Saṁyutta Nikāya
5. Mahā-Vagga
47. Sati-Paṭṭhāna Saṁyutta
1. Ambapāli Vagga
Sutta 10
Bhikkhuni-Vāsaka Suttaṁ
Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.
[1][pts][bodh][olen][olds] Evam me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayam Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati||
Jetavane Anāthapindikassa ārāme.|| ||
Atha kho āyasmā Ānando pubbaṇha-samayaṁ nivāsetvā patta-cīvaram ādāya yena aññataro bhikkhun'ūpassayo ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi.|| ||
Atha kho sambahulā bhikkhuniyo yen'āyasmā Ānando ten'upasaṅkamiṁsu.|| ||
Upasaṅkamitvā āyasmattaṁ Ānandaṁ abhivādetvā eka-m-antaṁ nisīdiṁsu.|| ||
Eka-m-antaṁ nisinnā kho tā bhikkhuniyo āyasmantaṁ Ānandaṁ etad avocuṁ:|| ||
"Idha bhante, Ānanda, sambahulā bhikkhuniyo catusu sati-paṭṭhānesu sūpati-ṭ-ṭhita-cittā viharantiyo||
uḷāraṁ pubbenāparaṁ visesaṁ sañpajānantī" ti.|| ||
[155] "Evam etaṁ bhaginiyo!|| ||
Evam etaṁ bhaginiyo!|| ||
Yo hi koci bhaginiyo,||
bhikkhu vā bhikkhunī vā||
catusu sati-paṭṭhānesu||
sūpati-ṭ-ṭhita-citto viharati,||
tass'etaṁ pāṭikaṅkhaṁ||
uḷāraṁ pubbenāparaṁ visesaṁ sañjānissatī" ti.|| ||
Atha kho āyasmā Ānando tā bhikkhuniyo dhammiyā kathāya sanda-s-setvā samāda-petvā samutte-chetvā sampahaṁ-setvā uṭṭhāy'āsanā pakkami.|| ||
Atha kho āyasmā Ānando Sāvatthiyaṁ piṇḍāya caritvā pacchā-bhattaṁ piṇḍa-pāta-paṭikkanto yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavantaṁ abhivādetvā eka-m-antaṁ nisīdi.|| ||
Eka-m-antaṁ nisinno kho āyasmā Ānando Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Idh'āhaṁ bhante, pubbaṇha-samayaṁ nivāsetvā patta-cīvaram ādāya yena aññataro bhikkhun'ūpassayo ten'upasaṅkamiṁ.|| ||
Upasaṅkamitvā paññatena āsane nisīdiṁ.|| ||
Atha kho bhante, sambahulā bhikkhuniyo yenāhaṁ ten'upasaṅkamiṁsu.|| ||
Upasaṅkamitvā maṁ abhivādetvā eka-m-antaṁ nisīdiṁsu.|| ||
Eka-m-antaṁ nisinnā kho bhante, tā bhikkhuniyo maṁ etad avocuṁ:|| ||
'Idha bhante Ānanda, sambahulā bhikkhuniyo catusu sati-paṭṭhānesu sūpati-ṭ-ṭhita-cittā viharantiyo uḷāraṁ pubbenāparaṁ visesaṁ sañjānantī' ti.|| ||
Evaṁ vuttāhaṁ bhante, tā bhikkhuniyo etad avocaṁ:|| ||
'Evam etaṁ bhaginiyo!|| ||
Evam etaṁ bhaginiyo!|| ||
Yo hi koci bhaginiyo,||
bhikkhu vā bhikkhunī vā||
catusu sati-paṭṭhānesu sūpati-ṭ-ṭhita-citto viharati,||
tass'etaṁ pāṭikaṅkhaṁ||
uḷāraṁ pubbenāparaṁ visesaṁ sañjānissatī'" ti.|| ||
§
"Evam etaṁ Ānanda.|| ||
Evam etaṁ Ānanda.|| ||
Yo hi koci Ānanda,||
bhikkhu vā bhikkhunī vā||
catusu sati-paṭṭhānesu sūpati-ṭ-ṭhita-citto viharati,||
tass'etaṁ pāṭikaṅkhaṁ||
uḷāraṁ pubbenāparaṁ visesaṁ sañjānissatī.|| ||
Katamesu catusu?|| ||
Idh'Ānanda, bhikkhu||
kāye kāy'ānupassī viharati,||
ātāpī||
sampajāno||
satimā||
vineyya loke abhijjhā-domanassaṁ.|| ||
[156] Tassa kāye kāy'ānupassino viharato||
kāyārammaṇo vā||
uppajjati kāyasmiṁ||
pariḷāho cetaso vā||
līnattaṁ bahiddhā vā cittaṁ vikkhipati.|| ||
Ten'Ānanda, bhikkhunā kismiñci'd'eva pasādanīye nimitte cittaṁ paṇidahitabbaṁ.|| ||
Tassa kismiñci'd'eva pasādanīye nimitte cittaṁ paṇidahato pāmujjaṁ jāyati.|| ||
Pamuditassa pīti jāyati.|| ||
Pīti-manassa kāyo passambhati.|| ||
Pa-s-saddha-kāyo sukhaṁ vedayati.|| ||
Sukhino cittaṁ samādhiyati.|| ||
So iti paṭisañcikkhati.|| ||
'Yassa khv'āhaṁ atthāya cittaṁ paṇidahiṁ||
so me attho abhinipphanno.|| ||
Handa dāni paṭisaṁharāmī' ti.|| ||
So paṭisaṁharati c'eva||
na ca vitakketi,||
na ca vicāreti.|| ||
'Avitakkho'mhi||
avicāro||
ajjhattaṁ satimā sukhitasmī' ti pajānāti.|| ||
■
Puna ca paraṁ Ānanda, bhikkhu||
vedanāsu vedan'ānupassī viharati,||
ātāpī||
sampajāno||
satimā,||
vineyya loke abhijjhā-domanassaṁ.|| ||
Tassa vedanāsu vedan'ānupassino viharato||
vedanārammaṇo vā||
uppajjati kāyasmiṁ||
pariḷāho cetaso vā||
līnattaṁ bahiddhā vā cittaṁ vikkhipati.|| ||
Ten'Ānanda, bhikkhunā kismiñci'd'eva pasādanīye nimitte cittaṁ paṇidahitabbaṁ.|| ||
Tassa kismiñci'd'eva pasādanīye nimitte cittaṁ paṇidahato pāmujjaṁ jāyati.|| ||
Pamuditassa pīti jāyati.|| ||
Pīti-manassa kāyo passambhati.|| ||
Pa-s-saddha-kāyo sukhaṁ vedayati.|| ||
Sukhino cittaṁ samādhiyati.|| ||
So iti paṭisañcikkhati.|| ||
'Yassa khv'āhaṁ atthāya cittaṁ paṇidahiṁ||
so me attho abhinipphanno.|| ||
Handa dāni paṭisaṁharāmī' ti.|| ||
So paṭisaṁharati c'eva||
na ca vitakketi,||
na ca vicāreti.|| ||
'Avitakkho'mhi||
avicāro||
ajjhattaṁ satimā sukhitasmī' ti pajānāti.|| ||
■
Puna ca paraṁ Ānanda, bhikkhu citte citt'ānupassī viharati,||
ātāpī||
sampajāno||
satimā||
vineyya loke abhijjhā-domanassaṁ.|| ||
Tassa citte citt'ānupassino viharato||
cittārammaṇo vā||
uppajjati kāyasmiṁ||
pariḷāho cetaso vā||
līnattaṁ bahiddhā vā cittaṁ vikkhipati.|| ||
Ten'Ānanda, bhikkhunā kismiñci'd'eva pasādanīye nimitte cittaṁ paṇidahitabbaṁ.|| ||
Tassa kismiñci'd'eva pasādanīye nimitte cittaṁ paṇidahato pāmujjaṁ jāyati.|| ||
Pamuditassa pīti jāyati.|| ||
Pīti-manassa kāyo passambhati.|| ||
Pa-s-saddha-kāyo sukhaṁ vedayati.|| ||
Sukhino cittaṁ samādhiyati.|| ||
So iti paṭisañcikkhati.|| ||
'Yassa khv'āhaṁ atthāya cittaṁ paṇidahiṁ||
so me attho abhinipphanno.|| ||
Handa dāni paṭisaṁharāmī' ti.|| ||
So paṭisaṁharati c'eva||
na ca vitakketi,||
na ca vicāreti.|| ||
'Avitakkho'mhi||
avicāro||
ajjhattaṁ satimā sukhitasmī' ti pajānāti.|| ||
■
Puna ca paraṁ Ānanda, bhikkhu dhammesu Dhamm'ānupassī viharati,||
ātāpī||
sampajāno||
satimā||
vineyya loke abhijjhā-domanassaṁ.|| ||
Tassa dhammesu Dhamm'ānupassino viharato||
dhammārammaṇo vā||
uppajjati kāyasmiṁ||
pariḷāho cetaso vā||
līnattaṁ bahiddhā vā cittaṁ vikkhipati.|| ||
Ten'Ānanda, bhikkhunā kismiñci'd'eva pasādanīye nimitte cittaṁ paṇidahitabbaṁ.|| ||
Tassa kismiñci'd'eva pasādanīye nimitte cittaṁ paṇidahato pāmujjaṁ jāyati.|| ||
Pamuditassa pīti jāyati.|| ||
Pīti-manassa kāyo passambhati.|| ||
Pa-s-saddha-kāyo sukhaṁ vedayati.|| ||
Sukhino cittaṁ samādhiyati.|| ||
So iti paṭisañcikkhati.|| ||
'Yassa khv'āhaṁ atthāya cittaṁ paṇidahiṁ||
so me attho abhinipphanno.|| ||
Handa dāni paṭisaṁharāmī' ti.|| ||
So paṭisaṁharati c'eva||
na ca vitakketi,||
na ca vicāreti.|| ||
'Avitakkho'mhi||
avicāro||
ajjhattaṁ satimā sukhitasmī' ti pajānāti.|| ||
Evaṁ kho Ānanda paṇidhāya bhāvanā hoti.|| ||
§
Kathañ c'Ānanda, appaṇidhāya bhāvanā hoti?|| ||
[157] Bahiddhā Ānanda, bhikkhu cittaṁ appaṇidhāya,|| ||
'Appaṇihitaṁ me bahiddhā cittan' ti pajānāti.|| ||
'Atha pacchāpure asaṅkhittaṁ vimuttaṁ,||
appaṇihitan' ti pajānāti.|| ||
Atha ca pana|| ||
'Kāye kāy'ānupassī viharāmi||
ātāpī||
sampajāno||
satimā||
sukham'asmī' ti pajānāti.|| ||
■
Bahiddhā Ānanda, bhikkhu cittaṁ appaṇihāya|| ||
'Appaṇihitaṁ me bahiddhā cittan' ti pajānāti.|| ||
'Atha pacchāpure asaṅkhittaṁ vimuttaṁ,||
appaṇihitan' ti pajānāti.|| ||
Atha ca pana|| ||
'Vedanāsu vedan'ānupassī viharāmi||
ātāpī||
sampajāno||
satimā||
sukham'asmī' ti pajānāti.|| ||
■
Bahiddhā Ānanda, bhikkhu cittaṁ appaṇihāya|| ||
'Appaṇihitaṁ me bahiddhā cittan' ti pajānāti.|| ||
'Atha pacchāpure asaṅkhittaṁ vimuttaṁ,||
appaṇihitan' ti pajānāti.|| ||
Atha ca pana|| ||
'Cittesu citt'ānupassī viharāmi||
ātāpī||
sampajāno||
satimā||
sukham'asmī' ti pajānāti.|| ||
■
Bahiddhā Ānanda, bhikkhu cittaṁ appaṇihāya|| ||
'Appaṇihitaṁ me bahiddhā cittan' ti pajānāti.|| ||
'Atha pacchāpure asaṅkhittaṁ vimuttaṁ,||
appaṇihitan' ti pajānāti.|| ||
Atha ca pana|| ||
'Dhammesu Dhamm'ānupassī viharāmi||
ātāpī||
sampajāno||
satimā||
sukham'asmī' ti pajānāti.|| ||
Evaṁ kho Ānanda, appaṇidhāya bhāvanā hoti.|| ||
Iti kho Ānanda, desitā mayā paṇidhāya bhāvanā,||
desitā appaṇidhāya bhāvanā.|| ||
Yaṁ Ānanda, Satthārā karaṇīyaṁ sāvakānaṁ||
hitesinā||
anukampa-kena||
anukampaṁ||
upādāya.|| ||
Kataṁ vo taṁ mayā.|| ||
Etāni Ānanda, rukkha-mūlāni,||
etāni suññ-ā-gārāni,||
nijjhāyath Ānanda,||
mā pamādattha,||
mā pacchā-vippaṭi-sārino ahuvattha.|| ||
Ayaṁ vo amhākaṁ anusāsanī" ti.|| ||
Idam avoca Bhagavā.|| ||
Attamano āyasmā Ānando Bhagavato bhāsitam abhinandi.|| ||
Ambapāli Vagga Paṭhama