Aṅguttara-Nikāya
II. Dukanipāta
V. Parisā Vagga
Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.
Sutta 41
[41.1][pts][olds][70] "Dve'mā bhikkhave parisā.|| ||
Katamā dve?|| ||
Uttānā ca parisā,||
gambhīrā ca parisā.|| ||
Katamā ca, bhikkhave,||
uttānā parisā?|| ||
Idha, bhikkhave,||
yassaṁ parisāyaṁ bhikkhū||
uddhatā honti,||
unnalā,||
capalā,||
mukharā,||
vikiṇṇa-vācā,||
muṭṭhassatī,||
asampajānā,||
asamāhitā,||
vibbhanta-cittā,||
pākat'indriyā;||
ayaṁ vuccati, bhikkhave,||
uttānā parisā.|| ||
Katamā ca, bhikkhave,||
gambhīrā parisā?|| ||
Idha, bhikkhave,||
yassaṁ parisāyaṁ bhikkhū||
anuddhatā honti||
anunnalā||
acapalā||
amukharā||
avikinṇa-vācā||
upatthikasatī||
sampajānā||
samāhitā||
ek'agga-cittā||
saṁvut'indriyā.|| ||
Ayaṁ vuccati, bhikkhave,||
gambhīrā parisā.|| ||
Imā kho bhikkhave dve parisā.|| ||
Etad aggaṁ, bhikkhave,||
imāsaṁ dvinnaṁ parisānaṁ,||
yad idaṁ gambhīrā parisā" ti.|| ||
Sutta 42
[42.1][pts][olds] "Dve'mā bhikkhave parisā.|| ||
Katamā dve?|| ||
Vaggā ca parisā,||
samaggā ca parisā.|| ||
Katamā ca, bhikkhave,||
vaggā parisā?|| ||
Idha, bhikkhave,||
yassaṁ parisāyaṁ bhikkhū||
bhaṇḍanajātā,||
kalaha-jātā,||
vivādāpannā,||
añña-maññaṁ mukha-sattīhi||
vitudantā||
viharanti||
ayaṁ vuccati, bhikkhave,||
vaggā parisā.|| ||
Katamā ca, bhikkhave,||
samaggā parisā?|| ||
Idha, bhikkhave,||
yassaṁ parisāyaṁ bhikkhū||
samaggā,||
sammodamānā,||
avivadamanā,||
khīrodakībhūtā,||
añña-maññaṁ piyacakkhūhi,||
sampassantā||
viharanti||
ayaṁ vuccati, bhikkhave,||
samaggā parisā.|| ||
Imā kho, bhikkhave,||
dve parisā.|| ||
Etad aggaṁ, bhikkhave,||
imāsaṁ dvinnaṁ parisānaṁ||
yad idaṁ samaggā parisā" ti.|| ||
Sutta 43
[43.1][pts][olds] "Dve'mā bhikkhave parisā.|| ||
Katamā dve?|| ||
Anaggavatī ca parisā,||
aggavatī ca parisā.[1]|| ||
[71] Katamā ca bhikkhave anaggavatī parisā?|| ||
Idha, bhikkhave,||
yassaṁ parisāyaṁ therā bhikkhū||
bāhulīkā honti||
sāthalikā||
vokkamane||
pubbaṅgamā||
paviveke nikkhitta-dhurā,||
na viriyaṁ ārabhanti||
appattassa pattiyā||
anadhigatassa adhigamāya,||
asacchikatassa sacchikiriyāya, —||
tesaṁ pacchimā janatā||
diṭṭhānugatiṁ āpajjati.|| ||
Sā pi hoti bāhulikā,||
sāthalikā,||
vokkamane,||
pubbaṅgamā,||
paviveke nikkhitta-dhurā,||
na viriyaṁ ārabhati,||
appattassa pattiyā,||
anadhigatassa adhigamāya,||
asacchikatassa sacchikiriyāya.|| ||
Ayaṁ vuccati bhikkhave anaggavatī parisā.|| ||
Katamā ca, bhikkhave,||
aggavatī parisā?|| ||
Idha, bhikkhave,||
yassaṁ parisāyaṁ therā bhikkhū,||
na bāhulikā honti,||
na sāthalikā,||
vokkamane,||
nikkhitta-dhurā paviveke,||
pubbaṅgamā viriyaṁ ārabhanti,||
appattassa pattiyā,||
anadhigatassa adhigamāya,||
asacchi-katassa sacchi-kiriyāya —||
tesaṁ pacchimā janatā||
diṭṭh'ānugatiṁ āpajjati.|| ||
Sā pi hoti||
na bāhulikā||
na sāthalikā,||
vokkamane||
nikkhitta-dhurā paviveke||
pubbaṅgamā viriyaṁ ārabhati||
appattassa pattiyā||
anadhigatassa adhigamāya||
asacchi-katassa sacchi-kiriyāya.|| ||
Ayaṁ vuccati bhikkhave||
aggavatī parisā.|| ||
Imā kho bhikkhave dve parisā.|| ||
Etad aggaṁ bhikkhave imāsaṁ dvinnaṁ parisānaṁ||
yad idaṁ aggavatī parisā" ti.|| ||
Sutta 44
[44.1][pts][olds] "Dve'mā bhikkhave parisā.|| ||
Katamā dve?|| ||
Anariyā ca parisā, ariyā ca parisā.[2]|| ||
Katamā ca bhikkhave anariyā parisā?|| ||
Idha, bhikkhave,||
yassaṁ parisāyaṁ bhikkhū||
'Idaṁ dukkhan' ti||
yathā-bhūtaṁ na-p-pajānanti,||
'Ayaṁ dukkha-samudayo' ti||
yathā-bhūtaṁ na-p-pajānanti,||
'Ayaṁ dukkha-nirodho' ti||
yathā-bhūtaṁ na-p-pajānanti,||
'Ayaṁ dukkha-nirodha-gāminī paṭipadā' ti||
yathā-bhūtaṁ na-p-pajānanti,||
ayaṁ vuccati bhikkhave||
anariyā parisā.|| ||
Katamā ca, bhikkhave,||
ariyā parisā?|| ||
Idha, bhikkhave,||
yassaṁ parisāyaṁ bhikkhū||
'Idaṁ dukkhan' ti||
yathā-bhūtaṁ pajānanti,||
'Ayaṁ dukkha-samudayo' ti||
yathā-bhūtaṁ pajānanti,||
'Ayaṁ dukkha-narodho' ti||
yathā-bhūtaṁ pajānanti,||
'Ayaṁ dukkha-nirodha-gāminī paṭipadā' ti||
yathā-bhūtaṁ pajānanti —||
ayaṁ vuccati bhikkhave||
ariyā parisā.|| ||
Imā kho, bhikkhave, dve parisā.|| ||
Etad aggaṁ, bhikkhave,||
imāsaṁ dvinnaṁ parisānaṁ||
yad idaṁ ariyā parisā" ti.|| ||
Sutta 45
[45.1][pts][olds] "Dve'mā bhikkhave parisā.|| ||
Katamā dve?|| ||
Parisa-kasaṭo ca||
parisa-maṇḍo ca.|| ||
Katamo ca, bhikkhave,||
parisa-kasaṭo?|| ||
Idha, bhikkhave,||
yassaṁ parisāyaṁ bhikkhū||
chandāgatiṁ gacchanti,||
dosāgatiṁ gacchanti,||
mohāgatiṁ gacchanti,||
bhayāgatiṁ gacchanti.|| ||
Ayaṁ vuccati, bhikkhave,||
parisa-kasaṭo.|| ||
Katamo ca, bhikkhave,||
parisa-maṇḍo?|| ||
Idha, bhikkhave,||
yassaṁ parisāyaṁ bhikkhū||
na chandāgatiṁ gacchanti,||
na dosāgatiṁ gacchanti,||
na mohāgatiṁ gacchanti,||
na bhayāgatiṁ gacchanti.|| ||
Ayaṁ vuccati, bhikkhave,||
parisa-maṇḍo.|| ||
Imā kho, bhikkhave, dve parisā.|| ||
Etad aggaṁ, bhikkhave,||
imāsaṁ dvinnaṁ parisānaṁ||
yad idaṁ parisa-maṇḍo" ti.|| ||
Sutta 46
[46.1][pts][than][olds] "Dve'mā bhikkhave parisā.|| ||
Katamā dve?|| ||
Ukkācita-vinītā parisā||
no paṭipucchā-vinītā,||
paṭipucchā-vinītā parisā||
no ukkācita-vinītā.|| ||
Katamā ca, bhikkhave,||
ukkācita-vinītā parisā||
no paṭipucchā-vinītā?|| ||
Idha, bhikkhave,||
yassaṁ parisāyaṁ bhikkhū||
ye te suttantā Tathāgata-bhāsitā||
gambhīrā||
gambhīratthā||
lokuttarā||
suññatā-paṭisaṁyuttā,||
tesu bhaññamānesu,||
na sussūsanti,||
na sotaṁ odahanti,||
na aññā-cittaṁ upaṭṭhapenti,||
na ca te dhamme||
uggahetabbaṁ||
pariyāpuṇitabbaṁ||
maññanti.|| ||
Ye pana te suttantā||
kavikatā kāveyyā||
citt'akkharā||
citta-vyañjanā bāhirakā||
sāvaka-bhāsitā,||
tesu bhaññamānesu||
sussūsanti,||
sotaṁ odahanti,||
aññā-cittaṁ upaṭṭhapenti,||
te ca dhamme||
uggahetabbaṁ||
pariyāpuṇitabbaṁ||
maññanti.|| ||
Te taṁ dhammaṁ pariyāpuṇitvā||
na c'eva añña-maññaṁ||
paṭipucchanti,||
na paṭiviva- [73] ranti:|| ||
'Idaṁ kathaṁ?|| ||
Imassa kvattho?' ti.
Te avivaṭañ c'eva vivaranti.|| ||
Te avivaṭañ c'eva||
na vivaranti,||
anuttānīkatañ ca||
na uttānī-karontī.|| ||
Aneka-vihitesu ca||
kaṅkhaṭṭhānīyesu dhammesu kaṇakhaṁ||
na paṭivinodenti.|| ||
Ayaṁ vuccati, bhikkhave,||
ukkācita-vinītā parisā||
no paṭipucchā-vinītā.|| ||
Katamā ca, bhikkhave,||
paṭipucchā-vinītā parisā||
no ukkācita-vinītā?|| ||
Idha, bhikkhave, yassaṁ parisāyaṁ bhikkhū ye te suttantā,||
kavikatā kāveyyā citta-k-kharā citta-vyañjanā bāhirakā sāvaka-bhāsitā,||
tesu bhaññamānesu na sussūsanti,||
na sotaṁ odahanti,||
na aññā-cittaṁ upaṭṭhapenti,||
na ca te dhamme uggahetabbaṁ pariyāpuṇitabbaṁ maññanti.|| ||
Ye pana te suttantā Tathāgata bhasitā gambhīrā gambhiratthā lokuttarā suññatā-paṭisaññuttā,||
tesu bhaññamānesu sussūsanti,||
sotaṁ odahanti,||
aññā-cittaṁ upaṭṭhapenti,||
te ca dhamme uggahetabbaṁ pariyāpuṇitabbaṁ maññanti.|| ||
Te taṁ dhammaṁ pariyāpuṇitvā añña-maññaṁ paṭipucchanti,||
paṭivivaranti:|| ||
'Idaṁ kathaṁ?|| ||
Imassa kvattho?' ti.
Te avivaṭañ c'eva vivaranti.|| ||
Anuttānīkatañ ca||
uttānīṁ karonti,||
aneka-vihitesu ca kaṅkhaṭṭhānīyesu dhammesu kaṅkhaṁ paṭivinodenti.|| ||
Ayaṁ vuccati, bhikkhave,||
paṭipucchā-vinītā parisā||
no ukkācita-vinītā.|| ||
Imā kho, bhikkhave,||
dve parisā.|| ||
Etad aggaṁ bhikkhave imāsaṁ dvinnaṁ parisānaṁ||
yad idaṁ paṭipucchā-vinītā parisā||
no ukkācita-vinītā" ti.|| ||
Sutta 47
[47.1][pts][olds] "Dve'mā bhikkhave parisā.|| ||
Katamā dve?|| ||
Āmisagaru parisā||
no Sad'Dhamma-garu,||
Sad'Dhamma-garu parisā||
no āmisagaru.|| ||
Katamā ca bhikkhave āmisagaru parisā no Sad'Dhamma-garu?|| ||
Idha, bhikkhave,||
yassaṁ parisāyaṁ bhikkhū||
gihīnaṁ odāta-vasanānaṁ sammukhā||
añña-maññassa vaṇṇaṁ bhāsanti:|| ||
'Asuko Bhikkhu ubhato-bhāga-vimutto,||
asuko paññā- [74] vimutto,||
asuko kāya-sakkhi,||
asuko diṭṭha-p-patto,||
asuko saddhā-vimutto,||
asuko dhamm'ānusārī,||
asuko saddh'ānusārī||
asuko sīlavā kalyāṇa-dhammo,||
asuko du-s-sīlo pāpa-dhammo' ti.|| ||
Te tena lābhaṁ labhanti.|| ||
Te taṁ lābhaṁ labhitvā gathitā mucchitā ajjhopannā anādīnavadassāvino anissaraṇa-paññā paribhuñjanti.|| ||
Ayaṁ vuccati bhikkhave āmisagaru parisā no Sad'Dhamma-garu.|| ||
Katamā ca bhikkhave Sad'Dhamma-garu parisā no āmisagaru?|| ||
Idha, bhikkhave, yassaṁ parisāyaṁ bhikkhū na gihīnaṁ odāta-vasanānaṁ sammukhā añña-maññassa vaṇṇaṁ bhāsanti,||
asuko Bhikkhu ubhato-bhāga-vimutto,||
asuko paññā-vimutto,||
asuko kāya-sakkhi,||
asuko diṭṭha-p-patto,||
asuko saddhā-vimutto,||
asuko dhamm'ānusārī,||
asuko saddh'ānusārī,||
asuko sīlavā kaḷyāṇadhammo,||
asuko du-s-sīlo pāpa-dhammo ti.|| ||
Te tena lābhaṁ labhanti.|| ||
Taṁ lābham pi labhitvā agathitā amucchitā anajjhopannā ādīnavadassāvino nissaraṇa-paññā paribhuñjanti.|| ||
Ayaṁ vuccati bhikkhave Sad'Dhamma-garu parisā no āmisagaru.|| ||
Imā kho bhikkhave dve parisā.|| ||
Etad aggaṁ bhikkhave imāsaṁ dvinnaṁ parisānaṁ yad idaṁ Sad'Dhamma-garu parisā no āmisagaru" ti.|| ||
Sutta 48
[48.1][pts][olds] "Dve'mā bhikkhave parisā.
Katamā dve?|| ||
Visamā ca parisā,||
sama ca parisā.|| ||
Katamā ca bhikkhave visamā parisā?|| ||
Idha, bhikkhave,||
yassaṁ parisāyaṁ||
adhammakammāni pavattanni,||
dhammakammāni nappavattanti,||
avinayakammāni pavattanti,||
vinayakammāni nappavattanti,||
adhammakammāni dippanti,||
dhammakammāni na dippanti,||
avinayakammāni dippanti,||
vinayakammāni na dippanti,||
ayaṁ vuccati, bhikkhave,||
visamā parisā.|| ||
Visamattā, bhikkhave, parisāya||
adhammakammāni pavattanti,||
dhammakammāni nappa- [75] vattanti||
avinayakammāni pavattanti,||
vinayakammāni nappavattanti,||
adhammakammāni dippanti,||
dhammakammāni na dippanti,||
avinayakammāni dippanti,||
vinayakammāni na dippanti.|| ||
Katamā ca bhikkhave sama parisā?|| ||
Idha, bhikkhave,,||
yassaṁ parisāyaṁ||
dhammakammāni pavattanti,||
adhammakammāni nappavattanti,||
vinayakammāni pavattanti,||
avinayakammāni nappavattanti,||
dhammakammāni dippanti,||
adhammakammāni na dippanti,||
vinayakammāni dippanti,||
avinayakammāni na dippanti,||
ayaṁ vuccati, bhikkhave,||
samā parisā.|| ||
Samattā, bhikkhave, parisāya||
dhammakammāni pavattanti,||
adhammakammāni nappavattanti,||
vinayakammāni pavattanti,||
avinayakammāni nappavattanti,||
dhammakammāni dippanti,||
adhammakammāni na dippanti,||
vinayakammāni dippanti,||
avinayakammāni na dippanti.|| ||
Imā kho, bhikkhave,||
dve parisā.|| ||
Etad aggaṁ, bhikkhave,||
imāsaṁ dvinnaṁ parisānaṁ||
yad idaṁ samā parisā" ti.|| ||
Sutta 49
[49.1][pts][olds] "Dve'mā bhikkhave parisā.|| ||
Katamā dve?|| ||
Adhammikā ca parisā,||
dhammikā ca parisā.|| ||
Katamā ca, bhikkhave,||
adhammikā parisā?|| ||
Idha, bhikkhave,||
yassaṁ parisāyaṁ||
adhammakammāni pavattanti,||
dhammakammāni nappavattanti,||
avinayakammāni pavattanti,||
vinayakammāni nappavattanti,||
adhammakammāni dippanti,||
dhammakammāni na dippanti,||
avinayakammāni dippanti,||
vinayakammāni na dippanti,||
ayaṁ vuccati, bhikkhave,||
adhammikā parisā.|| ||
Adhammikattā, bhikkhave,||
parisāya||
adhammakammāni pavattanti,||
dhammakammāni nappavattanti,||
avinayakammāni pavattanti,||
vinayakammāni nappavattanti,||
adhammakammāni dippanti,||
dhammakammāni na dippanti,||
avinayakammāni dippanti,||
vinayakammāni na dippanti.|| ||
Katamā ca, bhikkhave,||
dhammikā ca parisā?|| ||
Idha, bhikkhave,||
yassaṁ parisāyaṁ||
dhammakammāni pavattanti,||
adhammakammāni nappavattanti,||
vinayakammāni pavattanti,||
avinayakammāni nappavattanti,||
dhammakammāni dippanti,||
adhammakammāni na dippanti,||
vinayakammāni dippanti,||
avinayakammāni na dippanti,||
ayaṁ vuccati, bhikkhave,||
dhammikā parisā.|| ||
Dhammikattā, bhikkhave,||
parisāya||
dhammakammāni pavattanti,||
adhammakammāni nappavattanti,||
Vinayakammāni pavattanti,||
avinayakammāni nappavattanti,||
Dhammakammāni dippanti,||
adhammakammāni na dippanti,||
Vinayakammāni dippanti,||
avinayakammāni na dippanti.|| ||
Imā kho, bhikkhave,||
dve parisā.|| ||
Etad aggaṁ, bhikkhave,||
imāsaṁ dvinnaṁ parisānaṁ,||
yad idaṁ dhammikā parisā" ti.|| ||
Sutta 50
[50.1][pts][olds] "Dve'mā bhikkhave parisā.|| ||
Katamā dve?|| ||
A-Dhamma-vādinī ca parisā,||
Dhamma-vādinī ca parisā.|| ||
Katamā ca, bhikkhave,||
a-Dhamma-vādinī parisā?|| ||
Idha, bhikkhave,||
yassaṁ parisāyaṁ bhikkhū||
adhikaraṇaṁ ādiyanti||
dhammikaṁ vā||
adhammikaṁ vā.|| ||
Te taṁ adhikaraṇaṁ ādiyitvā||
na c'eva añña-maññaṁ saññāpentī,||
na ca saññattiṁ upagacchanti,||
na ca nijjhāpenti,||
na ca nijjhattiṁ upagacchanti.|| ||
Te asaññattibalā||
anijjhatti-balā||
appaṭinissagga- [76] mantino||
tam eva adhikaraṇaṁ thāmasā parāmassa abhinivissa voharanti,||
'Idam eva saccaṁ mogham aññan' ti.|| ||
Ayaṁ vuccati bhikkhave a-Dhamma-vādinī parisā.|| ||
Katamā ca bhikkhave Dhamma-vādinī parisā?|| ||
Idha, bhikkhave, yassaṁ parisāyaṁ bhikkhū adhikaraṇaṁ ādiyanti,||
dhammikaṁ vā adhammikaṁ vā.|| ||
Te taṁ adhikaraṇaṁ ādiyitvā añña-maññaṁ saññāpenti c'eva saññattiñ ca upagacchanti,||
nijjhāpenti c'eva nijjhattiñ ca upagacchanti.|| ||
Te saññattibalā nijjhatti-balā paṭinissaggamantino na tam eva adhikaraṇaṁ thāmasā parāmassa abhinivissa voharanti,||
'Idam eva saccaṁ mogham aññan' ti.|| ||
Ayaṁ vuccati bhikkhave Dhamma-vādinī parisā.|| ||
Imā kho bhikkhave dve parisā.|| ||
Etad aggaṁ bhikkhave imāsaṁ dvinnaṁ parisānaṁ yad idaṁ Dhamma-vādinī parisā" ti.|| ||
Parisa Vagga Pañcama
Paṭhama Paṇṇāsaka Samatta
[1] The order is reversed in PTS with the explanations as in the order here. The usual order of lists in the Pali goes from worst to best.
[2] The order is reversed in PTS with the explanations as in the order here.