Samyutta Nikaya Masthead


[Home]  [Sutta Indexes]  [Glossology]  [Site Sub-Sections]
[PEDPāḷi English Dictionary]  [PEDSutta Search]  [Dhammatalk SearchDhammatalk Search]


 

Saṁyutta Nikāya
5. Mahā-Vagga
48. Indriya Saṁyutta
4. Sukh'Indriya (or Uppaṭi) Vagga

Sutta 40

Uppatika Suttaṁ

Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.

 


[213]

[1][wood][olds] Evam me sutaṁ:|| ||

Ekaṁ samayam Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati.|| ||

Tatra kho Bhagavā bhikkhū āmantesi:|| ||

"Bhikkhavo" ti.|| ||

"Bhadante" ti||
te bhikkhū Bhagavato paccassosuṁ.|| ||

Bhagavā etad avoca:|| ||

"Pañc'imāni, bhikkhave, indriyāni.|| ||

Katamāni pañca?|| ||

Dukkh'indriyaṁ||
domanass'indriyaṁ||
sukh'indriyaṁ||
somanass'indriyaṁ||
upekkh'indriyaṁ.|| ||

Imāni kho bhikkhave, pañc'indriyānī|| ||

 

§

 

Idha, bhikkhave, bhikkhuno appamattassa||
ātāpino||
pahitattassa viharato||
uppajjati dukkh'indriyaṁ.|| ||

So evaṁ pajānāti:|| ||

'Uppannaṁ kho me idaṁ dukkh'indriyaṁ.|| ||

Tañ ca kho sa-nimittaṁ||
sa-nidānaṁ||
sa-saṅkhāraṁ||
sa-p-paccayaṁ.|| ||

Taṁ ca a-nimittaṁ||
a-nidānaṁ||
a-saṅkhāraṁ||
a-p-paccayaṁ||
dukkh'indriyaṁ uppajjissati,||
n'etaṁ ṭhānaṁ vijjatī' ti.|| ||

So dukkh'indriyañ ca pajānāti||
dukkh'indriya-samudayañ ca pajānati||
dukkh'indriya-nirodhañ ca pajānāti.|| ||

Yattha c'uppannaṁ dukkh'indriyaṁ aparisesaṇ nirujjhati.|| ||

Tañ ca pajānāti.|| ||

Kattha c'uppannaṁ dukkh'indriyaṁ aparisesaṇ nirujjhati?|| ||

Idha bhikkhave, bhikkhu||
vivicc'eva kāmehi||
vivicca akusalehi dhammehi||
sa-vitakkaṁ||
sa-vicāraṁ||
viveka-jaṁ pīti-sukhaṁ||
paṭhamaṁ jhānam upasampajja viharati.|| ||

Ettha c'uppannaṁ dukkh'indriyaṁ aparisesaṇ nirujjhati.|| ||

Ayaṁ vuccati bhikkhave:||
Bhikkhu aññāsi dukkh'indriyassa nirodhaṁ||
tathattāya cittaṁ upasaṇhāsi.|| ||

 

§

 

Idha, bhikkhave, bhikkhuno appamattassa||
ātāpino||
pahitattassa viharato||
uppajjati domanass'indriyaṁ.|| ||

[214] So evaṁ pajānāti:|| ||

'Uppannaṁ kho me idaṁ domanass'indriyaṁ.|| ||

Tañ ca kho sa-nimittaṁ||
sa-nidānaṁ||
sa-saṅkhāraṁ||
sa-p-paccayaṁ.|| ||

Taṁ ca a-nimittaṁ||
a-nidānaṁ||
a-saṅkhāraṁ||
a-p-paccayaṁ||
domanass'indriyaṁ uppajjissati,||
n'etaṁ ṭhānaṁ vijjatī' ti.|| ||

So domanass'indriyañ ca pajānāti||
domanass'indriya-nirodhañ ca pajānāti.|| ||

Yattha c'uppannaṁ domanass'indriyaṁ aparisesaṇ nirujjhati.|| ||

Tañ ca pajānāti.|| ||

Kattha c'uppannaṁ domanass'indriyaṁ aparisesaṇ nirujjhati?|| ||

Idha bhikkhave, bhikkhu||
vitakka-vicārānaṁ vūpasamā||
ajjhattaṁ sampasādanaṁ||
cetaso ekodi-bhāvaṁ||
avitakkaṁ||
avicāraṁ||
samādhi-jaṁ pīti-sukhaṁ||
dutiyaṁ jhānam upasampajja viharati.|| ||

Ettha c'uppannaṁ domanass'indriyaṁ aparisesaṇ nirujjhati.|| ||

Ayaṁ vuccati bhikkhave:||
Bhikkhu aññāsi domanass'indriyassa nirodhaṁ||
tathattāya cittaṁ upasaṇhāsi.|| ||

 

§

 

Idha, bhikkhave, bhikkhuno appamattassa||
ātāpino||
pahitattassa viharato||
uppajjati sukh'indriyaṁ.|| ||

So evaṁ pajānāti:|| ||

'Uppannaṁ kho me idaṁ sukh'indriyaṁ.|| ||

Tañ ca kho sa-nimittaṁ||
sa-nidānaṁ||
sa-saṅkhāraṁ||
sa-p-paccayaṁ.|| ||

Taṁ ca a-nimittaṁ||
a-nidānaṁ||
a-saṅkhāraṁ||
a-p-paccayaṁ||
sukh'indriyaṁ uppajjissati,||
n'etaṁ ṭhānaṁ vijjatī' ti.|| ||

So sukh'indriyañ ca pajānāti||
sukh'indriya-nirodhañ ca pajānāti.|| ||

Yattha c'uppannaṁ sukh'indriyaṁ aparisesaṇ nirujjhati.|| ||

Tañ ca pajānāti.|| ||

Kattha c'uppannaṁ sukh'indriyaṁ aparisesaṇ nirujjhati?|| ||

Idha bhikkhave, bhikkhu||
pītiyā ca virāgā||
upekkhako ca viharati||
sato ca sampajāno||
sukhañ ca kāyena paṭisaṁvedeti.|| ||

Yaṁ taṁ ariyā ācikkhanti|| ||

'Upekkhako satimā sukha-vihārī' ti||
tatiyaṁ jhānam upasampajja viharati.|| ||

Ettha c'uppannaṁ sukh'indriyaṁ aparisesaṇ nirujjhati.|| ||

Ayaṁ vuccati bhikkhave:||
Bhikkhu aññāsi sukh'indriyassa nirodhaṁ||
tathattāya cittaṁ upasaṇhāsi.|| ||

 

§

 

[215] Idha, bhikkhave, bhikkhuno appamattassa||
ātāpino||
pahitattassa viharato||
uppajjati somanass'indriyaṁ.|| ||

So evaṁ pajānāti:|| ||

'Uppannaṁ kho me idaṁ somanass'indriyaṁ.|| ||

Tañ ca kho sa-nimittaṁ||
sa-nidānaṁ||
sa-saṅkhāraṁ||
sa-p-paccayaṁ.|| ||

Taṁ ca a-nimittaṁ||
a-nidānaṁ||
a-saṅkhāraṁ||
a-p-paccayaṁ||
somanass'indriyaṁ uppajjissati,||
n'etaṁ ṭhānaṁ vijjatī' ti.|| ||

So somanass'indriyañ ca pajānāti||
somanass'indriya-nirodhañ ca pajānāti.|| ||

Yattha c'uppannaṁ somanass'indriyaṁ aparisesaṇ nirujjhati.|| ||

Tañ ca pajānāti.|| ||

Kattha c'uppannaṁ somanass'indriyaṁ aparisesaṇ nirujjhati?|| ||

Idha bhikkhave, bhikkhu||
sukhassa ca pahānā||
dukkhassa ca pahānā||
pubb'eva somanassa domanassānaṁ attha-gamā||
adukkhaṁ||
asukhaṁ||
upekkhā-sati-pārisuddhiṁ||
catutthaṁ jhānam upasampajja viharati.|| ||

Ettha c'uppannaṁ somanass'indriyaṁ aparisesaṇ nirujjhati.|| ||

Ayaṁ vuccati bhikkhave:||
'Bhikkhu aññāsi somanass'indriyassa nirodhaṁ||
tathattāya cittaṁ upasaṇhāsi.|| ||

Idha, bhikkhave, bhikkhuno appamattassa||
ātāpino||
pahitattassa viharato||
uppajjati upekkh'indriyaṁ.|| ||

So evaṁ pajānāti:|| ||

'Uppannaṁ kho me idaṁ upekkh'indriyaṁ.|| ||

Tañ ca kho sa-nimittaṁ||
sa-nidānaṁ||
sa-saṅkhāraṁ||
sa-p-paccayaṁ.|| ||

Taṁ ca a-nimittaṁ||
a-nidānaṁ||
a-saṅkhāraṁ||
a-p-paccayaṁ||
upekkh'indriyaṁ uppajjissati,||
n'etaṁ ṭhānaṁ vijjatī' ti.|| ||

So upekkh'indriyañ ca pajānāti||
upekkh'indriya-nirodhañ ca pajānāti.|| ||

Yattha c'uppannaṁ upekkh'indriyaṁ aparisesaṇ nirujjhati.|| ||

Tañ ca pajānāti.|| ||

Kattha c'uppannaṁ upekkh'indriyaṁ aparisesaṇ nirujjhati?|| ||

Idha bhikkhave, bhikkhu||
sabbaso N'eva-saññā-nā-saññ'āyatanaṁ samati-k-kama||
saññā-vedayita-nirodhaṁ upasampajja viharati.|| ||

Ettha c'uppannaṁ upekkh'indriyaṁ aparisesaṇ nirujjhati.|| ||

Ayaṁ vuccati bhikkhave:||
Bhikkhu [216] aññāsi upekkh'indriyassa nirodhaṁ||
tathattāya cittaṁ upasaṇhāsi.|| ||

Sukh'Indriya Vagga

 


Contact:
E-mail
Copyright Statement