Saṁyutta Nikāya
5. Mahā-Vagga
46. Bojjhaṅga Saṁyutta
6. Bojj'Aṅga-Sākacca Vagga
Sutta 52
Pariyāya Suttaṁ
Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.
[1][pts][bodh][than][olds] Evaṁ me sutaṁ:|| ||
Ekaṁ samayaṁ Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati.|| ||
[2] Atha kho sambahulā bhikkhū pubbaṇha-samayaṁ nivāsetvā patta-cīvaram ādāya||
Sāvatthiṁ piṇḍāya pavisiṁsu.|| ||
[3] Atha kho tesaṇ bhikkhūnaṁ etad ahosi:|| ||
"Atippago kho tāva Sāvatthiyaṁ piṇḍāya carituṁ.|| ||
Yaṁ nūna mayaṁ yena añña-titthiyānaṁ ārāmo paribbājakānaṁ ten'upasaṅkameyyāmā" ti?|| ||
[4] Atha kho te bhikkhū yena añña-titthayānaṁ paribbājakānaṁ ārāmo ten'upasaṅkamiṁsu.|| ||
Upasaṅkamitvā tehi añña-titthiyehi paribbājakehi saddhiṁ sammodiṁsu.|| ||
Sammodanīyaṁ kathaṁ sārāṇīyaṁ vīti-sāretvā eka-m-antaṁ nisīdiṁsu.|| ||
Eka-m-antaṁ nisinne kho te bhikkhū te añña-titthiyā paribbājakā etad avocuṁ:|| ||
[5] "Samaṇo āvuso Gotamo sāvakānaṁ||
evaṁ Dhammaṁ deseti:|| ||
'Etha tumhe bhikkhave,||
pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalī-karaṇe satta bojjh'aṅge yathā-bhūtaṁ bhāvethā' ti.|| ||
Mayam pi kho āvuso,||
sāvakānaṁ evaṁ dhammaṁ desema:|| ||
'Etha tumhe āvuso,||
pañca nīvaraṇe pahāya||
cetaso upakkilese paññāya dubbalī-karaṇe||
satta bojjh'aṅge yathā-bhūtaṁ bhāvethā' ti.|| ||
Idha no āvuso ko viseso,||
ko adhippāyo.|| ||
Kiṁ nānā-karaṇaṁ,||
samaṇassa vā Gotamassa amhākaṁ vā||
yad idaṁ Dhamma-desanāya vā Dhamma-desanaṁ||
anusāsaniyā vā anusāsanin" ti?|| ||
[6] Atha kho te bhikkhū tesam añña-titthiyānaṁ paribbājakānaṁ bhāsitaṁ||
n'eva abhinandiṁsu,||
na p-paṭikkosiṁsu.|| ||
Anabhinan'ditvā a-p-paṭikkositvā uṭṭhāy'āsanā pakkamiṁsu:|| ||
"Bhagavato santike etassa bhāsitassa atthaṁ ājānissāmā" ti.|| ||
§
[7] Atha kho te bhikkhū Sāvatthiyaṁ piṇḍāya caritvā pacchā-bhattaṁ piṇḍa-pāta-paṭikkantā||
yena Bhagavā ten'upasaṅkamiṁsu.|| ||
Upasaṅkamitvā Bhagavantaṁ abhivādetvā eka-m-antaṁ nisīdiṁsu.|| ||
[109] [8] Eka-m-antaṁ nisinnā kho te bhikkhū Bhagavantaṁ etad avocuṁ:|| ||
"Idha mayaṁ bhante pubbaṇha-samayaṁ nivāsetvā patta-cīvaram ādāya Sāvatthiṁ piṇḍāya pavisimha.|| ||
Tesaṇ no bhante, amhākaṁ etad ahosi:|| ||
'Atippago kho tāva Sāvatthiyaṁ piṇḍāya carituṁ.|| ||
Yaṁ nūna mayaṁ yena añña-titthiyānaṁ paribbājakānaṁ ārāmo ten'upasaṅkameyyāmā' ti.|| ||
Atha kho mayaṁ bhante,||
yena añña-titthiyānaṁ paribbājakānaṁ ārāmo ten'upasaṅkamimha.|| ||
Upasaṅkamitvā tehi añña-titthiyehi paribbājakehi saddhiṁ sammodimha.|| ||
Sammodanīyaṁ kathaṁ sārāṇīyaṁ vīti-sāretvā eka-m-antaṁ nisīdimha.|| ||
Eka-m-antaṁ nisinne kho amhe bhante,||
te añña-titthiyā paribbājakā etad avocuṁ:|| ||
'Samaṇo āvuso Gotamo sāvakānaṁ||
evaṁ dhammaṁ deseti:|| ||
"Etha tumhe bhikkhave, pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalī-karaṇe satta bojjh'aṅge yathā-bhūtaṁ bhāvethā" ti.|| ||
Mayam pi kho āvuso, sāvakānaṁ evaṁ dhammaṁ desema:|| ||
"Etha tumhe āvuso, pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalī-karaṇe satta bojjh'aṅge yathā-bhūtaṁ bhāvethā" ti.|| ||
Idha no āvuso ko viseso,||
ko adhippāyo.|| ||
Kiṁ nānā-karaṇaṁ,||
samaṇassa vā Gotamassa amhākaṁ vā||
yad idaṁ Dhamma-desanāya vā||
Dhamma-desanaṁ anusāsaniyā vā anusāsanin' ti?|| ||
Atha kho mayaṁ bhante,||
tesam añña-titthiyānaṁ paribbājakānaṁ bhāsitaṁ n'eva abhinandimha,||
na p-paṭikkosimha.|| ||
Anabhinan'ditvā a-p-paṭikkositvā uṭṭhāy'āsanā pakkamimha:|| ||
'Bhagavato santike etassa bhāsitassa atthaṁ ājānissāmā'" ti.|| ||
§
[9] "Evaṁ vādino bhikkhave,||
añña-titthiyā paribbājakā||
evam assu vacanīyā.|| ||
'Atthi pan'āvuso pariyāyo||
yaṁ pariyāyaṁ āgamma||
pañca nīvaraṇā dasa honti||
satta bojjh'aṅgā catuddasā' ti?|| ||
Evaṁ puṭṭhā bhikkhave,||
añña-titthiyā paribbājakā na c'eva sampāyissanti||
uttariñ ca vighātaṁ āpajji-s-santi.|| ||
[10] Taṁ kissa hetu?|| ||
Yathā taṁ bhikkhave, avisayasmiṁ.|| ||
Nāhaṁ taṁ bhikkhave,||
passāmi sa-devake loke sa-Mārake||
sa-brahmake||
sa-s-samaṇa-brāhmaṇiyā||
pajāya sadeva-manussāya||
yo imesam pañhānaṁ veyyākaraṇena cittaṁ ārādheyya aññatra Tathāgatena vā||
Tathāgata-sāvakena vā||
ito vā pana sutvā.|| ||
Pañca Dassa Honti
[110] [11] Katamo ca bhikkhave, pariyāyo yaṁ pariyāyaṁ āgamma pañca nīvaraṇā dasa honti?|| ||
[12] Yad api bhikkhave, ajjhattaṁ kāma-c-chando||
tad api nīvaraṇaṁ.|| ||
Yad api bahiddhā kāma-c-chando||
tad api nīvaraṇaṁ.|| ||
'Kāma-c-chanda nīvaraṇaṁ' ti||
iti h'idaṁ uddesaṁ āgacchati.|| ||
Tad aminā p'etaṁ pariyāyena dvayaṁ hoti.|| ||
■
[13] Yad api bhikkhave, ajjhattaṁ vyāpādo||
tad api nīvaraṇaṁ.|| ||
Yad api bahiddhā vyāpādo||
tad api nīvaraṇaṁ.|| ||
'Vyāpāda nīvaraṇan' ti||
iti h'idaṁ uddesaṁ āgacchati.|| ||
Tad aminā p'etaṁ pariyāyena dvayaṁ hoti.|| ||
■
[14] Yad api bhikkhave, thīnaṁ||
tad api nīvaraṇaṁ.|| ||
Yad api middhaṁ||
tad api nīvaraṇāṁ.|| ||
'Thīna-middha nīvaraṇaṁ' ti||
iti h'idaṁ uddesaṁ āgacchati.|| ||
Tad aminā p'etaṁ pariyāyena dvayaṁ hoti.|| ||
■
[15] Yad api bhikkhave, uddhaccaṁ||
tad api nīvaraṇaṁ.|| ||
Yad api kukkuccaṁ||
tad api nīvaraṇaṁ.|| ||
'Uddhacca-kukkucca nīvaraṇan' ti||
iti h'idaṁ uddesaṁ āgacchati.|| ||
Tad aminā p'etaṁ pariyāyena dvayaṁ hoti.|| ||
■
[16] Yad api bhikkhave, ajjhattaṁ dhammesu vicikicchā||
tad api nīvaraṇaṁ.|| ||
Yad api bahiddhā dhammesu vicikicchā||
tad api nīvaraṇaṁ.|| ||
'Vicikicchā nīvaraṇan' ti||
iti h'idaṁ uddesaṁ gacchati.|| ||
Tad aminā p'etaṁ pariyāyena dvayaṁ hoti.|| ||
[17] Ayaṁ kho bhikkhave, parāyāyo||
yaṁ pariyāyaṁ||
āgamma pañca nīvaraṇā dasa honti.|| ||
Satta Catu-d-dasa Honti
[18] Katamo ca bhikkhave, pariyāyo||
yaṁ pariyāyaṁ||
āgamma satta bojjh'aṅgā catuddasa honti?|| ||
[19] Yad api bhikkhave, ajjhattaṁ dhammesu sati||
tad api sati-sambojjh'aṅgo.|| ||
Yad api bahiddhā dhammesu sati tad api sati-sambojjh'aṅgo.|| ||
'Sati-sambojjhago' ti||
iti h'idaṁ uddesaṁ āgacchati.|| ||
Tad aminā p'etaṁ pariyāyena dvayaṁ hoti.|| ||
■
[111] [20] Yad api bhikkhave, ajjhattaṁ dhammesu paññāya||
pavicinati||
pavicarati||
parivīmaṁsam||
āpajjati||
tad api dhamma-vicaya-sambojjh'aṅgo.|| ||
Yad api bahiddhā dhammesu paññāya||
pavicanati||
pavicarati||
parivīmaṁsam||
āpajjati||
tad api dhamma-vicaya-sambojjh'aṅgo.|| ||
'Dhamma-vicaya-sambojjhago' ti||
iti h'idaṁ uddesaṁ gacchati.|| ||
Tad aminā p'etaṁ pariyāyena dvayaṁ hoti.|| ||
■
[21] Yad api bhikkhave, kāyikaṁ viriyaṁ||
tad api viriya-sambojjh'aṅgo.|| ||
Yad api cetasikaṁ viriyaṁ||
tad api viriya-sambojjh'aṅgā.|| ||
'Viriya-sambojjh'aṅgo' ti||
iti h'idaṁ uddesaṁ āgacchati.|| ||
Tad aminā p'etaṁ pariyāyena dvayaṁ hoti.|| ||
■
[22] Yad api bhikkhave, sa-vitakka-sa-vicārā pīti||
tad api pīti-sambojjh'aṅgo.|| ||
Yad api avitakka-avicārā pīti||
tad api pīti-sambojjh'aṅgo.|| ||
'Pīti-sambojjh'aṅgo' ti||
iti h'idaṁ uddesaṁ āgacchati.|| ||
Tad aminā p'etaṁ pariyāyena dvayaṁ hoti.|| ||
■
[23] Yad api bhikkhave, kāya-passaddhi||
tad api passaddhi-sambojjh'aṅgo.|| ||
Yad api citta-passaddhi,||
tad api passaddhi-sambojjh'aṅgo.|| ||
'Passaddhi-sambojjh'aṅgo' ti||
iti h'idaṁ uddesaṁ āgacchati.|| ||
Tad aminā p'etaṁ pariyāyena dvayaṁ hoti.|| ||
■
[24] Yad api bhikkhave, sa-vitakko sa-vicāro samādhi||
tad api samādhi-sambojjh'aṅgo.|| ||
Yad api avitakko avicāro samādhi||
tad api samādhi-sambojjh'aṅgā.|| ||
'Samādhi-sambojjh'aṅgo' ti||
iti h'idaṁ uddesaṁ gacchati.|| ||
Tad aminā p'etaṁ pariyāyena dvayaṁ hoti.|| ||
■
[25] Yad api bhikkhave, ajjhattaṁ dhammesu upekhā||
tad api upekhā-sambojjh'aṅgo.|| ||
Yad api bahiddhā dhammesu upekhā||
tad api upekhā-sambojjh'aṅgo.|| ||
'Upekhā-sambojjhago' ti||
iti h'idaṁ uddesaṁ gacchati.|| ||
Tad aminā p'etaṁ pariyāyena dvayaṁ hoti.|| ||
[26] Ayaṁ kho bhikkhave, pariyāyo||
yaṁ pariyāya||
āgamma satta-bojjh'aṅgā catuddasā" ti.|| ||