Saṁyutta Nikāya
5. Mahā-Vagga
48. Indriya Saṁyutta
1. Suddhika Vagga
Sutta 10
Dutiya Vibhaṅga Suttaṁ
Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.
[1][pts][than] Evam me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayam Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati.|| ||
Tatra kho Bhagavā bhikkhū āmantesi:|| ||
"Bhikkhavo" ti.|| ||
"Bhadante" ti||
te bhikkhū Bhagavato paccassosuṁ.|| ||
Bhagavā etad avoca:|| ||
"Pañc'imāni bhikkhave, indriyāni.|| ||
Katamāni pañca?|| ||
Saddh'indriyaṁ,||
viriy'indriyaṁ,||
sat'indriyaṁ,||
samādh'indriyaṁ,||
paññ'indriyaṁ.|| ||
§
Katamañ ca bhikkhave, saddh'indriyaṁ?|| ||
Idha bhikkhave, ariya-sāvako saddho hoti,||
sadda-hati Tathāgatassa bodhiṁ:|| ||
"Iti pi so Bhagavā||
arahaṁ||
Sammā Sambuddho||
vijjā-caraṇa-sampanno||
Sugato||
loka-vidū anuttaro||
purisa-damma-sārathī||
Satthā deva-manussānaṁ||
Buddho||
Bhagavā" ti.|| ||
Idaṁ vuccati bhikkhave, saddh'indriyaṁ.|| ||
[198] Katamañ ca bhikkhave viriy'indriyaṁ?|| ||
Idha bhikkhave, ariya-sāvako āraddha-viriyo viharati,||
akusalānaṁ dhammānaṁ pahānāya,||
kusalānaṁ dhammānaṁ upasampadāya thāmavā daḷha-parakkamo anikkhitta-dhuro kusalesu dhammesu.|| ||
So anuppannānaṁ pāpakānaṁ akusalānaṁ dhammānaṁ anuppādāya chandaṁ janeti vāyamati ārabhati cittaṁ paggaṇhāti padahati.|| ||
Uppannānaṁ pāpakānaṁ akusalānaṁ dhammānaṁ pahānāya chandaṁ janeti vāyamati viriyaṁ ārabhati cittaṁ paggaṇhāti padahati.|| ||
Anuppannānaṁ kusalānaṁ dhammānaṁ uppādāya chandaṁ janeti vāyamati viriyaṁ ārabhati cittaṁ paggaṇhāti padahati.|| ||
Uppannānaṁ kusalānaṁ dhammānaṁ ṭhitiyā asammosāya bhīyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṁ janeti vāyamati viriyaṁ ārabhati cittaṁ paggaṇhāti padahati.|| ||
Idaṁ vuccati bhikkhave, viriy'indriyaṁ.|| ||
■
Katamañ ca bhikkhave, sat'indriyaṁ?|| ||
Idha bhikkhave, ariya-sāvako satimā hoti||
paramena sati-nepakkena sannāgato cira-katam pi cira-bhāsitam pi saritā anussaritā.|| ||
So kāye kāy'ānupassī viharati||
ātāpī sampajāno satimā||
vineyya loke abhijjhā-domanassaṁ.|| ||
Vedanāsu vedan'ānupassī viharati||
ātāpī sampajāno satimā||
vineyya loke abhijjhā-domanassaṁ.|| ||
Citte citt'ānupassī viharati||
ātāpī sampajāno satimā||
vineyya loke abhijjhā-domanassaṁ.|| ||
Dhammesu Dhamm'ānupassī viharati||
ātāpī sampajāno satimā||
vineyya loke abhijjhā-domanassaṁ.|| ||
Idaṁ vuccati bhikkhave, sat'indriyaṁ.|| ||
■
Katamañ ca bhikkhave, samādh'indriyaṁ?|| ||
Idha bhikkhave, ariya-sāvako vossagg'ārammaṇaṁ karitvā labhati samādhiṁ,||
labhati cittassek'aggataṁ.|| ||
So vivicc'eva kāmehi||
vivicca akusalehi dhammehi||
sa-vitakkaṁ||
sa-vicāraṁ||
vikkejaṁ pīti-sukhaṁ||
paṭhamaṁ-jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||
Vitakka-vicāranaṁ vūpasamā||
ajjhattaṁ sampasādanaṁ||
cetaso ekodi-bhāvaṁ||
avitakkaṁ||
avicāraṁ||
samādhi-jaṁ pīti-sukhaṁ||
dutiyaṁ-jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||
Pītiyā ca virāgā||
upekkhako ca viharati||
sato ca sampajāno||
sukhaṁ ca kāyena paṭisaṁvedeti||
yan taṁ ariyā ācikkhanti||
'Upekkhako satimā sukha-vihārī' ti||
taṁ tatiyaṁ-jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||
Sukhassa ca pahānā||
dukkhassa ca pahānā||
pubb'eva somanassa-domanassānaṁ attha-gamā||
adukkha-ṁ-asukhaṁ||
upekhāsati-pārisuddhiṁ||
catutthaṁ-jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||
Idaṁ vuccati bhikkhave samādh'indriyaṁ.|| ||
■
[199] Katamañ ca bhikkhave paññ'indriyaṁ?|| ||
Idha bhikkhave, ariya-sāvako paññavā hoti||
uday'attha-gāminiyā paññāya samannāgato,||
ariyāya nibbedhi-kāya sammā-dukkha-k-khaya-gāminiyā.|| ||
So 'idaṁ dukkhan' ti||
yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
'Ayaṁ dukkha-samudayo' ti||
yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
'Ayaṁ dukkha-nirodho' ti||
yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
'Ayaṁ dukkha-nirodha-gāminī-paṭipadā' ti||
yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
Idaṁ vuccati bhikkhave paññ'indriyaṁ.|| ||
Imāni kho bhikkhave, pañc'indriyānī" ti.|| ||
Suddhaka Vagga Paṭhama