Saṁyutta Nikāya
4. Saḷāyatana Vagga
42. Gāmani Saṁyutta

Sutta 13

Pātali (or Manāpa) Suttaṁ

Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.

[340]

[1][pts] Evaṁ me sutaṁ:|| ||

Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Koliyesu viharati Uttarakaṁ nāma Koliyānaṁ nigame.|| ||

2. Atha kho Pāṭaliyo gāmaṇi yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||

Upasaṅkamitvā Bhagavantaṁ abhivādetvā eka-m-antaṁ nisīdi.|| ||

Eka-m-antaṁ nisinno kho Pāṭaliyo gāmaṇī Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||

"Sutaṁ me taṁ bhante||
'Samaṇo Gotamo māyaṁ jānātī' ti.|| ||

Ye te bhante evam ahaṁsu:|| ||

'Samaṇo Gotame māyaṁ jānātī' ti,||
kacci te bhante Bhagavato vutta-vādino||
na ca Bhagavantaṁ abhūtena abbh'ācikkhanti,||
dhammassa c'ānudhammaṁ vyākaronti,||
na ca koci saha-dhammiko vādānupāto gārayhaṁ ṭhānaṁ āga-c-chatī||
anabbhakkhātukāmā hi mayaṁ bhante Bhagavantan" ti.|| ||

■

3. "Ye te gāmaṇi evam ahaṁsu:|| ||

'Samaṇo Gotamo māyaṁ jānātī' ti,||
vutta-vādino c'eva me te,||
na ca maṁ abhūtena abbh'ācikkhanti,||
dhammassa c'ānudhammaṁ vyākaronti,||
na ca koci saha-dhammiko vādānupāto gārayhaṁ ṭhānaṁ āga-c-chatī" ti.|| ||

■

[341] "Saccaṁ yeva kira bho mayaṁ tesaṁ samaṇa-brāhmaṇānaṁ na saddahāma:|| ||

'Samaṇo Gotame māyaṁ jānātī' ti,|| ||

Samaṇo khalu bho Gotamo māyāvī" ti.|| ||

■

"Yo nu kho gāmaṇi evaṁ vadeti:|| ||

'Ahaṁ māyaṁ jānāmī' ti,|| ||

so evaṁ vadeti,|| ||

'Ahaṁ māyāvī' ti,|| ||

'Tath'eva taṁ Bhagavā hoti,||
tatheva taṁ Sugata hotī' ti?|| ||

Tena hi gāmaṇi taññevettha paṭipucchissāmi,||
yathā te khameyya||
tathā naṁ vyākareyyāsi.|| ||

1.

(i)

Taṁ kim maññasi gāmaṇi?|| ||

Jānāsi tvaṁ gāmaṇi,||
Koliyānaṁ lambacūḷake bhaṭe" ti?|| ||

"Jānāmahaṁ bhante Koliyānaṁ lambacūḷake bhaṭe" ti.|| ||

"Taṁ kim maññasi gāmaṇi?|| ||

Kim atthīyā Koliyānaṁ lambacūḷakā bhaṭā" ti?|| ||

"Ye ca bhante Koliyānaṁ corā te ca paṭisedhetuṁ,||
yāni ca Koliyānaṁ duteyyāni tāni vahātuṁ,||
etadatthāya Bhante Koliyānaṁ lambacūḷakā bhaṭā" ti.|| ||

■

"Taṁ kim maññasi gāmaṇi?|| ||

Jānāsi tvaṁ Koliyānaṁ lambacūḷake bhaṭe||
sīlavante vā te||
du-s-sīle vā" ti?|| ||

"Jānamahaṁ bhante Koliyānaṁ lambacūḷake bhaṭe||
du-s-sīle pāpa-dhamme,||
ye ca loke du-s-sīlā pāpa-dhammā Koliyānaṁ lambacūḷakā bhaṭā||
tesaṁ aññatarā" ti.|| ||

■

"Yo nu kho gāmaṇi evaṁ vadeyya:|| ||

'Pāṭaliyo gāmaṇi jānāti Koliyānaṁ lambacūḷake bhaṭe||
du-s-sīle pāpa-dhamme,||
Pāṭaliyo pi gāmaṇi||
du-s-sīlo pāpa-dhammo' ti,|| ||

sammā nu kho so vadamāno vadeyyā" ti.|| ||

"No h'etaṁ bhante.|| ||

Aññe bhante Koliyānaṁ lambacūḷakā bhaṭā,||
añño hamasmi||
aññathā-dhammā Koliyānaṁ lambacūḷakā bhaṭā,||
aññathā-dhammo hamasmī" ti.|| ||

[342] 9. "Tvaṁ hi nāma gāmaṇi lacchasi|| ||

'Pāṭaliyo gāmaṇi jānāti Koliyānaṁ lambacūḷake bhaṭe||
du-s-sīle pāpa-dhamme,||
na ca Pāṭaliyo gāmaṇi||
du-s-sīlo pāpa-dhammo' ti.|| ||

Kasmā Tathāgato na lacchati|| ||

'Tathāgato māyaṁ jānāti,||
na ca Tathāgato māyāvī' ti?|| ||

Māyañ c'āhaṁ gāmaṇi pajānāmi,||
māyāya ca vipākaṁ,||
yathā paṭipanno ca māyāvī kāyassa bhedā||
parammaraṇā apāyaṁ duggatiṁ vinipātaṁ||
Nirayaṁ uppajjati,||
tañ ca pajānāmi.|| ||

(ii)

10. Pāṇ-ā-tipātañ c'āhaṁ gāmaṇi pajānāmi,||
pāṇ-ā-tipātassa ca vipākaṁ,||
yathā paṭipanno ca pāṇ-ā-tipātī kāyassa bhedā||
parammaraṇā apāyaṁ duggatiṁ vinipātaṁ||
Nirayaṁ uppajjati,||
tañ ca pajānāmi.|| ||

11. Adinn'ādānañ c'āhaṁ gāmaṇi pajānāmi,||
adinn'ādānassa ca vipākaṁ,||
yathā paṭipanno ca pāṇ-ā-tipātī kāyassa bhedā||
parammaraṇā apāyaṁ duggatiṁ vinipātaṁ||
Nirayaṁ uppajjati,||
tañ ca pajānāmi.|| ||

12. Kāmesu micchā-cārañ c'āhaṁ gāmaṇi pajānāmi,||
kāmesu micchā-cārassa ca vipākaṁ,||
yathā paṭipanno ca pāṇ-ā-tipātī kāyassa bhedā||
parammaraṇā apāyaṁ duggatiṁ vinipātaṁ||
Nirayaṁ uppajjati,||
tañ ca pajānāmi.|| ||

13. Musā-vādañ c'āhaṁ gāmaṇi pajānāmi,||
musā-vādassa ca vipākaṁ,||
yathā paṭipanno ca pāṇ-ā-tipātī kāyassa bhedā||
parammaraṇā apāyaṁ duggatiṁ vinipātaṁ||
Nirayaṁ uppajjati,||
tañ ca pajānāmi.|| ||

14. Pisunā-vācañ c'āhaṁ gāmaṇi pajānāmi,||
pisunā-vācāya ca vipākaṁ,||
yathā paṭipanno ca pāṇ-ā-tipātī kāyassa bhedā||
parammaraṇā apāyaṁ duggatiṁ vinipātaṁ||
Nirayaṁ uppajjati,||
tañ ca pajānāmi.|| ||

15. Pharusa-vācañ c'āhaṁ gāmaṇi pajānāmi,||
pharusavācāya ca vipākaṁ,||
yathā paṭipanno ca pāṇ-ā-tipātī kāyassa bhedā||
parammaraṇā apāyaṁ duggatiṁ vinipātaṁ||
Nirayaṁ uppajjati,||
tañ ca pajānāmi.|| ||

[343] 16. Sampha-p-palāpañ c'āhaṁ gāmaṇi pajānāmi,||
sampha-p-palāpassa ca vipākaṁ,||
yathā paṭipanno ca pāṇ-ā-tipātī kāyassa bhedā||
parammaraṇā apāyaṁ duggatiṁ vinipātaṁ||
Nirayaṁ uppajjati,||
tañ ca pajānāmi.|| ||

17. Abhijjhañ c'āhaṁ gāmaṇi pajānāmi,||
abhijjhāya ca vipākaṁ,||
yathā paṭipanno ca pāṇ-ā-tipātī kāyassa bhedā||
parammaraṇā apāyaṁ duggatiṁ vinipātaṁ||
Nirayaṁ uppajjati,||
tañ ca pajānāmi.|| ||

18. Vyāpāda-padosañc'āhaṁ gāmaṇi pajānāmi,||
vyāpāda-padosassa ca vipākaṁ,||
yathā paṭipanno ca pāṇ-ā-tipātī kāyassa bhedā||
parammaraṇā apāyaṁ duggatiṁ vinipātaṁ||
Nirayaṁ uppajjati,||
tañ ca pajānāmi.|| ||

19. Micchā-diṭṭhiñc'āhaṁ gāmaṇī pajānāmi,||
micchā-diṭṭhiyā ca vipākaṁ,||
yathā paṭipanno ca pāṇ-ā-tipātī kāyassa bhedā||
parammaraṇā apāyaṁ duggatiṁ vinipātaṁ||
Nirayaṁ uppajjati,||
tañ ca pajānāmi.|| ||

2.

20. Santi gāmaṇi eke samaṇa-brāhmaṇā evaṁ-vādino evaṁ diṭṭhino:|| ||

'Yo koci pāṇamatipāteti,||
sabbo so diṭṭhe'va dhamme dukkhaṁ domanassaṁ paṭisaṁvediyati,||
yo koci adinnaṁ ādiyati,||
sabbo so diṭṭhe'va dhamme dukkhaṁ domanassaṁ paṭisaṁvediyati,||
yo koci kāmesu micchā carati||
sabbo so diṭṭhe'va dhamme dukkhaṁ domanassaṁ paṭisaṁvediyati,||
yo koci musā bhaṇati,||
sabbo so diṭṭhe'va dhamme dukkhaṁ domanassaṁ paṭisaṁvediyatī ti.|| ||

(i)

21. Dissati kho pana gāmaṇi idh'ekacco mālī kuṇḍalī sunahāto suvilitto kappita-kesamassū itthi-kāmehi rājā maññe paricārento,||
tam ekaṁ evam ahaṁsu:|| ||

'Ambho ayaṁ puriso kiṁ akāsi mālī kuṇḍalī sunahāto suvilitto kappitakesa-massu itthi-kāmehi rājāmaññe paricāretī' ti?|| ||

Tam [344] enaṁ evam ahaṁsu:|| ||

'Ambho ayaṁ puriso rañño paccatthikaṁ pasayha jīvitā voropesi.|| ||

Tassa rājā atta-mano abhihāramadāsi.|| ||

Ten'āyaṁ puriso mālī kuṇḍalī sunahāto suvilitto kappitakesa-massu itthi-kāmehi rājāmaññe paricāretī' ti.|| ||

(ii)

22. Dissati kho pana gāmaṇi idh'ekacco daḷhāya rajjuyā pacchābāhaṁ gāḷhabandhanaṁ bandhitvā khura-muṇḍaṁ karitvā kharassarena paṇavena rathikāya rathikaṁ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṁ parinetvā dakkhiṇena dvārena nikkhāmetvā dakkhiṇato nagarassa sīsaṁ chijjamāno,||
tam enaṁ evam ahaṁsu:|| ||

'Ambho ayaṁ puriso kiṁ akāsi daḷhāya rajjuyā paccābāhaṁ gāḷhabandhanaṁ bandhitvā khura-muṇḍaṁ karitvā kharassarena paṇavena rathikāya rathikaṁ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṁ parinetvā dakkhiṇena dvārena nikkhāmetvā dakkhiṇato nagarassa sīsaṁ chindatī' ti?|| ||

Tam enaṁ evam ahaṁsu:|| ||

'Ambho, ayaṁ puriso rājaverī itthiṁ vā purisaṁ vā jīvitā voropesi,||
tena naṁ rājāno gahetvā eva-rūpaṁ kamma-kāraṇaṁ kārontī' ti.|| ||

23. Taṁ kim maññasi gāmaṇi?|| ||

Api nū te eva-rūpaṁ diṭṭhaṁ vā sutaṁ vā" ti?|| ||

"Diṭṭhañ ca no bhante sutañ ca sūyissati cā" ti.|| ||

24. "Tatra gāmaṇi ye te samaṇa-brāhmaṇā evaṁ-vādino evaṁ-diṭṭhino:|| ||

'Yo koci pāṇamatipāteti,||
sabbo so diṭṭhe'va dhamme dukkhaṁ domanassaṁ paṭisaṁvediyatī' ti,|| ||

saccaṁ vā te āhaṁsu musā vā" ti?|| ||

"Musā bhante."|| ||

"Ye pana te tucchaṁ musā vilapanti,||
sīlavanto vā||
te du-s-sīlā vā" ti?|| ||

[345] "Dussīlā bhante."|| ||

"Ye pana te du-s-sīlā pāpa-dhammā micchā-paṭipannā vā te sammā-paṭipannā vā" ti?|| ||

"Micchā-paṭipannā bhante."|| ||

"Ye pana te micchā-paṭipannā micchā-diṭṭhikā vā te sammā-diṭṭhikā vā" ti?|| ||

"Micchā-diṭṭhikā bhante."|| ||

Ye pana te micchā-diṭṭhikā kallannu tesu pasiditun" ti?|| ||

"No h'etaṁ bhante."|| ||

(iii)

25. Dissati kho pana gāmaṇi idh'ekacco mālī kuṇḍalī sunahāto suvilitto kappita-kesamassū itthi-kāmehi rājā maññe paricārento,||
tam ekaṁ evam ahaṁsu:|| ||

'Ambho ayaṁ puriso kiṁ akāsi mālī kuṇḍalī sunahāto suvilitto kappitakesa-massu itthi-kāmehi rājāmaññe paricāretī' ti?|| ||

Tam enaṁ evam ahaṁsu:|| ||

'Ambho ayaṁ puriso rañño paccatthikaṁ pasayha jīvitā voropesi.|| ||

Tassa rājā atta-mano abhihāramadāsi.|| ||

Ten'āyaṁ puriso mālī kuṇḍalī sunahāto suvilitto kappitakesa-massu itthi-kāmehi rājāmaññe paricāretī' ti.|| ||

(iv)

26. Dissati kho pana gāmaṇi idh'ekacco daḷhāya rajjuyā pacchābāhaṁ gāḷhabandhanaṁ bandhitvā khura-muṇḍaṁ karitvā kharassarena paṇavena rathikāya rathikaṁ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṁ parinetvā dakkhiṇena dvārena nikkhāmetvā dakkhiṇato nagarassa sīsaṁ chijjamāno,||
tam enaṁ evam ahaṁsu:|| ||

Tam enaṁ evam ahaṁsu:|| ||

'Ambho, ayaṁ puriso gāmā vā araññā vā adinnaṁ theyya-saṅkhātaṁ ādiyi.|| ||

Tena taṁ rājāno gahetvā eva-rūpaṁ kamma-kāraṇaṁ kārenti' ti.|| ||

27. Taṁ kim maññasi gāmaṇi?|| ||

Api nū te eva-rūpaṁ diṭṭhaṁ vā sutaṁ vā" ti?|| ||

"Diṭṭhañ ca no bhante sutañ ca sūyissati cā" ti.|| ||

[346] 28. "Tatra gāmaṇi ye te samaṇa-brāhmaṇā evaṁ-vādino evaṁ-diṭṭhino:|| ||

'Yo koci pāṇamatipāteti,||
sabbo so diṭṭhe'va dhamme dukkhaṁ domanassaṁ paṭisaṁvediyatī' ti,||
saccaṁ vā te āhaṁsu musā vā" ti?|| ||

"Musā bhante."|| ||

"Ye pana te tucchaṁ musā vilapanti,||
sīlavanto vā||
te du-s-sīlā vā" ti?|| ||

"Dussīlā bhante."|| ||

"Ye pana te du-s-sīlā pāpa-dhammā micchā-paṭipannā vā te sammā-paṭipannā vā" ti?|| ||

"Micchā-paṭipannā bhante."|| ||

"Ye pana te micchā-paṭipannā micchā-diṭṭhikā vā te sammā-diṭṭhikā vā" ti?|| ||

"Micchā-diṭṭhikā bhante."|| ||

Ye pana te micchā-diṭṭhikā kallannu tesu pasiditun" ti?|| ||

"No h'etaṁ bhante."|| ||

(v)

29. Dissati kho pana gāmaṇi idh'ekacco mālī kuṇḍalī||
sunahāto suvilitto kappita-kesamassū itthi-kāmehi rājā maññe paricārento,||
tam ekaṁ evam ahaṁsu:|| ||

'Ambho ayaṁ puriso kiṁ akāsi mālī kuṇḍalī sunahāto suvilitto kappitakesa-massu itthi-kāmehi rājāmaññe paricāretī' ti?|| ||

Tam enaṁ evam ahaṁsu:|| ||

'Ambho ayaṁ puriso rañño paccatthikassa dāresu sañcarittaṁ āpajji.|| ||

Tassa rājā atta-mano abhihāramadāsi.|| ||

Ten'āyaṁ puriso mālī kuṇḍalī sunahāto suvilitto kappitakesa-massu itthi-kāmehi rājāmaññe paricāretī' ti.|| ||

(vi)

30. Dissati kho pana gāmaṇi idh'ekacco daḷhāya rajjuyā||
pacchābāhaṁ gāḷhabandhanaṁ bandhitvā khura-muṇḍaṁ karitvā kharassarena paṇavena rathikāya rathikaṁ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṁ parinetvā dakkhiṇena dvārena nikkhāmetvā dakkhiṇato nagarassa sīsaṁ chijjamāno.|| ||

Tam enaṁ evam ahaṁsu:|| ||

'Ambho, ayaṁ puriso kulitthisu kulakumārīsu cārittaṁ āpajji.|| ||

Tena taṁ rājāno gahetvā eva-rūpaṁ kamma-kāraṇaṁ kārenti' ti.|| ||

31. Taṁ kim maññasi gāmaṇi?|| ||

Api nū te eva-rūpaṁ diṭṭhaṁ vā sutaṁ vā" ti?|| ||

"Diṭṭhañ ca no bhante sutañ ca sūyissati cā" ti.|| ||

32. "Tatra gāmaṇi ye te samaṇa-brāhmaṇā evaṁ-vādino evaṁ-diṭṭhino:|| ||

'Yo koci pāṇamatipāteti,||
sabbo so diṭṭhe'va dhamme dukkhaṁ domanassaṁ paṭisaṁvediyatī' ti,|| ||

saccaṁ vā te āhaṁsu musā vā" ti?|| ||

"Musā bhante."|| ||

"Ye pana te tucchaṁ musā vilapanti,||
sīlavanto vā||
te du-s-sīlā vā" ti?|| ||

"Dussīlā bhante."|| ||

"Ye pana te du-s-sīlā pāpa-dhammā micchā-paṭipannā vā te sammā-paṭipannā vā" ti?|| ||

"Micchā-paṭipannā bhante."|| ||

"Ye pana te micchā-paṭipannā micchā-diṭṭhikā vā te sammā-diṭṭhikā vā" ti?|| ||

"Micchā-diṭṭhikā bhante."|| ||

Ye pana te micchā-diṭṭhikā kallannu tesu pasiditun" ti?|| ||

"No h'etaṁ bhante."|| ||

[347]

(vii)

33. Dissati kho pana gāmaṇi idh'ekacco mālī kuṇḍalī sunahāto suvilitto kappita-kesamassū itthi-kāmehi rājā maññe paricārento,||
tam ekaṁ evam ahaṁsu:|| ||

'Ambho ayaṁ puriso kiṁ akāsi mālī kuṇḍalī sunahāto suvilitto kappitakesa-massu itthi-kāmehi rājāmaññe paricāretī' ti?|| ||

Tam enaṁ evam ahaṁsu:|| ||

'Ambho ayaṁ puriso rājānaṁ musā-vādena hāsesi.|| ||

Tassa rājā atta-mano abhihāramadāsi.|| ||

Ten'āyaṁ puriso mālī kuṇḍalī sunahāto suvilitto kappitakesa-massu itthi-kāmehi rājāmaññe paricāretī' ti.|| ||

(viii)

34. Dissati kho pana gāmaṇi idh'ekacco daḷhāya rajjuyā pacchābāhaṁ gāḷhabandhanaṁ bandhitvā khura-muṇḍaṁ karitvā kharassarena paṇavena rathikāya rathikaṁ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṁ parinetvā dakkhiṇena dvārena nikkhāmetvā dakkhiṇato nagarassa sīsaṁ chijjamāno,||
tam enaṁ evam ahaṁsu:|| ||

Tam enaṁ evam ahaṁsu:|| ||

'Ambho, ayaṁ puriso gahapatissa vā gahapati-puttassa vā musā-vādena atthaṁ bhañji.|| ||

Tena taṁ rājāno gahetvā eva-rūpaṁ kamma-kāraṇaṁ kārenti' ti.|| ||

35. Taṁ kim maññasi gāmaṇi?|| ||

Api nū te eva-rūpaṁ diṭṭhaṁ vā sutaṁ vā" ti?|| ||

"Diṭṭhañ ca no bhante sutañ ca sūyissati cā" ti.|| ||

36. "Tatra gāmaṇi ye te samaṇa-brāhmaṇā evaṁ-vādino evaṁ-diṭṭhino:|| ||

'Yo koci musā bhaṇati,||
sabbo so diṭṭhe'va [348] dhamme dukkhaṁ domanassaṁ paṭisaṁvediyatī' ti,|| ||

saccaṁ vā te āhaṁsu musā vā" ti?|| ||

"Musā bhante."|| ||

"Ye pana te tucchaṁ musā vilapanti,||
sīlavanto vā||
te du-s-sīlā vā" ti?|| ||

"Dussīlā bhante."|| ||

"Ye pana te du-s-sīlā pāpa-dhammā micchā-paṭipannā vā te sammā-paṭipannā vā" ti?|| ||

"Micchā-paṭipannā bhante."|| ||

"Ye pana te micchā-paṭipannā micchā-diṭṭhikā vā te sammā-diṭṭhikā vā" ti?|| ||

"Micchā-diṭṭhikā bhante."|| ||

Ye pana te micchā-diṭṭhikā kallannu tesu pasiditun" ti?|| ||

"No h'etaṁ bhante.|| ||

3.

37. Acchariyaṁ bhante!|| ||

Abbhutaṁ bhante!|| ||

Atthi me bhante āvasathāgāraṁ,||
tattha atthi mañcakāni||
atthi āsanāni||
atthi udaka-maṇikoatthi,||
atthi tela-p-padīpo.|| ||

Tattha yo samaṇo vā brāhmaṇo vā vāsaṁ upeti,||
tenāhaṁ yathā-satti yathā-balaṁ saṁvibhajāmi.|| ||

Bhuta-pubbaṁ bhante, cattāro Satthāro nānā-diṭṭhikā nānākhantikā nānārucikā tasmiṁ āvasathāgāre vāsaṁ upagacchiṁsu.|| ||

(i)

38. Eko Satthā evaṁ-vādi evaṁ diṭṭhi:|| ||

'N'atthi dinnaṁ,||
n'atthi yiṭṭhaṁ||
n'atthi hutaṁ,||
n'atthi sukaṭadukkaṭānaṁ kammānaṁ phalaṁ vipāko,||
n'atthi ayaṁ loko,||
n'atthi paro loko,||
n'atthi mātā,||
n'atthi pitā,||
n'atthi sattā opapātikā,||
n'atthi loke samaṇa-brāhmaṇā samm'aggatā sammā-paṭipannā ye imañ ca lokaṁ paraṁ ca lokaṁ sayaṁ abhiññā sacchi-katvā pavedentī' ti.|| ||

(ii)

39. Eko Satthā evaṁ-vādi evaṁ diṭṭhi:|| ||

'Atthi dinnaṁ||
atthi [349] yiṭṭhaṁ||
atthi hutaṁ||
atthi sukaṭadukkaṭānaṁ kammānaṁ phalaṁ vipāko,||
atthi ayaṁ loko,||
atthi paro loko,||
atthi mātā,||
atthi pitā,||
atthi sattā opapātikā,||
atthi loke samaṇa-brāhmanā samm'aggatā sammā-paṭipannā ye imañ ca lokaṁ parañ ca lokaṁ sayaṁ abhiññā sacchi-katvā pavedentī' ti.|| ||

(iii)

40. Eko Satthā evaṁvādī evaṁ diṭṭhi:|| ||

'Karato||
kārayato||
chindato||
chedāpayato||
pacato||
pācayato||
socayato||
kilamayato||
phandato||
phandāpayato||
pāṇamatipātayato||
ādinnaṁ||
ādiyato||
sandhiṁ chindato||
nillopaṁ harato||
ekāgārikaṁ karoto||
paripanthe tiṭṭhato||
paradāraṁ gacchato||
musā bhaṇato||
na karato karīyati pāpaṁ.|| ||

Khurapariyantena ce pi cakkena imissā paṭhaviyā pāṇe ekam maṁsakhalaṁ||
ekam maṁsapuñjaṁ kareyaya,||
n'atthi tato nidānaṁ pāpaṁ,||
n'atthi pāpassa āgamo.|| ||

Dakkhiṇañ ce pi Gaṅgāya tīraṁ gaccheyya||
hananto||
ghātento||
chindanto||
chedāpento||
pacanto||
pācento||
n'atthi tato nidānaṁ pāpaṁ,||
n'atthi pāpassa āgamo.|| ||

Uttarañ ce pi Gaṅgāya tīraṁ gaccheyya||
dadanto||
dāpento||
yajanto||
yājento||
n'atthi tato nidānaṁ puññaṁ,||
n'atthi puññassa āgamo||
dānena||
damena||
saññamena||
saccavajjena||
n'atthi puññaṁ||
n'atthi puññassa āgamo' ti.|| ||

(iv)

41. Eko Satthā evaṁvādī evaṁ-diṭṭhi:|| ||

Karato||
kārayato||
chindato||
chedāpayato||
pacato||
pācayato||
socayato||
kilamayato||
phandato||
phandāpayato||
pāṇamatipātayato||
ādinnaṁ||
ādiyato||
sandhiṁ||
chindato||
nillopaṁ||
harato||
ekāgārikaṁ||
karoto paripanthe||
tiṭṭhato paradāraṁ [350] gacchato||
musā bhaṇato karato||
karīyati pāpaṁ.|| ||

Khurapariyantena ce pi cakkena imissā paṭhaviyā pāṇe ekam maṁsakhalaṁ ekam maṁsapuñjaṁ kareyya,||
atthi tato nidānaṁ pāpaṁ,||
atthi pāpassa āgamo.|| ||

Dakkhiṇañ ce pi Gaṅgāya tīraṁ gaccheyya||
hananto||
ghātento||
jindanto||
chedāpento||
pacanto||
pācento||
atthi tato nidānaṁ pāpaṁ,||
atthi pāpassa āgamo.|| ||

Dānena||
damena||
saññamena||
saccavajjena||
atthi puññaṁ||
atthi puññassa āgamo' ti.|| ||

42. Tassa mayhaṁ bhante ahu-d-eva kaṅkhā ahu vicikicchā:|| ||

'Ko su nāma imesaṁ bhavataṁ samaṇa-brāhmaṇānaṁ saccaṁ āha ko musā' ti?"|| ||

"Alaṁ hi te gāmaṇī kaṅkhītuṁ,||
alaṁ vici-kicchituṁ,||
kaṅkhanīye ca pana te ṭhāne vicikicchā uppannā" ti.

"Evaṁ pasanno haṁ Bhante Bhagavati,||
pahoti me Bhagavā tathā dhammaṁ desetuṁ yathā'haṁ imaṁ kaṅkhādhammaṁ pajaheyyan" ti.|| ||

4.

43. Atthi gāmaṇi dhamma-samādhi||
tatra ce tvaṁ citta-samādhim paṭilabheyyāsi evaṁ tvam imaṁ kaṅkhā-dhammam pajaheyyāsi.|| ||

Katamo ca gāmaṇi dhamma-samādhi?|| ||

(i)

44. Idha gāmaṇi ariya-sāvako pāṇ-ā-tipātam pahāya pāṇ-ā-tipātā paṭivirato hoti||
adinn'ādānam pahāya adinn'ādānā paṭivirato hoti||
kāmesu micchā-cāram pahāya kāmesu micchā-cārā-paṭivirato hoti
musā-vādam pahāya musā-vadā [351] pativirato hoti||
pisuṇaṁ vācam pahāya pisuṇāya vācāya paṭivirato hoti||
pharusaṁ vācam pāhāya pharusāya vācāya paṭivirato hoti||
sampha-p-palāpam pahāya sampha-p-palāpā paṭivirato hoti||
abhijjham pahāya anabhijjhālu hoti||
vyāpāda-dosam pahāya avyāpanna-citto hoti||
micchā-diṭṭhim pahāya sammā-diṭṭhiko hoti.|| ||

Sa kho so gāmaṇi, ariya-sāvako||
evaṁ vigat-ā-bhijjho||
vigata-vyāpādo||
asa-m-mūḷho sampajāno||
patissato mettā-saha-gatena cetasā||
ekaṁ disaṁ pharitvā viharati,||
tathā dutiyaṁ,||
tathā tatiyaṁ,||
tathā catutthiṁ;||
iti uddham adho tiriyaṁ sabbadhi||
sabbattatāya||
sabbā-vantaṁ lokaṁ mettā-saha-gatena cetasā||
vipulena||
mahaggatena||
appamāṇena||
averena||
avyāpajjhena||
pharitvā viharati.

So iti paṭisañcikkhati:|| ||

Yvāyaṁ Satthā evaṁ vādī evaṁ diṭṭhi:|| ||

Sa ce tassa bhoto Satthuno saccaṁ vacanaṁ, apaṇṇakatāya mayhaṁ: yo haṁ na kiñci vyābādhemi tasaṁ vā thāvaraṁ vā, ubhayam ettha kaṭa-g-gāho,||
yañc'amhi kāyena saṁvuto vācāya saṁvuto manasā saṁvuto,||
yañ ca kāyassa bhedā param maraṇā sugatiṁ saggaṁ lokaṁ upapajjissāmīti,||
tassa pāmojjaṁ jāyati,||
pamuditassa pīti jāyati,||
pīti-manassa kāyo passambhati,||
passaddha-kāyo sukhaṁ vediyati, sukhino cittaṁ samādhiyati.|| ||

Ayaṁ kho so gāmaṇi, dhamma- [352] samādhī||
tatra ce tvaṁ citta-samādhiṁ paṭilabheyyāsi,||
evaṁ tvaṁ imaṁ kaṅkhādhammaṁ pajaheyyāsi.|| ||

(ii)

Idha gāmaṇi ariya-sāvako pāṇ-ā-tipātam pahāya pāṇ-ā-tipātā paṭivirato hoti||
adinn'ādānam pahāya adinn'ādānā paṭivirato hoti||
kāmesu micchā-cāram pahāya kāmesu micchā-cārā-paṭivirato hoti
musā-vādam pahāya musā-vadā pativirato hoti||
pisuṇaṁ vācam pahāya pisuṇāya vācāya paṭivirato hoti||
pharusaṁ vācam pāhāya pharusāya vācāya paṭivirato hoti||
sampha-p-palāpam pahāya sampha-p-palāpā paṭivirato hoti||
abhijjham pahāya anabhijjhālu hoti||
vyāpāda-dosam pahāya avyāpanna-citto hoti||
micchā-diṭṭhim pahāya sammā-diṭṭhiko hoti.|| ||

45. Sa kho so gāmaṇi, ariya-sāvako||
evaṁ vigat-ā-bhijjho||
vigata-vyāpādo||
asa-m-mūḷho sampajāno||
patissato mettā-saha-gatena cetasā||
ekaṁ disaṁ pharitvā viharati,||
tathā dutiyaṁ,||
tathā tatiyaṁ,||
tathā catutthiṁ;||
iti uddham adho tiriyaṁ sabbadhi||
sabbattatāya||
sabbā-vantaṁ lokaṁ mettā-saha-gatena cetasā||
vipulena||
mahaggatena||
appamāṇena||
averena||
avyāpajjhena||
pharitvā viharati.

So iti paṭisañcikkhati:|| ||

Yvāyaṁ Satthā evaṁ vādī evaṁ diṭṭhi:|| ||

'Atthi dinnaṁ||
atthi yiṭṭhaṁ||
atthi hutaṁ||
atthi sukaṭadukkaṭānaṁ kammānaṁ phalaṁ vipāko,||
atthi ayaṁ loko,||
atthi paro loko,||
atthi mātā,||
atthi pitā,||
atthi sattā opapātikā,||
atthi loke samaṇa-brāhmanā samm'aggatā sammā-paṭipannā ye imañ ca lokaṁ parañ ca lokaṁ sayaṁ abhiññā sacchi-katvā pavedentī' ti.|| ||

Ayaṁ kho so gāmaṇi, dhamma-samādhī||
tatra ce tvaṁ citta-samādhiṁ paṭilabheyyāsi,||
evaṁ tvaṁ imaṁ kaṅkhādhammaṁ pajaheyyāsi.|| ||

(iii)

46. Sa kho so gāmaṇi, ariya-sāvako||
evaṁ vigat-ā-bhijjho||
vigata-vyāpādo||
asa-m-mūḷho sampajāno||
patissato mettā-saha-gatena cetasā||
ekaṁ disaṁ pharitvā viharati,||
tathā dutiyaṁ,||
tathā tatiyaṁ,||
tathā catutthiṁ;||
iti uddham adho tiriyaṁ sabbadhi||
sabbattatāya||
sabbā-vantaṁ lokaṁ mettā-saha-gatena cetasā||
vipulena||
mahaggatena||
appamāṇena||
averena||
[353] avyāpajjhena||
pharitvā viharati.

So iti paṭisañcikkhati:|| ||

Yvāyaṁ Satthā evaṁ vādī evaṁ diṭṭhi:|| ||

Khurapariyantena ce pi cakkena imissā paṭhaviyā pāṇe ekam maṁsakhalaṁ||
ekam maṁsapuñjaṁ kareyaya,||
n'atthi tato nidānaṁ pāpaṁ,||
n'atthi pāpassa āgamo.|| ||

Dakkhiṇañ ce pi Gaṅgāya tīraṁ gaccheyya||
hananto||
ghātento||
chindanto||
chedāpento||
pacanto||
pācento||
n'atthi tato nidānaṁ pāpaṁ,||
n'atthi pāpassa āgamo.|| ||

Ayaṁ kho so gāmaṇi, dhamma-samādhī||
tatra ce tvaṁ citta-samādhiṁ paṭilabheyyāsi,||
evaṁ tvaṁ imaṁ kaṅkhādhammaṁ pajaheyyāsi.|| ||

(iv)

47. Sa kho so gāmaṇi, ariya-sāvako||
evaṁ vigat-ā-bhijjho||
vigata-vyāpādo||
asa-m-mūḷho sampajāno||
patissato mettā-saha-gatena cetasā||
ekaṁ disaṁ pharitvā viharati,||
tathā dutiyaṁ,||
tathā tatiyaṁ,||
tathā catutthiṁ;||
iti uddham adho tiriyaṁ sabbadhi||
[354] sabbattatāya||
sabbā-vantaṁ lokaṁ mettā-saha-gatena cetasā||
vipulena||
mahaggatena||
appamāṇena||
averena||
avyāpajjhena||
pharitvā viharati.

So iti paṭisañcikkhati:|| ||

Yvāyaṁ Satthā evaṁ vādī evaṁ diṭṭhi:|| ||

Karato||
kārayato||
chindato||
chedāpayato||
pacato||
pācayato||
socayato||
kilamayato||
phandato||
phandāpayato||
pāṇamatipātayato||
ādinnaṁ||
ādiyato||
sandhiṁ||
chindato||
nillopaṁ||
harato||
ekāgārikaṁ||
karoto paripanthe||
tiṭṭhato paradāraṁ gacchato||
musā bhaṇato karato||
karīyati pāpaṁ.|| ||

Khurapariyantena ce pi cakkena imissā paṭhaviyā pāṇe ekam maṁsakhalaṁ ekam maṁsapuñjaṁ kareyya,||
atthi tato nidānaṁ pāpaṁ,||
atthi pāpassa āgamo.|| ||

Dakkhiṇañ ce pi Gaṅgāya tīraṁ gaccheyya||
hananto||
ghātento||
jindanto||
chedāpento||
pacanto||
pācento||
atthi tato nidānaṁ pāpaṁ,||
atthi pāpassa āgamo.|| ||

Dānena||
damena||
saññamena||
saccavajjena||
atthi puññaṁ||
atthi puññassa āgamo' ti.|| ||

Tassa mayhaṁ bhante ahu-d-eva kaṅkhā ahu vicikicchā:|| ||

'Ko su nāma imesaṁ bhavataṁ samaṇa-brāhmaṇānaṁ saccaṁ āha ko musā' ti?"|| ||

"Alaṁ hi te gāmaṇī kaṅkhītuṁ,||
alaṁ vici-kicchituṁ,||
kaṅkhanīye ca pana te ṭhāne vicikicchā uppannā" ti.

"Evaṁ pasanno haṁ Bhante Bhagavati,||
pahoti me Bhagavā tathā dhammaṁ desetuṁ yathā'haṁ imaṁ kaṅkhādhammaṁ pajaheyyan" ti.|| ||

Ayaṁ kho so gāmaṇi, dhamma-samādhī||
tatra ce tvaṁ citta-samādhiṁ paṭilabheyyāsi,||
evaṁ tvaṁ imaṁ kaṅkhādhammaṁ pajaheyyāsi.|| ||

5.

(i)

Idha gāmaṇi ariya-sāvako pāṇ-ā-tipātam pahāya pāṇ-ā-tipātā paṭivirato hoti||
adinn'ādānam pahāya adinn'ādānā paṭivirato hoti||
kāmesu micchā-cāram pahāya kāmesu micchā-cārā paṭivirato hoti
musā-vādam pahāya musā-vadā pativirato hoti||
pisuṇaṁ vācam pahāya pisuṇāya vācāya paṭivirato hoti||
pharusaṁ vācam pāhāya pharusāya vācāya paṭivirato hoti||
sampha-p-palāpam pahāya sampha-p-palāpā paṭivirato hoti||
abhijjham pahāya anabhijjhālu hoti||
vyāpāda-dosam pahāya avyāpanna-citto hoti||
micchā-diṭṭhim pahāya sammā-diṭṭhiko hoti.|| ||

Sa kho so gāmaṇi, ariya-sāvako||
evaṁ vigat-ā-bhijjho||
vigata-vyāpādo||
asa-m-mūḷho sampajāno||
patissato karuṇā-sa- [355] ha-gatena cetasā||
ekaṁ disaṁ pharitvā viharati,||
tathā dutiyaṁ,||
tathā tatiyaṁ,||
tathā catutthiṁ;||
iti uddham adho tiriyaṁ sabbadhi||
sabbattatāya||
sabbā-vantaṁ lokaṁ karuṇā-saha-gatena cetasā||
vipulena||
mahaggatena||
appamāṇena||
averena||
avyāpajjhena||
pharitvā viharati.

So iti paṭisañcikkhati:|| ||

Yvāyaṁ Satthā evaṁ vādī evaṁ diṭṭhi:|| ||

Ayaṁ kho so gāmaṇi, dhamma-samādhī||
tatra ce tvaṁ citta-samādhiṁ paṭilabheyyāsi,||
evaṁ tvaṁ imaṁ kaṅkhādhammaṁ pajaheyyāsi.|| ||

(ii)

49. Sa kho so gāmaṇi, ariya-sāvako||
evaṁ vigat-ā-bhijjho||
vigata-vyāpādo||
asa-m-mūḷho sampajāno||
patissato karuṇā-saha-gatena cetasā||
ekaṁ disaṁ pharitvā viharati,||
tathā dutiyaṁ,||
tathā tatiyaṁ,||
tathā catutthiṁ;||
iti uddham adho tiriyaṁ sabbadhi||
sabbattatāya||
sabbā-vantaṁ lokaṁ upekkhā-saha-gatena cetasā||
vipulena||
mahaggatena||
[356] appamāṇena||
averena||
avyāpajjhena||
pharitvā viharati.

So iti paṭisañcikkhati:|| ||

Yvāyaṁ Satthā evaṁ vādī evaṁ diṭṭhi:|| ||

Ayaṁ kho so gāmaṇi, dhamma-samādhī||
tatra ce tvaṁ citta-samādhiṁ paṭilabheyyāsi,||
evaṁ tvaṁ imaṁ kaṅkhādhammaṁ pajaheyyāsi.|| ||

(iii)

50. Sa kho so gāmaṇi, ariya-sāvako||
evaṁ vigat-ā-bhijjho||
vigata-vyāpādo||
asa-m-mūḷho sampajāno||
patissato karuṇā-saha-gatena cetasā||
ekaṁ disaṁ pharitvā viharati,||
tathā dutiyaṁ,||
tathā tatiyaṁ,||
tathā catutthiṁ;||
iti uddham adho tiriyaṁ sabbadhi||
sabbattatāya||
sabbā-vantaṁ lokaṁ upekkhā-saha-gatena cetasā||
vipulena||
mahaggatena||
appamāṇena||
averena||
avyāpajjhena||
pharitvā viharati.

So iti paṭisañcikkhati:|| ||

Yvāyaṁ Satthā evaṁ vādī evaṁ diṭṭhi:|| ||

Khurapariyantena ce pi cakkena imissā paṭhaviyā pāṇe ekam maṁsakhalaṁ||
ekam maṁsapuñjaṁ kareyaya,||
n'atthi tato nidānaṁ pāpaṁ,||
n'atthi pāpassa āgamo.|| ||

Dakkhiṇañ ce pi Gaṅgāya tīraṁ gaccheyya||
hananto||
ghātento||
chindanto||
chedāpento||
pacanto||
pācento||
n'atthi tato nidānaṁ pāpaṁ,||
n'atthi pāpassa āgamo.|| ||

Ayaṁ kho so gāmaṇi, dhamma-samādhī||
tatra ce tvaṁ citta-samādhiṁ paṭilabheyyāsi,||
evaṁ tvaṁ imaṁ kaṅkhādhammaṁ pajaheyyāsi.|| ||

(iv)

51. Sa kho so gāmaṇi, ariya-sāvako||
evaṁ vigat-ā-bhijjho||
vigata-vyāpādo||
asa-m-mūḷho sampajāno||
patissato karuṇā-saha-gatena cetasā||
ekaṁ disaṁ pharitvā viharati,||
tathā dutiyaṁ,||
tathā tatiyaṁ,||
tathā catutthiṁ;||
iti uddham adho tiriyaṁ sabbadhi||
sabbattatāya||
sabbā-vantaṁ lokaṁ upekkhā-saha-gatena cetasā||
vipulena||
mahaggatena||
appamāṇena||
averena||
avyāpajjhena||
pharitvā viharati.

So iti paṭisañcikkhati:|| ||

Yvāyaṁ Satthā evaṁ vādī evaṁ diṭṭhi:|| ||

Karato||
kārayato||
chindato||
chedāpayato||
pacato||
pācayato||
socayato||
kilamayato||
phandato||
phandāpayato||
pāṇamatipātayato||
ādinnaṁ||
ādiyato||
sandhiṁ||
chindato||
[358] nillopaṁ||
harato||
ekāgārikaṁ||
karoto paripanthe||
tiṭṭhato paradāraṁ gacchato||
musā bhaṇato karato||
karīyati pāpaṁ.|| ||

Khurapariyantena ce pi cakkena imissā paṭhaviyā pāṇe ekam maṁsakhalaṁ ekam maṁsapuñjaṁ kareyya,||
atthi tato nidānaṁ pāpaṁ,||
atthi pāpassa āgamo.|| ||

Dakkhiṇañ pi ce Gaṅgāya tīraṁ gaccheyya||
hananto||
ghātento||
jindanto||
chedāpento||
pacanto||
pācento||
atthi tato nidānaṁ pāpaṁ,||
atthi pāpassa āgamo.|| ||

Ayaṁ kho so gāmaṇi, dhamma-samādhī||
tatra ce tvaṁ citta-samādhiṁ paṭilabheyyāsi,||
evaṁ tvaṁ imaṁ kaṅkhādhammaṁ pajaheyyāsi.|| ||

Evaṁ vutte Pāṭaliyo gāmaṇī Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||

"Abhikkantaṁ bhante,||
abhikkantaṁ bhante,||
seyyathā pi bhante nikkujjitaṁ vā ukkujjeyya,||
paṭi-c-channaṁ vā vivareyya||
mūḷahassa vā Maggaṁ ācikkheyya,||
andha-kāre vā tela-pajjotaṁ dhāreyya||
'cakkhu-manto rūpāni dakkhinti' ti.|| ||

Evam evaṁ Bhagavatā aneka-pariyāyena Dhammo pakāsito.|| ||

Es'āhaṁ bhante Bhagavantaṁ saraṇaṁ gacchāmi||
Dhammañ ca||
bhikkhu-saṅghañ ca,||
upāsakaṁ maṁ Bhagavā dhāretu ajja-t-agge pāṇupetaṁ saraṇaṁ gatan" ti.|| ||

Gāmaṇi Vvagga Paṭhamo

Saṁyutta Nikāya 4. Saḷāyatana Vagga 42. Gāmani Saṁyutta

Sutta 13

Pātali (or Manāpa) Suttaṁ

1.

2.

3.

4.

5.

Saṁyutta Nikāya
4. Saḷāyatana Vagga
42. Gāmani Saṁyutta