Potaliya Suttaṁ

Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.

[359]

[1][pts][chlm][than][ntbb][upal] Evaṁ me sutaṁ:|| ||

Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Aṅguttarāpesu viharati||
Āpaṇaṁ nāma Aṅguttarāpānaṁ nigamo.|| ||

Atha kho Bhagavā pubbaṇha-samayaṁ nivāsetvā patta-cīvaraṁ ādāya Āpaṇaṁ piṇḍāya pāvisi.|| ||

Āpaṇe piṇḍāyā caritvā pacchā-bhattaṁ piṇḍa-pāta-paṭikkanto yen'aññataro vana-saṇḍo ten'upasaṅkami divā-vihārāya.|| ||

Taṁ vana-saṇḍaṁ ajjhoga-hetvā aññatarasmiṁ rukkha-mūle divā-vihāraṁ nisīdi.|| ||

Potaliyo pi kho gahapati sampannanivāsanapāpuraṇo chattupāhanāhi jaṅghā-vihāraṁ anuvicaramāno anucaṅkamamāno yena so vana-saṇḍo ten'upasaṅkami.|| ||

Taṁ vana-saṇḍaṁ ajjhoga-hetvā yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||

Upasaṅkamitvā Bhagavatā saddhiṁ sammodi.|| ||

Sammodanīyaṁ kathaṁ sārāṇīyaṁ vīti-sāretvā eka-m-antaṁ aṭṭhāsi.|| ||

Eka-m-antaṁ ṭhitaṁ kho Potaliyaṁ gahapatiṁ Bhagavā etad avoca:|| ||

'Saṇvijjante kho gahapati āsanāni,||
sace ākaṅkhasi nisīdā' ti.|| ||

Evaṁ vutte Potaliyo gahapati||
'gahapativādena maṁ Samaṇo Gotamo samudā-caratī' ti||
kupito anatta-mano tuṇhī ahosi.|| ||

Dutiyam pi kho Bhagavā Potaliyaṁ gahapatiṁ etad avoca:|| ||

'Saṇvijjante kho gahapati āsanāni,||
sace ākaṅkhasi nisīdā' ti.|| ||

Dutiyam pi kho Potaliyo gahapati||
'gahapativādena maṁ Samaṇo Gotamo samudā-caratī' ti||
kupito anatta-mano tuṇhī ahosi.|| ||

Tatiyam pi kho Bhagavā Potaliyaṁ gahapatiṁ etad avoca:|| ||

'Saṇvijjante kho gahapati āsanāni,||
sace ākaṅkhasi nisidā' ti.|| ||

Evaṁ vutte Potaliyo gahapati||
'gahapati-vādena maṁ Samaṇo Gotamo samudā-cara' ti||
pi kupito anatta-mano Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||

'Ta-y-idaṁ [360] bho Gotama na-cchannaṁ,||
ta-y-idaṁ na-ppaṭirūpaṁ,||
yaṁ maṁ tvaṁ gahapati-vādena samudā-carasī' ti.|| ||

'Te hi te gahapati ākārā te liṅgā te nimittā yathā taṁ gahapatissā' ti.|| ||

'Tathā hi pana me bho Gotama sabbe kammantā paṭikkhittā,||
sabbe vohārā samucchinnā' ti.|| ||

'Yathā kathaṁ pana te gahapati sabbe kammantā paṭikkhittā,||
sabbe vohārā samucchinnā' ti?|| ||

'Idha me bho Gotama yaṁ ahosi dhanaṁ vā dhaññaṁ vā rajataṁ vā jāta-rūpaṁ vā sabbaṁ taṁ puttānaṁ dāyajjaṁ niyyātaṁ,||
tatth-ā-haṁ anovādī anupavādī ghāsa-c-chādanaparamo viharāmi.|| ||

Evaṁ kho me bho Gotama sabbe kammantā paṭikkhittā sabbe vohārā samucchinnā' ti.|| ||

'Aññathā kho tvaṁ gahapati vohārasamucchedaṁ vadesi1 aññathā ca pana ariyassa vinaye vohārasamucchedo hotī' ti.|| ||

'Yathā kathaṁ pana bhante ariyassa vinaye vohārasamucchedo hoti.|| ||

Sādhu me bhante Bhagavā tathā dhammaṁ desetu||
yathā ariyassa vinaye vohārasamucchedo hotī' ti.|| ||

'Tena hi gahapati suṇāhi sādhukaṁ mana-sikarohi bhāsissāmī' ti.|| ||

'Evaṁ bhante' ti kho Potaliyo gahapati Bhagavato paccassosi.|| ||

Bhagavā etad avoca:|| ||

'Aṭṭha kho ime gahapati dhammā ariyassa vinaye vohārasamucchedāya saṁvaṭṭanti.|| ||

Katame aṭṭha?|| ||

Apāṇ-ā-tipātaṁ nissāya pāṇātipāto pahātabbo,||
dinnādānaṁ nissāya adinnādānaṁ pahātabbaṁ,||
saccaṁ vācaṁ nissāya musā-vādo pahātabbo,||
apisunaṁ vācaṁ nissāya pisunā vācā pahātabbā,||
agiddhilobhaṁ nissāya giddhilobho pahātabbo,||
anindārosaṁ nissāya nindāroso pahātabbo,||
akodhūpāyāsaṁ nissāya kodhūpāyāso pahātabbo,||
anati-mānaṁ nissāya ati-māno pahātabbo.|| ||

Ime kho gahapati aṭṭhadhammā saṅkhittena vuttā vitthārena avibhattā ariyassa vinaye vohārasamucchedāya saṁvaṭṭantī' ti.

'Ye'me bhante Bhagavatā aṭṭha dhammā saṅkhittena vuttā vitthārena avibhattā ariyassa vinaye vohārasamucchedāya saṁvaṭṭanti.|| ||

Sādhu me bhante Bhagavā ime aṭṭha dhamme vitthārena vibhajatu anukampaṁ upādāyā' ti.|| ||

'Tena hi gahapati suṇāhi sādhukaṁ mana-sikarohi bhāsissāmī' ti.|| ||

'Evaṁ bhante' ti kho Potaliyo gahapati Bhagavato paccassosi.|| ||

Bhagavā etad avoca:

[361] 'Apāṇ-ā-tipātaṁ nissāya pāṇātipāto pahātabbo' ti||
iti kho pan'etaṁ vuttaṁ,||
kiñ c'etaṁ paṭicca vuttaṁ?|| ||