Aṅguttara Nikāya
Catukka Nipāta
XX: Mahā Vagga
Sutta 194
Sāpūgiya Suttaṁ
Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.
Ekaṁ samayaṁ āyasmā Ānando Koḷiyesu viharati Sāpūgannama Koḷiyānaṁ nigame.|| ||
Atha kho sambahulā Sāpūgiyā Koḷiyaputtā yen'āyasmā Ānando ten'upasaṅkamiṁsu.|| ||
Upasaṅkamitvā āyasmantaṁ Ānandaṁ abhivādetvā eka-m-antaṁ nisīdiṁsu.|| ||
Eka-m-antaṁ nisinne kho Sāpūgiye Koḷiyaputte āyasmā Ānando etad avoca:|| ||
"Cattār'imāni Vyagghapajjā pārisuddhi-padhāniy-aṅgāni tena Bhagavatā jānatā passatā arahatāsammāsamābud- [195] dhena sammad akkhātāni sattāṇaṁ visuddhiyā soka-pari-d-davānaṁ samitikkamāya dukkha-domanassānaṁ attha-gamāya ñāyassa adhigamāya Nibbānassa sacchi-kiriyāya.|| ||
Katamāni cattāri?|| ||
Sīla-pārisuddhi-padhāniy-aṅgaṁ||
citta-pārisuddhi-padhāniy-aṅgaṁ||
diṭṭhi-pārisuddhi-padhāniy-aṅgaṁ||
vimutti-pārisuddhi-padhāniy-aṅgaṁ.|| ||
2. Katamaña ca Vyagghapajjā sīla-pārisuddhi-padhāniy-aṅgaṁ?|| ||
Idha Vyagghapajjā bhikkhu sīlavā hoti sikkhati sikkhā-padesu.|| ||
Ayaṁ vuccati Vyagghapajjā sīla-pārisuddhi.|| ||
Iti eva-rūpiṁ sīla-pārisuddhiṁ aparipūriṁ vā paripūressāmi,||
paripūriṁ vā tattha tattha paññāya anuggahessāmīti.|| ||
Yo tattha chando ca||
vāyāmo ca||
ussāho ca||
ussoḷhi ca||
appaṭivānī ca||
sati ca||
sampajaññaṁ ca,||
idaṁ vuccati Vyagghapajjā||
sīla-pārisuddhi-padhāniy-aṅgaṁ.|| ||
§
3. Katamañ ca Vyagghapajjā citta-pārisuddhi-padhāniy-aṅgaṁ?|| ||
Idha Vyagghapajjā bhikkhu vivicc'eva kāmehi vivicca akusalehi dhamamehi sa-vitakkaṁ sa-vicāraṁ viveka-jaṁ pīti-sukhaṁ paṭhamaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||
Vitakka-vicārānaṁ vupasamā ajjhattaṁ sampasādanaṁ cetaso ekodī-bhāvaṁ avitakkaṁ avicāraṁ samādhi-jaṁ pīti-sukhaṁ dutiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||
Pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati||
sato ca sampajāno,||
sukhañ ca kāyena paṭisaṁvedeti yaṁ taṁ ariyā āvikkhanti|| ||
'upekkhako satimā sukha-vihārī'|| ||
ti tatiyaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||
Sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubb'eva somanassa-domanassānaṁ attha-gamā adukkha-ṁ-asukhaṁ upekkhā-sati-pārisuddhiṁ catutthaṁ jhānaṁ upasampajja viharati.|| ||
Ayaṁ vuccati Vyagghapajjā citta-pārisuddhi.|| ||
Iti eva-rūpiṁ citta-pārisuddhiṁ aparipūriṁ vā paripūressāmi,||
paripūriṁ vā tattha tatthā paññāya anuggahessāmīti.|| ||
Yo tattha chando ca||
vāyāmo ca||
ussāho ca||
ussoḷhi ca||
appaṭivānī ca||
sati ca||
sampajaññaṁ ca,||
idaṁ vuccati Vyagghapajjā||
citta-pārisuddhi-padhāniy-aṅgaṁ.|| ||
§
4. Katamañ ca Vyagghapajjā diṭṭhi-pārisuddhi-padhāniy-aṅgaṁ?|| ||
Idha Vyagghapajjā bhikkhu|| ||
'Idaṁ dukkhan' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
'Ayaṁ dukkha-samudayo' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
'Ayaṁ dukkha-nirodho' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
'Ayaṁ dukkha-nirodha-gāminī paṭipadā' ti yathā-bhūtaṁ pajānāti.|| ||
Ayaṁ vuccanati Vyagghapajjā diṭṭhi-pārisuddhi.|| ||
Iti eva-rūpiṁ diṭṭhi-pārisuddhiṁ aparipūriṁ vā paripūressāmi paripūriṁ vā tattha tattha paññāya anuggahessāmīti.|| ||
Yo tattha chando ca||
vāyāmo ca||
ussāho ca||
ussoḷhi ca||
appaṭivānī ca||
sati ca||
sampajaññaṁ ca,||
idaṁ vuccati Vyagghapajjā||
diṭṭhi-pārisuddhi-padhāniy-aṅgaṁ.|| ||
§
5. Katamañ ca Vyagghapajjā vimutti-pārisuddhi-padhāniy-aṅgaṁ?|| ||
Sa kho so Vyagghapajjā ariya-sāvako||
iminā ca sīla-pārisuddhipadhāniy-aṅgena samannāgato||
iminā cacitta-pāri- [196] suddhipadhāniy-aṅgena samannāgato||
iminā ca diṭṭhi-pārisuddhipadhāniy-aṅgena samannāgato||
rajanīyesu dhammesu cittaṁ virājeti,||
vimocanīyesu dhammesu cittaṁ vimoceti.|| ||
So rajanīyesu dhammesu cittaṁ virāchetvā vimocanīyesu dhammesu cittaṁ vimocetvā sammā vimuttaṁ phusati.|| ||
Ayaṁ vuccati Vyagghapajjā vimutti-pārisuddhi.|| ||
Iti eva-rūpiṁ vimutti-pārisuddhiṁ aparipūriṁ vā paripūressāmi paripūriṁ vā tattha tattha paññāya anuggahessāmīti.|| ||
Yo tattha chando ca||
vāyāmo ca||
ussāho ca||
ussoḷhi ca||
appaṭivānī ca||
sati ca||
sampajaññaṁ ca,||
idaṁ vuccati Vyagghapajjā||
vimutti-pārisuddhi-padhāniy-aṅgaṁ.|| ||
Imāni kho Vyagghapajjā cattāri pārisuddhi-padhāniy-aṅgāni,||
tena Bhagavatā jānatā passatā arahatā Sammā-SamBuddhena sammad akkhātāni sattāṇaṁ visuddhiyā soka-pari-d-davānaṁ samitikkamāya dukkha-domanassānaṁ attha-gamāya ñāyassa adhigamāya Nibbānassa sacchi-kiriyāyā" ti.|| ||