Saṁyutta Nikāya
4. Saḷāyatana Vagga
42. Gāmani Saṁyutta

Sutta 11

Bhadraka (Gandhabhaka) Suttaṁ

 

---

[327]

[1][pts][than] Evaṁ me sutaṁ:|| ||

Ekaṁ samayaṁ Bhagavā mallesu viharati Uruveḷakappaṁ nāma mallānaṁ nigamo.|| ||

Atha kho bhadrako gāmaṇī yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||

Upasaṅkamitvā Bhagavantaṁ abhivādetvā eka-m-antaṁ nisīdi.|| ||

Eka-m-antaṁ nisinno kho bhadrako gāmaṇī Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||

"Sādhu me bhante Bhagavā dukkhassa||
samudayañ ca||
attha-gamañ ca desetu" ti.|| ||

"Ahañ ce te gāmaṇi atītaṁ addhānaṁ ārabbha dukkhassa||
samudayañ ca||
attha-gamañ ca deseyyaṁ:|| ||

'Evaṁ ahosi atītam addhānan' ti.|| ||

Tatra te siyā kaṅkhā siyā vimati.|| ||

Ahañ ce te gāmaṇi anāgatam addhānaṁ ārabbha dukkhassa||
samudayañ ca||
attha-gamañ ca deseyyaṁ:|| ||

'Evaṁ bhavissati anāgatam addhānan' ti.|| ||

Tatrā pi te siyā kaṅkhā siyā vimati.|| ||

Api c'āhaṁ gāmaṇi idh'eva nisinno ettha ca te nisinnassa dukkhassa||
samudayañ ca||
attha-gamañ ca desissāmi.|| ||

Taṁ suṇohi,||
sādhukaṁ manasi karohi,||
bhāsissāmī" ti.|| ||

"Evaṁ bhante" ti kho bhadrako gāmaṇi Bhagavato paccassosi||
Bhagavā etad avoca:|| ||

"Taṁ kim maññasi gāmaṇi?|| ||

Atthi te Uruveḷakappe manussā yesan [328] te||
vadhena vā||
bandhena vā||
jāniyā vā||
garahāya vā||
uppajjeyyuṁ soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā" ti?|| ||

"Atthi me bhante Uruveḷakappe manussā yesaṁ me||
vadhena vā||
bandhena vā||
jāniyā vā||
garahāya vā||
uppajjeyyuṁ soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā" ti.|| ||

"Atthi pana te gāmaṇi Uruveḷakappe manussā yesan te||
vadhena vā||
bandhena vā||
garahāya vā||
nūppajjeyyuṁ soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā" ti?|| ||

"Atthi me bhante Uruveḷakappe manussā yesaṁ me||
vadhena vā||
bandhena vā||
jāniyā vā||
garahāya vā||
nūppajjeyyuṁ soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā" ti.|| ||

Konu kho gāmaṇi hetu||
kho paccayo||
yena te eka-c-cānaṁ Uruveḷakappiyānaṁ manussānaṁ||
vadhena vā||
bandhena vā||
jāniyā vā||
garahāya vā||
uppajjeyyuṁ soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā?|| ||

Ko pana gāmaṇi hetu||
ko paccayo||
yena te eka-c-cānaṁ Uruveḷakappiyānaṁ manussānaṁ||
vadhena vā||
bandhena vā||
jāniyā vā||
garahāya vā||
nūppajjeyyuṁ soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā" ti?|| ||

"Yesaṁ me bhante Uruveḷakappiyānaṁ manussānaṁ||
vadhena vā||
bandhena vā||
jāniyā vā||
garahāya vā||
uppajjeyyuṁ soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā||
atthi me tesu chanda-rāgo.|| ||

Yesaṁ pana me bhante Uruveḷakappiyānaṁ manussānaṁ||
vadhena vā||
bandhena vā||
jāniyā vā||
garahāya vā||
nūppajjeyyuṁ soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā||
n'atthi me tesu chanda-rāgo" ti.|| ||

■

"Iminā tvaṁ gāmaṇi dhammena||
diṭṭhena viditena||
akālikena pattena pariyogā'hena atīt-ā-nāgate nayaṁ nehi,||
yaṁ kho kiñci atītam addhānaṁ dukkhaṁ uppajjamānaṁ uppajjati.|| ||

Sabbantaṁ chanda-mūlakaṁ||
chanda-nidānaṁ,||
chando hi mūlaṁ dukkhassa||
yaṁ hi kiñci anāgatam addhānaṁ dukkhaṁ uppajjamānaṁ||
uppajjissati,||
sabbantaṁ chanda-mūlakaṁ||
chanda-nidānaṁ||
chando hi mūlaṁ dukkhassā" ti.|| ||

Acchariyaṁ bhante!|| ||

Abbhutaṁ bhante!|| ||

Yāva su-bhāsitam idaṁ bhante Bhagavatā|| ||

'Yaṁ kiñci atītam addhānaṁ dukkhaṁ||
uppajjamānaṁ||
[329] uppajjati||
sabbantaṁ chanda-mūlakaṁ||
chanda-nidānaṁ,||
chando hi mūlaṁ dukkhassa.|| ||

Yaṁ kiñci anāgatam addhānaṁ dukkhaṁ||
uppajjamānaṁ||
uppajjissati||
sabbantaṁ chanda-mūlakaṁ||
chanda-nidānaṁ,||
chando hi mūlaṁ dukkhassā' ti.|| ||

Atthi me bhante Ciravāsī nāma kumāro||
bahi āvasathe,||
paṭivasati.|| ||

So khv'āhaṁ bhante kālasseva vuṭṭhāya purisaṁ uyyojemi:|| ||

'Gaccha bhaṇe Ciravāsiṁ kumāraṁ jānāhī' ti.|| ||

Yāva kīvañ ca bhante so puriso nāgacchati tassa me hoteva aññathattaṁ;||
mā heva Ciravāsissa kumārassa kiñci ābādhayitthā" ti.|| ||

"Taṁ kim maññasi gāmaṇi?|| ||

Ciravāsissa te kumārassa||
vadhena vā||
bandhena vā||
jāniyā vā||
garahāya vā||
uppajjeyyuṁ soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā" ti?|| ||

"Ciravāsissa me bhante kumārassa||
vadhena vā||
bandhena vā||
jāniyā vā||
garahāya vā||
jīvitassa pi siyā aññathattaṁ,||
kimpana me nūppajjissanti soka-parideva-dukkhe-domanass-upāyāsā" ti?|| ||

"Iminā pi kho etaṁ gāmaṇi pariyāyena veditabbaṁ|| ||

'Yaṁ kiñci dukkhaṁ uppajjamānaṁ uppajjati,||
sabbantaṁ chanda-mūlakaṁ||
chanda-nidānaṁ||
chando hi mūlaṁ dukkhassā' ti.|| ||

Taṁ kim maññasi gāmaṇi?|| ||

Yadā te Ciravāsissa mātā||
adiṭṭhā āsi assutā,||
ahosi Ciravāsissa mātuyā||
chando vā||
rāgo vā pemaṁ vā" ti?|| ||

"No h'etaṁ bhante".|| ||

"Dassanaṁ vā te gāmaṇi āgamma savanaṁ vā te gāmaṇi āgamma evante ahosi:|| ||

Ciravāsissa mātuyā||
chando vā||
rāgo vā pemaṁ vā" ti?|| ||

"Evaṁ bhante".|| ||

"Taṁ kim maññasi gāmaṇi?|| ||

Ciravāsissa mātuyā te||
vadhena vā||
bandhena vā||
jāniyā vā||
garahāya vā||
uppajjeyyuṁ soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā" ti?

[330] Ciravāsissa mātuyā me bhante||
vadhena vā||
bandhena vā||
jāniyā vā||
garahāya vā||
jīvitassa pi siyā aññathattaṁ,||
kmpana me nūppajjiyasnti soka-parideva-dukkha-domanass'upāyāsā" ti.|| ||

"Iminā pi kho etaṁ gāmaṇi pariyāyena veditabbaṁ||
yaṁ kiñci dukkhaṁ uppajjamānaṁ||
uppajjati||
sabbantaṁ chanda-mūlakaṁ||
chanda-nidānaṁ,||
chandohi mūlaṁ dukkhassā" ti.|| ||