Dīgha Nikāya
Sutta 33
Saṅgīti Suttantaṁ
Adapted from the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series
Atthi kho āvuso tena Bhagavatā||
jānatā passatā||
arahatā||
Sammā Sambuddhena||
cha dhammā sammad-akkhāto.|| ||
Tattha sabbeh'eva saṅgāyitabbaṁ||
na vivaditabbaṁ,||
yatha-yidaṁ Brahma-cariyaṁ||
addhaniyaṁ assa cira-ṭ-ṭhitikaṁ,||
tad assa bahu-jana-hitāya,||
bahu-jana-sukhāya,||
lokānukampāya,||
atthāya,||
hitāya,||
sukhāya,||
deva-manussānaṁ.|| ||
Katame cha?
[6.01][pts][bodh][olds] Cha ajjhattikāni āyatanāni:|| ||
Cakkh'āyatanaṁ,||
sot'āyatanaṁ,||
ghān'āyatanaṁ,||
jivh'āyatanaṁ,||
kāy'ātanaṁ,||
man'āyatanaṁ.|| ||
[6.02][pts][bodh][olds] Cha bāhirāni āyatanāni:|| ||
Rūp'āyatanaṁ,||
sadd'āyatanaṁ,||
gandh'āyatanaṁ,||
ras'āyatanaṁ,||
phoṭṭhabb'āyatanaṁ,||
dhamm'āyatanaṁ.|| ||
[6.03][pts][bodh][olds] Cha viññāṇa-kāyā:|| ||
Cakkhu-viññāṇaṁ,||
sota-viññāṇaṁ,||
ghāna-viññāṇaṁ,||
jivhā-viññāṇaṁ,||
kāya-viññāṇaṁ,||
mano-viññāṇaṁ.|| ||
[6.04][pts][bodh][olds] Cha phassa-kāyā:|| ||
Cakkhu-samphasso,||
sota-samphasso,||
ghāna-samphasso,||
jivhā-samphasso,||
kāya-samphasso,||
mano-samphasso.|| ||
[6.05][pts][bodh][olds] Cha vedanā-kāyā:|| ||
Cakkhu-samphassajā vedanā,||
[244] sota-samphassajā vedanā,||
ghāna-samphassajā vedanā,||
jivhā-samphassajā vedanā,||
kāya-samphassajā vedanā,||
mano-samphassajā vedanā.|| ||
[6.06][pts][bodh][olds] Cha saññā-kāyā:|| ||
Rūpa-saññā,||
sadda-saññā,||
gandha-saññā,||
rasa-saññā,||
phoṭṭhabba-saññā,||
dhamma-saññā.|| ||
[6.07][pts][bodh][olds] Cha sañcetanā-kāyā:|| ||
Rūpa-sañcetanā,||
sadda-sañcetanā,||
gandha-sañcetanā,||
rasa-sañcetanā,||
phoṭṭhabba-sañcetanā,||
dhamma-sañcetanā.|| ||
[6.08][pts][bodh][olds] Cha taṇhā-kāyā:|| ||
Rūpa-taṇhā,||
sadda-tanhā,||
gandha-taṇhā,||
rasa-taṇhā,||
phoṭṭhabba-taṇhā,||
dhamma-taṇhā.|| ||
[6.09][pts][bodh][olds] Cha agāravā:|| ||
Idh'āvuso bhikkhu||
Satthari agāravo viharati appatisso,||
Dhamme agāravo viharati appatisso,||
Saṅghe agāravo viharati appatisso,||
sikkhāya agāravo viharati appatisso,||
appamāde agāravo viharati appatisso,||
paṭisanthāre agāravo viharati appatisso.|| ||
[6.10][pts][bodh][olds] Cha gāravā:|| ||
Idh'āvuso bhikkhu||
Satthari sagāravo viharati sappatisso,||
Dhamme sagāravo viharati sappatisso,||
Saṅghe sagāravo viharati sappatisso,||
sikkhāya sagāravo viharati sappatisso,||
appamāde sagāravo viharati sappatisso,||
paṭisathāre sagāravo viharati sappatisso.|| ||
[6.11][pts][bodh][olds] Cha somanass-ūpavicārā:|| ||
Cakkhunā rūpaṁ disvā somanassa-ṭ-ṭhāniyaṁ rūpaṁ upavicarati.|| ||
Sotena saddaṁ sutvā somanassa-ṭ-ṭhāniyaṁ saddaṁ upavicarati.|| ||
Ghānena gadhaṁ ghāyitvā somanassa-ṭ-ṭhāniyaṁ gandhaṁ upavicarati.|| ||
Jivhāya rasaṁ sāyitvā somanassa-ṭ-ṭhāniyaṁ rasaṁ upavicarati.|| ||
Kāyena phoṭṭhabbaṁ phūsitvā somanassa-ṭ-ṭhāniyaṁ phoṭṭhabbaṁ upavicarati.|| ||
Manasā dhammaṁ viññāya somanassa-ṭ-ṭhāniyaṁ dhammaṁ upavicarati.|| ||
[245][6.12][pts][bodh][olds] Cha domanass-ūpavicārā:|| ||
Cakkhunā rūpaṁ disvā domanassa-ṭ-ṭhāniyaṁ rūpaṁ upavicarati.|| ||
Sotena saddaṁ sutvā domanassa-ṭ-ṭhāniyaṁ saddaṁ upavicarati.|| ||
Ghānena gandhaṁ ghāyitvā domanassa-ṭ-ṭhāniyaṁ gandhaṁ upavicarati.|| ||
Jivhāya rasaṁ sāyitvā demanassa-ṭ-ṭhāniyaṁ rasaṁ upavicarati.|| ||
Kāyena phoṭṭhabbaṁ phusitvā demanassa-ṭ-ṭhāniyaṁ phoṭṭhabbaṁ upavicarati.|| ||
Manasā dhammaṁ viññāya domanassa-ṭ-ṭhāniyaṁ dhammaṁ upavicarati.|| ||
[6.13][pts][bodh][olds] Cha upekkh'ūpavicārā:|| ||
Cakkhunā rūpaṁ disvā upekkhā-ṭ-ṭhāniyaṁ rūpaṁ upavicarati.|| ||
Sotena saddaṁ sutvā upekkhā-ṭ-ṭhāniyaṁ saddaṁ upavicarati.|| ||
Ghānena gandhaṁ ghāyitvā upekkhā-ṭ-ṭhāniyaṁ gandhaṁ upavicarati.|| ||
Jivhāya rasaṁ sāyitvā upekkhā-ṭ-ṭhāniyaṁ rasaṁ upavicarati.|| ||
Kāyena phoṭṭhabbaṁ phusitvā upekkhā-ṭ-ṭhāniyaṁ phoṭṭhabbaṁ upavicarati.|| ||
Manasā dhammaṁ viññāya upekkhā-ṭ-ṭhāniyaṁ1 dhammaṁ upavicarati.|| ||
[6.14][pts][bodh][olds] Cha sārāṇīyā dhammā:|| ||
Idh'āvuso bhikkhuno||
mettaṁ kāya-kammaṁ pacc'upatthikaṁ hoti sabrahma-cārīsu āvī c'eva raho ca,||
ayam pi dhammo sārāṇīyo piya-karaṇo garu-karaṇo,||
saṅgahāya avivādāya avihesāya sāmaggiyā ekī-bhāvāya saṁvaṭṭati.|| ||
Puna ca paraṁ āvuso bhikkuno||
mettaṁ vacī-kammaṁ pacc'upatthikaṁ hoti sabrahma-cārīsu āvī c'eva raho ca,||
ayam pi dhammo sārāṇīyo piya-karaṇo garu-karaṇo,||
saṅgahāya avivādāya avihesāya sāmaggiyā ekī-bhāvāya saṁvatti.|| ||
Puna ca paraṁ āvuso bhikkhuno||
mettaṁ mano-kammaṁ pacc'upatthikaṁ hoti sabrahma-cārīsu āvī c'eva raho ca,||
ayam pi dhammo sārāṇīyo piya-karaṇo garu-karaṇo,||
saṅgahāya avivādāya avihesāya sāmaggiyā ekī-bhāvāya saṁvaṭṭati.|| ||
Puna ca paraṁ āvuso bhikkhuno||
ye te lābhā dhammikā dhamma-laddhā antamaso patta-pariyāpanna-mattam pi,||
tathā-rūpehi lābhehi appaṭivibhatta-bhogī hoti sīlavantehi sabrahma-cārīhi sādhāraṇa-bhogī,||
ayam pi dhammo sārāṇīyo piya-karaṇo garu-karaṇo,||
saṅgahāya avivādāya avihesāya sāmaggiyā ekī-bhāvāya saṁvaṭṭati.|| ||
Puna ca paraṁ āvuso bhikkhu||
yāni tāni sīlāni akhaṇaḍāni acchiddāni asa-balāni akammā-sāni bhujissāni viññūppasatthāni aparām-aṭṭhāni samādhi-saṁvaṭṭanikāni,||
tathā-rūpesu sīlesu sīla-sāmañña-gato [246] viharati sabrahma-cārīhi āvī c'eva raho ca,||
ayam pi dhammo sārāṇīyo piya-karaṇo garu-karaṇo,||
saṅgahāya avivādāya avihesāya sāmaggiyā ekī-bhāvāya saṁvaṭṭati.|| ||
Puna ca paraṁ āvuso bhikkhu||
yā'yaṁ diṭṭhi ariyā niyyāṇikā niyyāti takkarassa sammā-dukkha-k-khayāya tathā-rūpāya diṭṭhiyā diāṭṭhi-smañña-gato viharati sabrahma-cārīhi āvī c'eva raho ca,||
ayam pi dhammo sārāṇīyo piya-karano garu-karano saṅgahāya avivādāya avihesāya sāmaggiyā ekī-bhāvāya saṁvaṭṭati.|| ||
[6.15][pts][bodh][olds] Cha vivāda-mūlāni:|| ||
Idh'āvuso bhikkhu||
kodhano hoti upanāhī.|| ||
Yo so āvuso bhikkhu||
kodhano hoti upanāhī,||
so Sattharī pi agāravo viharati appatisso.|| ||
Dhamme pi agāravo viharati appatisso.|| ||
Saṅghe pi agāravo viharati appatisso,||
sikkhāya'pi na paripūra-kārī hoti.|| ||
Yo so āvuso bhikkhu||
Satthari agāravo viharati appatisso,||
Dhamme agāravo viharati appatisso,||
Saṅghe agāravo viharati appatisso,||
sikkhāya na paripūra-kārī,||
so Saṅghe vivādaṁ janeti.|| ||
Yo so hoti vivādo bahu-jana-ahitāya bahu-jana-asukhāya bahu-janassa anatthāya ahitāya dukkhāya deva-manussānaṁ.|| ||
Eva-rūpañ ce tumhe āvuso vivāda-mūlaṁ ajjhattaṁ vā bahiddhā vā samanupasseyyātha,||
tatra tumhe āvuso tass'eva pāpakassa vivāda-mūlassa pahānāya vāyameyyātha.|| ||
Eva-rūpañ ce tumhe āvuso vivāda-mūlaṁ ajjhattaṁ vā bahiddhā vā na samanupasseyyātha,||
tatra tumhe āvuso tass'eva pāpakassa vivāda-mūlassa āyatiṁ anavassavāya paṭipajjeyyātha.|| ||
Evam etassa pāpakassa vivāda-mūlassa pahānaṁ hoti,||
evam etassa pāpakassa vivāda-mūlassa āyatiṁ anavassavo hoti.|| ||
Puna ca paraṁ āvuso bhikkhu||
makkhī hoti palāsī.|| ||
Yo so āvuso bhikkhu||
makkhī hoti palāsī,||
so Sattharī'pi agāravo viharati appatisso,||
Dhamme'pi agāravo viharati appatisso.|| ||
Saṅghe pi agāravo viharati appatisso,||
sikkhāya'pi na paripūra-kārī hoti.|| ||
Yo so āvuso bhikkhu Satthari agāravo viharati appatisso,||
Dhamme agāravo viharati appatisso,||
Saṅghe agāravo viharati appatisso,||
sikkhāya na paripūra-kārī,||
so Saṅghe vivādaṁ janeti.|| ||
Yo so hoti vivādo bahu-jana-ahitāya bahu-jana-asukhāya bahu-janassa anatthāya ahitāya dukkhāya deva-manussānaṁ.|| ||
Eva-rūpañ ce tumhe āvuso||
vivāda-mūlaṁ ajjhattaṁ vā bahiddhā vā samanupasseyyātha,||
tatra tumhe āvuso tass'eva pāpakassa vivāda-mūlassa pahānāya vāyameyyātha.|| ||
Eva-rūpañ ce tumhe āvuso||
vivāda-mūlaṁ ajjhattaṁ vā bahiddhā vā||
na samanupasseyyātha,||
tatra tumhe āvuso tass'eva pāpakassa vivāda-mūlassa āyatiṁ anavassavāya paṭipajjeyyātha.|| ||
Evam etassa pāpakassa vivāda-mūlassa pahānaṁ hoti,||
evam etassa pāpakassa vivāda-mūlassa āyatiṁ anavassavo hoti.|| ||
Puna ca paraṁ āvuso bhikkhu||
issukī hoti maccharī.|| ||
Yo so āvuso bhikkhu||
issukī hoti maccharī,||
so Satthari'pi agāravo viharati appatisso,||
Dhamme'pi agāravo viharati appatisso.|| ||
Saṅghe pi agāravo viharati appatisso,||
sikkhāya'pi na paripūra-kārī hoti.|| ||
Yo so āvuso bhikkhu||
Satthari agāravo viharati appatisso,||
Dhamme agāravo viharati appatisso,||
Saṅghe agāravo viharati appatisso,||
sikkhāya na paripūra-kārī,||
so Saṅghe vivādaṁ janeti.|| ||
Yo so hoti vivādo||
bahu-jana-ahitāya||
bahu-jana-asukhāya||
bahu-janassa anatthāya||
ahitāya||
dukkhāya||
deva-manussānaṁ.|| ||
Eva-rūpañ ce tumhe āvuso vivāda-mūlaṁ ajjhattaṁ vā bahiddhā vā samanupasseyyātha,||
tatra tumhe āvuso tass'eva pāpakassa vivāda-mūlassa pahānāya vāyameyyātha.|| ||
Eva-rūpañ ce tumhe āvuso||
vivāda-mūlaṁ ajjhattaṁ vā bahiddhā vā||
na samanupasseyyātha,||
tatra tumhe āvuso tass'eva pāpakassa vivāda-mūlassa āyatiṁ anavassavāya paṭipajjeyyātha.|| ||
Evam etassa pāpakassa vivāda-mūlassa pahānaṁ hoti,||
evam etassa pāpakassa vivāda-mūlassa āyatiṁ anavassavo hoti.|| ||
Puna ca paraṁ āvuso bhikkhu||
saṭho hoti māyāvi,||
yo so āvuso bhikkhu saṭho hoti māyāvī,||
so Satthari'pi agāravo viharati appatisso,||
Dhamme'pi agāravo viharati appatisso.|| ||
Saṅghe pi agāravo viharati appatisso,||
sikkhāya'pi na paripūra-kārī hoti.|| ||
Yo so āvuso bhikkhu||
Satthari agāravo viharati appatisso,||
Dhamme agāravo viharati appatisso,||
Saṅghe agāravo viharati appatisso,||
sikkhāya na paripūra-kārī,||
so Saṅghe vivādaṁ janeti.|| ||
Yo so hoti vivādo||
bahu-jana-ahitāya||
bahu-jana-asukhāya||
bahu-janassa anatthāya||
ahitāya||
dukkhāya||
deva-manussānaṁ.|| ||
Eva-rūpañ ce tumhe āvuso||
vivāda-mūlaṁ ajjhattaṁ vā bahiddhā vā samanupasseyyātha,||
tatra tumhe āvuso tass'eva pāpakassa vivāda-mūlassa pahānāya vāyameyyātha.|| ||
Eva-rūpañ ce tumhe āvuso||
vivāda-mūlaṁ ajjhattaṁ vā bahiddhā vā||
na samanupasseyyātha,||
tatra tumhe āvuso tass'eva pāpakassa vivāda-mūlassa āyatiṁ anavassavāya paṭipajjeyyātha.|| ||
Evam etassa pāpakassa vivāda-mūlassa pahānaṁ hoti,||
evam etassa pāpakassa vivāda-mūlassa āyatiṁ anavassavo hoti.|| ||
Puna ca paraṁ āvuso bhikkhu||
pāpiccho hoti micchā-diṭṭhi,||
yo so āvuso bhikkhu pāpiccho hoti micchā-diṭṭhī,||
so Satthari'pi agāravo viharati appatisso,||
Dhamme'pi agāravo viharati appatisso.|| ||
Saṅghe pi pi agāravo viharati appatisso, sikkhāya'pi na paripūra-kārī hoti.|| ||
Yo so āvuso bhikkhu Satthari agāravo viharati appatisso,||
Dhamme agāravo viharati appatisso,||
Saṅghe agāravo viharati appatisso,||
sikkhāya na paripūra-kārī,||
so Saṅghe vivādaṁ janeti.|| ||
Yo so hoti vivādo||
bahu-jana-ahitāya||
bahu-jana-asukhāya||
bahu-janassa anatthāya||
ahitāya||
dukkhāya||
deva-manussānaṁ.|| ||
Eva-rūpañ ce tumhe āvuso||
vivāda-mūlaṁ ajjhattaṁ vā bahiddhā vā samanupasseyyātha,||
tatra tumhe āvuso tass'eva pāpakassa vivāda-mūlassa pahānāya vāyameyyātha.|| ||
Eva-rūpañ ce tumhe āvuso||
vivāda-mūlaṁ ajjhattaṁ vā bahiddhā vā||
na samanupasseyyātha,||
tatra tumhe āvuso tass'eva pāpakassa vivāda-mūlassa āyatiṁ anavassavāya paṭipajjeyyātha.|| ||
Evam etassa pāpakassa vivāda-mūlassa pahānaṁ hoti,||
evam etassa pāpakassa vivāda-mūlassa āyatiṁ anavassavo hoti.|| ||
Puna ca paraṁ āvuso bhikkhu||
[247] sandiṭṭhi-parāmāsī hoti ādhāna-gāhī du-p-paṭi-nissaggī.|| ||
Yo so āvuso bhikkhu||
sandiṭṭhi-parāmāsī hoti ādhāna-gāhī du-p-paṭi-nissaggī,||
so Sattharī pi agāravo viharati appatisso.|| ||
Dhamme pi agāravo viharati appatisso.|| ||
Saṅghe pi agāravo viharati appatisso,||
sikkhāya'pi na paripūra-kārī hoti.|| ||
Yo so āvuso bhikkhu||
Satthari agāravo viharati appatisso,||
Dhamme agāravo viharati appatisso,||
Saṅghe agāravo viharati appatisso,||
sikkhāya na paripūra-kārī,||
so Saṅghe vivādaṁ janeti.|| ||
Yo so hoti vivādo||
bahu-jana-ahitāya||
bahu-jana-asukhāya||
bahu-janassa anatthāya||
ahitāya dukkhāya deva-manussānaṁ.|| ||
Eva-rūpañ ce tumhe āvuso vivāda-mūlaṁ ajjhattaṁ vā bahiddhā vā samanupasseyyātha,||
tatra tumhe āvuso tass'eva pāpakassa vivāda-mūlassa pahānāya vāyameyyātha.|| ||
Eva-rūpañ ce tumhe āvuso vivāda-mūlaṁ ajjhattaṁ vā bahiddhā vā||
na samanupasseyyātha,||
tatra tumhe āvuso tass'eva pāpakassa vivāda-mūlassa āyatiṁ anavassavāya paṭipajjeyyātha.|| ||
Evam etassa pāpakassa vivāda-mūlassa pahānaṁ hoti,||
evam etassa pāpakassa vivāda-mūlassa āyatiṁ anavassavo hoti.|| ||
[6.16][pts][bodh][olds] Cha dhātuyo:|| ||
Paṭhavī-dhātu,||
āpo-dhātu,||
tejo-dhātu,||
vāyo-dhātu,||
ākāsa-dhātu,||
viññāṇa-dhātu.|| ||
[6.17][pts][bodh][olds] Cha nissaraṇiyā dhātuyo:|| ||
Idh'āvuso bhikkhu evaṁ vadeyya:|| ||
'Mettā hi kho me āvuso ceto-vimutti bhāvitā||
[248] bahulī-katā||
yānī-katā||
vatthu-katā||
anuṭṭhitā paricitā susamāraddhā.|| ||
Atha ca pana me vyāpādo cittaṁ pariyādāya tiṭṭhatī' ti.|| ||
So mā h'evan ti'ssa vacanīyo,||
'Mā'yasmā evaṁ avaca,||
mā Bhagavantaṁ abbh'ācikkhi,||
na hi sādhu Bhagavato abbha-k-khānaṁ,||
na hi Bhagavā evaṁ vadeyya.|| ||
Aṭṭhānam etaṁ āvuso anavakāso.|| ||
Yaṁ mettāya ceto-vimuttiyā bhāvitāya||
bahulī-katāya||
yānī-katāya||
vatthu-katāya||
anuṭṭhitāya paricitāya susamāraddhāya;||
atha ca pan'assa vyāpādo cittaṁ pariyādāya ṭhassatī'ti,||
n'etaṁ ṭhānaṁ vijjati.|| ||
Nissaraṇaṁ h'etaṁ āvuso vyāpādassa||
yad idaṁ mettā ceto-vimuttī'ti.|| ||
Idha pana āvuso bhikkhu evaṁ vadeyya: -
'Karuṇā hi kho me ceto-vimutti bhāvitā||
bahulī-katā||
yānī-katā||
vatthu-katā||
anuṭṭhitā paricitā susamāraddhā.|| ||
Atha ca pana me vihesā cittaṁ pariyādāya tiṭṭhatī' ti.|| ||
So mā h'evan ti'ssa vacanīyo,||
vacanīyo:||
'Mā 'yasmā evaṁ avaca,||
mā Bhagavantaṁ abbh'ācikkhi,||
na hi sādhu Bhagavato abbha-k-khānaṁ,||
na hi Bhagavā evaṁ vadeyya.|| ||
Aṭṭhānam etaṁ āvuso anavakāso.|| ||
Yaṁ karuṇāya ceto-vimuttiyā bhāvitāya||
bahulī-katāya||
yānī-katāya||
vatthu-katāya||
anuṭṭhitāya paricitāya susamāraddhāya atha ca pan'assa vihesā cittaṁ pariyādāya ṭhassatī'ti||
n'etaṁ ṭhānaṁ vijjati.|| ||
Nissaraṇaṁ h'etaṁ āvuso vihesāya||
yad idaṁ karuṇā ceto-vimutti.|| ||
Idha pan'āvuso bhikkhu evaṁ vadeyya:|| ||
'Muditā hi kho me ceto-vimutti bhāvitā||
bahulī-katā||
yānī-katā||
vatthu-katā||
anuṭṭhitā paricitā susamāraddhā.|| ||
Atha ca pana me arati cittaṁ pariyādāya tiṭṭhatī' ti.|| ||
So mā h'evan ti'ssa vacanīyo,||
vacanīyo,||
'Mā 'yasmā evaṁ avaca,||
mā Bhagavantaṁ abbh'ācikkhi,||
na hi sādhu Bhagavato abbha-k-khānaṁ,||
na hi Bhagavā evaṁ vadeyya.'
Aṭṭhāname taṁ āvuso anavakāso.|| ||
Yaṁ muditāya ceto-vimuttiyā bhāvitāya||
bahulī-katāya||
yānī-katāya||
vatthu- [249] katāya||
anuṭṭhitāya paricitāya susamāraddhāya,||
atha ca pan'assa arati cittaṁ pariyādāya ṭhassatī'ti,||
n'etaṁ ṭhānaṁ vijjati.|| ||
Nissaraṇaṁ h'etaṁ āvuso aratiyā,||
yad idaṁ muditā ceto-vimutti.|| ||
Idha pan'āvuso bhikkhu evaṁ vadeyya:|| ||
'Upekkhā hi kho me ceto-vimutti bhāvitā||
bahulī-katā||
yānī-katā||
vatthu-katā||
anuṭṭhitā paricitā susamāraddhā.|| ||
Atha ca pana me rāgo cittaṁ pariyādāya tiṭṭhatī' ti.|| ||
So mā h'evan ti'ssa vacanīyo,||
vacanīyo,||
'Mā 'yasmā evaṁ avaca,||
mā Bhagavantaṁ abbh'ācikkhi,||
na hi sādhu Bhagavato abbha-k-khānaṁ,||
na hi Bhagavā evaṁ vadeyya.'
Aṭṭhānam etaṁ āvuso anavakāso.|| ||
Yaṁ upekkhāya ceto-vimuttiyā bhāvitāya||
bahulī-katāya||
yānī-katāya||
vatthu-katāya||
anuṭṭhitāya paricitāya susamāraddhāya,||
atha ca pan'assa rāgo cittaṁ pariyādāya ṭhassatī'ti,||
n'etaṁ ṭhānaṁ vijjati.|| ||
Nissaraṇaṁ h'etaṁ āvuso rāgassa,||
yad idaṁ upekkhā ceto-vimutti.|| ||
Idha pan'āvuso bhikkhu evaṁ vadeyya:|| ||
'Animittā hi kho me ceto-vimutti bhāvitā||
bahulī-katā||
yānī-katā||
vatthu-katā||
anuṭṭhitā paricitā susamāraddhā.|| ||
Atha ca pana me nimittānusārī viññāṇaṁ hotī' ti.|| ||
So mā h'evan ti'ssa vacanīyo,||
vacanīyo,||
'Mā 'yasmā evaṁ avaca,||
mā Bhagavantaṁ abbh'ācikkhi,||
na hi sādhu Bhagavato abbha-k-khānaṁ,||
na hi Bhagavā evaṁ vadeyya.'
Aṭṭhānam etaṁ āvuso anavakāso.|| ||
Yaṁ animittāya ceto-vimuttiyā bhāvitāya||
bahulī-katāya||
yānī-katāya||
vatthu-katāya||
anuṭṭhitāya paricitāya susamāraddhāya,||
atha ca pan'assa nimittānusārī viññāṇaṁ bhavissa' ti,||
n'etaṁ ṭhānaṁ vijjati.|| ||
Nissaraṇaṁ h'etaṁ āvuso sabba-nimittānaṁ,||
yad idaṁ animittā ceto-vimutti.|| ||
Idha pan'āvuso bhikkhu evaṁ vadeyya:|| ||
'"Asmī" ti kho me vigataṁ||
"ayam aham asmī" ti||
na samanupassāmi.|| ||
Atha ca pana me vicikicchā-kathaṁ-kathā-sallaṁ cittaṁ pariyādāya tiṭṭhatī' ti.|| ||
So mā h'evan ti'ssa vacanīyo,||
vacanīyo,||
'Mā 'yasmā evaṁ avaca,||
mā Bhagavantaṁ abbh'ācikkhi,||
na hi [250] sādhu Bhagavato abbha-k-khānaṁ,||
na hi Bhagavā evaṁ vadeyya.'
Aṭṭhānam etaṁ āvuso anavakāso.|| ||
Yaṁ "asmī" ti vigate||
"ayam aham asmī" ti||
asamanupassato,||
atha ca pan'assa vicikicchā-kathaṁ-kathā-sallaṁ cittaṁ pariyādāya ṭhassatī' ti||
n'etaṁ ṭhānaṁ vijjati.|| ||
Nissaraṇaṁ h'etaṁ āvuso vicikicchā-kathaṁ-kathā-sallassa,||
yad idaṁ "asmī" ti||
mānassa samugghāto.|| ||
[6.18][pts][bodh][olds] Cha anuttariyāni:|| ||
Dassan'ānuttariyaṁ,||
savan'ānuttariyaṁ,||
lābh'ānuttariyaṁ,||
sikkh'ānuttariyaṁ,||
pāricariy'ānuttariyaṁ,||
anussat'ānuttariyaṁ.|| ||
[6.19][pts][bodh][olds] Cha anussati-ṭhānāni:|| ||
Buddh'ānu-s-sati,||
Dhamm'ānu-s-sati,||
Saṅgh'ānu-s-sati,||
sīl'ānu-s-sati,||
cāg'ānu-s-sati,||
devat'ānu-s-sati.|| ||
[6.20][pts][bodh][olds] Cha satata-vihārā:|| ||
Idh'āvuso bhikkhu||
cakkhunā rūpaṁ disvā||
n'eva sumano hoti||
na dummano,||
upekkhako viharati sato sampajāno.|| ||
Sotena saddaṁ sutvā||
n'eva sumano hoti||
na dummano,||
upekkhako viharati sato sampajāno.|| ||
Ghāṇena gadhaṁ ghāyitvā||
n'eva sumano hoti||
na dummano,||
upekkhako viharati sato sampajāno.|| ||
Jivhāya rasaṁ sāyitvā||
n'eva sumano hoti||
na dummano,||
upekkhako viharati sato sampajāno.|| ||
Kāyena phoṭṭhabbaṁ phūsitvā||
n'eva sumano hoti||
na dummano,||
upekkhako viharati sato sampajāno.|| ||
Manasā dhammaṁ viññāya||
n'eva sumano hoti||
na dummano,||
upekkhako viharati sato sampajāno.|| ||
[6.21][pts][bodh][olds] chaḷ ābhijātiyo:|| ||
Idh'āvuso ekacco kaṇhābhi- [251] jātiko samāno kaṇhaṁ dhammaṁ abhijāyati.|| ||
Idh'āvuso ekacco kaṇh'ābhijātiko samāno sukkaṁ dhammaṁ abhijāyati.|| ||
Idh'āvuso ekacco kaṇh'ābhijātiko samāno akaṇhaṁ asukkaṁ Nibbānaṁ abhijāyati.|| ||
Idh'pan'āvuso ekacco sukk'ābhijātiko samāno sukkaṁ dhammaṁ abhijāyati.|| ||
Idh'pan'āvuso ekacco sukk'ābhijātiko samāno kaṇhaṁ dhammaṁ abhijāyati.|| ||
Idh'pan'āvuso ekacco sukk'ābhijātiko samāno akaṇhaṁ asukkaṁ Nibbānaṁ abhijāyati.|| ||
[6.22][pts][bodh][olds] Cha nibbedha-bhāgiyā-saññā:|| ||
Anicca-saññā,||
anicce dukkha-saññā,||
dukkhe anatta-saññā,||
pahāna-saññā,||
virāga-saññā,||
nirodha-saññā.|| ||
Ime kho āvuso tena Bhagavatā||
jānatā passatā||
arahatā||
Sammā-SamBuddhena||
cha dhammā sammād-akkhātā.|| ||
Tattha sabbeh'eva saṅgāyitabbaṁ||
na vivaditabbaṁ,||
yatha-yidaṁ Brahma-cariyaṁ||
addhaniyaṁ assa cira-ṭ-ṭhitikaṁ,||
tad assa bahu-jana-hitāya,||
bahu-jana-sukhāya,||
lokānukampāya,||
atthāya,||
hitāya,||
sukhāya,||
deva-manussānaṁ.|| ||
Ime kho āvuso tena Bhagavatā jānatā passatā arahatā Sammā Sambuddhena cha dhammā sammad-akkhātā.|| ||
Tattha sabbeh'eva saṅgāyitabbaṁ na vivaditabbaṁ, yatha-yidaṁ Brahma-cariyaṁ addhaniyaṁ assa cira-ṭ-ṭhitikaṁ, tad assa bahu-jana-hitāya bahu-jana-sukhāya lok-ā-nukampāya atthāya hitāya sukhāya deva-manussānaṁ.|| ||
[Ones and Twos] [Threes] [Fours] [Fives] [Sixes] [Sevens] [Eights] [Nines] [Tens]