapañño.||
Sukham pi dukkham pi bahu-s-suto pi||
Ayañ ca dhīrassa puthujjanena||
Mahā viseso kusalassa hoti.|| ||

Saṅkhāta Dhammassa bahu-s-sutassa||
Sampassato lokam imaṁ parañca||
Iṭṭhassa dhammā na mathenti cittaṁ||
Aniṭṭhato no paṭighātam eti.|| ||

Tassānurodhā atha vā virodhā||
Vidhūpitā atthagatā na santi||
Padañ ca ñatvā virajaṁ asokaṁ||
Sammā pajānāti bhavassa pāragu" ti.|| ||