Saṁyutta Nikaya:
Sagatha Vagga:
Brahmana Saṁyutta
Suttas 1-22
Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.
Sutta 1
Dhanañjānī Suttaṁ
[1.1][pts] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Rājagahe viharati Veḷuvane Kalandakanivāpe.|| ||
2. Tena kho pana samayena aññatarassa Bhāradvājagotta-brāhmaṇassa Dhanañjānī nāma brāhmaṇī abhi-p-pasannā hoti Buddhe ca dhamme ca saṅghe ca.|| ||
3. Atha kho Dhanañjānī brāhmaṇī Bhāradvājagottassa brāhmaṇassa bhattaṁ upasaṁharantī upakkhalitvā ti-k-khattuṁ udānaṁ udānesi:|| ||
"Namo tassa Bhagavato arahato Sammā Sambuddhassa.|| ||
Namo tassa Bhagavato arahato Sammā Sambuddhassa.|| ||
Namo tassa Bhagavato arahato Sammā Sambuddhassā" ti.|| ||
4. Evaṁ vutte Bhāradvājagotto brāhmaṇo Dhanañjāniṁ brāhmaṇiṁ etad avoca:|| ||
"Evam eva panāyaṁ vasali yasmiṁ vā tasmiṁ vā tassa muṇḍakassa samaṇassa vaṇṇaṁ bhāsati.|| ||
Idāni tyāhaṁ vasali tassa Satthuno vādaṁ āropessāmī" ti.|| ||
5. "Na khv'āhaṁ taṁ brāhmaṇa passāmi sa-devake loke sa-Mārake sa-brahmake sa-s-samaṇa-brāhmaṇiyā pajāya sa-devaka-manussāya yo tassa Bhagavato vādaṁ āropeyya arahato Sammā Sambuddhassa.|| ||
Api ca tvaṁ brāhmaṇa gaccha.|| ||
Gantvā vijānissasī" ti.|| ||
6. Atha kho Bhāradvājagotto brāhmaṇo kupito anatta-mano yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavatā saddhiṁ sammodi.|| ||
Sammodanīyaṁ kathaṁ sārāṇīyaṁ vīti-sāretvā eka-m-antaṁ nisīdi.|| ||
[161] 7. Eka-m-antaṁ nisinno kho Bhāradvājagotto brāhmaṇo Bhagavantaṁ gāthāya ajjhabhāsi:|| ||
"Kiṁ su chetvā sukhaṁ seti kiṁ su chetvā na socati,||
Kissa'ssa eka-dhammassa vadhaṁ rocesi Gotamā" ti.|| ||
"Kodhaṁ chetvā sukhaṁ seti kodhaṁ chetvā na socati,||
Kodhassa visamūlassa madhur'aggassa brāhmaṇa,||
Vadhaṁ ariyā pasaṁ-santi taṁ hi chetvā na socatī" ti.|| ||
9. Evaṁ vutte Bhāradvājagotto brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Abhikkantaṁ bho Gotama,||
abhikkantaṁ bho Gotama.|| ||
Seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā||
akkujjeyya paṭi-c-channaṁ vā||
vivareyya mūḷhassa vā Maggaṁ ācikkheyya,||
andha-kāre vā tela-pajjotaṁ dhāreyya 'cakkhu-manto rūpāni dakkhintī' ti.|| ||
Evam evaṁ bhotā Gotamena aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||
Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi Dhammañ ca bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||
Labheyyāhaṁ bhoto Gotamassa santike pabbajjaṁ,||
labheyyaṁ upasampadan" ti.|| ||
10. Alattha kho Bhāradvājagotto brāhmaṇo Bhagavato santike pabbajjaṁ,||
alattha upasampadaṁ.|| ||
11. Acir'ūpasampanno kho pan'āyasmā Bhāradvājo eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahit'atto viharanto na cirass'eva yass'atthāya kula-puttā samma-d-eva agārasmā anagāriyaṁ pabbajanti,||
tad anuttaraṁ Brahma-cariya-pariyosānaṁ diṭṭhe'va dhamme sayaṁ abhiññā sacchi-katvā upasampajja vihāsi.|| ||
"Khīṇā jāti,||
vusitaṁ Brahma-cariyaṁ,||
kataṁ karaṇīyaṁ.||
Nāparaṁ itthattāyā" ti abbhaññāsi.|| ||
12. Aññataro ca pan'āyasmā Bhāradvājo arahataṁ ahosī.|| ||
§
Sutta 2
Akkosa Suttaṁ
[2.1][pts][than] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Rājagahe viharati Veḷuvane Kalandakanivāpe.|| ||
2. Assosi kho Akkosaka Bhāradvājo brāhmaṇo "Bhāradvāja-gotto kira brāhmaṇo samaṇassa Gotamassa santike āgārasmā anagāriyaṁ pabba-jito" ti.|| ||
3. Kupito anatta-mano yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
[162] Upasaṅkamitvā Bhagavantaṁ asabbhāhi pharusāhi vācāhi akkosati paribhāsati.|| ||
4. Evaṁ vutte Bhagavā Akkosaka Bhāradvājaṁ brāhmaṇaṁ etad avoca:|| ||
"Taṁ kiṁ maññasi brāhmaṇa.|| ||
Api nu kho te āga-c-chanti mitt-ā-maccā ñātisā-lohitā atithayo" ti?|| ||
5. "App'ekadā me bho Gotama āga-c-chanti mitt-ā-maccā ñātisā-lohitā atithayo" ti.|| ||
6. "Taṁ kiṁ maññasi brāhmaṇa.|| ||
Api nu tesaṁ anuppadesi khādanīyaṁ vā bhojanīyaṁ sāyanīyaṁ" ti?|| ||
7. "App'ekadā nes'āhaṁ bho Gotama anuppademi khādanīyaṁ bhojanīyaṁ sāyanīyaṁ" ti.|| ||
8. "Sace kho pana te brāhmaṇa na paṭigaṇhanti kassa taṁ hotī.|| ||
9. Sace te bho Gotama na paṭigaṇhanti ambhākam eva taṁ hotī" ti.|| ||
10. "Evam eva kho brāhmaṇa yaṁ tvaṁ amhe anakkosante akkosasi,||
arosente rosesi,||
abhaṇḍante bhaṇḍasi,||
taṁ te mayaṁ na paṭiggaṇhāma.|| ||
Tav'ev'etaṁ brāhmaṇa hotī" ti.|| ||
"Yo kho brāhmaṇa akkosantaṁ paccakkosati,||
rosentaṁ paṭiroseti,||
bhaṇḍantaṁ paṭibhaṇḍati,||
ayaṁ vuccati brāhmaṇa sambhuñjati vītiharati.|| ||
Te mayaṁ tayā n'eva sambhuñjāma na vītiharāma.|| ||
Tav'ev'etaṁ brāhmaṇa hoti,||
tav'ev'etaṁ brāhmaṇa hotī" ti.|| ||
11. [Brāhmaṇo:]
"Bhavantaṁ kho Gotama sarājikā parisā evaṁ jānāti:|| ||
'Arahaṁ Samaṇo Gotamo' ti.|| ||
Atha ca pana bhavaṁ Gotamo kujjhatī" ti.|| ||
[Bhagavā:]
"Akko'dhassa kuto kodho dantassa samajīvino,||
Samma-d-aññā vimuttassa upasantassa tādino.||
Tass'eva tena pāpiyo yo kuddhaṁ paṭikujjhati,||
Kuddhaṁ appaṭikujjhanto saṅgāmaṁ jeti dujjayaṁ.||
Ubhinnam atthaṁ carati attano ca parassa ca,||
Paraṁ saṅkupitaṁ ñatvā yo sato upasammati.||
Ubhinnaṁ tikicchantaṁ attano ca parassa ca,||
Janā maññanti bālo ti ye Dhammassa akovidā" ti.|| ||
[163] 13. Evaṁ vutte Akkosaka Bhāradvājo brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Abhikkantaṁ bho Gotama,||
abhikkantaṁ bho Gotama.|| ||
Seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā||
akkujjeyya paṭi-c-channaṁ vā||
vivareyya mūḷhassa vā||
Maggaṁ ācikkheyya,||
andha-kāre vā||
tela-pajjotaṁ dhāreyya cakkhu-manto 'rūpāni dakkhintī' ti.|| ||
Evam evaṁ bhotā Gotamena aneka-pariyāyena Dhammo pakāsito.|| ||
Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi Dhammañ ca bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||
Labheyyāhaṁ bhoto Gotamassa santike pabbajjaṁ,||
labheyyaṁ upasampadan" ti.|| ||
14. Alattha kho Akkosaka Bhāradvājo brāhmaṇo Bhagavato santike pabbajjaṁ,||
alattha upasampadaṁ.|| ||
15. Acir'ūpasampanno kho pan'āyasmā Akkosaka Bhāradvājo eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahit'atto viharanto na cirass'eva yass'atthāya kula-puttā samma-d-eva agārasmā anagāriyaṁ pabbajanti,||
tad anuttaraṁ Brahma-cariya-pariyosānaṁ diṭṭhe'va dhamme sayaṁ abhiññā sacchi-katvā upasampajja vihāsi.|| ||
'Khīṇā jāti,||
vusitaṁ Brahma-cariyaṁ,||
kataṁ karaṇīyaṁ.||
Nāparaṁ itthattāyā' ti abbhaññāsi.|| ||
16. Aññataro ca pan'āyasmā Bhāradvājo arahataṁ ahosī.|| ||
§
Sutta 3
Asurindaka Suttaṁ
[3.1][pts] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Rājagahe viharati Veḷuvane Kalandakanivāpe.|| ||
2. Assosi kho Asurindaka Bhāradvājo brāhmaṇo "Bhāradvājagotto kira brāhmaṇo samaṇassa Gotamassa santike agārasmā anagāriyaṁ pabba-jito" ti.|| ||
3. Kupito anatta-mano yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavantaṁ asabbhāhi pharusāhi vācāhi akkosati paribhāsati.|| ||
4. Evaṁ vutte Bhagavā tuṇhī ahosi.|| ||
5. Atha kho Asurindaka Bhāradvājo brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:
"Jito'si samaṇa,||
jito'si samaṇā" ti.|| ||
6. [Bhagavā:]
"Jayaṁ ve maññati bālo vācāya pharusaṁ bhaṇaṁ,||
Jayañ c'ev'assa taṁ hoti yā titikkhā vijānato.||
Tass'eva tena pāpiyo yo kuddhaṁ paṭikujjhati,||
Kuddham appaṭikujjhanto saṅgāmaṁ jeti dujjayaṁ.||
Ubhinnam atthaṁ carati attano ca parassa ca,||
Paraṁ saṅkupitaṁ ñatvā yo sato upasammati.||
Ubhinnaṁ tikicchantaṁ attano ca parassa ca,||
Janā maññanti bālo ti ye Dhammassa akovidā" ti.|| ||
[164] 7. Evaṁ vutte Asurindaka Bhāradvājo brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Abhikkantaṁ bho Gotama,||
abhikkantaṁ bho Gotama.|| ||
Seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā ukkujjeyya paṭi-c-channaṁ vā vivareyya mūḷhassa vā Maggaṁ ācikkheyya,||
andha-kāre vā tela-pajjotaṁ dhāreyya cakkhu-manto rupāni dakkhintī ti.|| ||
Evam evaṁ bhotā Gotamena aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||
Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi Dhammañ ca bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||
Labheyyāhaṁ bhoto Gotamassa santike pabbajjaṁ,||
labheyyaṁ upasampadan" ti.|| ||
Alattha kho Asurindaka Bhāradvājo brāhmaṇo Bhagavato santike pabbajjaṁ,||
alattha upasampadaṁ.|| ||
Acir'ūpasampanno kho pan'āyasmā Asurindaka Bhāradvājo eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahit'atto viharanto na cirass'eva yass'atthāya kula-puttā samma-d-eva agārasmā anagāriyaṁ pabbajanti,||
tad anuttaraṁ Brahma-cariya-pariyosānaṁ diṭṭhe'va dhamme sayaṁ abhiññā sacchi-katvā upasampajja vihāsi.|| ||
"Khīṇā jāti,||
vusitaṁ Brahma-cariyaṁ,||
kataṁ karaṇīyaṁ.||
Nāparaṁ itthattāyā" ti abbhaññāsi.|| ||
8. Aññataro ca pan'āyasmā Bhāradvājo arahataṁ ahosī.|| ||
§
Sutta 4
Bilaṅgika Suttaṁ
[4.1][pts] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Rājagahe viharati Veḷuvane Kalandakanivāpe.|| ||
2. Assosi kho BilaṅgikaBhāradvājo brāhmaṇo "Bhāradvājagotto kira brāhmaṇo samaṇassa Gotamassa santike agārasmā anagāriyaṁ pabba-jito" ti.|| ||
3. Kupito anatta-mano yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā tuṇhī-bhūto eka-m-antaṁ aṭṭhāsi.|| ||
4. Atha kho Bhagavā bilaṅgikassa Bhāradvājassa brāhmaṇassa cetasā ceto parivitakkam aññāya Bilaṅgikaṁ Bhāradvājaṁ brāhmaṇaṁ gāthāya ajjhabhāsi:|| ||
"Yo appaduṭṭhassa narassa dussati||
suddhassa posassa an-aṅgaṇassa,||
Tam eva bālaṁ pacceti pāpaṁ||
sukhumo rajo paṭivātaṁ va khitto" ti.|| ||
5. Evaṁ vutte Bilaṅgika Bhāradvājo brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Abhikkantaṁ bho Gotama,||
abhikkantaṁ bho Gotama.|| ||
Seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā ukkujjeyya paṭi-c-channaṁ vā vivareyya mūḷhassa vā Maggaṁ ācikkheyya,||
andha-kāre vā tela-pajjotaṁ dhāreyya cakkhu-manto rupāni dakkhintī ti.|| ||
Evam evaṁ bhotā Gotamena aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||
Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi Dhammañ ca bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||
Labheyyāhaṁ bhoto Gotamassa santike pabbajjaṁ,||
labheyyaṁ upasampadan" ti.|| ||
Alattha kho Bilaṅgika Bhāradvājo brāhmaṇo Bhagavato santike pabbajjaṁ,||
alattha upasampadaṁ.|| ||
Acir'ūpasampanno kho pan'āyasmā BilaṅgikaBhāradvājo eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahit'atto viharanto na cirass'eva yass'atthāya kula-puttā samma-d-eva agārasmā anagāriyaṁ pabbajanti,||
tad anuttaraṁ Brahma-cariya-pariyosānaṁ diṭṭhe'va dhamme sayaṁ abhiññā sacchi-katvā upasampajja vihāsi.|| ||
Khīṇā jāti,||
vusitaṁ Brahma-cariyaṁ,||
kataṁ karaṇīyaṁ.||
Nāparaṁ itthattāyāti abbhaññāsi.|| ||
6. Aññataro ca pan'āyasmā Bhāradvājo arahataṁ ahosī ti.|| ||
§
Sutta 5
Ahiṁsaka Suttaṁ
[5.1][pts] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati.|| ||
2. Atha kho AhiṁsakaBhāradvājo brāhmaṇo yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitva Bhagavatā saddhiṁ sammodi.|| ||
Sammodanīyaṁ kathaṁ sārāṇīyaṁ vīti-sāretvā eka-m-antaṁ nisīdi.|| ||
[165] 3. Eka-m-antaṁ nisinno kho AhiṁsakaBhāradvājo brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:
"Ahisaṁsakāhaṁ bho Gotama,||
Ahiṁsakāhaṁ bho gotamā" ti.|| ||
4. [Bhagavā:]|| ||
"Yathā nāmaṁ tathā c'assa siyā kho tvaṁ ahiṁsako,||
Yo ca kāyena vācāya manasā ca na hiṁsati,||
Sa ce ahiṁsako hoti yo paraṁ na vihiṁsatī" ti.|| ||
5. Evaṁ vutte Ahiṁsaka Bhāradvājo brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Abhikkantaṁ bho Gotama,||
abhikkantaṁ bho Gotama.|| ||
Seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā ukkujjeyya paṭi-c-channaṁ vā vivareyya mūḷhassa vā Maggaṁ ācikkheyya,||
andha-kāre vā tela-pajjotaṁ dhāreyya 'cakkhu-manto rupāni dakkhintī' ti.|| ||
Evam evaṁ bhotā Gotamena aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||
Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi Dhammañ ca bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||
Labheyyāhaṁ bhoto Gotamassa santike pabbajjaṁ,||
labheyyaṁ upasampadan" ti.|| ||
Alattha kho Ahiṁsaka Bhāradvājo brāhmaṇo Bhagavato santike pabbajjaṁ,||
alattha upasampadaṁ.|| ||
Acir'ūpasampanno kho pan'āyasmā AhiṁsakaBhāradvājo eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahit'atto viharanto na cirass'eva yass'atthāya kula-puttā samma-d-eva agārasmā anagāriyaṁ pabbajanti,||
tad anuttaraṁ Brahma-cariya-pariyosānaṁ diṭṭhe'va dhamme sayaṁ abhiññā sacchi-katvā upasampajja vihāsi.|| ||
Khīṇā jāti,||
vusitaṁ Brahma-cariyaṁ,||
kataṁ karaṇīyaṁ.||
Nāparaṁ itthattāyāti abbhaññāsi.|| ||
6. Aññataro ca pan'āyasmā Bhāradvājo arahataṁ ahosī ti.|| ||
§
Sutta 6
Jaṭā Suttaṁ
[6.1][pts][than][olds] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati Jetavane Anāthapiṇḍikassa ārāme.|| ||
2. Atha kho JaṭāBhāradvājo brāhmaṇo yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavatā saddhiṁ sammodi.
Sammodanīyaṁ kathaṁ sārāṇīyaṁ vīti-sāretvā eka-m-antaṁ nisīdi.|| ||
3. Eka-m-antaṁ nisinno kho JaṭāBhāradvājo brāhmaṇo Bhagavantaṁ gāthāya ajjhabhāsi:|| ||
"Anto-jaṭā bahi-jaṭā jaṭāya jaṭitā pajā,||
Taṁ taṁ Gotama pucchāmi ko imaṁ vijaṭaye jaṭan" ti?|| ||
[Bhagavā:]|| ||
"Sīle patiṭṭhāya naro sapañño cittaṁ paññañ ca bhāvayaṁ,||
Ātāpī nipako bhikkhu so imaṁ vijaṭaye jaṭaṁ.|| ||
Yesaṁ rāgo ca doso ca avijjā ca virājitā,||
Khīṇ'āsavā Arahanto tesaṁ vijaṭitā jaṭā.|| ||
Yattha nāmañ ca rūpañ ca asesaṁ uparujjhati,||
Paṭighaṁ rūpa-saññā ca etthe sā chijjate jaṭā" ti.|| ||
Evaṁ vutte Jaṭā Bhāradvājo brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
Abhikkantaṁ bho Gotama,||
abhikkantaṁ bho Gotama.|| ||
Seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā ukkujjeyya paṭi-c-channaṁ vā vivareyya mūḷhassa vā Maggaṁ ācikkheyya,||
andha-kāre vā tela-pajjotaṁ dhāreyya cakkhu-manto rupāni dakkhintī ti.|| ||
Evam evaṁ bhotā Gotamena aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||
Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi Dhammañ ca bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||
Labheyy'āhaṁ bhoto Gotamassa santike pabbajjaṁ,||
labheyyaṁ upasampadan" ti.|| ||
Alattha kho Jaṭā Bhāradvājo brāhmaṇo Bhagavato santike pabbajjaṁ,||
alattha upasampadaṁ.|| ||
Acir'ūpasampanno kho pan'āyasmā Jaṭā Bhāradvājoeko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahit'atto viharanto na cirass'eva yass'atthāya kula-puttā samma-d-eva agārasmā anagāriyaṁ pabbajanti,||
tad anuttaraṁ Brahma-cariya-pariyosānaṁ diṭṭhe'va dhamme sayaṁ abhiññā sacchi-katvā upasampajja vihāsi.|| ||
'Khīṇā jāti,||
vusitaṁ Brahma-cariyaṁ,||
kataṁ karaṇīyaṁ.||
Nāparaṁ itthattāyā' ti abbhaññāsi.|| ||
Aññataro ca pan'āyasmā Bhāradvājo arahataṁ ahosī ti.|| ||
§
Sutta 7
Suddhika Suttaṁ
[7.1][pts] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ-|| ||
2. Atha kho SuddhikaBhāradvājo brāhmaṇo yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavatā saddhiṁ sammodi.|| ||
Sammodanīyaṁ kathaṁ sārāṇīyaṁ vīti-sāretvā eka-m-antaṁ nisīdi.|| ||
[166] 3. Eka-m-antaṁ nisinno kho SuddhikaBhāradvājo brāhmaṇo Bhagavato santike imaṁ gāthaṁ abhāsi:|| ||
"Na brāhmaṇo sujjhati koci loke||
sīlavā pi tapo karaṁ,||
vijjā-caraṇa-sampanno so sujjhati||
na aññā itarā pajā" ti.|| ||
4. [Bhagavā:]|| ||
"Bahum pi palapaṁ jappaṁ na jaccā hoti brāhmaṇo,||
Anto kasambu-saṅkiliṭṭho kuhanaṁ upanissito.||
Khattiyo brāhmaṇo vesso suddo caṇḍāla-pukkuso,||
Āraddha-viriyo pahit'atto niccaṁ daḷha-parakkamo,||
Pappoti paramaṁ suddhiṁ evaṁ jānāhi brāhmaṇā" ti.|| ||
5. Evaṁ vutte SuddhikaBhāradvājo brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Abhikkantaṁ bho Gotama,||
abhikkantaṁ bho Gotama.|| ||
Seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā ukkujjeyya paṭi-c-channaṁ vā vivareyya mūḷhassa vā Maggaṁ ācikkheyya,||
andha-kāre vā tela-pajjotaṁ dhāreyya cakkhu-manto rupāni dakkhintī ti.|| ||
Evam evaṁ bhotā Gotamena aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||
Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi Dhammañ ca bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||
Labheyyāhaṁ bhoto Gotamassa santike pabbajjaṁ,||
labheyyaṁ upasampadan" ti.|| ||
Alattha kho SuddhikaBhāradvājo brāhmaṇo Bhagavato santike pabbajjaṁ,||
alattha upasampadaṁ.|| ||
Acir'ūpasampanno kho pan'āyasmā SuddhikaBhāradvājo vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahit'atto viharanto na cirass'eva yass'atthāya kula-puttā samma-d-eva agārasmā anagāriyaṁ pabbajanti,||
tad anuttaraṁ Brahma-cariya-pariyosānaṁ diṭṭhe'va dhamme sayaṁ abhiññā sacchi-katvā upasampajja vihāsi.|| ||
"Khīṇā jāti,||
vusitaṁ Brahma-cariyaṁ,||
kataṁ karaṇīyaṁ.||
Nāparaṁ itthattāyā" ti abbhaññāsi.|| ||
Aññataro ca pan'āyasmā Bhāradvājo arahataṁ ahosī ti.|| ||
§
Sutta 8
Aggika Suttaṁ
[8.1][pts] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Rājagahe viharati Veḷuvane kalandaka nivāpe.|| ||
2. Tena kho pana samayena AggikaBhāradvājassa brāhmaṇassa sappinā pāyāso sannihito hoti:
"Aggiṁ juhissāmi aggihuttaṁ paricarissāmī" ti.|| ||
3. Atha kho Bhagavā pubbaṇha-samayaṁ nivāsetvā patta-cīvaram ādāya Rājagahaṁ piṇḍāya pāvisi.|| ||
Rāgahe sapadānaṁ piṇḍāya caramāno yena AggikaBhāradvājassa brāhmaṇassa nivesanaṁ ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā eka-m-antaṁ aṭṭhāsi.|| ||
4. Addasā kho AggikaBhāradvājo brāhmaṇo Bhagavantaṁ piṇḍāya carantaṁ.|| ||
Disvāna Bhagavantaṁ gāthāya ajjhabhāsi:
"Tīhi vijjāhi sampanno jātimā Sutavā bahu,||
vijjā-caraṇa-sampanno so'maṁ bhuñjeyya pāyasan" ti.|| ||
5. [Bhagavā:]|| ||
"Bahum pi palapaṁ jappaṁ na jaccā hoti brāhmaṇo,||
Anto kasambusaṅkiliṭṭho kuhanā parivārito.||
[167] pubbe-nivāsaṁ yo vedī saggāpāyañ ca passati,||
Atho jātikkhayaṁ patto abhiññā vosito muni.||
Etāhi tīhi vijjāhi tevijjo hoti brāhmaṇo,||
vijjā-caraṇa-sampanno so maṁ bhuñjeyya pāyasan" ti.|| ||
6. [Brāhmaṇo:]|| ||
"Bhuñjatu bhavaṁ bho Gotamo||
Brāhmaṇo bhavan" ti.|| ||
7. [Bhagavā:]|| ||
"Gāthābhigītaṁ me abhojaneyyaṁ||
sampassataṁ brāhmaṇa n'esa dhammo,||
Gāthābhigītaṁ panudanti buddhā||
dhamme sati brāhmaṇa vutti-r-esā.||
Aññena ce kevalinaṁ mahesiṁ||
khīṇ'āsavaṁ kukkuccavūpasantaṁ,||
Annena pānena upaṭṭhahassu||
khettaṁ hi taṁ puññapekkhassa hotī" ti.|| ||
8. Evaṁ vutte AggikaBhāradvājo brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Abhikkantaṁ bho Gotama,||
abhikkantaṁ bho Gotama.|| ||
Seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā ukkujjeyya paṭi-c-channaṁ vā vivareyya mūḷhassa vā Maggaṁ ācikkheyya,||
andha-kāre vā tela-pajjotaṁ dhāreyya cakkhu-manto rupāni dakkhintī ti.|| ||
Evam evaṁ bhotā Gotamena aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||
Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi Dhammañ ca bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||
Labheyyāhaṁ bhoto Gotamassa santike pabbajjaṁ,||
labheyyaṁ upasampadan" ti.|| ||
Alattha kho AggikaBhāradvājo brāhmaṇo Bhagavato santike pabbajjaṁ,||
alattha upasampadaṁ.|| ||
Acir'ūpasampanno kho pan'āyasmā AggikaBhāradvājo vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahit'atto viharanto na cirass'eva yass'atthāya kula-puttā samma-d-eva agārasmā anagāriyaṁ pabbajanti,||
tad anuttaraṁ Brahma-cariya-pariyosānaṁ diṭṭhe'va dhamme sayaṁ abhiññā sacchi-katvā upasampajja vihāsi.|| ||
"Khīṇā jāti,||
vusitaṁ Brahma-cariyaṁ,||
kataṁ karaṇīyaṁ.||
Nāparaṁ itthattāyā" ti abbhaññāsi.|| ||
Aññataro ca pan'āyasmā Bhāradvājo arahataṁ ahosī ti.|| ||
§
Sutta 9
Sundarika Suttaṁ
[9.1][pts] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Kosalesu viharati Sundarikāya nadiyā tīre.|| ||
2. Tena kho pana samayena Sundarika Bhāradvājo brāhmaṇo Sundarikāya nadiyā tīre aggiṁ juhati aggihuttaṁ paricarati.|| ||
3. Atha kho Sundarika Bhāradvājo brāhmaṇo aggiṁ juhitvā aggihuttaṁ paricaritvā uṭṭhāy'āsanā samantā catu-d-disā anuvilokesi:|| ||
"Ko nu kho imaṁ havyasesaṁ bhuñjeyyāsī" ti?|| ||
4. Addasā kho Sundarika Bhāradvājo brāhmaṇo Bhagavantaṁ aññatarasmiṁ rukkha-mūle sasīsaṁ pārutaṁ nisinnaṁ.|| ||
Disvāna vāmena hatthena havyasesaṁ gahetvā dakkhiṇa hatthena kamaṇḍaluṁ gahetvā yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
5. Atha kho Bhagavā Sundarika Bhāradvājassa brāhmaṇassa padasaddena sīsaṁ vivari.|| ||
6. Atha kho Sundarika Bhāradvājo brāhmaṇo muṇḍo [168] "Ayaṁ bhavaṁ muṇḍako ayaṁ bhavan" ti tato ca puna nivattitukāmo ahosi.|| ||
7. Atha kho Sundarika Bhāradvājassa brāhmaṇassa etad ahosi:|| ||
"Muṇḍā pi hi idh'ekacce brāhmaṇā bhavanti.|| ||
Yam nūn-ā-haṁ upasaṅkamitvā jātiṁ puccheyyan" ti.|| ||
8. Atha kho Sundarika Bhāradvājo brāhmaṇo yena Bhagavā ten'upasṇakami.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Kiṁ jacco bhavan" ti.|| ||
9. [Bhagavā:]|| ||
"Mā jātiṁ puccha caraṇañ ca puccha||
kaṭṭhā have jāyati jātavedo,||
Nīcā kulīno pi munī dhitīmā||
ājāniyo hoti hirīnisedho.|| ||
Saccena danto damasā upeto||
vedantagū vusitabrahma-cariyo,||
Yaññūpanīto tam upavhayetha||
kālena so juhati dakkhiṇeyyo" ti.|| ||
10. [Brāhmaṇo:]|| ||
"Addhā suyiṭṭhaṁ suhutaṁ mama-y-idaṁ||
yaṁ tādisaṁ vedagum addasāmi,||
Tumhādisānaṁ hi adassanena||
añño jano bhuñjati havyasesan" ti.|| ||
Bhuñjatu bhavaṁ Gotamo.|| ||
Brāhmaṇo bhavan" ti.|| ||
11. [Bhagavā:)|| ||
"Gāthābhigītaṁ me abhojaneyyaṁ||
sampassataṁ brāhmaṇa n'esadhammo,||
Gāthābhigītaṁ panudanti Buddhā||
Dhamme sati brāhmaṇa vutti-r-esā.|| ||
Aññena ca kevalinaṁ mahesiṁ||
khīṇ'āsavaṁ kukkuccavūpasantaṁ,||
Annena pānena upaṭṭhahassu||
khettaṁ hi taṁ puññapekkhassa hotī" ti.|| ||
[Brāhmaṇo:]|| ||
12. "Atha kassa c'āhaṁ bho Gotama imaṁ havyasesaṁ dammī" ti.|| ||
13. [Bhagavā:]|| ||
"Na khv'āhaṁ brāhmaṇa passāmi sa-devake loke sa-Mārake sa-brahmake sa-s-samaṇa-brāhmaṇiyā pajāya sadeva-manussāya yass'eso havyaseso bhutto sammā pariṇāmaṁ [169] gaccheyya aññatra brāhmaṇa Tathāgatassa vā Tathāgata-sāvakassa vā.|| ||
Tena hi tvaṁ brāhmaṇa taṁ havyasesaṁ appaharite vā chaḍḍehi appāṇake vā udeka opilāpehī" ti.|| ||
14. Atha kho Sundarika Bhāradvājo brāhamaṇo taṁ havyasesaṁ1 appāṇake udake opilāpesi.|| ||
15. Atha kho so havyaseso udake pakkhitto cicciṭāyati,||
ciṭiciṭāyati,||
sandhūpāyati,||
sampadhūpāyati.|| ||
Seyyathā pi nāma phālo divasa1santatto udake pakkhitto cicciṭāyati,||
ciṭiciṭāyati,||
sandhūpāyati,||
sampadhūpāyati,||
evam eva so havyaseso udake pakkhitto cicciṭāyati,||
ciṭiciṭāyati,||
sandhūpāyati,||
sampadhūpāyati.|| ||
16. Atha kho Sundarika Bhāradvājo brāhmaṇo saṁviggo loma-haṭṭha-jāto yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā eka-m-antaṁ aṭṭhāsi.|| ||
17. Eka-m-antaṁ ṭhitaṁ kho Sundarika Bhāradvājaṁ brāhmaṇaṁ Bhagavā gāthāhi ajjhabhāsi:|| ||
"Mā brāhmaṇa dāru samādahāno||
suddhiṁ amaññi bahiddhā hi etaṁ,||
Na hi tena suddhiṁ kusalā vadanti||
yo bāhirena parisuddhim icche.|| ||
Hitvā ahaṁ brāhmaṇa dārudāhaṁ||
ajjhattam eva jalayāmi jotiṁ,||
Niccaggini niccasamāhitatto||
arahaṁ ahaṁ Brahma-cariyaṁ carāmi.|| ||
Māno hi te brāhmaṇa khāribhāro||
kodho dhūmo bhasmani mosavajjaṁ,||
jivhā sujā hadayaṁ jotiṭṭhānaṁ||
attā sudanto purisassa joti.|| ||
Dhammo rahado brāhmaṇa sīlatittho||
anāvilo sabbhi sataṁ pasattho,||
Yattha have vedaguno sinātā||
anallīnagattā va taranti pāraṁ.|| ||
Saccaṁ dhammo saṁyamo Brahma-cariyaṁ||
majjhesitā brāhmaṇa brahmapatti,||
[170] satujju-bhūtesu namo karohi||
tam ahaṁ naraṁ dhammasārīti brūmī" ti.|| ||
18. Evaṁ vutte Sundarika Bhāradvājo brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Abhikkantaṁ bho Gotama,||
abhikkantaṁ bho Gotama.|| ||
Seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā ukkujjeyya paṭi-c-channaṁ vā vivareyya mūḷhassa vā Maggaṁ ācikkheyya,||
andha-kāre vā tela-pajjotaṁ dhāreyya cakkhu-manto rupāni dakkhintī.|| ||
Evam evaṁ bhotā Gotamena aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||
"Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi Dhammañ ca bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||
Labheyyāhaṁ bhoto Gotamassa santike pabbajjaṁ,||
labheyyaṁ upasampadan" ti.|| ||
Alattha kho Sundarika Bhāradvājo brāhmaṇo Bhagavato santike pabbajjaṁ,||
alattha upasampadaṁ.|| ||
Acir'ūpasampanno kho pan'āyasmā Sundarika Bhāradvājo vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahit'atto viharanto na cirass'eva yass'atthāya kula-puttā samma-d-eva agārasmā anagāriyaṁ pabbajanti,||
tad anuttaraṁ Brahma-cariya-pariyosānaṁ diṭṭhe'va dhamme sayaṁ abhiññā sacchi-katvā upasampajja vihāsi.|| ||
"Khīṇā jāti,||
vusitaṁ Brahma-cariyaṁ,||
kataṁ karaṇīyaṁ.||
Nāparaṁ itthattāyā" ti abbhaññāsi.|| ||
Aññataro ca pan'āyasmā Bhāradvājo arahataṁ ahosī.|| ||
§
Sutta 10
Bahudhītu Suttaṁ
[10.1][pts] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Kosalesu viharati aññatarasmiṁ vana-saṇḍe.|| ||
3. Tena kho pana samayena aññatarassa Bhāradvājagottassa brāhmaṇassa catuddasa balivaddā naṭṭhā honti.|| ||
3. Atha kho Bhāradvājagottā brāhmaṇo te balivadde gavesanto yena so vana-saṇḍo ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā addasa Bhagavantaṁ tasmiṁ vana-saṇḍe nisinnaṁ pallaṅkaṁ ābhujitvā ujuṁ kāyaṁ paṇidhāya parimukhaṁ satiṁ upaṭṭha-petvā.|| ||
4. Disvāna yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavato santike imā gāthāyo abhāsi:|| ||
"Na hi nūn'imassa samaṇassa balivaddā catuddasa,||
Ajja saṭṭhiṁ na dissanti ten'āyaṁ samaṇo sukhī.|| ||
Na hi nūn'imassa samaṇassa tilā khettasmiṁ pāpakā,||
Ekapaṇṇā dvipaṇṇā ca ten'āyaṁ samaṇo sukhī.|| ||
Na hi nūn'imassa samaṇassa tucachakoṭṭhasmiṁ mūsikā,||
Ussoḷhikāya naccanti ten'āyaṁ samaṇo sukhī.|| ||
Na hi nūn'imassa samaṇassa santhāro sattamāsiko,||
Uppāṭakehi sañchanno ten'āyaṁ samaṇo sukhī.|| ||
Na hi nūn'imassa samaṇassa vidhavā satta dhitaro,||
Ekaputtā dviputtā ca ten'āyaṁ samaṇo sukhī.|| ||
Na hi nūn'imassa samaṇassa piṅgalā tilakā hatā,||
Sottaṁ pādena bodheti ten'āyaṁ samaṇo sukhī.|| ||
Na hi nūn'imassa samaṇassa paccūsamhi iṇāyikā,||
Detha dethā ti codenti ten'āyaṁ samaṇo sukhī" ti.|| ||
[171] 5. [Bhagavā:]|| ||
"Na hi mayhaṁ brāhmaṇa balivaddā catuddasa,||
Ajja saṭṭhi na dissanti tenāhaṁ brāhmaṇā sukhī.|| ||
Na hi mayhaṁ brāhmaṇa tilā khettasmim pāpakā||
Ekapaṇṇā dvipaṇṇā ca tenāhaṁ brāhmaṇā sukhī.|| ||
Na hi mayhaṁ brāhmaṇa tucchakoṭṭhasmiṁ mūsikā,||
Ussoḷahikāya naccanti tenāhaṁ brāhmaṇā sukhī.|| ||
Na hi mayhaṁ brāhmaṇa santhāro sattamāsiko,||
Uppāṭakehi sañchanno tenāhaṁ brāhmaṇā sukhī.|| ||
Na hi mayhaṁ brāhmaṇa vidhavā sattadhītaro,||
Ekaputtā dviputtā ca tenāhaṁ brāhmaṇā sukhī.|| ||
Na hi mayhaṁ brāhmaṇa piṅgalā tilakā hatā,||
Sottaṁ pādena bodheti tenāhaṁ brāhmaṇā sukhī.|| ||
Na hi mayhaṁ brāhmaṇa paccūsamhi iṇāyikā,||
Detha dethā ti codenti tenāhaṁ brāhmaṇā sukhī" ti.|| ||
Evaṁ vutte Bhāradvājagotto brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Abhikkantaṁ bho Gotama,||
abhikkantaṁ bho Gotama.|| ||
Seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā ukkujjeyya paṭi-c-channaṁ vā vivareyya mūḷhassa vā Maggaṁ ācikkheyya,||
andha-kāre vā tela-pajjotaṁ dhāreyya cakkhu-manto rupāni dakkhintī ti.|| ||
Evam evaṁ bhotā Gotamena aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||
Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi Dhammañ ca bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||
Labheyyāhaṁ bhoto Gotamassa santike pabbajjaṁ,||
labheyyaṁ upasampadan" ti.|| ||
Alattha kho Bhāradvājagotto brāhmaṇo Bhagavato santike pabbajjaṁ,||
alattha upasampadaṁ.|| ||
Acir'ūpasampanno kho pan'āyasmā Bhāradvājagotto brāhmaṇo vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahit'atto viharanto na cirass'eva yass'atthāya kula-puttā samma-d-eva agārasmā anagāriyaṁ pabbajanti,||
tad anuttaraṁ Brahma-cariya-pariyosānaṁ diṭṭhe'va dhamme sayaṁ abhiññā sacchi-katvā upasampajja vihāsi.|| ||
"Khīṇā jāti,||
vusitaṁ Brahma-cariyaṁ,||
kataṁ karaṇīyaṁ.||
Nāparaṁ itthattāyā" ti abbhaññāsi.|| ||
Aññataro ca pan'āyasmā Bhāradvājo arahataṁ ahosī.|| ||
Upāsaka Vagga
Sutta 11
Kasī Suttaṁ
[11.1][pts][than][ati-piya] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Magadhesu viharati Dakkhiṇāgirismiṁ Ekanālāyaṁ brāhmaṇa-gāme.|| ||
2. Tena kho pana samayena Kasī Bhāradvājassa brāhmaṇassa pañca-mattāni naṅgalasatāni payuttāni honti vappakāle.|| ||
3. Atha kho Bhagavā pubnhasamayaṁ nivāsetvā patta-cīvaram ādāya yena Kasī Bhāradvājassa brāhmaṇassa kammanto ten'upasaṅkami.|| ||
4. Tena kho pana samayena Kasī Bhāradvājassa brāhmaṇassa parivesanā vattati.|| ||
5. Atha kho Bhagavā yena parivesanā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā eka-m-antaṁ aṭṭhāsi.|| ||
6. Addasā kho Kasī Bhāradvājo brāhmaṇo Bhagavantaṁ piṇḍāya ṭhitaṁ.|| ||
Disvāna Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Ahaṁ kho samaṇa kasāmi ca vapāmi ca.|| ||
Kasitvā ca vapitvā ca bhuñjāmi.|| ||
Tvam pi samaṇa kasassu ca vapassu ca.|| ||
Kasitvā ca vapitvā ca bhuñjassū" ti.|| ||
7. [Bhagavā:]
"Aham pi kho brāhmaṇa kasāmi ca vapāmi ca.
Kasitvā ca vapitvā ca bhūñjāmī" ti.|| ||
8. [Brāhmaṇo:]
"Na kho mayaṁ passāma bhoto Gotamassa yugaṁ vā naṅgalaṁ vā phālaṁ vā pācanaṁ vā balivadde vā.|| ||
Atha ca pana bhavaṁ Gotamo evam āha:
Aham pi kho brāhmaṇa kasāmi ca vapāmi ca kasitvā ca vapitvā ca bhuñjāmī" ti.|| ||
9. Atha kho Kasī Bhāradvājo brāhmaṇo Bhagavantaṁ gāthāya ajjhabhāsi:|| ||
"Kassako paṭijānāsi na ca passāmi te kasiṁ,||
Kassako pucchito brūhi kathaṁ jānemu taṁ kasin" ti?|| ||
10. [Bhagavā:]|| ||
"Saddhā bījaṁ tapo vuṭṭhī paññā me yuganaṅgalaṁ,||
Hiri īsā mano yottaṁ sati me phālapācanaṁ.||
Kāyagutto vacīgutto āhāre udare yato,||
Saccaṁ karomi niddānaṁ soraccaṁ me pamocanaṁ.||
[173] Viriyaṁ me dhuradhorayhaṁ yoga-k-khemādhivāhanaṁ,||
Gacchati anivattantaṁ yattha gantvā na socati,||
Evam esā kasī kaṭṭhā sā hoti amatapphalā,||
Etaṁ kasiṁ kasitvāna sabba-dukkhā pamuccatī" ti.|| ||
11. [Brāhmaṇo:]
"Bhuñjatu bhavaṁ Gotamo.|| ||
Kassako bhavaṁ Gotamo, yañ hi Gotamo amataphalaṁ pi kasiṁ kasatī" ti.|| ||
[Bhagavā:]
"Gāthābhigītam me abhojaneyyaṁ||
sampassataṁ brāhmaṇa n'esa dhammo,||
Gāthābhigītaṁ panudanti buddhā||
dhamme sati brāhmaṇa vutti-r-esā.||
Aññena ce kevalinaṁ mahesiṁ||
khīṇ'āsavaṁ kukkuccavūpasantaṁ,||
Annena pānena upaṭṭhahassu||
khettañ hi taṁ puññapekkhassa hotī" ti.|| ||
Evaṁ vutte Kasī Bhāradvājo brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Abhikkantaṁ bho Gotama,||
abhikkantaṁ bho Gotama.|| ||
Seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā ukkujjeyya paṭi-c-channaṁ vā vivareyya mūḷhassa vā Maggaṁ ācikkheyya,||
andha-kāre vā tela-pajjotaṁ dhāreyya cakkhu-manto rūpāni dakkhintī ti.|| ||
Evam evaṁ bhotā Gotamena aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||
Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi||
Dhammañ ca||
bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||
Upāsakaṁ maṁ bhavaṁ Gotamo dhāretu ajja-t-agge pāṇupetaṁ saraṇaṁ gatan" ti.|| ||
§
Sutta 12
Udaya Suttaṁ
[12.1][pts][olen][than] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ -|| ||
2. Atha kho Bhagavā pubbaṇha-samayaṁ nivāsetvā patta-cīvaram ādāya yena Udayassa brāhmaṇassa nivesanaṁ ten'upasaṅkami.|| ||
3. Atha kho Udayo brāhmaṇo Bhagavato pattaṁ odanena pūresi.|| ||
4. Dutiyam pi kho Bhagavā pubbaṇha-samayaṁ nivāsetvā patta-cīvaram ādāya yena Udayassa brāhmaṇassa nivesanaṁ ten'upasaṅkami.|| ||
Dutiyam pi kho Udayo brāhmaṇo Bhagavato pattaṁ odanena pūresi.|| ||
5. Tatiyami pi kho Bhagavā pubnhasamayaṁ nivāsetvā patta-cīvaram ādāya yena Udayassa brāhmaṇassa nivesanaṁ ten'upasaṅkami.|| ||
Tatiyam pi kho Udayo brāhmaṇo Bhagavato pattaṁ [174] odanena pūretvā Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Pakaṭṭhako'yaṁ samaṇo Gotamo puna-p-punaṁ āga-c-chatī" ti.|| ||
[Bhagavā:]|| ||
"Puna-p-punaṁ c'eva vapanti bījaṁ||
puna-p-punaṁ vassati devarājā,||
Puna-p-punaṁ khettaṁ kasanti kassakā||
puna-p-punaṁ dhaññamupeti raṭṭhaṁ||
Puna-p-punaṁ yā cakā yā cayanti||
puna-p-punaṁ dānapatī dadanti,||
Puna-p-punaṁ dānapatī daditvā||
puna-p-punaṁ saggamupenti ṭhānaṁ.||
Puna-p-punaṁ khīranikā duhanti||
puna-p-punaṁ vaccho upeti mātaraṁ,||
Puna-p-punaṁ kilamati phandati ca||
puna-p-punaṁ gabbhamupeti mando.||
Puna-p-punaṁ jāyati mīyati ca||
puna-p-punaṁ sīvathikaṁ haranti,||
Maggañ ca laddhā apuna-b-bhavāya||
na puna-p-punaṁ jāyati bhūripañño" ti.|| ||
Evaṁ vutte Udayo brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Abhikkantaṁ bho Gotama,||
abhikkantaṁ bho Gotama.|| ||
Seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā ukkujjeyya paṭi-c-channaṁ vā vivareyya mūḷhassa vā Maggaṁ ācikkheyya,||
andha-kāre vā tela-pajjotaṁ dhāreyya cakkhu-manto rūpāni dakkhintī.|| ||
Evam evaṁ bhotā Gotamena aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||
Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi||
Dhammañ ca||
bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||
Upāsakaṁ maṁ bhavaṁ Gotamo dhāretu ajja-t-agge pāṇupetaṁ saraṇaṁ gatan" ti.|| ||
§
Sutta 13
Devahita Suttaṁ
[13.1][pts] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ-|| ||
2. Tena kho pana samayena Bhagavā vātehi ābādhiko hoti.|| ||
Āyasmā ca Upavāno Bhagavato upaṭṭhāko hoti.|| ||
3. Atha kho Bhagavā āyasmantaṁ Upavānaṁ āmantesi:|| ||
"Iṅgha me tvaṁ Upavāna uṇhodakaṁ jānāhī" ti.|| ||
4. "Evaṁ bhante" ti kho āyasmā Upavāno Bhagavato paṭi-s-sutvā nivāsetvā patta-cīvaram ādāya yena Devahitassa brāhmaṇassa nivesanaṁ ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā tuṇhī-bhūto eka-m-antaṁ aṭṭhāsi.|| ||
5. Addasā kho Devahito brāhmaṇo āyasmantaṁ Upavānaṁ tuṇhī-bhūtaṁ eka-m-antaṁ ṭhitaṁ.|| ||
Disvāna āyasmantaṁ Upavānaṁ gāthāya ajjhabhāsi:|| ||
[175] "Tuṇhībhuto bhavaṁ tiṭṭhaṁ muṇḍo saṅghāṭipāruto,||
Kiṁ patthayāno kiṁ esaṁ kiṁ nu yācitum āgato" ti?.|| ||
6. [Upavāno:]|| ||
"Arahaṁ Sugato loke vāteh'ābādhiko muni,||
Sace uṇhodakaṁ atthi munino dehi brāhmaṇa.||
Pūjito pūjaneyyānaṁ sakkareyyāna sakkato,||
Apacito apaceyyānaṁ tassa icchāmi hātave" ti.|| ||
7. Atha kho Devahito brāhmaṇo uṇhodakassa kājaṁ purisena gāhāpetvā phāṇitassa ca puṭaṁ āyasmato Upavānassa pādāsi.|| ||
8. Atha kho āyasmā Upavāno yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavantaṁ uṇhodakena nahāpetvā uṇhodakena phāṇitaṁ āloḷetvā Bhagavato pādāsi.|| ||
9. Atha kho Bhagavato so ābādho paṭippassambhi.|| ||
10. Atha kho Devahito brāhmaṇo yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavatā saddhiṁ sammodi.|| ||
Sammodanīyaṁ kathaṁ sārāṇīyaṁ vīti-sāretvā eka-m-antaṁ nisīdi.|| ||
11. Eka-m-antaṁ nisinno kho Devahito brāhmaṇo Bhagavantaṁ gāthāya ajjhabhāsi.|| ||
"Kattha dajjā deyya-dhammaṁ kattha dinnaṁ maha-p-phalaṁ,||
Kathaṁ hi yajamānassa katthaṁ ijjhati dakkhiṇā" ti?|| ||
12. [Bhagavā:]|| ||
"Pubbe-nivāsaṁ yo vedī saggāpāyañ ca passati,||
Atho jātikkhayaṁ patto abhiññāvosito muni.||
Ettha dajjā deyya-dhammaṁ ettha dinnaṁ maha-p-phalaṁ,||
Evaṁ hi yajamānassa evaṁ ijjhati dakkhiṇā" ti.|| ||
13. Evaṁ vutte Devahito brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Abhikkantaṁ bho Gotama,||
abhikkantaṁ bho Gotama.|| ||
Seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā ukkujjeyya paṭi-c-channaṁ vā vivareyya mūḷhassa vā Maggaṁ ācikkheyya,||
andha-kāre vā tela-pajjotaṁ dhāreyya cakkhu-manto rūpāni dakkhintī ti.|| ||
Evam evaṁ bhotā Gotamena aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||
Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi||
Dhammañ ca||
bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||
Upāsakaṁ maṁ bhavaṁ Gotamo dhāretu ajja-t-agge pāṇupetaṁ saraṇaṁ gatan" ti.|| ||
§
Sutta 14
Mahāsāḷa Suttaṁ
[14.1][pts][than] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ -|| ||
2. Atha kho aññataro brāhmaṇa-mahāsāḷo lūkho lūkhapā- [176] puraṇo yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavatā saddhiṁ sammodi.|| ||
Sammodanīyaṁ kathaṁ sārāṇīyaṁ vīti-sāretvā eka-m-antaṁ nisīdi.|| ||
3. Eka-m-antaṁ nisinnaṁ kho taṁ brāhmaṇa-mahāsāḷaṁ Bhagavā etad avoca.|| ||
"Kin nu tvaṁ brāhmaṇa lūkho lūkhapāpuraṇo" ti?|| ||
4. [Brāhmaṇo:]|| ||
"Idha me bho Gotama cattāro puttā.|| ||
Te maṁ dārehi sampuccha gharā nikkhāmentī" ti.|| ||
5. [Bhagavā:]|| ||
"Tena hi tvaṁ brāhmaṇa imā gāthāyo pariyāpuṇitvā sabhāyaṁ mahā-jana-kāye sanni-patite puttesu ca sanni-sinnesu bhāsassu:
'Ye hi jātehi nandissaṁ yesañ ca bhavam icchisaṁ,||
Te maṁ dārehi sampuccha sā va vārenti sūkaraṁ.||
Asantā kira maṁ jammā tāta tātā ti bhāsare,||
Rakkhasā puttarūpena te jahanti vayogataṁ.
Asso va jiṇṇo nibbhogo khādanā apanīyati,||
Bālakānaṁ pitā thero parāgāresu bhikkhati.||
Daṇḍo va kira me seyyo yañ ce puttā anassavā||
Caṇḍam pi goṇaṁ vāreti atho caṇḍam pi kukkuraṁ.||
Andhakāre pure hoti gambhīre gādhaṁ edhati,||
Daṇḍassa anubhāvena khalitvā paṭitiṭṭhatī' ti.|| ||
6. Atha kho so brāhmaṇa mahāsāḷo Bhagavato santike imā gāthāyo pariyāpuṇitvā sabhāyaṁ mahā-jana-kāye sanni-patite puttesu ca sanni-sinnesu abhāsi.|| ||
"Ye hi jātehi nandissaṁ yesañ ca bhavam icchisaṁ,||
Te maṁ dārehi sampuccha sā va vārenti sūkaraṁ.||
Asantā kira maṁ jammā tāta tātā ti bhāsare,||
Rakkhasā puttarūpena TE jahanti vayogataṁ.||
Asso va jiṇṇo nibbhogo khādanā apanīyati,
Bālakānaṁ pitā thero parāgāresu bhikkhati.||
Daṇḍova kira me seyyo yañ ce puttā anassavā,||
Caṇḍam pi goṇaṁ vāreti atho caṇḍam pi kukkuraṁ.||
Andhakāre pure hoti gambhīre gādhaṁ edhati,||
Daṇḍassa anubhāvena khalitvā paṭitiṭṭhatī" ti.|| ||
[177] 7. Atha kho naṁ brāhmaṇa-mahāsāḷaṁ puttā gharaṁ netvā nāhāpetvā paccekaṁ dussayugena acchādesuṁ.|| ||
8. Atha kho so brāhmaṇa-mahāsāḷo ekaṁ dussayugaṁ ādāya yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavatā saddhiṁ sammodi.|| ||
Sammodanīyaṁ kathaṁ sārāṇīyaṁ vīti-sāretvā eka-m-antaṁ nisīdi.|| ||
9. Eka-m-antaṁ nisinanno kho so brāhmaṇa-mahāsāḷo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Mayaṁ bho Gotama brāhmaṇā nāma ācariyassa ācariyadhanaṁ pariyesāma.|| ||
Paṭigaṇhātu me bhavaṁ Gotamo ācariyadhanan" ti.|| ||
10. Paṭiggahesi Bhagavā anukampaṁ upādāya.|| ||
11. Atha kho brāhmaṇa-mahāsāḷo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Abhikkantaṁ bho Gotama,||
abhikkantaṁ bho Gotama.|| ||
Seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā ukkujjeyya paṭi-c-channaṁ vā vivareyya mūḷhassa vā Maggaṁ ācikkheyya,||
andha-kāre vā tela-pajjotaṁ dhāreyya cakkhu-manto rūpāni dakkhintī" ti.|| ||
Evam evaṁ bhotā Gotamena aneka-pariyāyena Dhammo pakāsito.|| ||
Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi||
Dhammañ ca||
bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||
Upāsakaṁ maṁ bhavaṁ Gotamo dhāretu ajja-t-agge pāṇupetaṁ saraṇaṁ gatan" ti.|| ||
§
Sutta 15
Mānatthaddha Suttaṁ
[15.1][pts] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ-|| ||
2. Tena kho pana samayena Mānatthaddho nāma brāhmaṇo Sāvatthiyaṁ paṭivasati.|| ||
So n'eva mātaraṁ abhivādeti||
na pitaraṁ abhivādeti,||
na ācariyaṁ abhivādeti,||
na jeṭṭhabhātaraṁ abhivādeti.|| ||
3. Tena kho pana samayena Bhagavā mahatiyā parisāya parivuto dhammaṁ desesi.|| ||
4. Atha kho Mānatthaddhassa brāhmaṇassa etad ahosi:|| ||
"Ayaṁ kho Samaṇo Gotamo mahatiyā parisāya parivuto dhammaṁ deseti.|| ||
Yaṁ nūn-ā-haṁ yena Samaṇo Gotamo ten'upasaṅkameyyaṁ.|| ||
Sace maṁ Samaṇo Gotamo ālapissati,||
aham pi taṁ ālapissāmi.|| ||
No ce maṁ Samaṇo Gotamo ālapissati||
aham pi taṁ n'ālapissasāmī" ti.|| ||
5. Atha kho Mānatthaddho brāhmaṇo yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā tuṇhī-bhūto eka-m-antaṁ aṭṭhāsi.|| ||
6. Atha kho Bhagavā taṁ n'ālapi.|| ||
7. Atha kho Mānatthaddho brāhmaṇo "nāyaṁ Samaṇo Gotamo kiñci jānātī" ti tato puna nivattitukāmo ahosi.|| ||
[178] 8. Atha kho Bhagavā Mānatthaddhassa brāhmaṇassa cetasā ceto-parivitakkam aññāya Mānatthaddhaṁ brāhmaṇaṁ gāthāya ajjhabhāsi:|| ||
"Na mānaṁ brūhmaṇā sādhu atthi kassīdha brāhmaṇā,||
Yena atthena āgacchi tam evam anubrūhaye" ti.|| ||
9. Atha kho Mānatthaddho brāhmaṇo "cittaṁ me Samaṇo Gotamo jānātī" ti tatth'eva Bhagavato pādesu sirasā nipatitvā Bhagavato pādāni mukhena paricumbati,||
pāṇīhī ca parisambāhati,||
nāmañ ca sāveti:|| ||
"Mānatthaddhohaṁ bho Gotama||
Mānatthaddhohaṁ bho gotamā" ti.|| ||
10. Atha kho sā parisā abbhutacittajātā ahosi.|| ||
"Acchariyaṁ vata bho||
abbhūtaṁ vata bho.|| ||
Ayaṁ hi Mānatthaddho brāhmaṇo n'eva mātaraṁ abhivādeti||
na pitaraṁ abhivādeti||
na ācariyaṁ abhivādeti||
na jeṭṭhabhātaraṁ abhivādeti.|| ||
Atha ca pana Samaṇe Gotame eva-rūpaṁ paramaṁ nipaccākāraṁ karotī" ti.|| ||
11. Atha kho Bhagavā Mānatthaddhaṁ brāhmaṇaṁ etad avoca:|| ||
"Alaṁ brāhmaṇa.|| ||
Uṭṭhehi sake āsane nisīda,||
yato te mayi cittaṁ pasannan" ti.|| ||
12. Atha kho Mānatthaddhaṁ brāhmaṇo sake āsane nisīditvā Bhagavantaṁ gāthāya ajjhabhāsi:|| ||
"Kesu na mānaṁ kayirātha kesu assa sagāravo,||
Ky assa apacitā assu ky assa sādhu supūjitā" ti.|| ||
[Bhagavā:]|| ||
"Mātari pitari vā pi atho jeṭṭhamhi bhātari,||
Ācariye catutthaṁhi tesu na mānaṁ kayirātha.||
Tesu assa sagāravo ty assu apacitā assu||
ty assu sādhu supūjitā.||
Arahante sītibhūte katakicce anāsave,||
Nihacca mānaṁ atthaddho te namassa anuttare" ti.|| ||
14. Evaṁ vutte Mānatthaddho brāhamaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Abhikkantaṁ bho Gotama,||
abhikkantaṁ bho Gotama.|| ||
Seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā ukkujjeyya paṭi-c-channaṁ vā vivareyya mūḷhassa vā Maggaṁ ācikkheyya,||
andha-kāre vā tela-pajjotaṁ dhāreyya cakkhu-manto 'rūpāni dakkhintī' ti.|| ||
Evam evaṁ bhotā Gotamena aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||
Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi||
Dhammañ ca||
bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||
Upāsakaṁ maṁ bhavaṁ Gotamo dhāretu ajja-t-agge pāṇupetaṁ saraṇaṁ gatan" ti.|| ||
§
Sutta 16
Paccanīka Suttaṁ
[16.1][pts][than] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati Jetavane Anāthapiṇḍikassa ārāme.|| ||
2. Tena kho pana samayena Paccanīkasāto nāma brāhmaṇo Sāvatthiyaṁ paṭivasati.|| ||
3. Atha kho Paccanīkasātassa brāhmaṇassa etad ahosi.|| ||
"Yaṁ nūn-ā-haṁ yena Samaṇo Gotamo ten'upasaṅkameyyaṁ,||
yaṁ yad eva Samaṇo Gotamo bhāsissati,||
taṁ tad ev'assāhaṁ paccanīkāssan" ti.|| ||
4. Tena kho pana samayana Bhagavā ajjhokāse caṅkamati.|| ||
5. Atha kho Paccanīkasāto brāhmaṇo yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavantaṁ caṅkamantaṁ anucaṅkamamāno Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Bhaṇa samaṇa dhamman" ti.|| ||
6. [Bhagavā:]|| ||
"Na Paccanīkasātena suvijānaṁ su-bhāsitaṁ,||
Upakkiliṭṭhacittena sārambhabahulena ca||
Yo ca vineyya sārambhaṁ a-p-pasādañ ca cetaso,||
Āghātaṁ paṭinissajja sa ve jaññā su-bhāsitan" ti.|| ||
7. Evaṁ vutte Paccanīkasāto brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Abhikkantaṁ bho Gotama,||
abhikkantaṁ bho Gotama.|| ||
Seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā ukkujjeyya paṭi-c-channaṁ vā vivareyya mūḷhassa vā Maggaṁ ācikkheyya,||
andha-kāre vā tela-pajjotaṁ dhāreyya cakkhu-manto 'rūpāni dakkhintī' ti.|| ||
Evam evaṁ bhotā Gotamena aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||
Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi||
Dhammañ ca||
bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||
Upāsakaṁ maṁ bhavaṁ Gotamo dhāretu ajja-t-agge pāṇupetaṁ saraṇaṁ gatan" ti.|| ||
§
Sutta 17
Nava-Kammika Suttaṁ
[17.1][pts][than] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Kosalesu viharati aññatarasmiṁ vana-saṇḍe.|| ||
2. Tena kho pana samayena Navakammika Bhāradvājo brāhmaṇo tasmiṁ vana-saṇḍe kammantaṁ kārāpeti.|| ||
3. Addasā kho Navakammika Bhāradvājo brāhmaṇo Bhagavantaṁ aññatarasmiṁ sālarukkha-mūle nisinnaṁ pallaṅkaṁ ābhujitvā ujuṁ kāyaṁ paṇidhāya parimukhaṁ satiṁ upaṭṭha-petvā.|| ||
4. Disvān'assa etad ahosi:
"Ahaṁ kho pana imasmiṁ vana-saṇḍe kammantaṁ kārāpento ramāmi.|| ||
Ayaṁ Samaṇo Gotamo kiṁ kārāpento ramatī" ti?|| ||
5. Atha kho Navakammika Bhāradvājo brāhmaṇo yena [180] Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavantaṁ gāthāya ajjhabhāsi.|| ||
"Ke nu kammantā kayiranti bhikkhu sālavane tava,||
Yad ekako araññasmiṁ ratiṁ vindati Gotamā" ti?|| ||
6. [Bhagavā:]|| ||
"Na me vanasmiṁ karaṇīyam atthi ucchinna-mūlaṁ me vanaṁ visūkaṁ,||
So'haṁ vane nibbanatho visallo||
eko rame aratiṁ vippahāyā" ti.|| ||
7. Evaṁ vutte Navakammika Bhāradvājo brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Abhikkantaṁ bho Gotama,||
abhikkantaṁ bho Gotama.|| ||
Seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā ukkujjeyya paṭi-c-channaṁ vā vivareyya mūḷhassa vā Maggaṁ ācikkheyya,||
andha-kāre vā tela-pajjotaṁ dhāreyya cakkhu-manto 'rūpāni dakkhintī' ti.|| ||
Evam evaṁ bhotā Gotamena aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||
Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi||
Dhammañ ca||
bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||
Upāsakaṁ maṁ bhavaṁ Gotamo dhāretu ajja-t-agge pāṇupetaṁ saraṇaṁ gatan" ti.|| ||
§
Sutta 18
Kaṭṭhahāra Suttaṁ
[18.1][pts][than] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Kosalesu viharati aññatarasmiṁ vana-saṇḍe.|| ||
2. Tena kho pana samayena aññatarasmiṁ Bhāradvājagottassa brāhmaṇassa sambahulā antevāsikā kaṭṭhahārakā māṇavakā yena so vana-saṇḍo ten'upasaṅkamiṁsu.|| ||
3. Upasaṅkamitvā addasaṁsu Bhagavantaṁ tasmiṁ vana-saṇḍe nisinnaṁ pallaṅkaṁ ābhujitvā ujuṁ kāyaṁ paṇidhāya parimukhaṁ satiṁ upaṭṭha-petvā.|| ||
Disvāna yena Bhāradvājagotto brāhmaṇo ten'upasaṅkamiṁsu.|| ||
4. Upasaṅkamitvā Bhāradvājagottaṁ brāhmaṇaṁ etad avocuṁ:|| ||
"Yagghe bhavaṁ jāneyya asukasmiṁ vana-saṇḍe samaṇo nisinno pallaṅkaṁ ābhujitvā ujuṁ kāyaṁ paṇidhāya parimukhaṁ satiṁ upaṭṭha-petvā" ti.|| ||
5. Atha kho Bhāradvājagotto brāhmaṇo tehi māṇavakehi saddhiṁ yena so vana-saṇḍo ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā addasā kho Bhagavantaṁ tasmiṁ vana-saṇḍe nisinnaṁ pallaṅkaṁ ābhujitvā ujuṁ kāyaṁ paṇidhāya parimukhaṁ satiṁ upaṭṭha-petvā.|| ||
Disvāna yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavantaṁ gāthāhi ajjhabhāsi:|| ||
"Gamhīrarūpe bahubherave vane||
suññaṁ araññaṁ vijanaṁ vigāhiya,||
[181] aniñjamānena ṭhitena vaggunā||
sucārurūpaṁ vata bhikkhu jhāyasi.|| ||
Na yattha gītā na pi yattha vāditaṁ||
eko araññe vanamassito muni,||
accherarūpaṁ paṭibhāti maṁ idaṁ||
yad ekako pītimano vane vase.|| ||
Maññā mahaṁ lokādhipatī saha-vyataṁ||
ākaṅkha-māno tidivaṁ anuttaraṁ,||
kasmā bhavaṁ vijanam araññam assito||
tapo idha kubbasi brahmapattiyā" ti.|| ||
6. [Bhagavā:]|| ||
"Yā kāci kaṅkhā abhinandanā vā||
aneka-dhātusu puthū sadā sitā,||
aññāṇamūlappabhavā pajappitā||
sabbā mayā byantikatā samūlikā.|| ||
So'haṁ akaṅkho apiho anūpayo||
sabbesu dhammesu visuddhadassano,||
Pappuyya sambodhim anuttaraṁ sivaṁ||
jhāyām'ahaṁ brāhmaṇa raho vīsārado" ti.|| ||
Evaṁ vutte Bhāradvājagotto brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Abhikkantaṁ bho Gotama,||
abhikkantaṁ bho Gotama.|| ||
Seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā ukkujjeyya paṭi-c-channaṁ vā vivareyya mūḷhassa vā Maggaṁ ācikkheyya,||
andha-kāre vā tela-pajjotaṁ dhāreyya cakkhu-manto 'rūpāni dakkhintī' ti.|| ||
Evam evaṁ bhotā Gotamena aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||
Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi||
Dhammañ ca||
bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||
Upāsakaṁ maṁ bhavaṁ Gotamo dhāretu ajja-t-agge pāṇupetaṁ saraṇaṁ gatan" ti.|| ||
§
Sutta 19
Mātu-Posaka Suttaṁ
[19.1][pts] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ -|| ||
2. Atha kho Mātu-posako brāhmaṇo yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavatā saddhiṁ sammodi.|| ||
Sammodinīyaṁ kathaṁ sārāṇīyaṁ vīti-sāretvā eka-m-antaṁ nisīdi.|| ||
3. Eka-m-antaṁ nisinno kho Mātu-posako brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Ahaṁ hi bho Gotama dhammena bhikkhaṁ pariyesāmi.|| ||
Dhammena bhikkhaṁ pariyesitvā mātā-pitaro posemi.|| ||
Kacc'āhaṁ bho Gotama evaṁ-kārī kicca-kārī homī" ti?|| ||
4. "Taggha tvaṁ brāhmaṇa evaṁ-kārī kicca-kārī hosi.|| ||
Yo kho brāhmaṇa dhammena bhikkhaṁ pariyesati||
dhammena [182] bhikkhaṁ pariyesitvā mātā-pitaro poseti||
bahuṁ so puññaṁ pasavatī" ti.|| ||
[Bhagavā:]|| ||
"Yo mātaraṁ vā pitaraṁ vā macco dhammena posati,||
Tāya naṁ pāricariyāya mātā-pitusu paṇḍitā,||
Idh'eva naṁ pasaṁ-santi pecca sagge pamodatī" ti.|| ||
Evaṁ vutte Mātu-posako brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:
"Abhikkantaṁ bho Gotama,||
abhikkantaṁ bho Gotama.|| ||
Seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā ukkujjeyya paṭi-c-channaṁ vā vivareyya mūḷhassa vā Maggaṁ ācikkheyya,||
andha-kāre vā tela-pajjotaṁ dhāreyya cakkhu-manto 'rūpāni dakkhintī' ti.|| ||
Evam evaṁ bhotā Gotamena aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||
Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi||
Dhammañ ca||
bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||
Upāsakaṁ maṁ bhavaṁ Gotamo dhāretu ajja-t-agge pāṇupetaṁ saraṇaṁ gatan" ti.|| ||
§
Sutta 20
Bhikkhaka Suttaṁ
[20.1][pts] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ-|| ||
2. Atha kho Bhikkhako brāhmaṇo yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavatā saddhiṁ sammodi.|| ||
Sammodanīyaṁ kathaṁ sārāṇīyaṁ vīti-sāretvā eka-m-antaṁ nisīdi.|| ||
3. Eka-m-antaṁ nisinno kho Bhikkhako brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Aham pi kho bho Gotama bhikkhako bhavam pi bhikkhako.|| ||
Idha no kiṁ nānā-karaṇan" ti?|| ||
[Bhagavā:]|| ||
"Na tena bhikkhako hoti yāvatā bhikkhavo pare,||
Vissaṁ dhammaṁ samādāya bhikkhu hoti na tāvatā.||
Yo'dha puññañ ca pāpañ ca bāhitvā Brahma-cariyaṁ,||
Saṅkhāya loke carati sa ve bhikkhū" ti vuccati.|| ||
Evaṁ vutte bhikkhako brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Abhikkantaṁ bho Gotama,||
abhikkantaṁ bho Gotama.|| ||
Seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā ukkujjeyya paṭi-c-channaṁ vā vivareyya mūḷhassa vā Maggaṁ ācikkheyya,||
andha-kāre vā tela-pajjotaṁ dhāreyya cakkhu-manto 'rūpāni dakkhintī' ti.|| ||
Evam evaṁ bhotā Gotamena aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||
Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi||
Dhammañ ca||
bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||
Upāsakaṁ maṁ bhavaṁ Gotamo dhāretu ajja-t-agge pāṇupetaṁ saraṇaṁ gatan" ti.|| ||
§
Sutta 21
Saṅgārava Suttaṁ
[21.1][pts] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ-|| ||
2. Tena kho pana samayena Saṅgāravo nāma brāhmaṇo Sāvatthiyaṁ paṭivasati.|| ||
Udakasuddhiko udakena suddhiṁ pacceti.|| ||
Sāyapātaṁ udakorohaṇānuyogam anuyutto viharati.|| ||
3. Atha ko āyasmā Ānando pubbaṇha-samayaṁ nivāsetvā patta-cīvaram ādāya Sāvatthiṁ piṇḍāya pāvisi.|| ||
Sāvatthiyaṁ piṇḍāya caritvā pacchā-bhattaṁ piṇḍa-pāta-paṭikkanto yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavantaṁ abhivādetvā eka-m-antaṁ nisīdi.|| ||
[183] 4. Eka-m-antaṁ nisinno kho āyasmā Ānando Bhagavantaṁ etad avoca:|| ||
"Idha bhante Saṅgāravo nāma brāhmaṇo Sāvatthiyaṁ paṭivasati,||
udakasuddhiko udakena suddhiṁ pacceti.|| ||
Sāyapātaṁ udakorohaṇānuyogam anuyutto viharati.|| ||
Sādhu bhante Bhagavā yena Saṅgāravassa brāhmaṇassa nivesanaṁ ten'upasaṅkamatu anukampaṁ upādāyā" ti.|| ||
5. Adhivāsesi Bhagavā tuṇhī-bhāvena.|| ||
6. Atha kho Bhagavā pubbaṇha-samayaṁ nivāsetvā patta-cīvaram ādāya yena Saṅgāravassa brāhmaṇassa nivesanaṁ ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi.|| ||
7. Atha kho Saṅgāravo brāhmaṇo yena Bhagavā ten'upasaṅkami.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavatā saddhiṁ sammodi.|| ||
Sammodanīyaṁ kathaṁ vīti-sāretvā eka-m-antaṁ nisīdi.|| ||
8. Eka-m-antaṁ nisnaṁ kho Saṅgāravaṁ brāhmaṇaṁ Bhagavā etad avoca:|| ||
"Saccaṁ kira tvaṁ brāhmaṇa udakasuddhiko udakena suddhiṁ paccesi?|| ||
Sāyapātaṁ udakorohaṇānuyogam anuyutto viharasī" ti?|| ||
9. "Evaṁ bho Gotamā" ti.|| ||
10. "Kam pana tvaṁ brāhmaṇa attha-vasaṁ sampassamāno udakasuddhiko udakasuddhiṁ paccesi.|| ||
Sāyapātaṁ udakorohaṇānuyogam anuyutto viharasī" ti?|| ||
11. "Idha me bho Gotama ahaṁ yaṁ divā pāpa-kammaṁ kataṁ hoti,||
taṁ sāya nahānena pavāhemi.|| ||
Yaṁ rattiṁ pāpa-kammaṁ kataṁ hoti,||
taṁ pātaṁ nahānena pavāhemi.|| ||
Imaṁ khv'āhaṁ bho Gotama attha-vasaṁ sampassamāno udakasuddhiko udakena suddhiṁ paccemi.|| ||
Sāyapātaṁ udakorohaṇānuyogam anuyutto viharāmī" ti.|| ||
12. [Bhagavā:]|| ||
"Dhammo rahado brāhmaṇa sīlatittho||
Anāvilo sabbhi sataṁ pasattho,||
Yattha have vedaguno sinātā||
Anallagattā'va taranti pāran" ti.|| ||
13. Evaṁ vutte saṅgāravo brāhmaṇo Bhagavantaṁ etad avoca:
"Abhikkantaṁ bho Gotama,||
abhikkantaṁ bho Gotama.|| ||
Seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā ukkujjeyya paṭi-c-channaṁ vā vivareyya mūḷhassa vā Maggaṁ ācikkheyya,||
andha-kāre vā tela-pajjotaṁ dhāreyya cakkhu-manto 'rūpāni dakkhintī' ti.|| ||
Evam evaṁ bhotā Gotamena aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||
Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi||
Dhammañ ca||
bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||
Upāsakaṁ maṁ bhavaṁ Gotamo dhāretu ajja-t-agge pāṇupetaṁ saraṇaṁ gatan" ti.|| ||
§
Sutta 22
Khomadussa Suttaṁ
[22.1][pts] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sakkesu viharati Khomadussaṁ nāma Sakkānaṁ nigamo.|| ||
2. Atha kho Bhagavā pubbaṇha-samayaṁ nivāsetvā patta-cīvaram ādāya Khomadussaṁ nigamaṁ piṇḍāya pāvisi.|| ||
3. Tena kho pana samayena Khomadussakā brāhmaṇa-gahapatikā sabhāyaṁ santipatitā honti kenaci-d-eva karaṇīyena.|| ||
Devo ca ekam ekaṁ phusāyati.|| ||
4. Atha kho Bhagavā yena sā sabhā ten'upasaṅkami.|| ||
5. Addasaṁsu kho Khomadussakā brāhmaṇa-gahapatikā Bhagavantaṁ dūrato va āga-c-chantaṁ.|| ||
6. Disvā etad avocuṁ:|| ||
"Ke ca muṇḍakā samaṇakā ke ca sabhādhammaṁ jānissantī" ti?|| ||
7. Atha kho Bhagavā Khomadussake brāhmaṇa-gahapatike gāthāya ajjhabhāsi|| ||
"N'esā sabhā yattha na santi santo||
santo na te ye na vadanti dhammaṁ,||
Rāgañ ca dosañ ca pahāya mohaṁ||
dhammaṁ vadantā va bhavanti santo" ti.|| ||
"Abhikkantaṁ bho Gotama,||
abhikkantaṁ bho Gotama.|| ||
Seyyathā pi bho Gotama nikkujjitaṁ vā ukkujjeyya paṭi-c-channaṁ vā vivareyya mūḷhassa vā Maggaṁ ācikkheyya,||
andha-kāre vā tela-pajjotaṁ dhāreyya cakkhu-manto rūpāni dakkhintī ti.|| ||
Evam evaṁ bhotā Gotamena aneka-pariyāyena dhammo pakāsito.|| ||
Es'āhaṁ bhavantaṁ Gotamaṁ saraṇaṁ gacchāmi||
Dhammañ ca||
bhikkhu-saṅghañ ca.|| ||
Upāsakaṁ maṁ bhavaṁ Gotamo dhāretu ajja-t-agge pāṇupetaṁ saraṇaṁ gatan" ti.|| ||