Majjhima Nikāya
1. Mūla-Paṇṇāsa
3. Tatiya Vagga
Sutta 23
Vammīka Suttaṁ
Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.
[1][chlm][pts][upal][olds][swe] Evaṁ me sutaṁ.|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati||
Jetavane Anāthapiṇḍikassa ārāme.|| ||
Tena kho pana samayen'āyasmā Kumāra Kassapo andhavane viharati.|| ||
Atha kho aññatarā devatā abhikkantāya rattiyā abhikkanta-vaṇṇā kevala-kappaṁ Andhavanaṁ obhāsetvā yen'āyasmā KumāraKassapo ten'upasaṅkami.
Upasaṅkamitvā eka-m-antaṁ aṭṭhāsi.
Eka-m-antaṁ ṭhitā kho sā devatā āyasmantaṁ KumāraKassapaṁ etad avoca:|| ||
[2][pts][upal][olds][swe] "Bhikkhu, bhikkhu,||
ayaṁ vammiko rattiṁ dhūpāyati divā pajjalati.|| ||
Brāhmaṇo evam āha:|| ||
'Abhikkhaṇa su medha satthaṁ ādāyā' ti.|| ||
Abhikkhaṇanto su medho satthaṁ ādāya addasa laṅgiṁ:|| ||
'Laṅgī bhadante' ti.|| ||
Brāhmaṇo evam āha:|| ||
'Ukkhipa laṅgiṁ.|| ||
Abhikkhaṇa su medha satthaṁ ādāyā' ti.|| ||
Abhikkhaṇanto su medho satthaṁ ādāya addasa uddhumāyikaṁ:|| ||
'Uddhumāyikā bhadante' ti.|| ||
Brāhmaṇo evam āha:|| ||
'Ukkhipa uddhumāyikaṁ.|| ||
Abhikkhaṇa su medha satthaṁ ādāyā' ti.|| ||
Abhikkhaṇanto su medho satthaṁ ādāya addasa dvidhā-pathaṁ.|| ||
'Dvidhā-patho bhadante' ti.|| ||
Brāhmaṇo evam āha:|| ||
[143] 'Ukkhipa dvidhā-pathaṁ.|| ||
Abhikkhaṇa su medha satthaṁ ādāyā' ti.|| ||
Abhikkhaṇanto su medho satthaṁ ādāya addasa caṅgavāraṁ.|| ||
'Caṅgavāraṁ bhadante' ti.|| ||
Brāhmaṇo evam āha:|| ||
'Ukkhipa caṅgavāraṁ.|| ||
Abhikkhaṇa su medha satthaṁ ādāyā' ti.|| ||
Abhikkhaṇanto su medho satthaṁ ādāya addasa kummaṁ.|| ||
'Kummo bhadante' ti.|| ||
Brāhmaṇo evam āha:|| ||
'Ukkhipa kummaṁ.|| ||
Abhikkhaṇa su medha satthaṁ ādāyā' ti.|| ||
Abhikkhaṇanto su medho satthaṁ ādāya addasa asisūnaṁ.|| ||
'Asisūnā bhadante' ti.|| ||
Brāhmaṇo evam āha:|| ||
'Ukkhipa asisūnaṁ.|| ||
Abhikkhaṇa su medha satthaṁ ādāyā' ti.|| ||
Abhikkhaṇanto su medho satthaṁ ādāya addasa maṁsapesiṁ.|| ||
'Maṁsapesī bhadante' ti.|| ||
Brāhmaṇo evam āha:|| ||
'Ukkhipa maṁsapesiṁ.|| ||
Abhikkhaṇa su medha satthaṁ ādāyā' ti.|| ||
Abhikkhaṇanto su medho satthaṁ ādāya addasa nāgaṁ.|| ||
'Nāgo bhadante' ti.|| ||
Brāhmaṇo evam āha:|| ||
'Tiṭṭhatu nāgo.|| ||
Mā nāgaṁ ghaṭṭesi.|| ||
Namo karohi nāgassā' tī.|| ||
[3][pts][upal][olds][swe] Ime kho tvaṁ bhikkhu pañhe Bhagavantaṁ upasaṅkamitvā puccheyyāsi.|| ||
Yathā te Bhagavā vyākaroti tathā naṁ dhāreyyāsi.|| ||
Nāhaṁ taṁ bhikkhu passāmi sa-devake loke sa-Mārake sa-brahmake sa-s-samaṇa-brāhmaṇiyā pajāya sadeva-manussāya yo imesaṁ pañhānaṁ veyyākaraṇena cittaṁ ārādheyya aññatra Tathāgatena vā||
Tathāgata-sāvakena vā||
ito vā pana sutvā" ti.|| ||
Idam avoca sā devatā||
idaṁ vatvā tatthe'vantara-dhāyi.|| ||
[4][pts][upal][olds][swe] Atha kho āyasmā Kumāra Kassapo tassā rattiyā accayena yena Bhagavā ten'upasaṅkami||
upasaṅkamitvā Bhagavantaṁ abhivādetvā||
eka-m-antaṁ nisīdi.|| ||
Eka-m-antaṁ nisinno kho||
āyasmā Kumāra Kassapo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Imaṁ bhante rattiṁ aññatarā devatā abhikkantāya rattiyā abhikkanta-vaṇṇā kevala-kappaṁ andhavanaṁ obhāsetvā yenāhaṁ ten'upasaṅkami. Upasaṅkamitvā eka-m-antaṁ aṭṭhāsi.|| ||
Eka-m-antaṁ ṭhitā kho bhante sā devatā maṁ etad avoca:|| ||
'Bhikkhu, bhikkhu,||
ayaṁ vammiko rattiṁ dhūpāyati divā pajjalati.|| ||
Brāhmaṇo evam āha:|| ||
"Abhikkhaṇa su medha satthaṁ ādāyā" ti.|| ||
Abhikkhaṇanto su medho satthaṁ ādāya addasa laṅgiṁ:|| ||
"Laṅgī bhadante" ti.|| ||
Brāhmaṇo evam āha:|| ||
"Ukkhipa laṅgiṁ.|| ||
Abhikkhaṇa su medha satthaṁ ādāyā" ti.|| ||
Abhikkhaṇanto su medho satthaṁ ādāya addasa uddhumāyikaṁ:|| ||
"Uddhumāyikā bhadante" ti.|| ||
Brāhmaṇo evam āha:|| ||
"Ukkhipa uddhumāyikaṁ.||
Abhikkhaṇa su medha satthaṁ ādāyā" ti.|| ||
Abhikkhaṇanto su medho satthaṁ ādāya addasa dvidhā-pathaṁ.|| ||
"Dvidhā-patho bhadante" ti.|| ||
Brāhmaṇo evam āha:|| ||
"Ukkhipa dvidhā-pathaṁ.|| ||
Abhikkhaṇa su medha satthaṁ ādāyā" ti.|| ||
Abhikkhaṇanto su medho satthaṁ ādāya addasa caṅgavāraṁ.|| ||
"Caṅgavāraṁ bhadante" ti.|| ||
Brāhmaṇo evam āha:|| ||
"Ukkhipa caṅgavāraṁ.|| ||
Abhikkhaṇa su medha satthaṁ ādāyā" ti.|| ||
Abhikkhaṇanto su medho satthaṁ ādāya addasa kummaṁ.|| ||
"Kummo bhadante" ti.|| ||
Brāhmaṇo evam āha:|| ||
"Ukkhipa kummaṁ.|| ||
Abhikkhaṇa su medha satthaṁ ādāyā" ti.|| ||
Abhikkhaṇanto su medho satthaṁ ādāya addasa asisūnaṁ.|| ||
"Asisūnā bhadante" ti.|| ||
Brāhmaṇo evam āha:|| ||
"Ukkhipa asisūnaṁ.|| ||
Abhikkhaṇa su medha satthaṁ ādāyā" ti.|| ||
Abhikkhaṇanto su medho satthaṁ ādāya addasa maṁsapesiṁ.|| ||
"Maṁsapesī bhadante" ti.|| ||
Brāhmaṇo evam āha:|| ||
"Ukkhipa maṁsapesiṁ.|| ||
Abhikkhaṇa su medha satthaṁ ādāyā" ti.|| ||
Abhikkhaṇanto su medho satthaṁ ādāya addasa nāgaṁ.|| ||
"Nāgo bhadante" ti.|| ||
Brāhmaṇo evam āha:|| ||
"Tiṭṭhatu nāgo.|| ||
Mā nāgaṁ ghaṭṭesi.|| ||
Namo karohi nāgassā" tī.|| ||
Ime kho tvaṁ bhikkhu pañhe Bhagavantaṁ upasaṅkamitvā puccheyyāsi.|| ||
Yathā te Bhagavā vyākaroti,||
tathā naṁ dhāreyyāsi.|| ||
Nāhaṁ taṁ bhikkhu passāmi sa-devake loke sa-Mārake sa-brahmake sa-s-samaṇa-brāhmaṇiyā pajāya sadeva-manussāya yo imesaṁ pañhānaṁ veyyākaraṇena cittaṁ ārādheyya aññatra Tathāgatena vā Tathāgata-sāvakena vā ito vā pana sutvā' ti.|| ||
Idam avoca sā devatā.|| ||
Idaṁ vatvā tatthe'vantara-dhāyīti.|| ||
[5][pts][upal][olds][swe] Ko nu kho bhante vammiko?|| ||
Kā rattiṁ dhūpāyanā?|| ||
Kā divā pajjalanā?|| ||
Ko brāhmaṇo?|| ||
Ko su medho?|| ||
Kiṁ satthaṁ?|| ||
Kiṁ abhikkhaṇaṁ?|| ||
Kā laṅgī?|| ||
Kā uddhumāyikā?|| ||
Ko dvidhā-patho?|| ||
Kiṁ caṅgavāraṁ?|| ||
Ko kummo?|| ||
Kā asisūnā?|| ||
Kā maṁsapesi?|| ||
Ko nāgo" ti?|| ||
[144][6][pts][upal][olds][swe] "'Vammiko' ti kho bhikkhu imass'etaṁ cātu-m-mahā-bhūtikassa kāyassa adhivacanaṁ mātā-pettika-sambhavassa odana-kummās-ūpacayassa anicc'ucchādana-parimaddana-bhedana-viddhaṁsana-dhammassa.|| ||
Yaṁ kho bhikkhu divā kammante ārabbha rattiṁ anuvitakketi anuvicāreti ayaṁ rattiṁ dhūpāyanā.|| ||
Yaṁ kho bhikkhu rattiṁ anuvitakketvā anuvicāretvā divā kammante payojeti kāyena vācāya manasā ayaṁ divā pajjalanā.|| ||
'Brāhmaṇo' ti kho bhikkhu Tathāgatass'etaṁ adhivacanaṁ arahato Sammā Sambuddhassa.|| ||
'Sumedho' ti kho bhikkhu sekhass'etaṁ bhikkhuno adhivacanaṁ.|| ||
'Satthan' ti kho bhikkhu ariyāy'etaṁ paññāya adhivacanaṁ.|| ||
'Abhikkhaṇan' ti kho bhikkhu viriy'ārambhass'etaṁ adhivacanaṁ.|| ||
'Laṅgī' ti kho bhikkhu avijjāy'etaṁ adhivacanaṁ;||
'Ukkhipa laṅgiṁ, pajaha avijjaṁ,||
abhikkhaṇa su medha satthaṁ ādāyā' ti||
ayam etassa attho.|| ||
'Uddhumāyikā' ti kho bhikkhu kodhūpāyāsass'etaṁ adhivacanaṁ;||
'Ukkhipa uddhumāyikaṁ pajaha kodhūpāyāsaṁ,||
abhikkhaṇa su medha satthaṁ ādāyā' ti||
ayam etassa attho.|| ||
'Dvidhā-patho' ti kho bhikkhu vicikicchāy'etaṁ adhivacanaṁ;||
'Ukkhipa dvidhā-pathaṁ pajaha vici-kicchaṁ,||
abhikkhaṇa su medha satthaṁ ādāyā'ti ayametassa attho.|| ||
'Caṅgavāran' ti kho bhikkhu pañcann'etaṁ nīvaraṇānaṁ adhivacanaṁ:|| ||
kāma-c-chanda-nīvaraṇassa||
vyāpāda-nīvaraṇassa||
thīna-middha-nīvaraṇassa||
uddhacca-kukkucca-nīvaraṇassa||
vicikicchā-nīvaraṇassa.|| ||
'Ukkhipa caṅgavāraṁ pajaha pañca nīvaraṇe abhikkhaṇa su medha satthaṁ ādāyā' ti||
ayametassa attho.|| ||
'Kummo' ti kho bhikkhu pañcann'etaṁ upādāna-k-khandhānaṁ adhivacanaṁ,||
seyyath'īdaṁ:|| ||
rūp'ūpādāna-k-khandhassa||
vedan'ūpādāna-k-khandhassa||
saññ'ūpādāna-k-khandhassa||
saṅkhār'ūpādāna-k-khandhassa||
viññāṇ'ūpādāna-k-khandhassaca.|| ||
'Ukkhipa kummaṁ pajaha pañc'upādāna-k-khandhe abhikkhaṇa su medha satthaṁ ādāyā' ti;||
ukkhipaayametassa attho.|| ||
'Asisūnā' ti kho bhikkhu pañcann'etaṁ kāma-guṇānaṁ adhivacanaṁ:|| ||
cakkhu-viññeyyānaṁ rūpānaṁ iṭṭhānaṁ kantānaṁ manāpānaṁ piya-rūpānaṁ kām'ūpasaṁ-hitānaṁ rajanīyānaṁ,|| ||
sota-viññeyyānaṁ saddānaṁ iṭṭhānaṁ kantānaṁ manāpānaṁ piya-rūpānaṁ kām'ūpasaṁ-hitānaṁ rajanīyānaṁ,|| ||
ghāna-viññeyyānaṁ gandhānaṁ iṭṭhānaṁ kantānaṁ manāpānaṁ piya-rūpānaṁ kām'ūpasaṁ-hitānaṁ rajanīyānaṁ,|| ||
jivhā-viññeyyānaṁ rasānaṁ iṭṭhānaṁ kantānaṁ manāpānaṁ piya-rūpānaṁ kāmūpasaṁ- [145] hitānaṁ rajanīyānaṁ,|| ||
kāya-viññeyyānaṁ phoṭṭhabbānaṁ iṭṭhānaṁ kantānaṁ manāpānaṁ piya-rūpānaṁ kām'ūpasaṁ-hitānaṁ rajanīyānaṁ.|| ||
'Ukkhipa asisūnaṁ, pajaha pañca kāma-guṇe abhikkhaṇa su medha satthaṁ ādāyā' ti||
ayam etassa attho.|| ||
'Maṁsapesī' ti kho bhikkhu nandi-rāgass'etaṁ adhivacanaṁ.|| ||
'Ukkhipa maṁsapesiṁ pajaha nandi-rāgaṁ abhikkhaṇa su medha satthaṁ ādāyā' ti||
ayam etassa attho.|| ||
'Nāgo' ti kho bhikkhu khīṇ'āsavass'etaṁ bhikkhuno adhivacanaṁ.|| ||
Tiṭṭhatu nāgo||
mā nāgaṁ ghaṭṭesi||
namo karohi nāgassāti ayam etassa attho" ti.|| ||
Idam avoca Bhagavā.|| ||
Attamano āyasmā Kumāra Kassapo Bhagavato bhāsitaṁ 'abhinandī' ti.|| ||
Vammīka Suttaṁ