Saṁyutta Nikāya
5. Mahā-Vagga
53. Jhāna Saṁyutta
3. Bala-Karaṇīya Vagga

Chapter III
Suttas 23-34

 

---

[308]

Sutta 23

Bala Suttaṁ

[1][pts] Evam me sutaṁ:|| ||

Ekaṁ samayam Bhagavā Sāvatthiyaṁ viharati.|| ||

2. "Seyyathā pi bhikkhave ye keci bala-karaṇīyā kammantā karīyanti,||
sabbe te paṭhaviṁ nissāya paṭhaviyam pattiṭṭhāya||
evam eva te balakaraṇīya kammantā karīyanti.|| ||

Evam eva kho bhikkhave bhikkhu sīlaṁ nissāya sīle patiṭṭhāya||
cattāro jhānā bhāveti,||
cattāro jhānā bahulī-karoti.|| ||

Kathañ ca bhikkhave, bhikkhu sīlaṁ nissāya sīle patiṭṭhāya||
cattāro jhānā bhāveti,||
cattāro jhānā bahulī-karoti?|| ||

Idha bhikkhave, bhikkhu||
vivicc'eva kāmehi||
vivicca akusalehi dhammehi||
sa-vitakkaṁ sa-vicāraṁ||
viveka-jaṁ pīti-sukhaṁ||
paṭhamaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Vitakka-vicārānaṁ vūpasamā||
ajjhattaṁ sampasādanaṁ||
cetaso ekodi-bhāvaṁ||
avitakkaṁ avicāraṁ||
samādhi-jaṁ pīti-sukhaṁ||
dutiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Pītiyā ca virāgā||
upekhako ca viharati,||
sato ca sampajāno||
sukhañ ca kāyena paṭisaṁvedeti.|| ||

Yaṁ taṁ ariyā ācikkhanti||
'upekhako satimā sukha-vihārī' ti||
tatiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Sukhassa ca pahānā||
dukkhassa ca pahānā||
pubbe va somanassa-domanassānaṁ attha-gamā||
adukkhaṁ asukhaṁ upekhā-sati-pārisuddhiṁ||
catutthaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Evaṁ kho bhikkhave bhikkhu sīlaṁ nissāya sīle patiṭṭhāya
cattāro jhānā bhāveti,||
cattāro jhānā bahulī-karoti" ti.|| ||

 

---

 

Sutta 24

Bījā Suttaṁ

[1][pts] Evam me sutaṁ:|| ||

2. "Seyyathā pi bhikkhave ye keci bījagāmā bhūtagāmā vuddhiṁ virūḷhiṁ vepullaṁ āppajjanti.|| ||

Sabbe te paṭhaviṁ nissāya paṭhaviyam patiṭṭhāya evam ete bījagāmā bhūtagāmā vuddhiṁ virūḷhiṁ vepullam āpajjanti.|| ||

Evam eva kho bhikkhave bhikkhu sīlaṁ nissāya sīle patiṭṭhāya||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto||
vuddhiṁ virūḷhiṁ vepullam pāpuṇāti dhammesu.|| ||

Kathañ ca bhikkhave, bhikkhu sīlaṁ nissāya sīle patiṭṭhāya||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto||
vuddhiṁ virūḷhiṁ vepullam pāpuṇāti dhammesu?|| ||

Idha bhikkhave, bhikkhu||
vivicc'eva kāmehi||
vivicca akusalehi dhammehi||
sa-vitakkaṁ sa-vicāraṁ||
viveka-jaṁ pīti-sukhaṁ||
paṭhamaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Vitakka-vicārānaṁ vūpasamā||
ajjhattaṁ sampasādanaṁ||
cetaso ekodi-bhāvaṁ||
avitakkaṁ avicāraṁ||
samādhi-jaṁ pīti-sukhaṁ||
dutiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Pītiyā ca virāgā||
upekhako ca viharati,||
sato ca sampajāno||
sukhañ ca kāyena paṭisaṁvedeti.|| ||

Yaṁ taṁ ariyā ācikkhanti||
'upekhako satimā sukha-vihārī' ti||
tatiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Sukhassa ca pahānā||
dukkhassa ca pahānā||
pubbe va somanassa-domanassānaṁ attha-gamā||
adukkhaṁ asukhaṁ upekhā-sati-pārisuddhiṁ||
catutthaṁ jhānaṁ upasampajja viharati. || ||

Evaṁ eva kho bhikkhave bhikkhu sīlaṁ nissāya sīle patiṭṭhāya||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto||
vuddhiṁ virūḷhiṁ vepullam pāpuṇāti dhammesu" ti.|| ||

 

---

 

Sutta 25

Nāga Suttaṁ

[1][pts] Evam me sutaṁ:|| ||

2. "Seyyathā pi bhikkhave, himavantaṁ pabba-tarājaṁ nissāya nāgā kāyaṁ vaḍḍhanti, balaṁ gāhenti.|| ||

Te tattha kāyaṁ vaḍḍhetvā balaṁ gāhetvā kussubbhe otaranti.|| ||

Kussubbhe otaritvā mahā-sobbhe otaranti.|| ||

Mahāsobbhe otaritvā kunnadiyo otaranti.|| ||

Kunnadiyo otaritvā mahā-nadiyo otaranti.|| ||

Mahānadiyo otaritvā mahā-samuddaṁ sāgaraṁ otaranti.|| ||

Te tattha mahantatthaṁ vepullantaṁ āpajjanti kāyena.|| ||

3. Evam eva kho bhikkhave, bhikkhu sīlaṁ nissāya sīle patiṭṭhāya||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto||
mahantataṁ vepullataṁ pāpuṇāti dhammesu.|| ||

Kathañ ca bhikkhave, bhikkhu sīlaṁ nissāya sīle patiṭṭhāya||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto||
mahantataṁ vepullataṁ pāpuṇāti dhammesu?|| ||

Idha bhikkhave, bhikkhu||
vivicc'eva kāmehi||
vivicca akusalehi dhammehi||
sa-vitakkaṁ sa-vicāraṁ||
viveka-jaṁ pīti-sukhaṁ||
paṭhamaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Vitakka-vicārānaṁ vūpasamā||
ajjhattaṁ sampasādanaṁ||
cetaso ekodi-bhāvaṁ||
avitakkaṁ avicāraṁ||
samādhi-jaṁ pīti-sukhaṁ||
dutiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Pītiyā ca virāgā||
upekhako ca viharati,||
sato ca sampajāno||
sukhañ ca kāyena paṭisaṁvedeti.|| ||

Yaṁ taṁ ariyā ācikkhanti||
'upekhako satimā sukha-vihārī' ti||
tatiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Sukhassa ca pahānā||
dukkhassa ca pahānā||
pubbe va somanassa-domanassānaṁ attha-gamā||
adukkhaṁ asukhaṁ upekhā-sati-pārisuddhiṁ||
catutthaṁ jhānaṁ upasampajja viharati. || ||

Evaṁ eva kho bhikkhave bhikkhu sīlaṁ nissāya sīle patiṭṭhāya||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto||
mahantaṁ vepullataṁ pāpuṇāti dhammesū" ti.

 

---

 

Sutta 26

Rukkho Suttaṁ

[1][pts] Evam me sutaṁ:|| ||

2. "Seyyathā pi bhikkhave, rukkho||
pācīna-ninno||
pācīna poṇo||
pācīna-pabbhāro.|| ||

So mūle chinno katamena papātena papateyyā ti|| ||

Yena bhanne, ninno yena poṇo yena pabbhāro ti.|| ||

3. Evam eva kho bhikkhave, bhikkhu||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto||
Nibbāna-ninno hoti||
Nibbāna-poṇo||
Nibbāna-pabbhāro.|| ||

Kathañ ca bhikkhave, bhikkhu||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto||
Nibbāna-ninno hoti||
Nibbāna-poṇo||
Nibbāna-pabbhāro?|| ||

Idha bhikkhave, bhikkhu||
vivicc'eva kāmehi||
vivicca akusalehi dhammehi||
sa-vitakkaṁ sa-vicāraṁ||
viveka-jaṁ pīti-sukhaṁ||
paṭhamaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Vitakka-vicārānaṁ vūpasamā||
ajjhattaṁ sampasādanaṁ||
cetaso ekodi-bhāvaṁ||
avitakkaṁ avicāraṁ||
samādhi-jaṁ pīti-sukhaṁ||
dutiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Pītiyā ca virāgā||
upekhako ca viharati,||
sato ca sampajāno||
sukhañ ca kāyena paṭisaṁvedeti.|| ||

Yaṁ taṁ ariyā ācikkhanti||
'upekhako satimā sukha-vihārī' ti||
tatiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Sukhassa ca pahānā||
dukkhassa ca pahānā||
pubbe va somanassa-domanassānaṁ attha-gamā||
adukkhaṁ asukhaṁ upekhā-sati-pārisuddhiṁ||
catutthaṁ jhānaṁ upasampajja viharati. || ||

Evaṁ kho bhikkhave bhikkhu||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto||
Nibbāna-ninno hoti||
Nibbāna-poṇo||
Nibbāna-pabbhāro" ti.|| ||

 

---

 

Sutta 27

Kumbho Suttaṁ

[1][pts] Evam me sutaṁ:|| ||

2. "Seyyathā pi bhikkhave, kumbho nikkujjo vamat'eva udakaṁ no paccāvamati.|| ||

Evam eva kho bhikkhave, bhikkhu||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto||
vamat'eva pāpake akusale dhamme no paccāvamati.|| ||

Kathañ ca Bhikkhave, bhikkhu cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto||
vamat'eva pāpake akusale dhamme no paccāvamati?|| ||

Idha bhikkhave, bhikkhu||
vivicc'eva kāmehi||
vivicca akusalehi dhammehi||
sa-vitakkaṁ sa-vicāraṁ||
viveka-jaṁ pīti-sukhaṁ||
paṭhamaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Vitakka-vicārānaṁ vūpasamā||
ajjhattaṁ sampasādanaṁ||
cetaso ekodi-bhāvaṁ||
avitakkaṁ avicāraṁ||
samādhi-jaṁ pīti-sukhaṁ||
dutiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Pītiyā ca virāgā||
upekhako ca viharati,||
sato ca sampajāno||
sukhañ ca kāyena paṭisaṁvedeti.|| ||

Yaṁ taṁ ariyā ācikkhanti||
'upekhako satimā sukha-vihārī' ti||
tatiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Sukhassa ca pahānā||
dukkhassa ca pahānā||
pubbe va somanassa-domanassānaṁ attha-gamā||
adukkhaṁ asukhaṁ upekhā-sati-pārisuddhiṁ||
catutthaṁ jhānaṁ upasampajja viharati. || ||

Evaṁ kho bhikkhave bhikkhu||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto||
vāmat'eva pāpake akusale dhamme no paccāvamatī" ti.|| ||

 

---

 

Sutta 28

Sūkiya Suttaṁ

[1][pts] Evam me sutaṁ:|| ||

2. "Seyyathā pi bhikkhave, sālisūkaṁ vā yavasūkaṁ vā sammā paṇihitaṁ hatthena vā pādena vā akkantaṁ hatthaṁ vā pādaṁ vā chijjati lohitaṁ vā uppādessatī ti.|| ||

ṭhānam etaṁ vijjati.|| ||

Taṁ kissa hetu?|| ||

Sammā paṇihittatā bhikkhave, sūkassa.|| ||

3. Evam eva kho so vata bhikkhu sammā paṇihitāya Maggabhāvanāya avijjaṁ chijjhati vijjaṁ uppādessati Nibbānaṁ sacchi-karissatī ti.|| ||

ṭhānam etaṁ vijjati.|| ||

Taṁ kissa hetu?|| ||

Sammā paṇihittatā bhikkhave diṭṭhiyā.|| ||

Kathañ ca Bhikkhave, bhikkhu sammā paṇihitāya diṭṭhiyā sammā paṇihitāya Maggabhāvanāya avijjaṁ bhindati vijjaṁ uppādeti Nibbānaṁ sacchi-karoti?|| ||

Idha bhikkhave, bhikkhu||
vivicc'eva kāmehi||
vivicca akusalehi dhammehi||
sa-vitakkaṁ sa-vicāraṁ||
viveka-jaṁ pīti-sukhaṁ||
paṭhamaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Vitakka-vicārānaṁ vūpasamā||
ajjhattaṁ sampasādanaṁ||
cetaso ekodi-bhāvaṁ||
avitakkaṁ avicāraṁ||
samādhi-jaṁ pīti-sukhaṁ||
dutiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Pītiyā ca virāgā||
upekhako ca viharati,||
sato ca sampajāno||
sukhañ ca kāyena paṭisaṁvedeti.|| ||

Yaṁ taṁ ariyā ācikkhanti||
'upekhako satimā sukha-vihārī' ti||
tatiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Sukhassa ca pahānā||
dukkhassa ca pahānā||
pubbe va somanassa-domanassānaṁ attha-gamā||
adukkhaṁ asukhaṁ upekhā-sati-pārisuddhiṁ||
catutthaṁ jhānaṁ upasampajja viharati. || ||

Evaṁ kho bhikkhave, bhikkhu sammā paṇihitāya diṭṭhiyā sammā paṇihitāya Maggabhāvanāya avijjaṁ bhindati vijjaṁ uppādeti Nibbānaṁ sacchi-karotī" ti.|| ||

 

§

 

Sutta 29

Ākāsa Suttaṁ

[1][pts] Evam me sutaṁ:|| ||

2. "Seyyathā pi bhikkhave, ākāse vividhā vātā vāyanti,||
puratthimā pi vātā vāyanti,||
pacchimā pi vātā vāyanti,||
uttarā pi vātā vāyanti,||
dakkhiṇā pi vātā vāyanti,||
sarajā pi vātā vāyanti,||
arajā pi vātā vāyanti,||
sītā pi vātā vāyanti,||
uṇhā pi vātā vāyanti,||
parittā pi vātā vāyanti,||
adhimattā pi vātā vāyanti.|| ||

3. Evam eva kho bhikkhave, bhikkhuno,||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto,||
cattāro pi sati-paṭṭhānā bhāvanā pāripuriṁ gacchanti,||
cattāro pi samma-p-padhānā bhāvanā pāripūriṁ gacchanti,||
ariyaṁ aṭṭhaṅgikaṁ Maggaṁ bhāvanā pāripūriṁ gacchanti,||
pañca pi indriyāni bhāvanā pāripūriṁ gacchanti,||
pañca pi balāni bhāvanā pāripūriṁ gacchanti,||
satta pi bojjh'aṅgā bhāvanā pāripūriṁ gacchanti.|| ||

Kathañ ca bhikkhave, bhikkhuno,||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto,||
cattāro pi sati-paṭṭhānā bhāvanā pāripuriṁ gacchanti,||
cattāro pi samma-p-padhānā bhāvanā pāripūriṁ gacchanti,||
ariyaṁ aṭṭhaṅgikaṁ Maggaṁ bhāvanā pāripūriṁ gacchanti,||
pañca pi indriyāni bhāvanā pāripūriṁ gacchanti,||
pañca pi balāni bhāvanā pāripūriṁ gacchanti,||
satta pi bojjh'aṅgā bhāvanā pāripūriṁ gacchanti?|| ||

Idha bhikkhave, bhikkhu||
vivicc'eva kāmehi||
vivicca akusalehi dhammehi||
sa-vitakkaṁ sa-vicāraṁ||
viveka-jaṁ pīti-sukhaṁ||
paṭhamaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Vitakka-vicārānaṁ vūpasamā||
ajjhattaṁ sampasādanaṁ||
cetaso ekodi-bhāvaṁ||
avitakkaṁ avicāraṁ||
samādhi-jaṁ pīti-sukhaṁ||
dutiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Pītiyā ca virāgā||
upekhako ca viharati,||
sato ca sampajāno||
sukhañ ca kāyena paṭisaṁvedeti.|| ||

Yaṁ taṁ ariyā ācikkhanti||
'upekhako satimā sukha-vihārī' ti||
tatiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Sukhassa ca pahānā||
dukkhassa ca pahānā||
pubbe va somanassa-domanassānaṁ attha-gamā||
adukkhaṁ asukhaṁ upekhā-sati-pārisuddhiṁ||
catutthaṁ jhānaṁ upasampajja viharati. || ||

Evaṁ kho bhikkhave, bhikkhuno,||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto,||
cattāro pi sati-paṭṭhānā bhāvanā pāripuriṁ gacchanti,||
cattāro pi samma-p-padhānā bhāvanā pāripūriṁ gacchanti,||
ariyaṁ aṭṭhaṅgikaṁ Maggaṁ bhāvanā pāripūriṁ gacchanti,||
pañca pi indriyāni bhāvanā pāripūriṁ gacchanti,||
pañca pi balāni bhāvanā pāripūriṁ gacchanti,||
satta pi bojjh'aṅgā bhāvanā pāripūriṁ gacchanti" ti.|| ||

 

---

 

Sutta 30

Megha Suttaṁ I

[1][pts] Evam me sutaṁ:|| ||

2. "Seyyathā pi bhikkhave, gimhānaṁ pacchime māse uggataṁ rajojallaṁ tam enaṁ mahā akālamegho ṭhānaso antaradhāpeti vūpasameti.|| ||

Evam eva kho bhikkhave, bhikkhu,||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto,||
uppannuppanne pāpake akusale dhamme||
ṭhānaso antaradhāpeti vūpasamapeti.|| ||

Kathañ ca bhikkhave, bhikkhu,||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto,||
uppannuppanne pāpake akusale dhamme||
ṭhānaso antaradhāpeti vūpasamapeti?|| ||

Idha bhikkhave, bhikkhu||
vivicc'eva kāmehi||
vivicca akusalehi dhammehi||
sa-vitakkaṁ sa-vicāraṁ||
viveka-jaṁ pīti-sukhaṁ||
paṭhamaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Vitakka-vicārānaṁ vūpasamā||
ajjhattaṁ sampasādanaṁ||
cetaso ekodi-bhāvaṁ||
avitakkaṁ avicāraṁ||
samādhi-jaṁ pīti-sukhaṁ||
dutiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Pītiyā ca virāgā||
upekhako ca viharati,||
sato ca sampajāno||
sukhañ ca kāyena paṭisaṁvedeti.|| ||

Yaṁ taṁ ariyā ācikkhanti||
'upekhako satimā sukha-vihārī' ti||
tatiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Sukhassa ca pahānā||
dukkhassa ca pahānā||
pubbe va somanassa-domanassānaṁ attha-gamā||
adukkhaṁ asukhaṁ upekhā-sati-pārisuddhiṁ||
catutthaṁ jhānaṁ upasampajja viharati. || ||

Evaṁ kho bhikkhave, bhikkhu,||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto,||
uppannuppanne pāpake akusale dhamme||
ṭhānaso antaradhāpeti vūpasamapeti" ti.|| ||

 

---

 

Sutta 31

Megha Suttaṁ 2

[1][pts] Evam me sutaṁ:|| ||

2. "Seyyathā pi bhikkhave, uppannaṁ mahā-meghaṁ, tam evaṁ mahāvāto antarāy'eva antaradhāpeti vūpasameti.|| ||

Evam eva kho bhikkhave, bhikkhu,||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto,||
uppannuppanne pāpake akusale dhamme||
antarāy'eva antaradhāpeti, vūpasameti.|| ||

Kathañ ca Bhikkhave, bhikkhu||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto,||
uppannuppanne pāpake akusale dhamme||
antarāy'eva antaradhāpeti, vūpasameti?|| ||

Idha bhikkhave, bhikkhu||
vivicc'eva kāmehi||
vivicca akusalehi dhammehi||
sa-vitakkaṁ sa-vicāraṁ||
viveka-jaṁ pīti-sukhaṁ||
paṭhamaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Vitakka-vicārānaṁ vūpasamā||
ajjhattaṁ sampasādanaṁ||
cetaso ekodi-bhāvaṁ||
avitakkaṁ avicāraṁ||
samādhi-jaṁ pīti-sukhaṁ||
dutiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Pītiyā ca virāgā||
upekhako ca viharati,||
sato ca sampajāno||
sukhañ ca kāyena paṭisaṁvedeti.|| ||

Yaṁ taṁ ariyā ācikkhanti||
'upekhako satimā sukha-vihārī' ti||
tatiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Sukhassa ca pahānā||
dukkhassa ca pahānā||
pubbe va somanassa-domanassānaṁ attha-gamā||
adukkhaṁ asukhaṁ upekhā-sati-pārisuddhiṁ||
catutthaṁ jhānaṁ upasampajja viharati. || ||

Evam kho bhikkhave, bhikkhu,||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto,||
uppannuppanne pāpake akusale dhamme||
antarāy'eva antaradhāpeti, vūpasameti" ti.|| ||

 

---

 

Sutta 32

Nāvā Suttaṁ

[1][pts] Evam me sutaṁ:|| ||

2. "Seyyathā pi bhikkhave, sāmuddikāya nāvāya vettabandhana bandhāya chammāsāni udake pariyenāya hemanatikena thalaṁ ukkhitāya vāt'ātapaparetāni bandhanāni tāni pāvussakena meghena abhippavuṭṭhāni appakasiren'eva paṭippassambhanti pūtikāni bhavanti.|| ||

Evam eva kho bhikkhave, bhikkhuno||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto,||
appakasiren'eva saṁyojanāni paṭippassambhanti pūtikāni bhavanti.|| ||

Kathañ ca Bhikkhave, bhikkhuno||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto,||
appakasiren'eva saṁyojanāni paṭippassambhanti pūtikāni bhavanti?|| ||

Idha bhikkhave, bhikkhu||
vivicc'eva kāmehi||
vivicca akusalehi dhammehi||
sa-vitakkaṁ sa-vicāraṁ||
viveka-jaṁ pīti-sukhaṁ||
paṭhamaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Vitakka-vicārānaṁ vūpasamā||
ajjhattaṁ sampasādanaṁ||
cetaso ekodi-bhāvaṁ||
avitakkaṁ avicāraṁ||
samādhi-jaṁ pīti-sukhaṁ||
dutiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Pītiyā ca virāgā||
upekhako ca viharati,||
sato ca sampajāno||
sukhañ ca kāyena paṭisaṁvedeti.|| ||

Yaṁ taṁ ariyā ācikkhanti||
'upekhako satimā sukha-vihārī' ti||
tatiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Sukhassa ca pahānā||
dukkhassa ca pahānā||
pubbe va somanassa-domanassānaṁ attha-gamā||
adukkhaṁ asukhaṁ upekhā-sati-pārisuddhiṁ||
catutthaṁ jhānaṁ upasampajja viharati. || ||

Evaṁ kho bhikkhave, bhikkhuno||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto,||
appakasiren'eva saṁyojanāni paṭippassambhanti pūtikāni bhavanti" ti.|| ||

 

---

 

Sutta 33

Āgantuka Suttaṁ

[1][pts] Evam me sutaṁ:|| ||

2. "Seyyathā pi bhikkhave, āgantukāgāraṁ, tattha puratthimāya pi disāya āgantvā vāsaṇ kappenti.|| ||

Pacchimāya pi disāya āgantvā vāsaṇ kappenti.|| ||

Uttarāya pi disāya āgantvā vāsaṇ kappenti.|| ||

Dakkhiṇāya pi disāya āgantvā vāsaṇ kappenti.|| ||

Khattiyā pi āgantvā vāsaṇ kappenti.|| ||

Brāhmaṇā pi āgantvā vāsaṇ kappenti.|| ||

Vessā pi āgantvā vāsaṇ kappenti.|| ||

Suddā pi āgantvā vāsaṇ kappenti.|| ||

Evam eva kho bhikkhave, bhikkhu||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto||
ye dhammā abhiññā pariññeyyā,||
te dhamme abhiññā parijānāti,||
ye dhammā abhiññā pahātabbā,||
te dhamme abhiññā pajahati,||
ye dhammā abhiññā sacchikātabbā,||
te dhamme abhiññā sacchi-karoti,||
ye dhammā abhiññā bhāvetabbā,||
te dhamme abhiññā bhāveti.|| ||

Katame ca bhikkhave,||
dhammā abhiññā pariññeyyā?|| ||

Pañc'upādāna-k-khandhātissa vacanīyā.|| ||

Katame pañca, seyyath'īdaṁ:|| ||

Rūp'ūpādāna-k-khandho,||
vedan'ūpādāna-k-khandho,||
saññ'ūpādāna-k-khandho,||
saṅkhār'ūpādāna-k-khandho,||
viññāṇ'ūpādāna-k-khandho.|| ||

Ime kho bhikkhave,||
dhammā abhiññā pariññeyyā.|| ||

Katame ca bhikkhave,||
dhammā abhiññā pahātabbā?|| ||

Avijjā ca bhava-taṇhā ca.|| ||

Ime bhikkhave,||
dhammā abhiññā pahātabbā.|| ||

Katame ca bhikkhave,||
dhammā abhiññā sacchikātabbā?|| ||

Vijjā ca vimutti ca.|| ||

Ime bhikkhave,||
dhammā abhiññā sacchikātabbā.|| ||

Katame ca bhikkhave,||
dhammā abhiññā bhāvetabbā?|| ||

Samatho ca vipassanā ca.|| ||

Ime bhikkhave,||
dhammā abhiññā bhāvetabbā.|| ||

Kathañ ca bhikkhave, bhikkhu||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto||
ye dhammā abhiññā pariññeyyā,||
te dhamme abhiññā parijānāti,||
ye dhammā abhiññā pahātabbā,||
te dhamme abhiññā pajahati,||
ye dhammā abhiññā sacchikātabbā,||
te dhamme abhiññā sacchi-karoti,||
ye dhammā abhiññā bhāvetabbā,||
te dhamme abhiññā bhāveti?|| ||

Idha bhikkhave, bhikkhu||
vivicc'eva kāmehi||
vivicca akusalehi dhammehi||
sa-vitakkaṁ sa-vicāraṁ||
viveka-jaṁ pīti-sukhaṁ||
paṭhamaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Vitakka-vicārānaṁ vūpasamā||
ajjhattaṁ sampasādanaṁ||
cetaso ekodi-bhāvaṁ||
avitakkaṁ avicāraṁ||
samādhi-jaṁ pīti-sukhaṁ||
dutiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Pītiyā ca virāgā||
upekhako ca viharati,||
sato ca sampajāno||
sukhañ ca kāyena paṭisaṁvedeti.|| ||

Yaṁ taṁ ariyā ācikkhanti||
'upekhako satimā sukha-vihārī' ti||
tatiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Sukhassa ca pahānā||
dukkhassa ca pahānā||
pubbe va somanassa-domanassānaṁ attha-gamā||
adukkhaṁ asukhaṁ upekhā-sati-pārisuddhiṁ||
catutthaṁ jhānaṁ upasampajja viharati. || ||

Evaṁ kho bhikkhave, bhikkhu||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto||
ye dhammā abhiññā pariññeyyā,||
te dhamme abhiññā parijānāti,||
ye dhammā abhiññā pahātabbā,||
te dhamme abhiññā pajahati,||
ye dhammā abhiññā sacchikātabbā,||
te dhamme abhiññā sacchi-karoti,||
ye dhammā abhiññā bhāvetabbā,||
te dhamme abhiññā bhāveti" ti.|| ||

 

---

 

Sutta 34

Nadī Suttaṁ

[1][pts] Evam me sutaṁ:|| ||

2. "Seyyathā pi, bhikkhave, Gaṅgā nadī pācīna-ninnā pācīna-poṇā pācīna-pabbhārā.|| ||

Atha mahā-jana-kāyo āgaccheyya,||
kuddāla-piṭakaṁ ādāya mayaṁ imaṁ Gaṅgānadiṁ pacchā-ninnaṁ karissāma pacchā-poṇaṁ pacchā-pabbhāranti.|| ||

Taṁ kim maññatha bhikkhave,||
api nu so mahā-jana-kāyo taṁ Gaṅgānadiṁ pacchā-ninnaṁ kareyya pacchā-poṇaṁ pacchā-pabbhāranti?|| ||

No h'etaṁ bhante, taṁ kissa hetu?|| ||

Gaṅgā bhante, nadī pācīna-ninnā pācīna-poṇā pācīna-pabbhārā, sā na sukarā pacchā-ninnaṁ kātuṁ pacchā-poṇaṁ pacchā-pabbhāraṁ.|| ||

Yāvadeva ca pana so mahā-jana-kāyo kilamathassa vighātassa bhāgī assātī.|| ||

3. Evam eva kho bhikkhave, bhikkhuṁ||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto,||
rājāno vā,||
rāja-mahā-mattā vā,||
mittā vā,||
amaccā vā,||
ñātī vā,||
sālohitā vā,||
bhogehi abhihaṭṭhuṁ pavāreyyuṁ.|| ||

Ehambho purisa,||
kiṁ te ime kāsāvā anudahanti,||
kiṁ muṇḍo kapālam anusañcarasi?|| ||

Ehi, hīnā-yāvattitvā bhoge ca bhuñjassu||
puññāni ca karohī ti.|| ||

So vata bhikkhave, bhikkhu||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto,||
sikkhaṁ paccakkhāya hīnāy-āvatteyyāti.|| ||

Netaṁ ṭhānaṁ vijjati.|| ||

Taṁ kissa hetu?|| ||

Yaṁ hi taṁ bhikkhave,||
cittaṁ dīgha-rattaṁ viveka-ninnaṁ viveka-poṇaṁ viveka-pabbhāraṁ.|| ||

Taṁ vata hīnāyā-vattissatīti n'etaṁ ṭhānaṁ vijjati.|| ||

Kathañ ca bhikkhave, bhikkhu||
cattāro jhānā bhāvento,||
cattāro jhānā bahulī-karonto?|| ||

Idha bhikkhave, bhikkhu||
vivicc'eva kāmehi||
vivicca akusalehi dhammehi||
sa-vitakkaṁ sa-vicāraṁ||
viveka-jaṁ pīti-sukhaṁ||
paṭhamaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Vitakka-vicārānaṁ vūpasamā||
ajjhattaṁ sampasādanaṁ||
cetaso ekodi-bhāvaṁ||
avitakkaṁ avicāraṁ||
samādhi-jaṁ pīti-sukhaṁ||
dutiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Pītiyā ca virāgā||
upekhako ca viharati,||
sato ca sampajāno||
sukhañ ca kāyena paṭisaṁvedeti.|| ||

Yaṁ taṁ ariyā ācikkhanti||
'upekhako satimā sukha-vihārī' ti||
tatiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||

Sukhassa ca pahānā||
dukkhassa ca pahānā||
pubbe va somanassa-domanassānaṁ attha-gamā||
adukkhaṁ asukhaṁ upekhā-sati-pārisuddhiṁ||
catutthaṁ jhānaṁ upasampajja viharati. || ||

Evaṁ kho bhikkhave, bhikkhu||
cattāro jhānā bhāveti,||
cattāro jhānā bahulī-karoti" ti|| ||