Saṁyutta Nikāya
I. Sagātha Vagga
2. Devaputta Saṁyutta
2. Anāthapiṇḍika Vagga
Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.
Sutta 11
Candimasa Suttaṁ
[11.1][rhyc] Evam me sutaṁ ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati Jetavane Anāthapiṇḍikassa ārāme.|| ||
Atha kho Candimaso deva-putto abhikkantāya rattiyā abhikkanta-vaṇṇo kevala-kappaṁ Jetavanaṁ obhāsetvā yena [52] Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavantaṁ abhivādetvā eka-m-antaṁ aṭṭhāsi.|| ||
Eka-m-antaṁ ṭhito kho Candimaso deva-putto Bhagavato santike imaṁ gāthaṁ abhāsi:|| ||
"Te hi sotthiṁ gamissanti kacche vāmakase magā,||
Jhānāni upasampajja ekodīnipakā satā" ti.|| ||
(Bhagavā:)|| ||
"Te hi pāraṁ gamissanti chetvā jālaṁ va ambujo,||
Jhānāni upasampajja appamattā raṇañjahā" ti.|| ||
§
Sutta 12
Vendu Suttaṁ
[12.1][rhyc] Evam me sutaṁ ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati Jetavane Anāthapiṇḍikassa ārāme.|| ||
Eka-m-antaṁ ṭhito kho veṇhu1 deva-putto Bhagavato santike imaṁ gāthaṁ abhāsi:|| ||
"Sukhitā vata te manujā Sugataṁ payirupāsiya,||
Yuñjaṁ Gotama sāsane appamattānusikkhare" ti.|| ||
"Ye me pavutte satthipade (veṇhoti Bhagavā) anusikkhanti jhāyino,||
Kāle te appamajjantā na maccuvasagā siyun" ti.|| ||
§
Sutta 13
Dīghalaṭṭhi Suttaṁ
[13.1][rhyc] Evaṁ me sutaṁ.|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Rājagahe viharati Veḷuvane Kalandakanivāpe.|| ||
Atha kho Dīghalaṭṭhi deva-putto abhikkantāya rattiyā abhikkanta-vaṇṇo kevala-kappaṁ Veḷuvanaṁ obhāsetvā yena Bhagavā ten'upasaṅkami. Upasaṅkamitvā Bhagavantaṁ abhivādetvā eka-m-antaṁ aṭṭhāsi. Eka-m-antaṁ ṭhito kho Dīghalaṭṭhi deva-putto Bhagavato santike imaṁ gāthām abhāsi:|| ||
"Bhikkhu siyā jhāyī vimutta-citto||
Ākaṅkhe ce hadayassānupattiṁ,||
Lokassa ñatvā udayabbayañ ca||
Sucetaso asito tadānisaṁso" ti.|| ||
§
Sutta 14
Nandana Suttaṁ
[14.1][rhyc] Evam me sutaṁ ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati Jetavane Anāthapiṇḍikassa ārāme.|| ||
Eka-m-antaṁ ṭhito kho Nandano deva-putto Bhagavantaṁ gāthāya ajjhabhāsi:|| ||
"Pucchāmi taṁ Gotama bhūripaññaṁ||
Anāvaṭaṁ Bhagavato ñāṇa-dassanaṁ||
[53] Kathaṁvidhaṁ sīlavantaṁ vadanti||
Kathaṁvidhaṁ paññavantaṁ vadanti||
Kathaṁvidho dukkhamaticca irīyati.||
Kathaṁvidhaṁ devatā pūjayantī" ti.|| ||
(Bhagavā:)|| ||
"Yo sīlavā paññavā bhāvitatto||
Samāhito jhānarato satīmā,||
Sabb'assa sokā vigatā pahīṇā||
Khīṇ'āsavo antimadehadhārī.|| ||
Tathāvidhaṁ sīlavantaṁ vadanti||
Tathāvidhaṁ paññavantaṁ vadanti.||
Tathāvidho dukkham aticca irīyati||
Tathāvidhaṁ devatā pūjayantī" ti.|| ||
§
Sutta 15
Candana Suttaṁ
[15.1][rhyc] Evam me sutaṁ ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati Jetavane Anāthapiṇḍikassa ārāme.|| ||
Eka-m-antaṁ ṭhito kho Candano deva-putto Bhagavantaṁ gāthāya ajjhabhāsi:|| ||
"Kathaṁ sū taratī oghaṁ rattin-divam atandito||
Appatiṭṭhe anālambe ko gambhīre na sīdatī" ti?|| ||
(Bhagavā)|| ||
"Sabbadā sīla-sampanno paññavā susamāhito,||
Āraddha-viriyo pahit'atto oghaṁ tarati duttaraṁ|| ||
Virato kāma-saññāya rūpasaṁyojanātigo,||
Nandibhavāparikkhīṇo so gambhīre na sīdatī" ti.|| ||
§
Sutta 16
Sudatta Suttaṁ
[16.1][rhyc] Evam me sutaṁ ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati Jetavane Anāthapiṇḍikassa ārāme.|| ||
Eka-m-antaṁ ṭhito kho Sudatto deva-putto Bhagavato santike imaṁ gāthaṁ abhāsi:|| ||
"Sattiyā viya omaṭṭho ḍayha-māno va matthake,||
Kāmarāga-p-pahāṇāya sato bhikkhu paribbaje" ti.|| ||
(Bhagavā:)|| ||
"Sattiyā viya omaṭṭho ḍayha-māno va matthake,||
Sakkāya-diṭṭhippahāṇāya sato bhikkhu paribbaje" ti.|| ||
§
Sutta 17
Subrahma Suttaṁ
[17.1][rhyc] Evam me sutaṁ ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati Jetavane Anāthapiṇḍikassa ārāme.|| ||
Eka-m-antaṁ ṭhito kho Subrahmā deva-putto Bhagavantaṁ gāthāya ajjhabhāsi:|| ||
"Niccaṁ utrastam idaṁ cittaṁ niccaṁ ubbiggam idaṁ mano||
[54] Anuppannesu kicchesu atho uppatitesu ca||
Sace atthi anutrastaṁ taṁ me akkhāhi pucchito" ti.|| ||
(Bhagavā:)|| ||
"Na aññatra bojjh'aṅgātapasā nāññatra indriya-saṁvarā,||
Na aññatra sabba-nissaggā sotthiṁ passāmi pāṇinan" ti.|| ||
Tatth'ev'antara-dhāyī.|| ||
§
Sutta 18
Kakudha Suttaṁ
[18.1][rhyc] Evaṁ me sutaṁ ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sākete viharati Añjanavane Migadāye.|| ||
Atha kho Kakudho deva-putto abhikkantāya rattiyā abhikkanta-vaṇṇo kevala-kappaṁ Añjanavanaṁ obhāsetvā yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavantaṁ abhivādetvā eka-m-antaṁ aṭṭhāsi.|| ||
Eka-m-antaṁ ṭhito kho Kakudho deva-putto Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Nandasi samaṇā" ti?|| ||
"Kiṁ laddhā āvuso" ti?|| ||
"Tena hi samaṇa socasī" ti?|| ||
"Kiṁ jīyittha āvuso" ti?|| ||
"Tena hi samaṇa n'eva nandasi na ca socasī" ti?|| ||
"Evam āvuso" ti.|| ||
"Kacci tvaṁ anigho bhikkhu atho nandī na vijjati,||
Kacci taṁ ekam āsīnaṁ arati nābhikīratī" ti?|| ||
(Bhagavā:)|| ||
"Anīgho ve ahaṁ yakkha atho nandi na vijjati,||
Atho maṁ ekam āsīnaṁ arati nābhikīratī" ti.|| ||
(Devaputto:)|| ||
"Kathaṁ tvaṁ anigho bhikkhu kathaṁ nandī na vijjati,||
Kathaṁ taṁ ekam āsīnaṁ aratī nābhikīratī" ti?|| ||
(Bhagavā:)|| ||
"Aghajātassa ve nandī nandījātassa ve aghaṁ,||
Anandī anagho bhikkhu evaṁ jānāhi āvuso" ti.|| ||
(Devaputto:)|| ||
"Cirassaṁ vata passāmi brāhmaṇaṁ parinibbutaṁ,||
Anandiṁ anaghaṁ bhikkhuṁ tiṇṇaṁ loke visattikan" ti.|| ||
§
Sutta 19
Uttara Suttaṁ
[19.1][rhyc][than] Evam me sutaṁ ekaṁ samayaṁ Bhagavā Rājagahe viharati.|| ||
Eka-m-antaṁ ṭhito kho Uttaro deva-putto Bhagavato santike imaṁ gāthaṁ abhāsi:|| ||
[55] "Upanīyati jīvitam appam āyu||
jarūpanītassa na santi tāṇā,||
Etaṁ bhayaṁ maraṇe pekkhamāno||
puññāni kayirātha sukhāvahānī" ti.|| ||
(Bhagavā:)|| ||
"Upanīyati jīvitam appam āyu||
jarūpanītassa na santi tāṇā,||
Etaṁ bhayaṁ maraṇe pekkhamāno||
lokāmisaṁ pajahe santipekkho" ti.|| ||
§
Sutta 20
Anāthapiṇḍika Suttaṁ
[20.1][rhyc] Evam me sutaṁ ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati Jetavane Anāthapiṇḍikassa ārāme.|| ||
Eka-m-antaṁ ṭhito kho Anāthapiṇḍiko deva-putto Bhagavato santike imā gāthāyo abhāsi:|| ||
"Idaṁ hi taṁ Jetavanaṁ isiSaṅghanisevitaṁ,||
Āvutthaṁ dhammarājena pītisañjananaṁ mama.|| ||
Kammaṁ vijjā ca dhammo ca sīlaṁ jīvitam uttamaṁ,||
Etena maccā sujjhanti na gottena dhanena vā.|| ||
Tasmā hi paṇḍito poso sampassaṁ attham attano,||
Yoniso vicine dhammaṁ evaṁ tattha visujjhati.|| ||
Sāriputto va paññāya sīlen'upasamena ca,||
Yo pi pāragato bhikkhu etāva paramo siyā" ti.|| ||
2. Idam avoca Anāthapiṇḍiko deva-putto.|| ||
Idaṁ vatvā Bhagavantaṁ abhivādetvā padakkhiṇaṁ katvā tatth'eva antara-dhāyī.|| ||
3. Atha kho Bhagavā tassā rattiyā accayena bhikkhū āmantesi.|| ||
4. Imaṁ bhikkhave rattiṁ aññataro deva-putto abhikkantāya rattiyā abhikkanta-vaṇṇo kevala-kappaṁ Jetavanaṁ obhāsetvā yenāhaṁ ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā maṁ abhivādetvā eka-m-antaṁ aṭṭhāsi.|| ||
Eka-m-antaṁ ṭhito kho bhikkhave so deva-putto mama santike imā gāthāyo abhāsi:|| ||
5. "'Idaṁ hi taṁ Jetavanaṁ isisaṅghanisevitaṁ,||
Āvutthaṁ dhammarājena pītisañjananaṁ mama.|| ||
Kammaṁ vijjā ca dhammo ca sīlaṁ jīvitam uttamaṁ,||
Etena maccā sujjhanti na gottena dhanena vā.|| ||
Tasmā hi paṇḍito poso sampassaṁ attham attano,||
[56] Yoniso vicine dhammaṁ evaṁ tattha visujjhati.|| ||
Sāriputto va paññāya sīlen'upasamena ca,||
Yo pi pāragato bhikkhu etāva paramo siyā' ti.|| ||
6. Idam avoca bhikkhave so deva-putto.|| ||
Idaṁ vatvā maṁ||
abhivādetvā padakkhiṇaṁ katvā tatth'eva antara-dhāyī" ti.|| ||
7. Evaṁ vutte āyasmā Ānando Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"So hi nūna bhante Anāthapiṇḍiko deva-putto bhavissati.|| ||
Anāthapiṇḍiko gahapati āyasmante Sāriputte abhi-p-pasanno ahosī" ti.|| ||
8. "Sādhu sādhu Ānanda.|| ||
Yāvatakaṁ kho Ānanda takkāya pattabbaṁ anuppattaṁ tayā.|| ||
Anāthapiṇḍiko hi so Ānanda deva-putto" ti.|| ||
Anāthapiṇḍika Vagga Dutiya