Saṃyutta Nikāya
4. Saḷāyatana Vagga
36. Vedanā Saṃyutta
1. Sagāthā Vagga
Sutta 6
Sallattena Suttaṃ
Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.
[1][pts][nypo][than][bodh][olds] Evaṃ me sutaṃ:|| ||
Ekaṃ samayaṃ Bhagavā bhikkhū āmantesi:|| ||
"Bhikkhavo" ti.|| ||
"Bhadante" ti||
te bhikkhū Bhagavato paccassosuṃ.|| ||
3. Bhagavā etad avoca:|| ||
"A-s-sutavā bhikkhave puthujjano||
sukham pi vedanāṃ vediyati,||
dukkham pi vedanaṃ vediyati,||
adukkha-m-asukham pi vedanaṃ vediyati.|| ||
4. Sutavā bhikkhave ariya-sāvako||
sukham pi vedanaṃ [208] vediyati,||
dukkham pi vedanaṃ vediyati,||
adukkha-m-asukham pi vedanaṃ vediyati|| ||
5. Tatra bhikkhave ko viseso,||
ko adhippāyo,||
kiṃ nānā-karaṇaṃ sutavato ariya-sāvakassa||
a-s-sutavatā puthujjanenā" ti?|| ||
6. "Bhagavam-mūlakā no bhante dhammā||
Bhagavaṃ-ntettikā||
Bhagavam-paṭisaraṇā,||
sādhu vata bhante Bhagavattaṃ yeva paṭibhātu etassa bhāsitassa||
attho Bhagavato sutvā bhikkhu dhāressantī" ti.|| ||
"Tena hi bhikkhave suṇātha,||
sādhukaṃ manasi-karotha,||
bhāsissāmī" ti.|| ||
"Evaṃ bhante" ti||
kho te bhikkhū Bhagavato paccassosuṃ.|| ||
Bhagavā etad avoca:|| ||
7. "A-s-sutavā bhikkhave puthujjano dukkhāya vedanāya||
phuṭṭho samāno socati kilamati||
paridevati urattāḷī-kandati||
sammohaṃ āpajjati,||
so dve vedanā vediyati:||
kāyikañ ca||
ceta-sikañ ca.|| ||
8. Seyyathā pi bhikkhave purisaṃ sallena||
vijjheyyuṃ,||
tam enam dutiyena sallena vijjheyyuṃ||
evaṃ hi so bhikkhave puriso dve salle vedanā vediyati.|| ||
Evam eva kho bhikkhave a-s-sutavā puthujjano dukkhāya vedanāya||
phuṭṭho samāno socati kilamati,||
paridevati urattāḷī-kandati,||
sammohaṃ āpajjati,||
so dve vedanā vediyati:||
kāyikañ ca||
ceta-sikañ ca.|| ||
Tassā-y-eva kho pana dukkhāya vedanāya||
phuṭṭho samāno paṭighavā hoti||
tam enaṃ dukkhāya vedanāya paṭighavantaṃ||
yo dukkhāya vedanāya paṭigh-ā-nusayo so anuseti.|| ||
So dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno kāma-sukhaṃ abhinandati.|| ||
Taṃ kissa hetu?|| ||
Na hi bhikkhave pajānāti a-s-sutavā puthujjano aññatra kāma-sukhā dukkhāya vedanāya nissaraṇaṃ,||
tassa kāma-sukhaṃ abhinandato.|| ||
Yo sukhāya vedanāya rāg-ā-nusayo so anuseti||
so tāsaṃ vedanānaṃ samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
assādañ ca||
ādīnavañ ca||
nissaraṇañ ca||
yathā-bhūtaṃ na-p-pajānāti||
tassa tāsaṃ vedanānaṃ samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
assādañ ca||
ādīnavañ ca||
nissaraṇañ ca||
yathā-bhūtaṃ appajānato||
yo adukkha-m-asukhāya vedanāya avijj-ā-nusayo so anuseti.|| ||
So sukhaṃ ce vedanaṃ vediyati saṃyutto naṃ vediyati,||
dukkhaṃ ce vedanaṃ vediyati saṃyutto naṃ vediyati,||
aduk- [209] kha-m-asukhaṃ ce vedanaṃ vediyati saṃyutto naṃ vediyati.|| ||
Ayaṃ vuccati bhikkhave
'A-s-sutavā puthujjano saṃyutto jātiyā
jarāya
maraṇena
sokehi
paridevehi
dukkhehi
domanassehi
upāyāsehi
saṃyutto dukkhasmā'
ti vadāmi.|| ||
§
9. Sutavā ca kho bhikkhave ariya-sāvako dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno na socati||
na kilamati||
na paridevati||
na urattāḷī-kandati||
na sammohaṃ āpajjati:||
so ekaṃ vedanaṃ vediyati:||
kāyikaṃ,||
na cetasikaṃ.|| ||
10. Seyyathā pi, bhikkhave, purisaṃ sallena vijjheyyuṃ,||
na tam enam dutiyena sallena anuvijjheyyuṃ.|| ||
Evaṃ hi so bhikkhave puriso ekaṃ sallena vedanaṃ vediyati.|| ||
Evam eva kho bhikkhave sutavā ariya-sāvako dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno na socati||
na kilamati||
na paridevati,||
na urattāḷī-kandati,||
na sammohaṃ āpajjati;||
so ekaṃ vedanaṃ vediyati:||
kāyikaṃ,||
na cetasikaṃ.|| ||
Tassā-y-eva kho pana dukkhāya vedanāya paṭighavā na hoti,||
tam enaṃ dukkhāya vedanāya apaṭighavantaṃ||
yo dukkhāya vedanāya paṭigh-ā-nusayo so nānuseti.|| ||
So dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno kāma-sukhaṃ n'ābhinandati.|| ||
Taṃ kissa hetu?|| ||
Pajānāti bhikkhave sutavā ariya-sāvako aññatra kāma-sukhā dukkhāya vedanāya nissaraṇaṃ||
tassa kāma-sukhaṃ nabhinandato||
yo sukhāya vedanāya rāg-ā-nusayo so nānuseti.|| ||
So tāsaṃ vedanānaṃ samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
assādañ ca||
ādīnavañ ca||
nissaraṇañ ca||
yathā-bhūtaṃ pajānāti,||
tassa tāsaṃ vedanānaṃ samudayañ ca||
attha-gamañ ca||
assādañ ca||
ādīnavañ ca||
nissaraṇañ ca||
yathā-bhūtaṃ pajānato||
yo adukkha-m-asukhāya vedanāya avijj-ā-nusayo so nānuseti.|| ||
So sukhañ ce vedanaṃ vediyati visaṃyutto naṃ vediyati,||
dukkhañ ce vedanaṃ [210] vediyati visaññūtto naṃ vediyati,||
adukkha-m-asukhañce vedanaṃ vediyati visaṃyutto naṃ vediyati.|| ||
Ayaṃ vuccati bhikkhave 'sutavā ariya-sāvako visaṃyutto jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi,||
visaṃyutto dukkhasmā' ti vadāmi.|| ||
11. Ayaṃ kho bhikkhave viseso,||
ayaṃ adhippāyo,||
idaṃ nānā-karaṇaṃ sutavato ariya-sāvakassa||
a-s-sutavatā puthujjanno" ti.|| ||
"Na vedanaṃ vediyati sapañño.||
Sukham pi dukkham pi bahu-s-suto pi||
Ayañ ca dhīrassa puthujjanena||
Mahā viseso kusalassa hoti.|| ||
Saṇkhāta Dhammassa bahu-s-sutassa||
Sampassato lokam imaṃ parañca||
Iṭṭhassa dhammā na mathenti cittaṃ||
Aniṭṭhato no paṭighātam eti.|| ||
Tassānurodhā atha vā virodhā||
Vidhūpitā atthagatā na santi||
Padañ ca ñatvā virajaṃ asokaṃ||
Sammā pajānāti bhavassa pāragu" ti.|| ||